ΝΕΑ VIDEO NEA PHOTO NEA

 | 

Το διακύβευμα των γερμανικών εκλογών

Γράφει ο Χριστοφυλλίδης Συμεών

Και ενώ οι Γερμανοί πολίτες οδηγούνται προς τις κάλπες, τη στιγμή που η κ. Angela Merkel ετοιμάζεται για την τέταρτη συνεχόμενη θητεία της στην καγκελαρία, το παγκόσμιο ενδιαφέρον είναι συγκεντρωμένο στο σημερινό αποτέλεσμα και τον τρόπο με τον οποίο θα κατανεμηθούν οι θέσεις στην Bundestag (Κάτω Βουλή της Γερμανίας).

Σκόπιμη κρίνεται η αναφορά στο ιδιόμορφο εκλογικό σύστημα της Γερμανίας, κατά το οποίο επιδιώκεται η τήρηση της αρχής της αναλογικότητας που συνδράμει στην αποστολή των μικρότερων κομμάτων στη Βουλή και στις κυβερνήσεις. Σε μια προσπάθεια αποσόβησης μιας κατακερματισμένης κομματικής σύνθεσης ωστόσο, υπάρχει ένα κατώτατο όριο του 5% που χρειάζεται να πληρούν τα κόμματα προκειμένου να μπορούν να μπουν στη Βουλή, γεγονός που περιορίζει την πολιτική εκπροσώπηση στη Γερμανία σε κόμματα ήδη εδραιωμένα και με σεβαστό ποσοστό προτίμησης από το εκλογικό σώμα. Το γερμανικό κοινοβούλιο (Bundestag), με μη σταθερό αριθμό μελών, εκλέγεται απευθείας από τους πολίτες μέσα από μια διαδικασία «διπλής ψήφου». Η πρώτη ψήφος αφορά τον πολιτικό εκπρόσωπο που προτιμούν οι πολίτες από την περιφέρειά τους και η δεύτερη το κόμμα, το οποίο σημειωτέον μπορεί να είναι διαφορετικό από το κόμμα που ανήκει ο υποψήφιος από την πρώτη ψήφο. Δεδομένων των 598 «σταθερών» εδρών, οι μισές από αυτές (299) κατανέμονται σε εκείνους τους βουλευτές που κερδίζουν την απλή πλειοψηφία των ψήφων και οι υπόλοιποι προκύπτουν από το ποσοστό που θα συγκεντρώσει το κάθε κόμμα (> 5%) ανά ομοσπονδιακό κρατίδιο. Έτσι, παρατηρείται και η σχετική προσαύξηση στον αριθμό των εδρών μετά από κάθε εκλογική αναμέτρηση.

Με βάση τα παραπάνω δεδομένα και σύμφωνα με την κατάσταση όπως διαμορφώνεται σήμερα, οι βασικοί παίκτες που έχουν ριχτεί στην αρένα για να εξασφαλίσουν τη λαϊκή νομιμοποίηση είναι οι εξής: η «Χριστιανοδημοκρατική Ένωση» της Γερμανίας (CDU) μαζί με τη «Χριστιανοκοινωνική Ένωση» (CSU) με εκπρόσωπο την καγκελάριο, κ. Angela Merkel, το «Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας» (SPD) με εκπρόσωπο τον τέως πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κ. Martin Schulz, η «Αριστερά» (die Linke), το κόμμα των «Πρασίνων» (die Grünen), το «Κόμμα των Ελεύθερων Δημοκρατών» (FDP) και η «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD).

Υπάρχουν βασικοί πυλώνες πολιτικής, γύρω από τους οποίους έχουν στηρίξει την καμπάνια τους τα κόμματα και έχουν διαμορφώσει τις θέσεις τους: η θέση της Γερμανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η κοινή εξωτερική πολιτική και η πολιτική ασφαλείας της ΕΕ, η διεθνής ασφάλεια, η Βορειοατλαντική Συμμαχία (ΝΑΤΟ), η ευρωζώνη και η νομισματική πολιτική, το εμπόριο και η παγκοσμιοποίηση, τα ενεργειακά και η ενιαία αγορά, το προσφυγικό και μεταναστευτικό, η γειτνίαση με χώρες όπως η Τουρκία, η Ρωσία και ευρύτερα η Μέση Ανατολή, καθώς και το πλέον σημαντικό ζήτημα της εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου (Brexit) από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ).

Το CDU/CSU της Angela Merkel στηρίζει την ευρωπαϊκή ιδέα και αμύνεται σθεναρά σε όσες φωνές επιθυμούν την ηγεμονία της Γερμανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (παρά τη μεγαλύτερη – αναλογικά – οικονομική της συμμετοχή στην ένωση, εξαιτίας του μεγέθους της, και άρα της αυξημένης βαρύτητας της πολιτικής που εφαρμόζει για την πορεία που χαράζει η Ευρωπαϊκή Ένωση στο σύνολό της). 

Η κ. Merkel υποστηρίζει τη συνεργασία Γερμανίας – Γαλλίας για την προώθηση των συμφερόντων της ΕΕ, καθώς και την εντατικοποίηση του διμερούς διαλόγου και των πολυμερών επαφών της ΕΕ με το ΝΑΤΟ, τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) και άλλους διεθνείς φορείς. Ακόμα, είναι υποστηρικτής των προτάσεων για τη διαμόρφωση της Ευρωπαϊκής Αμυντικής Ένωσης και της κοινοτικής, στρατιωτικής ετοιμότητας μέσα από έναν ευρωπαϊκό στρατό, γεγονός που δεν μειώνει βέβαια σε αξία καθόλου τη συνεργασία που διατηρεί η Ένωση με το ΝΑΤΟ, για το οποίο ενθαρρύνει όλες τις χώρες (όπως και την ίδια) να αυξήσουν τη συμμετοχή τους σε συνάρτηση με το διαθέσιμο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ). Όσον αφορά τη ζώνη του ευρώ, το CDU/CSU τάσσεται υπέρ της σταθεροποίησης της ευρωζώνης και της συνέχισης της εφαρμογής του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης με στόχο την εξυγίανση των δημοσιονομικών όλων των κρατών-μελών της ΕΕ. 

Στο μείζον ζήτημα της συμφωνίας για το εμπόριο με τον Καναδά (CETA Agreement), το χριστιανοδημοκρατικό κόμμα επιζητά την πλήρη εφαρμογή του, στο πλαίσιο μάλιστα της γενικότερης επιθυμίας για κατάλυση του προτεξιονισμού και με γνώμονα τη συνεργασία με διεθνείς θεσμούς και οργανισμούς (G7, G20, ΟΗΕ, Παγκόσμια Τράπεζα, ΔΝΤ κλπ). Επίσης, η δημιουργία ψηφιακής και ενεργειακής ενιαίας αγοράς συμπεριλαμβάνονται στο μανιφέστο του κόμματος. Η αντιμετώπιση του προσφυγικού εκ μέρους της κ. Merkel παρότι έπληξε περιστασιακά με το άνοιγμα των συνόρων τα ποσοστά της (γεγονός που υποβοηθήθηκε από τη σταδιακή εγκατάλειψη των πυρηνικών), εν συνεχεία έδειξε να τα καταφέρνει (“Wir schaffen das”, όπως έλεγε και σε προεκλογικό της σλόγκαν), προχωρώντας σε ενέργειες για ισομερή κατανομή των υποχρεώσεων των κρατών-μελών απέναντι στους πρόσφυγες και την ενίσχυση του Οργανισμού Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (Frontex) για την αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης στη χώρα. 

Η συμφωνία με την Τουρκία, όπως και ενέργειες για την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των κρατών-μελών, αποτελεί μάλιστα χαρακτηριστική πρωτοβουλία ελέγχου των προσφυγικών ροών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η σκληρή στάση του κόμματος διαφαίνεται από τη διακοπή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία κατόπιν των συνεχών παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα, ενώ όσον αφορά τη Ρωσία, η θέση του κόμματος είναι ο διάλογος με την τελευταία και οι διαπραγματεύσεις μαζί της για την τήρηση της συμφωνίας Μινσκ. Όσο για το ζήτημα Ισραήλ – Παλαιστίνης, το κόμμα τάσσεται υπέρ της λύσης των δύο κρατών, ενώ αναφορικά με το Brexit, το χριστιανοδημοκρατικό κόμμα οριοθετεί τα οφέλη του Ηνωμένου Βασιλείου από τη στιγμή που αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση, υποστηρίζοντας βέβαια τη διατήρηση οικονομικών και πολιτικών επαφών μεταξύ των δύο μερών.

Το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα παρουσιάζει τη δική του πρόταση και επιθυμεί να πείσει το εκλογικό σώμα μέχρι την τελευταία στιγμή. Η φιλοσοφία του κόμματος σχετικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση στηρίζεται περισσότερο στη θεωρία του λειτουργισμού, σύμφωνα με την οποία η ενοποιητική διαδικασία πραγματοποιείται μέσα από μια «διαδικασία μάθησης των πολιτών, οι οποίοι οδηγούνται σταδιακά σε μια συνεργατική αντίληψη που έχουν ήδη δημιουργήσει λειτουργικοί διεθνείς θεσμοί, με αποκλειστική μέριμνα την ικανοποίηση πραγματικών αναγκών ευημερίας», όπως υποστήριξε σχετικά και ο θεωρητικός Mitrany. 

Πιο συγκεκριμένα, το κόμμα επιθυμεί την αύξηση των αρμοδιοτήτων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της πολιτικής εκπροσώπησης των Ευρωπαίων πολιτών, ενώ η περαιτέρω ομοσπονδιοποίηση της ΕΕ επιδιώκεται μέσα από την τελική διαμόρφωση ενός ευρωπαϊκού συντάγματος για την ορθότερη λειτουργία της Ένωσης. Έτσι, επιδιώκεται μια πιο δημοκρατική και κοινωνική Ευρώπη, όπως επίσης και μια πιο ευρωπαϊκή Γερμανία παρά μια «γερμανική Ευρώπη. Στο πλαίσιο της εξωτερικής πολιτικής, κρίνεται απαραίτητη η υιοθέτησης της πολιτικής της διπλωματίας με αφοπλισμό των κρατών εκείνων που διατηρούν πυρηνικά όπλα και θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια των πολιτών. Ακόμα, κρίνεται σημαντικός ο εξορθολογισμός των εξόδων της Ένωσης για την άμυνα, τομέας που είναι βέβαια απαραίτητος για την Ευρωπαϊκή Ένωση μέσα από τη διαμόρφωση και της αμυντικής ένωσης. Τασσόμενος υπέρ του ΝΑΤΟ, ο κ. Schulz υπερασπίζεται και τη δημιουργία ευρωπαϊκού στρατού, ο οποίος θα συμπληρώνει και δεν θα υποκαθιστά τη δύναμη του ΝΑΤΟ. Σε σχέση με την ευρωζώνη, το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα υποστηρίζει την καθιέρωση Ευρωπαίου υπουργού οικονομικών, στο πλαίσιο μάλιστα της περαιτέρω οικονομικής και νομισματικής ενοποίησης της Ένωσης. Ακόμα, κρίνεται σημαντικός ο διάλογος για διεθνείς εμπορικές συμφωνίες (όπως CETA και TTIP) σε ευρωπαϊκή βάση και ιδιαίτερα στο βαθμό που εξασφαλίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα θεσπισμένα στάνταρ για το περιβάλλον, τον καταναλωτή και την κοινωνία. Έτσι, μπορεί να επιτευχθεί, σύμφωνα με τη θέση του κόμματος, η ανταγωνιστικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο παγκόσμιο γίγνεσθαι και η παράλληλη διασφάλιση της κοινωνικής δικαιοσύνης.

Η ψηφιοποίηση της ενιαίας αγοράς, η κυβερνοασφάλεια, οι στενές σχέσεις με τα Βαλκάνια, η επίλυση του ισραηλινού ζητήματος με τη λύση των δύο κρατών και η βήμα προς βήμα επαναπροσέγγιση της Τουρκίας τοποθετούνται σε υψηλή θέση στην ατζέντα του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος, το οποίο αναγνωρίζει μάλιστα την ανάγκη αποκλιμάκωσης της έντασης με τη Ρωσία υπό την προϋπόθεση ότι εκείνη θα συμμορφωθεί με τις διεθνείς συνθήκες. Όσον αφορά το προσφυγικό, ο Martin Schulz υπογραμμίζει την ανάγκη διεύρυνσης των αρμοδιοτήτων της Frontex, την αλληλέγγυα και κοινωνικά και αναλογικά δίκαιη αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης από το σύνολο των κρατών-μελών με παράλληλες κυρώσεις για όσα κράτη-μέλη κλείνουν τα σύνορά τους, ενώ τάσσεται γενικά υπέρ της παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας μέσα από την αξιοποίηση των διεθνών συμφωνιών εμπορίου με τρίτες χώρες όπως με την Αφρική. Τέλος, το ζήτημα του Brexit βρίσκει το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα κάθετο σε μια “à la carte” διευθέτηση βάσει των αιτημάτων που προβάλλει το Ηνωμένο Βασίλειο, με το οποίο μπορούν σαφώς να διατηρηθούν οι δεσμοί στο πλαίσιο της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής ασφάλειας.

Τα υπόλοιπα μικρότερα κόμματα εμφανίζουν τη δική τους εναλλακτική πρόταση. Το “die Linke” αμφισβητεί το ρόλο και το λόγο ύπαρξης του ΝΑΤΟ, αντιπροσωπεύοντας μια ακροαριστερή – θα λέγαμε – επιλογή, τη στιγμή που οι Πράσινοι (die Grünen), παρότι φέρουν περισσότερο αριστερές αντιλήψεις, επικεντρώνουν τη δράση τους σε περιβαλλοντικής φύσης ζητήματα. Το FDP από την πλευρά του επιζητά μικρότερο κράτος και ισχυρή ιδιωτική πρωτοβουλία, αντιπροσωπεύοντας την οικονομικά φιλελεύθερη μερίδα του γερμανικού λαού, ενώ, τέλος, το AfD ως το πλέον ακροδεξιό κόμμα υποστηρίζει τις ιδέες του προτεξιονισμού και της λογικής των κλειστών συνόρων, ζητώντας την άμεση απέλαση των απορριφθέντων αιτούντων άσυλο και προωθεί τη λογική της οικονομικά και πολιτικά ανεξάρτητης Γερμανίας.

Όλα δείχνουν πως το αποτέλεσμα θα φέρει πρώτη, αν και λαβωμένη, την κ. Angela Merkel. Το ζητούμενο όμως είναι πώς θα εφαρμοστεί ο συσχετισμός δυνάμεων, καθώς ο κ. Schulz έχει δηλώσει την απροθυμία του να ξανασυνεργαστεί με το χριστιανοδημοκρατικό κόμμα, ενώ το FDP το έχει επίσης κάνει στο παρελθόν αλλά δεν αποκλείεται να το ξανακάνει. Ενδεχόμενη είσοδος του ακροδεξιού κόμματος στη Βουλή (AfD) θα προκαλέσει πονοκέφαλο στους υποστηρικτές της ευρωπαϊκής ιδέας, ενώ το πιο πιθανό σενάριο θέλει το CDU/CSU να συνεργάζεται στην καλύτερη των περιπτώσεων με το FDP ή διαφορετικά να χρειαστεί να καμφθεί η αντίρρηση του Schulz προς επίτευξη της απαραίτητης συγκέντρωσης εδρών για τη σταθεροποίηση της κυβέρνησης. Όσο για τους Πράσινους, δεν αποκλείεται να αποτελέσουν άσσο στο μανίκι της κ. Merkel μέχρι την τελευταία στιγμή.

==========================================

 Ιδιοκτησία πνευματικών δικαιωμάτων του Geopolitics & Daily News - © 2017. Το περιεχόμενο του site αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία του Geopolitics & Daily News. Οποιαδήποτε πληροφορία (κείμενο, εικόνες, γραφικά) περιέχεται στο site μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για προσωπική, μη εμπορική χρήση. Είναι παράνομη η αντιγραφή, αναπαραγωγή, τροποποίηση με οποιονδήποτε τρόπο, μέρους ή του συνόλου των περιεχομένων του site χωρίς προηγούμενη έγγραφη συγκατάθεση ή αναφορά της σελίδας
geopolitics