2017-10-19 08:30:43
Φωτογραφία για Θεωρία Παιγνίων και Ελληνική αρχαιότητα
Γράφει ο Στέφανος Αθ. Πέππας

Ας υποθέσουμε πως μια παρέα ανδρών βρίσκεται στο ίδιο τραπέζι ενός καταστήματος. Στο κατάστημα εισέρχεται μετά από λίγο μια εντυπωσιακή γυναίκα. Οι άνδρες, όπως είναι φυσικό θα θελήσουν να την προσεγγίσουν. Όλοι σκέφτονται από ένα σχέδιο δράσης. Ο πιο τολμηρός της παρέας όμως σκέφτεται να την αγνοήσει ώστε να αυξήσει τις πιθανότητες να κερδίσει την προσοχή της. Η εξέλιξη του εγχειρήματος δε μας είναι γνωστή. Αλλά η όλη διαδικασία ομοιάζει σε παίγνιο.

Η θεωρία παιγνίων είναι ουσιαστικά μια μαθηματική μεθοδολογία διαμόρφωσης μιας πετυχημένης στρατηγικής σε ένα πεδίο δράσης, όπου κάθε παίκτης δε γνωρίζει τις επιλογές των υπόλοιπων ανταγωνιστών του, αλλά επηρεάζεται από αυτές. Στη θέση του παίκτη, μπορεί να είναι ένα άτομο, ένα κράτος, μια επιχείρηση ή μια ομάδα κρατών ή ανθρώπων.

Ο Στρατηγικός σχεδιασμός μέσω των παιγνίων, όπως έχω αναλύσει και σε πρότερο άρθρο μου, έχει εφαρμογές όχι μόνο στρατιωτικές ή στην οικονομία, στη διπλωματία και στην πολιτική, αλλά και σε άλλες παραμέτρους, όπως στο δίκαιο και στην ψυχολογία
. Κύριοι εκφραστές ή δημιουργοί των παιγνίων αναφέρονται οι βραβευμένοι μαθηματικοί Τζον φον Νοϊμαν (Όσκαρ Μόργκενστερν) και Τζον Νας, οι οποίοι είναι και γνωστοί σε ανάλογο κοινό. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να προσθέσω, τη συμβολή των Αρχαίων Ελλήνων στη γέννηση της Θεωρίας Παιγνίων, όχι τόσο ως μαθηματική, αλλά ως Φιλοσοφική μεθοδολογία.

Τι είναι Φιλοσοφία

Ορίζεται η Επιστήμη, που ασχολείται με θεμελιώδη ερωτήματα ή προβλήματα, αλλά και με τη διερεύνηση ορίων, όπως υπαρξιακά, γνωστικά, νοητικά. Ουσιαστικά, θεωρείται μητέρα όλων των επιστημών. Ετυμολογικά, η λέξη απαρτίζεται από το ρήμα «φιλείν» (αγαπώ) και το ουσιαστικό «σοφία». Σημασιολογικά, αναφέρεται στην κριτική και βαθμιαία νόηση σημαντικών λοιπών στοιχείων, που έχουν τεράστιο εύρος. Ουσιαστικά, ακόμα και οι θετικές επιστήμες γεννήθηκαν από φιλοσοφικούς στοχασμούς και έρευνα. Το τελευταίο μας ωθεί λοιπόν στην πεποίθηση πως το μαθηματικό μοντέλο παιγνίων της εποχής μας είναι μια περαιτέρω εξέλιξη της Φιλοσοφικής Θεωρίας και στοχασμών.

Κύριος εκφραστής της μεθοδολογίας αυτής, μεταξύ άλλων, υπήρξε αναμφισβήτητα ο Σωκράτης, αλλά και ο μαθητής του ο Πλάτωνας. Η επαγωγική συλλογιστική μέθοδος του Σωκράτη, είναι μια θεωρία παιγνίων. Με χρήση συνεχών παραδειγμάτων εμπειρικών και μη, προσβλέπει στην εξαγωγή καθολικών συμπερασμάτων από τον/τους συνομιλητή/τές του. Ο τελικός ορισμός προκύπτει από την εξέταση του κάθε παραδείγματος ξεχωριστά, αλλά με το καθένα να οδηγεί προς το τελικό αποτέλεσμα. Βέβαια, η Θεωρία έχει ως σκοπό την εξέταση σεναρίων και των πιθανών αποτελεσμάτων τους. Με άλλα λόγια, με τη διδασκαλία του ο Σωκράτης έχει εις γνώση του το αποτέλεσμα και προσπαθεί να πείσει τους συνομιλητές του να το ενστερνιστούν. Βλέπουμε μια αντιστροφή, δηλαδή, έχοντας από πριν, κάνει ο ίδιος τη θεώρηση και τους στοχασμούς με τα διαφορετικά σενάρια και αποτελέσματα.

Στο παράδειγμα του Πλάτωνα με το έργο του Πολιτεία ή περί του Δικαίου, γίνεται εξέταση των επικρατουσών πεποιθήσεων στην κοινωνία της Αθήνας για τη φύση της δικαιοσύνης και της αδικίας, αναγόμενο αυτό, μέσα στο πλαίσιο μιας πόλης-κράτους από την γέννησή της μέχρι την πλήρη ανάπτυξή της. Το αποτέλεσμα είναι η διάκριση μιας φαύλης πολιτείας από μια άλλη που τελεί εν δικαιοσύνη. Με τα κύρια δεδομένα (διάρθρωση πόλης, διακριτούς ρόλους πολιτών) να μένουν σταθερά και τις μεταβλητές (οικογένεια-παίδευση-αγωγή, δικαιοσύνη-ατόμου, δικαιοσύνη-πόλεως, σύγκριση πολιτικών καθεστώτων) να αλλάζουν. Με αυτό τον τρόπο, φαίνονται τα διαφορετικά αποτελέσματα, αναλύονται και ορίζονται οι κίνδυνοι και εντέλει προκύπτει ο τρόπος επιτυχούς αντιμετώπισής τους με σκοπό την επίτευξη του υγιούς οργανισμού. Πρόκειται, δηλαδή, για μια έκφανση της θεωρίας Διαχείρισης Κινδύνων (Risk Management).

Εάν ζούσε στις μέρες μας ο Σωκράτης, σίγουρα θα μας ζητούσε να προβούμε σε διαδοχικά ερωτήματα και σενάρια για την εξεύρεση των απαντήσεων, που βασίζονται στη σωστή εσώτερη γνώση μας για τα πράγματα, αλλά που αγνοούμε ασυνείδητα (ή ενσυνείδητα, κάποιοι καιροσκοπικά) αυτή την «Ιδέα» λόγω εξωτερικών παραγόντων καθώς και μεταβολών των γνώσεων και της ψυχοσύνθεσής μας. Το δικό του Παίγνιο με τον Διάλογο και τα παραδείγματα, σίγουρα θα μας φαινόταν σαν μια όαση εμπνεύσεων για την αλλαγή της Παιδείας μας, σε προσωπικό αλλά και σε συλλογικό επίπεδο.

Οι σύγχρονες προκλήσεις και κρίσεις πολιτισμού που βιώνει παγκοσμίως η ανθρωπότητα, οφείλονται κυρίως στην έλλειψη θεώρησης της Αλήθειας και της Ελευθερίας. Χρέος των απανταχού κοινωνιών είναι να ερευνήσουν τις δυνατότητες, που τους προσφέρονται στην ηχηρή σιωπή του εξασθενημένου ανθρωπισμού, ώστε η αφύπνιση του νου, να λειτουργήσει πολυεπίπεδα.

==========================================

 Ιδιοκτησία πνευματικών δικαιωμάτων του Geopolitics & Daily News - © 2017. Το περιεχόμενο του site αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία του Geopolitics & Daily News. Οποιαδήποτε πληροφορία (κείμενο, εικόνες, γραφικά) περιέχεται στο site μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για προσωπική, μη εμπορική χρήση. Είναι παράνομη η αντιγραφή, αναπαραγωγή, τροποποίηση με οποιονδήποτε τρόπο, μέρους ή του συνόλου των περιεχομένων του site χωρίς προηγούμενη έγγραφη συγκατάθεση ή αναφορά της σελίδας
geopolitics
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ NEWSNOWGR.COM
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ