2017-10-24 19:03:16
Τα μικρά μαύρα αρωματικά σποράκια που πολλοί γνωρίζουν ως μαυροκούκκι ή μαυροσούσαμο (αν και δεν πρόκειται για σουσάμι) εκτός από γεύση χαρίζουν και υγεία και έχουν ήδη μπει στο στόχαστρο των ερευνητών.
Οι μικροί τριγωνικοί μαύροι σπόροι είναι ελαφρά αρωματικοί και με ήπια πικρή και πιπεράτη γεύση. Ίσως να τους έχετε ήδη δει, γευτεί και μυρίσει -μια και χαρίζουν ένα ωραίο άρωμα- σε τσουρέκια, ψωμιά, ζύμες και κουλούρια, αλλά και σε σαλάτες και φαγητά. Το μαυροκούκκι (η λατινική ονομασία του οποίου είναι Nigella sativa) καλλιεργείται σε πολλές χώρες της Μεσογείου, στην Ινδία, το Πακιστάν, τη Συρία, την Τουρκία και τη Σαουδική Αραβία και δίνει μια ανατολίτικη νότα στις συνταγές. Αν δεν το έχετε ήδη ανακαλύψει, ήρθε ο καιρός να το εντάξετε στη μαγειρική σας, καθώς εκτός από αρωματικό είναι και θρεπτικό!
Θεραπευτικό βοτάνι
Το φυτό κατέχει σημαντικό ρόλο στην αγιουρβεδική ιατρική και λέγεται ότι οι μικροί αυτοί μαύροι σπόροι θεραπεύουν κάθε νόσο εκτός από τον... θάνατο! Παραδοσιακά οι σπόροι και το έλαιο του φυτού έχουν χρησιμοποιηθεί στη θεραπεία πολλών ασθενειών. Επίσης, θεωρείται ότι ανοίγουν την όρεξη, διευκολύνουν την πέψη και ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα.
Πολύτιμα συστατικά
Το πιο σημαντικό από τα συστατικά του είναι η θυμοκινόνη, μια δραστική φυτοχημική ουσία. Επίσης, περιέχει θυμοϋδροκινόνη, καρβακρόλη και θυμόλη, συστατικά με έντονη αντιοξειδωτική δράση. Στη σύστασή του κρύβει επίσης και διάφορες βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία, όπως σίδηρο, β-καροτένιο, ψευδάργυρο και χαλκό. Όσον αφορά στα μακροθρεπτικά συστατικά του, το μαυροκούκκι περιέχει ακόρεστα λιπαρά οξέα -κυρίως λινολεϊκό και ελαϊκό οξύ-, καθώς και κορεσμένα λιπαρά, όπως παλμιτικό και στεατικό οξύ. Ταυτόχρονα, μας εφοδιάζει και με φυτοστερόλες, όπως σιτοστερόλη και στιγμαστερόλη, που είναι γνωστές για τη συμβολή τους στη μείωση της χοληστερίνης.
Με τη σφραγίδα της επιστήμης
Αντιμικροβιακή δράση: Επιστημονικά στοιχεία έχουν δείξει ότι η Nigella sativa μπορεί να αναστείλει την ανάπτυξη του μικροοργανισμού Staphylococcus aureus, ιδιότητα που αποδίδεται ως επί το πλείστον στη θυμοκινόνη και τη μελανίνη που περιέχει. Επίσης, υπάρχουν ενδείξεις ότι οι συγκεκριμένοι σπόροι μπορούν να είναι αποτελεσματικοί και στην αντιμετώπιση του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού σε άτομα με μη ελκώδη δυσπεψία.
Καταπολεμά τους μύκητες: Φαίνεται ότι το μαυροκούκκι περιέχει συστατικά που μπορούν να αντιμετωπίσουν τους μύκητες, όπως π.χ. τον Candida albicans. Σε αυτήν τη δράση του συμβάλλει η θυμοϋδροκινόνη, καθώς και οι πρωτεΐνες Ns-D1 και Ns-D2, που απομονώθηκαν από το φυτό.
Ρυθμίζει το σάκχαρο: Το μαυροκούκκι μπορεί να είναι αποτελεσματικό στη διαχείριση των υψηλών επιπέδων γλυκόζης στο αίμα, ιδίως σε συνδυασμό με δύο ακόμη συστατικά, το α-λιποϊκό οξύ και την L-καρνιτίνη. Φαίνεται πως αυτό επιτυγχάνεται κυρίως μέσω της αντιοξειδωτικής δράσης του, προστατεύοντας έτσι τα β-κύτταρα του παγκρέατος (που παράγουν ινσουλίνη) από τη φθορά.
Αντιφλεγμονώδης και αντιαλλεργική δράση: Τόσο το Nigella sativa όσο και
το πιο δραστικό συστατικό του, η θυμοκινόνη, μπορούν να αναστείλουν τη δράση των φλεγμονωδών κυτοκινών, καθώς και άλλων ενώσεων που οδηγούν στην ανάπτυξη φλεγμονής. Επιπλέον, το μαυροκούκκι εκδηλώνει και αντιαλλεργική δράση, καθώς σε μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε ανθρώπους φάνηκε ότι το έλαιό του είναι αποτελεσματικό στην αντιμετώπιση αλλεργικών συμπτωμάτων, όπως η ρινική συμφόρηση, η φαγούρα, η καταρροή και το φτέρνισμα.
Σύμμαχος κατά του καρκίνου: Έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί ως επί το πλείστον στο εργαστήριο (in vitro) έχουν αναδείξει την αντικαρκινική δράση της θυμοκινόνης. Φαίνεται, λοιπόν, ότι η θυμοκινόνη εκδηλώνει κυτταροτοξική δράση ενάντια σε ορισμένα είδη καρκινικών κυττάρων (έχει εξεταστεί σε περιπτώσεις καρκίνου του μαστού, του ήπατος και του στομάχου, καθώς και στο μελάνωμα), είτε μόνη της είτε συνδυαστικά με άλλες ενώσεις.
Φίλος του πεπτικού: Σε ορισμένες μελέτες, η αποτελεσματικότητα της θυμοκινόνης θεωρήθηκε σχεδόν συγκρίσιμη με το βασικό φάρμακο που χορηγείται σε περιπτώσεις υπερέκκρισης γαστρικών υγρών, την ομεπραζόλη. Αυτό συμβαίνει επειδή, πέρα από τις αντιοξειδωτικές της ιδιότητες, η θυμοκινόνη εμφανίζει γαστροπροστατευτική δράση μέσω της αναστολής της αντλίας πρωτονίων και της έκκρισης οξέων, μειώνοντας έτσι την οξύτητα του στομάχου.
Αγχολυτικές ιδιότητες
Υπάρχουν ενδείξεις ότι τα εκχυλίσματα του Nigella sativa μπορούν να επηρεάσουν παραμέτρους του κεντρικού νευρικού συστήματος. Μελέτες σε ποντίκια έδειξαν ότι η μακροχρόνια χορήγησή του αυξάνει τα επίπεδα σεροτονίνης στον εγκέφαλο και βελτιώνει τη μνήμη και την ικανότητα εκμάθησης, ενώ επιπλέον λειτουργεί και ως αγχολυτικό.
Πού θα το βρείτε
Στα ράφια με μπαχαρικά του σουπερμάρκετ, αλλά και στα καταστήματα με μπαχαρικά και είδη ζαχαροπλαστικής. Συνήθως είναι κοντά στο μαχλέπι, τη μαστίχα και το σουσάμι. Προσθέστε μικρή ποσότητα σπόρων στο ψωμί ή στα αρτοσκευάσματά σας (τσουρέκια, κουλουράκια) ή μέσα στις σαλάτες σας.
Από την κ. Κωσταλένια Καλλιανιώτη, MSc, κλινική διαιτολόγο.
Πηγή
Tromaktiko
Οι μικροί τριγωνικοί μαύροι σπόροι είναι ελαφρά αρωματικοί και με ήπια πικρή και πιπεράτη γεύση. Ίσως να τους έχετε ήδη δει, γευτεί και μυρίσει -μια και χαρίζουν ένα ωραίο άρωμα- σε τσουρέκια, ψωμιά, ζύμες και κουλούρια, αλλά και σε σαλάτες και φαγητά. Το μαυροκούκκι (η λατινική ονομασία του οποίου είναι Nigella sativa) καλλιεργείται σε πολλές χώρες της Μεσογείου, στην Ινδία, το Πακιστάν, τη Συρία, την Τουρκία και τη Σαουδική Αραβία και δίνει μια ανατολίτικη νότα στις συνταγές. Αν δεν το έχετε ήδη ανακαλύψει, ήρθε ο καιρός να το εντάξετε στη μαγειρική σας, καθώς εκτός από αρωματικό είναι και θρεπτικό!
Θεραπευτικό βοτάνι
Το φυτό κατέχει σημαντικό ρόλο στην αγιουρβεδική ιατρική και λέγεται ότι οι μικροί αυτοί μαύροι σπόροι θεραπεύουν κάθε νόσο εκτός από τον... θάνατο! Παραδοσιακά οι σπόροι και το έλαιο του φυτού έχουν χρησιμοποιηθεί στη θεραπεία πολλών ασθενειών. Επίσης, θεωρείται ότι ανοίγουν την όρεξη, διευκολύνουν την πέψη και ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα.
Πολύτιμα συστατικά
Το πιο σημαντικό από τα συστατικά του είναι η θυμοκινόνη, μια δραστική φυτοχημική ουσία. Επίσης, περιέχει θυμοϋδροκινόνη, καρβακρόλη και θυμόλη, συστατικά με έντονη αντιοξειδωτική δράση. Στη σύστασή του κρύβει επίσης και διάφορες βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία, όπως σίδηρο, β-καροτένιο, ψευδάργυρο και χαλκό. Όσον αφορά στα μακροθρεπτικά συστατικά του, το μαυροκούκκι περιέχει ακόρεστα λιπαρά οξέα -κυρίως λινολεϊκό και ελαϊκό οξύ-, καθώς και κορεσμένα λιπαρά, όπως παλμιτικό και στεατικό οξύ. Ταυτόχρονα, μας εφοδιάζει και με φυτοστερόλες, όπως σιτοστερόλη και στιγμαστερόλη, που είναι γνωστές για τη συμβολή τους στη μείωση της χοληστερίνης.
Με τη σφραγίδα της επιστήμης
Αντιμικροβιακή δράση: Επιστημονικά στοιχεία έχουν δείξει ότι η Nigella sativa μπορεί να αναστείλει την ανάπτυξη του μικροοργανισμού Staphylococcus aureus, ιδιότητα που αποδίδεται ως επί το πλείστον στη θυμοκινόνη και τη μελανίνη που περιέχει. Επίσης, υπάρχουν ενδείξεις ότι οι συγκεκριμένοι σπόροι μπορούν να είναι αποτελεσματικοί και στην αντιμετώπιση του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού σε άτομα με μη ελκώδη δυσπεψία.
Καταπολεμά τους μύκητες: Φαίνεται ότι το μαυροκούκκι περιέχει συστατικά που μπορούν να αντιμετωπίσουν τους μύκητες, όπως π.χ. τον Candida albicans. Σε αυτήν τη δράση του συμβάλλει η θυμοϋδροκινόνη, καθώς και οι πρωτεΐνες Ns-D1 και Ns-D2, που απομονώθηκαν από το φυτό.
Ρυθμίζει το σάκχαρο: Το μαυροκούκκι μπορεί να είναι αποτελεσματικό στη διαχείριση των υψηλών επιπέδων γλυκόζης στο αίμα, ιδίως σε συνδυασμό με δύο ακόμη συστατικά, το α-λιποϊκό οξύ και την L-καρνιτίνη. Φαίνεται πως αυτό επιτυγχάνεται κυρίως μέσω της αντιοξειδωτικής δράσης του, προστατεύοντας έτσι τα β-κύτταρα του παγκρέατος (που παράγουν ινσουλίνη) από τη φθορά.
Αντιφλεγμονώδης και αντιαλλεργική δράση: Τόσο το Nigella sativa όσο και
το πιο δραστικό συστατικό του, η θυμοκινόνη, μπορούν να αναστείλουν τη δράση των φλεγμονωδών κυτοκινών, καθώς και άλλων ενώσεων που οδηγούν στην ανάπτυξη φλεγμονής. Επιπλέον, το μαυροκούκκι εκδηλώνει και αντιαλλεργική δράση, καθώς σε μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε ανθρώπους φάνηκε ότι το έλαιό του είναι αποτελεσματικό στην αντιμετώπιση αλλεργικών συμπτωμάτων, όπως η ρινική συμφόρηση, η φαγούρα, η καταρροή και το φτέρνισμα.
Σύμμαχος κατά του καρκίνου: Έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί ως επί το πλείστον στο εργαστήριο (in vitro) έχουν αναδείξει την αντικαρκινική δράση της θυμοκινόνης. Φαίνεται, λοιπόν, ότι η θυμοκινόνη εκδηλώνει κυτταροτοξική δράση ενάντια σε ορισμένα είδη καρκινικών κυττάρων (έχει εξεταστεί σε περιπτώσεις καρκίνου του μαστού, του ήπατος και του στομάχου, καθώς και στο μελάνωμα), είτε μόνη της είτε συνδυαστικά με άλλες ενώσεις.
Φίλος του πεπτικού: Σε ορισμένες μελέτες, η αποτελεσματικότητα της θυμοκινόνης θεωρήθηκε σχεδόν συγκρίσιμη με το βασικό φάρμακο που χορηγείται σε περιπτώσεις υπερέκκρισης γαστρικών υγρών, την ομεπραζόλη. Αυτό συμβαίνει επειδή, πέρα από τις αντιοξειδωτικές της ιδιότητες, η θυμοκινόνη εμφανίζει γαστροπροστατευτική δράση μέσω της αναστολής της αντλίας πρωτονίων και της έκκρισης οξέων, μειώνοντας έτσι την οξύτητα του στομάχου.
Αγχολυτικές ιδιότητες
Υπάρχουν ενδείξεις ότι τα εκχυλίσματα του Nigella sativa μπορούν να επηρεάσουν παραμέτρους του κεντρικού νευρικού συστήματος. Μελέτες σε ποντίκια έδειξαν ότι η μακροχρόνια χορήγησή του αυξάνει τα επίπεδα σεροτονίνης στον εγκέφαλο και βελτιώνει τη μνήμη και την ικανότητα εκμάθησης, ενώ επιπλέον λειτουργεί και ως αγχολυτικό.
Πού θα το βρείτε
Στα ράφια με μπαχαρικά του σουπερμάρκετ, αλλά και στα καταστήματα με μπαχαρικά και είδη ζαχαροπλαστικής. Συνήθως είναι κοντά στο μαχλέπι, τη μαστίχα και το σουσάμι. Προσθέστε μικρή ποσότητα σπόρων στο ψωμί ή στα αρτοσκευάσματά σας (τσουρέκια, κουλουράκια) ή μέσα στις σαλάτες σας.
Από την κ. Κωσταλένια Καλλιανιώτη, MSc, κλινική διαιτολόγο.
Πηγή
Tromaktiko
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Τι δεν επιτρέπεται στο Facebook;
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
