2017-12-17 23:18:29
Κανένας δεν γνωρίζει τι συνέβη στον Ουιγούρο φοιτητή μετά την επιστροφή του στην Κίνα από την Αίγυπτο. Συνελήφθη από την αστυνομία και από τότε αγνοείται. Ούτε οι γείτονές του στο χωριό τον
έχουν δει εδώ και μήνες. Ούτε οι πρώην συμμαθητές του που φοβούνται ότι η αστυνομία τον σκότωσε στο ξύλο.
Ούτε η μητέρα του, η οποία άνοιξε την πόρτα του σπιτιού της στους ρεπόρτερ του Associated Press, οι οποίοι της έδειξαν μια φωτογραφία ενός όμορφου νεαρού σε ένα πάρκο.
«Ναι αυτός είναι» λέει και ξεσπάει σε κλάματα. «Είναι η πρώτη φορά που μαθαίνω για αυτόν εδώ και μήνες» προσθέτει και διερωτάται «Είναι ζωντανός ή νεκρός;».
Οι φίλοι του φοιτητή πιστεύουν ότι ανήκει στους χιλιάδες, ίσως και δεκάδες χιλιάδες, ανθρώπους, ακτιβιστές και ακαδημαϊκούς, οι οποίοι έχουν βρεθεί χωρίς δίκη σε μυστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης κατηγορούμενοι για υποτιθέμενα πολιτικά εγκλήματα που ξεκινούν από εξτρεμιστικές σκέψεις έως απλά την πρόθεση να ταξιδέψουν ή να σπουδάσουν στον εξωτερικό.
Όπως σημειώνει το Associated Press σε αποκλειστικό ρεπορτάζ του, αυτές οι μαζικές εξαφανίσεις,που ξεκίνησαν πριν από έναν περίπου χρόνο, θεωρείται ότι είναι μέρος μίας τεράστιας προσπάθειας από τις κινεζικές αρχές να χρησιμοποιήσουν κρατήσεις και παρακολουθήσεις ώστε να επιβάλλουν ένα «ψηφιακό» αστυνομικό κράτος στην περιοχή της Σινγιάνγκ, όπου κατοικούν οι Ουιγούροι. Αυτή η τουρκόφωνη μουσουλμανική μειονότητα αριθμεί περίπου δέκα εκατομμύρια ανθρώπους, με το Πεκίνο να υποστηρίζει ότι έχει επηρεαστεί από ισλαμικό εξτρεμισμό.
Παράλληλα με τα κέντρα κράτησης και τα σκληρά αστυνομικά μέτρα στους δρόμους της Σινγιάνγκ υπάρχουν τελευταίας τεχνολογίας συστήματα παρακολούθησης, τα οποία καταγράφουν που πηγαίνουν οι Ουιγούροι, τι διαβάζουν, με ποιους μιλούν και τι λένε. Και μέσω ενός σκοτεινού συστήματος το οποίο αντιμετωπίζει όλους τους Ουιγούρους ως πιθανούς υπόπτους για τρομοκρατία, όποιοι έχουν οικογένεια στο εξωτερικό και επικοινωνούν μαζί της προσάγονται για ανάκριση ή κράτηση.
(AP Photo/Ng Han Guan)
Ο πόλεμος του Τσεν Κουάνγκο
Η επιχείρηση αυτή, αναφέρει το AP, έχει ως επικεφαλής τον Τσεν Κουάνγκο, αξιωματούχο του κινεζικού κομμουνιστικού κόμματος, ο οποίος πήρε προαγωγή το 2016 αφού πρώτα είχε υποτάξει μία άλλη ανήσυχη περιοχή, το Θιβέτ. Ο Τσεν έχει δεσμευθεί να κυνηγήσει τους Ουιγούρους αυτονομιστές, οι οποίοι κατηγορούνται για επιθέσεις που έχουν αφήσει εκατοντάδες νεκρούς, λέγοντας ότι θα «θάψει τους τρομοκράτες στον ωκεανό και θα τους κάνει να τρέμουν».
Το αμερικανικό πρακτορείο παρουσιάζει σε αποκλειστικότητα τον πολέμο που έχει ξεκινήσει ο Τσεν κατά των Ουιγούρων. Μέσω συνεντεύξεων με μέλη της μειονότητας που έφυγαν πρόσφατα από την Κίνα, μία έκθεση της κυβέρνησης με συμβόλαια προμηθειών, απόρρητα έγραφα και ένα ταξίδι στη νότια Σινγιάνγκ το Associated Press παρουσιάζει μία πολύ σκοτεινή υπόθεση.
Οι περισσότεροι από τους Ουιγούρους που έδωσαν συνέντευξη στο AP μίλησαν υπό το καθεστώς της ανωνυμίας φοβούμενοι πως οι κινεζικές αρχές θα τιμωρήσουν εκείνους και τις οικογένειές τους. Το πρακτορείο, άλλωστε, ανακοίνωσε ότι δεν δίνει στη δημοσιότητα το όνομα του εξαφανισμένου φοιτητή ώστε να προστατεύσει τους συγγενείς και γνωστούς του. Σημειώνει, ακόμη, ότι ούτε ο Τσεν ούτε η τοπική αυτοδιοίκηση απάντησαν στο κάλεσμα του AP να σχολιάσουν το ρεπορτάζ.
(AP Photo/Ng Han Guan)
Η κινεζική κυβέρνηση, πάντως, περιγράφει την πολιτική ασφαλείας στην περιοχή ως μία επιχείρηση σκληρή, αλλά απαραίτητη μετά από μία σειρά επιθέσεων το 2013 και 2014, ανάμεσά τους οι επιθέσεις με μαχαίρια σε σιδηροδρομικό σταθμό που άφησε πίσω της 33 θύματα. Ένας τοπικός αξιωματούχος, μάλιστα, ο Μπάο Τσανγκούι είπε στο AP «Εάν δεν το κάνουμε αυτό εκατοντάδες άνθρωποι θα πεθάνουν». Το Πεκίνο σημειώνει ότι η επιχείρηση είναι μόνο η μισή εικόνα και υπενθυμίζει δεκαετίες μεγάλων οικονομικών επενδύσεων στην περιοχή και προγραμμάτων ενσωμάτωσης του Ουιγούρων.
Αξιωματούχοι αναφέρουν ότι η ασφάλεια είναι απαραίτητη περισσότερο από ποτέ, γιατί εξτρεμιστές Ουιγούροι πολεμούν μαζί με τζιχαντιστές στη Συρία. Ακτιβιστές μέλη της μειονότητας πάντως, αλλά και διεθνείς οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων επισημαίνουν ότι τα καταπιεστικά αυτά μέτρα δίνουν «τροφή» στην Αλ Κάιντα, η οποία ήδη έχει κυκλοφορήσει βίντεο στην γλώσσα των Ουιγούρων καταγγέλλοντας την κινεζική καταπίεση και προσπαθώντας να στρατολογήσουν νέα μέλη.
«Τόσο μίσος και διάθεση για εκδίκηση προωθούνται. Πως εξαπλώνεται η τρομοκρατία; Όταν οι άνθρωποι δεν έχουν που να τρέξουν» επισημαίνει ένας Ουιγούρος ακτιβιστής, ο Ρούκιε Τουρντούς.
«Αστυνομία σκέψης»
Η κυβέρνηση αναφέρεται στο πρόγραμμα κράτησης ως «επαγγελματική εκπαίδευση», αλλά ο βασικός του στόχος είναι η κατήχηση. Ένα εσωτερικό έγγραφο που δημοσιεύθηκε στο Διαδίκτυο από γραφείο ανθρωπίνων πόρων της Σινγιάνγκ αναφέρει ότι σε συγκεκριμένες πόλεις ξεκίνησαν «κλειστά, στρατιωτικού τύπου» προγράμματα με διάρκεια από τρεις μήνες έως και δύο χρόνια. Οι Ουιγούροι διδάσκονται μανδαρίνικα, δίκαιο, εθνική ενότητα, απο-ριζοσπαστικοποίηση, πατριωτισμό» και συμμορφώνονται με τις πέντε αρχές: Ζήσε, κάνε ασκήσεις, μελέτα, φάε και κοιμήσου μαζί με τους υπόλοιπους».
Σε ένα σπάνιο ρεπορτάζ των κρατικών μέσων για αυτά τα κέντρα, μία επαρχιακή εφημερίδα φιλοξενεί... δηλώσεις ενός αγρότη ο οποίος παραδέχεται ότι μετά από εβδομάδες μελέτης μπορεί πλέον να εντοπίσει τα σημάδια θρησκευτικού εξτρεμισμού από τον τρόπο με τον οποίο ένα άτομο ντύνεται ή συμπεριφέρεται. Προσθέτει, βέβαια, ότι αναγνωρίζει τις... καλές πράξεις του Κομμουνιστικού Κόμματος. Ένας καθοδηγητής χαρακτήρισε τις μεθόδους «ευγενικές και προσεκτικές» και συνέκρινε τα κέντρα με ένα οικοτροφείο.
Η πόλη Κόρλα είχε τρία γνωστά κέντρα κράτησης με αρκετές χιλιάδες μαθητές, δηλώνει στο πρακτορείο ένας 48χρονος κάτοικος. Το AP επισκέφθηκε ένα κέντρο, το οποίο είχε χαρακτηριστεί ως φυλακή. Ένα άλλο βρισκόταν στο κέντρο της πόλης σε έναν σφραγισμένο δρόμο, ενώ το τρίτο βρισκόταν σε μία κοντινή στρατιωτική βάση.
Παρά το γεγονός ότι η υποχρεωτική κατήχηση έχει καταγραφεί σε όλη την περιοχή, τα αποτελέσματά της φθάνουν και αρκετά μακριά από τα σύνορα της Κίνας.
Τον Απρίλιο, σε μία σχολή Ουιγούρου δάσκαλου στην Αίγυπτο, τα τηλέφωνα πήραν «φωτιά». Οι γονείς από αρκετές πόλεις παρακαλούσαν τα παιδιά τους να επιστρέψουν στην Κίνα, αλλά δεν έλεγαν γιατί. «Οι γονείς συνέχισαν να τηλεφωνούν, κλαίγοντας στο τηλέφωνο» ανέφερε ο καθηγητής.
Οι κινεζικές αρχές είχαν αποφασίσει να επεκτείνουν το αμφιλεγόμενο πρόγραμμα και στους Ουιγούρους του εξωτερικού και η Αίγυπτος, κάποτε καταφύγιο όπου οι Ουιγούροι μπορούσαν να μελετήσουν το Ισλάμ, άρχισε να τους απελαύνει.
Αρκετοί από αυτούς βρήκαν καταφύγιο στην Κωνσταντινούπολη και περιγράφουν τις ημέρες πανικού που έζησαν, καθώς προσπαθούσαν να κρυφτούν από τις κινεζικές και αιγυπτιακές αρχές. Ένας πήδηξε από το παράθυρο για να γλιτώσει από την αστυνομία. Άλλος κοιμόταν σε αυτοκίνητο για μία εβδομάδα, ενώ πολλοί κρύφτηκαν σε σπίτια Αιγύπτιων φίλων τους.
Όλοι όσοι επέστρεψαν στην πατρίδα ανακρίθηκαν σκληρά για το τι έκαναν στην Αίγυπτο και αντιμετωπίστηκαν ως ύποπτοι για τρομοκρατία. Αρκετοί πιστεύεται ότι κρατήθηκαν στα κέντρα κατήχησης, ενώ ορισμένοι φέρεται να καταδικάστηκαν σε αρκετά χρόνια φυλάκισης.
Επίδειξη δύναμης
Η νοτιοδυτική Σινγιάνγκ, το μέρος από όπου προέρχονται πολλοί από τους φοιτητές, είναι μία από τις πιο σκληρά αστυνομευόμενες περιοχές στον πλανήτη.
Περιπολικά και πεζοί αστυνομικοί κάθε 500 μέτρα, κονβόι με θωρακισμένα οχήματα, σημεία ελέγχου σχεδόν σε κάθε τετράγωνο. Οι καταστηματάρχες φορούν υποχρεωτικά αλεξίσφαιρα γιλέκα για να μπορούν να πωλούν νουντλς, κοστούμια και παιδικά ρούχα.
Οι δαπάνες για τη δημόσια ασφάλεια στην περιοχή αυξήθηκαν κατά 40% το 2015 και 50% επιπλέον το 2016 και υπολογίζοντας στα 45 δισ. γιουάν (6,8 δισ. δολάρια). Έχουν τετραπλασιαστεί από το 2009, μία χρονιά όπου ξέσπασε εξέγερση των Ουιγούρων στην περιοχή με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 200 μέλη της κοινότητας των Χαν.
Ένα μεγάλο κομμάτι της αστυνόμευσης, όμως περνάει απαρατήρητο. Για να εισέλθει κανείς στην αγορά της Χοτάν πρέπει πρώτα να περάσει από ανιχνευτές μετάλλων και μετά να τοποθετήσει τα προσωπικά του έγγραφα σε ένα μηχάνημα, τη στιγμή που άλλο μηχάνημα σκανάρει το πρόσωπό του.
Το σκάνερ προσώπου κατασκευάζεται από την Κινεζική Τεχνολογική και Ηλεκτρονική Υπηρεσία (CETC), μία κρατική εταιρεία άμυνας, που βρίσκεται στην πρώτη θέση ενός τομέα που βρίσκεται σε διαρκή ανάπτυξη. Το Associated Press εντόπισε 27 προσφορές από την
Υπηρεσία για κυβερνητικά συμβόλαια, ανάμεσά τους ένα για κατασκευή συστήματος αναγνώρισης προσώπου το οποίο θα εγκατασταθεί στην περιοχή της Χοτάν.
Μερικές ώρες μετά την επίσκεψη στην αγορά της Χοτάν αστυνομικός σταμάτησε τους ρεπόρτερ του Associated Press έξω από ένα ξενοδοχείο λέγοντάς τους ότι η υπηρεσία δημόσιας ασφάλειας τους παρακολουθεί από απόσταση. «Υπάρχουν δεκάδες χιλιάδες κάμερες εδώ. Από τη στιγμή που κάνατε το πρώτο βήμα σας στην πόλη το γνωρίζαμε» είπε ο αστυνομικός στους δημοσιογράφους.
Οι ενέργειες εντοπισμού της κυβέρνησης έχουν επεκταθεί σε οχήματα, γονίδια, ακόμη και φωνές. Τον Φεβρουάρο οι αρχίσε της περιοχής Μπαϊνγκόλ στην Σινγιάνγκ, όπου περιλαμβάνεται η Κόρλα, ζήτησαν να εγκατασταθεί σε κάθε αμάξι συσκευή GPS για άμεση παρακολούθηση. Παράλληλα, εδώ και έναν χρόνο οι αρχές της Σινγιάνγκ έχουν απαιτήσει να πραγματοποιηθούν έλεγχοι υγείας για να συγκεντρώσουν δείγματα DNA του πληθυσμού. Τον Μάιο, ένας τοπικός αστυνομικός είπε στο AP ότι η Σινγιάνγκ είχε αγοράσει ανιχνευτές DNA, αρκετούς ώστε να μπορεί να αναλύσει μερικά... εκατομμύρια δείγματα κάθε χρόνο.
Μέσα σε έναν χρόνο η δημαρχεία του Κασγκάρ, με πληθυσμό τεσσάρων εκατομμυρίων, έχει πραγματοποιήσει υποχρεωτικούς ελέγχους σχεδόν σε όλο τον πληθυσμό της, λέει η Γιάνγκ Γιανφένγκ, υποδιευθυντής του τοπικού τμήματος προπαγάνδας. Χαρακτηρίζει τους ελέγχους αυτούς ως «success story» για τη δημόσια υγεία και όχι ως μέτρο ασφάλειας.
Την ίδια στιγμή, όπως σημειώνει το πρακτορείο επικαλούμενο έγγραφο, έχει συσταθεί ένα πρόγραμμα συγκέντρωσης βιομετρικών δεδομένων.
Η εταιρεία Meiya Pico, που εμπορεύεται συστήματα ασφαλείας και παρακολούθησης, έχει κερδίσει έντεκα διαγωνισμούς τους τελευταίους έξι μήνες μόνο για την επαρχία Σινγιάνγκ. Κέρδισε και έναν διαγωνισμό μαζί με μία εταιρεία ανάλυσης DNA και έχει πουλήσει λογισμικό το οποίο σκανάρει «έξυπνα» κινητά για «φωτογραφίες και βίντεο που σχετίζονται με τρομοκρατία».
Τόσο η Meiya Pico όσο και η CETC αρνήθηκαν να σχολιάσουν το ρεπορτάζ του Associated Press.
(AP Photo/Ng Han Guan)
Αδιάκριτα μάτια
Για να παρακολουθεί τον πληθυσμό της Σινγιάνγκ το Πεκίνο έχει επαναφέρει ακόμη μία «χαμηλής τεχνολογίας» τακτική: Τη στρατολόγηση των... μαζών.
Όταν ένας Ουιγούρος επιχειρηματίας πραγματοποίησε ένα εξάμηνο ταξίδι για να διαφύγει από την Κίνα και προσγειώθηκε στις ΗΠΑ με την οικογένειά του τον Ιανουάριο, αρχικά ήταν εκστασιασμένος. Προσπάθησε να καλέσει σπίτι του, κάτι που δεν είχε κάνει για μήνες προσπαθώντας να προστατεύσει τους συγγενείς που έμειναν πίσω.
Η μητέρα του του είπε ότι τα τέσσερα αδέρφια του και ο πατέρας του ήταν στη φυλακή επειδή εκείνος έφυγε από την Κίνα. Εκείνη την άφησαν επειδή δεν ήταν καλά στην υγεία της.
Από το 2016 οι τοπικές αρχές είχαν βάλει δέκα οικογένειες να κατασκοπεύουν η μία τη άλλη, εφαρμόζοντας ένα νέο σύστημα συλλογικής παρακολούθησης, και όλοι τους τιμωρήθηκαν επειδή ο επιχειρηματίας έφυγε από τη χώρα. Μέλη από κάθε οικογένεια στάλθηκαν σε κέντρα «εκπαίδευσης» για τρεις μήνες.
«Είναι χειρότερα και από φυλακή» είπε στο AP ο επιχειρηματίας και πρόσθεσε «Τουλάχιστον στην φυλακή ξέρεις τι σου συμβαίνει. Αλλά εκεί δεν μαθαίνεις ποτέ γιατί κατηγορείσαι. Θα μπορούσε να είναι το οτιδήποτε».
«Αυτό που συμβαίνει είναι πως όλοι οι Ουιγούροι θεωρούνται ύποπτοι όχι μόνο για τρομοκρατία, αλλά και για πολιτική ανυπακοή» αναφέρει χαρακτηριστικά η Μάγια Γουάνγκ, ερευνήτρια της Human Rights Watch, η οποία μελετά πώς η κινεζική αστυνομία χρησιμοποιεί την τεχνολογία για να παρακολουθεί αντιφρονούντες, αλλά και Ουιγούρους.
Αυτόν τον μήνα η Σινγιάνγκ ανακοίνωσε ότι όλοι οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι θα πρέπει να μεταφερθούν σε ένα σπίτι Ουιγούρων για μία εβδομάδα ώστε να διδάξουν στις οικογένειες περί ιδεολογίας και το πώς να αποφύγουν τον εξτρεμισμό.
Οι Ουιγούροι που ζουν στο εξωτερικό επισημαίνουν ότι το πιο στενάχωρο είναι η το γεγονός ότι οι ίδιοι δεν επικοινωνούν με τους δικούς τους και δεν μπορούν να μάθουν εάν είναι κατά ή βρίσκονται υπό κράτηση.
Ο Σαλίχ Χουνταγιάρ, ο οποίος έχει και αμερικανική υπηκοότητα, όταν κάλεσε τελευταία φορά τον 70χρονο παππού του, του μιλούσε σε μία συνθηματική γλώσσα, αλλά με καθησυχαστικό τόνο. «Τα τηλέφωνά μας δεν δουλεύουν πια, οπότε μην προσπαθήσεις να τηλεφωνήσεις και μην ανησυχείς για εμάς. Θα είμαστε καλά όσο είστε όλοι εσείς καλά» του είπε ο παππούς του.
Αργότερα έμαθε από ένα ξαδερφό του ότι ο παππούς του είχε μεταφερθεί σε ένα στρατόπεδο αναμόρφωσης.
(AP Photo/Ng Han Guan)
Αναπάντητα ερωτήματα
Εδώ και έναν χρόνο ο πόλεμος του Τσεν έχει επιφέρει τεράστιο αριθμό κρατήσεων, διαλυμένες οικογένειες, αβεβαιότητα και άλλα πολλά. Αυτό σημαίνει ότι μία μητέρα πολλές φορές δεν μπορεί να πάρει απαντήσεις για μία συγκεκριμένη ερώτηση, εάν ο γιος της είναι ζωντανός ή νεκρός.
Λίγο πιο έξω από την Κόρλα, περνώντας από φυτείες που εκτείνονται για μίλια, η μητέρα του φοιτητή ζει στο μεγάλο σπίτι που πάντα αγαπούσε. Όταν το Associated Press έφτασε εκεί χωρίς να την έχει ειδοποιήσει δήλωσε ότι δεν έχει λάβει ενημέρωση ή ανακοινώσεις για το γιατί ο γιος της και ο σύζυγός της εξαφανίστηκαν πριν από μερικούς μήνες. Αρνήθηκε, πάντως, να δώσει συνέντευξη.
«Θέλω να μιλήσω, θέλω να ξέρω, αλλά φοβάμαι» είπε στους δημοσιογράφους του πρακτορείου μέσω ενός μεταφραστή.
Λίγη ώρα αργότερα οι ρεπόρτερ του Associated Press συνελήφθησαν από την αστυνομία, ανακρίθηκαν από την αστυνομία και κατηγορήθηκαν για «παράνομο ρεπορτάζ» στην περιοχή, χωρίς άδεια από την τοπική κυβέρνηση.
Πέντε κάτοικοι ανέφεραν ότι ξέρουν πως οι Αρχές πήραν τον νεαρό φοιτητή. Ο ένας θεωρεί ότι είναι σίγουρα ζωντανός, οι άλλοι δύο δεν είναι σίγουροι.
Η τοπική αστυνομία, πάντως, αρνήθηκε κατηγορηματικά ότι υπάρχει Πηγή: Associated Press, efsyn.gr
_
έχουν δει εδώ και μήνες. Ούτε οι πρώην συμμαθητές του που φοβούνται ότι η αστυνομία τον σκότωσε στο ξύλο.
Ούτε η μητέρα του, η οποία άνοιξε την πόρτα του σπιτιού της στους ρεπόρτερ του Associated Press, οι οποίοι της έδειξαν μια φωτογραφία ενός όμορφου νεαρού σε ένα πάρκο.
«Ναι αυτός είναι» λέει και ξεσπάει σε κλάματα. «Είναι η πρώτη φορά που μαθαίνω για αυτόν εδώ και μήνες» προσθέτει και διερωτάται «Είναι ζωντανός ή νεκρός;».
Οι φίλοι του φοιτητή πιστεύουν ότι ανήκει στους χιλιάδες, ίσως και δεκάδες χιλιάδες, ανθρώπους, ακτιβιστές και ακαδημαϊκούς, οι οποίοι έχουν βρεθεί χωρίς δίκη σε μυστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης κατηγορούμενοι για υποτιθέμενα πολιτικά εγκλήματα που ξεκινούν από εξτρεμιστικές σκέψεις έως απλά την πρόθεση να ταξιδέψουν ή να σπουδάσουν στον εξωτερικό.
Όπως σημειώνει το Associated Press σε αποκλειστικό ρεπορτάζ του, αυτές οι μαζικές εξαφανίσεις,που ξεκίνησαν πριν από έναν περίπου χρόνο, θεωρείται ότι είναι μέρος μίας τεράστιας προσπάθειας από τις κινεζικές αρχές να χρησιμοποιήσουν κρατήσεις και παρακολουθήσεις ώστε να επιβάλλουν ένα «ψηφιακό» αστυνομικό κράτος στην περιοχή της Σινγιάνγκ, όπου κατοικούν οι Ουιγούροι. Αυτή η τουρκόφωνη μουσουλμανική μειονότητα αριθμεί περίπου δέκα εκατομμύρια ανθρώπους, με το Πεκίνο να υποστηρίζει ότι έχει επηρεαστεί από ισλαμικό εξτρεμισμό.
Παράλληλα με τα κέντρα κράτησης και τα σκληρά αστυνομικά μέτρα στους δρόμους της Σινγιάνγκ υπάρχουν τελευταίας τεχνολογίας συστήματα παρακολούθησης, τα οποία καταγράφουν που πηγαίνουν οι Ουιγούροι, τι διαβάζουν, με ποιους μιλούν και τι λένε. Και μέσω ενός σκοτεινού συστήματος το οποίο αντιμετωπίζει όλους τους Ουιγούρους ως πιθανούς υπόπτους για τρομοκρατία, όποιοι έχουν οικογένεια στο εξωτερικό και επικοινωνούν μαζί της προσάγονται για ανάκριση ή κράτηση.
(AP Photo/Ng Han Guan)
Ο πόλεμος του Τσεν Κουάνγκο
Η επιχείρηση αυτή, αναφέρει το AP, έχει ως επικεφαλής τον Τσεν Κουάνγκο, αξιωματούχο του κινεζικού κομμουνιστικού κόμματος, ο οποίος πήρε προαγωγή το 2016 αφού πρώτα είχε υποτάξει μία άλλη ανήσυχη περιοχή, το Θιβέτ. Ο Τσεν έχει δεσμευθεί να κυνηγήσει τους Ουιγούρους αυτονομιστές, οι οποίοι κατηγορούνται για επιθέσεις που έχουν αφήσει εκατοντάδες νεκρούς, λέγοντας ότι θα «θάψει τους τρομοκράτες στον ωκεανό και θα τους κάνει να τρέμουν».
Το αμερικανικό πρακτορείο παρουσιάζει σε αποκλειστικότητα τον πολέμο που έχει ξεκινήσει ο Τσεν κατά των Ουιγούρων. Μέσω συνεντεύξεων με μέλη της μειονότητας που έφυγαν πρόσφατα από την Κίνα, μία έκθεση της κυβέρνησης με συμβόλαια προμηθειών, απόρρητα έγραφα και ένα ταξίδι στη νότια Σινγιάνγκ το Associated Press παρουσιάζει μία πολύ σκοτεινή υπόθεση.
Οι περισσότεροι από τους Ουιγούρους που έδωσαν συνέντευξη στο AP μίλησαν υπό το καθεστώς της ανωνυμίας φοβούμενοι πως οι κινεζικές αρχές θα τιμωρήσουν εκείνους και τις οικογένειές τους. Το πρακτορείο, άλλωστε, ανακοίνωσε ότι δεν δίνει στη δημοσιότητα το όνομα του εξαφανισμένου φοιτητή ώστε να προστατεύσει τους συγγενείς και γνωστούς του. Σημειώνει, ακόμη, ότι ούτε ο Τσεν ούτε η τοπική αυτοδιοίκηση απάντησαν στο κάλεσμα του AP να σχολιάσουν το ρεπορτάζ.
(AP Photo/Ng Han Guan)
Η κινεζική κυβέρνηση, πάντως, περιγράφει την πολιτική ασφαλείας στην περιοχή ως μία επιχείρηση σκληρή, αλλά απαραίτητη μετά από μία σειρά επιθέσεων το 2013 και 2014, ανάμεσά τους οι επιθέσεις με μαχαίρια σε σιδηροδρομικό σταθμό που άφησε πίσω της 33 θύματα. Ένας τοπικός αξιωματούχος, μάλιστα, ο Μπάο Τσανγκούι είπε στο AP «Εάν δεν το κάνουμε αυτό εκατοντάδες άνθρωποι θα πεθάνουν». Το Πεκίνο σημειώνει ότι η επιχείρηση είναι μόνο η μισή εικόνα και υπενθυμίζει δεκαετίες μεγάλων οικονομικών επενδύσεων στην περιοχή και προγραμμάτων ενσωμάτωσης του Ουιγούρων.
Αξιωματούχοι αναφέρουν ότι η ασφάλεια είναι απαραίτητη περισσότερο από ποτέ, γιατί εξτρεμιστές Ουιγούροι πολεμούν μαζί με τζιχαντιστές στη Συρία. Ακτιβιστές μέλη της μειονότητας πάντως, αλλά και διεθνείς οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων επισημαίνουν ότι τα καταπιεστικά αυτά μέτρα δίνουν «τροφή» στην Αλ Κάιντα, η οποία ήδη έχει κυκλοφορήσει βίντεο στην γλώσσα των Ουιγούρων καταγγέλλοντας την κινεζική καταπίεση και προσπαθώντας να στρατολογήσουν νέα μέλη.
«Τόσο μίσος και διάθεση για εκδίκηση προωθούνται. Πως εξαπλώνεται η τρομοκρατία; Όταν οι άνθρωποι δεν έχουν που να τρέξουν» επισημαίνει ένας Ουιγούρος ακτιβιστής, ο Ρούκιε Τουρντούς.
«Αστυνομία σκέψης»
Η κυβέρνηση αναφέρεται στο πρόγραμμα κράτησης ως «επαγγελματική εκπαίδευση», αλλά ο βασικός του στόχος είναι η κατήχηση. Ένα εσωτερικό έγγραφο που δημοσιεύθηκε στο Διαδίκτυο από γραφείο ανθρωπίνων πόρων της Σινγιάνγκ αναφέρει ότι σε συγκεκριμένες πόλεις ξεκίνησαν «κλειστά, στρατιωτικού τύπου» προγράμματα με διάρκεια από τρεις μήνες έως και δύο χρόνια. Οι Ουιγούροι διδάσκονται μανδαρίνικα, δίκαιο, εθνική ενότητα, απο-ριζοσπαστικοποίηση, πατριωτισμό» και συμμορφώνονται με τις πέντε αρχές: Ζήσε, κάνε ασκήσεις, μελέτα, φάε και κοιμήσου μαζί με τους υπόλοιπους».
Σε ένα σπάνιο ρεπορτάζ των κρατικών μέσων για αυτά τα κέντρα, μία επαρχιακή εφημερίδα φιλοξενεί... δηλώσεις ενός αγρότη ο οποίος παραδέχεται ότι μετά από εβδομάδες μελέτης μπορεί πλέον να εντοπίσει τα σημάδια θρησκευτικού εξτρεμισμού από τον τρόπο με τον οποίο ένα άτομο ντύνεται ή συμπεριφέρεται. Προσθέτει, βέβαια, ότι αναγνωρίζει τις... καλές πράξεις του Κομμουνιστικού Κόμματος. Ένας καθοδηγητής χαρακτήρισε τις μεθόδους «ευγενικές και προσεκτικές» και συνέκρινε τα κέντρα με ένα οικοτροφείο.
Η πόλη Κόρλα είχε τρία γνωστά κέντρα κράτησης με αρκετές χιλιάδες μαθητές, δηλώνει στο πρακτορείο ένας 48χρονος κάτοικος. Το AP επισκέφθηκε ένα κέντρο, το οποίο είχε χαρακτηριστεί ως φυλακή. Ένα άλλο βρισκόταν στο κέντρο της πόλης σε έναν σφραγισμένο δρόμο, ενώ το τρίτο βρισκόταν σε μία κοντινή στρατιωτική βάση.
Παρά το γεγονός ότι η υποχρεωτική κατήχηση έχει καταγραφεί σε όλη την περιοχή, τα αποτελέσματά της φθάνουν και αρκετά μακριά από τα σύνορα της Κίνας.
Τον Απρίλιο, σε μία σχολή Ουιγούρου δάσκαλου στην Αίγυπτο, τα τηλέφωνα πήραν «φωτιά». Οι γονείς από αρκετές πόλεις παρακαλούσαν τα παιδιά τους να επιστρέψουν στην Κίνα, αλλά δεν έλεγαν γιατί. «Οι γονείς συνέχισαν να τηλεφωνούν, κλαίγοντας στο τηλέφωνο» ανέφερε ο καθηγητής.
Οι κινεζικές αρχές είχαν αποφασίσει να επεκτείνουν το αμφιλεγόμενο πρόγραμμα και στους Ουιγούρους του εξωτερικού και η Αίγυπτος, κάποτε καταφύγιο όπου οι Ουιγούροι μπορούσαν να μελετήσουν το Ισλάμ, άρχισε να τους απελαύνει.
Αρκετοί από αυτούς βρήκαν καταφύγιο στην Κωνσταντινούπολη και περιγράφουν τις ημέρες πανικού που έζησαν, καθώς προσπαθούσαν να κρυφτούν από τις κινεζικές και αιγυπτιακές αρχές. Ένας πήδηξε από το παράθυρο για να γλιτώσει από την αστυνομία. Άλλος κοιμόταν σε αυτοκίνητο για μία εβδομάδα, ενώ πολλοί κρύφτηκαν σε σπίτια Αιγύπτιων φίλων τους.
Όλοι όσοι επέστρεψαν στην πατρίδα ανακρίθηκαν σκληρά για το τι έκαναν στην Αίγυπτο και αντιμετωπίστηκαν ως ύποπτοι για τρομοκρατία. Αρκετοί πιστεύεται ότι κρατήθηκαν στα κέντρα κατήχησης, ενώ ορισμένοι φέρεται να καταδικάστηκαν σε αρκετά χρόνια φυλάκισης.
Επίδειξη δύναμης
Η νοτιοδυτική Σινγιάνγκ, το μέρος από όπου προέρχονται πολλοί από τους φοιτητές, είναι μία από τις πιο σκληρά αστυνομευόμενες περιοχές στον πλανήτη.
Περιπολικά και πεζοί αστυνομικοί κάθε 500 μέτρα, κονβόι με θωρακισμένα οχήματα, σημεία ελέγχου σχεδόν σε κάθε τετράγωνο. Οι καταστηματάρχες φορούν υποχρεωτικά αλεξίσφαιρα γιλέκα για να μπορούν να πωλούν νουντλς, κοστούμια και παιδικά ρούχα.
Οι δαπάνες για τη δημόσια ασφάλεια στην περιοχή αυξήθηκαν κατά 40% το 2015 και 50% επιπλέον το 2016 και υπολογίζοντας στα 45 δισ. γιουάν (6,8 δισ. δολάρια). Έχουν τετραπλασιαστεί από το 2009, μία χρονιά όπου ξέσπασε εξέγερση των Ουιγούρων στην περιοχή με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 200 μέλη της κοινότητας των Χαν.
Ένα μεγάλο κομμάτι της αστυνόμευσης, όμως περνάει απαρατήρητο. Για να εισέλθει κανείς στην αγορά της Χοτάν πρέπει πρώτα να περάσει από ανιχνευτές μετάλλων και μετά να τοποθετήσει τα προσωπικά του έγγραφα σε ένα μηχάνημα, τη στιγμή που άλλο μηχάνημα σκανάρει το πρόσωπό του.
Το σκάνερ προσώπου κατασκευάζεται από την Κινεζική Τεχνολογική και Ηλεκτρονική Υπηρεσία (CETC), μία κρατική εταιρεία άμυνας, που βρίσκεται στην πρώτη θέση ενός τομέα που βρίσκεται σε διαρκή ανάπτυξη. Το Associated Press εντόπισε 27 προσφορές από την
Υπηρεσία για κυβερνητικά συμβόλαια, ανάμεσά τους ένα για κατασκευή συστήματος αναγνώρισης προσώπου το οποίο θα εγκατασταθεί στην περιοχή της Χοτάν.
Μερικές ώρες μετά την επίσκεψη στην αγορά της Χοτάν αστυνομικός σταμάτησε τους ρεπόρτερ του Associated Press έξω από ένα ξενοδοχείο λέγοντάς τους ότι η υπηρεσία δημόσιας ασφάλειας τους παρακολουθεί από απόσταση. «Υπάρχουν δεκάδες χιλιάδες κάμερες εδώ. Από τη στιγμή που κάνατε το πρώτο βήμα σας στην πόλη το γνωρίζαμε» είπε ο αστυνομικός στους δημοσιογράφους.
Οι ενέργειες εντοπισμού της κυβέρνησης έχουν επεκταθεί σε οχήματα, γονίδια, ακόμη και φωνές. Τον Φεβρουάρο οι αρχίσε της περιοχής Μπαϊνγκόλ στην Σινγιάνγκ, όπου περιλαμβάνεται η Κόρλα, ζήτησαν να εγκατασταθεί σε κάθε αμάξι συσκευή GPS για άμεση παρακολούθηση. Παράλληλα, εδώ και έναν χρόνο οι αρχές της Σινγιάνγκ έχουν απαιτήσει να πραγματοποιηθούν έλεγχοι υγείας για να συγκεντρώσουν δείγματα DNA του πληθυσμού. Τον Μάιο, ένας τοπικός αστυνομικός είπε στο AP ότι η Σινγιάνγκ είχε αγοράσει ανιχνευτές DNA, αρκετούς ώστε να μπορεί να αναλύσει μερικά... εκατομμύρια δείγματα κάθε χρόνο.
Μέσα σε έναν χρόνο η δημαρχεία του Κασγκάρ, με πληθυσμό τεσσάρων εκατομμυρίων, έχει πραγματοποιήσει υποχρεωτικούς ελέγχους σχεδόν σε όλο τον πληθυσμό της, λέει η Γιάνγκ Γιανφένγκ, υποδιευθυντής του τοπικού τμήματος προπαγάνδας. Χαρακτηρίζει τους ελέγχους αυτούς ως «success story» για τη δημόσια υγεία και όχι ως μέτρο ασφάλειας.
Την ίδια στιγμή, όπως σημειώνει το πρακτορείο επικαλούμενο έγγραφο, έχει συσταθεί ένα πρόγραμμα συγκέντρωσης βιομετρικών δεδομένων.
Η εταιρεία Meiya Pico, που εμπορεύεται συστήματα ασφαλείας και παρακολούθησης, έχει κερδίσει έντεκα διαγωνισμούς τους τελευταίους έξι μήνες μόνο για την επαρχία Σινγιάνγκ. Κέρδισε και έναν διαγωνισμό μαζί με μία εταιρεία ανάλυσης DNA και έχει πουλήσει λογισμικό το οποίο σκανάρει «έξυπνα» κινητά για «φωτογραφίες και βίντεο που σχετίζονται με τρομοκρατία».
Τόσο η Meiya Pico όσο και η CETC αρνήθηκαν να σχολιάσουν το ρεπορτάζ του Associated Press.
(AP Photo/Ng Han Guan)
Αδιάκριτα μάτια
Για να παρακολουθεί τον πληθυσμό της Σινγιάνγκ το Πεκίνο έχει επαναφέρει ακόμη μία «χαμηλής τεχνολογίας» τακτική: Τη στρατολόγηση των... μαζών.
Όταν ένας Ουιγούρος επιχειρηματίας πραγματοποίησε ένα εξάμηνο ταξίδι για να διαφύγει από την Κίνα και προσγειώθηκε στις ΗΠΑ με την οικογένειά του τον Ιανουάριο, αρχικά ήταν εκστασιασμένος. Προσπάθησε να καλέσει σπίτι του, κάτι που δεν είχε κάνει για μήνες προσπαθώντας να προστατεύσει τους συγγενείς που έμειναν πίσω.
Η μητέρα του του είπε ότι τα τέσσερα αδέρφια του και ο πατέρας του ήταν στη φυλακή επειδή εκείνος έφυγε από την Κίνα. Εκείνη την άφησαν επειδή δεν ήταν καλά στην υγεία της.
Από το 2016 οι τοπικές αρχές είχαν βάλει δέκα οικογένειες να κατασκοπεύουν η μία τη άλλη, εφαρμόζοντας ένα νέο σύστημα συλλογικής παρακολούθησης, και όλοι τους τιμωρήθηκαν επειδή ο επιχειρηματίας έφυγε από τη χώρα. Μέλη από κάθε οικογένεια στάλθηκαν σε κέντρα «εκπαίδευσης» για τρεις μήνες.
«Είναι χειρότερα και από φυλακή» είπε στο AP ο επιχειρηματίας και πρόσθεσε «Τουλάχιστον στην φυλακή ξέρεις τι σου συμβαίνει. Αλλά εκεί δεν μαθαίνεις ποτέ γιατί κατηγορείσαι. Θα μπορούσε να είναι το οτιδήποτε».
«Αυτό που συμβαίνει είναι πως όλοι οι Ουιγούροι θεωρούνται ύποπτοι όχι μόνο για τρομοκρατία, αλλά και για πολιτική ανυπακοή» αναφέρει χαρακτηριστικά η Μάγια Γουάνγκ, ερευνήτρια της Human Rights Watch, η οποία μελετά πώς η κινεζική αστυνομία χρησιμοποιεί την τεχνολογία για να παρακολουθεί αντιφρονούντες, αλλά και Ουιγούρους.
Αυτόν τον μήνα η Σινγιάνγκ ανακοίνωσε ότι όλοι οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι θα πρέπει να μεταφερθούν σε ένα σπίτι Ουιγούρων για μία εβδομάδα ώστε να διδάξουν στις οικογένειες περί ιδεολογίας και το πώς να αποφύγουν τον εξτρεμισμό.
Οι Ουιγούροι που ζουν στο εξωτερικό επισημαίνουν ότι το πιο στενάχωρο είναι η το γεγονός ότι οι ίδιοι δεν επικοινωνούν με τους δικούς τους και δεν μπορούν να μάθουν εάν είναι κατά ή βρίσκονται υπό κράτηση.
Ο Σαλίχ Χουνταγιάρ, ο οποίος έχει και αμερικανική υπηκοότητα, όταν κάλεσε τελευταία φορά τον 70χρονο παππού του, του μιλούσε σε μία συνθηματική γλώσσα, αλλά με καθησυχαστικό τόνο. «Τα τηλέφωνά μας δεν δουλεύουν πια, οπότε μην προσπαθήσεις να τηλεφωνήσεις και μην ανησυχείς για εμάς. Θα είμαστε καλά όσο είστε όλοι εσείς καλά» του είπε ο παππούς του.
Αργότερα έμαθε από ένα ξαδερφό του ότι ο παππούς του είχε μεταφερθεί σε ένα στρατόπεδο αναμόρφωσης.
(AP Photo/Ng Han Guan)
Αναπάντητα ερωτήματα
Εδώ και έναν χρόνο ο πόλεμος του Τσεν έχει επιφέρει τεράστιο αριθμό κρατήσεων, διαλυμένες οικογένειες, αβεβαιότητα και άλλα πολλά. Αυτό σημαίνει ότι μία μητέρα πολλές φορές δεν μπορεί να πάρει απαντήσεις για μία συγκεκριμένη ερώτηση, εάν ο γιος της είναι ζωντανός ή νεκρός.
Λίγο πιο έξω από την Κόρλα, περνώντας από φυτείες που εκτείνονται για μίλια, η μητέρα του φοιτητή ζει στο μεγάλο σπίτι που πάντα αγαπούσε. Όταν το Associated Press έφτασε εκεί χωρίς να την έχει ειδοποιήσει δήλωσε ότι δεν έχει λάβει ενημέρωση ή ανακοινώσεις για το γιατί ο γιος της και ο σύζυγός της εξαφανίστηκαν πριν από μερικούς μήνες. Αρνήθηκε, πάντως, να δώσει συνέντευξη.
«Θέλω να μιλήσω, θέλω να ξέρω, αλλά φοβάμαι» είπε στους δημοσιογράφους του πρακτορείου μέσω ενός μεταφραστή.
Λίγη ώρα αργότερα οι ρεπόρτερ του Associated Press συνελήφθησαν από την αστυνομία, ανακρίθηκαν από την αστυνομία και κατηγορήθηκαν για «παράνομο ρεπορτάζ» στην περιοχή, χωρίς άδεια από την τοπική κυβέρνηση.
Πέντε κάτοικοι ανέφεραν ότι ξέρουν πως οι Αρχές πήραν τον νεαρό φοιτητή. Ο ένας θεωρεί ότι είναι σίγουρα ζωντανός, οι άλλοι δύο δεν είναι σίγουροι.
Η τοπική αστυνομία, πάντως, αρνήθηκε κατηγορηματικά ότι υπάρχει Πηγή: Associated Press, efsyn.gr
_
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Ξάνθη - Παναθηναϊκός 1-1
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
