H χαμηλή παραγωγικότητα εμποδίζει την αύξηση των μισθών

2018-02-07 10:34:50

Η αύξηση της παραγωγικότητας είναι βασικό συστατικό της οικονομικής προόδου. Η καινοτομία και οι επενδύσεις βοηθούν στην αύξηση του ανά ώρα παραγόμενου προϊόντος.

Μόνον έτσι οι εργαζόμενοι μπορούν να βελτιώσουν τις συνθήκες διαβίωσής τους. Το υψηλό βιοτικό επίπεδο στον ανεπτυγμένο κόσμο είναι αποτέλεσμα της Βιομηχανικής Επανάστασης στη Μεγάλη Βρετανία στα τέλη του 18ου αιώνα. Επειτα από λίγο ξεκίνησε ο εκβιομηχανισμός των ΗΠΑ και της Γερμανίας. Μέσα σε μια 50ετία, περίπου, η ενίσχυση της παραγωγικότητας στην Ευρώπη και στη Βόρεια Αμερική ξεπέρασε κάθε άλλο προηγούμενο.

Δεν μπορεί, όμως, κάποιος να επιθυμεί την οικονομική πρόοδο και την περαιτέρω αύξηση της παραγωγικότητας από τη στιγμή που το βιοτικό επίπεδο λίγο έως πολύ παραμένει στάσιμο τις τελευταίες δεκαετίες. Απαραίτητες προϋποθέσεις για την καινοτομία και τις επενδύσεις είναι η άσκηση μιας σταθερής κοινωνικής πολιτικής, η εφαρμογή του νόμου, η προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων και η ενίσχυση των αποταμιεύσεων. Μόνον όταν πληρούνται μαζί όλες αυτές οι προϋποθέσεις μπορεί να υπάρξει ουσιαστική οικονομική πρόοδος.

Σήμερα, θεωρητικά, η ανάπτυξη στις ώριμες αγορές επανέρχεται δυναμικά μετά μια πολυετή και σοβαρή οικονομική κρίση. Σε μια φυσιολογική κυκλική ανάκαμψη, οι ισχυρές επενδύσεις οδηγούν στην αύξηση του κεφαλαίου ανά εργαζόμενο και μετά στο προϊόν ανά εργαζόμενο. Σε όλα τα χρονικά διαστήματα με υψηλή ανάπτυξη στον ανεπτυγμένο κόσμο από το 1980, η απασχόληση και η παραγωγικότητα συμβάδιζαν πάντα, εκτός από την τελευταία δεκαετία, περίπου.

Στην ανάκαμψη της οικονομίας μετά την τελευταία χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, μόνον η απασχόληση έχει παρουσιάσει άνοδο. Η παραγωγικότητα υστερεί, δηλαδή δεν έχει σημειωθεί αξιόλογη αύξηση σε σύγκριση με τις προηγούμενες δεκαετίες.

Οι επιπτώσεις της απογοητευτικής ενίσχυσης της παραγωγικότητας είναι βαριές. Οι πραγματικοί μισθοί και τα κέρδη αυξάνονται σε βραδύτερους ρυθμούς απ’ ό,τι πριν. Η εμπιστοσύνη και διάθεση των επενδυτών για ρίσκο είναι χαμηλή. Γι’ αυτό και είναι χαμηλότεροι οι ρυθμοί αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ, ενώ υπάρχει ισχυρή ζήτηση για επενδύσεις με χαμηλό κίνδυνο.

Οι κεντρικές τράπεζες στις ΗΠΑ, στην Ευρωζώνη, στη Βρετανία και στην Ιαπωνία έχουν ασκήσει υπερβολικά χαλαρή νομισματική πολιτική, αποκτώντας τεράστια χαρτοφυλάκια με κρατικά ομόλογα και μειώνοντας ακόμη και τα επιτόκια σε αρνητικό πρόσημο. Παρ’ όλα αυτά, οι ρυθμοί ανάπτυξης είναι χαμηλότεροι απ’ ό,τι συνήθως, με αποτέλεσμα να παρατείνεται η χαλαρή νομισματική πολιτική για αρκετά χρόνια.

Από δημοσιονομικής πλευράς, είναι λίγες οι οικονομίες του ανεπτυγμένου κόσμου που έχουν καταφέρει να έχουν ισοσκελισμένο προϋπολογισμό και υψηλή απασχόληση μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση. Οι χαμηλότεροι του αναμενόμενου ρυθμοί ανάπτυξης οδηγούν σε χαμηλότερα φορολογικά έσοδα. Με εξαίρεση τη Γερμανία, την Ολλανδία και άλλες οικονομίες με παρόμοια χαρακτηριστικά, οι περισσότερες κυβερνήσεις καλούνται να ισορροπήσουν ανάμεσα στην απασχόληση και τη δημοσιονομική πειθαρχία. Αντιπροσωπευτικό παράδειγμα είναι οι οικονομίες του ευρωπαϊκού Νότου, όπου δόθηκε προτεραιότητα στη δημοσιονομική πειθαρχία εις βάρος της ανάπτυξης και της απασχόλησης.

* Ο κ. Kallum Pickering είναι οικονομολόγος της Berenberg Bank για τη Βρετανία.
Πηγή Tromaktiko

ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ