2018-02-08 07:31:07
Ζήσης Μελισσάκης
Φιλόλογος-Παλαιογράφος, Κύριος ερευνητής Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών / Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών
«Η καταλογογράφηση των κωδίκων αρ. 328-400 και των παλαιότερων εντύπων (15ος και 16ος αι.) της Μονής Ιβήρων. Δύο παράλληλα προγράμματα»
Περίληψη της Εισήγησης:
Στο πλαίσιο της προσπάθειας της Μονής Ιβήρων για αναλυτική καταγραφή ολόκληρου του έντυπου και χειρόγραφου πλούτου της βιβλιοθήκης της βρίσκονται σε εξέλιξη δύο παράλληλα προγράμματα καταλογογράφησης σημαντικού μέρους των ελληνικών κωδίκων (αρ. 328-400) και όλων των ελληνικών και λατινικών εντύπων του 15ου-16ου αιώνα που κατέχει.
Η σύνταξη του καταλόγου των κωδίκων αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου προγράμματος νέας καταλογογράφησης των χειρογράφων, το οποίο σχεδιάσθηκε στις αρχές του 1990 και έχει ήδη αποδώσει καρπούς με την έκδοση δύο τόμων (κώδικες 1-100 και 1387-1568), ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η εκπόνηση άλλων δύο
. Το τρίτο μέρος της σειράς καταλόγων, που εκπονείται από εμάς, περιλαμβάνει σχεδόν αποκλειστικά χαρτώα μεταβυζαντινά χειρόγραφα, σύμμεικτου κυρίως περιεχομένου, μεταξύ των οποίων ορισμένα από τα πλέον γνωστά της Μονής, όπως ο ογκώδης «Ωκεανός» του λογίου του 16ου αιώνα Θεοφάνη Ελεαβούλκου. Στην ανακοίνωση αναλύονται οι παλαιογραφικές, κωδικολογικές, φιλολογικές, αλλά και ιστορικές ιδιαιτερότητες που παρουσιάζει το συγκεκριμένο υλικό, τα προβλήματα που προκύπτουν κατά την επεξεργασία του και η μεθοδολογία που ακολουθείται στην περιγραφή του.
Ο κατάλογος των παλαιοτέρων εντύπων εντάσσεται στο πρόγραμμα καταγραφής ολόκληρου του περιεχομένου της βιβλιοθήκης εντύπων της Μονής, βρίσκεται σε εξέλιξη από το 2003 και θα περιλαμβάνει λεπτομερείς περιγραφές των περίπου πεντακοσίων ελληνικών και εκατόν πενήντα λατινικών τίτλων των δύο πρώτων αιώνων της τυπογραφίας. Ωστόσο λαμβάνοντας υπόψιν τα έργα που καταλαμβάνουν περισσότερους του ενός τόμους, καθώς και τα πολλαπλά αντίτυπα άλλων, οι τίτλοι αυτοί αντιστοιχούν σε περίπου εξακόσια ελληνικά και διακόσια λατινικά «σώματα» βιβλίων. Στην ανακοίνωση δίνονται πληροφορίες για το περιεχόμενο των εντύπων αυτών, την ιστορία τους, όπως προκύπτει από τα σημειώματα που φέρουν πολλά από αυτά, την κατάσταση διατήρησής τους, καθώς και την πολύπλοκη μέθοδο περιγραφής τους, η οποία οφείλει να αναδείξει ταυτόχρονα τη μοναδικότητα του καθενός, αλλά και τη στενή σχέση που πολύ συχνά έχει με κάποιο άλλο είτε ως συσταχωμένο με εκείνο είτε ως μέρος της ίδιας σειράς βιβλίων είτε ως απλό αντίτυπο του ίδιου έργου.
http://www.agioritikiestia.gr
Σχετικά:
9891 - Δεύτερο Διεθνές Επιστημονικό Εργαστήριο της Αγιορειτικής Εστίας
9896 - Το πρόγραμμα του 2ου Επιστημονικού Εργαστηρίου της Αγιορειτικής Εστίας
9898 - Περιλήψεις των εισηγήσεων της Επιστημονικής Ημερίδας «Ο ναός του Πρωτάτου και ο ζωγράφος του: Έργα συντήρησης και νέα δεδομένα»
9913 - Περιλήψεις ομιλητών του 2ου Επιστημονικού Εργαστηρίου της Αγιορειτικής Εστίας
9928 - Νέα στοιχεία για την ταυτότητα των ζωγράφων του ναού του Πρωτάτου, στις Καρυές του Αγίου Όρους
9929 - Προκαλούν αίσθηση οι αποκαλύψεις για το μνημείο - θρύλο του Αγίου Όρους!
9945 - Ολοκληρώθηκε με επιτυχία το 2ο Διεθνές Επιστημονικό Εργαστήριο της Αγιορειτικής Εστίας
ΗΜΕΡΙΔΑ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗΣ ΕΣΤΙΑΣ, 8 Δεκεμβρίου 2017
10053 - Τοιχογραφίες Πρωτάτου: Η συντήρηση ενός έργου τέχνης στην καρδιά της αθωνικής μοναστικής πολιτείας.(Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Ι. Κανονίδη στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10054 - Σχόλια για την ιστορία του Αγίου Όρους στα χρόνια των πρώτων Παλαιολόγων. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Κρ. Χρυσοχοΐδη στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10074 - Ο Ναός του Πρωτάτου στα πλαίσια της Μεσοβυζαντινής Ναοδομίας (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Σταύρου Μαμαλούκου στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10079 - Η συντήρηση των τοιχογραφιών του Πρωτάτου. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Στέλιου Στεφανίδη στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10085 - Πρωτάτου επανεπίσκεψις. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση της κ. Ανδρομάχης Νάστου στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10091 - Αναζητώντας απαντήσεις για τη ζωγραφική του Πρωτάτου. Ζητήματα της ιστορίας της έρευνας. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Νικολάου Σιώμκου στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10098 - Οι τοιχογραφίες του Ναού του Πρωτάτου: Ερευνητικά ζητήματα μετά την συντήρησή τους. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Κωνσταντίνου Μ. Βαφειάδη στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10107 - Τα χρώματα του Πρωτάτου. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Ανέστη Βασιλακέρη στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10116 - Ιστορική τοποθέτησις, ανάγνωσις και γενική εξήγησις της «Καινής Εικόνος» της Ιστορήσεως Πρωτάτου.(Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Δημητρίου Εμμ. Καλομοιράκη στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10137 - Πρωτάτο ΙΙΙ: Επανερμηνεία του ρόλου κεντρικών παραστάσεων με παρεπόμενα για την όλη δομή του εικονογραφικού προγράμματος. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Παντελή Φουντά στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10144 - Μερική έκλειψη Πανσελήνου: μια αναμενόμενη έκπληξη. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Γιώργου Φουστέρη στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
2ο ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗΣ ΕΣΤΙΑΣ, 9 - 10 Δεκεμβρίου 2017
10149 - Ο αφορισμός του βασιλιά Ντουσάν (το ανάθεμα του Καλλίστου) – μερικές παρατηρήσεις βάσει εγγράφων στα αγιορείτικα αρχεία. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Srđan Pirivatrić στο 2ο Διεθνές Επιστημονικό Εργαστήριο της Αγιορειτικής Εστίας)
10150 - Η έκδοση των μεσαιωνικών αρχείων του Αγίου Όρους στη σειρά Archives de l’Athos: Ο τρίτος τόμος εγγράφων της μονής Βατοπεδίου και οι νέες εκδόσεις. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Κωστή Σμυρλή στο 2ο Διεθνές Επιστημονικό Εργαστήριο της Αγιορειτικής Εστίας)
10160 - Η συμβολή Σέρβων επιστημόνων στην έκδοση σερβικών εγγράφων από το αρχείο της Ιεράς Μονής Χιλανδαρίου.(Βιντεοσκοπημένη εισήγηση της κ. Mirjana Živojinović στο 2ο Διεθνές Επιστημονικό Εργαστήριο της Αγιορειτικής Εστίας)
10165 - Το Νεώτερο Αρχείο της μονής Ιβήρων. Μεθοδολογικά προβλήματα ταξινομήσεως και καταλογραφήσεως ενός Αθωνικού αρχείου. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση των κ.κ. Κρ. Χρυσοχοΐδη και Νίκ. Λιβανού στο 2ο Διεθνές Επιστημονικό Εργαστήριο της Αγιορειτικής Εστίας)
10177 - Η συμβολή των μοναστηριών του Αγίου Όρους στην ανάπτυξη της Εκπαίδευσης στην αιγυπτιοκρατούμενη Θάσο του 19ου αιώνα. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Γεωργίου Χαλκιά στο 2ο Διεθνές Επιστημονικό Εργαστήριο της Αγιορειτικής Εστίας)
10192 - «Πώς ταξιδεύουν οι σταχώσεις;» Παραγωγή και κυκλοφορία των παραδοσιακών και των εναλλακτικών μεταβυζαντινών σταχώσεων στο Άγιον Όρος τον 16ο και 17ο αιώνα. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Μιχαήλ Κακούρου στο 2ο Διεθνές Επιστημονικό Εργαστήριο της Αγιορειτικής Εστίας)
10201 - Τα ακατάγραφα χειρόγραφα της Βιβλιοθήκης της Ιεράς Μονής Παντοκράτορος Αγίου Όρους. Προλεγόμενα σε ένα συμπληρωματικό Κατάλογο των χειρογράφων της Μονής. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Δημοσθένη Κακλαμάνου στο 2ο Διεθνές Επιστημονικό Εργαστήριο της Αγιορειτικής Εστίας)
agioritikesmnimes
Φιλόλογος-Παλαιογράφος, Κύριος ερευνητής Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών / Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών
«Η καταλογογράφηση των κωδίκων αρ. 328-400 και των παλαιότερων εντύπων (15ος και 16ος αι.) της Μονής Ιβήρων. Δύο παράλληλα προγράμματα»
Περίληψη της Εισήγησης:
Στο πλαίσιο της προσπάθειας της Μονής Ιβήρων για αναλυτική καταγραφή ολόκληρου του έντυπου και χειρόγραφου πλούτου της βιβλιοθήκης της βρίσκονται σε εξέλιξη δύο παράλληλα προγράμματα καταλογογράφησης σημαντικού μέρους των ελληνικών κωδίκων (αρ. 328-400) και όλων των ελληνικών και λατινικών εντύπων του 15ου-16ου αιώνα που κατέχει.
Η σύνταξη του καταλόγου των κωδίκων αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου προγράμματος νέας καταλογογράφησης των χειρογράφων, το οποίο σχεδιάσθηκε στις αρχές του 1990 και έχει ήδη αποδώσει καρπούς με την έκδοση δύο τόμων (κώδικες 1-100 και 1387-1568), ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η εκπόνηση άλλων δύο
Ο κατάλογος των παλαιοτέρων εντύπων εντάσσεται στο πρόγραμμα καταγραφής ολόκληρου του περιεχομένου της βιβλιοθήκης εντύπων της Μονής, βρίσκεται σε εξέλιξη από το 2003 και θα περιλαμβάνει λεπτομερείς περιγραφές των περίπου πεντακοσίων ελληνικών και εκατόν πενήντα λατινικών τίτλων των δύο πρώτων αιώνων της τυπογραφίας. Ωστόσο λαμβάνοντας υπόψιν τα έργα που καταλαμβάνουν περισσότερους του ενός τόμους, καθώς και τα πολλαπλά αντίτυπα άλλων, οι τίτλοι αυτοί αντιστοιχούν σε περίπου εξακόσια ελληνικά και διακόσια λατινικά «σώματα» βιβλίων. Στην ανακοίνωση δίνονται πληροφορίες για το περιεχόμενο των εντύπων αυτών, την ιστορία τους, όπως προκύπτει από τα σημειώματα που φέρουν πολλά από αυτά, την κατάσταση διατήρησής τους, καθώς και την πολύπλοκη μέθοδο περιγραφής τους, η οποία οφείλει να αναδείξει ταυτόχρονα τη μοναδικότητα του καθενός, αλλά και τη στενή σχέση που πολύ συχνά έχει με κάποιο άλλο είτε ως συσταχωμένο με εκείνο είτε ως μέρος της ίδιας σειράς βιβλίων είτε ως απλό αντίτυπο του ίδιου έργου.
http://www.agioritikiestia.gr
Σχετικά:
9891 - Δεύτερο Διεθνές Επιστημονικό Εργαστήριο της Αγιορειτικής Εστίας
9896 - Το πρόγραμμα του 2ου Επιστημονικού Εργαστηρίου της Αγιορειτικής Εστίας
9898 - Περιλήψεις των εισηγήσεων της Επιστημονικής Ημερίδας «Ο ναός του Πρωτάτου και ο ζωγράφος του: Έργα συντήρησης και νέα δεδομένα»
9913 - Περιλήψεις ομιλητών του 2ου Επιστημονικού Εργαστηρίου της Αγιορειτικής Εστίας
9928 - Νέα στοιχεία για την ταυτότητα των ζωγράφων του ναού του Πρωτάτου, στις Καρυές του Αγίου Όρους
9929 - Προκαλούν αίσθηση οι αποκαλύψεις για το μνημείο - θρύλο του Αγίου Όρους!
9945 - Ολοκληρώθηκε με επιτυχία το 2ο Διεθνές Επιστημονικό Εργαστήριο της Αγιορειτικής Εστίας
ΗΜΕΡΙΔΑ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗΣ ΕΣΤΙΑΣ, 8 Δεκεμβρίου 2017
10053 - Τοιχογραφίες Πρωτάτου: Η συντήρηση ενός έργου τέχνης στην καρδιά της αθωνικής μοναστικής πολιτείας.(Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Ι. Κανονίδη στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10054 - Σχόλια για την ιστορία του Αγίου Όρους στα χρόνια των πρώτων Παλαιολόγων. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Κρ. Χρυσοχοΐδη στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10074 - Ο Ναός του Πρωτάτου στα πλαίσια της Μεσοβυζαντινής Ναοδομίας (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Σταύρου Μαμαλούκου στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10079 - Η συντήρηση των τοιχογραφιών του Πρωτάτου. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Στέλιου Στεφανίδη στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10085 - Πρωτάτου επανεπίσκεψις. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση της κ. Ανδρομάχης Νάστου στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10091 - Αναζητώντας απαντήσεις για τη ζωγραφική του Πρωτάτου. Ζητήματα της ιστορίας της έρευνας. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Νικολάου Σιώμκου στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10098 - Οι τοιχογραφίες του Ναού του Πρωτάτου: Ερευνητικά ζητήματα μετά την συντήρησή τους. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Κωνσταντίνου Μ. Βαφειάδη στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10107 - Τα χρώματα του Πρωτάτου. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Ανέστη Βασιλακέρη στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10116 - Ιστορική τοποθέτησις, ανάγνωσις και γενική εξήγησις της «Καινής Εικόνος» της Ιστορήσεως Πρωτάτου.(Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Δημητρίου Εμμ. Καλομοιράκη στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10137 - Πρωτάτο ΙΙΙ: Επανερμηνεία του ρόλου κεντρικών παραστάσεων με παρεπόμενα για την όλη δομή του εικονογραφικού προγράμματος. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Παντελή Φουντά στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10144 - Μερική έκλειψη Πανσελήνου: μια αναμενόμενη έκπληξη. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Γιώργου Φουστέρη στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
2ο ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗΣ ΕΣΤΙΑΣ, 9 - 10 Δεκεμβρίου 2017
10149 - Ο αφορισμός του βασιλιά Ντουσάν (το ανάθεμα του Καλλίστου) – μερικές παρατηρήσεις βάσει εγγράφων στα αγιορείτικα αρχεία. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Srđan Pirivatrić στο 2ο Διεθνές Επιστημονικό Εργαστήριο της Αγιορειτικής Εστίας)
10150 - Η έκδοση των μεσαιωνικών αρχείων του Αγίου Όρους στη σειρά Archives de l’Athos: Ο τρίτος τόμος εγγράφων της μονής Βατοπεδίου και οι νέες εκδόσεις. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Κωστή Σμυρλή στο 2ο Διεθνές Επιστημονικό Εργαστήριο της Αγιορειτικής Εστίας)
10160 - Η συμβολή Σέρβων επιστημόνων στην έκδοση σερβικών εγγράφων από το αρχείο της Ιεράς Μονής Χιλανδαρίου.(Βιντεοσκοπημένη εισήγηση της κ. Mirjana Živojinović στο 2ο Διεθνές Επιστημονικό Εργαστήριο της Αγιορειτικής Εστίας)
10165 - Το Νεώτερο Αρχείο της μονής Ιβήρων. Μεθοδολογικά προβλήματα ταξινομήσεως και καταλογραφήσεως ενός Αθωνικού αρχείου. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση των κ.κ. Κρ. Χρυσοχοΐδη και Νίκ. Λιβανού στο 2ο Διεθνές Επιστημονικό Εργαστήριο της Αγιορειτικής Εστίας)
10177 - Η συμβολή των μοναστηριών του Αγίου Όρους στην ανάπτυξη της Εκπαίδευσης στην αιγυπτιοκρατούμενη Θάσο του 19ου αιώνα. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Γεωργίου Χαλκιά στο 2ο Διεθνές Επιστημονικό Εργαστήριο της Αγιορειτικής Εστίας)
10192 - «Πώς ταξιδεύουν οι σταχώσεις;» Παραγωγή και κυκλοφορία των παραδοσιακών και των εναλλακτικών μεταβυζαντινών σταχώσεων στο Άγιον Όρος τον 16ο και 17ο αιώνα. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Μιχαήλ Κακούρου στο 2ο Διεθνές Επιστημονικό Εργαστήριο της Αγιορειτικής Εστίας)
10201 - Τα ακατάγραφα χειρόγραφα της Βιβλιοθήκης της Ιεράς Μονής Παντοκράτορος Αγίου Όρους. Προλεγόμενα σε ένα συμπληρωματικό Κατάλογο των χειρογράφων της Μονής. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Δημοσθένη Κακλαμάνου στο 2ο Διεθνές Επιστημονικό Εργαστήριο της Αγιορειτικής Εστίας)
agioritikesmnimes
VIDEO
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Γερακαράκος: Είχε τόσο πολύ κόσμο που θα το ζήλευε κάθε πολιτικό κόμμα
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Τα 5 πιο συνηθισμένα λάθη που κάνεις όταν φοράς κοστούμι
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
