Η «γιαγιά των μπράουνις». Aνακούφιζε ασθενείς του AIDS και καρκινοπαθείς με κέικ που περιείχαν μαριχουάνα

2018-02-12 10:26:22

H Μέρι Τζέιν Ράθμπαν έμεινε στην ιστορία του Σαν Φρανσίσκο ως η γυναίκα που αφιέρωσε μεγάλο μέρος της ζωής της στον αγώνα υπέρ της νομιμοποίησης της μαριχουάνας για ιατρικούς λόγους, ήδη από τη δεκαετία του ΄80. Η «γιαγιά των μπράουνις», όπως την αποκαλούσαν, έφτιαχνε μικρά κέικ με μαριχουάνα τα οποία προσέφερε σε ασθενείς του AIDS προκειμένου να τους απαλύνει τους πόνους και τις ναυτίες.

Αρχές δεκαετίας του ΄80, το AIDS ήταν η μάστιγα που μόλις είχε ανακαλυφθεί, τα φάρμακα δεν ήταν ούτε ισχυρά, ούτε αποτελεσματικά. Οι γιατροί ακόμα ψάχνονταν, κόσμος πέθαινε στα νοσοκομεία. Αλλά η Μέρι Τζέιν είχε ήδη βρει το φάρμακο για να κάνει λίγο καλύτερες τις μέρες των ασθενών. Η αρχή έγινε σε ένα κατάστημα με κέικ όπου εργαζόταν στην περιοχή Κάστρο του Σαν Φρανσίσκο. Για να κερδίσει περισσότερα χρήματα άρχισε να βάζει μαριχουάνα στα μπράουνις και τα πουλούσε σε καλάθι για λίγα δολάρια το καθένα. Τα μπράουνις έγιναν ανάρπαστα και η κ. Ράθμπαν έψηνε δεκάδες γλυκά κάθε μέρα. Ένας μυστικός αστυνομικός ανακάλυψε τι μαγείρευε η κ. Ράθμπαν και μια νύχτα το 1981 η αστυνομία εισέβαλε σπίτι της. Στη μικρή κουζίνα όπου έφτιαχνε τις λιχουδιές της βρήκε δεκάδες μπράουνις, αλλά και 8,5 κιλά μαριχουάνα.

Το δικαστήριο την καταδίκασε σε 500 ώρες κοινωφελούς εργασίας. Η Ράθμπαν άρχισε να προσφέρει τις υπηρεσίες της σε μια ομάδα υποστήριξης φορέων του AIDS. Ασχολήθηκε πολύ μαζί τους και όπως έλεγε αργότερα ο φίλος της, Ντένις Περόν, αγάπησε κάθε παιδί σαν να ήταν δικό της. Είχε χάσει τη μονάκριβη κόρη της σε τροχαίο. Η Ράθμπαν δεν σταμάτησε να φτιάχνει τα γλυκά. Αντιθέτως αύξησε την παραγωγή. Οι περισσότεροι πελάτες της ήταν ομοφυλόφιλοι και μόλις το AIDS εμφανίστηκε στη ζωή τους, ανακάλυψε πως τα μπράουνις που έφτιαχνε τους ανακούφιζαν από τα συμπτώματα. Το ίδιο συνέβαινε και με τους καρκινοπαθείς. Δεχόταν ποσότητες κάνναβης ως δωρεά από καλλιεργητές, έφτιαχνε τα γλυκά και τα μοίραζε σε ασθενείς. Δωρεάν πια. Τα χρήματα δεν την αφορούσαν. Τα έξοδα για το αλεύρι, τα αυγά και τα άλλα συστατικά έβγαιναν από τη σύνταξή της. Έφτιαχνε 4.000 γλυκά την εβδομάδα

Τα επόμενα 10 χρόνια εργάστηκε εθελοντικά στο γενικό Νοσοκομείο του Σαν Φρανσίσκο, όπου ασχολείτο αποκλειστικά με ασθενείς του AIDS, τους οποίους αποκαλούσε «παιδιά της». Ο ρόλος της ως μαγείρισσα των μπράουνις ήταν μόνο ένα μέρος των δραστηριοτήτων της. Το 1992 το Σαν Φρανσίσκο ανακήρυξε την Ημέρα «Μπράουνι Μέρι» για να τιμήσει την προσφορά της στους ετοιμοθάνατους ασθενείς.

Με τον συνεργάτη και φίλο της, Ντένις Περόν, διάσημο υπερασπιστή της χρήσης μαριχουάνας, εξέδωσαν «Το βιβλίο μαγειρικής μαριχουάνας της Μέρι και η συνταγή του Ντένις Περόν για κοινωνική αλλαγή». Το βιβλίο όμως, δεν περιελάμβανε τη συνταγή των μπράουνις η οποία ποτέ δεν έγινε γνωστή.

Η Ραθμπαν βρήκε πολλούς υποστηρικτές, ανάμεσά τους και γιατρούς που υποστήριξαν πως είχε δίκιο. Με τον τρόπο της βοήθησε στην προσπάθεια για τη θέσπιση ενός νέου νόμου, σχετικά με τη ιατρική χρήση μαριχουάνας. «Πεθαίνουν τα παιδιά μου. Το γιατί η μαριχουάνα δεν επιτρέπεται είναι κάτι που πραγματικά δεν καταλαβαίνω», έλεγε σε συνεντεύξεις της. Αν και είχε συλληφθεί συνολικά τρεις φορές, η Ράθμπαν δεν σταμάτησε να ψήνει τα μπράουνις έως τα μέσα της δεκαετίας του ΄90. Τότε άρχισαν να την εγκαταλείπουν οι δυνάμεις της. Έπασχε από οστεοαρθρίτιδα και άλλες παθήσεις και είχε μόνιμους πόνους. Είχε αποκτήσει δύο τεχνητά γόνατα και το μόνο που της επέτρεπε να περπατήσει ήταν το «γλυκό» της φάρμακο που έφτιαχνε μόνο για τον εαυτό της. Πέθανε το 1999, σε ηλικία 77 χρόνων, από καρδιακή προσβολή και μετά από πολλές εγχειρήσεις. Tromaktiko

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ