2018-03-14 18:00:47
"Όταν ήμουν εννιά χρονών πήγα στην καλοκαιρινή κατασκήνωση για πρώτη φορά. Η μητέρα μου έφτιαξε μια βαλίτσα γεμάτη βιβλία, πράγμα που μου φαινόταν απολύτως φυσιολογικό γιατί στην οικογένειά μου ήταν κύρια ομαδική δραστηριότητα. Κι αυτό μπορεί να σας ακούγεται αντικοινωνικό, απλά για εμάς ήταν ένας διαφορετικός τρόπος κοινωνικότητας.
Έχεις τη ζωώδη ζεστασιά της οικογένειάς σου, να κάθεται δίπλα σου, αλλά παράλληλα είσαι ελεύθερος να περιπλανιέσαι στη γη της περιπέτειας μέσα στο μυαλό σου. Και θεωρούσα ότι η κατασκήνωση θα είναι ακριβώς έτσι, αλλά κι ακόμα καλύτερη.
Είχα μια εικόνα 10 κοριτσιών να κάθονται σε μία σκηνή διαβάζοντας βιβλία και φορώντας ασορτί νυχτικά. Η κατασκήνωση ήταν σαν πάρτι, αλλά χωρίς αλκοόλ. Και την πρώτη κιόλας μέρα η σύμβουλος μας μάζεψε όλες μαζί και μας έμαθε μια κραυγή που μας είπε ότι έπρεπε να λέμε κάθε μέρα, για το υπόλοιπο Καλοκαίρι, προκειμένου ν’ανεβάσουμε το ηθικό της κατασκήνωσης. Αν και δεν ήμουν ενθουσιασμένη με το εγχείρημα, έλεγα την κραυγή μαζί μ’όλες τις άλλες, περιμένοντας πότε θα’ρθει η ώρα που θ’αποσυρθώ να διαβάσω με την ησυχία μου τα βιβλία μου.
Την πρώτη μέρα που’βγαλα το βιβλίο απ’τη βαλίτσα μου, με πλησίασε το πιο κουλ κορίτσι της παρέας και μου είπε:
– Γιατί είσαι τόσο ήσυχη;
Δεν απάντησα, αλλά έβαλα τα βιβλία στη βαλίτσα μου και τ’άφησα εκεί για όλο το υπόλοιπο Καλοκαίρι. Κι αισθανόμουν λίγο ένοχη γι’αυτό, γιατί ένιωθα ότι τα βιβλία μου με χρειάζονται μ’έναν τρόπο. Ότι με φώναζαν κι εγώ τα εγκατέλειπα.
Τώρα σας λέω την ιστορία με την κατασκήνωση, ενώ μπορώ να πω άλλες 50 ίδιες μ’αυτή, για να σας εξηγήσω πως κάθε φορά που λάμβανα το μήνυμα ότι ο ήρεμος κι εσωστρεφής τρόπος ζωής μου δεν ήταν απαραίτητα σωστός, ότι θα’πρεπε να προσπαθήσω να’μαι πιο εξωστρεφής, προσπαθούσα να είμαι. Βαθιά μέσα μου, όμως, ήξερα ότι αυτό ήταν λάθος κι ότι οι εσωστρεφείς μια χαρά ήταν όπως ήταν.
Αλλά για χρόνια αρνιόμουν την διαίσθησή μου κι έτσι έγινα δικηγόρος αντί να γίνω συγγραφέας, όπως ονειρευόμουν, εν μέρει γιατί ήθελα ν’αποδείξω στον εαυτό μου ότι ήμουν δυναμική.
Θυμάμαι ότι πήγαινα σε μπαρ με πολύ κόσμο για ποτό αντί να κάτσω σπίτι με φίλους που το προτιμούσα. Κι έκανα όλες αυτές τις επιλογές αυταπάρνησης τόσο αντανακλαστικά που δεν είχα συναίσθηση ότι τις έκανα. Αυτό είναι κάτι που κάνουν πολύ εσωστρεφείς. Κι είναι εις βάρος τους, βέβαια, αλλά είναι, επίσης, εις βάρος των συναδέλφων τους κι εις βάρος των κοινοτήτων μας. Και με κίνδυνο να ακουστώ υπερβολική, είναι εις βάρος του κόσμου. Γιατί όταν πρόκειται για δημιουργικότητα και ηγεσία χρειαζόμαστε τους εσωστρεφείς να κάνουν αυτό που ξέρουν να κάνουν καλύτερα.
Όλοι, από μικροί, καταπιέζουμε την εσωστρέφειά μας, γιατί έτσι έχουμε μάθει από την κοινωνία. Το να είσαι εσωστρεφής, δεν σημαίνει ότι είσαι ντροπαλός. Η ντροπή έχει να κάνει με τον φόβο της κοινωνικής κρίσης. Η εσωστρέφεια έχει να κάνει περισσότερο με το πώς αντιδράς σε κοινωνικά ερεθίσματα. Οι εξωστρεφείς επιθυμούν μεγάλες ποσότητες εξωτερικών ερεθισμάτων, ενώ οι εσωστρεφείς αισθάνονται πιο ικανοί και σ’εγρήγορση όταν βρίσκονται σ’ένα ήρεμο περιβάλλον. Σε μια κουλτούρα όπου η κοινωνικότητα κι η εξωστρέφεια θεωρούνται τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα, η εσωστρέφεια μπορεί να’ναι δύσκολη, ακόμα και ντροπιαστική.
«Ντρέπεται», σπεύδουν να εξηγήσουν γονείς μ’απολογητικό βλέμμα όταν τα παιδιά τους σωπαίνουν, χαμηλώνουν το βλέμμα ή κρύβονται, αρνούμενα να υποταχθούν στους κανόνες κοινωνικής συμπεριφοράς. Η συστολή δεν ανήκει στις ιδιότητες που ενισχύουν τη γονεϊκή υπερηφάνεια, οπωσδήποτε, όμως, είναι προτιμότερη απ’την αγένεια ή, ακόμα χειρότερα, την αντικοινωνικότητα. Με την αυτοπροβολή και τις δημόσιες σχέσεις να’χουν αναχθεί σε ύψιστες αξίες, γονείς και εκπαιδευτικοί εύλογα τείνουν να επιβραβεύουν την εξωστρέφεια, την αυξημένη κοινωνικότητα και τη λεκτική επιδεξιότητα, ακόμα και στις πολύ νεαρές ηλικίες.
Η εσωστρέφεια – μαζί με τα “ξαδέλφια” της, την ευαισθησία, τη σοβαρότητα και τη συστολή – έχει γίνει πια ένα χαρακτηριστικό προσωπικότητας δευτεροκλασάτο. Κάτι μεταξύ απογοητευτικού και παθολογικού. Η εξωστρέφεια, ως τύπος προσωπικότητας, είναι εξαιρετικά γοητευτική. Την έχουμε, όμως, μετατρέψει σε καταπιεστικό δεδομένο, με το οποίο οι περισσότεροι νιώθουμε πως οφείλουμε να συμμορφωθούμε.
Ας σκεφτούμε όμως πως τουλάχιστον ένας στους τρεις ανθρώπους που γνωρίζουμε είναι εσωστρεφής. Είναι τα άτομα που προτιμούν να ακούνε παρά να μιλάνε. Να διαβάζουν παρά να ξεφαντώνουν. Καινοτομούν και δημιουργούν, χωρίς να επιδιώκουν την προσωπική τους προβολή. Αποδίδουν καλύτερα όταν σκέφτονται μόνοι τους παρά σε ομάδες. Συχνά περνάνε απαρατήρητοι…».
Κι όμως, η ιστορία είναι γεμάτη από σπουδαίους εσωστρεφείς:
Από τον Μαχάτμα Γκάντι, τον Μαρσέλ Προυστ και τον Άλμπερτ Αϊνστάιν μέχρι την Τζ. Κ. Ρόουλινγκ, τον Στίβεν Σπίλμπεργκ και τον Γουόρεν Μπάφετ. Κι από πολλούς αφανείς, αλλά σημαντικούς, όπως τον άντρα σου ή τη γυναίκα σου, το παιδί σου ή τους γονείς σου. Ακόμα και τον ίδιο σου τον εαυτό.
Οι εσωστρεφείς είναι παντού.
Χωρίς τους εσωστρεφείς, θα είχαμε στερηθεί σημαντικές ανακαλύψεις, μοναδικά έργα τέχνης και πολιτικά κινήματα. Χωρίς αυτούς δεν θα είχε διατυπωθεί ποτέ η θεωρία της σχετικότητας. Δεν θα είχε γραφτεί το 1984. Δεν θα υπήρχαν τα Ηλιοτρόπια του Βαν Γκογκ.
Απόσπασμα από την ομιλία της Σούζαν Κέιν (Susan Cain), δικηγόρου και συγγραφέως του best seller "Η δύναμη των εσωστρεφών"
Επιμέλεια Λίνα Παπαδοπούλου
anapnoes
olalathos
Έχεις τη ζωώδη ζεστασιά της οικογένειάς σου, να κάθεται δίπλα σου, αλλά παράλληλα είσαι ελεύθερος να περιπλανιέσαι στη γη της περιπέτειας μέσα στο μυαλό σου. Και θεωρούσα ότι η κατασκήνωση θα είναι ακριβώς έτσι, αλλά κι ακόμα καλύτερη.
Είχα μια εικόνα 10 κοριτσιών να κάθονται σε μία σκηνή διαβάζοντας βιβλία και φορώντας ασορτί νυχτικά. Η κατασκήνωση ήταν σαν πάρτι, αλλά χωρίς αλκοόλ. Και την πρώτη κιόλας μέρα η σύμβουλος μας μάζεψε όλες μαζί και μας έμαθε μια κραυγή που μας είπε ότι έπρεπε να λέμε κάθε μέρα, για το υπόλοιπο Καλοκαίρι, προκειμένου ν’ανεβάσουμε το ηθικό της κατασκήνωσης. Αν και δεν ήμουν ενθουσιασμένη με το εγχείρημα, έλεγα την κραυγή μαζί μ’όλες τις άλλες, περιμένοντας πότε θα’ρθει η ώρα που θ’αποσυρθώ να διαβάσω με την ησυχία μου τα βιβλία μου.
Την πρώτη μέρα που’βγαλα το βιβλίο απ’τη βαλίτσα μου, με πλησίασε το πιο κουλ κορίτσι της παρέας και μου είπε:
– Γιατί είσαι τόσο ήσυχη;
Δεν απάντησα, αλλά έβαλα τα βιβλία στη βαλίτσα μου και τ’άφησα εκεί για όλο το υπόλοιπο Καλοκαίρι. Κι αισθανόμουν λίγο ένοχη γι’αυτό, γιατί ένιωθα ότι τα βιβλία μου με χρειάζονται μ’έναν τρόπο. Ότι με φώναζαν κι εγώ τα εγκατέλειπα.
Τώρα σας λέω την ιστορία με την κατασκήνωση, ενώ μπορώ να πω άλλες 50 ίδιες μ’αυτή, για να σας εξηγήσω πως κάθε φορά που λάμβανα το μήνυμα ότι ο ήρεμος κι εσωστρεφής τρόπος ζωής μου δεν ήταν απαραίτητα σωστός, ότι θα’πρεπε να προσπαθήσω να’μαι πιο εξωστρεφής, προσπαθούσα να είμαι. Βαθιά μέσα μου, όμως, ήξερα ότι αυτό ήταν λάθος κι ότι οι εσωστρεφείς μια χαρά ήταν όπως ήταν.
Αλλά για χρόνια αρνιόμουν την διαίσθησή μου κι έτσι έγινα δικηγόρος αντί να γίνω συγγραφέας, όπως ονειρευόμουν, εν μέρει γιατί ήθελα ν’αποδείξω στον εαυτό μου ότι ήμουν δυναμική.
Θυμάμαι ότι πήγαινα σε μπαρ με πολύ κόσμο για ποτό αντί να κάτσω σπίτι με φίλους που το προτιμούσα. Κι έκανα όλες αυτές τις επιλογές αυταπάρνησης τόσο αντανακλαστικά που δεν είχα συναίσθηση ότι τις έκανα. Αυτό είναι κάτι που κάνουν πολύ εσωστρεφείς. Κι είναι εις βάρος τους, βέβαια, αλλά είναι, επίσης, εις βάρος των συναδέλφων τους κι εις βάρος των κοινοτήτων μας. Και με κίνδυνο να ακουστώ υπερβολική, είναι εις βάρος του κόσμου. Γιατί όταν πρόκειται για δημιουργικότητα και ηγεσία χρειαζόμαστε τους εσωστρεφείς να κάνουν αυτό που ξέρουν να κάνουν καλύτερα.
Όλοι, από μικροί, καταπιέζουμε την εσωστρέφειά μας, γιατί έτσι έχουμε μάθει από την κοινωνία. Το να είσαι εσωστρεφής, δεν σημαίνει ότι είσαι ντροπαλός. Η ντροπή έχει να κάνει με τον φόβο της κοινωνικής κρίσης. Η εσωστρέφεια έχει να κάνει περισσότερο με το πώς αντιδράς σε κοινωνικά ερεθίσματα. Οι εξωστρεφείς επιθυμούν μεγάλες ποσότητες εξωτερικών ερεθισμάτων, ενώ οι εσωστρεφείς αισθάνονται πιο ικανοί και σ’εγρήγορση όταν βρίσκονται σ’ένα ήρεμο περιβάλλον. Σε μια κουλτούρα όπου η κοινωνικότητα κι η εξωστρέφεια θεωρούνται τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα, η εσωστρέφεια μπορεί να’ναι δύσκολη, ακόμα και ντροπιαστική.
«Ντρέπεται», σπεύδουν να εξηγήσουν γονείς μ’απολογητικό βλέμμα όταν τα παιδιά τους σωπαίνουν, χαμηλώνουν το βλέμμα ή κρύβονται, αρνούμενα να υποταχθούν στους κανόνες κοινωνικής συμπεριφοράς. Η συστολή δεν ανήκει στις ιδιότητες που ενισχύουν τη γονεϊκή υπερηφάνεια, οπωσδήποτε, όμως, είναι προτιμότερη απ’την αγένεια ή, ακόμα χειρότερα, την αντικοινωνικότητα. Με την αυτοπροβολή και τις δημόσιες σχέσεις να’χουν αναχθεί σε ύψιστες αξίες, γονείς και εκπαιδευτικοί εύλογα τείνουν να επιβραβεύουν την εξωστρέφεια, την αυξημένη κοινωνικότητα και τη λεκτική επιδεξιότητα, ακόμα και στις πολύ νεαρές ηλικίες.
Η εσωστρέφεια – μαζί με τα “ξαδέλφια” της, την ευαισθησία, τη σοβαρότητα και τη συστολή – έχει γίνει πια ένα χαρακτηριστικό προσωπικότητας δευτεροκλασάτο. Κάτι μεταξύ απογοητευτικού και παθολογικού. Η εξωστρέφεια, ως τύπος προσωπικότητας, είναι εξαιρετικά γοητευτική. Την έχουμε, όμως, μετατρέψει σε καταπιεστικό δεδομένο, με το οποίο οι περισσότεροι νιώθουμε πως οφείλουμε να συμμορφωθούμε.
Ας σκεφτούμε όμως πως τουλάχιστον ένας στους τρεις ανθρώπους που γνωρίζουμε είναι εσωστρεφής. Είναι τα άτομα που προτιμούν να ακούνε παρά να μιλάνε. Να διαβάζουν παρά να ξεφαντώνουν. Καινοτομούν και δημιουργούν, χωρίς να επιδιώκουν την προσωπική τους προβολή. Αποδίδουν καλύτερα όταν σκέφτονται μόνοι τους παρά σε ομάδες. Συχνά περνάνε απαρατήρητοι…».
Κι όμως, η ιστορία είναι γεμάτη από σπουδαίους εσωστρεφείς:
Από τον Μαχάτμα Γκάντι, τον Μαρσέλ Προυστ και τον Άλμπερτ Αϊνστάιν μέχρι την Τζ. Κ. Ρόουλινγκ, τον Στίβεν Σπίλμπεργκ και τον Γουόρεν Μπάφετ. Κι από πολλούς αφανείς, αλλά σημαντικούς, όπως τον άντρα σου ή τη γυναίκα σου, το παιδί σου ή τους γονείς σου. Ακόμα και τον ίδιο σου τον εαυτό.
Οι εσωστρεφείς είναι παντού.
Χωρίς τους εσωστρεφείς, θα είχαμε στερηθεί σημαντικές ανακαλύψεις, μοναδικά έργα τέχνης και πολιτικά κινήματα. Χωρίς αυτούς δεν θα είχε διατυπωθεί ποτέ η θεωρία της σχετικότητας. Δεν θα είχε γραφτεί το 1984. Δεν θα υπήρχαν τα Ηλιοτρόπια του Βαν Γκογκ.
Απόσπασμα από την ομιλία της Σούζαν Κέιν (Susan Cain), δικηγόρου και συγγραφέως του best seller "Η δύναμη των εσωστρεφών"
Επιμέλεια Λίνα Παπαδοπούλου
anapnoes
olalathos
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Πότε άρχισαν οι γυναίκες (και οι άντρες) να κάνουν μανικιούρ;
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Χάνει την εμπιστοσύνη του στον Γκαρσία ο Ολυμπιακός
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
