2018-03-21 20:52:09
«Η ιδέα ότι μπορείς να γίνεις ζωγράφος εν μία νυκτί, ότι δεν υπάρχει τίποτα πέραν της... μεγαλοφυΐας και μιας δόσης καλλιτεχνικού ταμπεραμέντου στην τέχνη, είναι μία πλάνη» κατέληξε η διάσημη ζωγράφος Τζόρτζια Ο’Κιφ στα 40 της, το 1928.
Το προηγούμενο έτος είχε κάνει μια αναδρομική έκθεση στο Μουσείο του Μπρούκλιν -ένας αδιαφιλονίκητος δείκτης επιτυχίας για μια γυναίκα καλλιτέχνιδα της εποχής. Αλλά η Ο’Κιφ, που θα ζούσε ως τα 98 της, ακόμα εξελισσόταν ως καλλιτέχνις -ή σκεπτόταν τι σήμαινε να είσαι καλλιτέχνις.
«Οι μεγάλοι ζωγράφοι δεν συμβαίνουν απλά, όπως το ίδιο συμβαίνει με τους συγγραφείς, τους τραγουδιστές και τους άλλους δημιουργούς» συνέχιζε. «Πρέπει να εκπαιδευθούν στο σκληρό σχολείο της εμπειρίας».
Η Ο’Κιφ ποτέ δεν κατέγραψε επίσημα τις θεωρίες της σχετικά με την τέχνη. Άφησε, παρ’ όλα αυτά μια μακροσκελή σειρά από συνεντεύξεις και γράμματα τα οποία αποκαλύπτουν πως πλησίαζε την τέχνη της ζωγραφικής, καθώς και τις πηγές έμπνευσής της
. Η αλληλογραφία που είχε με τον άνδρα της, τον διάσημο φωτογράφο Άλφρεντ Στίγκλιτζ, προσφέρει μια ωμή, ειλικρινή ματιά μέσα στο δημιουργικό μυαλό της Ο’Κιφ. Το ζευγάρι αντάλλαξε γύρω στα 25.000 γράμματα από το 1915 ως το 1946, ενώ έβρισκε και την φωνή της ως καλλιτέχνις, πρώτα με τους πίνακες της που απεικόνιζαν λουλούδια και μετέπειτα, τοπία του Μεξικό και σουρεαλιστικές νεκρές φύσεις, παίρνοντας έμπνευση από την ομορφιά που την περιτριγύριζε.
Παρακάτω, επιλέξαμε μερικά μαθήματα ζωής που μας μαθαίνουν τα σοφά λόγια της Ο’Κιφ.
Μάθημα #1: Παρατήρησε τον κόσμο γύρω σου – στενά, με όρεξη
«Έκανα πολλές μικρές ζωγραφιές» γράφει στον Στίγκλιτζ το 1930 από το Μεξικό. «Ήταν υπέροχο να κάθομαι μόνη και να παρατηρώ το φως και τις σκιές πάνω από την έρημο και τα βουνά - και να αναρωτιέμαι τι θα μπορούσα να κάνω για αυτό... με ενδιαφέρει πολύ περισσότερο απ’ ότι με ενδιαφέρουν οι άνθρωποι - μοιάζει σαν να μην υπάρχουν άνθρωποι».
Μάθημα #2: Η οργάνωση είναι το κλειδί της παραγωγικότητας
Παρά τη φήμη της ως ελεύθερο πνεύμα, η Ο’Κιφ άνθιζε όταν οι πρώτες ύλες της ήταν οργανωμένες σχολαστικά και είχε καθημερινή ρουτίνα. Απολάμβανε τις ημέρες που εργαζόταν από νωρίς το πρωί και απέφευγε τις υπόλοιπες ασχολίες της (όπως το να απαντά στην αλληλογραφία της) και προτιμούσε να περνά όλη της την ημέρα παραγωγική και μόνη της στο στούντιο της. «Δεν σου έγραψα εχθές – δούλευα όλη μέρα και ξανά σήμερα – δεν μπορώ να σου περιγράψω πόσο το απήλαυσα» έγραψε στον Στίγκλιτζ το 1929.
Μάθημα #3: Μην φοβάσαι τα λάθη – μάθε από αυτά
Η ζωγράφος ήταν πολύ ανοιχτή με τους φίλους της όσον αφορούσε τις ανασφάλειες και τις αποτυχίες της. Αλλά με την ίδια ζέση παραδεχόταν πως τα λάθη είναι αναπόφευκτα, και καμιά φορά αναγκαία κομμάτια της δημιουργικής διαδικασίας. «Η σημερινή δουλειά μου είναι κακή» έγραψε στον Στίγκλιτζ το 1929. «Όμως είμαι πολύ ενθουσιασμένη για αυτήν και ξέρω πως θα οδηγήσει σε κάτι καλό».
Μάθημα #4: Μην ασχολείσαι με τις περαστικές τάσεις – να είσαι ο εαυτός σου
Η Ο’Κιφ έζησε και εργάστηκε σε μια εποχή που πολλοί ζωγράφοι και καλλιτέχνες θεωρούσαν προσβολή να χαρακτηρίζει κανείς τη δουλειά τους “όμορφη” και “χαριτωμένη”. Όμως αυτή δεν συμφωνούσε – ήθελε η δουλειά της να απεικονίζει την ομορφιά της φύσης και να χρησιμοποιεί πολυτελή χρώματα, δαπανώντας πολλά χρήματα στην αγορά τους, παρά το γεγονός ότι η μόδα της εποχής σε καλλιτεχνικούς κύκλους όριζε το αντίθετο. «Είμαι μία από τους μοναδικούς ζωγράφους, ίσως και η μοναδική, που είναι διατεθειμένη να αναφερθεί στη δουλειά της ως όμορφη» ανέφερε κάποτε. «Δεν με πειράζει να είναι όμορφη».
Οι άνδρες καλλιτέχνες της εποχής δεν ήταν θαυμαστές των ζωντανών χρωμάτων της παλέτας της. «Στους άνδρες δεν άρεσαν τα χρώματά μου. Τα έβρισκαν ανέλπιστα και υπερβολικά φωτεινά», θυμόταν αργότερα. Αλλά δεν έδινε σημασία στην κριτική τους. «Λατρεύω τα χρώματα» δήλωνε.
Έχτισε μόνη το μονοπάτι που ακολούθησε στη ζωή ακόμα και όσον αφορούσε το πού θα ζούσε. Ενώ ο Στίγκλιτζ και η πλειοψηφία των καλλιτεχνών της εποχής ζούσε στην Νέα Υόρκη, η ίδια επέλεξε να ζήσει μια μοναχική ζωή στο Νέο Μεξικό. Ήταν εκεί, και σε άλλα μοναχικά περιβάλλοντα, που βρήκε τον χώρο να είναι δημιουργική. «Δούλευα σαν τρελή όλη την ημέρα... νομίζω δεν έχω ξαναπεράσει τόσο καλά» έγραψε στην κοντινή της φίλη Ανίτα Πόλιντζερ. «Προσπαθούσα να ‘πω’ αυτό που ήθελα να πω – και είναι πολύ ευχάριστο να λες αυτό που θες».
Καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής της, η Ο’Κιφ αποζητούσε την ελευθερία – από τις τάσεις που επικρατούσαν, από τις πιέσεις της κοινωνίας και από τα δεσμά μιας απολύτως πατριαρχικής κοινωνίας. Και αποφεύγοντας τις πιέσεις των προσδοκιών κατάφερε να δημιουργήσει ένα μοναδικό σώμα δουλειάς. «Πιστεύω στο να έχεις τα πάντα και να κάνεις ό, τι θέλεις» έγραψε κάποτε «εάν όντως το θέλεις – και αν μπορείς, με όποιο τρόπο το θέλεις». Πράγματι, η Τζόρτζια Ο’Κιφ έζησε το όνειρο της χωρίς περιορισμούς και εκστατικά. Μέχρι και σήμερα, συνεχίζει να μας εμπνέει να κάνουμε το ίδιο.
Πηγή
Tromaktiko
Το προηγούμενο έτος είχε κάνει μια αναδρομική έκθεση στο Μουσείο του Μπρούκλιν -ένας αδιαφιλονίκητος δείκτης επιτυχίας για μια γυναίκα καλλιτέχνιδα της εποχής. Αλλά η Ο’Κιφ, που θα ζούσε ως τα 98 της, ακόμα εξελισσόταν ως καλλιτέχνις -ή σκεπτόταν τι σήμαινε να είσαι καλλιτέχνις.
«Οι μεγάλοι ζωγράφοι δεν συμβαίνουν απλά, όπως το ίδιο συμβαίνει με τους συγγραφείς, τους τραγουδιστές και τους άλλους δημιουργούς» συνέχιζε. «Πρέπει να εκπαιδευθούν στο σκληρό σχολείο της εμπειρίας».
Η Ο’Κιφ ποτέ δεν κατέγραψε επίσημα τις θεωρίες της σχετικά με την τέχνη. Άφησε, παρ’ όλα αυτά μια μακροσκελή σειρά από συνεντεύξεις και γράμματα τα οποία αποκαλύπτουν πως πλησίαζε την τέχνη της ζωγραφικής, καθώς και τις πηγές έμπνευσής της
Παρακάτω, επιλέξαμε μερικά μαθήματα ζωής που μας μαθαίνουν τα σοφά λόγια της Ο’Κιφ.
Μάθημα #1: Παρατήρησε τον κόσμο γύρω σου – στενά, με όρεξη
«Έκανα πολλές μικρές ζωγραφιές» γράφει στον Στίγκλιτζ το 1930 από το Μεξικό. «Ήταν υπέροχο να κάθομαι μόνη και να παρατηρώ το φως και τις σκιές πάνω από την έρημο και τα βουνά - και να αναρωτιέμαι τι θα μπορούσα να κάνω για αυτό... με ενδιαφέρει πολύ περισσότερο απ’ ότι με ενδιαφέρουν οι άνθρωποι - μοιάζει σαν να μην υπάρχουν άνθρωποι».
Μάθημα #2: Η οργάνωση είναι το κλειδί της παραγωγικότητας
Παρά τη φήμη της ως ελεύθερο πνεύμα, η Ο’Κιφ άνθιζε όταν οι πρώτες ύλες της ήταν οργανωμένες σχολαστικά και είχε καθημερινή ρουτίνα. Απολάμβανε τις ημέρες που εργαζόταν από νωρίς το πρωί και απέφευγε τις υπόλοιπες ασχολίες της (όπως το να απαντά στην αλληλογραφία της) και προτιμούσε να περνά όλη της την ημέρα παραγωγική και μόνη της στο στούντιο της. «Δεν σου έγραψα εχθές – δούλευα όλη μέρα και ξανά σήμερα – δεν μπορώ να σου περιγράψω πόσο το απήλαυσα» έγραψε στον Στίγκλιτζ το 1929.
Μάθημα #3: Μην φοβάσαι τα λάθη – μάθε από αυτά
Η ζωγράφος ήταν πολύ ανοιχτή με τους φίλους της όσον αφορούσε τις ανασφάλειες και τις αποτυχίες της. Αλλά με την ίδια ζέση παραδεχόταν πως τα λάθη είναι αναπόφευκτα, και καμιά φορά αναγκαία κομμάτια της δημιουργικής διαδικασίας. «Η σημερινή δουλειά μου είναι κακή» έγραψε στον Στίγκλιτζ το 1929. «Όμως είμαι πολύ ενθουσιασμένη για αυτήν και ξέρω πως θα οδηγήσει σε κάτι καλό».
Μάθημα #4: Μην ασχολείσαι με τις περαστικές τάσεις – να είσαι ο εαυτός σου
Η Ο’Κιφ έζησε και εργάστηκε σε μια εποχή που πολλοί ζωγράφοι και καλλιτέχνες θεωρούσαν προσβολή να χαρακτηρίζει κανείς τη δουλειά τους “όμορφη” και “χαριτωμένη”. Όμως αυτή δεν συμφωνούσε – ήθελε η δουλειά της να απεικονίζει την ομορφιά της φύσης και να χρησιμοποιεί πολυτελή χρώματα, δαπανώντας πολλά χρήματα στην αγορά τους, παρά το γεγονός ότι η μόδα της εποχής σε καλλιτεχνικούς κύκλους όριζε το αντίθετο. «Είμαι μία από τους μοναδικούς ζωγράφους, ίσως και η μοναδική, που είναι διατεθειμένη να αναφερθεί στη δουλειά της ως όμορφη» ανέφερε κάποτε. «Δεν με πειράζει να είναι όμορφη».
Οι άνδρες καλλιτέχνες της εποχής δεν ήταν θαυμαστές των ζωντανών χρωμάτων της παλέτας της. «Στους άνδρες δεν άρεσαν τα χρώματά μου. Τα έβρισκαν ανέλπιστα και υπερβολικά φωτεινά», θυμόταν αργότερα. Αλλά δεν έδινε σημασία στην κριτική τους. «Λατρεύω τα χρώματα» δήλωνε.
Έχτισε μόνη το μονοπάτι που ακολούθησε στη ζωή ακόμα και όσον αφορούσε το πού θα ζούσε. Ενώ ο Στίγκλιτζ και η πλειοψηφία των καλλιτεχνών της εποχής ζούσε στην Νέα Υόρκη, η ίδια επέλεξε να ζήσει μια μοναχική ζωή στο Νέο Μεξικό. Ήταν εκεί, και σε άλλα μοναχικά περιβάλλοντα, που βρήκε τον χώρο να είναι δημιουργική. «Δούλευα σαν τρελή όλη την ημέρα... νομίζω δεν έχω ξαναπεράσει τόσο καλά» έγραψε στην κοντινή της φίλη Ανίτα Πόλιντζερ. «Προσπαθούσα να ‘πω’ αυτό που ήθελα να πω – και είναι πολύ ευχάριστο να λες αυτό που θες».
Καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής της, η Ο’Κιφ αποζητούσε την ελευθερία – από τις τάσεις που επικρατούσαν, από τις πιέσεις της κοινωνίας και από τα δεσμά μιας απολύτως πατριαρχικής κοινωνίας. Και αποφεύγοντας τις πιέσεις των προσδοκιών κατάφερε να δημιουργήσει ένα μοναδικό σώμα δουλειάς. «Πιστεύω στο να έχεις τα πάντα και να κάνεις ό, τι θέλεις» έγραψε κάποτε «εάν όντως το θέλεις – και αν μπορείς, με όποιο τρόπο το θέλεις». Πράγματι, η Τζόρτζια Ο’Κιφ έζησε το όνειρο της χωρίς περιορισμούς και εκστατικά. Μέχρι και σήμερα, συνεχίζει να μας εμπνέει να κάνουμε το ίδιο.
Πηγή
Tromaktiko
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Επιτέλους το επικίνδυνο και ανθυγιεινό - του Φωτεινού Παγιαύλα
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
