ΝΕΑ VIDEO NEA PHOTO NEA

 | 

Άνοιξε ο δρόμος για καλύτερες σαλάτες

Οι επιστήμονες μόλις αποκωδικοποίησαν για πρώτη φορά το DNA της ντομάτας και ελπίζουν ότι, χάρη στο επίτευγμά τους το πολύ σε πέντε χρόνια θα προκύψουν από τα χωράφια ντομάτες με καλύτερες γεύσεις, μεγαλύτερες αποδόσεις, περισσότερη διατροφική αξία, καλύτερη αντίσταση στις ασθένειες και πιο ωραίο χρώμα. Είναι αξιοσημείωτο ότι η ντομάτα διαθέτει σε 12 χρωμοσώματα συνολικά 31.760 γονίδια, περίπου 7.000 περισσότερα από έναν άνθρωπο. Ακόμα προέκυψε ότι η ντομάτα και η πατάτα έχουν κοινά το 92% των γονιδίων τους.

Η διεθνής ερευνητική ομάδα, που ξεκίνησε το κοπιαστικό έργο της το 2003, περιλάμβανε πάνω από 300 γενετιστές και άλλους επιστήμονες από 14 χώρες και δημοσίευσε τη σχετική μελέτη στο περιοδικό "Nature", σύμφωνα με το BBC και τους «New York Times». Οι ερευνητές διάβασαν το γονιδίωμα της καλλιεργούμενης ποικιλίας ντομάτας "Heinz 1706" (από όπου προέρχεται η ομώνυμη κέτσαπ!), καθώς και μίας άγριας ντομάτας.

Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η ανάγνωση του γονιδιώματος θα διευκολύνει τις συμβατικές τεχνικές διασταύρωσης και αναπαραγωγής νέων ειδών ντομάτας, εκτός από τη γενετική τροποποίησή τους, ενώ παράλληλα θα μειώσει την ανάγκη για παρασιτοκτόνα.

Εδώ και χρόνια, οι ντομάτες έχουν υποστεί διάφορες βελτιώσεις προκειμένου να ωριμάζουν με βραδύτερο ρυθμό και να αντέχουν περισσότερο στα ράφια των καταστημάτων. Όμως το τίμημα για αυτές τις επεμβάσεις είναι ότι γενικά η γεύση τους έχει γίνει χειρότερη από ό,τι στο παρελθόν.

Η παραγωγή και διακίνηση ντομάτας είναι μία τεράστια αγορά διεθνώς με ετήσιο τζίρο 30 έως 40 δισεκατομμύρια δολαρίων, ενώ το 2010 η παγκόσμια παραγωγή της έφθασε τα 146 εκατ. τόνους. Η αποκωδικοποίησή του γενετικού κώδικά της αναμένεται να εμπλουτίσει περαιτέρω τη γκάμα των ειδών και γεύσεων του προϊόντος.

Όπως δήλωσε ένας από τους ερευνητές, ο καθηγητής του πανεπιστημίου του Νότιγχαμ Γκράχαμ Σέιμουρ, «τώρα που διαθέτουμε το γονιδίωμα, θα είναι δυνατό να στοχεύσουμε πραγματικά σε εκείνα τα γονίδια που ελέγχουν τη γεύση, ξεχωριστά από εκείνα που επιδρούν στην αντοχή της ντομάτας στα ράφια. Έτσι, θα είναι εφικτό στο πολύ άμεσο μέλλον να έχουμε ντομάτες που διαρκούν πολύ και ταυτόχρονα έχουν πιο σκούρο κόκκινο χρώμα, είναι γεμάτες φυτοχημικές ουσίες και πολύ πιο γευστικές».

Ορισμένοι από τους ερευνητές συνεργάζονται ήδη με εταιρείες που σκοπεύουν να αξιοποιήσουν άμεσα τις νέες γενετικές γνώσεις για τις ντομάτες, προσδοκώντας σε τρία έως πέντε χρόνια να έχουν κυκλοφορήσει στο εμπόριο νέες καλύτερες ποικιλίες. Ακόμα, οι επιστήμονες θεωρούν ότι οι καλύτερες γνώσεις τους για τις ντομάτες θα ωφελήσουν και άλλα συγγενικά είδη, όπως οι πιπεριές και οι μελιτζάνες, αλλά επίσης φρούτα όπως τα πεπόνια και οι φράουλες.

Παράλληλα, όμως, αναζωπυρώνονται οι φόβοι ορισμένων για νέες βιοτεχνολογικές παρεμβάσεις στη ντομάτα. Μία απόπειρα για μία γενετικά τροποποιημένη ντομάτα που είχε γίνει στις αρχές της δεκαετίας του ΄90, με την ονομασία Falvr Savr, δεν είχε ευτυχή κατάληξη λόγω εμπορικής αποτυχίας της, όμως η πλήρης πλέον γνώση του DNA της ντομάτας θα μπορούσε να δώσει νέα ώθηση σε αυτές τις προσπάθειες. Πάντως, κατά τους ερευνητές, το πιθανότερο είναι ότι οι νέες γενετικές πληροφορίες θα αξιοποιηθούν για τη βελτίωση των συμβατικών μεθόδων παραγωγής, κάτι που φαίνεται να προτιμούν και οι καταναλωτές.

Και φυσικά η νέα μελέτη αναμένεται να φέρει ξανά στο προσκήνιο το αιώνιο ερώτημα: είναι η ντομάτα τελικά λαχανικό ή φρούτο; Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ έχει γνωμοδοτήσει υπέρ του λαχανικού, αλλά οι περισσότεροι επιστήμονες «ψηφίζουν» υπέρ του φρούτου.
Tromaktiko