2018-04-28 11:00:37
Έτοιμος να καταρρεύσει ο μύθος του "Μεσσία της ευημερίας" που έχτιζε μεθοδικά ο σουλτάνος. Η ξαφνική προκήρυξη εκλογών στην Τουρκία για τις 24 Ιουνίου ερμηνεύεται εν πολλοίς ως προσπάθεια του Ερντογάν να κεφαλαιοποιήσει τη δημοτικότητά του πριν ξεσπάσει η καταιγίδα της τουρκικής οικονομίας. Ο Ερντογάν βιάζεται να στείλει τους Τούρκους στις κάλπες 18 μήνες νωρίτερα και για έκτη φορά μέσα σε τέσσερα χρόνια.
Αυτό που θέλει να προλάβει είναι το ξεφούσκωμα της ευημερίας. Η Τουρκία σημείωσε έναν εντυπωσιακό ρυθμό ανάπτυξης πέρσι στο 7,4%, κυρίως χάρη σε μια πιστωτική έκρηξη και σε μέτρα τόνωσης, αλλά άρχισε απότομα να ξεμένει από δυναμική. Η σημερινή κατάσταση της τουρκικής οικονομίας προμηνύει τεράστια προβλήματα:
● Ο πληθωρισμός έχει σκαρφαλώσει σε διψήφιο αριθμό για πάνω από έναν χρόνο.
● Η λίρα, που ήδη έχει χάσει το μισό της αξίας της σε σχέση με το δολάριο από το 2013, σημειώνει αρνητικές επιδόσεις - ρεκόρ σχεδόν κάθε μέρα από τον Μάρτιο.
● Είναι τόσο δυσοίωνη η εικόνα της τουρκικής οικονομίας που ο οίκος αξιολόγησης Moody’s υποβίβασε τον περασμένο μήνα την πιστοληπτική ικανότητα της Τουρκίας στην κατηγορία «σκουπίδια» (junk status).
Σ’ αυτό το περιβάλλον ο Ερντογάν υπολογίζει ότι όσο νωρίτερα γίνουν οι εκλογές, τόσο μεγαλύτερες οι πιθανότητές του, αφού η συνεχής οικονομική ανάπτυξη είναι κεντρικό στοιχείο για την εκλογική επιτυχία του κόμματός του. Στην τελευταία του αναφορά για την Τουρκία το ΔΝΤ προειδοποιεί ότι: «Η οικονομία επιδεικνύει σημάδια υπερθέρμανσης, πληθωρισμό που έχει ξεφύγει πολύ πάνω από τον στόχο και ευρύτερο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών. Όλα αυτά καθιστούν την Τουρκία πιο ευάλωτη στις μεταβαλλόμενες διεθνείς καταστάσεις».
Η συνεχιζόμενη απραξία της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας είναι αποτέλεσμα των πιέσεων του Ερντογάν και αποτελεί την πιο τρανταχτή απόδειξη του πλήρους πολιτικού ελέγχου πάνω στη δημοσιονομική πολιτική της χώρας και της έλλειψης ανεξαρτησίας της κεντρικής τράπεζας.
Η κυβέρνηση Ερντογάν κυριολεκτικά βρέχει λεφτά, έχοντας ήδη μοιράσει μέχρι τον Ιανουάριο 221 δισ. τουρκικές λίρες σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και η «φούσκα» είναι έτοιμη να σκάσει. Η πίεση, εξάλλου, από τις ΗΠΑ για το σκάνδαλο της τουρκικής τράπεζας Halkbank, τις σχέσεις με το Ιράν και την εμπλοκή του σουλτάνου έχει αυξηθεί.
«Μας ζηλεύουν»!
Όπως και να έχει, η τουρκική οικονομία χρήζει μεταρρυθμίσεων εδώ και μια δεκαετία. Σύμφωνα με τη Χατιτσέ Καραχάν, μια από τις σοβαρότερες συμβούλους του Ερντογάν στα οικονομικά θέματα, η χώρα πρέπει γρήγορα να αλλάξει τον «εθισμό της στο χρέος» και να επενδύσει στη βιώσιμη ανάπτυξη.
Όμως, ο σουλτάνος γνωρίζει ότι οι μπελάδες στην οικονομία και οι μεταρρυθμίσεις δεν κερδίζουν ψήφους. Δημοσίως συνεχίζει να «πουλάει» την εικόνα του «Μεσσία της ευημερίας».
Σε ομιλία του στις 9 Απριλίου ο Ερντογάν δήλωσε: «Κάποιοι λένε ότι η υπερβολική ανάπτυξη δεν είναι καλό πράγμα. Γιατί; Επειδή μας ζηλεύουν!». Στην πραγματικότητα, όμως, η κατάσταση μόνο ζήλια δεν εμπνέει. Η οικονομία μετατρέπεται στη Νέμεσι του Ερντογάν.
1. Το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε από 33,7 δισ. δολάρια στα τέλη του 2016 στα 41,9 δισ. δολάρια σήμερα, δηλαδή 4,7% του ΑΕΠ.
2. Οι άμεσες ξένες επενδύσεις έχουν συρρικνωθεί στο μισό σε σχέση με την προηγούμενη δεκαετία.
3. Ο πληθωρισμός, επηρεαζόμενος και από την πιστωτική έκρηξη που χρησιμοποιεί ο Ερντογάν για να μοιράζει χρήμα, έχει αυξηθεί δυο φορές πάνω από τον στόχο της Κεντρικής Τράπεζας και αναμένεται να επιδεινωθεί.
4. Το χρέος - βόμβα των ιδιωτικών επιχειρήσεων σε ξένο νόμισμα ξεπέρασε τα 328 δισ. δολάρια.
5. Η διαρκής υποτίμηση της λίρας απειλεί να τινάξει στον αέρα τον ιδιωτικό τομέα της Τουρκίας.
6. Υπό ένα καθεστώς στενής κυβερνητικής χειραγώγησης, τα χέρια της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας είναι δεμένα. Μπροστά στις απαιτήσεις του Ερντογάν για διαρκή ανάπτυξη πάση θυσία, η τράπεζα δεν τολμά να αυξήσει δραστικά τα επιτόκια δανεισμού με σκοπό να ελέγξει τον πληθωρισμό.
Επικίνδυνη... ακινησία
Οι μεγαλύτεροι οικονομολόγοι της Τουρκίας κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την... ακινησία της κεντρικής τράπεζας. Περιγράφουν την κατάσταση ως αδιέξοδη, αφού, αν η τράπεζα πάρει μέτρα, κινδυνεύει από την πολιτική αντίδραση του σουλτάνου, ενώ, αν συνεχίσει να φέρεται άτολμα, κινδυνεύει από την αντίδραση των αγορών. Οι υπάρχουσες επιπτώσεις, άλλωστε, στην οικονομία μόνο αμελητέες δεν είναι: ο ένας στους πέντε Τούρκους μεταξύ 15-24 ετών είναι άνεργος, σύμφωνα με το «Spiegel».
Το ινστιτούτο Stratfor θεωρεί ότι η επιδείνωση της τουρκικής οικονομίας και η ανάδυση νέων αντιπολιτευτικών κομμάτων αρχίζουν να δυσκολεύουν σοβαρά τον Ερντογάν και χαρακτηρίζει τις πρόωρες εκλογές ως δοκιμασία - κλειδί για το AKP. Εκτιμά μάλιστα ότι, ενώ ο Ερντογάν διαθέτει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, έρχονται προκλήσεις που θα μπορούσαν να τσαλακώσουν τη δημοφιλία του.
Ένα καινούργιο κόμμα στην αντιπολίτευση, το Iyi Parti (Καλό Κόμμα) έχει αρχίσει να προσελκύει ψηφοφόρους και από το κόμμα του Ερντογάν, όσο και από το Εθνικιστικό Κίνημα του Μπαχτσελί. Η άνοδός του είναι τόσο ραγδαία ώστε κάποιες δημοσκοπήσεις προβλέπουν ακόμα και μάχη στήθος με στήθος με το AKP του Ερντογάν για προεδρική εκλογή.
Ο Ερντογάν βιάζεται να κερδίσει τις πρόωρες εκλογές, αφού οι αλλαγές που έπονται στο τουρκικό σύνταγμα – εγκρίθηκαν με το δημοψήφισμα τον Απρίλιο του 2017, αλλά θα εφαρμοστούν μετά τις επόμενες εκλογές – θα δώσουν υπερεξουσίες στον πρόεδρο, θα εξαλείψουν ουσιαστικά τον ρόλο του πρωθυπουργού και θα αλλάξουν τελείως τη δομή των κυβερνήσεων στη χώρα. Η απόλυτη δύναμη που θα απολαμβάνει ο πρόεδρος μετά τις εκλογές είναι αδιανόητη για κάθε δυτική δημοκρατία.
Στο μεταξύ οι στρατιωτικές επιχειρήσεις της Τουρκίας κατά των Κούρδων στο Αφρίν είναι πολύ δημοφιλείς στο εσωτερικό και ο Σουλτάνος σπεύδει να εισπράξει τον ενθουσιασμό του κόσμου στην κάλπη πριν η κατρακύλα της λίρας μετριάσει την πατριωτική ευφορία των Τούρκων. Να σημειωθεί ότι, λόγω του καθολικού αποκλεισμού μη αρεστών στην κυβέρνηση ειδήσεων, υπάρχει απόκρυψη των τουρκικών απωλειών (θανάτων Τούρκων στρατιωτών) από την κοινή γνώμη.
Πάντως, το Stratfor τονίζει ότι, αν ο Ερντογάν κερδίσει πάλι τις εκλογές, οι ήδη άσχημες σχέσεις της Τουρκίας με την Ε.Ε. θα γίνουν ακόμη χειρότερες. Η Ευρώπη ήδη στηλιτεύει τον Ερντογάν για τον αυταρχισμό και τον τρόπο που χρησιμοποιεί την εξουσία του, πόσο μάλλον όταν, μετά τις συνταγματικές αλλαγές, οι εξουσίες του προέδρου γίνουν απόλυτες.
Απίθανες οι δίκαιες εκλογές
Ο «Economist» προεξοφλεί ότι μια δίκαιη εκλογική διαδικασία είναι μάλλον απίθανη. Ο Ερντογάν ασκεί πλήρη και ασφυκτικό έλεγχο πλέον σε όλα τα ΜΜΕ της Τουρκίας και στις εφημερίδες, έχοντας «δικό του» πάνω από το 90% της κυκλοφορίας. Τουλάχιστον 100 δημοσιογράφοι βρίσκονται σε τουρκικές φυλακές.
Υπό το ειδικό καθεστώς εκτάκτου ανάγκης που εισήχθη από τον Ιούλιο του 2016 ο Ερντογάν απολαμβάνει εξουσίες δικτάτορα. Λίγες ώρες μάλιστα αφότου προκήρυξε τις πρόωρες εκλογές, οι βουλευτές του ενέκριναν την επέκταση του νόμου έκτακτης ανάγκης γι’ άλλους τρεις μήνες.
Ο Ερντογάν έχει εξασφαλίσει ότι όλα ανεξαιρέτως τα ΜΜΕ της Τουρκίας θα παρουσιάζουν τη δική του εκδοχή της πραγματικότητας σε όλα τα θέματα με μια απλή μέθοδο κινήτρων και κυρώσεων - τιμωριών. Καθώς όλες οι βασικές εφημερίδες και ΜΜΕ ανήκουν σε ομίλους με συμφέροντα και εργασίες σε διάφορους τομείς, από τις κατασκευές μέχρι τα ναυτιλιακά, όλα τα αφεντικά των ΜΜΕ, ακόμα και αυτά που ιδιωτικώς δεν εγκρίνουν τον Ερντογάν, χορεύουν στον ρυθμό του για να μην χάσουν τα κρατικά συμβόλαια για τις υπόλοιπες δουλειές τους.
Τα περισσότερα τουρκικά ΜΜΕ και εφημερίδες προσλαμβάνουν πια φερέφωνα της κυβέρνησης που προσποιούνται τους δημοσιογράφους, συνεπώς η εικόνα της πραγματικότητας στην Τουρκία, και ειδικά της οικονομίας της, αποκρύπτεται συστηματικά:
● Δημοσιογράφοι που κριτικάρουν τον Ερντογάν εξορίζονται από τα τηλεοπτικά κανάλια.
● Δημοσιογράφοι και ρεπόρτερ που απολύθηκαν από τις δουλειές τους ύστερα από πολιτική πίεση μετατρέπονται όχι απλώς σε ανέργους, αλλά σε άτομα μη δυνάμενα να εργαστούν, αφού το όνομά τους βρίσκεται στη λίστα των μη αρεστών στην κυβέρνηση.
● Άλλοι σέρνονται στη φυλακή και σε αέναες δικαστικές περιπέτειες.
Όπως δήλωσαν κάποιοι Τούρκοι δημοσιογράφοι σε ευρωπαϊκές εφημερίδες, «δεν υπάρχει πια ανάγκη για λογοκρισία, οι δημοσιογράφοι κατανοούν πια από μόνοι τους τι πρέπει να κάνουν».
Κάλπες σε καθεστώς λογοκρισίας
Μέσα σε αυτό το πρωτοφανές κλίμα φόβου δεν υπάρχει καμία πιθανότητα για αντικειμενική δημοσιογραφική κάλυψη σε κανένα γεγονός. Το μπλακ άουτ στον Τύπο είναι απόλυτο. Το κλίμα ανάμεσα στους εργαζόμενους στα μεγάλα ΜΜΕ, ειδικά στα πρώην ανεξάρτητα, είναι κλίμα... κηδείας.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση των δημοσιογράφων του Ομίλου Dogan. Ο συγκεκριμένος όμιλος, που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων δύο από τις τέσσερις μεγαλύτερες εφημερίδες της Τουρκίας, τις «Hurriyet» και «Posta», και το κανάλι CNN Turk, δεχόταν ανελέητο κυβερνητικό πόλεμο από το 2009. Τελικώς τον Μάρτιο ο 81 ετών ιδιοκτήτης υποχρεώθηκε να πουλήσει τη μιντιακή αυτοκρατορία σε έναν άνθρωπο του Ερντογάν, αφότου απειλήθηκε με φυλάκιση.
Δημοσιογράφοι του ομίλου Dogan δήλωσαν στον «Economist» μετά τη σοκαριστική εξαγορά ότι «ακόμα και αν είμαστε φρόνιμοι και συνεχίσουμε να λογοκρίνουμε τους εαυτούς μας, αυτό δεν θα είναι αρκετό για την κυβέρνηση. Δεν είναι πια το τι γράφουμε που έχει σημασία, αλλά αυτό που αντιπροσωπεύουμε».
Σήμερα στο τιμόνι του ομίλου Dogan, της κάποτε ναυαρχίδας της ενημέρωσης στην Τουρκία, βρίσκεται ο Ερντογάν Ντεμιρορέν, κάποιος που απλώς «σπρώχθηκε» στον χώρο των ΜΜΕ επειδή ο Ερντογάν θέλει όλος ο Τύπος να ανήκει σε ανθρώπους που μπορεί να διατάζει. Σε μια τηλεφωνική συνομιλία του 2013 που διέρρευσε, ο Ντεμιρορέν δέχτηκε τέτοια κατσάδα από τον Τούρκο πρόεδρο, ώστε ακούγεται να βάζει τα κλάματα και να ρωτάει τον Ερντογάν με αναφιλητά: «Γιατί μπλέχτηκα εγώ σε αυτή τη δουλειά;».
Σε αυτό το ζοφερό κλίμα τρόμου, καθεστωτικού ελέγχου και απόλυτης λογοκρισίας θα διεξαχθεί η «δημοσιογραφική» κάλυψη της προεκλογικής περιόδου.
«Νέος άξονας Ελλάδας - Κύπρου - Αιγύπτου - Ισραήλ»
Όσον αφορά τις εντάσεις στη Μεσόγειο, όλα δείχνουν ότι θα συνεχιστούν και δεν αφορούν μόνο το εκλογικό παιχνίδι του Ερντογάν. Λόγω των κοιτασμάτων πετρελαίου η Τουρκία έχει αρχίσει να εναντιώνεται σε διάφορες χώρες στην περιοχή, όχι μόνο στην Ελλάδα.
● Η Τουρκία είναι η μόνη χώρα των Ηνωμένων Εθνών που δεν αναγνωρίζει την Κύπρο και με αυτό το πρόσχημα επιχειρεί να δικαιολογεί το γεγονός ότι δεν αναγνωρίζει ούτε τα κυπριακά θαλάσσια σύνορα.
● Εκτός της Κύπρου, η Τουρκία έχει συγκρουστεί και με την Αίγυπτο. Το Κάιρο συμφώνησε πρόσφατα με την Κύπρο να συνεργαστούν στην εκμετάλλευση ενός κοιτάσματος φυσικού αερίου.
● Τα σχέδια για τη δημιουργία αγωγού φυσικού αερίου που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από την Κύπρο και το Ισραήλ στην Ελλάδα αντιμετωπίζουν όλο και αυξανόμενες γεωπολιτικές εντάσεις.
● Ένα άλλο πρότζεκτ, που θα συνδέσει Τουρκία και Ισραήλ έχει παγώσει, αφού οι κυβερνήσεις Ερντογάν και Νετανιάχου διαφωνούν για την κατάσταση στη Γάζα και το στάτους της Ιερουσαλήμ.
Η μέθοδος του Ερντογάν, να χρησιμοποιεί τα πολεμικά πλοία ως εργαλείο διπλωματίας στην ανατολική Μεσόγειο έχει βαθύνει την απομόνωση της Άγκυρας.
Σύμφωνα με τον Mehmet Ogutcu, από τις πιο αναγνωρισμένες διεθνώς αυθεντίες στα ενεργειακά και ανώτερο στέλεχος της Διεθνούς Ενεργειακής Επιτροπής και του ΟΟΣΑ: «Αναδύεται ένας νέος άξονας μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου, Αιγύπτου και Ισραήλ με σκοπό να αντιμετωπίσουν την Τουρκία, που θεωρούν ότι παραβιάζει τη διεθνή νομοθεσία. Από την πλευρά της η Τουρκία θεωρεί ότι υπάρχει μια συνωμοσία με σκοπό να την αποκλείσει από τη Μεσόγειο» είπε στον «Economist».
Με ανοιχτά πολεμικά μέτωπα σε Συρία και Ιράκ, με την εμμονή να ελέγξει το ενεργειακό στάτους στη Μεσόγειο και το σκάσιμο της οικονομίας να πλησιάζει, ο Ερντογάν βιάζεται να σύρει τους Τούρκους στις κάλπες πριν τους ξυπνήσει η πραγματικότητα topontiki
olalathos
Αυτό που θέλει να προλάβει είναι το ξεφούσκωμα της ευημερίας. Η Τουρκία σημείωσε έναν εντυπωσιακό ρυθμό ανάπτυξης πέρσι στο 7,4%, κυρίως χάρη σε μια πιστωτική έκρηξη και σε μέτρα τόνωσης, αλλά άρχισε απότομα να ξεμένει από δυναμική. Η σημερινή κατάσταση της τουρκικής οικονομίας προμηνύει τεράστια προβλήματα:
● Ο πληθωρισμός έχει σκαρφαλώσει σε διψήφιο αριθμό για πάνω από έναν χρόνο.
● Η λίρα, που ήδη έχει χάσει το μισό της αξίας της σε σχέση με το δολάριο από το 2013, σημειώνει αρνητικές επιδόσεις - ρεκόρ σχεδόν κάθε μέρα από τον Μάρτιο.
● Είναι τόσο δυσοίωνη η εικόνα της τουρκικής οικονομίας που ο οίκος αξιολόγησης Moody’s υποβίβασε τον περασμένο μήνα την πιστοληπτική ικανότητα της Τουρκίας στην κατηγορία «σκουπίδια» (junk status).
Σ’ αυτό το περιβάλλον ο Ερντογάν υπολογίζει ότι όσο νωρίτερα γίνουν οι εκλογές, τόσο μεγαλύτερες οι πιθανότητές του, αφού η συνεχής οικονομική ανάπτυξη είναι κεντρικό στοιχείο για την εκλογική επιτυχία του κόμματός του. Στην τελευταία του αναφορά για την Τουρκία το ΔΝΤ προειδοποιεί ότι: «Η οικονομία επιδεικνύει σημάδια υπερθέρμανσης, πληθωρισμό που έχει ξεφύγει πολύ πάνω από τον στόχο και ευρύτερο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών. Όλα αυτά καθιστούν την Τουρκία πιο ευάλωτη στις μεταβαλλόμενες διεθνείς καταστάσεις».
Η συνεχιζόμενη απραξία της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας είναι αποτέλεσμα των πιέσεων του Ερντογάν και αποτελεί την πιο τρανταχτή απόδειξη του πλήρους πολιτικού ελέγχου πάνω στη δημοσιονομική πολιτική της χώρας και της έλλειψης ανεξαρτησίας της κεντρικής τράπεζας.
Η κυβέρνηση Ερντογάν κυριολεκτικά βρέχει λεφτά, έχοντας ήδη μοιράσει μέχρι τον Ιανουάριο 221 δισ. τουρκικές λίρες σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και η «φούσκα» είναι έτοιμη να σκάσει. Η πίεση, εξάλλου, από τις ΗΠΑ για το σκάνδαλο της τουρκικής τράπεζας Halkbank, τις σχέσεις με το Ιράν και την εμπλοκή του σουλτάνου έχει αυξηθεί.
«Μας ζηλεύουν»!
Όπως και να έχει, η τουρκική οικονομία χρήζει μεταρρυθμίσεων εδώ και μια δεκαετία. Σύμφωνα με τη Χατιτσέ Καραχάν, μια από τις σοβαρότερες συμβούλους του Ερντογάν στα οικονομικά θέματα, η χώρα πρέπει γρήγορα να αλλάξει τον «εθισμό της στο χρέος» και να επενδύσει στη βιώσιμη ανάπτυξη.
Όμως, ο σουλτάνος γνωρίζει ότι οι μπελάδες στην οικονομία και οι μεταρρυθμίσεις δεν κερδίζουν ψήφους. Δημοσίως συνεχίζει να «πουλάει» την εικόνα του «Μεσσία της ευημερίας».
Σε ομιλία του στις 9 Απριλίου ο Ερντογάν δήλωσε: «Κάποιοι λένε ότι η υπερβολική ανάπτυξη δεν είναι καλό πράγμα. Γιατί; Επειδή μας ζηλεύουν!». Στην πραγματικότητα, όμως, η κατάσταση μόνο ζήλια δεν εμπνέει. Η οικονομία μετατρέπεται στη Νέμεσι του Ερντογάν.
1. Το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε από 33,7 δισ. δολάρια στα τέλη του 2016 στα 41,9 δισ. δολάρια σήμερα, δηλαδή 4,7% του ΑΕΠ.
2. Οι άμεσες ξένες επενδύσεις έχουν συρρικνωθεί στο μισό σε σχέση με την προηγούμενη δεκαετία.
3. Ο πληθωρισμός, επηρεαζόμενος και από την πιστωτική έκρηξη που χρησιμοποιεί ο Ερντογάν για να μοιράζει χρήμα, έχει αυξηθεί δυο φορές πάνω από τον στόχο της Κεντρικής Τράπεζας και αναμένεται να επιδεινωθεί.
4. Το χρέος - βόμβα των ιδιωτικών επιχειρήσεων σε ξένο νόμισμα ξεπέρασε τα 328 δισ. δολάρια.
5. Η διαρκής υποτίμηση της λίρας απειλεί να τινάξει στον αέρα τον ιδιωτικό τομέα της Τουρκίας.
6. Υπό ένα καθεστώς στενής κυβερνητικής χειραγώγησης, τα χέρια της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας είναι δεμένα. Μπροστά στις απαιτήσεις του Ερντογάν για διαρκή ανάπτυξη πάση θυσία, η τράπεζα δεν τολμά να αυξήσει δραστικά τα επιτόκια δανεισμού με σκοπό να ελέγξει τον πληθωρισμό.
Επικίνδυνη... ακινησία
Οι μεγαλύτεροι οικονομολόγοι της Τουρκίας κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την... ακινησία της κεντρικής τράπεζας. Περιγράφουν την κατάσταση ως αδιέξοδη, αφού, αν η τράπεζα πάρει μέτρα, κινδυνεύει από την πολιτική αντίδραση του σουλτάνου, ενώ, αν συνεχίσει να φέρεται άτολμα, κινδυνεύει από την αντίδραση των αγορών. Οι υπάρχουσες επιπτώσεις, άλλωστε, στην οικονομία μόνο αμελητέες δεν είναι: ο ένας στους πέντε Τούρκους μεταξύ 15-24 ετών είναι άνεργος, σύμφωνα με το «Spiegel».
Το ινστιτούτο Stratfor θεωρεί ότι η επιδείνωση της τουρκικής οικονομίας και η ανάδυση νέων αντιπολιτευτικών κομμάτων αρχίζουν να δυσκολεύουν σοβαρά τον Ερντογάν και χαρακτηρίζει τις πρόωρες εκλογές ως δοκιμασία - κλειδί για το AKP. Εκτιμά μάλιστα ότι, ενώ ο Ερντογάν διαθέτει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, έρχονται προκλήσεις που θα μπορούσαν να τσαλακώσουν τη δημοφιλία του.
Ένα καινούργιο κόμμα στην αντιπολίτευση, το Iyi Parti (Καλό Κόμμα) έχει αρχίσει να προσελκύει ψηφοφόρους και από το κόμμα του Ερντογάν, όσο και από το Εθνικιστικό Κίνημα του Μπαχτσελί. Η άνοδός του είναι τόσο ραγδαία ώστε κάποιες δημοσκοπήσεις προβλέπουν ακόμα και μάχη στήθος με στήθος με το AKP του Ερντογάν για προεδρική εκλογή.
Ο Ερντογάν βιάζεται να κερδίσει τις πρόωρες εκλογές, αφού οι αλλαγές που έπονται στο τουρκικό σύνταγμα – εγκρίθηκαν με το δημοψήφισμα τον Απρίλιο του 2017, αλλά θα εφαρμοστούν μετά τις επόμενες εκλογές – θα δώσουν υπερεξουσίες στον πρόεδρο, θα εξαλείψουν ουσιαστικά τον ρόλο του πρωθυπουργού και θα αλλάξουν τελείως τη δομή των κυβερνήσεων στη χώρα. Η απόλυτη δύναμη που θα απολαμβάνει ο πρόεδρος μετά τις εκλογές είναι αδιανόητη για κάθε δυτική δημοκρατία.
Στο μεταξύ οι στρατιωτικές επιχειρήσεις της Τουρκίας κατά των Κούρδων στο Αφρίν είναι πολύ δημοφιλείς στο εσωτερικό και ο Σουλτάνος σπεύδει να εισπράξει τον ενθουσιασμό του κόσμου στην κάλπη πριν η κατρακύλα της λίρας μετριάσει την πατριωτική ευφορία των Τούρκων. Να σημειωθεί ότι, λόγω του καθολικού αποκλεισμού μη αρεστών στην κυβέρνηση ειδήσεων, υπάρχει απόκρυψη των τουρκικών απωλειών (θανάτων Τούρκων στρατιωτών) από την κοινή γνώμη.
Πάντως, το Stratfor τονίζει ότι, αν ο Ερντογάν κερδίσει πάλι τις εκλογές, οι ήδη άσχημες σχέσεις της Τουρκίας με την Ε.Ε. θα γίνουν ακόμη χειρότερες. Η Ευρώπη ήδη στηλιτεύει τον Ερντογάν για τον αυταρχισμό και τον τρόπο που χρησιμοποιεί την εξουσία του, πόσο μάλλον όταν, μετά τις συνταγματικές αλλαγές, οι εξουσίες του προέδρου γίνουν απόλυτες.
Απίθανες οι δίκαιες εκλογές
Ο «Economist» προεξοφλεί ότι μια δίκαιη εκλογική διαδικασία είναι μάλλον απίθανη. Ο Ερντογάν ασκεί πλήρη και ασφυκτικό έλεγχο πλέον σε όλα τα ΜΜΕ της Τουρκίας και στις εφημερίδες, έχοντας «δικό του» πάνω από το 90% της κυκλοφορίας. Τουλάχιστον 100 δημοσιογράφοι βρίσκονται σε τουρκικές φυλακές.
Υπό το ειδικό καθεστώς εκτάκτου ανάγκης που εισήχθη από τον Ιούλιο του 2016 ο Ερντογάν απολαμβάνει εξουσίες δικτάτορα. Λίγες ώρες μάλιστα αφότου προκήρυξε τις πρόωρες εκλογές, οι βουλευτές του ενέκριναν την επέκταση του νόμου έκτακτης ανάγκης γι’ άλλους τρεις μήνες.
Ο Ερντογάν έχει εξασφαλίσει ότι όλα ανεξαιρέτως τα ΜΜΕ της Τουρκίας θα παρουσιάζουν τη δική του εκδοχή της πραγματικότητας σε όλα τα θέματα με μια απλή μέθοδο κινήτρων και κυρώσεων - τιμωριών. Καθώς όλες οι βασικές εφημερίδες και ΜΜΕ ανήκουν σε ομίλους με συμφέροντα και εργασίες σε διάφορους τομείς, από τις κατασκευές μέχρι τα ναυτιλιακά, όλα τα αφεντικά των ΜΜΕ, ακόμα και αυτά που ιδιωτικώς δεν εγκρίνουν τον Ερντογάν, χορεύουν στον ρυθμό του για να μην χάσουν τα κρατικά συμβόλαια για τις υπόλοιπες δουλειές τους.
Τα περισσότερα τουρκικά ΜΜΕ και εφημερίδες προσλαμβάνουν πια φερέφωνα της κυβέρνησης που προσποιούνται τους δημοσιογράφους, συνεπώς η εικόνα της πραγματικότητας στην Τουρκία, και ειδικά της οικονομίας της, αποκρύπτεται συστηματικά:
● Δημοσιογράφοι που κριτικάρουν τον Ερντογάν εξορίζονται από τα τηλεοπτικά κανάλια.
● Δημοσιογράφοι και ρεπόρτερ που απολύθηκαν από τις δουλειές τους ύστερα από πολιτική πίεση μετατρέπονται όχι απλώς σε ανέργους, αλλά σε άτομα μη δυνάμενα να εργαστούν, αφού το όνομά τους βρίσκεται στη λίστα των μη αρεστών στην κυβέρνηση.
● Άλλοι σέρνονται στη φυλακή και σε αέναες δικαστικές περιπέτειες.
Όπως δήλωσαν κάποιοι Τούρκοι δημοσιογράφοι σε ευρωπαϊκές εφημερίδες, «δεν υπάρχει πια ανάγκη για λογοκρισία, οι δημοσιογράφοι κατανοούν πια από μόνοι τους τι πρέπει να κάνουν».
Κάλπες σε καθεστώς λογοκρισίας
Μέσα σε αυτό το πρωτοφανές κλίμα φόβου δεν υπάρχει καμία πιθανότητα για αντικειμενική δημοσιογραφική κάλυψη σε κανένα γεγονός. Το μπλακ άουτ στον Τύπο είναι απόλυτο. Το κλίμα ανάμεσα στους εργαζόμενους στα μεγάλα ΜΜΕ, ειδικά στα πρώην ανεξάρτητα, είναι κλίμα... κηδείας.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση των δημοσιογράφων του Ομίλου Dogan. Ο συγκεκριμένος όμιλος, που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων δύο από τις τέσσερις μεγαλύτερες εφημερίδες της Τουρκίας, τις «Hurriyet» και «Posta», και το κανάλι CNN Turk, δεχόταν ανελέητο κυβερνητικό πόλεμο από το 2009. Τελικώς τον Μάρτιο ο 81 ετών ιδιοκτήτης υποχρεώθηκε να πουλήσει τη μιντιακή αυτοκρατορία σε έναν άνθρωπο του Ερντογάν, αφότου απειλήθηκε με φυλάκιση.
Δημοσιογράφοι του ομίλου Dogan δήλωσαν στον «Economist» μετά τη σοκαριστική εξαγορά ότι «ακόμα και αν είμαστε φρόνιμοι και συνεχίσουμε να λογοκρίνουμε τους εαυτούς μας, αυτό δεν θα είναι αρκετό για την κυβέρνηση. Δεν είναι πια το τι γράφουμε που έχει σημασία, αλλά αυτό που αντιπροσωπεύουμε».
Σήμερα στο τιμόνι του ομίλου Dogan, της κάποτε ναυαρχίδας της ενημέρωσης στην Τουρκία, βρίσκεται ο Ερντογάν Ντεμιρορέν, κάποιος που απλώς «σπρώχθηκε» στον χώρο των ΜΜΕ επειδή ο Ερντογάν θέλει όλος ο Τύπος να ανήκει σε ανθρώπους που μπορεί να διατάζει. Σε μια τηλεφωνική συνομιλία του 2013 που διέρρευσε, ο Ντεμιρορέν δέχτηκε τέτοια κατσάδα από τον Τούρκο πρόεδρο, ώστε ακούγεται να βάζει τα κλάματα και να ρωτάει τον Ερντογάν με αναφιλητά: «Γιατί μπλέχτηκα εγώ σε αυτή τη δουλειά;».
Σε αυτό το ζοφερό κλίμα τρόμου, καθεστωτικού ελέγχου και απόλυτης λογοκρισίας θα διεξαχθεί η «δημοσιογραφική» κάλυψη της προεκλογικής περιόδου.
«Νέος άξονας Ελλάδας - Κύπρου - Αιγύπτου - Ισραήλ»
Όσον αφορά τις εντάσεις στη Μεσόγειο, όλα δείχνουν ότι θα συνεχιστούν και δεν αφορούν μόνο το εκλογικό παιχνίδι του Ερντογάν. Λόγω των κοιτασμάτων πετρελαίου η Τουρκία έχει αρχίσει να εναντιώνεται σε διάφορες χώρες στην περιοχή, όχι μόνο στην Ελλάδα.
● Η Τουρκία είναι η μόνη χώρα των Ηνωμένων Εθνών που δεν αναγνωρίζει την Κύπρο και με αυτό το πρόσχημα επιχειρεί να δικαιολογεί το γεγονός ότι δεν αναγνωρίζει ούτε τα κυπριακά θαλάσσια σύνορα.
● Εκτός της Κύπρου, η Τουρκία έχει συγκρουστεί και με την Αίγυπτο. Το Κάιρο συμφώνησε πρόσφατα με την Κύπρο να συνεργαστούν στην εκμετάλλευση ενός κοιτάσματος φυσικού αερίου.
● Τα σχέδια για τη δημιουργία αγωγού φυσικού αερίου που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από την Κύπρο και το Ισραήλ στην Ελλάδα αντιμετωπίζουν όλο και αυξανόμενες γεωπολιτικές εντάσεις.
● Ένα άλλο πρότζεκτ, που θα συνδέσει Τουρκία και Ισραήλ έχει παγώσει, αφού οι κυβερνήσεις Ερντογάν και Νετανιάχου διαφωνούν για την κατάσταση στη Γάζα και το στάτους της Ιερουσαλήμ.
Η μέθοδος του Ερντογάν, να χρησιμοποιεί τα πολεμικά πλοία ως εργαλείο διπλωματίας στην ανατολική Μεσόγειο έχει βαθύνει την απομόνωση της Άγκυρας.
Σύμφωνα με τον Mehmet Ogutcu, από τις πιο αναγνωρισμένες διεθνώς αυθεντίες στα ενεργειακά και ανώτερο στέλεχος της Διεθνούς Ενεργειακής Επιτροπής και του ΟΟΣΑ: «Αναδύεται ένας νέος άξονας μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου, Αιγύπτου και Ισραήλ με σκοπό να αντιμετωπίσουν την Τουρκία, που θεωρούν ότι παραβιάζει τη διεθνή νομοθεσία. Από την πλευρά της η Τουρκία θεωρεί ότι υπάρχει μια συνωμοσία με σκοπό να την αποκλείσει από τη Μεσόγειο» είπε στον «Economist».
Με ανοιχτά πολεμικά μέτωπα σε Συρία και Ιράκ, με την εμμονή να ελέγξει το ενεργειακό στάτους στη Μεσόγειο και το σκάσιμο της οικονομίας να πλησιάζει, ο Ερντογάν βιάζεται να σύρει τους Τούρκους στις κάλπες πριν τους ξυπνήσει η πραγματικότητα topontiki
olalathos
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Το πρώτο μήνυμα του Θέμη Σοφού μετά τη γέννηση του γιου του!
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Μαγειρέψτε μαζί και θα κάνετε περισσότερο σεξ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
