2018-05-07 13:36:19
Αραβική Άνοιξη ονομάστηκε το κύμα των μαζικών διαμαρτυριών που εκδηλώθηκαν σε χώρες της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής, οι οποίες, σε ορισμένες περιπτώσεις, δρομολόγησαν ή επέδρασαν σε αλλαγές κυβερνήσεων. Μαζικές κινητοποιήσεις, με νεκρούς και τραυματίες, έγιναν στην Τυνησία, στην Αίγυπτο, στη Λιβύη, στο Μπαχρέιν, στη Συρία και την Υεμένη.
Μεγάλες διαδηλώσεις έγιναν επίσης στην Αλγερία, στο Ιράν, στο Ιράκ, στην Ιορδανία, στο Μαρόκο και το Ομάν, ενώ μικρότερες έγιναν στο Τζιμπουτί, στο Κουβέιτ, στον Λίβανο, στη Μαυριτανία, στη Σαουδική Αραβία και το Σουδάν. Πολλοί έσπευσαν να χαρακτηρίσουν τις κινητοποιήσεις αυτές ακόμα και «επανάσταση», ενώ προβλήθηκαν ως διαμαρτυρίες που οργανώθηκαν περίπου αυθόρμητα, μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως το «Facebook», το «Twitter» και το «YouTube».
Οταν άρχιζε το ντόμινο των αραβικών εξεγέρσεων, με πρώτους σταθμούς την Τυνησία και την Αίγυπτο, υπήρξαν διεθνώς δυο τάσεις πολιτικής εκτίμησης, οι αισιόδοξοι που έβλεπαν την ανατροπή των παλιών, απολυταρχικών καθεστώτων και τη δημιουργία δημοκρατιών δυτικού τύπου και οι απαισιόδοξοι αλλά πιο ρεαλιστές που
έβλεπαν πως η Αραβική Ανοιξη θα δώσει τη σκυτάλη στον ισλαμικό χειμώνα.
Με εξαίρεση την Τυνησία, όπου η νεαρή δημοκρατία φαίνεται να αντέχει ο απολογισμός της Αραβικής Ανοιξης είναι απογοητευτικός. Στην εξουσία παραμένουν στην καλύτερη περίπτωση μετριοπαθείς ισλαμιστές ενώ οι δυνάμεις που πρωταγωνίστησαν στην Αραβική Ανοιξη, φιλελεύθεροι ακτιβιστές, αριστεροί, συνδικαλιστές, περιορίστηκαν στην αντιπολίτευση.
Αίγυπτος και Μπαχρέιν οπισθοδρόμησαν σε μια χειρότερη κατάσταση πραγμάτων.«Το επίπεδο της καταστολής είναι σημαντικά υψηλότερο από ό,τι συνέβαινε επί Μουμπάρακ», δηλώνει στη βρετανική εφημερίδα The Guardian ο Χοσάμ Μπαχγκάτ, ένας από τους πιο γνωστούς δημοσιογράφους της Αιγύπτου, θύμα και αυτός διώξεων της στρατιωτικής αστυνομίας. Λιβύη και Υεμένη βρίσκονται στο έλεος αλληλοσπαρασσόμενων φατριών. Οσο για τη Συρία, μια απολύτως κοσμική χώρα στο πρόσφατο παρελθόν, ο πόλεμος την έχει κυριολεκτικά διαλύσει, μετρώντας 600.000 νεκρούς και δημιουργώντας τη μεγαλύτερη προσφυγική κρίση του τρέχοντος αιώνα.
Οκτώ χρόνια μετά η ιστορία φαίνεται να δικαιώνει τους δεύτερους, ωστόσο μάλλον η δικαίωση είναι προσωρινή, καθώς η περιοχή αντιμετωπίζει την προοπτική μιας νέας φάσης εξεγέρσεων εξαιτίας πιεστικών προκλήσεων στον τομέα της οικονομίας, της αστικοποίησης και της ανεργίας, υποστηρίζουν οι ειδικοί.
Μιλώντας κατά τη διάρκεια του 12ου φόρουμ του Al Jazeera, που πραγματοποιήθηκε το περασμένο Σαββατοκύριακο στην πρωτεύουσα του Κατάρ, στη Ντόχα, αρκετοί περιφερειακοί εμπειρογνώμονες δήλωσαν ότι η αλλαγή θα έρθει «αναπόφευκτα» σε μια περιοχή όπου η φτώχεια, η ανέχεια, η συσσωρευμένη από δεκαετίες οργή των λαών ενάντια στις αστικές δικτατορίες κυριαρχούν.
«Η μαζική ανεξέλεγκτη αστικοποίηση, η πίεση στην αγορά εργασίας είναι μεταξύ άλλων κοινωνικοοικονομικών παραγόντων οι κυριότερες αιτίες πίσω από τις μεγαλύτερες προσδοκίες των νέων στις αραβικές κοινωνίες», δήλωσε ο Mohamed Mahjoub Haroon, καθηγητής κοινωνικών επιστημών στο πανεπιστήμιο του Χαρτούμ στο Σουδάν.
Ο Haroon προσδιόρισε τις δυνάμεις της αγοράς, την οικονομική στασιμότητα και την ανεξέλεγκτη και απρογραμμάτιστη αστικοποίηση ως τους τρεις κύριους κοινωνικοοικονομικούς παράγοντες πίσω από την Αραβική Άνοιξη που σάρωσε πολλές χώρες της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής.
Όσο τα ζητήματα αυτά όχι μόνο παραμένουν αλλά εντείνονται, οι κοινωνικές πλειοψηφίες θα επιχειρήσουν να ανατρέψουν την καθεστηκυία τάξη στην αραβική κοινωνία. Οι αναλυτές προσδιόρισαν τη «νεανικότητα» της περιοχής - περίπου το ήμισυ του εκτιμώμενου αριθμού των 400 εκατομμυρίων ανθρώπων του αραβικού κόσμου είναι κάτω των 25 ετών - ως έναν άλλο βασικό παράγοντα σε οποιαδήποτε μελλοντική εξέλιξη στον αραβικό κόσμο.
Αυτό, σε συνδυασμό με τις επίμονες διαμαρτυρίες σχετικά με την έλλειψη ελευθερίας και το κράτος δικαίου στις απολυταρχικές κοινωνίες, θα οδηγήσει σε μια άλλη φάση εξεγέρσεων στις αραβικές κοινωνίες, όπως προέβλεψαν ομιλητές στο φόρουμ.
Βίαιες εξεγέρσεις;
Στην αραβική άνοιξη του 2011, οι αραβικές κοινωνίες εξεγέρθηκαν με μικτά αποτελέσματα έναντι των καθεστώτων στην Τυνησία, τη Λιβύη, την Αίγυπτο, τη Συρία, την Υεμένη και την Ιορδανία.
Ενώ η Τυνησία απέφυγε να καταλήξει σε εμφύλια σύγκρουση, οι εξεγέρσεις στη Συρία, τη Λιβύη και την Υεμένη ήταν βίαιες και έφεραν εμφύλιους πολέμους αλλά και περιφερειακές και διεθνείς παρεμβάσεις.
Οι αντεπαναστάσεις στην περιοχή, υπό την ηγεσία των συντηρητικών αραβικών μοναρχιών που επιδίωξαν να εδραιώσουν περισσότερη εξουσία και να αντιστρέψουν την πρόοδο μετά την Αραβική Άνοιξη κυριάρχησαν.
Ωστόσο ο Hmoud al-Olimat, καθηγητής κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κατάρ, συμφώνησε με τον Haroon ότι σήμερα οι κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες οδηγούν την αραβική περιοχή προς την κατεύθυνση ενός άλλου νέου κύματος εξεγέρσεων παρόμοιου με την αραβική άνοιξη - αν όχι πιο βίαιου.
Υποστήριξε δε, ότι μόλις οι κοινωνίες σπάσουν το φράγμα του φόβου έναντι των εξουσιών, όπως δείχνει η ιστορία οι εξεγέρσεις θα ξεκινήσουν και πάλι παρά την ώθηση των αντεπαναστατικών δυνάμεων.
Ο Olimat προειδοποίησε ότι αν δεν πραγματοποιηθούν πολιτικές και κοινωνικές μεταρρυθμίσεις, οι κυβερνήσεις της περιοχής διατρέχουν σοβαρό κίνδυνο να αντιμετωπίσουν ένα νέο κύμα επανάστασης και βίας που θα σαρώσει την περιοχή.
Πηγή
Tromaktiko
Μεγάλες διαδηλώσεις έγιναν επίσης στην Αλγερία, στο Ιράν, στο Ιράκ, στην Ιορδανία, στο Μαρόκο και το Ομάν, ενώ μικρότερες έγιναν στο Τζιμπουτί, στο Κουβέιτ, στον Λίβανο, στη Μαυριτανία, στη Σαουδική Αραβία και το Σουδάν. Πολλοί έσπευσαν να χαρακτηρίσουν τις κινητοποιήσεις αυτές ακόμα και «επανάσταση», ενώ προβλήθηκαν ως διαμαρτυρίες που οργανώθηκαν περίπου αυθόρμητα, μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως το «Facebook», το «Twitter» και το «YouTube».
Οταν άρχιζε το ντόμινο των αραβικών εξεγέρσεων, με πρώτους σταθμούς την Τυνησία και την Αίγυπτο, υπήρξαν διεθνώς δυο τάσεις πολιτικής εκτίμησης, οι αισιόδοξοι που έβλεπαν την ανατροπή των παλιών, απολυταρχικών καθεστώτων και τη δημιουργία δημοκρατιών δυτικού τύπου και οι απαισιόδοξοι αλλά πιο ρεαλιστές που
έβλεπαν πως η Αραβική Ανοιξη θα δώσει τη σκυτάλη στον ισλαμικό χειμώνα.
Με εξαίρεση την Τυνησία, όπου η νεαρή δημοκρατία φαίνεται να αντέχει ο απολογισμός της Αραβικής Ανοιξης είναι απογοητευτικός. Στην εξουσία παραμένουν στην καλύτερη περίπτωση μετριοπαθείς ισλαμιστές ενώ οι δυνάμεις που πρωταγωνίστησαν στην Αραβική Ανοιξη, φιλελεύθεροι ακτιβιστές, αριστεροί, συνδικαλιστές, περιορίστηκαν στην αντιπολίτευση.
Αίγυπτος και Μπαχρέιν οπισθοδρόμησαν σε μια χειρότερη κατάσταση πραγμάτων.«Το επίπεδο της καταστολής είναι σημαντικά υψηλότερο από ό,τι συνέβαινε επί Μουμπάρακ», δηλώνει στη βρετανική εφημερίδα The Guardian ο Χοσάμ Μπαχγκάτ, ένας από τους πιο γνωστούς δημοσιογράφους της Αιγύπτου, θύμα και αυτός διώξεων της στρατιωτικής αστυνομίας. Λιβύη και Υεμένη βρίσκονται στο έλεος αλληλοσπαρασσόμενων φατριών. Οσο για τη Συρία, μια απολύτως κοσμική χώρα στο πρόσφατο παρελθόν, ο πόλεμος την έχει κυριολεκτικά διαλύσει, μετρώντας 600.000 νεκρούς και δημιουργώντας τη μεγαλύτερη προσφυγική κρίση του τρέχοντος αιώνα.
Οκτώ χρόνια μετά η ιστορία φαίνεται να δικαιώνει τους δεύτερους, ωστόσο μάλλον η δικαίωση είναι προσωρινή, καθώς η περιοχή αντιμετωπίζει την προοπτική μιας νέας φάσης εξεγέρσεων εξαιτίας πιεστικών προκλήσεων στον τομέα της οικονομίας, της αστικοποίησης και της ανεργίας, υποστηρίζουν οι ειδικοί.
Μιλώντας κατά τη διάρκεια του 12ου φόρουμ του Al Jazeera, που πραγματοποιήθηκε το περασμένο Σαββατοκύριακο στην πρωτεύουσα του Κατάρ, στη Ντόχα, αρκετοί περιφερειακοί εμπειρογνώμονες δήλωσαν ότι η αλλαγή θα έρθει «αναπόφευκτα» σε μια περιοχή όπου η φτώχεια, η ανέχεια, η συσσωρευμένη από δεκαετίες οργή των λαών ενάντια στις αστικές δικτατορίες κυριαρχούν.
«Η μαζική ανεξέλεγκτη αστικοποίηση, η πίεση στην αγορά εργασίας είναι μεταξύ άλλων κοινωνικοοικονομικών παραγόντων οι κυριότερες αιτίες πίσω από τις μεγαλύτερες προσδοκίες των νέων στις αραβικές κοινωνίες», δήλωσε ο Mohamed Mahjoub Haroon, καθηγητής κοινωνικών επιστημών στο πανεπιστήμιο του Χαρτούμ στο Σουδάν.
Ο Haroon προσδιόρισε τις δυνάμεις της αγοράς, την οικονομική στασιμότητα και την ανεξέλεγκτη και απρογραμμάτιστη αστικοποίηση ως τους τρεις κύριους κοινωνικοοικονομικούς παράγοντες πίσω από την Αραβική Άνοιξη που σάρωσε πολλές χώρες της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής.
Όσο τα ζητήματα αυτά όχι μόνο παραμένουν αλλά εντείνονται, οι κοινωνικές πλειοψηφίες θα επιχειρήσουν να ανατρέψουν την καθεστηκυία τάξη στην αραβική κοινωνία. Οι αναλυτές προσδιόρισαν τη «νεανικότητα» της περιοχής - περίπου το ήμισυ του εκτιμώμενου αριθμού των 400 εκατομμυρίων ανθρώπων του αραβικού κόσμου είναι κάτω των 25 ετών - ως έναν άλλο βασικό παράγοντα σε οποιαδήποτε μελλοντική εξέλιξη στον αραβικό κόσμο.
Αυτό, σε συνδυασμό με τις επίμονες διαμαρτυρίες σχετικά με την έλλειψη ελευθερίας και το κράτος δικαίου στις απολυταρχικές κοινωνίες, θα οδηγήσει σε μια άλλη φάση εξεγέρσεων στις αραβικές κοινωνίες, όπως προέβλεψαν ομιλητές στο φόρουμ.
Βίαιες εξεγέρσεις;
Στην αραβική άνοιξη του 2011, οι αραβικές κοινωνίες εξεγέρθηκαν με μικτά αποτελέσματα έναντι των καθεστώτων στην Τυνησία, τη Λιβύη, την Αίγυπτο, τη Συρία, την Υεμένη και την Ιορδανία.
Ενώ η Τυνησία απέφυγε να καταλήξει σε εμφύλια σύγκρουση, οι εξεγέρσεις στη Συρία, τη Λιβύη και την Υεμένη ήταν βίαιες και έφεραν εμφύλιους πολέμους αλλά και περιφερειακές και διεθνείς παρεμβάσεις.
Οι αντεπαναστάσεις στην περιοχή, υπό την ηγεσία των συντηρητικών αραβικών μοναρχιών που επιδίωξαν να εδραιώσουν περισσότερη εξουσία και να αντιστρέψουν την πρόοδο μετά την Αραβική Άνοιξη κυριάρχησαν.
Ωστόσο ο Hmoud al-Olimat, καθηγητής κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κατάρ, συμφώνησε με τον Haroon ότι σήμερα οι κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες οδηγούν την αραβική περιοχή προς την κατεύθυνση ενός άλλου νέου κύματος εξεγέρσεων παρόμοιου με την αραβική άνοιξη - αν όχι πιο βίαιου.
Υποστήριξε δε, ότι μόλις οι κοινωνίες σπάσουν το φράγμα του φόβου έναντι των εξουσιών, όπως δείχνει η ιστορία οι εξεγέρσεις θα ξεκινήσουν και πάλι παρά την ώθηση των αντεπαναστατικών δυνάμεων.
Ο Olimat προειδοποίησε ότι αν δεν πραγματοποιηθούν πολιτικές και κοινωνικές μεταρρυθμίσεις, οι κυβερνήσεις της περιοχής διατρέχουν σοβαρό κίνδυνο να αντιμετωπίσουν ένα νέο κύμα επανάστασης και βίας που θα σαρώσει την περιοχή.
Πηγή
Tromaktiko
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
