2012-03-13 10:24:42
Γ. Πικής: Έχουμε περιθωριοποιήσει τα συνεχιζόμενα εγκλήματα της εισβολής και κατοχής
του Κώστα Βενιζέλου [email protected] Β΄ ΜΕΡΟΣ «Τo έγκλημα δεν διαγράφεται. Το δίκαιο δε χάνεται εκτός αν ο φορέας του το απεμπολήσει. Καταστροφικές θα είναι οι συνέπειες αν το απεμπολήσουμε, εξικνούμενες μέχρι και του αφελληνισμού της Κύπρου». Αυτό τονίζει ο Γεώργιος Πικής, στο δεύτερο μέρος της συνέντευξής του στο «Φ». Ο πρώην δικαστής του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου και πρώην πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Κυπριακής Δημοκρατίας σημειώνει ότι «το δίκαιο και οι κανόνες που συνθέτουν την εφαρμογή του θωρακίζουν την υπόσταση του ατόμου». Τα συνεχιζόμενα εγκλήματα της εισβολής, κατοχής, εθνοκάθαρσης και εποικισμού των κατεχομένων τα έχουμε περιθωριοποιήσει, επισημαίνει ο κ. Πικής.
-Το θέμα της ομοσπονδίας είναι επιλογή της πολιτικής ηγεσίας
. Είναι ένα σύστημα το οποίο λειτουργεί σε διάφορες χώρες. Το περιεχόμενο που συζητείται στην Κύπρο και οι ιδιαιτερότητες της χώρας μας, το μέγεθος και η γειτνίαση μας με την Τουρκία, καθιστούν το ομοσπονδιακό σύστημα βιώσιμο στην Κύπρο; - Όπως έχω ήδη εξηγήσει, η ομοσπονδία, ορθά ερμηνευόμενη και εφαρμοζόμενη, συνιστά το στοιχείο το οποίο συνενώνει τις γεωγραφικά διαιρεμένες με τοπική αυτοδιοίκηση περιφέρειες. Συνιστά σύστημα το οποίο τυγχάνει εφαρμογής με επιτυχία σε πολλές χώρες του κόσμου, όπως οι ΗΠΑ, η Αυστραλία, η Ομοσπονδιακή Γερμανική Δημοκρατία, η Ελβετία, ο Καναδάς, η Αργεντινή και άλλα κράτη. Το Ηνωμένο Βασίλειο εξελίχθηκε σταδιακά σε ομοσπονδία απαρτιζόμενη από την Αγγλία, τη Σκωτία, την Ουαλία και τη Βόρειο Ιρλανδία. Στο Βέλγιο η ομοσπονδία παρουσιάζει προβλήματα που ενίοτε φέρνει τους Φλαμανδούς (ολλανδόφωνους) και τους Βαλόνους (γαλλόφωνους) σε ακραίες πολιτειακές συγκρούσεις.
Υπήρχαν και άλλες ομοσπονδίες, οι οποίες διαλύθηκαν και τεμαχίστηκαν σε αριθμό ξεχωριστών κρατών. Κύριo παράδειγμα αυτής της κατηγορίας ομοσπονδιών είναι η ομοσπονδία της Ένωσης Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών, η οποία κατέρρευσε στη δεκαετία του 1990 και τεμαχίστηκε σε 15 κράτη. Άλλο παράδειγμα διασπασθείσας ομοσπονδίας συνιστά η Γιουγκοσλαβία, που προέκυψε από την ένωση νοτιοσλαβικών περιοχών της Βαλκανικής. Και στη Γιουγκοσλαβία κατέρρευσε η ομοσπονδία στη δεκαετία του 1990 και μετά. Αναδείχθηκαν έξι νέα κράτη. Είναι δε υπο εκκόλαψη και έβδομο, το Κοσσυφοπέδιο. Άλλο κράτος όπου η ομοσπονδία κατέρρευσε, είναι η Τσεχοσλοβακία, οικεία βουλήσει των συστατικών της στοιχείων, της Τσεχίας και της Σλοβακίας.
Ως προς το δεύτερο σκέλος της ερώτησης, η Ιστορία αποκαλύπτει, ως κρίνω, ότι η Τουρκία είναι επικίνδυνος, αν όχι ο πιο επικίνδυνος γείτονας που μπορεί να έχει οποιοσδήποτε λαός ή χώρα. Η Ιστορία της αμαυρώθηκε ιδιαίτερα μετά την ανάληψη της εξουσίας από τους Νεότουρκους. Η γενοκτονία των Αρμενίων κατα τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο άφησε ανεξίτηλα ίχνη για τη βιαιότητα που μπορεί να επιδείξουν οι Τούρκοι για την προώθηση των σκοπών τους. Πέραν του 1. 00.0 000 Αρμενίων εκτοπίστηκαν, απεβίωσαν κατά την μακρά πορεία προς τη Μεσοποταμία και δολοφονήθηκαν. Για τη μορφή και συνέπειες της γενοκτονίας αυτής παραπέμπω στο σύγγραμα του Τούρκου ιστορικού Τaner Αckam «Α shamefulact» («Επoνείδιστη πράξη»). Στο ίδιο βιβλίο διαπιστώνεται επίσης ότι, εκτός από τους Αρμενίους, βρήκαν το θάνατο κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και 540.000 ελληνικής καταγωγής άρρενες, ηλικίας 18 με 45 χρόνων, που στρατεύτηκαν και παραπέμφθηκαν σε Τάγματα Αγγαρείας.
Η γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου είναι άλλο συντριπτικό γεγονός, οι λεπτομέρειες του οποίου αναγράφονται παραστατικά στο σύγγραμμα της Τhea Ηalo «Νoteven myname» («Ούτε το όνομά μου»).
Ο εκτοπισμός των Ελλήνων της Ίμβρου και Τενέδου, παρά την αυτονομία τους, που αναγνωρίστηκε απο τη Συνθήκη της Λωζάνης, και οι μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν για το σκοπό αυτό, είναι συγκλονιστικές. Αξίζει να σημειωθεί ότι το πρώτο μέτρο που πήραν οι Τούρκοι για το σκοπό αυτό, ήταν να καταστήσουν την Ίμβρο ανοιχτή φυλακή Τούρκων βαρυποινιτών. Ακόμα πιο καταλυτικά για την παρουσία των Ελλήνων στην Τουρκία ήταν το προσχεδιασμένο έγκλημα της 6ης και 7ης Σεπτεμβρίου του 1955, που καταγράφεται και στοιχειοθείται στο σύγγραμμα του Spyros VryonisJr «Μechanism ofCatastrophe» (Μηχανισμός της Καταστροφής). Είναι άξιον λόγου ότι αφορμή για τα γεγονότα έδωσε η δήλωση του Κουτσιούκ, ηγέτη των Τούρκων της Κύπρου τότε, τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου, ότι επίκειτο η σφαγή των Τούρκων της Κύπρου απο τους Έλληνες της Κύπρου. Άμεση αφορμή για τα γεγονότα έδωσε η τοποθέτηση, από τον Τούρκο φρουρό του Τουρκικού Προξενείου Θεσσαλονίκης, βόμβας στο προξενείο. Εκτός απο ανθρώπινες ζωές, καταστράφηκαν σε διάστημα 24ων ωρών, από ορδές Τούρκων, πολλοί από τους οποίους μεταφέρθηκαν απο τα ανατολικά της Τουρκίας για το σκοπό αυτό, εκτός από κοιμητήρια και κατοικίες Ελλήνων, 6.200
επιχειρήσεις, δίνοντας έναυσμα για μαζική αποχώρηση των Ελλήνων απο την Κωνσταντινούπολη. Η συνεχιζόμενη απαγόρευση από το 1971 της λειτουργίας της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης απέβλεπε στην αποδυνάμωση και τη δημιουργία, συν τω χρόνω, των προϋποθέσεων για κατάλυση της λειτουργίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Άλλο θλιβερό παράδειγμα κακής γειτονείας, είναι η τουρκοποίηση της περιοχής της Αλεξανδρέττας, μετονομασθείσα σε Χατάι, που ανήκε στο Συριακό Βιλαέτιο του Χαλεπιού, η πλειοψηφία του οποίου ήταν Άραβες. Η αντιμετώπιση των Κούρδων από τους Τούρκους παρέχει απτό παράδειγμα μη ανοχής στοιχείου άλλου απο τουρκικό ή τουρκοποιηθέν στο χώρο που ελέγχουν.
Η τουρκική εισβολή στην Κύπρο και τα επακόλουθά της είναι ένα απο τα αυτά, όπως αποκαλύπτουν αβίαστα τα γεγονότα. Καταλήφθηκε το 38% του κυπριακού εδάφους και συντελέστηκε η εθνοκάθαρση των Ελλήνων απο την περιοχή. Ακολούθησε ο εποικισμός της από Τούρκους εποίκους που εισήχθηκαν από την Τουρκία. Τηρουμένων των γεωγραφικών και πληθυσμιακών αναλογιών, η εθνοκάθαρση που ακολούθησε την τουρκική εισβολή είναι μια απο τις μεγαλύτερες, αν όχι η μεγαλύτερη που συντελέστηκε στη σύγχρονη εποχή. Το πιο τραγικό είναι ότι με εξαίρεση των γεγονότων της 6ης και 7ης Σεπτεμβρίου 1955, για τα οποία η τότε ηγεσία της Τουρκίας δικάστηκε μετά το πραξικόπημα του 1960 και κρίθηκε ένοχη, κανένα άλλο έγκλημα δεν έχει αναγνωριστεί απο τους Τούρκους. Σημειωτέον, ότι παρά την αναγνώριση του προαναφερθέντως εγκλήματος, κανένα διορθωτικό μέτρο δεν λήφθηκε. Χαρακτηριστική της άρνησης των Τούρκων να αναγνωρίσουν τα εγκλήματα που διέπραξαν είναι και η οργή που επέδειξαν οι Τούρκοι μετά την πρόσφατη αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων από τη γαλλική Κάτω και Άνω Βουλή. Ειρήσθω εν παρόδω ότι προγενέστερα, η μη αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων προσδιορίστηκε ως έγκλημα κάτω από τον ελβετικό νόμο.
«Η κρατική μας υπόσταση είναι το ισχυρότερο εχέγγυο»
- Μπορεί ένα κράτος να περιορίσει τα δικαιώματα των πολιτών του; Ποιες μπορεί να είναι οι συνέπειες παραγνώρισης του δικαίου; - Το δίκαιο και οι κανόνες που συνθέτουν την εφαρμογή του θωρακίζουν την υπόσταση του ατόμου. Αποτελούν την ασπίδα του αδύνατου και το δόρυ του αδικημένου.
Και στην Κύπρο, το δίκαιο αποτελεί την ασπίδα των Ελλήνων της Κύπρου και το δόρυ στον αγώνα τους για την ανάκτηση των τρωθέντων δικαιωμάτων τους. Άξιον λόγου είναι ότι η άρτια λειτουργία της Δικαιοσύνης αποτέλεσε βασικό πόλο για την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ.
Η προσήλωσή μας στο κράτος δικαίου πρέπει να είναι απόλυτη, όπως και στην αξιοκρατία. Η αδικία τείνει να αποξενώσει τον άνθρωπο από την πατρίδα του.
Το δίκαιο έχει διαχρονική υπόσταση. Χάνεται μόνο όταν ο φορέας του το απεμπολήσει. Τα συνεχιζόμενα εγκλήματα της εισβολής, κατοχής, εθνοκάθαρσης και εποικισμού των κατεχομένων, τα έχουμε περιθωριοποιήσει. Τα ψηφίσματα της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών και του Συμβουλίου Ασφαλείας για την αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων τα αφήσαμε να ξεθωριάσουν. Όχι μόνο οι Τούρκοι δεν εγκατέλειψαν καμιά περιοχή που κατέλαβαν, αλλά επεξέτειναν την κατοχή στα Στροβίλια και τη διατηρούν παρά το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας, το οποίο διατάσσει την αποχώρησή τους. Πρέπει συνεχώς και αδιακόπως να προσφεύγουμε με κάθε ευκαιρία στα Ηνωμένα Έθνη με αίτημα την εφαρμογή των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας για την αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων και την επιστροφή των κατοίκων στην πατρώα γη. Η καταγγελία πρέπει να είναι καθημερινή, εκτεινόμενη σε κάθε γωνιά της Γης, για να αποτρέψουμε την αποενοχοποίηση της Τουρκίας.
Δεν πρέπει κανένας να ξεχνά ότι η κρατική μας υπόσταση είναι το ισχυρότερο εχέγγυο, τόσο για την παραμονή στη χώρα των πατέρων μας όσο και για τη διεκδίκηση των δικαίων μας. Η κρατική υπόσταση διασφαλίστηκε με το ψήφισμα των Ηνωμένων Εθνών του Μαρτίου 1964. Έγινε δε καθολικά δεχτή.
Οι Έλληνες της Κύπρου έχουν ιστορία στο νησί πάνω από 3.000 χρόνια. Μετείχαν στην ανάπτυξη του ελληνικού πολιτισμού κατά πάντα τρόπο. Η Αφροδίτη αναδύθηκε από τα νερά της Κύπρου. Ο μεγάλος σύγχρονος γλωσσολόγος Steven Roger Fisher αναφέρει στο σύγγραμα του «Τhe ΗistoryofWriting», ότι μεγάλη υπήρξε η προσφορά στον πολιτισμό των Ελλήνων της Κύπρου του 10ου προς 9ο αιώνα π.Χ. που επινόησαν και μορφοποίησαν τη φωνητική συλλαβική γραφή που διευκόλυνε τη μετάδοση και διάδοση της γνώσης ανά τον κόσμο. Ο ιστορικός Βασίλης Ραφαηλίδης αναφέρει στο σύγγραμά του «Λαοί των Βαλκανίων» ότι η αρχαία ελληνική γλώσσα συνέχισε να ομιλείται μέχρι τη σύγχρονη εποχή, σε δύο εστίες του ελληνισμού, εν μέρει στον Πόντο και πολύ-πολύ περισσότερο στα χωριά της Κύπρου.
Λύση με έντονα διαιρετικά στοιχεία προοιωνίζει τη διχοτόμηση
-Τι δέον γενέσθαι ; -Οποιαδήποτε λύση με έντονα διαιρετικά στοιχεία προοιωνίζει τη διχοτόμηση της Κύπρου. Πρωταρχικό θέμα είναι το εδαφικό. Δεν είναι τυχαίο, όπως αποκαλύπτει η σύγχρονη Ιστορία της Τουρκίας, ότι κανένα έδαφος δεν κατέλαβαν και να το επιστρέψουν. Υπενθυμίζω τις δηλώσεις του Ετζεβίτ μετά την εισβολή: «Το Κυπριακό λύθηκε στο έδαφος». Η περιφραγμένη περιοχή της Αμμοχώστου, καθώς φαίνεται, είναι το μόνο κομμάτι που μπορεί να ελευθερώσουν σε περίπτωση λύσης. Είναι το δόλωμά τους για τη λύση του εδαφικού.
Η σιωπή για τα τουρκικά εγκλήματα πρέπει να σταματήσει. Θλιβερό είναι ότι δεν τέθηκε ως όρος για την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση η αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων από την Κύπρο. Έχω την εντύπωση ότι το μέλλον της Κύπρου, σε πιθανή συμφωνία στα πλαίσια που διεξάγονται σήμερα οι συνομιλίες, δεν έχει προβληματίσει στο βαθμό που θα έπρεπε. Ό,τι συζητείται στο πλαίσιο των συνομιλιών δεν είναι η διασφάλιση και αναμόρφωση της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά η γένεση νέου κράτους. Μεγάλο θα είναι το τίμημα της κατάλυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας και η ανάπλαση ενός γεωγραφικά διαιρεμένου κράτους χωρίς να προεκτιμηθούν οι συνέπειες.
Είναι δεδηλωμένη θέση ότι αναζητούμε βιώσιμη και λειτουργική λύση του Κυπριακού. Επείγει να προσδιορίσουμε τι θεωρούμε βιώσιμη λύση, δηλαδή λύση που θα αντέξει στη δίνη του χρόνου και λειτουργική, που θα επιτρέπει διαχρονικά την απρόσκοπτη λειτουργία του κράτους. Καμιά λύση δεν θα είναι βιώσιμη εάν η γεωγραφική ζώνη των Τούρκων υπερβαίνει ουσιωδώς τα πληθυσμιακά δεδομένα των Τούρκων της Κύπρου του 1974 και καμιά λύση δεν μπορεί να είναι λειτουργική αν το κράτος δεν λειτουργήσει κατά το ενοποιητικό πρότυπο της ομοσπονδίας, ως έχουμε εξηγήσει. Τα ανθρώπινα δικαιώματα των Κυπρίων πολιτών, Ελλήνων και Τούρκων, πρέπει να γίνουν σεβαστά κατά πάντα, όλως ιδιαιτέρως, περιουσιακά δικαιώματα, το δικαίωμα της ελευθερίας διακίνησης και εγκατάστασης. Το δίκαιο επιβάλλει αυτή την προσέγγιση, διαφορετικά θα αναγνωρίσουμε με τη λύση τα αποτελέσματα της εισβολής.
Το έγκλημα δεν διαγράφεται. Το δίκαιο δεν χάνεται εκτός αν ο φορέας του το απεμπολήσει. Καταστροφικές θα είναι οι συνέπειες αν το απεμπολήσουμε, εξικνούμενες μέχρι και τον αφελληνισμό της Κύπρου.
Οι συνομιλίες δεν αμβλύνουν τα εγκλήματα της Τουρκίας
- Πρέπει να αντλούμε διδάγματα από το παρελθόν, από την πρόσφατη Ιστορία της Κύπρου. Έτσι δεν είναι; -Το πρώτο που θέλω να παρατηρήσω είναι ότι οι Συμφωνίες Ζυρίχης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, Φεβρουαρίου 1959, που υιοθετήθηκαν στην επακόλουθη συνδιάσκεψη του Λονδίνου, στοιχειοθετήθηκαν χωρίς να εξεταστούν οι συνέπειες εφαρμογής τους. Επρόκειτο για ένα διαιρετικό σύστημα φυλετικού και θρησκευτικού διαχωρισμού, στο οποίο προοιωνιζόταν η δυσλειτουργία του κράτους και αυτό δεν άργησε να φανεί. Η πρώτη πράξη των Τούρκων μετά την καθίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας ήταν η διακήρυξη της ηγεσίας τους:
«από Τούρκο σε Τούρκο», που είχε ως επακόλουθο την διάρρηξη του τομέα όπου κατ’ εξοχήν υπήρχε συνεργασία μεταξύ των Ελλήνων και των Τούρκων της Κύπρου, εκείνου του εμπορίου.
Τα τραγικά γεγονότα του 1963-64 φέρνουν στο νου τα συνακόλουθα της διαίρεσης. Με κανένα τρόπο δεν δικαιολογώ και βιαιοπραγίες που διαπράχθηκαν από τους Έλληνες της Κύπρου, τις οποίες κρίνω καταδικαστέες. Η ουσία του πράγματος είναι ότι και οι Τούρκοι διέπραξαν εγκλήματα την ίδια εποχή, όμως στην περίπτωσή τους υπήρχε σχέδιο για τη διχοτόμηση της Κύπρου, το οποίο πήρε μορφή με τη συγκέντρωσή τους σε θύλακες εν αναμονή τουρκικής εισβολής. Τον Ιούνιο του 1964 οι Τούρκοι ετοιμάστηκαν να εισβάλουν στην Κύπρο, πλην η πρόθεσή τους ματαιώθηκε από τις ενστάσεις της Σοβιετικής Ένωσης και την προειδοποίηση του προέδρου της Αμερικής ότι σε περίπτωση σύρραξης Τουρκίας και Σοβιετικής Ένωσης, δεν θα προσέφερε υποστήριξη στην Τουρκία. Οι βομβαρδισμοί της Τυλληρίας, τον Αύγουστο του ιδίου χρόνου, ήταν το υποκατάστατο για να τρομοκρατήσουν τους Έλληνες, με συνακόλουθο πολλούς Έλληνες νεκρούς.
Σωτήρια υπήρξε η απόφαση των Ηνωμένων Εθνών του Μαρτίου 1964 με την οποία η απόπειρα των Τούρκων της Κύπρου, αποχωρώντας από τα κυβερνητικά όργανα να παράσχουν έρεισμα για τη διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, απέτυχε. Το πραξικόπημα υπήρξε ολέθρια πράξη για τους Έλληνες της Κύπρου. Διενεργήθηκε από την Χούντα των Αθηνών, από ξενόδουλους ελληνόφωνους και τα όργανά τους στην Κύπρο, την ΕΟΚΑ Β, η οποία δημιουργήθηκε για να φέρει σε πέρας την εξαφάνιση του αρχιεπισκόπου Μακαρίου, δημοφιλούς προέδρου της Κύπρου από το πολιτικό προσκήνιο.
Η απόπειρα δολοφονίας του Μακαρίου από την ΕΟΚΑ Β στον Άγιο Σέργιο το 1972 ομιλεί αφ’ εαυτής, όπως επίσης και οι βομβιστικές επιθέσεις κατά αστυνομικών σταθμών και άλλων κυβερνητικών εγκαταστάσεων προς το σκοπό αποδυνάμωσης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η προγενέστερη απόπειρα κατά της ζωής του Μακαρίου της 8ης Μαρτίου 1970 είχε και πάλι ως εμπνευστές και οργανωτές τη Χούντα και συνεργάτες της στην Κύπρο.
Υπογραμμίζω ότι το πραξικόπημα δεν στρεφόταν εναντίον των Τούρκων αλλά εναντίον των Ελλήνων της Κύπρου, με σκοπό την υπονόμευση της Κυπριακής Δημοκρατίας και την εκπλήρωση των βουλήσεων των ηγεμόνων τους, που είχαν ως σκοπό να προλειάνουν το έδαφος για τη διχοτόμησή της. Το πραξικόπημα άνοιξε το δρόμο, παρείχε την πρόφαση στην Τουρκία να εισβάλει στην Κύπρο, όχι μόνο με την έγκριση των καθοδηγητών της Χούντας αλλά και με τη συναίνεση της Σοβιετικής Ένωσης, που προφανώς πλανήθηκε από τη διακήρυξη του πρωθυπουργού Ετζεβίτ ότι η εισβολή απέβλεπε στην αποκατάσταση της τρωθείσας τάξης στην Κύπρο από το πραξικόπημα.
Εκείνο που παραγνώρισαν οι υπονομευτές της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι ο δυναμισμός των Ελλήνων της Κύπρου να μην αφήσουν, παρά τα δεινά που τους έπληξαν, το κράτος να καταρρεύσει και τη σύννομη λειτουργία του να ατονίσει.
Πριν καταλήξουμε σε οποιαδήποτε συμφωνία, πρέπει να αντλήσουμε από πηγές φώτισης, από την Ιστορία, όντας γνώστες του παρελθόντος. Τα διαιρετικά στοιχεία των συμφωνιών Ζυρίχης-Λονδίνου και το δικαίωμα μονομερούς επέμβασης στις εγγυήτριες δυνάμεις υπήρξαν ολέθρια σφάλματα τα οποία προδιέγραψαν σε μεγάλο βαθμό την κακή μοίρα της Κύπρου.
Τα διαιρετικά στοιχεία τα οποία διαγράφονται από το πλαίσιο των υφιστάμενων διαπραγματεύσεων για λύση και συναυτά η κτηθείσα γνώση για τις τουρκικές προθέσεις, όχι κάτι το νέο, προοιωνίζουν δεινά για τους Έλληνες της Κύπρου, που δεν χρειάζεται φαντασία για την προδιαγραφή τους. Επιβάλλεται διεθνής εκστρατεία για να αρθεί στο προσκήνιο η τουρκική εισβολή, κατοχή, εθνοκάθαρση και εποικισμός της Κύπρου από Τούρκους κατοίκους της Τουρκίας. Οι συνομιλίες με το τουρκικό στοιχείο της Κύπρου δεν εξουδετερώνουν ούτε αμβλύνουν τα εγκλήματα της Τουρκίας.
Το πρώτο μέρος είναι στο φύλλο του Φιλελευθερου της Κυριακής 11 Μαρτίου 2012 (http://www.philenews.com/Digital/Default.aspx?d=20120311&pn=1)
του Κώστα Βενιζέλου [email protected] Β΄ ΜΕΡΟΣ «Τo έγκλημα δεν διαγράφεται. Το δίκαιο δε χάνεται εκτός αν ο φορέας του το απεμπολήσει. Καταστροφικές θα είναι οι συνέπειες αν το απεμπολήσουμε, εξικνούμενες μέχρι και του αφελληνισμού της Κύπρου». Αυτό τονίζει ο Γεώργιος Πικής, στο δεύτερο μέρος της συνέντευξής του στο «Φ». Ο πρώην δικαστής του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου και πρώην πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Κυπριακής Δημοκρατίας σημειώνει ότι «το δίκαιο και οι κανόνες που συνθέτουν την εφαρμογή του θωρακίζουν την υπόσταση του ατόμου». Τα συνεχιζόμενα εγκλήματα της εισβολής, κατοχής, εθνοκάθαρσης και εποικισμού των κατεχομένων τα έχουμε περιθωριοποιήσει, επισημαίνει ο κ. Πικής.
-Το θέμα της ομοσπονδίας είναι επιλογή της πολιτικής ηγεσίας
Υπήρχαν και άλλες ομοσπονδίες, οι οποίες διαλύθηκαν και τεμαχίστηκαν σε αριθμό ξεχωριστών κρατών. Κύριo παράδειγμα αυτής της κατηγορίας ομοσπονδιών είναι η ομοσπονδία της Ένωσης Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών, η οποία κατέρρευσε στη δεκαετία του 1990 και τεμαχίστηκε σε 15 κράτη. Άλλο παράδειγμα διασπασθείσας ομοσπονδίας συνιστά η Γιουγκοσλαβία, που προέκυψε από την ένωση νοτιοσλαβικών περιοχών της Βαλκανικής. Και στη Γιουγκοσλαβία κατέρρευσε η ομοσπονδία στη δεκαετία του 1990 και μετά. Αναδείχθηκαν έξι νέα κράτη. Είναι δε υπο εκκόλαψη και έβδομο, το Κοσσυφοπέδιο. Άλλο κράτος όπου η ομοσπονδία κατέρρευσε, είναι η Τσεχοσλοβακία, οικεία βουλήσει των συστατικών της στοιχείων, της Τσεχίας και της Σλοβακίας.
Ως προς το δεύτερο σκέλος της ερώτησης, η Ιστορία αποκαλύπτει, ως κρίνω, ότι η Τουρκία είναι επικίνδυνος, αν όχι ο πιο επικίνδυνος γείτονας που μπορεί να έχει οποιοσδήποτε λαός ή χώρα. Η Ιστορία της αμαυρώθηκε ιδιαίτερα μετά την ανάληψη της εξουσίας από τους Νεότουρκους. Η γενοκτονία των Αρμενίων κατα τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο άφησε ανεξίτηλα ίχνη για τη βιαιότητα που μπορεί να επιδείξουν οι Τούρκοι για την προώθηση των σκοπών τους. Πέραν του 1. 00.0 000 Αρμενίων εκτοπίστηκαν, απεβίωσαν κατά την μακρά πορεία προς τη Μεσοποταμία και δολοφονήθηκαν. Για τη μορφή και συνέπειες της γενοκτονίας αυτής παραπέμπω στο σύγγραμα του Τούρκου ιστορικού Τaner Αckam «Α shamefulact» («Επoνείδιστη πράξη»). Στο ίδιο βιβλίο διαπιστώνεται επίσης ότι, εκτός από τους Αρμενίους, βρήκαν το θάνατο κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και 540.000 ελληνικής καταγωγής άρρενες, ηλικίας 18 με 45 χρόνων, που στρατεύτηκαν και παραπέμφθηκαν σε Τάγματα Αγγαρείας.
Η γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου είναι άλλο συντριπτικό γεγονός, οι λεπτομέρειες του οποίου αναγράφονται παραστατικά στο σύγγραμμα της Τhea Ηalo «Νoteven myname» («Ούτε το όνομά μου»).
Ο εκτοπισμός των Ελλήνων της Ίμβρου και Τενέδου, παρά την αυτονομία τους, που αναγνωρίστηκε απο τη Συνθήκη της Λωζάνης, και οι μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν για το σκοπό αυτό, είναι συγκλονιστικές. Αξίζει να σημειωθεί ότι το πρώτο μέτρο που πήραν οι Τούρκοι για το σκοπό αυτό, ήταν να καταστήσουν την Ίμβρο ανοιχτή φυλακή Τούρκων βαρυποινιτών. Ακόμα πιο καταλυτικά για την παρουσία των Ελλήνων στην Τουρκία ήταν το προσχεδιασμένο έγκλημα της 6ης και 7ης Σεπτεμβρίου του 1955, που καταγράφεται και στοιχειοθείται στο σύγγραμμα του Spyros VryonisJr «Μechanism ofCatastrophe» (Μηχανισμός της Καταστροφής). Είναι άξιον λόγου ότι αφορμή για τα γεγονότα έδωσε η δήλωση του Κουτσιούκ, ηγέτη των Τούρκων της Κύπρου τότε, τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου, ότι επίκειτο η σφαγή των Τούρκων της Κύπρου απο τους Έλληνες της Κύπρου. Άμεση αφορμή για τα γεγονότα έδωσε η τοποθέτηση, από τον Τούρκο φρουρό του Τουρκικού Προξενείου Θεσσαλονίκης, βόμβας στο προξενείο. Εκτός απο ανθρώπινες ζωές, καταστράφηκαν σε διάστημα 24ων ωρών, από ορδές Τούρκων, πολλοί από τους οποίους μεταφέρθηκαν απο τα ανατολικά της Τουρκίας για το σκοπό αυτό, εκτός από κοιμητήρια και κατοικίες Ελλήνων, 6.200
επιχειρήσεις, δίνοντας έναυσμα για μαζική αποχώρηση των Ελλήνων απο την Κωνσταντινούπολη. Η συνεχιζόμενη απαγόρευση από το 1971 της λειτουργίας της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης απέβλεπε στην αποδυνάμωση και τη δημιουργία, συν τω χρόνω, των προϋποθέσεων για κατάλυση της λειτουργίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Άλλο θλιβερό παράδειγμα κακής γειτονείας, είναι η τουρκοποίηση της περιοχής της Αλεξανδρέττας, μετονομασθείσα σε Χατάι, που ανήκε στο Συριακό Βιλαέτιο του Χαλεπιού, η πλειοψηφία του οποίου ήταν Άραβες. Η αντιμετώπιση των Κούρδων από τους Τούρκους παρέχει απτό παράδειγμα μη ανοχής στοιχείου άλλου απο τουρκικό ή τουρκοποιηθέν στο χώρο που ελέγχουν.
Η τουρκική εισβολή στην Κύπρο και τα επακόλουθά της είναι ένα απο τα αυτά, όπως αποκαλύπτουν αβίαστα τα γεγονότα. Καταλήφθηκε το 38% του κυπριακού εδάφους και συντελέστηκε η εθνοκάθαρση των Ελλήνων απο την περιοχή. Ακολούθησε ο εποικισμός της από Τούρκους εποίκους που εισήχθηκαν από την Τουρκία. Τηρουμένων των γεωγραφικών και πληθυσμιακών αναλογιών, η εθνοκάθαρση που ακολούθησε την τουρκική εισβολή είναι μια απο τις μεγαλύτερες, αν όχι η μεγαλύτερη που συντελέστηκε στη σύγχρονη εποχή. Το πιο τραγικό είναι ότι με εξαίρεση των γεγονότων της 6ης και 7ης Σεπτεμβρίου 1955, για τα οποία η τότε ηγεσία της Τουρκίας δικάστηκε μετά το πραξικόπημα του 1960 και κρίθηκε ένοχη, κανένα άλλο έγκλημα δεν έχει αναγνωριστεί απο τους Τούρκους. Σημειωτέον, ότι παρά την αναγνώριση του προαναφερθέντως εγκλήματος, κανένα διορθωτικό μέτρο δεν λήφθηκε. Χαρακτηριστική της άρνησης των Τούρκων να αναγνωρίσουν τα εγκλήματα που διέπραξαν είναι και η οργή που επέδειξαν οι Τούρκοι μετά την πρόσφατη αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων από τη γαλλική Κάτω και Άνω Βουλή. Ειρήσθω εν παρόδω ότι προγενέστερα, η μη αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων προσδιορίστηκε ως έγκλημα κάτω από τον ελβετικό νόμο.
«Η κρατική μας υπόσταση είναι το ισχυρότερο εχέγγυο»
- Μπορεί ένα κράτος να περιορίσει τα δικαιώματα των πολιτών του; Ποιες μπορεί να είναι οι συνέπειες παραγνώρισης του δικαίου; - Το δίκαιο και οι κανόνες που συνθέτουν την εφαρμογή του θωρακίζουν την υπόσταση του ατόμου. Αποτελούν την ασπίδα του αδύνατου και το δόρυ του αδικημένου.
Και στην Κύπρο, το δίκαιο αποτελεί την ασπίδα των Ελλήνων της Κύπρου και το δόρυ στον αγώνα τους για την ανάκτηση των τρωθέντων δικαιωμάτων τους. Άξιον λόγου είναι ότι η άρτια λειτουργία της Δικαιοσύνης αποτέλεσε βασικό πόλο για την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ.
Η προσήλωσή μας στο κράτος δικαίου πρέπει να είναι απόλυτη, όπως και στην αξιοκρατία. Η αδικία τείνει να αποξενώσει τον άνθρωπο από την πατρίδα του.
Το δίκαιο έχει διαχρονική υπόσταση. Χάνεται μόνο όταν ο φορέας του το απεμπολήσει. Τα συνεχιζόμενα εγκλήματα της εισβολής, κατοχής, εθνοκάθαρσης και εποικισμού των κατεχομένων, τα έχουμε περιθωριοποιήσει. Τα ψηφίσματα της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών και του Συμβουλίου Ασφαλείας για την αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων τα αφήσαμε να ξεθωριάσουν. Όχι μόνο οι Τούρκοι δεν εγκατέλειψαν καμιά περιοχή που κατέλαβαν, αλλά επεξέτειναν την κατοχή στα Στροβίλια και τη διατηρούν παρά το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας, το οποίο διατάσσει την αποχώρησή τους. Πρέπει συνεχώς και αδιακόπως να προσφεύγουμε με κάθε ευκαιρία στα Ηνωμένα Έθνη με αίτημα την εφαρμογή των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας για την αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων και την επιστροφή των κατοίκων στην πατρώα γη. Η καταγγελία πρέπει να είναι καθημερινή, εκτεινόμενη σε κάθε γωνιά της Γης, για να αποτρέψουμε την αποενοχοποίηση της Τουρκίας.
Δεν πρέπει κανένας να ξεχνά ότι η κρατική μας υπόσταση είναι το ισχυρότερο εχέγγυο, τόσο για την παραμονή στη χώρα των πατέρων μας όσο και για τη διεκδίκηση των δικαίων μας. Η κρατική υπόσταση διασφαλίστηκε με το ψήφισμα των Ηνωμένων Εθνών του Μαρτίου 1964. Έγινε δε καθολικά δεχτή.
Οι Έλληνες της Κύπρου έχουν ιστορία στο νησί πάνω από 3.000 χρόνια. Μετείχαν στην ανάπτυξη του ελληνικού πολιτισμού κατά πάντα τρόπο. Η Αφροδίτη αναδύθηκε από τα νερά της Κύπρου. Ο μεγάλος σύγχρονος γλωσσολόγος Steven Roger Fisher αναφέρει στο σύγγραμα του «Τhe ΗistoryofWriting», ότι μεγάλη υπήρξε η προσφορά στον πολιτισμό των Ελλήνων της Κύπρου του 10ου προς 9ο αιώνα π.Χ. που επινόησαν και μορφοποίησαν τη φωνητική συλλαβική γραφή που διευκόλυνε τη μετάδοση και διάδοση της γνώσης ανά τον κόσμο. Ο ιστορικός Βασίλης Ραφαηλίδης αναφέρει στο σύγγραμά του «Λαοί των Βαλκανίων» ότι η αρχαία ελληνική γλώσσα συνέχισε να ομιλείται μέχρι τη σύγχρονη εποχή, σε δύο εστίες του ελληνισμού, εν μέρει στον Πόντο και πολύ-πολύ περισσότερο στα χωριά της Κύπρου.
Λύση με έντονα διαιρετικά στοιχεία προοιωνίζει τη διχοτόμηση
-Τι δέον γενέσθαι ; -Οποιαδήποτε λύση με έντονα διαιρετικά στοιχεία προοιωνίζει τη διχοτόμηση της Κύπρου. Πρωταρχικό θέμα είναι το εδαφικό. Δεν είναι τυχαίο, όπως αποκαλύπτει η σύγχρονη Ιστορία της Τουρκίας, ότι κανένα έδαφος δεν κατέλαβαν και να το επιστρέψουν. Υπενθυμίζω τις δηλώσεις του Ετζεβίτ μετά την εισβολή: «Το Κυπριακό λύθηκε στο έδαφος». Η περιφραγμένη περιοχή της Αμμοχώστου, καθώς φαίνεται, είναι το μόνο κομμάτι που μπορεί να ελευθερώσουν σε περίπτωση λύσης. Είναι το δόλωμά τους για τη λύση του εδαφικού.
Η σιωπή για τα τουρκικά εγκλήματα πρέπει να σταματήσει. Θλιβερό είναι ότι δεν τέθηκε ως όρος για την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση η αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων από την Κύπρο. Έχω την εντύπωση ότι το μέλλον της Κύπρου, σε πιθανή συμφωνία στα πλαίσια που διεξάγονται σήμερα οι συνομιλίες, δεν έχει προβληματίσει στο βαθμό που θα έπρεπε. Ό,τι συζητείται στο πλαίσιο των συνομιλιών δεν είναι η διασφάλιση και αναμόρφωση της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά η γένεση νέου κράτους. Μεγάλο θα είναι το τίμημα της κατάλυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας και η ανάπλαση ενός γεωγραφικά διαιρεμένου κράτους χωρίς να προεκτιμηθούν οι συνέπειες.
Είναι δεδηλωμένη θέση ότι αναζητούμε βιώσιμη και λειτουργική λύση του Κυπριακού. Επείγει να προσδιορίσουμε τι θεωρούμε βιώσιμη λύση, δηλαδή λύση που θα αντέξει στη δίνη του χρόνου και λειτουργική, που θα επιτρέπει διαχρονικά την απρόσκοπτη λειτουργία του κράτους. Καμιά λύση δεν θα είναι βιώσιμη εάν η γεωγραφική ζώνη των Τούρκων υπερβαίνει ουσιωδώς τα πληθυσμιακά δεδομένα των Τούρκων της Κύπρου του 1974 και καμιά λύση δεν μπορεί να είναι λειτουργική αν το κράτος δεν λειτουργήσει κατά το ενοποιητικό πρότυπο της ομοσπονδίας, ως έχουμε εξηγήσει. Τα ανθρώπινα δικαιώματα των Κυπρίων πολιτών, Ελλήνων και Τούρκων, πρέπει να γίνουν σεβαστά κατά πάντα, όλως ιδιαιτέρως, περιουσιακά δικαιώματα, το δικαίωμα της ελευθερίας διακίνησης και εγκατάστασης. Το δίκαιο επιβάλλει αυτή την προσέγγιση, διαφορετικά θα αναγνωρίσουμε με τη λύση τα αποτελέσματα της εισβολής.
Το έγκλημα δεν διαγράφεται. Το δίκαιο δεν χάνεται εκτός αν ο φορέας του το απεμπολήσει. Καταστροφικές θα είναι οι συνέπειες αν το απεμπολήσουμε, εξικνούμενες μέχρι και τον αφελληνισμό της Κύπρου.
Οι συνομιλίες δεν αμβλύνουν τα εγκλήματα της Τουρκίας
- Πρέπει να αντλούμε διδάγματα από το παρελθόν, από την πρόσφατη Ιστορία της Κύπρου. Έτσι δεν είναι; -Το πρώτο που θέλω να παρατηρήσω είναι ότι οι Συμφωνίες Ζυρίχης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, Φεβρουαρίου 1959, που υιοθετήθηκαν στην επακόλουθη συνδιάσκεψη του Λονδίνου, στοιχειοθετήθηκαν χωρίς να εξεταστούν οι συνέπειες εφαρμογής τους. Επρόκειτο για ένα διαιρετικό σύστημα φυλετικού και θρησκευτικού διαχωρισμού, στο οποίο προοιωνιζόταν η δυσλειτουργία του κράτους και αυτό δεν άργησε να φανεί. Η πρώτη πράξη των Τούρκων μετά την καθίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας ήταν η διακήρυξη της ηγεσίας τους:
«από Τούρκο σε Τούρκο», που είχε ως επακόλουθο την διάρρηξη του τομέα όπου κατ’ εξοχήν υπήρχε συνεργασία μεταξύ των Ελλήνων και των Τούρκων της Κύπρου, εκείνου του εμπορίου.
Τα τραγικά γεγονότα του 1963-64 φέρνουν στο νου τα συνακόλουθα της διαίρεσης. Με κανένα τρόπο δεν δικαιολογώ και βιαιοπραγίες που διαπράχθηκαν από τους Έλληνες της Κύπρου, τις οποίες κρίνω καταδικαστέες. Η ουσία του πράγματος είναι ότι και οι Τούρκοι διέπραξαν εγκλήματα την ίδια εποχή, όμως στην περίπτωσή τους υπήρχε σχέδιο για τη διχοτόμηση της Κύπρου, το οποίο πήρε μορφή με τη συγκέντρωσή τους σε θύλακες εν αναμονή τουρκικής εισβολής. Τον Ιούνιο του 1964 οι Τούρκοι ετοιμάστηκαν να εισβάλουν στην Κύπρο, πλην η πρόθεσή τους ματαιώθηκε από τις ενστάσεις της Σοβιετικής Ένωσης και την προειδοποίηση του προέδρου της Αμερικής ότι σε περίπτωση σύρραξης Τουρκίας και Σοβιετικής Ένωσης, δεν θα προσέφερε υποστήριξη στην Τουρκία. Οι βομβαρδισμοί της Τυλληρίας, τον Αύγουστο του ιδίου χρόνου, ήταν το υποκατάστατο για να τρομοκρατήσουν τους Έλληνες, με συνακόλουθο πολλούς Έλληνες νεκρούς.
Σωτήρια υπήρξε η απόφαση των Ηνωμένων Εθνών του Μαρτίου 1964 με την οποία η απόπειρα των Τούρκων της Κύπρου, αποχωρώντας από τα κυβερνητικά όργανα να παράσχουν έρεισμα για τη διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, απέτυχε. Το πραξικόπημα υπήρξε ολέθρια πράξη για τους Έλληνες της Κύπρου. Διενεργήθηκε από την Χούντα των Αθηνών, από ξενόδουλους ελληνόφωνους και τα όργανά τους στην Κύπρο, την ΕΟΚΑ Β, η οποία δημιουργήθηκε για να φέρει σε πέρας την εξαφάνιση του αρχιεπισκόπου Μακαρίου, δημοφιλούς προέδρου της Κύπρου από το πολιτικό προσκήνιο.
Η απόπειρα δολοφονίας του Μακαρίου από την ΕΟΚΑ Β στον Άγιο Σέργιο το 1972 ομιλεί αφ’ εαυτής, όπως επίσης και οι βομβιστικές επιθέσεις κατά αστυνομικών σταθμών και άλλων κυβερνητικών εγκαταστάσεων προς το σκοπό αποδυνάμωσης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η προγενέστερη απόπειρα κατά της ζωής του Μακαρίου της 8ης Μαρτίου 1970 είχε και πάλι ως εμπνευστές και οργανωτές τη Χούντα και συνεργάτες της στην Κύπρο.
Υπογραμμίζω ότι το πραξικόπημα δεν στρεφόταν εναντίον των Τούρκων αλλά εναντίον των Ελλήνων της Κύπρου, με σκοπό την υπονόμευση της Κυπριακής Δημοκρατίας και την εκπλήρωση των βουλήσεων των ηγεμόνων τους, που είχαν ως σκοπό να προλειάνουν το έδαφος για τη διχοτόμησή της. Το πραξικόπημα άνοιξε το δρόμο, παρείχε την πρόφαση στην Τουρκία να εισβάλει στην Κύπρο, όχι μόνο με την έγκριση των καθοδηγητών της Χούντας αλλά και με τη συναίνεση της Σοβιετικής Ένωσης, που προφανώς πλανήθηκε από τη διακήρυξη του πρωθυπουργού Ετζεβίτ ότι η εισβολή απέβλεπε στην αποκατάσταση της τρωθείσας τάξης στην Κύπρο από το πραξικόπημα.
Εκείνο που παραγνώρισαν οι υπονομευτές της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι ο δυναμισμός των Ελλήνων της Κύπρου να μην αφήσουν, παρά τα δεινά που τους έπληξαν, το κράτος να καταρρεύσει και τη σύννομη λειτουργία του να ατονίσει.
Πριν καταλήξουμε σε οποιαδήποτε συμφωνία, πρέπει να αντλήσουμε από πηγές φώτισης, από την Ιστορία, όντας γνώστες του παρελθόντος. Τα διαιρετικά στοιχεία των συμφωνιών Ζυρίχης-Λονδίνου και το δικαίωμα μονομερούς επέμβασης στις εγγυήτριες δυνάμεις υπήρξαν ολέθρια σφάλματα τα οποία προδιέγραψαν σε μεγάλο βαθμό την κακή μοίρα της Κύπρου.
Τα διαιρετικά στοιχεία τα οποία διαγράφονται από το πλαίσιο των υφιστάμενων διαπραγματεύσεων για λύση και συναυτά η κτηθείσα γνώση για τις τουρκικές προθέσεις, όχι κάτι το νέο, προοιωνίζουν δεινά για τους Έλληνες της Κύπρου, που δεν χρειάζεται φαντασία για την προδιαγραφή τους. Επιβάλλεται διεθνής εκστρατεία για να αρθεί στο προσκήνιο η τουρκική εισβολή, κατοχή, εθνοκάθαρση και εποικισμός της Κύπρου από Τούρκους κατοίκους της Τουρκίας. Οι συνομιλίες με το τουρκικό στοιχείο της Κύπρου δεν εξουδετερώνουν ούτε αμβλύνουν τα εγκλήματα της Τουρκίας.
Το πρώτο μέρος είναι στο φύλλο του Φιλελευθερου της Κυριακής 11 Μαρτίου 2012 (http://www.philenews.com/Digital/Default.aspx?d=20120311&pn=1)
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Γλυφάδα: Ένα μέτρο το χιόνι στον δρόμο!
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Συζητούσαν για χρεοκοπία πριν το πρώτο μνημόνιο
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
