Κρίσεις-προαγωγές Αστυνομίας: «Μετέωρο βήμα» η ηλεκτρονική αξιολόγηση δεν εξασφαλίζει την αξιοκρατία
2018-08-31 22:13:12
Του Νικολάου Αθ. Μπλάνη Αντιστράτηγου Αστυνομίας ε.α.
1. Είναι γνωστό το πρόβλημα με την αναξιοκρατία που κυριαρχεί στις κρίσεις-προαγωγές των αξιωματικών της Αστυνομίας. Με αφορμή τις τροποποιήσεις που επήλθαν στις διατάξεις του π.δ.24/1997 με αυτές του π.δ.6/2018 και την εφαρμογή της ηλεκτρονικής αξιολόγησης είδαν πάλι το φως της δημοσιότητας σχετικοί προβληματισμοί. Οι εν λόγω ρυθμίσεις είναι αποσπασματικές και δεν λύνουν το πρόβλημα, όπως θα αναλυθεί παρακάτω.
2. Οι διατάξεις του π.δ. 6/2018, βελτίωσαν σημαντικά το σύστημα βαθμολόγησης των εκθέσεων, αφού καθιέρωσαν κυρίως την απόρρητη και ξεχωριστή αξιολόγηση εκ μέρους των Προϊσταμένων (χωρίς να λαμβάνει γνώση ο ένας τη βαθμολογία του άλλου), το μέσο όρο της βαθμολογίας αυτών, την κλίμακα 0-100 και την αρνητική μοριοδότηση των ποινών. Στο θέμα των κρίσεων-προαγωγών όμως, δεν εισάγει καμιά καινοτομία, πλην της κατάργησης της απαίτησης για απόλυτο βαθμολογία δέκα(10) στις κρίσεις των ανωτάτων.
3. Οι αξιωματικοί εξακολουθούν να κρίνονται από τα αρμόδια συμβούλια με βάση τη βαθμολογία στις ετήσιες εκθέσεις αξιολόγησης που συντάσσονται από τους προϊσταμένους τους και τα λοιπά στοιχεία του ατομικού τους φακέλου (όπως ηθικές και υλικές αμοιβές, πειθαρχικές ή ποινικές κυρώσεις κ.λ.π), εφόσον αυτά δεν αναφέρονται σε χρόνο πέραν της δεκαετίας (με εξαίρεση τις ανώτερες πειθαρχικές ποινές και ποινικές καταδίκες και την αξιολόγηση των προσόντων που αφορούν το ήθος, τη διαγωγή και τα ψυχικά τους προσόντα). Στην πράξη τίποτε από όλα αυτά δεν έχει εξασφαλίσει τη δίκαιη κρίση. Είναι γνωστή η υπόθεση με τις λίστες.
4. Κατά των αποφάσεων οι δυσμενώς κριθέντες δικαιούνται να ασκήσουν προσφυγή (εντός 30 ημερών) ενώπιον των δευτεροβαθμίων συμβουλίων, οι οποίες όμως εξετάζονται εντός έτους (δηλαδή την επόμενη χρονιά και μετά τις τακτικές κρίσεις). Η παρούσα ρύθμιση αποτελεί και το απόλυτο άλλοθι της διοίκησης να μην κάνει ουσιαστικές και αξιοκρατικές κρίσεις, αφού σου λέει «τον κόβω τώρα και τον δικαιώνω στα χαρτιά την επόμενη χρονιά», οπότε και θεωρείται ως μηδέποτε απομακρυνθείς. Με αυτό τον τρόπο «δικαιώνονται» όλοι και δημιουργείται μια βιομηχανία παραγωγής αποστράτων στρατηγών-αρχηγών! Βέβαια εδώ το ερώτημα είναι ποιος μένει στο Σώμα για να προσφέρει; Το πρόβλημα είναι διπλό. Από τη μια μεριά φεύγουν οι άριστοι και το σώμα στερείται ικανών στελεχών και από την άλλη μεριά αυξάνεται το δημοσιονομικό κόστος.
5. Προσφυγή δικαιούται να κάνει και ο Υπουργός για ευμενέστερη ή δυσμενέστερη κρίση (που ποτέ όμως δεν την ασκεί και είναι αυτονόητο γιατί)! Στην ουσία η ρύθμιση αυτή είναι σαν να λέει στο Συμβούλιο «κοίτα να κρίνεις σύμφωνα με τις επιθυμίες του Υπουργού». Αν ο Υπουργός επαναφέρει στο Συμβούλιο μια υπόθεση δεν θα είναι σαν να «διατάσσει» την επανάκριση σύμφωνα με τις επιθυμίες του;;; Και ποιος θα φέρει αντιρρήσεις;;; Ως Πρόεδρος του Συμβουλίου Κρίσης των κατώτερων αξιωματικών είχα αρνηθεί την προαγωγή αξιωματικού, σε βάρος του οποίου εκκρεμούσε κατηγορία (παραπεμπτικό Βούλευμα) βιασμού κρατουμένης. Αντιμετώπισα όμως τις πιέσεις και τη «δυσφορία» του Γραφείου του Υπουργού, όπου υπηρετούσε.
6. Το ερώτημα που τίθεται είναι: Δεν είναι ικανοποιητικό το εν λόγω πλαίσιο;;; Θεωρητικά είναι. Απαιτείται όμως σωστή εφαρμογή του. Το πρόβλημα είναι ότι δεν γίνεται καμιά εφαρμογή του. Σύμφωνα με γενική αρχή του μάνατζμεντ «τα συστήματα επιτυγχάνουν ή αποτυγχάνουν εξ αιτίας των ανθρώπων που τα χειρίζονται». ΄Ετσι η διοίκηση εκμεταλλεύεται απλώς τα «παραθυράκια» του νόμου. Ποια είναι αυτά:
α. η έλλειψη συγκριτικής κρίσης,
β. η βαθμολογία πέραν της δεκαετίας (άρθρο 28 παρ.4).
Όταν κάποτε ως μέλος επιτροπής είχα προτείνει την κατάργηση του άρθρου 28 παρ. 4, οι συνάδελφοι της Διεύθυνσης Προσωπικού μου επιτέθηκαν και έφτασαν μέχρι τον Αρχηγό. «Τότε πως θα κόβουμε τους αξιωματικούς» μου αντέτειναν. Έτσι τα συμβούλια από τη μια μεριά μπορούν να αποστρατεύουν όποιον θέλουν ( γιατί για παράδειγμα είχε ένα οκτώ, ή την αντίστοιχη σήμερα, πριν από είκοσι χρόνια ως υπαστυνόμος) και από την άλλη να προάγουν ακόμη και αυτόν που έχει χειρότερες βαθμολογίες και δεν συγκεντρώνει τα ελάχιστα προβλεπόμενα προσόντα, αφού κανείς (προφανώς ο ενδιαφερόμενος δεν το κάνει) δεν μπορεί να προσβάλει τις εν λόγω πράξεις. Με αυτό τον τρόπο στο Σώμα μπορεί να μένουν οι μέτριοι-καλοί και να αποστρατεύονται οι άριστοι.
7. Κατόπιν των ανωτέρω, καθίσταται επιτακτική η ανάγκη προώθησης των ακόλουθων βελτιώσεων στο υφιστάμενο νομικό πλαίσιο στον τρόπο κρίσης:
(1) η κρίση να μετατραπεί σε συγκριτική και να προσμετρούνται όλα τα αναφερόμενα προσόντα συνολικά και να προάγεται αυτός που έχει τα περισσότερα (ενδεχομένως με ένα σύστημα μοριοδότησης αυτών). Ρύθμιση που δεν έρχεται σε αντίθεση με την στρατιωτική ιδιότητα και τους ειδικούς περιορισμούς που διέπουν το αστυνομικό προσωπικό (άρθρο 103 Συντάγματος).
(2) σε καμιά περίπτωση να μην λαμβάνονται υπόψη βαθμολογίες πέραν της δεκαετίας (κατάργηση άρθ. 28 παρ. 4),
(3) να καταργηθεί το δικαίωμα προσφυγής του Υπουργού (άρθρο 53), ώστε να κοπεί ο ομφάλιος λώρος της πολιτικής-κομματικής επιρροής και οι προαγωγές να είναι αποκλειστική ευθύνη της αστυνομικής ηγεσίας.
(4) η προσφυγή εκ μέρους των δυσμενώς κριθέντων να εξετάζεται εντός τετραμήνου (το πολύ εξαμήνου) και όχι έτους (άρθρο 55 παρ.1), ώστε η κρίση να είναι ουσιαστική,
(5) Να προσδιοριστεί συγκεκριμένα η διοικητική και επιτελική πείρα και να προσδιορισθεί ελάχιστος υποχρεωτικός χρόνος άσκησης διοίκησης αυτοτελών επιχειρησιακών (μάχιμων) μονάδων, χωρίς την οποία κάποιος δεν θα μπορεί να προαχθεί στους ανώτατους βαθμούς, Σημειώνεται με έμφαση, ότι υπήρξαν αξιωματικοί που εξήντλησαν την Ιεραρχία χωρίς να έχουν υπηρετήσει, ούτε μια μέρα σε μάχιμες Υπηρεσίες (Α.Τ. ή Τ.Α.).΄Αλλοι υπηρετούν σε όλη τη σταδιοδρομία τους στα Υπασπιστήρια!!!
(6) Στα συμβούλια να συμμετέχουν και εκπρόσωποι των συνδικαλιστικών φορέων.
8. Περαιτέρω μια πιο προχωρημένη και ουσιαστικότερη λύση προϋποθέτει συνταγματική αναθεώρηση του άρθρου 103, ώστε να επιτρέπεται η διοικητική προσφυγή ουσίας και σε όσους υπηρετούν στα Σώματα Ασφαλείας, όπως ισχύει για τους δημοσίους υπαλλήλους.
staratalogia
1. Είναι γνωστό το πρόβλημα με την αναξιοκρατία που κυριαρχεί στις κρίσεις-προαγωγές των αξιωματικών της Αστυνομίας. Με αφορμή τις τροποποιήσεις που επήλθαν στις διατάξεις του π.δ.24/1997 με αυτές του π.δ.6/2018 και την εφαρμογή της ηλεκτρονικής αξιολόγησης είδαν πάλι το φως της δημοσιότητας σχετικοί προβληματισμοί. Οι εν λόγω ρυθμίσεις είναι αποσπασματικές και δεν λύνουν το πρόβλημα, όπως θα αναλυθεί παρακάτω.
2. Οι διατάξεις του π.δ. 6/2018, βελτίωσαν σημαντικά το σύστημα βαθμολόγησης των εκθέσεων, αφού καθιέρωσαν κυρίως την απόρρητη και ξεχωριστή αξιολόγηση εκ μέρους των Προϊσταμένων (χωρίς να λαμβάνει γνώση ο ένας τη βαθμολογία του άλλου), το μέσο όρο της βαθμολογίας αυτών, την κλίμακα 0-100 και την αρνητική μοριοδότηση των ποινών. Στο θέμα των κρίσεων-προαγωγών όμως, δεν εισάγει καμιά καινοτομία, πλην της κατάργησης της απαίτησης για απόλυτο βαθμολογία δέκα(10) στις κρίσεις των ανωτάτων.
3. Οι αξιωματικοί εξακολουθούν να κρίνονται από τα αρμόδια συμβούλια με βάση τη βαθμολογία στις ετήσιες εκθέσεις αξιολόγησης που συντάσσονται από τους προϊσταμένους τους και τα λοιπά στοιχεία του ατομικού τους φακέλου (όπως ηθικές και υλικές αμοιβές, πειθαρχικές ή ποινικές κυρώσεις κ.λ.π), εφόσον αυτά δεν αναφέρονται σε χρόνο πέραν της δεκαετίας (με εξαίρεση τις ανώτερες πειθαρχικές ποινές και ποινικές καταδίκες και την αξιολόγηση των προσόντων που αφορούν το ήθος, τη διαγωγή και τα ψυχικά τους προσόντα). Στην πράξη τίποτε από όλα αυτά δεν έχει εξασφαλίσει τη δίκαιη κρίση. Είναι γνωστή η υπόθεση με τις λίστες.
4. Κατά των αποφάσεων οι δυσμενώς κριθέντες δικαιούνται να ασκήσουν προσφυγή (εντός 30 ημερών) ενώπιον των δευτεροβαθμίων συμβουλίων, οι οποίες όμως εξετάζονται εντός έτους (δηλαδή την επόμενη χρονιά και μετά τις τακτικές κρίσεις). Η παρούσα ρύθμιση αποτελεί και το απόλυτο άλλοθι της διοίκησης να μην κάνει ουσιαστικές και αξιοκρατικές κρίσεις, αφού σου λέει «τον κόβω τώρα και τον δικαιώνω στα χαρτιά την επόμενη χρονιά», οπότε και θεωρείται ως μηδέποτε απομακρυνθείς. Με αυτό τον τρόπο «δικαιώνονται» όλοι και δημιουργείται μια βιομηχανία παραγωγής αποστράτων στρατηγών-αρχηγών! Βέβαια εδώ το ερώτημα είναι ποιος μένει στο Σώμα για να προσφέρει; Το πρόβλημα είναι διπλό. Από τη μια μεριά φεύγουν οι άριστοι και το σώμα στερείται ικανών στελεχών και από την άλλη μεριά αυξάνεται το δημοσιονομικό κόστος.
5. Προσφυγή δικαιούται να κάνει και ο Υπουργός για ευμενέστερη ή δυσμενέστερη κρίση (που ποτέ όμως δεν την ασκεί και είναι αυτονόητο γιατί)! Στην ουσία η ρύθμιση αυτή είναι σαν να λέει στο Συμβούλιο «κοίτα να κρίνεις σύμφωνα με τις επιθυμίες του Υπουργού». Αν ο Υπουργός επαναφέρει στο Συμβούλιο μια υπόθεση δεν θα είναι σαν να «διατάσσει» την επανάκριση σύμφωνα με τις επιθυμίες του;;; Και ποιος θα φέρει αντιρρήσεις;;; Ως Πρόεδρος του Συμβουλίου Κρίσης των κατώτερων αξιωματικών είχα αρνηθεί την προαγωγή αξιωματικού, σε βάρος του οποίου εκκρεμούσε κατηγορία (παραπεμπτικό Βούλευμα) βιασμού κρατουμένης. Αντιμετώπισα όμως τις πιέσεις και τη «δυσφορία» του Γραφείου του Υπουργού, όπου υπηρετούσε.
6. Το ερώτημα που τίθεται είναι: Δεν είναι ικανοποιητικό το εν λόγω πλαίσιο;;; Θεωρητικά είναι. Απαιτείται όμως σωστή εφαρμογή του. Το πρόβλημα είναι ότι δεν γίνεται καμιά εφαρμογή του. Σύμφωνα με γενική αρχή του μάνατζμεντ «τα συστήματα επιτυγχάνουν ή αποτυγχάνουν εξ αιτίας των ανθρώπων που τα χειρίζονται». ΄Ετσι η διοίκηση εκμεταλλεύεται απλώς τα «παραθυράκια» του νόμου. Ποια είναι αυτά:
α. η έλλειψη συγκριτικής κρίσης,
β. η βαθμολογία πέραν της δεκαετίας (άρθρο 28 παρ.4).
Όταν κάποτε ως μέλος επιτροπής είχα προτείνει την κατάργηση του άρθρου 28 παρ. 4, οι συνάδελφοι της Διεύθυνσης Προσωπικού μου επιτέθηκαν και έφτασαν μέχρι τον Αρχηγό. «Τότε πως θα κόβουμε τους αξιωματικούς» μου αντέτειναν. Έτσι τα συμβούλια από τη μια μεριά μπορούν να αποστρατεύουν όποιον θέλουν ( γιατί για παράδειγμα είχε ένα οκτώ, ή την αντίστοιχη σήμερα, πριν από είκοσι χρόνια ως υπαστυνόμος) και από την άλλη να προάγουν ακόμη και αυτόν που έχει χειρότερες βαθμολογίες και δεν συγκεντρώνει τα ελάχιστα προβλεπόμενα προσόντα, αφού κανείς (προφανώς ο ενδιαφερόμενος δεν το κάνει) δεν μπορεί να προσβάλει τις εν λόγω πράξεις. Με αυτό τον τρόπο στο Σώμα μπορεί να μένουν οι μέτριοι-καλοί και να αποστρατεύονται οι άριστοι.
7. Κατόπιν των ανωτέρω, καθίσταται επιτακτική η ανάγκη προώθησης των ακόλουθων βελτιώσεων στο υφιστάμενο νομικό πλαίσιο στον τρόπο κρίσης:
(1) η κρίση να μετατραπεί σε συγκριτική και να προσμετρούνται όλα τα αναφερόμενα προσόντα συνολικά και να προάγεται αυτός που έχει τα περισσότερα (ενδεχομένως με ένα σύστημα μοριοδότησης αυτών). Ρύθμιση που δεν έρχεται σε αντίθεση με την στρατιωτική ιδιότητα και τους ειδικούς περιορισμούς που διέπουν το αστυνομικό προσωπικό (άρθρο 103 Συντάγματος).
(2) σε καμιά περίπτωση να μην λαμβάνονται υπόψη βαθμολογίες πέραν της δεκαετίας (κατάργηση άρθ. 28 παρ. 4),
(3) να καταργηθεί το δικαίωμα προσφυγής του Υπουργού (άρθρο 53), ώστε να κοπεί ο ομφάλιος λώρος της πολιτικής-κομματικής επιρροής και οι προαγωγές να είναι αποκλειστική ευθύνη της αστυνομικής ηγεσίας.
(4) η προσφυγή εκ μέρους των δυσμενώς κριθέντων να εξετάζεται εντός τετραμήνου (το πολύ εξαμήνου) και όχι έτους (άρθρο 55 παρ.1), ώστε η κρίση να είναι ουσιαστική,
(5) Να προσδιοριστεί συγκεκριμένα η διοικητική και επιτελική πείρα και να προσδιορισθεί ελάχιστος υποχρεωτικός χρόνος άσκησης διοίκησης αυτοτελών επιχειρησιακών (μάχιμων) μονάδων, χωρίς την οποία κάποιος δεν θα μπορεί να προαχθεί στους ανώτατους βαθμούς, Σημειώνεται με έμφαση, ότι υπήρξαν αξιωματικοί που εξήντλησαν την Ιεραρχία χωρίς να έχουν υπηρετήσει, ούτε μια μέρα σε μάχιμες Υπηρεσίες (Α.Τ. ή Τ.Α.).΄Αλλοι υπηρετούν σε όλη τη σταδιοδρομία τους στα Υπασπιστήρια!!!
(6) Στα συμβούλια να συμμετέχουν και εκπρόσωποι των συνδικαλιστικών φορέων.
8. Περαιτέρω μια πιο προχωρημένη και ουσιαστικότερη λύση προϋποθέτει συνταγματική αναθεώρηση του άρθρου 103, ώστε να επιτρέπεται η διοικητική προσφυγή ουσίας και σε όσους υπηρετούν στα Σώματα Ασφαλείας, όπως ισχύει για τους δημοσίους υπαλλήλους.
staratalogia
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Αρχαιολόγοι βρήκαν την Βιβλική Κανά
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
