2018-09-01 00:07:33
Από την Μαρία Νικολιδάκη, Διαιτολόγος - Διατροφολόγος
Τι είναι η ακμή; Με τον όρο κοινή δερματική ακμή, σε μια απλούστερη ερμηνεία, θα μπορούσαμε να πούμε ότι εννοούμε τη χρόνια εκείνη δερματολογική κατάσταση στην οποία η αυξημένη έκκριση σμήγματος και τα νεκρά δερματικά κύτταρα φράζουν τους πόρους, προκαλώντας τις περισσότερες φορές φλεγμονή. Η εντόπιση της ακμής είναι συχνότερη και εντονότερη σε περιοχές του δέρματος που είναι πιο πλούσιες σε σμηγματογόνους αδένες όπως το πρόσωπο, η πλάτη και το στέρνο.
Αποτελεί ίσως τον πιο κοινή δερματική πάθηση, με πολύ μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης στους εφήβους (~80%), σε σύγκριση με τον ενήλικο πληθυσμό (~11%)
Η κοινή ακμή συνήθως δεν προκαλείται από κάποια μόλυνση, δεν είναι μεταδοτική, δεν προκαλέιται από έλλειψη υγιεινής του δέρματος και τις περισσότερες φορές χρειάζετα συστηματική θεραπευτική αντιμετώπιση ώστε να υποχωρήση αποτελεσματικά και να μην αφήσει σημάδια κατά την αποδρομή της.
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η παθοφυσιολογία της ακμής «κινείται» σε 2 κυρίως άξονες. Αφ’ ενός είναι η υπερπαραγωγή σμήγματος στους σμηγματογόνους αδένες που ενεργοποιείται κυρίως από την τοπική δράση των ανδρογόνων κι ιδιαιτέρως της δευδροτεστοστερόνης (DHT) και καθορίζεται γενετικά.
Αφετέρου, η δημιουργία φλεγμονής ως αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης του προπιονιοβακτηριδίου της ακμής (που βρίσκεται στο εσωτερικό των θυλάκων, δημιουργώντας υπεραποικίες) και του συσσωρευμένου υπερπαραγώμενου σμήγματος που πιέζει και τα τοιχώματα του θύλακα.
Σε ποιες κατηγορίες δικρίνεται η ακμή;
Φλεγμονώδη (Βλατιδώδη, Φλυκταινώδη, Βλατιδοφλυκταινώδη, Οζώδης κυστική ή εν τω βάθει ανάλογα με το είδος των βλαβών που εμφανίζονται ή συνδυασμός των παραπάνων)Μη φλεγμονώδη ή φαγεσωρική (με ανοικτούς ή κλειστούς φαγέσορες ή συνδυσμό αυτών)
Αντιμετώπιση
Η θεραπευτική αντιμετώπιση της ακμής ποικίλει κατά περίπτωση, ανάλογα με το είδος των βλαβών, την σοβαρότητα της κατάσταση, την περιοχής εντόπισης του προβλήματος, την ηλικία εκδήλωσης καθώς και το προσωπικό ιστορικό του ατόμου και τις περισσότερες φορές είναι συνδυαστική!.
Όσο θεαματικά τώρα κι αν είναι το αποτελέσματα της θεραπείας της ακμής, προκειμένου να αποφευχθεί η υποτροπή & η επανεμφάνισή της απαιτείται αγωγή συντήρησης!
Βασική διάκριση της θεραπευτικής αντιμετώπισης
Τοπική
Που αποτελείται από διάφορα προϊόντα καλλυντικά ή φαρμακευτικά, καθαρισμού και περιποίησης ή για εντοπισμένη χρήση, με χαρακτηριστικές δράσεις όπως : κερατολυτική, αντιφλεγμονώδη, αντιβιοτική και σμηγματορυθμιστική.
Συστηματική (από του στόματος)
Η συστηματική θεραπευτική αντιμετώπιση στοχεύει στην μείωση της παραγωγής σμήγματος κι επαγωγικά στον περιορισμό της δημιουργίας φαγεσόρων.
Παλιότερα χρησιμοποιούνταν αντιβιοτικά όπως η μινοκυκλίνη, οι τετρακυκλίνες, η δοξυκικλίνη κ.α.. Σήμερα χρησιμοποιείται περισσότερο, λόγω των ιδιαίτερα καλών θεραπυετικών της αποτελεσμάτων η ισοτρετινοΐνη, που αποτελεί υπερπαράγωγο της βιτ. Α.
Πολλές όμως είναι οι ανεπιθύμητες ενέργειες προβλέψιμες και μη της αγωγής με ισοτρετινΪνη, μεταξύ των οποίων είναι η ξηρότητα του δέρματος, η χειλίτιδα, ξηροφθαλμία, ξηροστομία, αυξημένος κίνδυνος για μεταβολικό σύνδρομο (ΜΣ) και σακχαρώδη διαβήτη (ΣΔ), υπεροχοληστερολαιμία, υπερτριγλυκεριδαιμία και αύξηση των τρανσαμινασών (ηπατικών ενζύμων). Γι’ αυτούς τους λόγους καθίσταται επιβεβλημένη η συστηματική παρακολούθηση από τον θεράποντα ιατρό & συχνός εργαστηριακός έλεγχος, κατά τη διάρκεια της θεραπείας.
Όσον αφορά δε στην περίπτωση της θεραπευτικής αντιμετώπισης με ισοτρετινοΐνη, είναι περισσότερο από αναγκαία ή συμμόρφωση στη διατροφικές κατευθύνσεις που προαναφέρθηκαν, προκειμένου να προληφθούν ή να μετριαστούν οι πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες από την αγωγή, οι σχετιζόμενες και με τη διατροφική συμπεριφορά.
Ποια η πιθανή συσχέτιση της διατροφής με την ακμή;
Παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν ξεκάθαρα κι επαρκή ερευνητικά δεδομένα που να «χαρακτηρίζουν» τη διατροφή είτε αιτιολογικό, είτε θεραπευτικό παράγοντα της νόσου, παράγοντες όπως το στρες (οποιασδήποτε φύσεως), οι μη ισορροπημένες διατροφικές συνήθεις, οι κακής ποιότητας διατροφικές επιλογές και το υπερβάλλον βάρος φαίνεται να συσχετίζονται τόσο με την εκδήλωση όσο και με την εξέλιξη της νόσου!
Ω3 λιπαρά οξέα
Tα ω3 λιπαρά οξέα, λόγω της ισχυρής αντιφλεγμονώδους δράσης τους. Καλές πηγές: όλα τα λιπαρά ψάρια και οι ξηροί καρποί κ.α
Βιταμίνη Α
Η βιτ. Α φαίνεται ότι συμβάλλει σημαντικό στον έλεγχο του ρυθμού κερατινοποίησης. Καλές πηγές: όλα τα χρωματιστά φρούτα και λαχανικά, τα ιχθυέλαια κ.α
Βιταμίνη Ε και C
Η βιτ. Ε και η βιτ. C φαίνεται να έχουν κατευναστική επίδραση στο δέρμα λόγω της ισχυρής αντιοξειδωτική τους δράσης και λειτουργούν συνεργιστικά. Καλές πηγές: φρούτα, κυρίως τα επσεριδοειδή και λαχανικά για την βιτ. C και ξηροί καρποί και όλα τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά για την βιτ. Ε κ.α.
Ψευδάργυρος (Zn)
Ο ψευδάργυρος (Zn) που φαίνεται να ανστέλλει, δημιουργώντας μη ευνοϊκό περιβάλλον, την ανάπτυξη του βακτηριδίου της ακμής. Καλές πηγές: ξηροί καρποί, πουλερικά κ.α
Σελήνιο (Se)
Το σελήνιο (Se), με αντιοξειδωτικές ιδιότητες, που φαίνεται να προστατεύουν το δέρμα αποτελεσματικά από την επίδραση των ελευθέρων ριζών. Καλές πηγές: τόνος, σολομός, αυγά, καστανό ρύζι κ.α.
Ενυδάτωση
Η επαρκής ενυδάτωση φαίνεται ότι μπορούν να συμβάλλουν τόσο στην πρόληψη όσο και στην εξέλιξη της νόσου.
Γεύματα χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη
Η κατανάλωση επίσης τροφίμων και γευμάτων χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη (όπως είναι τα προϊόντα ολικής άλεσης, τα φρούτα, τα λαχανικά, τα όσπρια, καλοσχεδιασμένα κι ισορροπημένα γεύματα με «εκπροσώπους» από όλες τις περισσότερες ομάδες τροφίμων κ.α.), καθώς και η συμπληρωματική χορήγηση κάποιες φορές σε βιτ. Α (εκτός των περιπτώσεων θεραπείας με ισοτρετινοΐνη) και Zn φαίνεται να είναι εξίσου σημαντικά τόσο κυρίως στο κομμάτι της αντιμετώπισης, καθώς και προβιοτικών για τη διατήρηση ή επιδίωξη της καλής υγείας και μικροβιακής ισορροπίας του πεπτικού συστήματος (που μπορεί να διαταραχθεί λόγω της συστηματικής αγωγής).
Πηγή Tromaktiko
Τι είναι η ακμή; Με τον όρο κοινή δερματική ακμή, σε μια απλούστερη ερμηνεία, θα μπορούσαμε να πούμε ότι εννοούμε τη χρόνια εκείνη δερματολογική κατάσταση στην οποία η αυξημένη έκκριση σμήγματος και τα νεκρά δερματικά κύτταρα φράζουν τους πόρους, προκαλώντας τις περισσότερες φορές φλεγμονή. Η εντόπιση της ακμής είναι συχνότερη και εντονότερη σε περιοχές του δέρματος που είναι πιο πλούσιες σε σμηγματογόνους αδένες όπως το πρόσωπο, η πλάτη και το στέρνο.
Αποτελεί ίσως τον πιο κοινή δερματική πάθηση, με πολύ μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης στους εφήβους (~80%), σε σύγκριση με τον ενήλικο πληθυσμό (~11%)
Η κοινή ακμή συνήθως δεν προκαλείται από κάποια μόλυνση, δεν είναι μεταδοτική, δεν προκαλέιται από έλλειψη υγιεινής του δέρματος και τις περισσότερες φορές χρειάζετα συστηματική θεραπευτική αντιμετώπιση ώστε να υποχωρήση αποτελεσματικά και να μην αφήσει σημάδια κατά την αποδρομή της.
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η παθοφυσιολογία της ακμής «κινείται» σε 2 κυρίως άξονες. Αφ’ ενός είναι η υπερπαραγωγή σμήγματος στους σμηγματογόνους αδένες που ενεργοποιείται κυρίως από την τοπική δράση των ανδρογόνων κι ιδιαιτέρως της δευδροτεστοστερόνης (DHT) και καθορίζεται γενετικά.
Αφετέρου, η δημιουργία φλεγμονής ως αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης του προπιονιοβακτηριδίου της ακμής (που βρίσκεται στο εσωτερικό των θυλάκων, δημιουργώντας υπεραποικίες) και του συσσωρευμένου υπερπαραγώμενου σμήγματος που πιέζει και τα τοιχώματα του θύλακα.
Σε ποιες κατηγορίες δικρίνεται η ακμή;
Φλεγμονώδη (Βλατιδώδη, Φλυκταινώδη, Βλατιδοφλυκταινώδη, Οζώδης κυστική ή εν τω βάθει ανάλογα με το είδος των βλαβών που εμφανίζονται ή συνδυασμός των παραπάνων)Μη φλεγμονώδη ή φαγεσωρική (με ανοικτούς ή κλειστούς φαγέσορες ή συνδυσμό αυτών)
Αντιμετώπιση
Η θεραπευτική αντιμετώπιση της ακμής ποικίλει κατά περίπτωση, ανάλογα με το είδος των βλαβών, την σοβαρότητα της κατάσταση, την περιοχής εντόπισης του προβλήματος, την ηλικία εκδήλωσης καθώς και το προσωπικό ιστορικό του ατόμου και τις περισσότερες φορές είναι συνδυαστική!.
Όσο θεαματικά τώρα κι αν είναι το αποτελέσματα της θεραπείας της ακμής, προκειμένου να αποφευχθεί η υποτροπή & η επανεμφάνισή της απαιτείται αγωγή συντήρησης!
Βασική διάκριση της θεραπευτικής αντιμετώπισης
Τοπική
Που αποτελείται από διάφορα προϊόντα καλλυντικά ή φαρμακευτικά, καθαρισμού και περιποίησης ή για εντοπισμένη χρήση, με χαρακτηριστικές δράσεις όπως : κερατολυτική, αντιφλεγμονώδη, αντιβιοτική και σμηγματορυθμιστική.
Συστηματική (από του στόματος)
Η συστηματική θεραπευτική αντιμετώπιση στοχεύει στην μείωση της παραγωγής σμήγματος κι επαγωγικά στον περιορισμό της δημιουργίας φαγεσόρων.
Παλιότερα χρησιμοποιούνταν αντιβιοτικά όπως η μινοκυκλίνη, οι τετρακυκλίνες, η δοξυκικλίνη κ.α.. Σήμερα χρησιμοποιείται περισσότερο, λόγω των ιδιαίτερα καλών θεραπυετικών της αποτελεσμάτων η ισοτρετινοΐνη, που αποτελεί υπερπαράγωγο της βιτ. Α.
Πολλές όμως είναι οι ανεπιθύμητες ενέργειες προβλέψιμες και μη της αγωγής με ισοτρετινΪνη, μεταξύ των οποίων είναι η ξηρότητα του δέρματος, η χειλίτιδα, ξηροφθαλμία, ξηροστομία, αυξημένος κίνδυνος για μεταβολικό σύνδρομο (ΜΣ) και σακχαρώδη διαβήτη (ΣΔ), υπεροχοληστερολαιμία, υπερτριγλυκεριδαιμία και αύξηση των τρανσαμινασών (ηπατικών ενζύμων). Γι’ αυτούς τους λόγους καθίσταται επιβεβλημένη η συστηματική παρακολούθηση από τον θεράποντα ιατρό & συχνός εργαστηριακός έλεγχος, κατά τη διάρκεια της θεραπείας.
Όσον αφορά δε στην περίπτωση της θεραπευτικής αντιμετώπισης με ισοτρετινοΐνη, είναι περισσότερο από αναγκαία ή συμμόρφωση στη διατροφικές κατευθύνσεις που προαναφέρθηκαν, προκειμένου να προληφθούν ή να μετριαστούν οι πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες από την αγωγή, οι σχετιζόμενες και με τη διατροφική συμπεριφορά.
Ποια η πιθανή συσχέτιση της διατροφής με την ακμή;
Παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν ξεκάθαρα κι επαρκή ερευνητικά δεδομένα που να «χαρακτηρίζουν» τη διατροφή είτε αιτιολογικό, είτε θεραπευτικό παράγοντα της νόσου, παράγοντες όπως το στρες (οποιασδήποτε φύσεως), οι μη ισορροπημένες διατροφικές συνήθεις, οι κακής ποιότητας διατροφικές επιλογές και το υπερβάλλον βάρος φαίνεται να συσχετίζονται τόσο με την εκδήλωση όσο και με την εξέλιξη της νόσου!
Ω3 λιπαρά οξέα
Tα ω3 λιπαρά οξέα, λόγω της ισχυρής αντιφλεγμονώδους δράσης τους. Καλές πηγές: όλα τα λιπαρά ψάρια και οι ξηροί καρποί κ.α
Βιταμίνη Α
Η βιτ. Α φαίνεται ότι συμβάλλει σημαντικό στον έλεγχο του ρυθμού κερατινοποίησης. Καλές πηγές: όλα τα χρωματιστά φρούτα και λαχανικά, τα ιχθυέλαια κ.α
Βιταμίνη Ε και C
Η βιτ. Ε και η βιτ. C φαίνεται να έχουν κατευναστική επίδραση στο δέρμα λόγω της ισχυρής αντιοξειδωτική τους δράσης και λειτουργούν συνεργιστικά. Καλές πηγές: φρούτα, κυρίως τα επσεριδοειδή και λαχανικά για την βιτ. C και ξηροί καρποί και όλα τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά για την βιτ. Ε κ.α.
Ψευδάργυρος (Zn)
Ο ψευδάργυρος (Zn) που φαίνεται να ανστέλλει, δημιουργώντας μη ευνοϊκό περιβάλλον, την ανάπτυξη του βακτηριδίου της ακμής. Καλές πηγές: ξηροί καρποί, πουλερικά κ.α
Σελήνιο (Se)
Το σελήνιο (Se), με αντιοξειδωτικές ιδιότητες, που φαίνεται να προστατεύουν το δέρμα αποτελεσματικά από την επίδραση των ελευθέρων ριζών. Καλές πηγές: τόνος, σολομός, αυγά, καστανό ρύζι κ.α.
Ενυδάτωση
Η επαρκής ενυδάτωση φαίνεται ότι μπορούν να συμβάλλουν τόσο στην πρόληψη όσο και στην εξέλιξη της νόσου.
Γεύματα χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη
Η κατανάλωση επίσης τροφίμων και γευμάτων χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη (όπως είναι τα προϊόντα ολικής άλεσης, τα φρούτα, τα λαχανικά, τα όσπρια, καλοσχεδιασμένα κι ισορροπημένα γεύματα με «εκπροσώπους» από όλες τις περισσότερες ομάδες τροφίμων κ.α.), καθώς και η συμπληρωματική χορήγηση κάποιες φορές σε βιτ. Α (εκτός των περιπτώσεων θεραπείας με ισοτρετινοΐνη) και Zn φαίνεται να είναι εξίσου σημαντικά τόσο κυρίως στο κομμάτι της αντιμετώπισης, καθώς και προβιοτικών για τη διατήρηση ή επιδίωξη της καλής υγείας και μικροβιακής ισορροπίας του πεπτικού συστήματος (που μπορεί να διαταραχθεί λόγω της συστηματικής αγωγής).
Πηγή Tromaktiko
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Η συμπεριφορική ψυχολογία ενός κοτόπουλου...
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Αληθινή ιστορία: Το φάντασμα της Μπαμπίνης...
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
