2018-09-01 23:35:13
![Φωτογραφία για Πατρικαί Νουθεσίαι Γέροντος Εφραίμ Φιλοθεΐτου - «Κόσμος, Οικείοι» [Επιστολή 1η - 7η]](https://images.newsnowgr.com/118/1184603/patrikai-nouthesiai-gerontos-efraim-filothetou---kosmos-oikeioi-epistoli-1i---7i-1-315x236.jpg)
1η Επιστολή
Άγγελος Θεού, παιδί μου, να σε παρακολουθή και να σου δείχνη τον δρόμον του Θεού και της σωτηρίας σου. Αμήν, γένοιτο. Εύχομαι ο Θεός να σου δίδη την υγεία της ψυχής σου, διότι αύτη είναι χάρισμα
υιοθεσίας, που το λαμβάνουν εκείναι αι ψυχαί, όπου ολοκληρωτικώς έχουν δοθή εις την λατρείαν και αγάπην του Θεού. Ο κόσμος την νεότητα την έλκει μαγνητοειδώς. Πολλήν δύναμιν έχουν τα του κόσμου εις την νεοφώτιστον ψυχήν, που τώρα ήρχισε να βλέπη τον
προσανατολισμόν της και τον σκοπόν της ζωής και το καθήκον που την καλεί. «Η (αγάπη) φιλία του κόσμου, έχθρα του Θεού εστιν. Ος αν ουν βουληθή φίλος είναι του κόσμου, εχθρός του Θεού καθίσταται» (Ιακ. 4,4). Ο Θεός τας απολαύσεις τας έχει αποταμιεύσει εις την αιωνιότητα, καθ’ ότι και Αυτός και η ψυχή μας είναι αιώνιος. Δεν έχουν ουδεμίαν σύγκρισιν αι ηδοναί του κόσμου με τας αγίας και αγνάς ηδονάς του Θεού. Αι ηδοναί του κόσμου αποκτώνται με κόπους και έξοδα και μετά την ολιγόστιγμον απόλαυσιν ακολουθούν ποικίλαι συνέπειαι, οπότε καταχρηστικώς λέγονται ηδοναί
. Αι του Θεού όμως δεν έχουν τοιαύτας συνεπείας, διότι αι πνευματικαί ηδοναί κάτω εις την γην είναι απαρχή δια μίαν αιώνιον σειράν απολαύσεων και ηδονών εις την βασιλείαν του Θεού. Ενώ αντιθέτως ο φθαρείς εις τας του κόσμου απολαύσεις, υποχρεώνεται να υποστή μίαν αιώνιον καταδίκην με τον αρχικόν υποκινητήν της διαφθοράς, τον διάβολον. Ο χρόνος της ζωής μας, παιδί μου, μας εδόθη ως χρήμα, δια να εμπορευθώμεν ο καθείς την σωτηρίαν του και αναλόγως του εμπορίου, που θα πραγματευθώμεν ή θα πλουτίσωμεν ή θα πτωχεύσωμεν. Εάν το χρήμα του χρόνου το εκμεταλλευθώμεν εις το εμπόριον της αυξήσεως του πνευματικού πλούτου, όντως εσόμεθα έμπειροι έμποροι και θα ακούσωμεν της μακαρίας φωνής: «Ευ, δούλε αγαθέ και πιστέ! Επί ολίγα ης πιστός, επί πολλών σε καταστήσω, είσελθε εις την χαράν του Κυρίου σου»(Ματθ.25,23). Μετά το πέρας της ζωής μας, από τον καθένα μας θα ζητηθή ακριβής λογαριασμός, πως και που εξοδεύθη το χρήμα του χρόνου, και αλλοίμονον αν το εσκορπίσαμεν εις κινηματογράφους, εις διασκεδάσεις, εις διαφθοράς, εις μάταια όνειρα, εις απολαύσεις σαρκικάς. Τότε ποία απολογία θα ημπορέση η δεμένη μας γλώσσα να προφέρη, ή πως θα δυνηθή να άρη τα όμματα να ιδή τον Χριστόν μας, όταν Εκείνος απαριθμήση τας απείρους ευεργεσίας, τας οποίας η άπειρος αγάπη Του υπερεκένωσεν εις ημάς; Τώρα που έχομεν καιρόν, τώρα όπου το χρήμα δεν εξοδεύθη όλον και το έχομεν εις την διάθεσίν μας, ας σκεφθώμεν συνετά και τον αλήτην κόσμον, που ζητεί να μας το κλέψη, ας τον απωθήσωμεν ως βρωμερόν τεθνηκότα κύνα και ας δράμωμεν να αγοράσωμεν με το χρήμα έργα πολύτιμα, τα οποία όταν τα δοκιμάση το πυρ, θα ευρεθούν λαμπρότατα, άξια δώρα εις τον Άγιον Θεόν μας, πρέποντα να τεθούν προς διακόσμησιν εις την αγίαν Ιερουσαλήμ του Ουρανού. Όχι άχυρα να αγοράσωμεν, δηλαδή έργα σκότους και κολάσεως άξια, διότι συν αυτοίς και ημείς θα συγκατέλθωμεν εις το αιώνιον πυρ της κολάσεως, όπου η μάζα των καταχραστών των του Θεού δωρεών θα απολαμβάνουν ό,τι έσπειραν!
Συ δε σπείρε έργα καλά μετά δακρύων και θα θερίσης εν καιρώ επισκοπής δράγματα απολαύσεως αιωνίου ζωής!
2η Επιστολή
Θελκτικός κατ’ όψιν εστιν ο κόσμος. Ημείς όμως, δια να τον εμπαίξωμεν, πρέπει να γίνωμεν μωροί, ίνα σοφοί γενώμεθα κατά Θεόν. «Η αγάπη του κόσμου, κατά τον Παύλον, έχθρα εις τον Θεόν εστι και ο αγαπών τον κόσμον γεγύμνωται της του Θεού αγάπης». Ημείς εκλήθημεν δια την κατάκτησιν του Ουρανού. Πρόκειται δια μίαν αιώνιον κληρονομίαν, κληρονομίαν ολοκλήρου του Θεού, «πάντα γαρ απέδωκας ημίν». Ω, βάθος πλούτου και σοφίας και γνώσεως Θεού! Τι γαρ εδώκαμεν εις τον Θεόν, ίνα χαρίση εις ημάς την απέραντον Αυτού βασιλείαν; Τας κακίας μας; Τας ασεβείας μας και γενικώς τα άπειρα εις μέτρον και ενοχήν σφάλματά μας; Ομολογούμεν την χάριν, ου κρύπτομεν το έλεος. Ας αγωνισθώμεν, βραβεία αιώνια απόκεινται εις τους αγωνιστάς, τρέχε οπίσω καθαρότητος βίου. Σπεύδε μακρύναι τον κόσμον εκ της διανοίας σου και πλησίασε την καρδίαν σου εις τον άνω κόσμον, όπου βασιλεύει η αιώνιος χαρά, η ειρήνη, η μακαριότης.
3η Επιστολή
Θα μεταχειρισθή ο σατανάς ποικίλας παγίδας, όπως σας παραλύση, δια να εξασθενήσετε και να χάσετε το ηθικόν σας, πλην όμως και εσείς εννοήσατε την πονηράν τέχνην και λάβετε μέτρα αντιστάσεως. Το ότι δοκιμάζεσθε, τούτο είναι από τον Θεόν, διότι σας προγυμνάζει δια την μάχην, σας ψήνει, σας παιδαγωγεί.
Όπως οι στρατιώται που γυμνάζονται εις τους κόπους της ασκήσεως εις τα γυμνάσια, εκεί πρώτα κάμνουν την θεωρίαν της μάχης και κατόπιν, όταν σαλπίση ή σάλπιγγα του πραγματικού πολέμου, γυμνασμένοι όντες ορμούν εις την μάχην με την εσωτερικήν συναίσθησιν, ότι γνωρίζουν πώς να πολεμήσουν, και είναι έτοιμοι να θυσιασθούν δια τον σκοπόν και την ιδεολογίαν των. Κατά παρόμοιον τρόπον και υμείς τώρα.
Αφού εκλήθητε να γίνετε στρατιώται του Ιησού και να πολεμήσετε τον εχθρόν Του, ο Χριστός, σας γυμνάζει προς διαπίστωσιν της προς Αυτόν αγάπης σας, «τις εστι ο αγαπών με, ει μη ο
τηρών τας εντολάς μου;». Θαρσείτε, τέκνα μου, μείνατε πιστοί και αφοσιωμένοι εις Εκείνον, που σας ηγάπησε με τελείαν αγάπην.
Οι αξιωματικοί, προτού να αρχίση η μάχη, τους στρατιώτας τους εμψυχώνουν με διάφορα στρατιωτικά και ηρωϊκά εμβατήρια και με διαφόρους διηγήσεις πράξεων ηρωϊκών και τους εξάπτουν το αίσθημα της αυτοθυσίας, αύτη η εργασία τους δίδει πολλήν δύναμιν και ανδρείαν εις την διεξαγομένην μάχην. Ούτω και ημείς, όπως έκαμαν και οι άγιοι, να μελετώμεν τους αγώνας των μαρτύρων, πως αυτοί ηγωνίσθησαν, καθώς και των οσίων πατέρων, πως ασκήτευσαν, πως εγκατέλειψαν τον κόσμον και τους πάντας και πως ουδέν τους ημπόδισεν εις το να ακολουθήσουν τον δρόμον, που οδηγεί εις τον Ιησούν.
Αύτη η μελέτη θα σας τονώση πολύ την καλήν σας θέλησιν και προαίρεσιν, διότι πολλοί μη γνωρίζοντας τας κεκρυμμένας παγίδας εκάμφθησαν και εξέπεσον αι ψυχαί των από την ελπίδα της αιωνίου ζωής. Μελετάτε την αγάπην του Ιησού μας, η αγάπη του Ιησού θα εξουδετερώση κάθε άλλην φυσικήν αγάπην, και όσον περισσότερον αφήσωμεν, τόσον περισσοτέραν αγάπην θα απολαύσωμεν του Θεού. Άνω πρόσχωμεν, όπου ο Ιησούς κάθεται εκ δεξιών του Θεού, άνω ας βλέπουσιν οι οφθαλμοί μας, διότι άνω εισί τα αιώνια και ατελεύτητα. Μη κάτω, διότι τα πάντα γη και σποδός. Σκεφθήτε την ουράνιον πολυτέλειαν, εκεί η άπειρος σοφία του Θεού, εκεί τα κάλλη τα ακατανόητα, εκεί αι αγγελικαί μελωδίαι, εκεί ο πλούτος της θείας αγάπης. Εκεί η ανώδυνος ζωή, εκεί θα έχουν αφαιρεθή τα δάκρυα και οι στεναγμοί, εκεί μόνον χαρά, αγάπη, ειρήνη, πάσχα αιώνιον, εορτή που δεν θα έχη τέλος. Ω, βάθος πλούτου και γνώσεως Θεού! « Α οφθαλμός ουκ είδε, και ους ουκ ήκουσε και επί καρδίαν ανθρώπου ουκ ανέβη, α ητοίμασεν ο Θεός τοις αγαπώσιν Αυτόν» ( Α΄ Κορινθ.2,9 ). Προσέχετε την ευχήν, επιμείνατε προσευχόμενοι. Η προσευχή όλα θα τα τακτοποιήση. Μη κάμπτεσθε καθόλου. Μείνατε στερεοί εις τον άγιον σκοπόν. Μείνατε κοντά εις τον Ιησούν δια να ζήσετε την πνευματικήν ευτυχίαν. Ουδεμία ευτυχία υπάρχει εκτός μιας και αυτή εν τω Χριστώ. Αι νομιζόμεναι ευτυχίαι εκτός Χριστού, λέγονται καταχρηστικώς, εφ’ όσον αποκτώνται με ένοχα μέσα και διότι τελειώνουν εντός ολίγου και οδηγούν τον άνθρωπον εις την αιώνιον δυστυχίαν. Αγωνίζεσθε, τέκνα μου, οι άγγελοι πλέκουν στεφάνια με λουλούδια του παραδείσου. Ο Χριστός μας τα λογίζεται εις μαρτύριον. Τι ωραιότερον να μαρτυρή κανείς δια τον Χριστόν!
4η Επιστολή
Έλαβον το γράμμα σου παιδί μου και όλοι εχαρήκαμε δια τον στερεόν σου πόθον, δια το ωραίον ιδεώδες του μοναχισμού. «Εξελεξάμην παραρριπτείσθαι μάλλον εν τω οίκω του Θεού μου ή οικείν με εν σκηνώμασιν αμαρτωλών» ( Ψαλμ. 83,11 ). Καμμία αγάπη μη σε χωρίση από την αγάπην του Χριστού. Τα πάντα να θεωρής σκύβαλα, ίνα Χριστόν κερδίσης. Ουκ άξια τα παθήματα της παρούσης ζωής προς την μέλλουσαν δόξαν, που θα δοθή εις τους αγωνιστάς. Καιρός αγώνων, θλίψεων, κόπων δια τον Θεόν ο νυν, ο δε μέλλων, καιρός στεφάνων δόξης αιωνίου, βραβείων, επαίνων και συναυλίας μετά των αγίων αγγέλων πλησίον του υπερτάτου θρόνου του Θεού. Η νεότης διέρχεται αθόρυβα.
Τα χρόνια κυλούν ήσυχα, ανεπαίσθητα, όπως το νεράκι του ρυακιού. Οι ώρες ωσάν τον καπνόν, που παίρνει ο άνεμος. Ούτω φεύγει και χάνεται η παρούσα ζωή και οι μεν αγωνισταί του Θεού, πορεύονται προς αιώνια βραβεία δόξης, οι δε ράθυμοι και φιλόκοσμοι, προς μίαν αιώνιον καταδίκην μετά των δαιμόνων. Τα θέλγητρα του κόσμου και αι ηδοναί αυτού εις αυτούς που τας απολαμβάνουν, αν δεν μετανοήσουν, θα μεταβληθούν εις αιώνιον θλίψιν και πόνον. Ενώ αντιθέτως, εις τους ανθρώπους του Θεού, το ολίγον της στερήσεως, θα αντιμετρηθή με μίαν αιώνιον ευτυχίαν και μακαριότητα του Θεού.
Ταύτην την μακαριότητα είδεν ο ουρανοβάμων Παύλος και ανεφώνησεν έκπληκτος: « Α οφθαλμός ουκ είδεν και ούς ουκ ήκουσεν και επί καρδίαν ανθρώπου ουκ ανέβη, α ητοίμασεν ο Θεός τοις αγαπώσιν Αυτόν» ( Α΄ Κορ.2,9 ). Μη σε εμποδίση το των οικείων φίλτρον. Σκέψου ότι μόνος σου θα είσαι εις την ώραν του θανάτου και τότε χρήζεις να έχης τον Θεόν βοηθόν. Και αν τώρα Τον αγαπήσης περισσότερον εκείνων,
θα έχεις Τούτον. Εάν όμως υποχωρήσης, τότε μόνος θα θερίσης της σκληράς μεταμελείας την επικαρπίαν. Λοιπόν δια την αγάπην του Χριστού μας, ανάλαβε την απόφασιν και ξεκίνα.
5η Επιστολή
Τεκνίον μου ευλογημένον, ο κραταιός εν πολέμοις Κύριος ας κραταιώση την καρδίαν σου εις το ποιήσαι το ευάρεστον ενώπιον αυτού. Μη πτοείσθω, μηδέ δειλιάτω η καρδία σου θέλουσα να ποιήσης το θέλημα του Θεού το σωτήριον. Ενθαρρύνων ο Δεσπότης Χριστός τους εις αυτόν πιστεύοντας και οπαδούς Του, έλεγε: «Τι γαρ ωφελήσει άνθρωπον, αν γίνη κάτοχος όλων των αγαθών του κόσμου και δια τούτων ζημιωθή την αθάνατον αυτού ψυχήν;» Ο κόσμος με τα ιδικά του θέλγητρα είναι εφήμερος, ενώ η νοερά ουσία του ανθρώπου, η ψυχή, είναι αθάνατος προωρισμένη να ζήση αιωνίως εν τω Θεώ.
Παρέρχονται αι ηδοναί μαζί με αυτούς που τας απολαμβάνουν. Σκιά γαρ τα ανθρώπινα. Όλα ρέουν και διαλύονται, όντως όναρ και ενύπνιον τα ανθρώπινα, ο ένας κατόπιν του άλλου καταλαμβάνουν τον ψυχρόν τάφον. Εκεί κάτω θαμμένοι διαλαλούν σιωπηλώς ότι τα ανθρώπινα όλα είναι όντως ματαιότης και πλάνη. « Μάτην ταράττεται πας γηγενής. Ότε τον κόσμον κερδίσωμεν, τότε τον τάφον οικήσωμεν, ομού βασιλείς και πτωχοί».
Ταύτα μελέτα, παιδί μου, και δη το κριτήριον του Θεού, που μέλλομεν να παρασταθώμεν και που θα φανερωθούν τα δια λόγου, διανοίας και πράξεως έργα μας. Στιγμή φοβερά!
Τότε συνήγοροι αδρανούν, μόνον τα έργα τα καλά εισι φωναί συνηγόρων τρανώτεραι σαλπίγγων. Ω, τι ευτυχία, τι επιτυχία! Τι δόξα στον Χριστόν μας, που εις τον όγδοον αιώνα δεν εκλείπουν οι ομολογηταί Του και εκείνοι που αρνούνται τον σατανά και τας πομπάς του και δέχονται ολόθερμα να καταταγούν
εις την βασιλικήν φρουράν και να υπερασπίσουν τα ιερά και όσια του Θεού!
Καιρός αγώνων, τεκνίον μου, υπόθεσις στεφάνων, μη στερηθής της ευκαιρίας, ομολόγησε καταταγήν εις τους αγωνιστάς υπέρ Θεού: «Δεν θέλω να ζήσω την κοσμικήν ζωήν, την γεμάτην από παγίδας, αμαρτίας, εμπάθειαν, ασωτείαν.
Επιθυμώ αγνότητα, αγιασμόν, απάθειαν, ελπίδα αιωνίου ζωής δια παρθενικού και μοναστικού βίου, ποθώ να αγνίσω την μολυσμένην τοις πάθεσι ψυχή μου δια δακρύων, δι’ υπακοής, δια μετανοίας. Ξένα πάντα ταύτα τα θεάρεστα τοις κοσμικοίς. Νοσταλγώ τον έρωτα της του Χριστού αγάπης, ποθώ θείαν παρηγορίαν εις την ζωήν μου, δεν την θέλω με παρηγορίας γήϊνων παρακλήσεων, διότι καταλήγουν εις δυστυχίαν και πόνον».
Ταύτα μελέτα, εν τούτοις έσο και ο Θεός έστω μετά σου ενισχύων σε εις την ένδοξον μάχην, που θα την παρακολουθούν ο Χριστός, η Παναγία, οι άγιοι άγγελοι και οι όσιοι, οι εν ασκήσει λάμψαντες και αοράτως θα σου δίδουν φώτισιν, δύναμιν, θάρρος, ανδρείαν και ελπίζω εις την ακαταμάχητον δύναμιν του Θεού, ότι θα σου δώση την Νίκην, ίνα και επί σοι δοξασθή το Πανάγιόν Του όνομα.
6η Επιστολή
Προς πνευματικήν κόρην
Τα πάντα στέκονται εις την θέλησίν σου, να παρακαλής πολύ θερμώς την Παναγίαν μας να σε θερμάνη εις τον άγιον πόθον, να αποφασίσης με αυταπάρνησιν να αρνηθής τον μάταιον κόσμον, το όνειρον αυτό που λέγεται ζωή, και να ακολουθήσης τον Νυμφίον Χριστόν, που θα σου χαρίση τον εαυτόν Του και την γλυκυτάτην Του αγάπην και θα σε αξιώση να γίνης κληρονόμος της βασιλείας Του. Να παρακαλής να σου χαρίση την αγίαν απόφασιν και όταν σου την δώση, κάνε τον Σταυρόν σου και ακολούθα την σωτήριον φωνήν του Ιησού, όπου λέγει:
« Όστις θέλει οπίσω μου ελθείν, απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού και ακολουθείτω μοι». Εις την φοβεράν ώραν του θανάτου, κανείς δεν μας βοηθεί, ει μη μόνον τα έργα τα καλά, που εκάμναμε δια τον Θεόν και την ψυχήν μας. Και επειδή η μοναχική ζωή είναι γενικά έργα του Θεού και ωφελιμώτατα δια να σωθή η ψυχή μας, διατί να μη θυσιάσωμεν τα πάντα και να ζήσωμεν μίαν τέτοιαν ζωήν, που θα μας κάνη πλουσίους εις την βασιλείαν του Θεού; « Τι γαρ ωφελήσει άνθρωπον, εάν κερδίση τον κόσμον όλον, και ζημιωθή την ψυχήν αυτού;».
Η ζωή του ανθρώπου κρέμαται εις μίαν κλωστήν, εις κάθε μας βήμα κρίνεται η ζωή μας, πόσοι και πόσοι εξύπνησαν και δεν ενύκτωσαν; Πόσοι έπεσαν να κοιμηθούν και δεν εξύπνησαν; Πράγματι η ζωή του ανθρώπου είναι ένα όνειρον. Εις το όνειρον βλέπει κανείς ανύπαρκτα πράγματα, ενίοτε ότι εστέφθη βασιλεύς και όταν ξυπνά, βλέπει ότι είναι εις την αλήθειαν ένας πτωχός άνθρωπος. Εις την ζωήν αυτήν που ζώμεν, κοπιάζει ο άνθρωπος να πλουτίση, να σπουδάση, να καλοπεράση, να γίνη μεγάλος, αλλά δυστυχώς έρχεται ο θάνατος και τα ματαιώνει όλα, και εκείνα που εκοπίασεν εις όλην του την ζωήν, τα παίρνουν άλλοι και αυτός φεύγει από την ζωήν με ένοχον συνείδησιν και λερωμένην ψυχήν.
Ποίος είναι ο σοφός που θα καταλάβη ταύτα και θα τα αρνηθή και θα ακολουθήση τον Νυμφίον Χριστόν, που όλα τα έργα, τα οποία θα κάνη, θα του ανταποδώση εις την βασιλείαν Του απείρως περισσότερα! Πάντοτε, κόρη μου, να ενθυμήσαι τον θάνατον, την κρίσιν του Θεού, που χωρίς άλλο θα τον υποστώμεν, να τα ενθυμήσαι, δια να έχης περισσότερον φόβον Θεού και να κλαις τας αμαρτίας σου, διότι τα δάκρυα παρηγορούν την ψυχήν του κλαίοντος.
7η Επιστολή
Πνευματική μου κόρη, εύχομαι γαλήνη και χαρά θεϊκή να συνοδεύη την ζωήν σου. Αμήν. Έλαβα το γράμμα σου και είδα την χαράν σου. Εύχομαι να σου γίνη απαρχή η χαρά αύτη δια μίαν συνέχειαν πνευματικής συγκομιδής, δια μίαν νέαν ζωήν τελείως αφιερωμένην εις την μοναδικήν αγάπην του Θεού. Οίδας τους καρπούς του πνεύματος.
Εάν ολίγον οιδας και τόσον ετονώθης, πόσον θα τονωθής, όταν θα ευρίσκεσαι εις ένα περιβάλλον όλως πνευματικόν! Παντού και μέχρι τέλους ζωής θα υφιστάμεθα πειρασμούς, και εις το μοναστήρι και εις την έρημον, αν είμεθα. Πλην όμως μακράν του κόσμου θα έχωμεν την ευχέρειαν να πολεμώμεν εις ανοικτόν τόπον πολέμου, όπου θα δυνάμεθα να συσσωρεύσωμεν πνευματικάς επικουρίας εις βοήθειάν μας με χρηστάς ελπίδας της αιωνίου νίκης δια το βραβείον της άνω κλήσεως. Ουκ έχομεν ώδε μένουσαν πόλιν, αλλά την μέλλουσαν, την αιώνιον, την δεδοξασμένην επιζητούμεν! Αγωνίζου, παιδί μου, με όλας σου τας δυνάμεις, μη δίδης χαράν εις τον σατανάν με την παράλειψιν των καθηκόντων σου, αλλά πικρίαν δίδε
του δια της ακριβούς και μετά προθυμίας εκτελέσεως αυτών. Ο κόσμος παρέρχεται και το σχήμα αυτού, ο δε εργαζόμενος το αγαθόν μένει εις τον αιώνα. Ο σατανάς δεν θα παύση δια των φαρμακερών βελών του να σε σαϊτεύη με λογισμούς ποικίλους, ιδίως με τους αισχρούς λογισμούς, συ δε παρατάξου γενναίως, όπως τον στέφανον τον άφθαρτον λάβης. Μόλις φανή ο κακός λογισμός, αμέσως χάλασε την φαντασίαν και λέγε αμέσως την ευχήν και ιδού η λύτρωσις έρχεται! Μη δειλιάζης εις την θεωρίαν του πολέμου, δια να μη χάσης το ηθικόν σου, αλλά επικαλού τον Παντοδύναμον Θεόν, και ταπείνωνε τον εαυτόν σου πάρα πολύ. Μέμφου τον εαυτόν σου με τα χειρότερα επίθετα πείθουσα τον λογισμόν σου ότι τέτοια είσαι, και τότε με το σημείον αυτό της αυτοταπεινώσεως άρχισε τον πόλεμον συν τη ευχή. Πρόσεχε, διότι δεν είναι μικρός ο αγών που διεξάγομεν. Έχομεν με αρχάς και εξουσίας να παλαίψωμεν και χρειάζεται σύνεσις και προσοχή, όπως καλώς αγωνισθώμεν, διότι το καλόν ουκ έστι καλόν, αν μη καλώς γίνη. Εύχομαι καλόν αγώνα, πρόσεχε τα πρόσωπα που θα κάνης συντροφιά…..
Με πλήθος ευχών και ευλογιών.
Ελάχιστος Γέροντάς σου.
Από το βιβλίο ΠΑΤΡΙΚΑΙ ΝΟΥΘΕΣΙΑΙ του Γέροντος Εφραίμ
Ψηφιοποίηση κειμένου Κώστας Αργυρακόπουλος
Πηγή
paraklisi
Άγγελος Θεού, παιδί μου, να σε παρακολουθή και να σου δείχνη τον δρόμον του Θεού και της σωτηρίας σου. Αμήν, γένοιτο. Εύχομαι ο Θεός να σου δίδη την υγεία της ψυχής σου, διότι αύτη είναι χάρισμα
υιοθεσίας, που το λαμβάνουν εκείναι αι ψυχαί, όπου ολοκληρωτικώς έχουν δοθή εις την λατρείαν και αγάπην του Θεού. Ο κόσμος την νεότητα την έλκει μαγνητοειδώς. Πολλήν δύναμιν έχουν τα του κόσμου εις την νεοφώτιστον ψυχήν, που τώρα ήρχισε να βλέπη τον
προσανατολισμόν της και τον σκοπόν της ζωής και το καθήκον που την καλεί. «Η (αγάπη) φιλία του κόσμου, έχθρα του Θεού εστιν. Ος αν ουν βουληθή φίλος είναι του κόσμου, εχθρός του Θεού καθίσταται» (Ιακ. 4,4). Ο Θεός τας απολαύσεις τας έχει αποταμιεύσει εις την αιωνιότητα, καθ’ ότι και Αυτός και η ψυχή μας είναι αιώνιος. Δεν έχουν ουδεμίαν σύγκρισιν αι ηδοναί του κόσμου με τας αγίας και αγνάς ηδονάς του Θεού. Αι ηδοναί του κόσμου αποκτώνται με κόπους και έξοδα και μετά την ολιγόστιγμον απόλαυσιν ακολουθούν ποικίλαι συνέπειαι, οπότε καταχρηστικώς λέγονται ηδοναί
Συ δε σπείρε έργα καλά μετά δακρύων και θα θερίσης εν καιρώ επισκοπής δράγματα απολαύσεως αιωνίου ζωής!
2η Επιστολή
Θελκτικός κατ’ όψιν εστιν ο κόσμος. Ημείς όμως, δια να τον εμπαίξωμεν, πρέπει να γίνωμεν μωροί, ίνα σοφοί γενώμεθα κατά Θεόν. «Η αγάπη του κόσμου, κατά τον Παύλον, έχθρα εις τον Θεόν εστι και ο αγαπών τον κόσμον γεγύμνωται της του Θεού αγάπης». Ημείς εκλήθημεν δια την κατάκτησιν του Ουρανού. Πρόκειται δια μίαν αιώνιον κληρονομίαν, κληρονομίαν ολοκλήρου του Θεού, «πάντα γαρ απέδωκας ημίν». Ω, βάθος πλούτου και σοφίας και γνώσεως Θεού! Τι γαρ εδώκαμεν εις τον Θεόν, ίνα χαρίση εις ημάς την απέραντον Αυτού βασιλείαν; Τας κακίας μας; Τας ασεβείας μας και γενικώς τα άπειρα εις μέτρον και ενοχήν σφάλματά μας; Ομολογούμεν την χάριν, ου κρύπτομεν το έλεος. Ας αγωνισθώμεν, βραβεία αιώνια απόκεινται εις τους αγωνιστάς, τρέχε οπίσω καθαρότητος βίου. Σπεύδε μακρύναι τον κόσμον εκ της διανοίας σου και πλησίασε την καρδίαν σου εις τον άνω κόσμον, όπου βασιλεύει η αιώνιος χαρά, η ειρήνη, η μακαριότης.
3η Επιστολή
Θα μεταχειρισθή ο σατανάς ποικίλας παγίδας, όπως σας παραλύση, δια να εξασθενήσετε και να χάσετε το ηθικόν σας, πλην όμως και εσείς εννοήσατε την πονηράν τέχνην και λάβετε μέτρα αντιστάσεως. Το ότι δοκιμάζεσθε, τούτο είναι από τον Θεόν, διότι σας προγυμνάζει δια την μάχην, σας ψήνει, σας παιδαγωγεί.
Όπως οι στρατιώται που γυμνάζονται εις τους κόπους της ασκήσεως εις τα γυμνάσια, εκεί πρώτα κάμνουν την θεωρίαν της μάχης και κατόπιν, όταν σαλπίση ή σάλπιγγα του πραγματικού πολέμου, γυμνασμένοι όντες ορμούν εις την μάχην με την εσωτερικήν συναίσθησιν, ότι γνωρίζουν πώς να πολεμήσουν, και είναι έτοιμοι να θυσιασθούν δια τον σκοπόν και την ιδεολογίαν των. Κατά παρόμοιον τρόπον και υμείς τώρα.
Αφού εκλήθητε να γίνετε στρατιώται του Ιησού και να πολεμήσετε τον εχθρόν Του, ο Χριστός, σας γυμνάζει προς διαπίστωσιν της προς Αυτόν αγάπης σας, «τις εστι ο αγαπών με, ει μη ο
τηρών τας εντολάς μου;». Θαρσείτε, τέκνα μου, μείνατε πιστοί και αφοσιωμένοι εις Εκείνον, που σας ηγάπησε με τελείαν αγάπην.
Οι αξιωματικοί, προτού να αρχίση η μάχη, τους στρατιώτας τους εμψυχώνουν με διάφορα στρατιωτικά και ηρωϊκά εμβατήρια και με διαφόρους διηγήσεις πράξεων ηρωϊκών και τους εξάπτουν το αίσθημα της αυτοθυσίας, αύτη η εργασία τους δίδει πολλήν δύναμιν και ανδρείαν εις την διεξαγομένην μάχην. Ούτω και ημείς, όπως έκαμαν και οι άγιοι, να μελετώμεν τους αγώνας των μαρτύρων, πως αυτοί ηγωνίσθησαν, καθώς και των οσίων πατέρων, πως ασκήτευσαν, πως εγκατέλειψαν τον κόσμον και τους πάντας και πως ουδέν τους ημπόδισεν εις το να ακολουθήσουν τον δρόμον, που οδηγεί εις τον Ιησούν.
Αύτη η μελέτη θα σας τονώση πολύ την καλήν σας θέλησιν και προαίρεσιν, διότι πολλοί μη γνωρίζοντας τας κεκρυμμένας παγίδας εκάμφθησαν και εξέπεσον αι ψυχαί των από την ελπίδα της αιωνίου ζωής. Μελετάτε την αγάπην του Ιησού μας, η αγάπη του Ιησού θα εξουδετερώση κάθε άλλην φυσικήν αγάπην, και όσον περισσότερον αφήσωμεν, τόσον περισσοτέραν αγάπην θα απολαύσωμεν του Θεού. Άνω πρόσχωμεν, όπου ο Ιησούς κάθεται εκ δεξιών του Θεού, άνω ας βλέπουσιν οι οφθαλμοί μας, διότι άνω εισί τα αιώνια και ατελεύτητα. Μη κάτω, διότι τα πάντα γη και σποδός. Σκεφθήτε την ουράνιον πολυτέλειαν, εκεί η άπειρος σοφία του Θεού, εκεί τα κάλλη τα ακατανόητα, εκεί αι αγγελικαί μελωδίαι, εκεί ο πλούτος της θείας αγάπης. Εκεί η ανώδυνος ζωή, εκεί θα έχουν αφαιρεθή τα δάκρυα και οι στεναγμοί, εκεί μόνον χαρά, αγάπη, ειρήνη, πάσχα αιώνιον, εορτή που δεν θα έχη τέλος. Ω, βάθος πλούτου και γνώσεως Θεού! « Α οφθαλμός ουκ είδε, και ους ουκ ήκουσε και επί καρδίαν ανθρώπου ουκ ανέβη, α ητοίμασεν ο Θεός τοις αγαπώσιν Αυτόν» ( Α΄ Κορινθ.2,9 ). Προσέχετε την ευχήν, επιμείνατε προσευχόμενοι. Η προσευχή όλα θα τα τακτοποιήση. Μη κάμπτεσθε καθόλου. Μείνατε στερεοί εις τον άγιον σκοπόν. Μείνατε κοντά εις τον Ιησούν δια να ζήσετε την πνευματικήν ευτυχίαν. Ουδεμία ευτυχία υπάρχει εκτός μιας και αυτή εν τω Χριστώ. Αι νομιζόμεναι ευτυχίαι εκτός Χριστού, λέγονται καταχρηστικώς, εφ’ όσον αποκτώνται με ένοχα μέσα και διότι τελειώνουν εντός ολίγου και οδηγούν τον άνθρωπον εις την αιώνιον δυστυχίαν. Αγωνίζεσθε, τέκνα μου, οι άγγελοι πλέκουν στεφάνια με λουλούδια του παραδείσου. Ο Χριστός μας τα λογίζεται εις μαρτύριον. Τι ωραιότερον να μαρτυρή κανείς δια τον Χριστόν!
4η Επιστολή
Έλαβον το γράμμα σου παιδί μου και όλοι εχαρήκαμε δια τον στερεόν σου πόθον, δια το ωραίον ιδεώδες του μοναχισμού. «Εξελεξάμην παραρριπτείσθαι μάλλον εν τω οίκω του Θεού μου ή οικείν με εν σκηνώμασιν αμαρτωλών» ( Ψαλμ. 83,11 ). Καμμία αγάπη μη σε χωρίση από την αγάπην του Χριστού. Τα πάντα να θεωρής σκύβαλα, ίνα Χριστόν κερδίσης. Ουκ άξια τα παθήματα της παρούσης ζωής προς την μέλλουσαν δόξαν, που θα δοθή εις τους αγωνιστάς. Καιρός αγώνων, θλίψεων, κόπων δια τον Θεόν ο νυν, ο δε μέλλων, καιρός στεφάνων δόξης αιωνίου, βραβείων, επαίνων και συναυλίας μετά των αγίων αγγέλων πλησίον του υπερτάτου θρόνου του Θεού. Η νεότης διέρχεται αθόρυβα.
Τα χρόνια κυλούν ήσυχα, ανεπαίσθητα, όπως το νεράκι του ρυακιού. Οι ώρες ωσάν τον καπνόν, που παίρνει ο άνεμος. Ούτω φεύγει και χάνεται η παρούσα ζωή και οι μεν αγωνισταί του Θεού, πορεύονται προς αιώνια βραβεία δόξης, οι δε ράθυμοι και φιλόκοσμοι, προς μίαν αιώνιον καταδίκην μετά των δαιμόνων. Τα θέλγητρα του κόσμου και αι ηδοναί αυτού εις αυτούς που τας απολαμβάνουν, αν δεν μετανοήσουν, θα μεταβληθούν εις αιώνιον θλίψιν και πόνον. Ενώ αντιθέτως, εις τους ανθρώπους του Θεού, το ολίγον της στερήσεως, θα αντιμετρηθή με μίαν αιώνιον ευτυχίαν και μακαριότητα του Θεού.
Ταύτην την μακαριότητα είδεν ο ουρανοβάμων Παύλος και ανεφώνησεν έκπληκτος: « Α οφθαλμός ουκ είδεν και ούς ουκ ήκουσεν και επί καρδίαν ανθρώπου ουκ ανέβη, α ητοίμασεν ο Θεός τοις αγαπώσιν Αυτόν» ( Α΄ Κορ.2,9 ). Μη σε εμποδίση το των οικείων φίλτρον. Σκέψου ότι μόνος σου θα είσαι εις την ώραν του θανάτου και τότε χρήζεις να έχης τον Θεόν βοηθόν. Και αν τώρα Τον αγαπήσης περισσότερον εκείνων,
θα έχεις Τούτον. Εάν όμως υποχωρήσης, τότε μόνος θα θερίσης της σκληράς μεταμελείας την επικαρπίαν. Λοιπόν δια την αγάπην του Χριστού μας, ανάλαβε την απόφασιν και ξεκίνα.
5η Επιστολή
Τεκνίον μου ευλογημένον, ο κραταιός εν πολέμοις Κύριος ας κραταιώση την καρδίαν σου εις το ποιήσαι το ευάρεστον ενώπιον αυτού. Μη πτοείσθω, μηδέ δειλιάτω η καρδία σου θέλουσα να ποιήσης το θέλημα του Θεού το σωτήριον. Ενθαρρύνων ο Δεσπότης Χριστός τους εις αυτόν πιστεύοντας και οπαδούς Του, έλεγε: «Τι γαρ ωφελήσει άνθρωπον, αν γίνη κάτοχος όλων των αγαθών του κόσμου και δια τούτων ζημιωθή την αθάνατον αυτού ψυχήν;» Ο κόσμος με τα ιδικά του θέλγητρα είναι εφήμερος, ενώ η νοερά ουσία του ανθρώπου, η ψυχή, είναι αθάνατος προωρισμένη να ζήση αιωνίως εν τω Θεώ.
Παρέρχονται αι ηδοναί μαζί με αυτούς που τας απολαμβάνουν. Σκιά γαρ τα ανθρώπινα. Όλα ρέουν και διαλύονται, όντως όναρ και ενύπνιον τα ανθρώπινα, ο ένας κατόπιν του άλλου καταλαμβάνουν τον ψυχρόν τάφον. Εκεί κάτω θαμμένοι διαλαλούν σιωπηλώς ότι τα ανθρώπινα όλα είναι όντως ματαιότης και πλάνη. « Μάτην ταράττεται πας γηγενής. Ότε τον κόσμον κερδίσωμεν, τότε τον τάφον οικήσωμεν, ομού βασιλείς και πτωχοί».
Ταύτα μελέτα, παιδί μου, και δη το κριτήριον του Θεού, που μέλλομεν να παρασταθώμεν και που θα φανερωθούν τα δια λόγου, διανοίας και πράξεως έργα μας. Στιγμή φοβερά!
Τότε συνήγοροι αδρανούν, μόνον τα έργα τα καλά εισι φωναί συνηγόρων τρανώτεραι σαλπίγγων. Ω, τι ευτυχία, τι επιτυχία! Τι δόξα στον Χριστόν μας, που εις τον όγδοον αιώνα δεν εκλείπουν οι ομολογηταί Του και εκείνοι που αρνούνται τον σατανά και τας πομπάς του και δέχονται ολόθερμα να καταταγούν
εις την βασιλικήν φρουράν και να υπερασπίσουν τα ιερά και όσια του Θεού!
Καιρός αγώνων, τεκνίον μου, υπόθεσις στεφάνων, μη στερηθής της ευκαιρίας, ομολόγησε καταταγήν εις τους αγωνιστάς υπέρ Θεού: «Δεν θέλω να ζήσω την κοσμικήν ζωήν, την γεμάτην από παγίδας, αμαρτίας, εμπάθειαν, ασωτείαν.
Επιθυμώ αγνότητα, αγιασμόν, απάθειαν, ελπίδα αιωνίου ζωής δια παρθενικού και μοναστικού βίου, ποθώ να αγνίσω την μολυσμένην τοις πάθεσι ψυχή μου δια δακρύων, δι’ υπακοής, δια μετανοίας. Ξένα πάντα ταύτα τα θεάρεστα τοις κοσμικοίς. Νοσταλγώ τον έρωτα της του Χριστού αγάπης, ποθώ θείαν παρηγορίαν εις την ζωήν μου, δεν την θέλω με παρηγορίας γήϊνων παρακλήσεων, διότι καταλήγουν εις δυστυχίαν και πόνον».
Ταύτα μελέτα, εν τούτοις έσο και ο Θεός έστω μετά σου ενισχύων σε εις την ένδοξον μάχην, που θα την παρακολουθούν ο Χριστός, η Παναγία, οι άγιοι άγγελοι και οι όσιοι, οι εν ασκήσει λάμψαντες και αοράτως θα σου δίδουν φώτισιν, δύναμιν, θάρρος, ανδρείαν και ελπίζω εις την ακαταμάχητον δύναμιν του Θεού, ότι θα σου δώση την Νίκην, ίνα και επί σοι δοξασθή το Πανάγιόν Του όνομα.
6η Επιστολή
Προς πνευματικήν κόρην
Τα πάντα στέκονται εις την θέλησίν σου, να παρακαλής πολύ θερμώς την Παναγίαν μας να σε θερμάνη εις τον άγιον πόθον, να αποφασίσης με αυταπάρνησιν να αρνηθής τον μάταιον κόσμον, το όνειρον αυτό που λέγεται ζωή, και να ακολουθήσης τον Νυμφίον Χριστόν, που θα σου χαρίση τον εαυτόν Του και την γλυκυτάτην Του αγάπην και θα σε αξιώση να γίνης κληρονόμος της βασιλείας Του. Να παρακαλής να σου χαρίση την αγίαν απόφασιν και όταν σου την δώση, κάνε τον Σταυρόν σου και ακολούθα την σωτήριον φωνήν του Ιησού, όπου λέγει:
« Όστις θέλει οπίσω μου ελθείν, απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού και ακολουθείτω μοι». Εις την φοβεράν ώραν του θανάτου, κανείς δεν μας βοηθεί, ει μη μόνον τα έργα τα καλά, που εκάμναμε δια τον Θεόν και την ψυχήν μας. Και επειδή η μοναχική ζωή είναι γενικά έργα του Θεού και ωφελιμώτατα δια να σωθή η ψυχή μας, διατί να μη θυσιάσωμεν τα πάντα και να ζήσωμεν μίαν τέτοιαν ζωήν, που θα μας κάνη πλουσίους εις την βασιλείαν του Θεού; « Τι γαρ ωφελήσει άνθρωπον, εάν κερδίση τον κόσμον όλον, και ζημιωθή την ψυχήν αυτού;».
Η ζωή του ανθρώπου κρέμαται εις μίαν κλωστήν, εις κάθε μας βήμα κρίνεται η ζωή μας, πόσοι και πόσοι εξύπνησαν και δεν ενύκτωσαν; Πόσοι έπεσαν να κοιμηθούν και δεν εξύπνησαν; Πράγματι η ζωή του ανθρώπου είναι ένα όνειρον. Εις το όνειρον βλέπει κανείς ανύπαρκτα πράγματα, ενίοτε ότι εστέφθη βασιλεύς και όταν ξυπνά, βλέπει ότι είναι εις την αλήθειαν ένας πτωχός άνθρωπος. Εις την ζωήν αυτήν που ζώμεν, κοπιάζει ο άνθρωπος να πλουτίση, να σπουδάση, να καλοπεράση, να γίνη μεγάλος, αλλά δυστυχώς έρχεται ο θάνατος και τα ματαιώνει όλα, και εκείνα που εκοπίασεν εις όλην του την ζωήν, τα παίρνουν άλλοι και αυτός φεύγει από την ζωήν με ένοχον συνείδησιν και λερωμένην ψυχήν.
Ποίος είναι ο σοφός που θα καταλάβη ταύτα και θα τα αρνηθή και θα ακολουθήση τον Νυμφίον Χριστόν, που όλα τα έργα, τα οποία θα κάνη, θα του ανταποδώση εις την βασιλείαν Του απείρως περισσότερα! Πάντοτε, κόρη μου, να ενθυμήσαι τον θάνατον, την κρίσιν του Θεού, που χωρίς άλλο θα τον υποστώμεν, να τα ενθυμήσαι, δια να έχης περισσότερον φόβον Θεού και να κλαις τας αμαρτίας σου, διότι τα δάκρυα παρηγορούν την ψυχήν του κλαίοντος.
7η Επιστολή
Πνευματική μου κόρη, εύχομαι γαλήνη και χαρά θεϊκή να συνοδεύη την ζωήν σου. Αμήν. Έλαβα το γράμμα σου και είδα την χαράν σου. Εύχομαι να σου γίνη απαρχή η χαρά αύτη δια μίαν συνέχειαν πνευματικής συγκομιδής, δια μίαν νέαν ζωήν τελείως αφιερωμένην εις την μοναδικήν αγάπην του Θεού. Οίδας τους καρπούς του πνεύματος.
Εάν ολίγον οιδας και τόσον ετονώθης, πόσον θα τονωθής, όταν θα ευρίσκεσαι εις ένα περιβάλλον όλως πνευματικόν! Παντού και μέχρι τέλους ζωής θα υφιστάμεθα πειρασμούς, και εις το μοναστήρι και εις την έρημον, αν είμεθα. Πλην όμως μακράν του κόσμου θα έχωμεν την ευχέρειαν να πολεμώμεν εις ανοικτόν τόπον πολέμου, όπου θα δυνάμεθα να συσσωρεύσωμεν πνευματικάς επικουρίας εις βοήθειάν μας με χρηστάς ελπίδας της αιωνίου νίκης δια το βραβείον της άνω κλήσεως. Ουκ έχομεν ώδε μένουσαν πόλιν, αλλά την μέλλουσαν, την αιώνιον, την δεδοξασμένην επιζητούμεν! Αγωνίζου, παιδί μου, με όλας σου τας δυνάμεις, μη δίδης χαράν εις τον σατανάν με την παράλειψιν των καθηκόντων σου, αλλά πικρίαν δίδε
του δια της ακριβούς και μετά προθυμίας εκτελέσεως αυτών. Ο κόσμος παρέρχεται και το σχήμα αυτού, ο δε εργαζόμενος το αγαθόν μένει εις τον αιώνα. Ο σατανάς δεν θα παύση δια των φαρμακερών βελών του να σε σαϊτεύη με λογισμούς ποικίλους, ιδίως με τους αισχρούς λογισμούς, συ δε παρατάξου γενναίως, όπως τον στέφανον τον άφθαρτον λάβης. Μόλις φανή ο κακός λογισμός, αμέσως χάλασε την φαντασίαν και λέγε αμέσως την ευχήν και ιδού η λύτρωσις έρχεται! Μη δειλιάζης εις την θεωρίαν του πολέμου, δια να μη χάσης το ηθικόν σου, αλλά επικαλού τον Παντοδύναμον Θεόν, και ταπείνωνε τον εαυτόν σου πάρα πολύ. Μέμφου τον εαυτόν σου με τα χειρότερα επίθετα πείθουσα τον λογισμόν σου ότι τέτοια είσαι, και τότε με το σημείον αυτό της αυτοταπεινώσεως άρχισε τον πόλεμον συν τη ευχή. Πρόσεχε, διότι δεν είναι μικρός ο αγών που διεξάγομεν. Έχομεν με αρχάς και εξουσίας να παλαίψωμεν και χρειάζεται σύνεσις και προσοχή, όπως καλώς αγωνισθώμεν, διότι το καλόν ουκ έστι καλόν, αν μη καλώς γίνη. Εύχομαι καλόν αγώνα, πρόσεχε τα πρόσωπα που θα κάνης συντροφιά…..
Με πλήθος ευχών και ευλογιών.
Ελάχιστος Γέροντάς σου.
Από το βιβλίο ΠΑΤΡΙΚΑΙ ΝΟΥΘΕΣΙΑΙ του Γέροντος Εφραίμ
Ψηφιοποίηση κειμένου Κώστας Αργυρακόπουλος
Πηγή
paraklisi
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
![Πατρικαί Νουθεσίαι Γέροντος Εφραίμ Φιλοθεΐτου - «Κόσμος, Οικείοι» [Επιστολή 1η - 7η] - Φωτογραφία 1](https://images.newsnowgreece.com/118/1184603/patrikai-nouthesiai-gerontos-efraim-filothetou---kosmos-oikeioi-epistoli-1i---7i-1-124x78.jpg)
![Πατρικαί Νουθεσίαι Γέροντος Εφραίμ Φιλοθεΐτου - «Κόσμος, Οικείοι» [Επιστολή 1η - 7η] - Φωτογραφία 2](https://images.newsnowgreece.com/118/1184603/patrikai-nouthesiai-gerontos-efraim-filothetou---kosmos-oikeioi-epistoli-1i---7i-2-124x78.jpg)
![Πατρικαί Νουθεσίαι Γέροντος Εφραίμ Φιλοθεΐτου - «Κόσμος, Οικείοι» [Επιστολή 1η - 7η] - Φωτογραφία 3](https://images.newsnowgreece.com/118/1184603/patrikai-nouthesiai-gerontos-efraim-filothetou---kosmos-oikeioi-epistoli-1i---7i-3-124x78.jpg)
![Πατρικαί Νουθεσίαι Γέροντος Εφραίμ Φιλοθεΐτου - «Κόσμος, Οικείοι» [Επιστολή 1η - 7η] - Φωτογραφία 4](https://images.newsnowgreece.com/118/1184603/patrikai-nouthesiai-gerontos-efraim-filothetou---kosmos-oikeioi-epistoli-1i---7i-4-124x78.jpg)
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Sleeper dress: Το φόρεμα που φορούν τώρα τα κορίτσια της μόδας
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Γιατί τα Rolex είναι τόσο ακριβά;
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
