ΝΕΑ VIDEO NEA PHOTO NEA

 | 

Είμαι αναβλητικός, υπάρχει πρόβλημα;

Είναι Σάββατο και επικρατεί μία αίσθηση δυσαρέσκειας. Τη Δευτέρα το project πρέπει να είναι έτοιμο, αλλά εγώ τι κάνω; Στέκομαι μπροστά στο ανοιχτό ψυγείο και περιεργάζομαι τα ενδότερα. Δεν πεινάω, ούτε ψάχνω κάτι συγκεκριμένο. Απλά αναβάλλω. Procrastination είναι ο διεθνής επιστημονικός όρος. «Πρόκειται για μία ασυνείδητη κατάσταση, στην οποία χάνουμε από το οπτικό μας πεδίο τον μακροπρόθεσμο στόχο, για να προτάξουμε κάτι άλλο, που βραχυπρόθεσμα φαίνεται πιο ελκυστικό», λέει η Γιάνα Κύνελ, καθηγήτρια ψυχολογίας στο πανεπιστήμιο της Ουλμ.

Κάποιοι είναι πιο επιρρεπείς στην αναβλητικότητα. Αλλά για να την καταπολεμήσουμε, πρέπει «να προστατέψουμε τον στόχο που έχουμε στο μυαλό μας από εναλλακτικές λύσεις που φαντάζουν πιο ελκυστικές τη δεδομένη στιγμή», λέει η ψυχολόγος. Μία τέτοια λύση είναι η επίσκεψη στο ψυγείο. Και αυτό γιατί υπόσχεται άμεση απόλαυση. Αλλά υπάρχουν και διαβαθμίσεις στην αναβλητικότητα. Στην πιο δυσλειτουργική μορφή της, λέει η Γιάνα Κύνελ, «η μετάθεση στόχων και εργασιών στο μέλλον συνοδεύεται από μία έντονη αίσθηση άγχους».

Αναβολή με… σχέδιο

Εκτός αν η επίσκεψη στο ψυγείο γίνεται λελογισμένα και υπολογισμένα, ως ένα μικρό διάλειμμα. Οπότε όχι μόνο δεν μας αποσπά από τον στόχο, αλλά μπορεί να βοηθήσει και στην εκπλήρωσή του, λέει η ειδικός. Αναβλητικότητα βάσει σχεδίου, με άλλα λόγια. Άλλωστε και στη δουλειά κάνουμε μικρά διαλείμματα με εποικοδομητική διάθεση. Θα πούμε μια κουβέντα με τον συνάδελφο, θα ρίξουμε μια ματιά στο κινητό, μπορεί και δύο. Κάποτε αναβάλλουμε συνειδητά, μέχρι τη στιγμή εκείνη που αισθανόμαστε ότι μπορούμε να ανταποκριθούμε στον στόχο μας. «Κάθε άνθρωπος έχει το δικό του ‘παράθυρο δραστηριοποίησης’, στο οποίο αποδίδει καλύτερα. Δεν είναι κακό να αναβάλουμε πράγματα μέχρι εκείνη τη στιγμή, υπό τον όρο βέβαια ότι θα την αξιοποιήσουμε συνειδητά», λέει η ειδικός.

Αλλά και οι επιρροές του περιβάλλοντος μπορεί να ενισχύουν μία τάση να καθυστερούμε πράγματα. Ας πούμε, όταν το ψυγείο είναι κοντά, προκαλεί έναν πειρασμό αναβλητικότητας. Κάτι που δεν συμβαίνει με το σίδερο, για παράδειγμα. Και πού οφείλονται όλα αυτά άραγε; Ειδικοί κάνουν λόγο για χαμηλή αυτοεκτίμηση. Θυμάμαι το γνωστό ανεκδοτάκι: «Έχετε βιβλία για τη χαμηλή αυτοεκτίμηση;» «Βεβαίως, τα έχουμε και σε προσφορά». «Μα όχι, δεν μου αξίζει κάτι τέτοιο».

Πώς το αντιμετωπίζουμε;

Ευτυχώς υπάρχουν λύσεις και πρακτικές συμβουλές. Η ψυχολόγος Γιάνα Κύνελ λέει ότι πρέπει να διατυπώνουμε τον στόχο μας με όσο τον δυνατόν μεγαλύτερη σαφήνεια και κατά τρόπο δεσμευτικό. Επιπλέον πρέπει να δημιουργούμε το ενδεδειγμένο πλαίσιο συνθηκών, που θα μας φέρει πιο κοντά στον στόχο. Implementation intentions είναι ο επιστημονικός όρος. Παράδειγμα: Θέλουμε να τρέξουμε, αλλά το αναβάλουμε συνεχώς. Γι αυτό βάζουμε ως στόχο ότι, με το που θα γυρίσουμε σπίτι, θα βάλουμε τα αθλητικά μας και θα βγούμε στον δρόμο. Από τη στιγμή που είμαι στον δρόμο με τα αθλητικά μου θα τρέξω, τι άλλο μπορώ να κάνω;

 Αυτά έχω να σας πω. Και επίσης ότι όλα τα προηγούμενα δεν τα εννοούσα πολύ σοβαρά. Αυτή τη διευκρίνιση έλεγα να την κάνω σε επόμενο άρθρο, αλλά σκέφτηκα ότι δεν έπρεπε να το αναβάλω.

Λαρίσα Μαρί Βάρνεκ/ Γιάννης Παπαδημητρίου
Πηγή Tromaktiko