2018-09-28 23:13:33
Η δράση της U.N.R.R.A. στη ΛΕΥΚΑΔΑ | Μέρος B'
Η ΔΡΑΣΗ ΤΗΣ UNRRA ΣΤΗ ΛΕΥΚΑΔΑ. ΜΕΛΕΤΗ ΕΓΓΡΑΦΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΕΘΝΩΝ (United Nations Archives)
Νικήτας Κ. Ψαθάς
12.9.18
ΔΕΙΤΕ ΚΑΙ ΤΟ 1ο ΜΕΡΟΣ:
(ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ)
Δεύτερο μέρος
Συνεχίζουμε σήμερα την παρουσίαση του αρχείου του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, για το οποίο είχαμε μιλήσει στην προηγούμενη δημοσίευσή μας. Θα ασχοληθούμε με τον φάκελο S-1374-0000-0304 που αποτελείται από 30 συνολικά σελίδες, και φέρει εξωτερικά την ένδειξη “LEFKAS G”, μάλλον υπονοώντας την περιοχή (Region) “C” στην οποία ανήκε διοικητικά (για τις υπηρεσίες της UNRRA) το νησί.
Κάποια από τα έγγραφα του φακέλου σχετίζονται με την Βόνιτσα, ενώ κάποια περιλαμβάνουν πληροφορίες τόσο για τη Λευκάδα, όσο και για περιοχές της Αιτωλοακαρνανίας. Τα 13 σχετιζόμενα με την περιοχή της Λευκάδας έγγραφα που περιλαμβάνει ο φάκελος είναι:
Έγγραφο UN11/10.5.46
Δακτυλογραφημένη επιστολή του «Διαμερισματάρχη» παιδικής διατροφής – Διαμέρισμα Δ’ (Ιωάννινα), «προς τον Επαρχιακόν Επόπτην Λευκάδος»:
«Λόγω του ότι η Λευκάς απετέλεσεν ανεξάρτητητον Νομόν και υπήχθη διά Κυβερνητικής Διαταγής εις το Γ’ Διαμέρισμα Πατρών, θέλετε του λοιπού απευθύνεσθε δι’ όλα τα ζητήματα και οδηγίας προς το Γραφείον Παιδικής Διατροφής Γ’ Διαμερίσματος Πάτρας. Εννοείται ότι το άνω Γραφείον θέλει αναλάβη, όσον αφορά την Περιφέρειαν Λευκάδος, όλας τας αρμοδιότητας και ευθύνας τας οποίας είχομεν ημείς μέχρι σήμερον διά την αποστολήν τροφίμων, διαιτολογίων, κοινοποιήσεων του Κέντρου, ως και μισθοδοσίαν σας τα ανωτέρω από 1ης Μαΐου ε.ε. Επειδή ο υμέτερος μισθός Μαΐου είχε προκαταβληθή εις υμάς, το Γραφείον Παιδικής Διατροφής Πατρών θέλει αρχίση να μισθοδοτή υμάς από 1ης Ιουνίου ε.ε». Υπογράφει ο Διαμερισματάρχης Παιδικής Διατροφής Ι. Α. Φιλιππίδης, ενώ από κάτω υπάρχει χειρόγραφη σημείωση: «translation please», μετάφραση η οποία ακολουθεί (έγγραφο 12).
Έγγραφο UN12/10.5.46
Πρόκειται για την αγγλική έκδοση (χειρόγραφη) του εγγράφου 11, με τον ίδιο αριθμό πρωτοκόλλου (157/10.5.46), σε δύο ελαφρώς διαφορετικές εκδοχές. Υπογραφή Ι.Α.Φιλιππίδης.
Έγγραφο UN13/14.6.46
Δισέλιδη δακτυλογραφημένη έκθεση του αντιπροσώπου της Αιτωλοακαρνανίας (George Hanges) προς τον κ. Ρούσση (UNRRA Πάτρας), που περιλαμβάνει πληροφορίες για τις περιοχές: Αμφιλοχία, Βόνιτσα (Δευτέρα 3 Ιουνίου), Πάλαιρος (Τρίτη 4 Ιουνίου), Μύτικας (5 Ιουνίου), Λευκάδα (6,7 και 8 Ιουνίου), Αγρίνιο, Αστακός, Θέρμο και Άγιος Βλάσσιος.
Στην σχετική με την Λευκάδα παράγραφο, διαβάζουμε: «6,7 και 8 Ιουνίου. Στη Λευκάδα έμεινα 3 ημέρες. Επισκέφθηκα τις αποθήκες, την Αγροτική Τράπεζα, τον Νομάρχη, την αποθήκη ιματισμού και περιηγήθηκα σε όλο το νησί, πραγματοποιώντας επισκέψεις σε 36 συνολικά Κοινότητες. Φαίνεται πως αρχίζουν σιγά - σιγά να ακολουθούν τις οδηγίες της υπηρεσίας μας (Region “C”) και να συμμορφώνονται προς αυτές, αλλά θα είχαν καταφέρει περισσότερα αν επικοινωνούσαν με την Πάτρα μέσω τηλεφώνου ή τηλεγραφημάτων. Πιστεύω πως θα χρειαστεί περίπου ένας μήνας μέχρι να εξοικειωθούν με το σύστημα και τις διαδικασίες του Γ’ Διαμερίσματος.
Ο νέος Νομάρχης μου έδωσε την εντύπωση ενός ικανού και δραστήριου άνδρα και φιλοδοξεί να κρατήσει αποστάσεις από την πολιτική. Τον διαβεβαίωσα για την πλήρη συνεργασία μας. Δεν πιστεύω να υπάρχει άλλο σημείο σε ολόκληρη την Ελλάδα όπου ο κόσμος να είναι τόσο φανατικά διαιρεμένος σε δύο κόμματα (φατρίες), όχι μόνο στην πόλη της Λευκάδας αλλά και σε ολόκληρο το νησί.
Η διανομή ρουχισμού που πραγματοποιήθηκε και για την οποία χάρις στις προσπάθειες και την προσωπική επίβλεψη του κ. Steaven, δεν ακούστηκε κανένα παράπονο, ήταν η μόνη αμερόληπτη διανομή ρουχισμού που έγινε εδώ. Σχετικά με το πρόγραμμα παιδικής διατροφής, τίποτα δεν ολοκληρώθηκε και αυτό λόγω της επιμονής των γονέων και με εξαίρεση ορισμένες κοινότητες, διανεμήθηκε μόνο ξηρά τροφή.
Ορισμένες Κοινότητες ωστόσο, μου υποσχέθηκαν ότι θα αρχίσουν να μαγειρεύουν (σ.σ. να προετοιμάζουν συσσίτια), μένει όμως να δούμε αν θα τηρούσουν τις υποσχέσεις τους. Είμαι σίγουρος πως με συνεχείς επισκέψεις στις Κοινότητες, θα προετοιμάσουν τελικά το φαγητό. Την ίδια δυσκολία είχαμε εδώ και στην αρχή. Ένα άλλο κακό δεδομένο στην παιδική διατροφή, είναι ότι το Διαμέρισμα Δ’, ποτέ δεν απέστειλε ένα ολοκληρωμένο μενού κι αυτό ήταν ένα σοβαρό μειονέκτημα, αφού είχε στείλει πρόγραμμα χωρίς τα αγαθά.
Σχετικά με την Βασιλική και την δημιουργία εκεί κέντρου διανομής, θα έλεγα ότι είναι απολύτως απαραίτητο να αποσταλούν οι προμήθειες απευθείας εκεί παρά μέσω της Λευκάδας. Η Βασιλική είναι ένα μικρό και ευημερούν λιμάνι με αποθήκες και εγκαταστάσεις για τον ελλιμενισμό των καϊκιών. Η απόσταση από την Λευκάδα είναι 46 χιλιόμετρα και τα μεταφορικά ανά οκά ανέρχονται σε 150 δραχμές, πέραν των εξόδων φόρτωσης και εκφόρτωσης. 13 Κοινότητες συνολικού πληθυσμού 7.699 κατοίκων που βρίσκονται σε ακτίνα 15 χιλιομέτρων από την Βασιλική, μπορούν να εξυπηρετούνται από εκεί. Από Δημόσια κτίρια, υπάρχει μόνο ένα Ειρηνοδικείο και ένα τελωνείο.
Σε ξεχωριστή σελίδα, σας γνωρίζω τα ονόματα των Κοινοτήτων και τον πληθυσμό τους, καθώς και το όνομα του επιθεωρητή του τελωνείου. Υπάρχει μια επιτροπή διανομών που χρηματοδοτείται απευθείας από το Υπουργείο. Στην δική μου επικράτεια δεν υπάρχει αντίστοιχη επιτροπή και μου έχει προκαλέσει την περιέργεια με ποιον τρόπο απέκτησε τέτοια αρμοδιότητα». Για το μέρος της επιστολής που αναφέρεται στην περιοχή της Αιτωλοακαρνανίας, θα ακολουθήσει σε επόμενη δημοσίευση ο σχολιασμός από την Αμφικτιονία Ακαρνάνων.
Έγγραφο UN9/δίχως σαφή χρονολόγηση (αφορά μάλλον την θερινή περίοδο του 1946)
Δακτυλογραφημένη δισέλιδη επιστολή (φέρουσα την ένδειξη “copy” δηλαδή αντίγραφο) με θέμα «επίσκεψη στη Λευκάδα», με παραλήπτη τον κ.Ρούσση και συντάκτη τον αντιπρόσωπο Αιτ/νίας Γιώργο Χατζή:
«Σύμφωνα με τις οδηγίες σας, επισκέφθηκα την Λευκάδα στις 10 τρέχοντος. Επισκέφθηκα τα γραφεία της Κ.Ε.Δ. και έμεινα για αρκετή ώρα προκειμένου να διαπιστώσουν τον τρόπο με τον οποίο εργάζεται ο τομέας Γ’, αλλά και να λάβω ο ίδιος πληροφορίες σχετικά με την διανομή και διάφορα άλλα θέματα. Τους έδωσα τις απαραίτητες οδηγίες και προσπάθησα να τους βοηθήσω με όποιο τρόπο μπορούσα.
Είναι ικανοποιημένοι λόγω της μεταφοράς τους στο Γ’ Διαμέρισμα και επίσης ανέφεραν ότι παρότι έχουν λάβει την διανομή Μαρτίου, δεν έχουν ακόμη λάβει τον Απρίλιο. Προμήθειες τροφίμων για τα σχολικά γεύματα δεν έχουν φθάσει ποτέ σε επαρκή αριθμό και γι’ αυτό δεν έχουν ακόμη διανεμηθεί. Επίσης, έχουν κάποια ποσότητα χαλασμένες ρέγκες από τον περασμένο Οκτώβριο, τις οποίες δεν έχουν ακόμη καταστρέψει καθώς δεν έχουν λάβει σχετική έγκριση από τον τομέα Δ’, με αποτέλεσμα να υπάρχει κίνδυνος για την δημόσια υγεία, γι’ αυτό και το αναφέρω. Κάτι πρέπει να γίνει γι’ αυτό το ζήτημα και να επισπευτεί η αποστολή της έγκρισης.
Επισκέφθηκα τον Νομάρχη και έλαβα μέρος σε συνάντηση της επιτροπής διανομών. Επίσης, επισκέφθηκα την ΑΤΕ και δύο αποθήκες. Όταν έρθω ξανά την Λευκάδα, θα παραμείνω για 2 ή 3 ημέρες, προκειμένου να επισκεφθώ ολόκληρο το νησί. Σχετικά με τον αντιπρόσωπο, δεν έχουμε βρει ακόμη το κατάλληλο άτομο, αλλά η επιτροπή εξακολουθεί την αναζήτηση, ενώ το ίδιο θα κάνω κι εγώ στην επόμενη επίσκεψή μου. Μέχρι να βρεθεί ο κατάλληλος, εγώ, ως αντιπρόσωπος θα κάνω ό,τι καλύτερο για την καλύτερη διανομή των προμηθειών. Ο κ. Stokes όπως και πολλοί άλλοι, θα ήθελε πολύ να οριστεί αντιπρόσωπος στην Λευκάδα ο κ. Ηλίας Μακάτης, διερμηνέας της Miss Erickson, καθώς η τελευταία φεύγει για τις Η.Π.Α. Πριν κάνετε κάποια κίνηση σε αυτό το ζήτημα, θα ήθελα πολύ να εκφράσω και την δική μου άποψη».
Έγγραφο UN10/δίχως σαφή χρονολόγηση
Πρόκειται για εγκύκλιο ή μάλλον τμήμα εγκυκλίου (υπ’αριθ.1) «προς απάσας τας Σχολικάς Επιτροπάς Μαθητικών Συσσιτίων του Γ’ Διαμερίσματος»:
«Συμφώνως με τον Νόμον του 1939* άπαντα τα Σχολεία διετάχθησαν υπό του Υπουργείου Παιδείας όπως σχηματήσωσιν μίαν Σχολικήν Επιτροπήν διά:
α) Την παραλαβήν των τροφών β) Την παρασκευήν του φαγητού γ) Την ευθύνην διαχειρίσεως.
Η Ελληνική Κυβέρνησις επιθυμεί όπως αρχίση αμέσως η διατροφή των εις τα Σχολεία φοιτούντων παιδιών ηλικίας από 6-14 ετών, άτινα θα λάβουν τας κάτωθι ποσότητας τροφίμων διά τον μήνα Δεκέμβριον.
(Ποσότητες σε δράμια μηνιαίως κατ’ άτομο)
Άλευρον 208,
Γάλα κόνις 156,
Ζάχαρις 35,
κρέας-ιχθείς 21,
κακάο-μαρμελάδα 78,
πλιγούρι 220.
1)-Τα τρόφιμα θα στέλωνται εκ Πατρών εις τα Κέντρα Εφοδιασμού όλου του Διαμερίσματος.
2) Αι παρεχόμεναι ποσότητες και είδη δεν θα είναι μόνον ως ανωτέρω αλλά θα αλλάσσωσιν. Καταβάλλεται προσπάθεια αυξήσεως των μεριδίων.
3) Αι Σχολικαί Επιτροπαί ειδοποιούνται διά της παρούσης ότι συντομώτατα αποστέλλονται σχετικά τρόφιμα άτινα θα εξακολουθούν αποστελλόμενα μηνιαίως. Δια να γίνη ανάληψις τροφών το σχολείον δέον όπως έχη Σχολικήν Επιτροπήν ήτις να έχη εγκριθή υπό του Σχολικού Επιθεωρητού, όστις θα καταχωρήση τους εγκτιθησομένους αριθμούς επί εκάστου συνημμένου αποκόμματος εξουσιοδοτήσεως.
4) Αι Σχολικαί Επιτροπαί θα είναι υπεύθυνοι διά την λήψιν των τροφίμων εκ των Κέντρων Εφοδιασμού. Αύτη θα γίνεται δι’ εξουσιοδοτήσεως της Επιτροπής τροφίμων του χωρίου ήτις θα είναι υπεύθυνος διά την μεταφοράν και την εις καλήν κατάστασιν παράδοσιν των τροφίμων εις την Σχολικήν Επιτροπήν.
5) Η Σχολική Επιτροπή θα είναι υπεύθυνος διά την φύλαξιν και καλήν διατήρησιν των σχολικών τροφίμων.
6) Η Σχολική Επιτροπή θα εφοδιασθή διά μονίμου εξουσιοδοτήσεως ήτις θα παρουσιάζεται εκάστην φοράν αναλήψεως τροφίμων εις το κέντρον εφοδιασμού. Εάν το απόκομμα αυτό της εξουσιοδοτήσεως το οποίον ευρίσκεται συνημμένον εις την παρούσαν εγκύκλιον αποκοπή σημαίνει ότι το Σχολείον δέον ν’αποτανθή εκ νέου εις τον Τοπικόν Σχολικόν Επιθεωρητήν διά να λάβη νέαν εξουσιοδότησιν. Μαζί με το απόκομμα εξουσιοδοτήσεως (εκτός της πρώτης φοράς) η Σχολική Επιτροπή δέον όπως παραδίδη εις το Κέντρον Εφοδιασμού μηνιαίαν έκθεσιν εις ην να εμφαίνωνται: α) Ποσότητες τροφίμων αίτινες ελήφθησαν τον προηγούμενον μήνα. β) Αριθμός σιτισθέντων παιδιών. γ) Αριθμός ημερών λειτουργίας των συσσιτίων. δ) Τρόφιμα μη καταναλωθέντα και ευρισκόμενα εις χείρας της Σχολικής Επιτροπής. ε) Έξοδα γενόμενα και υπόλοιπον Ταμείου εάν υπάρχη».
*: Πρόκειται για τον Αναγκαστικό Νόμο 1787 του 1939 (ΦΕΚ Α’ 231/9.6.39) «περί οργανώσεως των μαθητικών συσσιτίων» με την οποία συνίσταται στην έδρα κάθε εκπαιδευτικής περιφέρειας «Επιτροπή Μαθητικών Συσσιτίων» «υπό την προεδρίαν του οικείου επιθεωρητού και την επίτιμον τοιαύτην του Μητροπολίτου…».
Έγγραφο UN8/9.7.46
Δακτυλογραφημένη επιστολή τριών σελίδων από το αρμόδιο τμήμα της UNRRA (Region “C”) προς τον περιφερειακό διευθυντή. Πρόκειται για αναφορά στα πλαίσια επίσκεψης στην περιοχή της Αιτωλοακαρνανίας και της Λευκάδας:
«Λευκάδα. Έφθασα στην Λευκάδα στις 3 Ιουλίου. Συνάντησα τον Charles Wardell και μαζί επισκεφθήκαμε 1) Νοσοκομεία, 2) Φυλακές, 3) στρατόπεδο 4) 4 χωριά.
Είχα επαφές με 1) τον Νομάρχη, 2) τους σχολικούς επιθεωρητές, 3) τους εκπροσώπους ΠΙΚΠΑ του Νομού, 4) την επιτροπή διανομών και 5) δασκάλους και προέδρους κοινοτήτων. Νοσοκομείο.
Δόθηκαν μερίδες για 35 άτομα. Υπήρχαν 5 ασθενείς και 8 άτομα προσωπικό. Ο Νομάρχης ζει στο Νοσοκομείο. Ο διευθυντής του Νοσοκομείου δεν ήταν σε θέση να δώσει ακριβή στατιστικά. Συνέστησα όπως οι μερίδες διανέμονται μόνο για τον πραγματικό αριθμό ασθενών και προσωπικού. Οι τελευταίες προμήθειες δόθηκαν στις 19 Ιουνίου.
Οι μερίδες του Γ’ Διαμερίσματος έχουν καταφθάσει και είναι πλήρεις εκτός του ότι δεν υπάρχουν α) τσάι και β) μακαρόνια.
Παιδικός σταθμός. Έχουν σταλεί μερίδες για 50. Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει παιδικός σταθμός. Συνέστησα όπως χρησιμοποιηθούν αυτά τα τρόφιμα για τις καλοκαιρινές κατασκηνώσεις.
Φυλακές. Εστάλησαν μερίδες 135 ατόμων. Στην πραγματικότητα υπήρχαν 53 φυλακισμένοι και 6 άτομα προσωπικό. Αριθμοί για τους προηγούμενους μήνες Απρίλιος 113, Μάιος 77 – 108, Ιούνιος 57-90. Συνέστησα όπως οι μερίδες δίνονται μόνο για τους ακριβείς αριθμούς. Οι φυλακές βρώμικες και οι κρατούμενοι έδειχναν ασθενείς και απαθείς. Ο διευθυντής δεν φαίνεται και τόσο ικανός.
Προμήθειες. Οι μερίδες για το πρόγραμμα σχολικής διατροφής «10 σε ένα» έχουν καταφθάσει. Ο επικεφαλής της επιτροπής διανομών αν και ανησυχεί και ενδιαφέρεται να βοηθήσει δεν φαίνεται ωστόσο και τόσο αποτελεσματικός. Θερινές κατασκηνώσεις. Επιθεωρήθηκαν μαζί με τον κ. Wardell, σε μια όμορφη τοποθεσία πάνω σε μια χερσόνησο, δύο καλοχτισμένα κτίρια σε άριστη κατάσταση και ιδανικά για τον συγκεκριμένο σκοπό. Παρέδωσα επιστολή στην M.E.D. προτείνοντας την χρήση της πλεονάζουσας ποσότητας τροφίμων για τις θερινές κατασκηνώσεις. Θα ήμουν ικανοποιημένος αν ο υπεύθυνος διανομής μου έστελνε σχετική απάντηση.
Σχολική διατροφή. Αριθμός παιδιών σχολικής ηλικίας στο νησί 5.052 (σ.σ.: ο αριθμός της χιλιάδας δεν είναι απόλυτα ευδιάκριτος), αριθμός σχολείων 28. Ο σχολικός επιθεωρητής φαίνεται να ενδιαφέρεται για το πρόγραμμα και μετά από συνομιλίες με τον κ. Wardell και τον κ. Μαλακάση, υποσχέθηκε να υποστηρίξει το φθινοπωρινό πρόγραμμα…
Το πρόγραμμα σχολικής διατροφής έχει ξεκινήσει στην πόλη της Λευκάδας, αλλά οι μερίδες που διανεμήθηκαν ήταν σε αναξιοποίητο πλιγούρι. Ζήτησα να σταματήσει αμέσως αυτό, καθώς είχε ως αποτέλεσμα την αρνητική στάση των γονέων απέναντι στα σχολικά γεύματα. Πρότεινα την ανταλλαγή από την σχολική επιτροπή του πλιγουριού με μακαρόνια και υποσχέθηκα να μην αποσταλεί άλλη ποσότητα. Τα χωρία που επισκεφθήκαμε ήταν δεκτικά σε προτάσεις, και κατάλαβα ότι οι σχολικοί επιθεωρητές είχαν ενημερώσει επαρκώς τους δασκάλους…. Είμαι βέβαιος πως το πρόγραμμα σχολικών γευμάτων μπορεί να πραγματοποιηθεί την φθινοπωρινή περίοδο. Απαιτείται αρκετή λεπτότητα χειρισμών, λόγω των υψηλών πολιτικών συναισθημάτων που παρατηρούνται στο νησί. Μια απολύτως ουδέτερη στάση απαιτείται από πλευράς UNRRA και συνίσταται η επίσκεψη των χωριών για το πρόγραμμα σχολικής διατροφής, μαζί με τον σχολικό επιθεωρητή και τον εκπρόσωπο του ΠΙΚΠΑ. Καταγράφεται η μη ύπαρξη συγκοινωνίας. Τα χωρία που επισκεφθήκαμε: Νυδρί, Καρυά, Λαζαράτα, Άνω Εξάνθεια και αντιπροσωπείες δασκάλων από Πινακοχώρι, Κάβαλο, Σπανοχώρι και Ασπρογερακάτα».
-Ακολουθεί η αναφορά για Βόνιτσα, Αμφιλοχία, Αγρίνιο, Μεσολόγγι, περιοχές με τις οποίες θα ασχοληθεί σε επόμενη δημοσίευση η Αμφικτιονία Ακαρνάνων.
Έγγραφο UN5/5.8.46
Δακτυλογραφημένη επιστολή της Υπηρεσίας Εφοδιασμού Γ’ Διαμερίσματος προς την Κ.Ε.Δ. Λευκάδας, υπογεγραμμένη από τον Διευθυντή Χολέβα σχετικά με την «χορήγησιν τροφίμων εις τα Ιδρύματα και Φυλακάς Κατανομής Ιουλίου ε.ε.»:
«Επειδή εις τας κατανομάς τροφίμων Μαίου και Ιουνίου διά τα παρ’ υμίν Ιδρύματα ελαμβάνετο υπ’όψιν δύναμις δικαιούχων αρκετά μεγαλυτέρα της πραγματικής, εντελλόμεθα όπως εκ των δημιουργηθέντων ήδη αποθεμάτων χορηγήσητε εις το Νοσοκομείον και Φυλακάς πόλεώς σας, τρόφιμα συμφώνως του μεριδολογίου κατανομής Ιουνίου και βάσει της πραγματικής δυνάμεως δικαιούχων. Παρακαλούμεν, όπως μας γνωρίσητε αμέσως την χορηγηθείσαν ποσότητα τροφίμων εις τα ανωτέρω Ιδρύματα ως και τον αριθμόν των δικαιούχων (τροφίμων και προσωπικού)».
Το έγγραφο φέρει χειρόγραφη μετάφραση στα αγγλικά και κοινοποιείται: Νομαρχία Λευκάδος, ΑΤΕ Λευκάδος, κ.Δημόπουλον, Τμήμα Διανομών ΟΥΝΡΑ, Τμήμα Υγιεινής ΟΥΝΡΑ, Δημ.Νοσοκομείον Λευκάδος, Φυλακαί Λευκάδος, κ.Κοτσίρην.
Έγγραφο UN6/6.8.46
Δακτυλογραφημένη επιστολή της Υπηρεσίας Εφοδιασμού Γ’ Διαμερίσματος προς την Κ.Ε.Δ. Λευκάδας, υπογεγραμμένη από τον Διευθυντή Γ. Φραγκίσκο:
«Διά των υπ’αριθ. 2443 και 2705 διατακτικών μας εχορηγήσαμεν υμίν τρόφιμα 2 μηνών – Μαΐου και Ιουνίου – ως τούτα περιγράφοντα εις τα υπ’αριθ.4806/44/20.5.46, 4889/44/22.5.46 και 5424/44/24.6.46 έγγραφά μας κατανομών διά τον Παιδικόν Σταθμόν πόλεώς σας.
Ήδη ως πληροφορούμεθα παρά του κ. Καρόλου Γουόρντελ αντιπροσώπου ΟΥΝΡΑ, τοιούτος Παιδικός Σταθμός δεν υφίσταται εν τη πόλει σας. Κατόπιν τούτου εξουσιοδοτούμεν υμάς – συμφωνούντος και του Τμήματος Προνοίας ΟΥΝΡΑ, όπως μερικά των χορηγηθέντων υμίν τροφίμων τα οποία και κατονομάζομεν κατωτέρω διατεθώσιν εις την λειτουργούσαν παρ’ υμίν ΚΛΙΝΙΚΗΝ ασθενών Παίδων κλπ ΠΙΚΠΑ, ήτις έχει μεγίστην ανάγκην τοιούτων τροφίμων.
Εκ της υπ’αριθ. 2443 διατακτικής μας τα κάτωθι τρόφιμα.
ΤΟΥΤΣΙ οκ.16 ½, ΖΑΧΑΡΙΣ οκ. 13, ΟΡΥΖΑ οκ.5, ΓΑΛΑ ΚΟΝΙΣ οκ.48 ¾, ΜΠΙΣΚΟΤΑ οκ.32 ½, ΜΑΚΑΡΟΝΙΑ οκ.12 ½, ΑΛΕΥΡΟΝ ΣΟΓΙΑΣ οκ.5, ΣΑΠΩΝ ΚΙΤΡΙΝΟΣ οκ.1 ½. Εκ της υπ’αριθ.2520 διατακτικής μας ΣΟΚΟΛΑΤΑ οκ.12 ½.
Εκ της υπ’ αριθ.2705 Διατακτικής μας τα κάτωθι τρόφιμα. ΣΙΜΙΓΔΑΛΙ οκ.14, ΓΑΛΑ ΑΦΥΔΑΤΩΜΕΝΟΝ οκ.406, ΣΟΚΟΛΑΤΑ οκ.35, ΚΩΚΕΡ ΟΤΣ (σ.σ. νιφάδες βρώμης) οκ.23, ΧΥΜΟΣ ΦΡΟΥΤΩΝ οκ.229, ΣΑΠΩΝ ΚΙΤΡΙΝΟΣ οκ.4.
Η διάθεσις των ανωτέρω τροφίμων εις την Κλινικήν ΠΙΚΠΑ θα γίνεται μερίμνη του κ. Γουόρντελ κατά τας εκάστοτε παρουσιαζομένας ανάγκας ταύτης, θέλει δε σας υποβάλη εν καιρώ έκθεσιν διαχειρίσεως».
Η επιστολή κοινοποιείται σε: Νομαρχία Λευκάδας, ΑΤΕ Λευκάδας, κ.Γουόρντελ, Τμήματα Προνοίας, Ιατρικόν, Διαιτολογικόν, Διανομών, Λογιστήριον ΟΥΝΡΑ, κ.Β.Δημόπουλον.
Έγγραφο UN7/6.8.46 Πρόκειται για την παραπάνω επιστολή (UN6) αλλά στην αγγλική γλώσσα.
Έγγραφο UN4/6.8.46
Δακτυλογραφημένη επιστολή υπογεγραμμένη από τον Διευθυντή της Υπηρεσίας Εφοδιασμού κ. Χολέβα, προς την Κ.Ε.Δ. (Κεντρική Επιτροπή Διανομών) Λευκάδας με θέμα τις καλοκαιρινές κατασκηνώσεις:
«Σχετικά με το έγγραφό σας αναφορικά με την χορήγηση 37 ½ οκάδων σαπουνιού (για πλύσιμο ρούχων) στις καλοκαιρινές κατασκηνώσεις του Νομού Λευκάδας, θέλουμε να σας ενημερώσουμε ότι εγκρίνουμε την συμπληρωματική χορήγηση 37 ½ οκάδων από το υπάρχον απόθεμά σας, το οποίο διανέμεται ως εξής: 500 μαθητές Χ 60 δράμια για περίοδο τριών εβδομάδων. Το σαπούνι θα διανεμηθεί υπό την επίβλεψη του κ.Gordell (μάλλον πρόκειται περί του Wardell)».
Έγγραφο UN3/23.8.46
Τηλεγράφημα που απεστάλη από την UNRRA Λευκάδας προς την UNRRA Πάτρας, σχετικά με τις σχολικές κατασκηνώσεις (school camps):
«Οι σχολικές κατασκηνώσεις της Λευκάδας ξέμειναν από χρήματα ΣΤΟΠ. Μπορούμε να έχουμε την εξουσιοδότηση να χρησιμοποιήσουμε τραπεζικά κεφάλαια εκ των κατατεθειμένων 11 εκατομμυρίων δραχμών για την διατροφή ΣΤΟΠ. Παρακαλώ απαντήστε επειγόντως ΣΤΟΠ. Η κατασκήνωση θα σταματήσει να λειτουργεί χωρίς χρηματοδότηση ΣΤΟΠ». Αποστολέας Wardell.
Έγγραφο UN1/4.9.46
Δακτυλογραφημένη επιστολή του Charles Wardell (Welfare Officer) προς τον Godfrey Heaven (Regional Welfare Officer) με αντικείμενο την κλινική ΠΙΚΠΑ της Λευκάδας και την αξιοποίηση κάποιων αποθεμάτων τροφίμων:
«Κατά τον Μάιο και Ιούνιο του 1946, προφανώς υπό το σκεπτικό ότι υπάρχει παιδικός σταθμός στην Λευκάδα, στάλθηκαν από την Πάτρα μερίδες τροφίμων δύο μηνών, που παραμένουν ακόμη στις αποθήκες της Αγροτικής Τράπεζας. Μια κλινική ΠΙΚΠΑ λειτουργεί στην πόλη επί αρκετούς μήνες, και μέχρι πρότινος υπό εξαιρετικώς δυσχερείς συνθήκες. Πριν μερικές εβδομάδες εφοδιάστηκε με φάρμακα και επίσης εγκαταστάθηκε σε νέο χώρο. Τώρα διαθέτει παιδική κλινική τεσσάρων ημερών κάθε εβδομάδα και σταθμό προγεννητικού και μεταγεννητικού ελέγχου. Περίπου 60 παιδιά και 40 γυναίκες προσφεύγουν κάθε εβδομάδα.
Η επιτροπή και οι γιατροί καταβάλλουν κάθε προσπάθεια προκειμένου να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητά τους και ανησυχώ για κάθε δυνατή ενίσχυση και ενθάρρυνση του έργου τους. Η κλινική δεν διαθέτει πλέον τα απαραίτητα εφόδια για τα ατροφικά παιδιά. Έχω προτείνει, όπως τα πλέον κατάλληλα από τα αποθηκευμένα τρόφιμα που είχαν αποσταλεί για τον παιδικό σταθμό, μεταφερθούν στην κλινική του ΠΙΚΠΑ ως απόθεμα. Αυτή η λύση δεν προτείνεται ως μόνιμη, αλλά μόνο για τα υπάρχοντα τώρα στην αποθήκη τρόφιμα, ενώ δεν θα απαιτηθεί καμία χρέωση….».
Έγγραφο UN2/17.9.46
Πρόκειται για δακτυλογραφημένη επιστολή του G.Heaven (Regional Welfare Officer) προς την Miss Ridley (Nutritionist), με την οποία ουσιαστικά απορρίπτεται ο προτεινόμενος στην επισυναπτόμενη επιστολή (έγγραφο UN1) τρόπος χρήσης των τροφίμων.
Η συνέχεια στο τρίτο μέρος.
ximeronews
Η ΔΡΑΣΗ ΤΗΣ UNRRA ΣΤΗ ΛΕΥΚΑΔΑ. ΜΕΛΕΤΗ ΕΓΓΡΑΦΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΕΘΝΩΝ (United Nations Archives)
Νικήτας Κ. Ψαθάς
12.9.18
ΔΕΙΤΕ ΚΑΙ ΤΟ 1ο ΜΕΡΟΣ:
(ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ)
Δεύτερο μέρος
Συνεχίζουμε σήμερα την παρουσίαση του αρχείου του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, για το οποίο είχαμε μιλήσει στην προηγούμενη δημοσίευσή μας. Θα ασχοληθούμε με τον φάκελο S-1374-0000-0304 που αποτελείται από 30 συνολικά σελίδες, και φέρει εξωτερικά την ένδειξη “LEFKAS G”, μάλλον υπονοώντας την περιοχή (Region) “C” στην οποία ανήκε διοικητικά (για τις υπηρεσίες της UNRRA) το νησί.
Κάποια από τα έγγραφα του φακέλου σχετίζονται με την Βόνιτσα, ενώ κάποια περιλαμβάνουν πληροφορίες τόσο για τη Λευκάδα, όσο και για περιοχές της Αιτωλοακαρνανίας. Τα 13 σχετιζόμενα με την περιοχή της Λευκάδας έγγραφα που περιλαμβάνει ο φάκελος είναι:
Έγγραφο UN11/10.5.46
Δακτυλογραφημένη επιστολή του «Διαμερισματάρχη» παιδικής διατροφής – Διαμέρισμα Δ’ (Ιωάννινα), «προς τον Επαρχιακόν Επόπτην Λευκάδος»:
«Λόγω του ότι η Λευκάς απετέλεσεν ανεξάρτητητον Νομόν και υπήχθη διά Κυβερνητικής Διαταγής εις το Γ’ Διαμέρισμα Πατρών, θέλετε του λοιπού απευθύνεσθε δι’ όλα τα ζητήματα και οδηγίας προς το Γραφείον Παιδικής Διατροφής Γ’ Διαμερίσματος Πάτρας. Εννοείται ότι το άνω Γραφείον θέλει αναλάβη, όσον αφορά την Περιφέρειαν Λευκάδος, όλας τας αρμοδιότητας και ευθύνας τας οποίας είχομεν ημείς μέχρι σήμερον διά την αποστολήν τροφίμων, διαιτολογίων, κοινοποιήσεων του Κέντρου, ως και μισθοδοσίαν σας τα ανωτέρω από 1ης Μαΐου ε.ε. Επειδή ο υμέτερος μισθός Μαΐου είχε προκαταβληθή εις υμάς, το Γραφείον Παιδικής Διατροφής Πατρών θέλει αρχίση να μισθοδοτή υμάς από 1ης Ιουνίου ε.ε». Υπογράφει ο Διαμερισματάρχης Παιδικής Διατροφής Ι. Α. Φιλιππίδης, ενώ από κάτω υπάρχει χειρόγραφη σημείωση: «translation please», μετάφραση η οποία ακολουθεί (έγγραφο 12).
Έγγραφο UN12/10.5.46
Πρόκειται για την αγγλική έκδοση (χειρόγραφη) του εγγράφου 11, με τον ίδιο αριθμό πρωτοκόλλου (157/10.5.46), σε δύο ελαφρώς διαφορετικές εκδοχές. Υπογραφή Ι.Α.Φιλιππίδης.
Έγγραφο UN13/14.6.46
Δισέλιδη δακτυλογραφημένη έκθεση του αντιπροσώπου της Αιτωλοακαρνανίας (George Hanges) προς τον κ. Ρούσση (UNRRA Πάτρας), που περιλαμβάνει πληροφορίες για τις περιοχές: Αμφιλοχία, Βόνιτσα (Δευτέρα 3 Ιουνίου), Πάλαιρος (Τρίτη 4 Ιουνίου), Μύτικας (5 Ιουνίου), Λευκάδα (6,7 και 8 Ιουνίου), Αγρίνιο, Αστακός, Θέρμο και Άγιος Βλάσσιος.
Στην σχετική με την Λευκάδα παράγραφο, διαβάζουμε: «6,7 και 8 Ιουνίου. Στη Λευκάδα έμεινα 3 ημέρες. Επισκέφθηκα τις αποθήκες, την Αγροτική Τράπεζα, τον Νομάρχη, την αποθήκη ιματισμού και περιηγήθηκα σε όλο το νησί, πραγματοποιώντας επισκέψεις σε 36 συνολικά Κοινότητες. Φαίνεται πως αρχίζουν σιγά - σιγά να ακολουθούν τις οδηγίες της υπηρεσίας μας (Region “C”) και να συμμορφώνονται προς αυτές, αλλά θα είχαν καταφέρει περισσότερα αν επικοινωνούσαν με την Πάτρα μέσω τηλεφώνου ή τηλεγραφημάτων. Πιστεύω πως θα χρειαστεί περίπου ένας μήνας μέχρι να εξοικειωθούν με το σύστημα και τις διαδικασίες του Γ’ Διαμερίσματος.
Ο νέος Νομάρχης μου έδωσε την εντύπωση ενός ικανού και δραστήριου άνδρα και φιλοδοξεί να κρατήσει αποστάσεις από την πολιτική. Τον διαβεβαίωσα για την πλήρη συνεργασία μας. Δεν πιστεύω να υπάρχει άλλο σημείο σε ολόκληρη την Ελλάδα όπου ο κόσμος να είναι τόσο φανατικά διαιρεμένος σε δύο κόμματα (φατρίες), όχι μόνο στην πόλη της Λευκάδας αλλά και σε ολόκληρο το νησί.
Η διανομή ρουχισμού που πραγματοποιήθηκε και για την οποία χάρις στις προσπάθειες και την προσωπική επίβλεψη του κ. Steaven, δεν ακούστηκε κανένα παράπονο, ήταν η μόνη αμερόληπτη διανομή ρουχισμού που έγινε εδώ. Σχετικά με το πρόγραμμα παιδικής διατροφής, τίποτα δεν ολοκληρώθηκε και αυτό λόγω της επιμονής των γονέων και με εξαίρεση ορισμένες κοινότητες, διανεμήθηκε μόνο ξηρά τροφή.
Ορισμένες Κοινότητες ωστόσο, μου υποσχέθηκαν ότι θα αρχίσουν να μαγειρεύουν (σ.σ. να προετοιμάζουν συσσίτια), μένει όμως να δούμε αν θα τηρούσουν τις υποσχέσεις τους. Είμαι σίγουρος πως με συνεχείς επισκέψεις στις Κοινότητες, θα προετοιμάσουν τελικά το φαγητό. Την ίδια δυσκολία είχαμε εδώ και στην αρχή. Ένα άλλο κακό δεδομένο στην παιδική διατροφή, είναι ότι το Διαμέρισμα Δ’, ποτέ δεν απέστειλε ένα ολοκληρωμένο μενού κι αυτό ήταν ένα σοβαρό μειονέκτημα, αφού είχε στείλει πρόγραμμα χωρίς τα αγαθά.
Σχετικά με την Βασιλική και την δημιουργία εκεί κέντρου διανομής, θα έλεγα ότι είναι απολύτως απαραίτητο να αποσταλούν οι προμήθειες απευθείας εκεί παρά μέσω της Λευκάδας. Η Βασιλική είναι ένα μικρό και ευημερούν λιμάνι με αποθήκες και εγκαταστάσεις για τον ελλιμενισμό των καϊκιών. Η απόσταση από την Λευκάδα είναι 46 χιλιόμετρα και τα μεταφορικά ανά οκά ανέρχονται σε 150 δραχμές, πέραν των εξόδων φόρτωσης και εκφόρτωσης. 13 Κοινότητες συνολικού πληθυσμού 7.699 κατοίκων που βρίσκονται σε ακτίνα 15 χιλιομέτρων από την Βασιλική, μπορούν να εξυπηρετούνται από εκεί. Από Δημόσια κτίρια, υπάρχει μόνο ένα Ειρηνοδικείο και ένα τελωνείο.
Σε ξεχωριστή σελίδα, σας γνωρίζω τα ονόματα των Κοινοτήτων και τον πληθυσμό τους, καθώς και το όνομα του επιθεωρητή του τελωνείου. Υπάρχει μια επιτροπή διανομών που χρηματοδοτείται απευθείας από το Υπουργείο. Στην δική μου επικράτεια δεν υπάρχει αντίστοιχη επιτροπή και μου έχει προκαλέσει την περιέργεια με ποιον τρόπο απέκτησε τέτοια αρμοδιότητα». Για το μέρος της επιστολής που αναφέρεται στην περιοχή της Αιτωλοακαρνανίας, θα ακολουθήσει σε επόμενη δημοσίευση ο σχολιασμός από την Αμφικτιονία Ακαρνάνων.
Έγγραφο UN9/δίχως σαφή χρονολόγηση (αφορά μάλλον την θερινή περίοδο του 1946)
Δακτυλογραφημένη δισέλιδη επιστολή (φέρουσα την ένδειξη “copy” δηλαδή αντίγραφο) με θέμα «επίσκεψη στη Λευκάδα», με παραλήπτη τον κ.Ρούσση και συντάκτη τον αντιπρόσωπο Αιτ/νίας Γιώργο Χατζή:
«Σύμφωνα με τις οδηγίες σας, επισκέφθηκα την Λευκάδα στις 10 τρέχοντος. Επισκέφθηκα τα γραφεία της Κ.Ε.Δ. και έμεινα για αρκετή ώρα προκειμένου να διαπιστώσουν τον τρόπο με τον οποίο εργάζεται ο τομέας Γ’, αλλά και να λάβω ο ίδιος πληροφορίες σχετικά με την διανομή και διάφορα άλλα θέματα. Τους έδωσα τις απαραίτητες οδηγίες και προσπάθησα να τους βοηθήσω με όποιο τρόπο μπορούσα.
Είναι ικανοποιημένοι λόγω της μεταφοράς τους στο Γ’ Διαμέρισμα και επίσης ανέφεραν ότι παρότι έχουν λάβει την διανομή Μαρτίου, δεν έχουν ακόμη λάβει τον Απρίλιο. Προμήθειες τροφίμων για τα σχολικά γεύματα δεν έχουν φθάσει ποτέ σε επαρκή αριθμό και γι’ αυτό δεν έχουν ακόμη διανεμηθεί. Επίσης, έχουν κάποια ποσότητα χαλασμένες ρέγκες από τον περασμένο Οκτώβριο, τις οποίες δεν έχουν ακόμη καταστρέψει καθώς δεν έχουν λάβει σχετική έγκριση από τον τομέα Δ’, με αποτέλεσμα να υπάρχει κίνδυνος για την δημόσια υγεία, γι’ αυτό και το αναφέρω. Κάτι πρέπει να γίνει γι’ αυτό το ζήτημα και να επισπευτεί η αποστολή της έγκρισης.
Επισκέφθηκα τον Νομάρχη και έλαβα μέρος σε συνάντηση της επιτροπής διανομών. Επίσης, επισκέφθηκα την ΑΤΕ και δύο αποθήκες. Όταν έρθω ξανά την Λευκάδα, θα παραμείνω για 2 ή 3 ημέρες, προκειμένου να επισκεφθώ ολόκληρο το νησί. Σχετικά με τον αντιπρόσωπο, δεν έχουμε βρει ακόμη το κατάλληλο άτομο, αλλά η επιτροπή εξακολουθεί την αναζήτηση, ενώ το ίδιο θα κάνω κι εγώ στην επόμενη επίσκεψή μου. Μέχρι να βρεθεί ο κατάλληλος, εγώ, ως αντιπρόσωπος θα κάνω ό,τι καλύτερο για την καλύτερη διανομή των προμηθειών. Ο κ. Stokes όπως και πολλοί άλλοι, θα ήθελε πολύ να οριστεί αντιπρόσωπος στην Λευκάδα ο κ. Ηλίας Μακάτης, διερμηνέας της Miss Erickson, καθώς η τελευταία φεύγει για τις Η.Π.Α. Πριν κάνετε κάποια κίνηση σε αυτό το ζήτημα, θα ήθελα πολύ να εκφράσω και την δική μου άποψη».
Έγγραφο UN10/δίχως σαφή χρονολόγηση
Πρόκειται για εγκύκλιο ή μάλλον τμήμα εγκυκλίου (υπ’αριθ.1) «προς απάσας τας Σχολικάς Επιτροπάς Μαθητικών Συσσιτίων του Γ’ Διαμερίσματος»:
«Συμφώνως με τον Νόμον του 1939* άπαντα τα Σχολεία διετάχθησαν υπό του Υπουργείου Παιδείας όπως σχηματήσωσιν μίαν Σχολικήν Επιτροπήν διά:
α) Την παραλαβήν των τροφών β) Την παρασκευήν του φαγητού γ) Την ευθύνην διαχειρίσεως.
Η Ελληνική Κυβέρνησις επιθυμεί όπως αρχίση αμέσως η διατροφή των εις τα Σχολεία φοιτούντων παιδιών ηλικίας από 6-14 ετών, άτινα θα λάβουν τας κάτωθι ποσότητας τροφίμων διά τον μήνα Δεκέμβριον.
(Ποσότητες σε δράμια μηνιαίως κατ’ άτομο)
Άλευρον 208,
Γάλα κόνις 156,
Ζάχαρις 35,
κρέας-ιχθείς 21,
κακάο-μαρμελάδα 78,
πλιγούρι 220.
1)-Τα τρόφιμα θα στέλωνται εκ Πατρών εις τα Κέντρα Εφοδιασμού όλου του Διαμερίσματος.
2) Αι παρεχόμεναι ποσότητες και είδη δεν θα είναι μόνον ως ανωτέρω αλλά θα αλλάσσωσιν. Καταβάλλεται προσπάθεια αυξήσεως των μεριδίων.
3) Αι Σχολικαί Επιτροπαί ειδοποιούνται διά της παρούσης ότι συντομώτατα αποστέλλονται σχετικά τρόφιμα άτινα θα εξακολουθούν αποστελλόμενα μηνιαίως. Δια να γίνη ανάληψις τροφών το σχολείον δέον όπως έχη Σχολικήν Επιτροπήν ήτις να έχη εγκριθή υπό του Σχολικού Επιθεωρητού, όστις θα καταχωρήση τους εγκτιθησομένους αριθμούς επί εκάστου συνημμένου αποκόμματος εξουσιοδοτήσεως.
4) Αι Σχολικαί Επιτροπαί θα είναι υπεύθυνοι διά την λήψιν των τροφίμων εκ των Κέντρων Εφοδιασμού. Αύτη θα γίνεται δι’ εξουσιοδοτήσεως της Επιτροπής τροφίμων του χωρίου ήτις θα είναι υπεύθυνος διά την μεταφοράν και την εις καλήν κατάστασιν παράδοσιν των τροφίμων εις την Σχολικήν Επιτροπήν.
5) Η Σχολική Επιτροπή θα είναι υπεύθυνος διά την φύλαξιν και καλήν διατήρησιν των σχολικών τροφίμων.
6) Η Σχολική Επιτροπή θα εφοδιασθή διά μονίμου εξουσιοδοτήσεως ήτις θα παρουσιάζεται εκάστην φοράν αναλήψεως τροφίμων εις το κέντρον εφοδιασμού. Εάν το απόκομμα αυτό της εξουσιοδοτήσεως το οποίον ευρίσκεται συνημμένον εις την παρούσαν εγκύκλιον αποκοπή σημαίνει ότι το Σχολείον δέον ν’αποτανθή εκ νέου εις τον Τοπικόν Σχολικόν Επιθεωρητήν διά να λάβη νέαν εξουσιοδότησιν. Μαζί με το απόκομμα εξουσιοδοτήσεως (εκτός της πρώτης φοράς) η Σχολική Επιτροπή δέον όπως παραδίδη εις το Κέντρον Εφοδιασμού μηνιαίαν έκθεσιν εις ην να εμφαίνωνται: α) Ποσότητες τροφίμων αίτινες ελήφθησαν τον προηγούμενον μήνα. β) Αριθμός σιτισθέντων παιδιών. γ) Αριθμός ημερών λειτουργίας των συσσιτίων. δ) Τρόφιμα μη καταναλωθέντα και ευρισκόμενα εις χείρας της Σχολικής Επιτροπής. ε) Έξοδα γενόμενα και υπόλοιπον Ταμείου εάν υπάρχη».
*: Πρόκειται για τον Αναγκαστικό Νόμο 1787 του 1939 (ΦΕΚ Α’ 231/9.6.39) «περί οργανώσεως των μαθητικών συσσιτίων» με την οποία συνίσταται στην έδρα κάθε εκπαιδευτικής περιφέρειας «Επιτροπή Μαθητικών Συσσιτίων» «υπό την προεδρίαν του οικείου επιθεωρητού και την επίτιμον τοιαύτην του Μητροπολίτου…».
Έγγραφο UN8/9.7.46
Δακτυλογραφημένη επιστολή τριών σελίδων από το αρμόδιο τμήμα της UNRRA (Region “C”) προς τον περιφερειακό διευθυντή. Πρόκειται για αναφορά στα πλαίσια επίσκεψης στην περιοχή της Αιτωλοακαρνανίας και της Λευκάδας:
«Λευκάδα. Έφθασα στην Λευκάδα στις 3 Ιουλίου. Συνάντησα τον Charles Wardell και μαζί επισκεφθήκαμε 1) Νοσοκομεία, 2) Φυλακές, 3) στρατόπεδο 4) 4 χωριά.
Είχα επαφές με 1) τον Νομάρχη, 2) τους σχολικούς επιθεωρητές, 3) τους εκπροσώπους ΠΙΚΠΑ του Νομού, 4) την επιτροπή διανομών και 5) δασκάλους και προέδρους κοινοτήτων. Νοσοκομείο.
Δόθηκαν μερίδες για 35 άτομα. Υπήρχαν 5 ασθενείς και 8 άτομα προσωπικό. Ο Νομάρχης ζει στο Νοσοκομείο. Ο διευθυντής του Νοσοκομείου δεν ήταν σε θέση να δώσει ακριβή στατιστικά. Συνέστησα όπως οι μερίδες διανέμονται μόνο για τον πραγματικό αριθμό ασθενών και προσωπικού. Οι τελευταίες προμήθειες δόθηκαν στις 19 Ιουνίου.
Οι μερίδες του Γ’ Διαμερίσματος έχουν καταφθάσει και είναι πλήρεις εκτός του ότι δεν υπάρχουν α) τσάι και β) μακαρόνια.
Παιδικός σταθμός. Έχουν σταλεί μερίδες για 50. Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει παιδικός σταθμός. Συνέστησα όπως χρησιμοποιηθούν αυτά τα τρόφιμα για τις καλοκαιρινές κατασκηνώσεις.
Φυλακές. Εστάλησαν μερίδες 135 ατόμων. Στην πραγματικότητα υπήρχαν 53 φυλακισμένοι και 6 άτομα προσωπικό. Αριθμοί για τους προηγούμενους μήνες Απρίλιος 113, Μάιος 77 – 108, Ιούνιος 57-90. Συνέστησα όπως οι μερίδες δίνονται μόνο για τους ακριβείς αριθμούς. Οι φυλακές βρώμικες και οι κρατούμενοι έδειχναν ασθενείς και απαθείς. Ο διευθυντής δεν φαίνεται και τόσο ικανός.
Προμήθειες. Οι μερίδες για το πρόγραμμα σχολικής διατροφής «10 σε ένα» έχουν καταφθάσει. Ο επικεφαλής της επιτροπής διανομών αν και ανησυχεί και ενδιαφέρεται να βοηθήσει δεν φαίνεται ωστόσο και τόσο αποτελεσματικός. Θερινές κατασκηνώσεις. Επιθεωρήθηκαν μαζί με τον κ. Wardell, σε μια όμορφη τοποθεσία πάνω σε μια χερσόνησο, δύο καλοχτισμένα κτίρια σε άριστη κατάσταση και ιδανικά για τον συγκεκριμένο σκοπό. Παρέδωσα επιστολή στην M.E.D. προτείνοντας την χρήση της πλεονάζουσας ποσότητας τροφίμων για τις θερινές κατασκηνώσεις. Θα ήμουν ικανοποιημένος αν ο υπεύθυνος διανομής μου έστελνε σχετική απάντηση.
Σχολική διατροφή. Αριθμός παιδιών σχολικής ηλικίας στο νησί 5.052 (σ.σ.: ο αριθμός της χιλιάδας δεν είναι απόλυτα ευδιάκριτος), αριθμός σχολείων 28. Ο σχολικός επιθεωρητής φαίνεται να ενδιαφέρεται για το πρόγραμμα και μετά από συνομιλίες με τον κ. Wardell και τον κ. Μαλακάση, υποσχέθηκε να υποστηρίξει το φθινοπωρινό πρόγραμμα…
Το πρόγραμμα σχολικής διατροφής έχει ξεκινήσει στην πόλη της Λευκάδας, αλλά οι μερίδες που διανεμήθηκαν ήταν σε αναξιοποίητο πλιγούρι. Ζήτησα να σταματήσει αμέσως αυτό, καθώς είχε ως αποτέλεσμα την αρνητική στάση των γονέων απέναντι στα σχολικά γεύματα. Πρότεινα την ανταλλαγή από την σχολική επιτροπή του πλιγουριού με μακαρόνια και υποσχέθηκα να μην αποσταλεί άλλη ποσότητα. Τα χωρία που επισκεφθήκαμε ήταν δεκτικά σε προτάσεις, και κατάλαβα ότι οι σχολικοί επιθεωρητές είχαν ενημερώσει επαρκώς τους δασκάλους…. Είμαι βέβαιος πως το πρόγραμμα σχολικών γευμάτων μπορεί να πραγματοποιηθεί την φθινοπωρινή περίοδο. Απαιτείται αρκετή λεπτότητα χειρισμών, λόγω των υψηλών πολιτικών συναισθημάτων που παρατηρούνται στο νησί. Μια απολύτως ουδέτερη στάση απαιτείται από πλευράς UNRRA και συνίσταται η επίσκεψη των χωριών για το πρόγραμμα σχολικής διατροφής, μαζί με τον σχολικό επιθεωρητή και τον εκπρόσωπο του ΠΙΚΠΑ. Καταγράφεται η μη ύπαρξη συγκοινωνίας. Τα χωρία που επισκεφθήκαμε: Νυδρί, Καρυά, Λαζαράτα, Άνω Εξάνθεια και αντιπροσωπείες δασκάλων από Πινακοχώρι, Κάβαλο, Σπανοχώρι και Ασπρογερακάτα».
-Ακολουθεί η αναφορά για Βόνιτσα, Αμφιλοχία, Αγρίνιο, Μεσολόγγι, περιοχές με τις οποίες θα ασχοληθεί σε επόμενη δημοσίευση η Αμφικτιονία Ακαρνάνων.
Έγγραφο UN5/5.8.46
Δακτυλογραφημένη επιστολή της Υπηρεσίας Εφοδιασμού Γ’ Διαμερίσματος προς την Κ.Ε.Δ. Λευκάδας, υπογεγραμμένη από τον Διευθυντή Χολέβα σχετικά με την «χορήγησιν τροφίμων εις τα Ιδρύματα και Φυλακάς Κατανομής Ιουλίου ε.ε.»:
«Επειδή εις τας κατανομάς τροφίμων Μαίου και Ιουνίου διά τα παρ’ υμίν Ιδρύματα ελαμβάνετο υπ’όψιν δύναμις δικαιούχων αρκετά μεγαλυτέρα της πραγματικής, εντελλόμεθα όπως εκ των δημιουργηθέντων ήδη αποθεμάτων χορηγήσητε εις το Νοσοκομείον και Φυλακάς πόλεώς σας, τρόφιμα συμφώνως του μεριδολογίου κατανομής Ιουνίου και βάσει της πραγματικής δυνάμεως δικαιούχων. Παρακαλούμεν, όπως μας γνωρίσητε αμέσως την χορηγηθείσαν ποσότητα τροφίμων εις τα ανωτέρω Ιδρύματα ως και τον αριθμόν των δικαιούχων (τροφίμων και προσωπικού)».
Το έγγραφο φέρει χειρόγραφη μετάφραση στα αγγλικά και κοινοποιείται: Νομαρχία Λευκάδος, ΑΤΕ Λευκάδος, κ.Δημόπουλον, Τμήμα Διανομών ΟΥΝΡΑ, Τμήμα Υγιεινής ΟΥΝΡΑ, Δημ.Νοσοκομείον Λευκάδος, Φυλακαί Λευκάδος, κ.Κοτσίρην.
Έγγραφο UN6/6.8.46
Δακτυλογραφημένη επιστολή της Υπηρεσίας Εφοδιασμού Γ’ Διαμερίσματος προς την Κ.Ε.Δ. Λευκάδας, υπογεγραμμένη από τον Διευθυντή Γ. Φραγκίσκο:
«Διά των υπ’αριθ. 2443 και 2705 διατακτικών μας εχορηγήσαμεν υμίν τρόφιμα 2 μηνών – Μαΐου και Ιουνίου – ως τούτα περιγράφοντα εις τα υπ’αριθ.4806/44/20.5.46, 4889/44/22.5.46 και 5424/44/24.6.46 έγγραφά μας κατανομών διά τον Παιδικόν Σταθμόν πόλεώς σας.
Ήδη ως πληροφορούμεθα παρά του κ. Καρόλου Γουόρντελ αντιπροσώπου ΟΥΝΡΑ, τοιούτος Παιδικός Σταθμός δεν υφίσταται εν τη πόλει σας. Κατόπιν τούτου εξουσιοδοτούμεν υμάς – συμφωνούντος και του Τμήματος Προνοίας ΟΥΝΡΑ, όπως μερικά των χορηγηθέντων υμίν τροφίμων τα οποία και κατονομάζομεν κατωτέρω διατεθώσιν εις την λειτουργούσαν παρ’ υμίν ΚΛΙΝΙΚΗΝ ασθενών Παίδων κλπ ΠΙΚΠΑ, ήτις έχει μεγίστην ανάγκην τοιούτων τροφίμων.
Εκ της υπ’αριθ. 2443 διατακτικής μας τα κάτωθι τρόφιμα.
ΤΟΥΤΣΙ οκ.16 ½, ΖΑΧΑΡΙΣ οκ. 13, ΟΡΥΖΑ οκ.5, ΓΑΛΑ ΚΟΝΙΣ οκ.48 ¾, ΜΠΙΣΚΟΤΑ οκ.32 ½, ΜΑΚΑΡΟΝΙΑ οκ.12 ½, ΑΛΕΥΡΟΝ ΣΟΓΙΑΣ οκ.5, ΣΑΠΩΝ ΚΙΤΡΙΝΟΣ οκ.1 ½. Εκ της υπ’αριθ.2520 διατακτικής μας ΣΟΚΟΛΑΤΑ οκ.12 ½.
Εκ της υπ’ αριθ.2705 Διατακτικής μας τα κάτωθι τρόφιμα. ΣΙΜΙΓΔΑΛΙ οκ.14, ΓΑΛΑ ΑΦΥΔΑΤΩΜΕΝΟΝ οκ.406, ΣΟΚΟΛΑΤΑ οκ.35, ΚΩΚΕΡ ΟΤΣ (σ.σ. νιφάδες βρώμης) οκ.23, ΧΥΜΟΣ ΦΡΟΥΤΩΝ οκ.229, ΣΑΠΩΝ ΚΙΤΡΙΝΟΣ οκ.4.
Η διάθεσις των ανωτέρω τροφίμων εις την Κλινικήν ΠΙΚΠΑ θα γίνεται μερίμνη του κ. Γουόρντελ κατά τας εκάστοτε παρουσιαζομένας ανάγκας ταύτης, θέλει δε σας υποβάλη εν καιρώ έκθεσιν διαχειρίσεως».
Η επιστολή κοινοποιείται σε: Νομαρχία Λευκάδας, ΑΤΕ Λευκάδας, κ.Γουόρντελ, Τμήματα Προνοίας, Ιατρικόν, Διαιτολογικόν, Διανομών, Λογιστήριον ΟΥΝΡΑ, κ.Β.Δημόπουλον.
Έγγραφο UN7/6.8.46 Πρόκειται για την παραπάνω επιστολή (UN6) αλλά στην αγγλική γλώσσα.
Έγγραφο UN4/6.8.46
Δακτυλογραφημένη επιστολή υπογεγραμμένη από τον Διευθυντή της Υπηρεσίας Εφοδιασμού κ. Χολέβα, προς την Κ.Ε.Δ. (Κεντρική Επιτροπή Διανομών) Λευκάδας με θέμα τις καλοκαιρινές κατασκηνώσεις:
«Σχετικά με το έγγραφό σας αναφορικά με την χορήγηση 37 ½ οκάδων σαπουνιού (για πλύσιμο ρούχων) στις καλοκαιρινές κατασκηνώσεις του Νομού Λευκάδας, θέλουμε να σας ενημερώσουμε ότι εγκρίνουμε την συμπληρωματική χορήγηση 37 ½ οκάδων από το υπάρχον απόθεμά σας, το οποίο διανέμεται ως εξής: 500 μαθητές Χ 60 δράμια για περίοδο τριών εβδομάδων. Το σαπούνι θα διανεμηθεί υπό την επίβλεψη του κ.Gordell (μάλλον πρόκειται περί του Wardell)».
Έγγραφο UN3/23.8.46
Τηλεγράφημα που απεστάλη από την UNRRA Λευκάδας προς την UNRRA Πάτρας, σχετικά με τις σχολικές κατασκηνώσεις (school camps):
«Οι σχολικές κατασκηνώσεις της Λευκάδας ξέμειναν από χρήματα ΣΤΟΠ. Μπορούμε να έχουμε την εξουσιοδότηση να χρησιμοποιήσουμε τραπεζικά κεφάλαια εκ των κατατεθειμένων 11 εκατομμυρίων δραχμών για την διατροφή ΣΤΟΠ. Παρακαλώ απαντήστε επειγόντως ΣΤΟΠ. Η κατασκήνωση θα σταματήσει να λειτουργεί χωρίς χρηματοδότηση ΣΤΟΠ». Αποστολέας Wardell.
Έγγραφο UN1/4.9.46
Δακτυλογραφημένη επιστολή του Charles Wardell (Welfare Officer) προς τον Godfrey Heaven (Regional Welfare Officer) με αντικείμενο την κλινική ΠΙΚΠΑ της Λευκάδας και την αξιοποίηση κάποιων αποθεμάτων τροφίμων:
«Κατά τον Μάιο και Ιούνιο του 1946, προφανώς υπό το σκεπτικό ότι υπάρχει παιδικός σταθμός στην Λευκάδα, στάλθηκαν από την Πάτρα μερίδες τροφίμων δύο μηνών, που παραμένουν ακόμη στις αποθήκες της Αγροτικής Τράπεζας. Μια κλινική ΠΙΚΠΑ λειτουργεί στην πόλη επί αρκετούς μήνες, και μέχρι πρότινος υπό εξαιρετικώς δυσχερείς συνθήκες. Πριν μερικές εβδομάδες εφοδιάστηκε με φάρμακα και επίσης εγκαταστάθηκε σε νέο χώρο. Τώρα διαθέτει παιδική κλινική τεσσάρων ημερών κάθε εβδομάδα και σταθμό προγεννητικού και μεταγεννητικού ελέγχου. Περίπου 60 παιδιά και 40 γυναίκες προσφεύγουν κάθε εβδομάδα.
Η επιτροπή και οι γιατροί καταβάλλουν κάθε προσπάθεια προκειμένου να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητά τους και ανησυχώ για κάθε δυνατή ενίσχυση και ενθάρρυνση του έργου τους. Η κλινική δεν διαθέτει πλέον τα απαραίτητα εφόδια για τα ατροφικά παιδιά. Έχω προτείνει, όπως τα πλέον κατάλληλα από τα αποθηκευμένα τρόφιμα που είχαν αποσταλεί για τον παιδικό σταθμό, μεταφερθούν στην κλινική του ΠΙΚΠΑ ως απόθεμα. Αυτή η λύση δεν προτείνεται ως μόνιμη, αλλά μόνο για τα υπάρχοντα τώρα στην αποθήκη τρόφιμα, ενώ δεν θα απαιτηθεί καμία χρέωση….».
Έγγραφο UN2/17.9.46
Πρόκειται για δακτυλογραφημένη επιστολή του G.Heaven (Regional Welfare Officer) προς την Miss Ridley (Nutritionist), με την οποία ουσιαστικά απορρίπτεται ο προτεινόμενος στην επισυναπτόμενη επιστολή (έγγραφο UN1) τρόπος χρήσης των τροφίμων.
Η συνέχεια στο τρίτο μέρος.
ximeronews
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
