2018-10-11 21:16:10
Ποια θρησκευτικά, ποιο σύνταγμα;
Θεόφιλος Πουταχίδης*
Σαν πόσο δύσκολο είναι να εφαρμόσει κανείς την αρχή της πλειοψηφίας; Ας πούμε πως είστε έντεκα φίλοι και πρέπει ν’ αποφασίσετε τι χρώμα στολή θα φοράτε στην ποδοσφαιρική ομάδα που φτιάξατε. Αν οι εφτά λένε πορτοκαλί και οι τέσσερις καφέ, ισχύει το πορτοκαλί... Σωστά; Μη βιάζεστε να απαντήσετε θετικά, ούτε να με κατηγορήσετε ότι αναφέρομαι σε απλοϊκά και αυτονόητα πράγματα.
Γιατί αν δεν υπήρχαν τρόποι να καταργηθεί η κοινή λογική, να ακυρωθεί η απλή αριθμητική και τα αυτονόητα να γίνουν ακατανόητα, τότε θα είχαμε και αυθεντική δημοκρατία στην πατρίδα μας Γυρίζω πίσω στα φοιτητικά μου χρόνια και θυμάμαι τις συνελεύσεις μας στα αμφιθέατρα. Ας πούμε ότι το θέμα ήταν αν θα πραγματοποιηθεί κατάληψη της σχολής από τους φοιτητές ή όχι. Μετά από πολύωρες συζητήσεις, ερχόταν κάποτε η ώρα της ψηφοφορίας. Καταμέτρηση και... 160 «όχι» (να μη γίνει κατάληψη), έναντι 40 «ναι» (να γίνει). Αν νομίζετε ότι τελείωνε εκεί η διαδικασία, είστε γελασμένοι.
Βλέπετε οι 40 κατέθεταν ένσταση «επί της διαδικασίας» για κάποιον λόγο – συνήθως εξόχως ευφάνταστο. Για παράδειγμα, στην πρόταση «όχι να μη γίνει κατάληψη», όπως γράφτηκε στον πίνακα, έλειπε το κόμμα μετά το όχι. Επομένως, θα μπορούσε να ερμηνευτεί ως διπλή άρνηση που οδηγεί σε κατάφαση: «όχι στο να μη γίνει», ίσον «να γίνει»... Για τέτοια αστεία πράγματα μιλάμε. Κι εκεί άνοιγε νέος γύρος τοποθετήσεων με όλους τους μειοψηφήσαντες να εγγράφονται στον κατάλογο των ομιλητών και να μακρηγορούν με προκλητικό κι επιδεικτικό τρόπο επί παντός παγκόσμιου πολιτικού επιστητού.
Αυτό συνεχιζόταν μέχρι αργά το βράδυ∙ μέχρι να αγανακτήσουν και να αποχωρήσουν όσοι της αντίθετης άποψης είχαν απομείνει – αν δεν είχαν φύγει νωρίτερα αποδοκιμάζοντας τη διακωμώδηση της διαδικασίας. Έμεναν τότε οι του «ναι» μόνοι τους και προχωρούσαν σε νέα ψηφοφορία. Φυσικά, η πρόταση υπερίσχυε πανηγυρικά και η κατάληψη πραγματοποιούνταν διά της βίας που δικαιολογούνταν γελοιωδώς με την ανυπόστατη νομιμοφάνεια μιας νοθευμένης δημοκρατικής διαδικασίας. Όλο αυτό θα μπορούσε να είναι αστείο, αν το τίμημα της κατάληψης που συνήθως κρατούσε για καιρό, δεν ήταν τόσο βαρύ για όλα τα μέλη της ακαδημαϊκής μονάδας – φοιτητές και καθηγητές.
Τέτοιες μεθοδεύσεις δικαιολογούνται πάντοτε στη λογική αυτών που τις διαπράττουν, με βάση την αρχή του υπέρτατου σκοπού και αγώνα που αγιάζει τα οποιαδήποτε μέσα. Αυτός, βέβαια, είναι και ο ιδεολογικός πυρήνας των ολοκληρωτικών και αντιδημοκρατικών συστημάτων και πρακτικών κάθε είδους. Άλλωστε, η δύναμη του κλείνω ή ανοίγω μια πανεπιστημιακή σχολή δίνει εξουσία, η οποία μπορεί να εξαργυρωθεί με πολλούς τρόπους. Η οποιαδήποτε εσώψυχη διεργασία αμφισβήτησης του ψεύτικου (στα όρια της γελοιότητας) ηθικού πλεονεκτήματος και η υποψία τύψεων εξαφανίζονταν υπό την επήρεια της μέθης μιας τέτοιας εξουσίας.
Έτσι, λοιπόν, μπορεί οι επτά στους έντεκα παίκτες να θέλουν την πορτοκαλί φανέλα, αλλά μετά από λίγες μέρες να αναγκαστούν να εμφανιστούν στο γήπεδο με τα καφέ.
Βέβαια, υπάρχουν κι άλλα κόλπα που μπορεί να κάνει κανείς για να υπερκεράσει την αρχή της πλειοψηφίας. Το πρώτο προϋποθέτει φατριασμό. Οι παίκτες της ομάδας (έντεκα) διασπώνται σε δύο υποομάδες - συνδικαλιστικές οργανώσεις: τους «δημοκρατικούς καφέ» (τέσσερις) και τους «πορτοκαλί δημοκράτες» (επτά). Έτσι, αν τύχει κι ο αρχηγός της ομάδας ανήκει στους τέσσερις, αντί για ψηφοφορία ζητά να του κατατεθούν οι προτάσεις των «θεσμικών φορέων» για το χρώμα της φανέλας. Τελικά, ανακοινώνει ότι ήρθαν δύο προτάσεις στα χέρια του. Η μία για καφέ, η άλλη για πορτοκαλί. Αν και του άρεσαν και οι δύο, επειδή δυστυχώς έπρεπε να επιλέξει, κατέληξε στην πρώτη. Στις διαμαρτυρίες των πορτοκαλί δημοκρατών «μα είμαστε περισσότεροι!», απαντά: «Ας μη μπαίνουμε σε λεπτομέρειες, είχα δύο προτάσεις και διάλεξα τη μία. Προχωράμε ενωμένοι, χωρίς ακραίες φωνές και φανατισμούς».
Το δεύτερο κόλπο είναι η δημιουργία συμβουλευτικής επιτροπής. Ο αρχηγός της ομάδας (που του αρέσει το καφέ) ορίζει τριμελή επιτροπή για την ενδελεχή μελέτη του ζητήματος και την κατάθεση πρότασης. Φροντίζει, βέβαια, οι δύο να προέρχονται από τους τέσσερις που προκρίνουν το καφέ και ο ένας από τους επτά που υποστηρίζουν το πορτοκαλί. Τη συνέχεια νομίζω την καταλαβαίνετε...
Με βάση τα παραπάνω μπορεί να ερμηνεύσει κανείς αυτά που διαδραματίζονται στις μέρες μας σχετικά με το περιεχόμενο του σχολικού μαθήματος των θρησκευτικών.
Το υπουργείο Παιδείας πρόσφατα αποφάσισε τα παιδιά, αντί για κανονικά θρησκευτικά, να διδάσκονται κάτι άλλο που ο Αρχιεπίσκοπος της Εκκλησίας της Ελλάδος το χαρακτήρισε επικίνδυνο. Το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε τα νέα περιεχόμενα του μαθήματος αντισυνταγματικά. Το υπουργείο, διά της μεθόδου «άλλαξε ο Μανωλιός», δημοσίευσε εκ νέου κατ’ ουσίαν τα ίδια πράγματα σε νέα φύλλα της Εφημερίδας της Κυβέρνησης. Βγάζει τη γλώσσα, λοιπόν, στους δικαστές: «χα... χα...! ακυρώσατε τα προηγούμενα φύλλα, όχι τα καινούργια!». Και μετά (τραγουδιστά): «σας κορόιδεψα... σας την έφερα!». Σκέτη απογοήτευση! Οι μεθοδεύσεις στ’ αμφιθέατρα τον καιρό μας ήταν τουλάχιστον ευρηματικές...
Η Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων (έτος ίδρυσης 1950) υποστηρίζει το σύνταγμα. Το ίδιο πιστεύω και η πλειοψηφία του ελληνικού λαού. Ο πρόσφατα ιδρυθείς (2010) «Πανελλήνιος Θεολογικός Σύνδεσμος “Καιρός”» στηρίζει την εφαρμογή των αλλαγών. Οι καιροί κι οι υπουργοί, πάντως, αλλάζουν εύκολα... Το σύνταγμα ελπίζω πως όχι.
* Ο δρ Θεόφιλος Πουταχίδης γεννήθηκε στη Φλώρινα το 1968. Είναι καθηγητής της Παθολογικής Ανατομικής των Ζώων στο Τμήμα Κτηνιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΑΠΘ. Είναι επιστημονικός συνεργάτης του Division of Comparative Medicine του Massachusetts Institute of Technology, και το ερευνητικό του ενδιαφέρον εστιάζεται κυρίως στη μελέτη της παθογένειας του καρκίνου. Είναι συγγραφέας πολλών πρωτότυπων επιστημονικών εργασιών που έχουν δημοσιευτεί σε έγκριτα διεθνή επιστημονικά περιοδικά.
pontos-news.gr
Θεόφιλος Πουταχίδης*
Σαν πόσο δύσκολο είναι να εφαρμόσει κανείς την αρχή της πλειοψηφίας; Ας πούμε πως είστε έντεκα φίλοι και πρέπει ν’ αποφασίσετε τι χρώμα στολή θα φοράτε στην ποδοσφαιρική ομάδα που φτιάξατε. Αν οι εφτά λένε πορτοκαλί και οι τέσσερις καφέ, ισχύει το πορτοκαλί... Σωστά; Μη βιάζεστε να απαντήσετε θετικά, ούτε να με κατηγορήσετε ότι αναφέρομαι σε απλοϊκά και αυτονόητα πράγματα.
Γιατί αν δεν υπήρχαν τρόποι να καταργηθεί η κοινή λογική, να ακυρωθεί η απλή αριθμητική και τα αυτονόητα να γίνουν ακατανόητα, τότε θα είχαμε και αυθεντική δημοκρατία στην πατρίδα μας Γυρίζω πίσω στα φοιτητικά μου χρόνια και θυμάμαι τις συνελεύσεις μας στα αμφιθέατρα. Ας πούμε ότι το θέμα ήταν αν θα πραγματοποιηθεί κατάληψη της σχολής από τους φοιτητές ή όχι. Μετά από πολύωρες συζητήσεις, ερχόταν κάποτε η ώρα της ψηφοφορίας. Καταμέτρηση και... 160 «όχι» (να μη γίνει κατάληψη), έναντι 40 «ναι» (να γίνει). Αν νομίζετε ότι τελείωνε εκεί η διαδικασία, είστε γελασμένοι.
Βλέπετε οι 40 κατέθεταν ένσταση «επί της διαδικασίας» για κάποιον λόγο – συνήθως εξόχως ευφάνταστο. Για παράδειγμα, στην πρόταση «όχι να μη γίνει κατάληψη», όπως γράφτηκε στον πίνακα, έλειπε το κόμμα μετά το όχι. Επομένως, θα μπορούσε να ερμηνευτεί ως διπλή άρνηση που οδηγεί σε κατάφαση: «όχι στο να μη γίνει», ίσον «να γίνει»... Για τέτοια αστεία πράγματα μιλάμε. Κι εκεί άνοιγε νέος γύρος τοποθετήσεων με όλους τους μειοψηφήσαντες να εγγράφονται στον κατάλογο των ομιλητών και να μακρηγορούν με προκλητικό κι επιδεικτικό τρόπο επί παντός παγκόσμιου πολιτικού επιστητού.
Αυτό συνεχιζόταν μέχρι αργά το βράδυ∙ μέχρι να αγανακτήσουν και να αποχωρήσουν όσοι της αντίθετης άποψης είχαν απομείνει – αν δεν είχαν φύγει νωρίτερα αποδοκιμάζοντας τη διακωμώδηση της διαδικασίας. Έμεναν τότε οι του «ναι» μόνοι τους και προχωρούσαν σε νέα ψηφοφορία. Φυσικά, η πρόταση υπερίσχυε πανηγυρικά και η κατάληψη πραγματοποιούνταν διά της βίας που δικαιολογούνταν γελοιωδώς με την ανυπόστατη νομιμοφάνεια μιας νοθευμένης δημοκρατικής διαδικασίας. Όλο αυτό θα μπορούσε να είναι αστείο, αν το τίμημα της κατάληψης που συνήθως κρατούσε για καιρό, δεν ήταν τόσο βαρύ για όλα τα μέλη της ακαδημαϊκής μονάδας – φοιτητές και καθηγητές.
Τέτοιες μεθοδεύσεις δικαιολογούνται πάντοτε στη λογική αυτών που τις διαπράττουν, με βάση την αρχή του υπέρτατου σκοπού και αγώνα που αγιάζει τα οποιαδήποτε μέσα. Αυτός, βέβαια, είναι και ο ιδεολογικός πυρήνας των ολοκληρωτικών και αντιδημοκρατικών συστημάτων και πρακτικών κάθε είδους. Άλλωστε, η δύναμη του κλείνω ή ανοίγω μια πανεπιστημιακή σχολή δίνει εξουσία, η οποία μπορεί να εξαργυρωθεί με πολλούς τρόπους. Η οποιαδήποτε εσώψυχη διεργασία αμφισβήτησης του ψεύτικου (στα όρια της γελοιότητας) ηθικού πλεονεκτήματος και η υποψία τύψεων εξαφανίζονταν υπό την επήρεια της μέθης μιας τέτοιας εξουσίας.
Έτσι, λοιπόν, μπορεί οι επτά στους έντεκα παίκτες να θέλουν την πορτοκαλί φανέλα, αλλά μετά από λίγες μέρες να αναγκαστούν να εμφανιστούν στο γήπεδο με τα καφέ.
Βέβαια, υπάρχουν κι άλλα κόλπα που μπορεί να κάνει κανείς για να υπερκεράσει την αρχή της πλειοψηφίας. Το πρώτο προϋποθέτει φατριασμό. Οι παίκτες της ομάδας (έντεκα) διασπώνται σε δύο υποομάδες - συνδικαλιστικές οργανώσεις: τους «δημοκρατικούς καφέ» (τέσσερις) και τους «πορτοκαλί δημοκράτες» (επτά). Έτσι, αν τύχει κι ο αρχηγός της ομάδας ανήκει στους τέσσερις, αντί για ψηφοφορία ζητά να του κατατεθούν οι προτάσεις των «θεσμικών φορέων» για το χρώμα της φανέλας. Τελικά, ανακοινώνει ότι ήρθαν δύο προτάσεις στα χέρια του. Η μία για καφέ, η άλλη για πορτοκαλί. Αν και του άρεσαν και οι δύο, επειδή δυστυχώς έπρεπε να επιλέξει, κατέληξε στην πρώτη. Στις διαμαρτυρίες των πορτοκαλί δημοκρατών «μα είμαστε περισσότεροι!», απαντά: «Ας μη μπαίνουμε σε λεπτομέρειες, είχα δύο προτάσεις και διάλεξα τη μία. Προχωράμε ενωμένοι, χωρίς ακραίες φωνές και φανατισμούς».
Το δεύτερο κόλπο είναι η δημιουργία συμβουλευτικής επιτροπής. Ο αρχηγός της ομάδας (που του αρέσει το καφέ) ορίζει τριμελή επιτροπή για την ενδελεχή μελέτη του ζητήματος και την κατάθεση πρότασης. Φροντίζει, βέβαια, οι δύο να προέρχονται από τους τέσσερις που προκρίνουν το καφέ και ο ένας από τους επτά που υποστηρίζουν το πορτοκαλί. Τη συνέχεια νομίζω την καταλαβαίνετε...
Με βάση τα παραπάνω μπορεί να ερμηνεύσει κανείς αυτά που διαδραματίζονται στις μέρες μας σχετικά με το περιεχόμενο του σχολικού μαθήματος των θρησκευτικών.
Το υπουργείο Παιδείας πρόσφατα αποφάσισε τα παιδιά, αντί για κανονικά θρησκευτικά, να διδάσκονται κάτι άλλο που ο Αρχιεπίσκοπος της Εκκλησίας της Ελλάδος το χαρακτήρισε επικίνδυνο. Το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε τα νέα περιεχόμενα του μαθήματος αντισυνταγματικά. Το υπουργείο, διά της μεθόδου «άλλαξε ο Μανωλιός», δημοσίευσε εκ νέου κατ’ ουσίαν τα ίδια πράγματα σε νέα φύλλα της Εφημερίδας της Κυβέρνησης. Βγάζει τη γλώσσα, λοιπόν, στους δικαστές: «χα... χα...! ακυρώσατε τα προηγούμενα φύλλα, όχι τα καινούργια!». Και μετά (τραγουδιστά): «σας κορόιδεψα... σας την έφερα!». Σκέτη απογοήτευση! Οι μεθοδεύσεις στ’ αμφιθέατρα τον καιρό μας ήταν τουλάχιστον ευρηματικές...
Η Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων (έτος ίδρυσης 1950) υποστηρίζει το σύνταγμα. Το ίδιο πιστεύω και η πλειοψηφία του ελληνικού λαού. Ο πρόσφατα ιδρυθείς (2010) «Πανελλήνιος Θεολογικός Σύνδεσμος “Καιρός”» στηρίζει την εφαρμογή των αλλαγών. Οι καιροί κι οι υπουργοί, πάντως, αλλάζουν εύκολα... Το σύνταγμα ελπίζω πως όχι.
* Ο δρ Θεόφιλος Πουταχίδης γεννήθηκε στη Φλώρινα το 1968. Είναι καθηγητής της Παθολογικής Ανατομικής των Ζώων στο Τμήμα Κτηνιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΑΠΘ. Είναι επιστημονικός συνεργάτης του Division of Comparative Medicine του Massachusetts Institute of Technology, και το ερευνητικό του ενδιαφέρον εστιάζεται κυρίως στη μελέτη της παθογένειας του καρκίνου. Είναι συγγραφέας πολλών πρωτότυπων επιστημονικών εργασιών που έχουν δημοσιευτεί σε έγκριτα διεθνή επιστημονικά περιοδικά.
pontos-news.gr
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Γιώργος Παπαθανασόπουλος, Η Ορθοδοξία το 2018 (Μέρος Θ΄)
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Δήλωση Μητροπολίτου Χίου Μάρκου για τις ΔΥΕΠ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
