2018-10-16 08:05:57
Έπειτα από την ολοκλήρωση των προγραμμάτων προσαρμογής της χώρας, πρέπει να επαναξιολογηθούν οι χρηματοδοτικές ανάγκες της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης.
Γράφει: Καραγιώργος Δημήτρης
ΙΑΤRONET
Είναι εύλογη η απορία πολλών σχετικά με το clawback στα φάρμακα. Τι σημαίνει τελικά αυτός ο περίεργος όρος;
Παράδειγμα: Παρέχεται σε έναν καταναλωτή μία δωροεπιταγή 100 ευρώ για το σούπερ μάρκετ. Τού επισημαίνεται, παράλληλα, πως εάν η αξία των αγορών ξεπεράσει τα 100 ευρώ, τη διαφορά θα καλύψει το κατάστημα (clawback).
Ερώτημα: Πόσο αναμενόμενο είναι ο συγκεκριμένος καταναλωτής να μείνει στα 100 ευρώ και πόσο να γεμίσει το καρότσι του, ακόμη και με είδη που δεν χρειάζεται;
Αυτή είναι περίπου η προσέγγιση του clawback στην Ελλάδα. Να επιστρέφει, δηλαδή, ο πωλητής την υπέρβαση από το ποσό που έχει υπολογίσει να διαθέσει ο αγοραστής Όταν υπάρχει κάποια λογική εκτίμηση των αναγκών του αγοραστή και συμφωνία με τον πωλητή, το μέτρο μπορεί να γίνει αποδεκτό. Ισχύει, εξάλλου, και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Στη χώρα μας, όμως, επικρατεί ένα παράλογο σύστημα ελέγχου της φαρμακευτικής δαπάνης, το οποίο γεννά και δεν αντιμετωπίζει τις υπερβάσεις.
Απουσιάζουν οι προσπάθειες για προσαρμογή σε μία ρεαλιστική κατάσταση. Ελάχιστα μέτρα λαμβάνονται για τον έλεγχο της συνταγογράφησης και το σύνολο σχεδόν των παρεμβάσεων στοχεύει σε “κούρεμα” του κόστους προς όφελος του κράτους.
Αυτό έχει άμεση επίπτωση στους ασθενείς, στους οποίους μετακυλίεται όλο και μεγαλύτερο μέρος του λογαριασμού. Με πολιτικούς όρους, αυτό συνιστά αναδιανομή πλούτου, σε βάρος των ασθενέστερων κοινωνικών ομάδων...
Έχει επίπτωση και στις φαρμακευτικές επιχειρήσεις, οι οποίες αναμένεται να πληρώσουν φέτος 1,4 δισ. ευρώ, ως υποχρεωτικές επιστροφές υπερβάσεων (clawback) και εκπτώσεις (rebates).
Θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί (με πολιτικούς όρους), πως οι επιβαρύνσεις προς τη φαρμακοβιομηχανία αποτελούν αναδιανομή πλούτου, με χρήματα από τους “κακούς καπιταλιστές” προς τις ανάγκες της κοινωνίας...
Ναι, μόνο που αυτό δεν αποτελεί “αναδιανομή”, αλλά “δήμευση”, η οποία οδηγεί σε μία σειρά από οικονομικές επιπτώσεις και απομακρύνει το σενάριο της “ανάπτυξης”. Το σωστό θα ήταν να μιλάμε για ανικανότητα στοιχειώδους πρόβλεψης των κοινωνικών αναγκών από την πλευρά του κράτους και ιδού γιατί:
"Κλειστός"
Ο προϋπολογισμός για φάρμακα είναι “κλειστός”. Δεν μπορεί, δηλαδή, να ξεπερνάει ένα επίπεδο και εάν το ξεπεράσει, οι εταιρείες επιστρέφουν στο κράτος την υπέρβαση (clawback).
Για το έτος 2018, ο “κλειστός” προϋπολογισμός για εξωνοσοκομειακή φαρμακευτική περίθαλψη είναι 1,945 δισ. ευρώ. Από αυτά, εκτιμάται πως οι εταιρείες θα επιστρέψουν 600 εκατομμύρια ως clawback και 400 εκατομμύρια ως έκπτωση (rebate). Σύνολο επιστροφών 1 δισ. ευρώ.
Για το ίδιο έτος, ο “κλειστός” προϋπολογισμός για νοσοκομειακή φαρμακευτική περίθαλψη είναι 530 εκατομμύρια ευρώ. Από αυτά, εκτιμάται πως οι εταιρείες θα κληθούν να επιστρέψουν πάνω από 300 εκατομμύρια (clawback).
Εάν προστεθούν οι επιστροφές (1 δισ. + 300 εκατομμύρια), θα δώσουν ένα σύνολο σχεδόν 1,3 δισ. ευρώ, σε έναν συνολικό “κλειστό” προϋπολογισμό 2,47 δισ. ευρώ (1,945 δισ. + 530 εκατομμύρια). Οι εταιρείες, δηλαδή, θα καλύψουν σχεδόν τη μισή δαπάνη του προϋπολογισμού!
Το εύλογο επιχείρημα είναι πως, “εφόσον υπάρχει υπέρβαση, καλά κάνει το κράτος και επιβαρύνει τις εταιρείες”. Σωστό, μόνο που δουλειά του κράτους δεν είναι να κάνει τον “τροχονόμο” στα δισεκατομμύρια, αλλά να ρυθμίζει το πλαίσιο και να παρεμβαίνει όπου θεωρεί ότι γίνεται σπατάλη ή υπερκατανάλωση.
Με απλά λόγια, από τη στιγμή που εκτιμά πως υπάρχει υπέρβαση στη φαρμακευτική δαπάνη (αν και δεν προκύπτει από τα συγκριτικά στοιχεία), θα πρέπει να λάβει μέτρα για τον περιορισμό της. Θυμίζουμε πως η αυξημένη κατανάλωση φαρμάκων δεν έχει μόνο οικονομική επίπτωση, αλλά οδηγεί και σε προβλήματα υγείας...
Δυστυχώς, κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει, καθώς εκκρεμούν ακόμη τα φίλτρα στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση, ο ηλεκτρονικός φάκελος του ασθενούς δεν λειτουργεί ακόμη, οι οδηγίες συνταγογράφησης και τα θεραπευτικά πρωτόκολλα προχωρούν αργά...
Το clawback λειτουργεί ως δίχτυ ασφαλείας για το Δημόσιο, καλύπτοντας την απροθυμία του υπουργείου Υγείας να επιβάλει διαρθρωτικά μέτρα. Παρέχει, δε, κίνητρα για υπερβολές και πλήρη απουσία ελέγχου.
Ευρώπη
Το Iatronet παρουσιάζει σήμερα τη λογική της εφαρμογής του clawback σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ώστε να γίνει κατανοητή η κουλτούρα του μέτρου.
Στην Αυστρία, δεν υπάρχει υποχρεωτική επιστροφή και οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις συμμετέχουν με μία εθελοντική εισφορά αλληλεγγύης.
Στο Βέλγιο, υπάρχει clawback εφόσον παρατηρηθεί υπέρβαση στη δαπάνη, από το οποίο εξαιρούνται τα “ορφανά” φάρμακα, τα παράγωγα αίματος και τα νοσοκομειακά φάρμακα.
Στη Γαλλία, το clawback μπορεί να μειωθεί, εάν οι επιχειρήσεις υπογράψουν σύμβαση με την Οικονομική Επιτροπή Υγείας. Εξαιρούνται, δε, τα γενόσημα και τα “ορφανά” φάρμακα.
Στην Ουγγαρία, δεν παρατηρείται υπέρβαση του προϋπολογισμού για την εξωνοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη, χάρη σε άλλους μηχανισμούς που επιτρέπουν την ισοσκέλιση του προϋπολογισμού. Οι πληρωμή μπορεί να μειωθεί, στην περίπτωση που οι επιχειρήσεις επενδύουν σε έρευνα και ανάπτυξη.
Στην Ιταλία, υπάρχει clawback στην περίπτωση που η εξωνοσοκομειακή δαπάνη ξεπεράσει το 7,96% των δαπανών για την Υγεία και η νοσοκομειακή το 6,89%. Εξαιρούνται τα καινοτόμα και τα “ορφανά φάρμακα.
Στην Πολωνία, οι εταιρείες επιστρέφουν ποσά, εφόσον η φαρμακευτική δαπάνη (εντός και εκτός νοσοκομείων) ξεπεράσει το 17% της συνολικής δαπάνης Υγείας. Εξαιρούνται φάρμακα με καθορισμένο μηχανισμό καταμερισμού κινδύνου και τα νοσοκομειακά φάρμακα.
Ελλάδα
Το clawback έχει θεσπιστεί ως προσωρινό μέτρο στην Ελλάδα από το 2012. Με διαδοχικές παρεμβάσεις, έχει παραταθεί η ισχύς του έως και το 2022.
Η ανάγκη να αποκτήσει χαρακτηριστικά λογικής, τα οποία έχουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες, είναι επιβεβλημένη όσο ποτέ. Έπειτα από την ολοκλήρωση των προγραμμάτων προσαρμογής της χώρας, πρέπει να επαναξιολογηθούν οι χρηματοδοτικές ανάγκες της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης.
Είναι, επίσης, καλό να εξεταστεί το ενδεχόμενο της δημιουργίας χωριστών προϋπολογισμών για την πρόληψη (εμβόλια) και άλλες ανελαστικές συνιστώσες της δαπάνης.
Από την πλευρά του, το υπουργείο Υγείας πρέπει να ελέγχει τον όγκο της συνταγογράφησης μέσω αποτελεσματικών “εργαλείων” που έχουν θεσπιστεί, αλλά δεν εφαρμόζονται.
Το απολύτως λογικό είναι να υπάρχει συνυπευθυνότητα μεταξύ κράτους και βιομηχανίας, όσον αφορά την κάλυψη της υπέρβασης της φαρμακευτικής δαπάνης. Οι επενδύσεις για έρευνα και ανάπτυξη πρέπει να εξαιρούνται από το clawback και να προβλεφθεί ένας πρόσθετος προϋπολογισμός για τα καινοτόμα προϊόντα...
medispin
Γράφει: Καραγιώργος Δημήτρης
ΙΑΤRONET
Είναι εύλογη η απορία πολλών σχετικά με το clawback στα φάρμακα. Τι σημαίνει τελικά αυτός ο περίεργος όρος;
Παράδειγμα: Παρέχεται σε έναν καταναλωτή μία δωροεπιταγή 100 ευρώ για το σούπερ μάρκετ. Τού επισημαίνεται, παράλληλα, πως εάν η αξία των αγορών ξεπεράσει τα 100 ευρώ, τη διαφορά θα καλύψει το κατάστημα (clawback).
Ερώτημα: Πόσο αναμενόμενο είναι ο συγκεκριμένος καταναλωτής να μείνει στα 100 ευρώ και πόσο να γεμίσει το καρότσι του, ακόμη και με είδη που δεν χρειάζεται;
Αυτή είναι περίπου η προσέγγιση του clawback στην Ελλάδα. Να επιστρέφει, δηλαδή, ο πωλητής την υπέρβαση από το ποσό που έχει υπολογίσει να διαθέσει ο αγοραστής Όταν υπάρχει κάποια λογική εκτίμηση των αναγκών του αγοραστή και συμφωνία με τον πωλητή, το μέτρο μπορεί να γίνει αποδεκτό. Ισχύει, εξάλλου, και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Στη χώρα μας, όμως, επικρατεί ένα παράλογο σύστημα ελέγχου της φαρμακευτικής δαπάνης, το οποίο γεννά και δεν αντιμετωπίζει τις υπερβάσεις.
Απουσιάζουν οι προσπάθειες για προσαρμογή σε μία ρεαλιστική κατάσταση. Ελάχιστα μέτρα λαμβάνονται για τον έλεγχο της συνταγογράφησης και το σύνολο σχεδόν των παρεμβάσεων στοχεύει σε “κούρεμα” του κόστους προς όφελος του κράτους.
Αυτό έχει άμεση επίπτωση στους ασθενείς, στους οποίους μετακυλίεται όλο και μεγαλύτερο μέρος του λογαριασμού. Με πολιτικούς όρους, αυτό συνιστά αναδιανομή πλούτου, σε βάρος των ασθενέστερων κοινωνικών ομάδων...
Έχει επίπτωση και στις φαρμακευτικές επιχειρήσεις, οι οποίες αναμένεται να πληρώσουν φέτος 1,4 δισ. ευρώ, ως υποχρεωτικές επιστροφές υπερβάσεων (clawback) και εκπτώσεις (rebates).
Θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί (με πολιτικούς όρους), πως οι επιβαρύνσεις προς τη φαρμακοβιομηχανία αποτελούν αναδιανομή πλούτου, με χρήματα από τους “κακούς καπιταλιστές” προς τις ανάγκες της κοινωνίας...
Ναι, μόνο που αυτό δεν αποτελεί “αναδιανομή”, αλλά “δήμευση”, η οποία οδηγεί σε μία σειρά από οικονομικές επιπτώσεις και απομακρύνει το σενάριο της “ανάπτυξης”. Το σωστό θα ήταν να μιλάμε για ανικανότητα στοιχειώδους πρόβλεψης των κοινωνικών αναγκών από την πλευρά του κράτους και ιδού γιατί:
"Κλειστός"
Ο προϋπολογισμός για φάρμακα είναι “κλειστός”. Δεν μπορεί, δηλαδή, να ξεπερνάει ένα επίπεδο και εάν το ξεπεράσει, οι εταιρείες επιστρέφουν στο κράτος την υπέρβαση (clawback).
Για το έτος 2018, ο “κλειστός” προϋπολογισμός για εξωνοσοκομειακή φαρμακευτική περίθαλψη είναι 1,945 δισ. ευρώ. Από αυτά, εκτιμάται πως οι εταιρείες θα επιστρέψουν 600 εκατομμύρια ως clawback και 400 εκατομμύρια ως έκπτωση (rebate). Σύνολο επιστροφών 1 δισ. ευρώ.
Για το ίδιο έτος, ο “κλειστός” προϋπολογισμός για νοσοκομειακή φαρμακευτική περίθαλψη είναι 530 εκατομμύρια ευρώ. Από αυτά, εκτιμάται πως οι εταιρείες θα κληθούν να επιστρέψουν πάνω από 300 εκατομμύρια (clawback).
Εάν προστεθούν οι επιστροφές (1 δισ. + 300 εκατομμύρια), θα δώσουν ένα σύνολο σχεδόν 1,3 δισ. ευρώ, σε έναν συνολικό “κλειστό” προϋπολογισμό 2,47 δισ. ευρώ (1,945 δισ. + 530 εκατομμύρια). Οι εταιρείες, δηλαδή, θα καλύψουν σχεδόν τη μισή δαπάνη του προϋπολογισμού!
Το εύλογο επιχείρημα είναι πως, “εφόσον υπάρχει υπέρβαση, καλά κάνει το κράτος και επιβαρύνει τις εταιρείες”. Σωστό, μόνο που δουλειά του κράτους δεν είναι να κάνει τον “τροχονόμο” στα δισεκατομμύρια, αλλά να ρυθμίζει το πλαίσιο και να παρεμβαίνει όπου θεωρεί ότι γίνεται σπατάλη ή υπερκατανάλωση.
Με απλά λόγια, από τη στιγμή που εκτιμά πως υπάρχει υπέρβαση στη φαρμακευτική δαπάνη (αν και δεν προκύπτει από τα συγκριτικά στοιχεία), θα πρέπει να λάβει μέτρα για τον περιορισμό της. Θυμίζουμε πως η αυξημένη κατανάλωση φαρμάκων δεν έχει μόνο οικονομική επίπτωση, αλλά οδηγεί και σε προβλήματα υγείας...
Δυστυχώς, κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει, καθώς εκκρεμούν ακόμη τα φίλτρα στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση, ο ηλεκτρονικός φάκελος του ασθενούς δεν λειτουργεί ακόμη, οι οδηγίες συνταγογράφησης και τα θεραπευτικά πρωτόκολλα προχωρούν αργά...
Το clawback λειτουργεί ως δίχτυ ασφαλείας για το Δημόσιο, καλύπτοντας την απροθυμία του υπουργείου Υγείας να επιβάλει διαρθρωτικά μέτρα. Παρέχει, δε, κίνητρα για υπερβολές και πλήρη απουσία ελέγχου.
Ευρώπη
Το Iatronet παρουσιάζει σήμερα τη λογική της εφαρμογής του clawback σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ώστε να γίνει κατανοητή η κουλτούρα του μέτρου.
Στην Αυστρία, δεν υπάρχει υποχρεωτική επιστροφή και οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις συμμετέχουν με μία εθελοντική εισφορά αλληλεγγύης.
Στο Βέλγιο, υπάρχει clawback εφόσον παρατηρηθεί υπέρβαση στη δαπάνη, από το οποίο εξαιρούνται τα “ορφανά” φάρμακα, τα παράγωγα αίματος και τα νοσοκομειακά φάρμακα.
Στη Γαλλία, το clawback μπορεί να μειωθεί, εάν οι επιχειρήσεις υπογράψουν σύμβαση με την Οικονομική Επιτροπή Υγείας. Εξαιρούνται, δε, τα γενόσημα και τα “ορφανά” φάρμακα.
Στην Ουγγαρία, δεν παρατηρείται υπέρβαση του προϋπολογισμού για την εξωνοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη, χάρη σε άλλους μηχανισμούς που επιτρέπουν την ισοσκέλιση του προϋπολογισμού. Οι πληρωμή μπορεί να μειωθεί, στην περίπτωση που οι επιχειρήσεις επενδύουν σε έρευνα και ανάπτυξη.
Στην Ιταλία, υπάρχει clawback στην περίπτωση που η εξωνοσοκομειακή δαπάνη ξεπεράσει το 7,96% των δαπανών για την Υγεία και η νοσοκομειακή το 6,89%. Εξαιρούνται τα καινοτόμα και τα “ορφανά φάρμακα.
Στην Πολωνία, οι εταιρείες επιστρέφουν ποσά, εφόσον η φαρμακευτική δαπάνη (εντός και εκτός νοσοκομείων) ξεπεράσει το 17% της συνολικής δαπάνης Υγείας. Εξαιρούνται φάρμακα με καθορισμένο μηχανισμό καταμερισμού κινδύνου και τα νοσοκομειακά φάρμακα.
Ελλάδα
Το clawback έχει θεσπιστεί ως προσωρινό μέτρο στην Ελλάδα από το 2012. Με διαδοχικές παρεμβάσεις, έχει παραταθεί η ισχύς του έως και το 2022.
Η ανάγκη να αποκτήσει χαρακτηριστικά λογικής, τα οποία έχουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες, είναι επιβεβλημένη όσο ποτέ. Έπειτα από την ολοκλήρωση των προγραμμάτων προσαρμογής της χώρας, πρέπει να επαναξιολογηθούν οι χρηματοδοτικές ανάγκες της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης.
Είναι, επίσης, καλό να εξεταστεί το ενδεχόμενο της δημιουργίας χωριστών προϋπολογισμών για την πρόληψη (εμβόλια) και άλλες ανελαστικές συνιστώσες της δαπάνης.
Από την πλευρά του, το υπουργείο Υγείας πρέπει να ελέγχει τον όγκο της συνταγογράφησης μέσω αποτελεσματικών “εργαλείων” που έχουν θεσπιστεί, αλλά δεν εφαρμόζονται.
Το απολύτως λογικό είναι να υπάρχει συνυπευθυνότητα μεταξύ κράτους και βιομηχανίας, όσον αφορά την κάλυψη της υπέρβασης της φαρμακευτικής δαπάνης. Οι επενδύσεις για έρευνα και ανάπτυξη πρέπει να εξαιρούνται από το clawback και να προβλεφθεί ένας πρόσθετος προϋπολογισμός για τα καινοτόμα προϊόντα...
medispin
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
