2018-12-28 10:33:34
ΑΜΦΙΚΤΙΟΝΙΑ ΑΚΑΡΝΑΝΩΝ
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
7 Σεπτεμβρίου του 1797.
Ο Γάλλος στρατηγός Bellaire στην Γαλλικής κυριαρχίας Βόνιτσα.
Επιτροπή Γάλλων επιθεωρεί το κάστρο και αποφασίζει για τις επισκευές του.
Από τον Ιούλιο του 1797, η Βόνιτσα έχει περάσει στην Γαλλική κυριαρχία. Η συνθήκη του Καμποφόρμιο (17 Οκτωβρίου 1797) με το 5ο άρθρο της επικυρώνει την κυριαρχία.
Αρθρο 5ο της συνθήκης:
Η Αυτού Μεγαλειότης Αυτοκράτορας, ο βασιλιάς της Ουγγαρίας και της Βοημίας, συγκατατίθενται ότι η Γαλλική Δημοκρατία θα πρέπει να διαθέτει σε πλήρη κυριαρχία της, τα πρώην ενετικά νησιά του Levant, δηλαδή: Κέρκυρα, Ζάκυνθος, Κεφαλονιά, Santa Maura, Τσιρίγο, και άλλα νησιά που εξαρτώνται από αυτά , καθώς και Butrinto, Άρτα, Vonizza, και γενικά όλες τις πρώην ενετικές εγκαταστάσεις στην Αλβανία, τα οποία βρίσκονται κάτω από τον Κόλπο της Drin.
Στις 7/18 Σεπτεμβρίου 1797 ο Bellaire επισκέφτηκε αυθημερόν τη Βόνιτσα με τους υπόλοιπους Γάλλους στρατηγούς και αξιωματικούς.
Η περιγραφή του κάστρου αλλά και γεγονότων που διαπίστωσε σε αυτή την επίσκεψη, παρατίθενται στο σύγγραμμα:
Ο στρατηγός Bellaire περιγράφει την κατάσταση του κάστρου και τονίζει την εφευρετικότητα αυτών που το έκτισαν αφού εκμεταλλεύτηκαν τα μειονεκτήματα του εδάφους και με τα οχυρωματικά έργα τα μετέτρεψαν σε πλεονεκτήματα. Η εικόνα του κάστρου, την στιγμή της επίσκεψης δεν είναι καλή και οι επισκευές που θα χρειαστούν δεν μπορούν να ισοσταθμίσουν τα κέρδη του εμπορείου της περιοχής. Ο Bellaire μένει έκπληκτος με την περίφημη στέρνα του κάστρου η οποία εσωτερικά στηρίζεται με τριπλές καμάρες.
Στο σημείο αυτό η Αμφικτιονία ενημερώνει τους αναγνώστες του άρθρου ότι ο χώρος της στέρνας παλαιότερα ήταν εκκλησία, οι Οθωμανοί την μετέτρεψαν σε Τζαμί και οι Ενετοί την χρησιμοποίησαν για τις ανάγκες ύδρευσης. Πράγματι ακόμα και σήμερα ο χώρος διατηρείται σε καλή κατάσταση και η αίσθηση που έχει ο επισκέπτης προκαλεί το δέος.............. Συνεχίζουμε με τις περιγραφές του Bellaire:
Η περιοχή εκτρέφει μεγάλο αριθμό βουβαλιών που εκτός από το κρέας τους δίνουν καλό γάλα και υπέροχα τυριά. Γύρω από την Βόνιτσα έχει μεγάλα δάση τα οποία εκτός από την καλής ποιότητα ξυλεία και τα μεγάλα θηράματα που με επιτυχία κυνηγούν οι κάτοικοι της Βόνιτσας, φιλοξενούν και μεγάλο πλήθος ληστών (κυρίως στην περιοχή της σημερινής Λάμιας). Στην θαλάσσια εκμετάλλευση εκτός από ψάρια υπάρχουν μεγάλα νόστιμα στρείδια.
Η πεδιάδα παράγει μεγάλες ποσότητες καλαμποκιού και φρούτων. Το λάδι και το κρασί εισάγονται από την Αγία Μαύρα.
Ο Bellaire διέκρινε δύο μεγάλες κώμες κάτω απο το κάστρο και πολλά χωρίδια. Στην περιγραφή αναφέρει σαν μεγάλη κόμη την Βόνιτσα, κάτω από το Κάστρο και ανατολικά αυτού, ενώ η άλλη κόμη ήταν στα δυτικά του κάστρου και λόγω της ασφάλειας που της προσέφεραν δυό προμαχώνες που ξεκινούσαν από τα τείχη του κάστρο και έφταναν στην θάλασσα, η κώμη ονομάζονταν Μπόργκο Σεράτο.
Ο Bellaire δεν περιγράφει τα χωρίδια της Βόνιτσας (Κοκκίνο -Μποκάλε -Μιρτάσι -Νεοχώρι), όμως για τις δύο προαναφερόμενες κώμες εντύπωση του προκάλεσε το πλήθος των πλατανιών που περιστοίχιζαν τους δρόμους και την παραλία. Λόγω των πολλών γλυκών νερών, το κλίμα είναι νοσηρό.
Για τα κτίρια κάτω από το κάστρο εντύπωση έκανε στον Bellaire το Ισπανικό οχυρό, ένα κτίριο (στον χάρτη σημειώνεται με το γράμμα C) που ήταν στο σημερινό σημείο που γίνεται η έκδοση των εισιτηρίων του ποδοσφαιρικού γηπέδου.
Αξίζει να προσέξουμε την άποψη του Bellaire για τους κατοίκους της Βόνιτσας. Αφού τους τοποθετεί σε πληθυσμό των 2.500 κατοίκων, τους ονοματίζει πολεμόχαρους και άφοβους, χαρακτηριστικά που προέρχονται από την έντονη ενασχόληση με την γεωργία-κτηνοτροφία-κυνήγι άγριων ζώων και αλιεία. Στο θρήσκευμα τους ονοματίζει Ορθόδοξους.
Μάλιστα καταγράφει ένα επεισόδιο στη περίοδο που βρέθηκε στη Βόνιτσα. Κάποιοι αλλόθρησκοι είχαν κλέψει μιά Βονιτσιάνα. Άμεσα δημιουργήθηκε ομάδα ενόπλων Βονιτσιάνων που επιτέθηκε και κατόρθωσε να πάρει πίσω την κλεμμένη κοπέλα.
Ο Bellaire αφού πιστοποιεί ότι οι Βονιτσιάνοι έχουν την ίδια ενδυμασία με τους Πρεβεζιάνους, προχωρεί σε μιά σύγκριση των δύο πληθυσμών, στις συμπεριφορές και την ελευθερία των γυναικών. Αξίζει να διαβαστεί αυτή η σύγκριση.
Η περιγραφή του Bellaire κλείνει με την φιλοξενία των Βονιτσιάνων και με τα εδέσματα που προσφέρθηκαν (έχουν ιδιαίτερη αξία καθόσον από αυτά έχουμε σημαντικές πληροφορίες για τα παραγόμενα αγαθά της περιοχής).
Στο πρώτο τόμο των Ιστορικών κειμένων Βόνιτσας της Αμφικτιονίας Ακαρνάνων (συγγραφέας Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου, Νικόλας Βερνίκος) υπάρχει καταχωρημένη η μετάφραση όσων περιγράφονται από τον Bellaire στην επίσκεψή του στην Βόνιτσα:
«Οι στρατηγοί επιβιβάστηκαν σε μια φελούκα Σκλαβούνων, για τη Βόνιτσα, τη δεύτερη συμπληρωματική ημέρα. Μετά από έναν πλου δύο ωρών, ξεμπαρκάραμε στην κωμόπολη που απέχει από την Πρέβεζα, περίπου δυο μυριάδες μέτρα (δηλ. 20 χλμ.)».
«Η περιφέρεια της Βόνιτσας (Vonizza) αποτελείται από μια κοιλάδα μικρού εύρους, το κάτω μέρος της οποίας είναι ελώδες και η παραμονή ανθυγιεινή. Το εδαφικό αυτό τμήμα έχει περιφέρεια περίπου εξήντα χιλιάδων μέτρων: είναι πολύ κατάλληλο για καλλιέργειες και γόνιμο σε βοσκοτόπια. Τρέφουν έναν μεγάλο αριθμό ζώων, και κυρίως βουβάλια, και βρίσκουμε στα βουνά που το περιστοιχίζουν δάση με ψηλόκορμα δέντρα, γεμάτα από κυνήγι».
«Το κάστρο της Βόνιτσας είναι κτισμένο πάνω σε έναν ψηλό βράχο που προβάλλει μέσα στον κόλπο της Άρτας, σχηματίζοντας μια μύτη στα βόρειο-δυτικά. Αυτό το κάστρο είναι πολύ παλιό και σχεδόν ερείπιο. Έχει σχήμα αυγού (οβάλ) και έχει σαν γενικό περίβολο ένα απλό τείχος μέσου ύψους, που έχει οδοντωτές επάλξεις στο πάνω μέρος, έχει στα πλάγια τους πύργους, μερικοί από τους οποίους είναι στρογγυλοί και άλλοι τετράγωνοι. Αυτή η περίβολος έχει δύο πύλες και δύο μικρούς προμαχώνες. Στο μέσο και σχεδόν στην κορυφή του μεγάλου βράχου, βρίσκεται ένα μικρό οχυρωμένο καταφύγιο που περιβάλλεται από ένα σχετικά χαμηλό τείχος με θυρίδες και επάλξεις. Το οχυρωματικό αυτό περικλείει τα ερείπια μιας εκκλησίας και μερικών στρατιωτικών κτιρίων».
«Ένα τμήμα του κάστρου της Βόνιτσας περιβάλλεται από δύο άλλα τείχη με προμαχώνες και περιφράγματα στις κορυφές τους. Στο μέρος αυτό βρίσκεται μια μεγάλη στέρνα με τρείς θαλάμους. Δύο τείχη επικοινωνίας, κτισμένα στην πλαγιά του βράχου κάθετα προς το τείχος, κόβουν τις προσβάσεις αυτού του κάστρου. Ανάμεσα στα τείχη αυτά και στη θάλασσα, βλέπει κανείς έναν τεράστιο αριθμό από φραγκοσυκιές ιδιαίτερης ομορφιάς. Στο κάτω μέρος του κάστρου, στην είσοδο της κοιλάδας, υπάρχει ένα αρχαίο οχυρωματικό έργο κτισμένο σε σχήμα διχαλωτό (en forme de lunette), που ονομάζεται προπύργιο των Ισπανών (ridotto di Spagnioli)».
«Εξετάζοντας προσεκτικά τα διάφορα τμήματα του κάστρου της Βόνιτσας, παρατηρούμε ότι εκείνοι που το έκτισαν είχαν την καλή μηχανική γνώση να προσαρμόσουν τη χάραξή του στις ανωμαλίες και στα πλεονεκτήματα που προσφέρει ο βράχος, και να αξιοποιήσουν βήμα προς βήμα το έδαφος: μπορούμε να κρίνουμε από τα ερείπια του, την έκταση των οχυρωματικών και την απόρθητη τοποθεσία του, ότι ήταν στο παρελθόν πολύ ισχυρό. Θα μπορούσε να επανεξοπλιστεί πάνω στην περίβολο του, μετά από αρκετά σημαντικές επισκευές, αλλά ο πληθυσμός του εδαφικού αυτού τμήματος και τα προϊόντα του εμπορίου που θα μπορούσαμε να ανοίξουμε στη Βόνιτσα, που δεν είναι περισσότερα από εκείνα της κτηνοτροφίας και της οικοδομικής ξυλείας, δεν θα είναι ίσως επαρκή για να ισοσκελίσουν το κόστος της επισκευής και του εξοπλισμού, και εκείνο της συντήρησης της φρουράς».
«Η περιφέρεια της Βόνιτσας έχει έναν πληθυσμό 2.500 περίπου ψυχών, που κατανέμονται στις δύο κώμες (bourgs), που βρίσκονται κάτω από το κάστρο, στην είσοδο της κοιλάδας και σε διάφορα χωρίδια. Η μεγαλύτερη από τις κώμες λέγεται Βόνιτσα, η άλλη Κλειστό Μπόργο (Bourg fermé δηλ Μπόργο Σεράτο) επειδή περικλείεται από ένα παλαιό τείχος. Παρατήρησα στις δύο αυτές κώμες έναν μεγάλο αριθμό από πολύ μεγάλα πλατάνια: τα δέντρα αυτά σκιάζουν τους περισσότερους δρόμους και την παραλία του κόλπου.
«Η κοιλάδα της Βόνιτσας παράγει μια μικρή ποσότητα καλαμποκιού, φρούτων και λαχανικών, δεν βγάζουν ούτε λάδι, ούτε κρασί (sic). Οι Βονιτσάνοι προμηθεύονται τα τρόφιμα που τους λείπουν στην Άρτα, στην Αγία Μαύρα και στην Πρέβεζα, τα ψάρια είναι άφθονα στις ακτές τους, αλλά τα γλυκά νερά του τόπου τους είναι νοσηρά. Η Βόνιτσα απέχει περίπου δύο μυριάμετρα από το σημείο εκείνο του διαύλου της Αγίας Μαύρας που βρίσκεται πιο κοντά στο ομώνυμο κάστρο. Ο δρόμος αυτός είναι πολύ επικίνδυνος, επειδή πρέπει κανείς να διασχίσει έναν έρημο δασωμένο τόπο, που καλύπτεται από ψηλά βουνά και είναι συχνά γεμάτος από ληστές».
«Ο Σοφιανός (Sophien) και άλλοι σύγχρονοι συγγραφείς σκέφθηκαν ότι οι κώμες και το κάστρο της Βόνιτσας είχαν κτιστεί πάνω στα ερείπια του Ανακτορίου, την πόλη της Ακαρνανίας που αναφέρουν ο Στράβων, ο Πλίνιος και ο Στέφανος ο Βυζάντιος πιστεύω, όμως, ότι η πόλη εκείνη ήταν κτισμένη πάνω στον κόλπο, στο οποίο είχε δώσει το όνομά της (σήμερα λέγεται κόλπος της Πρέβεζας), ανάμεσα στην πόλη του Ακτίου και το ακρωτήριο του Ανακτορίου, θα μπορούσε να είναι εκείνο που σήμερα ονομάζουν Άκρο Σκαφιδάκι».
«Οι Βονιτσάνοι είναι πολεμοχαρείς και φτωχοί. Όλοι τους είναι ελληνορθόδοξοι. Παρ’ όλον ότι είναι λίγοι αριθμητικά αντιστέκονται με θάρρος στους Τουρκαλβανούς τους οποίους μισούν υπερβολικά. Λίγο πριν την άφιξή μας είχαν πάρει μια λαμπρή εκδίκηση για την απαγωγή από τους βάρβαρους αυτούς μιας από τις γυναίκες τους: μαζεύτηκαν εκατό και άρπαξαν την άτυχη εκείνη μέσα από τα χέρια διακόσιων Τουρκαλβανών, κάνοντας μια φοβερή σφαγή.
»Οι Πρεβεζιάνοι, αντιθέτως, παρ’ όλον ότι είναι διπλάσιοι περίπου αριθμητικά από τους Βονιτσιάνους, τρέμουν στην παραμικρή των Ηπειρωτών και τους εγκαταλείπουν με δειλία τα κοπάδια τους και τα χωράφια τους. Η τόσο διαφορετική συμπεριφορά δύο λαών τόσο γειτονικών οφείλεται στις επαγγελματικές τους δραστηριότητες. Οι Πρεβεζάνοι είναι, στην πλειοψηφία τους, έμποροι ή βιοτέχνες, αυτός ο τρόπος ζωής τους δίνει λιγοστή ενεργητικότητα και ντελικάτη σωματική διάπλαση. Οι Βονιτσάνοι είναι περισσότερο κοντά στην αγροτική και ελεύθερη ζωή. Δεν ασχολούνται παρά μόνο με το κυνήγι χοντρών θηραμάτων, με την φύλαξη των κοπαδιών και με το ψάρεμα, αυτό τους συνηθίζει από νωρίς στην κούραση, και τους μαθαίνει να χειρίζονται τα όπλα για να τα χρησιμοποιήσουν όταν χρειάζεται εναντίον των εχθρών τους. Είναι εγκρατείς, ανθρώπινοι, έξυπνοι και έχουν ήμερα ήθη, οι γυναίκες τους είναι πολύ ελεύθερες, αλλά δεν λάμπουν από φρεσκάδα, ούτε και από ομορφιά. Η ενδυμασία των Βονιτσάνων είναι η ίδια με εκείνη των Πρεβεζάνων».
»Τους στρατηγούς υποδέχθηκε ένας από τους προκρίτους. Τους φέρθηκαν σύμφωνα με τα έθιμα του τόπου. Φθάνοντας τους προσέφεραν κρύο νερό για να πιούν, στη συνέχεια μας σέρβιραν αρωματικά λικέρ. Μετά από αυτό έφεραν καφέ (βρασμένο) στο νερό, που έχυσαν μέσα σε φλιτζάνια από πορσελάνη, χωρίς πιατάκια (από κάτω), αλλά χωστά μέσα σε ασημένιες κούπες για να μην καιγόμαστε. Τα δροσιστικά τελείωσαν με βουβαλίσιο γάλα, που το βρήκαμε περίφημο. Ξεκουραστήκαμε πάνω σε μεγάλα μαξιλάρια που ήταν βαλμένα πάνω σε ένα παρκέ υπερυψωμένο κατά τριάντα εκατοστά που ήταν γύρω γύρω από το διαμέρισμα.
Το δείπνο αποτελείτο από ψητό αρνί, ψάρια της θάλασσας, μεγάλα στρείδια, που είναι άφθονα σε τούτα τα μέρη, και πολλά είδη βουβαλίσιων τυριών, φρέσκα και αρκετά ευχάριστα, παρ’ όλο ότι κρατούσαν μια μικρή αψιά γεύση. Επιβιβαστήκαμε ξανά μόλις τελείωσε το δείπνο, και φτάσαμε στην Πρέβεζα την ίδια νύχτα».
*************
Ακολουθεί το γαλλικό κείμενο, το οποίο έχει ληφθεί από την ψηφιακή βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κρήτης.
(ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ)
*****************
ΑΜΦΙΚΤΙΟΝΙΑ ΑΚΑΡΝΑΝΩΝ
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
ximeronews
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
7 Σεπτεμβρίου του 1797.
Ο Γάλλος στρατηγός Bellaire στην Γαλλικής κυριαρχίας Βόνιτσα.
Επιτροπή Γάλλων επιθεωρεί το κάστρο και αποφασίζει για τις επισκευές του.
Από τον Ιούλιο του 1797, η Βόνιτσα έχει περάσει στην Γαλλική κυριαρχία. Η συνθήκη του Καμποφόρμιο (17 Οκτωβρίου 1797) με το 5ο άρθρο της επικυρώνει την κυριαρχία.
Αρθρο 5ο της συνθήκης:
Η Αυτού Μεγαλειότης Αυτοκράτορας, ο βασιλιάς της Ουγγαρίας και της Βοημίας, συγκατατίθενται ότι η Γαλλική Δημοκρατία θα πρέπει να διαθέτει σε πλήρη κυριαρχία της, τα πρώην ενετικά νησιά του Levant, δηλαδή: Κέρκυρα, Ζάκυνθος, Κεφαλονιά, Santa Maura, Τσιρίγο, και άλλα νησιά που εξαρτώνται από αυτά , καθώς και Butrinto, Άρτα, Vonizza, και γενικά όλες τις πρώην ενετικές εγκαταστάσεις στην Αλβανία, τα οποία βρίσκονται κάτω από τον Κόλπο της Drin.
Στις 7/18 Σεπτεμβρίου 1797 ο Bellaire επισκέφτηκε αυθημερόν τη Βόνιτσα με τους υπόλοιπους Γάλλους στρατηγούς και αξιωματικούς.
Η περιγραφή του κάστρου αλλά και γεγονότων που διαπίστωσε σε αυτή την επίσκεψη, παρατίθενται στο σύγγραμμα:
Ο στρατηγός Bellaire περιγράφει την κατάσταση του κάστρου και τονίζει την εφευρετικότητα αυτών που το έκτισαν αφού εκμεταλλεύτηκαν τα μειονεκτήματα του εδάφους και με τα οχυρωματικά έργα τα μετέτρεψαν σε πλεονεκτήματα. Η εικόνα του κάστρου, την στιγμή της επίσκεψης δεν είναι καλή και οι επισκευές που θα χρειαστούν δεν μπορούν να ισοσταθμίσουν τα κέρδη του εμπορείου της περιοχής. Ο Bellaire μένει έκπληκτος με την περίφημη στέρνα του κάστρου η οποία εσωτερικά στηρίζεται με τριπλές καμάρες.
Στο σημείο αυτό η Αμφικτιονία ενημερώνει τους αναγνώστες του άρθρου ότι ο χώρος της στέρνας παλαιότερα ήταν εκκλησία, οι Οθωμανοί την μετέτρεψαν σε Τζαμί και οι Ενετοί την χρησιμοποίησαν για τις ανάγκες ύδρευσης. Πράγματι ακόμα και σήμερα ο χώρος διατηρείται σε καλή κατάσταση και η αίσθηση που έχει ο επισκέπτης προκαλεί το δέος.............. Συνεχίζουμε με τις περιγραφές του Bellaire:
Η περιοχή εκτρέφει μεγάλο αριθμό βουβαλιών που εκτός από το κρέας τους δίνουν καλό γάλα και υπέροχα τυριά. Γύρω από την Βόνιτσα έχει μεγάλα δάση τα οποία εκτός από την καλής ποιότητα ξυλεία και τα μεγάλα θηράματα που με επιτυχία κυνηγούν οι κάτοικοι της Βόνιτσας, φιλοξενούν και μεγάλο πλήθος ληστών (κυρίως στην περιοχή της σημερινής Λάμιας). Στην θαλάσσια εκμετάλλευση εκτός από ψάρια υπάρχουν μεγάλα νόστιμα στρείδια.
Η πεδιάδα παράγει μεγάλες ποσότητες καλαμποκιού και φρούτων. Το λάδι και το κρασί εισάγονται από την Αγία Μαύρα.
Ο Bellaire διέκρινε δύο μεγάλες κώμες κάτω απο το κάστρο και πολλά χωρίδια. Στην περιγραφή αναφέρει σαν μεγάλη κόμη την Βόνιτσα, κάτω από το Κάστρο και ανατολικά αυτού, ενώ η άλλη κόμη ήταν στα δυτικά του κάστρου και λόγω της ασφάλειας που της προσέφεραν δυό προμαχώνες που ξεκινούσαν από τα τείχη του κάστρο και έφταναν στην θάλασσα, η κώμη ονομάζονταν Μπόργκο Σεράτο.
Ο Bellaire δεν περιγράφει τα χωρίδια της Βόνιτσας (Κοκκίνο -Μποκάλε -Μιρτάσι -Νεοχώρι), όμως για τις δύο προαναφερόμενες κώμες εντύπωση του προκάλεσε το πλήθος των πλατανιών που περιστοίχιζαν τους δρόμους και την παραλία. Λόγω των πολλών γλυκών νερών, το κλίμα είναι νοσηρό.
Για τα κτίρια κάτω από το κάστρο εντύπωση έκανε στον Bellaire το Ισπανικό οχυρό, ένα κτίριο (στον χάρτη σημειώνεται με το γράμμα C) που ήταν στο σημερινό σημείο που γίνεται η έκδοση των εισιτηρίων του ποδοσφαιρικού γηπέδου.
Αξίζει να προσέξουμε την άποψη του Bellaire για τους κατοίκους της Βόνιτσας. Αφού τους τοποθετεί σε πληθυσμό των 2.500 κατοίκων, τους ονοματίζει πολεμόχαρους και άφοβους, χαρακτηριστικά που προέρχονται από την έντονη ενασχόληση με την γεωργία-κτηνοτροφία-κυνήγι άγριων ζώων και αλιεία. Στο θρήσκευμα τους ονοματίζει Ορθόδοξους.
Μάλιστα καταγράφει ένα επεισόδιο στη περίοδο που βρέθηκε στη Βόνιτσα. Κάποιοι αλλόθρησκοι είχαν κλέψει μιά Βονιτσιάνα. Άμεσα δημιουργήθηκε ομάδα ενόπλων Βονιτσιάνων που επιτέθηκε και κατόρθωσε να πάρει πίσω την κλεμμένη κοπέλα.
Ο Bellaire αφού πιστοποιεί ότι οι Βονιτσιάνοι έχουν την ίδια ενδυμασία με τους Πρεβεζιάνους, προχωρεί σε μιά σύγκριση των δύο πληθυσμών, στις συμπεριφορές και την ελευθερία των γυναικών. Αξίζει να διαβαστεί αυτή η σύγκριση.
Η περιγραφή του Bellaire κλείνει με την φιλοξενία των Βονιτσιάνων και με τα εδέσματα που προσφέρθηκαν (έχουν ιδιαίτερη αξία καθόσον από αυτά έχουμε σημαντικές πληροφορίες για τα παραγόμενα αγαθά της περιοχής).
Στο πρώτο τόμο των Ιστορικών κειμένων Βόνιτσας της Αμφικτιονίας Ακαρνάνων (συγγραφέας Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου, Νικόλας Βερνίκος) υπάρχει καταχωρημένη η μετάφραση όσων περιγράφονται από τον Bellaire στην επίσκεψή του στην Βόνιτσα:
«Οι στρατηγοί επιβιβάστηκαν σε μια φελούκα Σκλαβούνων, για τη Βόνιτσα, τη δεύτερη συμπληρωματική ημέρα. Μετά από έναν πλου δύο ωρών, ξεμπαρκάραμε στην κωμόπολη που απέχει από την Πρέβεζα, περίπου δυο μυριάδες μέτρα (δηλ. 20 χλμ.)».
«Η περιφέρεια της Βόνιτσας (Vonizza) αποτελείται από μια κοιλάδα μικρού εύρους, το κάτω μέρος της οποίας είναι ελώδες και η παραμονή ανθυγιεινή. Το εδαφικό αυτό τμήμα έχει περιφέρεια περίπου εξήντα χιλιάδων μέτρων: είναι πολύ κατάλληλο για καλλιέργειες και γόνιμο σε βοσκοτόπια. Τρέφουν έναν μεγάλο αριθμό ζώων, και κυρίως βουβάλια, και βρίσκουμε στα βουνά που το περιστοιχίζουν δάση με ψηλόκορμα δέντρα, γεμάτα από κυνήγι».
«Το κάστρο της Βόνιτσας είναι κτισμένο πάνω σε έναν ψηλό βράχο που προβάλλει μέσα στον κόλπο της Άρτας, σχηματίζοντας μια μύτη στα βόρειο-δυτικά. Αυτό το κάστρο είναι πολύ παλιό και σχεδόν ερείπιο. Έχει σχήμα αυγού (οβάλ) και έχει σαν γενικό περίβολο ένα απλό τείχος μέσου ύψους, που έχει οδοντωτές επάλξεις στο πάνω μέρος, έχει στα πλάγια τους πύργους, μερικοί από τους οποίους είναι στρογγυλοί και άλλοι τετράγωνοι. Αυτή η περίβολος έχει δύο πύλες και δύο μικρούς προμαχώνες. Στο μέσο και σχεδόν στην κορυφή του μεγάλου βράχου, βρίσκεται ένα μικρό οχυρωμένο καταφύγιο που περιβάλλεται από ένα σχετικά χαμηλό τείχος με θυρίδες και επάλξεις. Το οχυρωματικό αυτό περικλείει τα ερείπια μιας εκκλησίας και μερικών στρατιωτικών κτιρίων».
«Ένα τμήμα του κάστρου της Βόνιτσας περιβάλλεται από δύο άλλα τείχη με προμαχώνες και περιφράγματα στις κορυφές τους. Στο μέρος αυτό βρίσκεται μια μεγάλη στέρνα με τρείς θαλάμους. Δύο τείχη επικοινωνίας, κτισμένα στην πλαγιά του βράχου κάθετα προς το τείχος, κόβουν τις προσβάσεις αυτού του κάστρου. Ανάμεσα στα τείχη αυτά και στη θάλασσα, βλέπει κανείς έναν τεράστιο αριθμό από φραγκοσυκιές ιδιαίτερης ομορφιάς. Στο κάτω μέρος του κάστρου, στην είσοδο της κοιλάδας, υπάρχει ένα αρχαίο οχυρωματικό έργο κτισμένο σε σχήμα διχαλωτό (en forme de lunette), που ονομάζεται προπύργιο των Ισπανών (ridotto di Spagnioli)».
«Εξετάζοντας προσεκτικά τα διάφορα τμήματα του κάστρου της Βόνιτσας, παρατηρούμε ότι εκείνοι που το έκτισαν είχαν την καλή μηχανική γνώση να προσαρμόσουν τη χάραξή του στις ανωμαλίες και στα πλεονεκτήματα που προσφέρει ο βράχος, και να αξιοποιήσουν βήμα προς βήμα το έδαφος: μπορούμε να κρίνουμε από τα ερείπια του, την έκταση των οχυρωματικών και την απόρθητη τοποθεσία του, ότι ήταν στο παρελθόν πολύ ισχυρό. Θα μπορούσε να επανεξοπλιστεί πάνω στην περίβολο του, μετά από αρκετά σημαντικές επισκευές, αλλά ο πληθυσμός του εδαφικού αυτού τμήματος και τα προϊόντα του εμπορίου που θα μπορούσαμε να ανοίξουμε στη Βόνιτσα, που δεν είναι περισσότερα από εκείνα της κτηνοτροφίας και της οικοδομικής ξυλείας, δεν θα είναι ίσως επαρκή για να ισοσκελίσουν το κόστος της επισκευής και του εξοπλισμού, και εκείνο της συντήρησης της φρουράς».
«Η περιφέρεια της Βόνιτσας έχει έναν πληθυσμό 2.500 περίπου ψυχών, που κατανέμονται στις δύο κώμες (bourgs), που βρίσκονται κάτω από το κάστρο, στην είσοδο της κοιλάδας και σε διάφορα χωρίδια. Η μεγαλύτερη από τις κώμες λέγεται Βόνιτσα, η άλλη Κλειστό Μπόργο (Bourg fermé δηλ Μπόργο Σεράτο) επειδή περικλείεται από ένα παλαιό τείχος. Παρατήρησα στις δύο αυτές κώμες έναν μεγάλο αριθμό από πολύ μεγάλα πλατάνια: τα δέντρα αυτά σκιάζουν τους περισσότερους δρόμους και την παραλία του κόλπου.
«Η κοιλάδα της Βόνιτσας παράγει μια μικρή ποσότητα καλαμποκιού, φρούτων και λαχανικών, δεν βγάζουν ούτε λάδι, ούτε κρασί (sic). Οι Βονιτσάνοι προμηθεύονται τα τρόφιμα που τους λείπουν στην Άρτα, στην Αγία Μαύρα και στην Πρέβεζα, τα ψάρια είναι άφθονα στις ακτές τους, αλλά τα γλυκά νερά του τόπου τους είναι νοσηρά. Η Βόνιτσα απέχει περίπου δύο μυριάμετρα από το σημείο εκείνο του διαύλου της Αγίας Μαύρας που βρίσκεται πιο κοντά στο ομώνυμο κάστρο. Ο δρόμος αυτός είναι πολύ επικίνδυνος, επειδή πρέπει κανείς να διασχίσει έναν έρημο δασωμένο τόπο, που καλύπτεται από ψηλά βουνά και είναι συχνά γεμάτος από ληστές».
«Ο Σοφιανός (Sophien) και άλλοι σύγχρονοι συγγραφείς σκέφθηκαν ότι οι κώμες και το κάστρο της Βόνιτσας είχαν κτιστεί πάνω στα ερείπια του Ανακτορίου, την πόλη της Ακαρνανίας που αναφέρουν ο Στράβων, ο Πλίνιος και ο Στέφανος ο Βυζάντιος πιστεύω, όμως, ότι η πόλη εκείνη ήταν κτισμένη πάνω στον κόλπο, στο οποίο είχε δώσει το όνομά της (σήμερα λέγεται κόλπος της Πρέβεζας), ανάμεσα στην πόλη του Ακτίου και το ακρωτήριο του Ανακτορίου, θα μπορούσε να είναι εκείνο που σήμερα ονομάζουν Άκρο Σκαφιδάκι».
«Οι Βονιτσάνοι είναι πολεμοχαρείς και φτωχοί. Όλοι τους είναι ελληνορθόδοξοι. Παρ’ όλον ότι είναι λίγοι αριθμητικά αντιστέκονται με θάρρος στους Τουρκαλβανούς τους οποίους μισούν υπερβολικά. Λίγο πριν την άφιξή μας είχαν πάρει μια λαμπρή εκδίκηση για την απαγωγή από τους βάρβαρους αυτούς μιας από τις γυναίκες τους: μαζεύτηκαν εκατό και άρπαξαν την άτυχη εκείνη μέσα από τα χέρια διακόσιων Τουρκαλβανών, κάνοντας μια φοβερή σφαγή.
»Οι Πρεβεζιάνοι, αντιθέτως, παρ’ όλον ότι είναι διπλάσιοι περίπου αριθμητικά από τους Βονιτσιάνους, τρέμουν στην παραμικρή των Ηπειρωτών και τους εγκαταλείπουν με δειλία τα κοπάδια τους και τα χωράφια τους. Η τόσο διαφορετική συμπεριφορά δύο λαών τόσο γειτονικών οφείλεται στις επαγγελματικές τους δραστηριότητες. Οι Πρεβεζάνοι είναι, στην πλειοψηφία τους, έμποροι ή βιοτέχνες, αυτός ο τρόπος ζωής τους δίνει λιγοστή ενεργητικότητα και ντελικάτη σωματική διάπλαση. Οι Βονιτσάνοι είναι περισσότερο κοντά στην αγροτική και ελεύθερη ζωή. Δεν ασχολούνται παρά μόνο με το κυνήγι χοντρών θηραμάτων, με την φύλαξη των κοπαδιών και με το ψάρεμα, αυτό τους συνηθίζει από νωρίς στην κούραση, και τους μαθαίνει να χειρίζονται τα όπλα για να τα χρησιμοποιήσουν όταν χρειάζεται εναντίον των εχθρών τους. Είναι εγκρατείς, ανθρώπινοι, έξυπνοι και έχουν ήμερα ήθη, οι γυναίκες τους είναι πολύ ελεύθερες, αλλά δεν λάμπουν από φρεσκάδα, ούτε και από ομορφιά. Η ενδυμασία των Βονιτσάνων είναι η ίδια με εκείνη των Πρεβεζάνων».
»Τους στρατηγούς υποδέχθηκε ένας από τους προκρίτους. Τους φέρθηκαν σύμφωνα με τα έθιμα του τόπου. Φθάνοντας τους προσέφεραν κρύο νερό για να πιούν, στη συνέχεια μας σέρβιραν αρωματικά λικέρ. Μετά από αυτό έφεραν καφέ (βρασμένο) στο νερό, που έχυσαν μέσα σε φλιτζάνια από πορσελάνη, χωρίς πιατάκια (από κάτω), αλλά χωστά μέσα σε ασημένιες κούπες για να μην καιγόμαστε. Τα δροσιστικά τελείωσαν με βουβαλίσιο γάλα, που το βρήκαμε περίφημο. Ξεκουραστήκαμε πάνω σε μεγάλα μαξιλάρια που ήταν βαλμένα πάνω σε ένα παρκέ υπερυψωμένο κατά τριάντα εκατοστά που ήταν γύρω γύρω από το διαμέρισμα.
Το δείπνο αποτελείτο από ψητό αρνί, ψάρια της θάλασσας, μεγάλα στρείδια, που είναι άφθονα σε τούτα τα μέρη, και πολλά είδη βουβαλίσιων τυριών, φρέσκα και αρκετά ευχάριστα, παρ’ όλο ότι κρατούσαν μια μικρή αψιά γεύση. Επιβιβαστήκαμε ξανά μόλις τελείωσε το δείπνο, και φτάσαμε στην Πρέβεζα την ίδια νύχτα».
*************
Ακολουθεί το γαλλικό κείμενο, το οποίο έχει ληφθεί από την ψηφιακή βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κρήτης.
(ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ)
*****************
ΑΜΦΙΚΤΙΟΝΙΑ ΑΚΑΡΝΑΝΩΝ
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
ximeronews
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
![Το φλεγόμενο πλοίο Norman Atlantic: Τέσσερα χρόνια από την τραγωδία στη θάλασσα -Οι εικόνες ακόμα σοκάρουν [βίντεο]](https://images.newsnowgreece.com/121/1219107/to-flegomeno-ploio-Norman-Atlantic-tessera-xronia-apo-tin-tragodia-sti-thalassa--oi-eikones-akoma-sokaroun-vinteo-1-124x78.jpg)
