2019-02-14 11:30:35
Είναι βράδυ. Έχουμε ξαπλώσει και το βλέμμα μας πέφτει στα παπούτσια που είναι άτακτα πεταμένα στη μέση του δωματίου... Πόσοι θα σηκώνονταν να τα τακτοποιήσουν; Πόσοι δεν θα το έκαναν αλλά η σκέψη της ακαταστασίας θα στοίχειωνε το μυαλό τους μέχρι να τους πάρει ο ύπνος; Αυτό είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα και καθημερινά παραδείγματα αυτού που ονομάζεται "ψυχαναγκαστική συμπεριφορά".
Όλοι έχουμε ακούσει ή ακόμα και χρησιμοποιήσει τον όρο "ψυχαναγκαστικός". Τον αναφέρουμε κάθε φορά που αναγκαζόμαστε να κάνουμε κάτι που δεν θέλουμε αλλά ποιος είναι αυτός που μας αναγκάζει; Μα εμείς οι ίδιοι φυσικά ή – καλύτερα – ο ασυνείδητος εαυτός μας! Βλέπετε, μέσα μας κατοικεί η ασυνείδητη εκδοχή του εαυτού μας· αυτή η οποία κατέχει κάθε κρυφή μας επιθυμία, ορμή και καταπιεσμένο συναίσθημα. Καμιά φορά, λοιπόν, αυτή η εκδοχή μας "ψιθυρίζει στο αυτί" και εμείς υπακούμε! Όταν δε το κάνουμε, δε, τότε συνεχίζει να μας το ψιθυρίζει μέχρι να θυμώσουμε ή να απογοητευτούμε από εμάς τους ίδιους... Και η φωνή αυτή που ηχεί στα αφτιά μας ακούει στο όνομα ιδεασμός!
Με αυτό στο νου, η αλήθεια είναι ότι κάποιος δεν βλέπει τα ακατάστατα παπούτσια και νιώθει αυτόν τον εκνευρισμό ή την ταραχή αλλά ταράσσεται στην συνέπεια που θα έχει αν δεν συμμορφωθεί στην επιταγή της φωνής μέσα του. Αυτή μπορεί να ισχυρίζεται μία ευρεία γκάμα ποινών όπως:
"Αν δεν τακτοποιήσεις την ακαταστασία δεν αξίζεις..." μέχρι
"Αν δεν τακτοποιήσεις κάτι πολύ κακό θα συμβεί σε εσένα ή στα αγαπημένα σου πρόσωπα..."
Σε αυτές τις φράσεις εδρεύει το πραγματικό "κίνητρο" για να σηκωθεί κάποιος και να κάνει αυτό που πρέπει εκείνη τη στιγμή και μόλις το κάνει η φωνή σιωπά και ο ίδιος βρίσκει την ηρεμία του στην επιβράβευση αυτής της σιωπής. Πόσο χρονών, όμως, είναι αυτή η φωνή που τον προστάζει;
Η ηλικία της φωνής είναι ένα παράδοξο σημείο αφού – ούσα στο ασυνείδητο – κάμπτει τους νόμους του χρόνου. Η φωνή, λοιπόν, είναι συνήθως ή πολύ μικρότερη κάποιου ή πολύ μεγαλύτερη. Από τη μία, πολύ μικρότερη, ενδέχεται να είναι στην περίπτωση που ο ίδιος, σε ένα πρώιμο στάδιο της παιδικής του ηλικίας, υπήρξε μεμπτός και ένιωσε ότι η συμπεριφορά του τον απομάκρυνε από τις σημαντικές φιγούρες των γονιών του. Σε άλλη περίπτωση, πολύ μεγαλύτερη, είναι όταν ανήκει σε κάποιον σημαντικό άλλο της παιδικής του ηλικίας από τον οποίο ένιωσε να απειλείται συναισθηματικά αν δεν συμμορφωνόταν. Και στις δύο περιπτώσεις, πάντως, οι φωνές αποθηκεύτηκαν στον ψυχισμό του και ζουν αγέραστες μέχρι το σήμερα.
Όπως, όμως, κάθε τι που κυοφορείται κρύβει μία ομορφιά μαζί με την ισχύ του... Η ομορφιά αυτή για κάποιον είναι η αίσθηση ότι διατηρεί μέσα του τους σημαντικούς άλλους της παιδικής του ηλικίας και αναβιώνει όλη εκείνη την περίοδο σε δύο φράσεις. Αν και αναμφίβολα απειλητικές, λοιπόν, δεν παύουν να "προφέρουν" την επικείμενη ποινή με τη χροιά της φωνής "εκείνων". Πού συντίθεται, όμως, το κασετόφωνο που αναπαράγει τη φωνή αυτή; Σε ποιο στάδιο της ζωής κάποιου κατασκευάζεται;
Εδώ είναι και το ενδιαφέρον... Το κασετόφωνο, αυτό, δημιουργείται σχεδόν μαζί με τη γέννησή μας και μας συνοδεύει σε όλη μας τη ζωή χωρίς αναβάθμιση. Η κασέτα, όμως, διανθίζεται σχεδόν με κάθε εμπειρία. Συγκεκριμένα, κάθε εμπειρία αρκετά δυνατή ώστε να κάνει το κουμπί της εγγραφής να πατηθεί καταγράφεται και αναπαράγεται κάθε επόμενη φορά που μία συμπεριφορά μας αρνείται να υποκύψει στο τελετουργικό μαρτύριο που την υποβάλλουμε. Έτσι, αν αρνηθούμε να συμμαζέψουμε τα παπούτσια ή να σιγουρευτούμε ότι οι επικίνδυνες, ηλεκτρικές, συσκευές είναι εκτός πρίζας, το κασετόφωνο ξεκινά και παίζει, αυτή, τη φωνή που μας προειδοποιεί για το τι θα ακολουθήσει.
Και τα συναισθήματα που συνοδεύουν αυτές τις συμπεριφορές; Εδώ τα συναισθήματα έχουν διπλό ρόλο... Αφενός είναι ελατήριο αυτών των συμπεριφορών αφετέρου αποτελούν και αυτογενή συμπτώματα. Με λίγα λόγια, τα συναισθήματα φόβου ή άγχους που προηγούνται της συμπεριφοράς, συμβολίζουν τον ασυνείδητο αγώνα του νοσούντος να ελέγξει τις ορμές του που είναι μη αποδεκτές σε συνειδητό επίπεδο. Ταυτόχρονα, όμως, αποτελούν και γέννημα της συμπεριφοράς που αρχικά αντιμάχονταν. Σκεφτείτε το σαν ένα αθλητή που νιώθει άγχος πριν από έναν αγώνα αλλά ακόμα και η νίκη του τού γεννά περισσότερο άγχος γιατί ξέρει ότι σύντομα θα πρέπει να αντιμετωπίσει τον επόμενο αντίπαλο!
Κλείνοντας, αν και αναμφίβολα όλοι περάσαμε από ιδεοψυχαναγκαστικές συμπεριφορές σε κάποιο στάδιο της ζωής μας γιατί κάποιοι επέτρεψαν σε αυτές να λάβουν ηγετική θέση στη ζωή τους; Γιατί να επιτρέψει κάποιος να αναγκάζεται να μπει σε αυτές τις νευραλγικές διαδικασίες; Να πρέπει να είναι μονίμως επάγρυπνος και συνειδητοποιημένος με κόστος την ίδια την ψυχική του ηρεμία; Ο λόγος για αυτό είναι τόσο εσωτερικός που χρειάζεται μεγάλη δύναμη αντίληψης για να γίνει κατανοητός...
Είναι γιατί σχεδόν ονειρικά, οι ιδεοψυχαναγκασμοί, λειτουργούν ως χρονομηχανές που τον γυρνούν πίσω, στα παιδικά χρόνια, και του υπόσχονται ότι έχει ακόμα αρκετό χρόνο με τα αγαπημένα του πρόσωπα...
Γράφει ο Ιάκωβος Σιανούδης - Bsc, ψυχοθεραπευτής
Πηγή: psychorropia.gr
Όλοι έχουμε ακούσει ή ακόμα και χρησιμοποιήσει τον όρο "ψυχαναγκαστικός". Τον αναφέρουμε κάθε φορά που αναγκαζόμαστε να κάνουμε κάτι που δεν θέλουμε αλλά ποιος είναι αυτός που μας αναγκάζει; Μα εμείς οι ίδιοι φυσικά ή – καλύτερα – ο ασυνείδητος εαυτός μας! Βλέπετε, μέσα μας κατοικεί η ασυνείδητη εκδοχή του εαυτού μας· αυτή η οποία κατέχει κάθε κρυφή μας επιθυμία, ορμή και καταπιεσμένο συναίσθημα. Καμιά φορά, λοιπόν, αυτή η εκδοχή μας "ψιθυρίζει στο αυτί" και εμείς υπακούμε! Όταν δε το κάνουμε, δε, τότε συνεχίζει να μας το ψιθυρίζει μέχρι να θυμώσουμε ή να απογοητευτούμε από εμάς τους ίδιους... Και η φωνή αυτή που ηχεί στα αφτιά μας ακούει στο όνομα ιδεασμός!
Με αυτό στο νου, η αλήθεια είναι ότι κάποιος δεν βλέπει τα ακατάστατα παπούτσια και νιώθει αυτόν τον εκνευρισμό ή την ταραχή αλλά ταράσσεται στην συνέπεια που θα έχει αν δεν συμμορφωθεί στην επιταγή της φωνής μέσα του. Αυτή μπορεί να ισχυρίζεται μία ευρεία γκάμα ποινών όπως:
"Αν δεν τακτοποιήσεις την ακαταστασία δεν αξίζεις..." μέχρι
"Αν δεν τακτοποιήσεις κάτι πολύ κακό θα συμβεί σε εσένα ή στα αγαπημένα σου πρόσωπα..."
Σε αυτές τις φράσεις εδρεύει το πραγματικό "κίνητρο" για να σηκωθεί κάποιος και να κάνει αυτό που πρέπει εκείνη τη στιγμή και μόλις το κάνει η φωνή σιωπά και ο ίδιος βρίσκει την ηρεμία του στην επιβράβευση αυτής της σιωπής. Πόσο χρονών, όμως, είναι αυτή η φωνή που τον προστάζει;
Η ηλικία της φωνής είναι ένα παράδοξο σημείο αφού – ούσα στο ασυνείδητο – κάμπτει τους νόμους του χρόνου. Η φωνή, λοιπόν, είναι συνήθως ή πολύ μικρότερη κάποιου ή πολύ μεγαλύτερη. Από τη μία, πολύ μικρότερη, ενδέχεται να είναι στην περίπτωση που ο ίδιος, σε ένα πρώιμο στάδιο της παιδικής του ηλικίας, υπήρξε μεμπτός και ένιωσε ότι η συμπεριφορά του τον απομάκρυνε από τις σημαντικές φιγούρες των γονιών του. Σε άλλη περίπτωση, πολύ μεγαλύτερη, είναι όταν ανήκει σε κάποιον σημαντικό άλλο της παιδικής του ηλικίας από τον οποίο ένιωσε να απειλείται συναισθηματικά αν δεν συμμορφωνόταν. Και στις δύο περιπτώσεις, πάντως, οι φωνές αποθηκεύτηκαν στον ψυχισμό του και ζουν αγέραστες μέχρι το σήμερα.
Όπως, όμως, κάθε τι που κυοφορείται κρύβει μία ομορφιά μαζί με την ισχύ του... Η ομορφιά αυτή για κάποιον είναι η αίσθηση ότι διατηρεί μέσα του τους σημαντικούς άλλους της παιδικής του ηλικίας και αναβιώνει όλη εκείνη την περίοδο σε δύο φράσεις. Αν και αναμφίβολα απειλητικές, λοιπόν, δεν παύουν να "προφέρουν" την επικείμενη ποινή με τη χροιά της φωνής "εκείνων". Πού συντίθεται, όμως, το κασετόφωνο που αναπαράγει τη φωνή αυτή; Σε ποιο στάδιο της ζωής κάποιου κατασκευάζεται;
Εδώ είναι και το ενδιαφέρον... Το κασετόφωνο, αυτό, δημιουργείται σχεδόν μαζί με τη γέννησή μας και μας συνοδεύει σε όλη μας τη ζωή χωρίς αναβάθμιση. Η κασέτα, όμως, διανθίζεται σχεδόν με κάθε εμπειρία. Συγκεκριμένα, κάθε εμπειρία αρκετά δυνατή ώστε να κάνει το κουμπί της εγγραφής να πατηθεί καταγράφεται και αναπαράγεται κάθε επόμενη φορά που μία συμπεριφορά μας αρνείται να υποκύψει στο τελετουργικό μαρτύριο που την υποβάλλουμε. Έτσι, αν αρνηθούμε να συμμαζέψουμε τα παπούτσια ή να σιγουρευτούμε ότι οι επικίνδυνες, ηλεκτρικές, συσκευές είναι εκτός πρίζας, το κασετόφωνο ξεκινά και παίζει, αυτή, τη φωνή που μας προειδοποιεί για το τι θα ακολουθήσει.
Και τα συναισθήματα που συνοδεύουν αυτές τις συμπεριφορές; Εδώ τα συναισθήματα έχουν διπλό ρόλο... Αφενός είναι ελατήριο αυτών των συμπεριφορών αφετέρου αποτελούν και αυτογενή συμπτώματα. Με λίγα λόγια, τα συναισθήματα φόβου ή άγχους που προηγούνται της συμπεριφοράς, συμβολίζουν τον ασυνείδητο αγώνα του νοσούντος να ελέγξει τις ορμές του που είναι μη αποδεκτές σε συνειδητό επίπεδο. Ταυτόχρονα, όμως, αποτελούν και γέννημα της συμπεριφοράς που αρχικά αντιμάχονταν. Σκεφτείτε το σαν ένα αθλητή που νιώθει άγχος πριν από έναν αγώνα αλλά ακόμα και η νίκη του τού γεννά περισσότερο άγχος γιατί ξέρει ότι σύντομα θα πρέπει να αντιμετωπίσει τον επόμενο αντίπαλο!
Κλείνοντας, αν και αναμφίβολα όλοι περάσαμε από ιδεοψυχαναγκαστικές συμπεριφορές σε κάποιο στάδιο της ζωής μας γιατί κάποιοι επέτρεψαν σε αυτές να λάβουν ηγετική θέση στη ζωή τους; Γιατί να επιτρέψει κάποιος να αναγκάζεται να μπει σε αυτές τις νευραλγικές διαδικασίες; Να πρέπει να είναι μονίμως επάγρυπνος και συνειδητοποιημένος με κόστος την ίδια την ψυχική του ηρεμία; Ο λόγος για αυτό είναι τόσο εσωτερικός που χρειάζεται μεγάλη δύναμη αντίληψης για να γίνει κατανοητός...
Είναι γιατί σχεδόν ονειρικά, οι ιδεοψυχαναγκασμοί, λειτουργούν ως χρονομηχανές που τον γυρνούν πίσω, στα παιδικά χρόνια, και του υπόσχονται ότι έχει ακόμα αρκετό χρόνο με τα αγαπημένα του πρόσωπα...
Γράφει ο Ιάκωβος Σιανούδης - Bsc, ψυχοθεραπευτής
Πηγή: psychorropia.gr
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
«Βαρύ το κλίμα» στην 32η Ταξιαρχία Πεζοναυτών
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
«Ελ Τσάπο»: Στη φυλακή που δεν απέδρασε κανείς
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
