2019-02-20 11:27:56
Ένας νέος αυτοκινητόδρομος διασχίζει την Ελλάδα φτάνοντας μέχρι τα ελληνοαλβανικά σύνορα, όπου και σταματά. Στην αλβανική αντίπερα όχθη το έργο προχωρά με πιο αργούς ρυθμούς. Οι ελλείψεις σε υλικοτεχνική υποδοχή καθυστερούν την ολοκλήρωσή του. Το έργο αυτό αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα με έντονους συμβολισμούς. Η Ελλάδα είναι ο σημαντικότερος εμπορικός εταίρος της Αλβανίας όπως και της Βόρειας Μακεδονίας. Ωστόσο μόλις εδώ και λίγους μήνες άρχισε να επαναλειτουργεί η αεροπορική σύνδεση Αθήνας-Σκοπίων. Η τόνωση της συνεργασίας Ελλάδας και χωρών των δυτικών Βαλκανίων σε ένα εύρος πεδίων βρέθηκε στο επίκεντρο του «Thessaloniki Regional Forum» το περασμένο Σαββατοκύριακο. Μια πρωτοβουλία που έχει ως στόχο την εμβάθυνση των σχέσεων των χωρών της περιοχής ξεκινώντας από τη συνεργασία σε επίπεδο Δήμων.
Τόνωση των περιφερειακών δικτύων συνεργασίας
Από την αρχαιότητα και τον καιρό της οθωμανικής αυτοκρατορίας η περιοχή των Βαλκανίων ήταν πάντα ένα σταυροδρόμι πολιτισμών, γόνιμων εμπορικών σχέσεων αλλά και προβλημάτων
. Σημείο συνάντησης ήταν ανέκαθεν η Θεσσαλονίκη, με το ιστορικό λιμάνι της. Σε αυτό ακριβώς το σημείο ήθελε να επενδύσει ο Δήμαρχος της πόλης Γιάννης Μπουτάρης. Χάρη σε αυτόν υπάρχει για παράδειγμα σήμερα απευθείας αεροπορική σύνδεση Θεσσαλονίκης Κωνσταντινούπολης. Στο μεταξύ κι άλλες πόλεις των δυτικών Βαλκανίων έχουν πάρει τις τύχες τους στα χέρια τους, παίρνοντας αποστάσεις από τις εθνικιστικές ενίοτε τάσεις των εκάστοτε κυβερνήσεων.
Η Πρίστινα απέχει από τη Θεσσαλονίκη μόλις τρεις ώρες με το αυτοκίνητο. «Όταν περπατάω στη Θεσσαλονίκη, αναγνωρίζω από τη γλώσσα πολλούς ανθρώπους που έρχονται εδώ από το Κοσσυφοπέδιο» ανέφερε στη D.W. o Σπεντ Αχμέντι, Δήμαρχος της πρωτεύουσας του Κοσσυφοπεδίου, Πρίστινα. Τα ίδια ισχύουν και για τη Βόρεια Μακεδονία και τα Σκόπια. Ωστόσο οι προκλήσεις στην περιοχή παραμένουν μεγάλες: Η επέκταση των υποδομών, η διευκόλυνση της παροχής βίζας, τα θέματα συνεργασίας στο πεδίο της προστασίας του περιβάλλοντος και της αποκομιδής απορριμμάτων και φυσικά η κοινή διαχείριση της ιστορίας. Πολλά βέβαια είναι, πέρα από το «αγκάθια», και τα πλεονεκτήματα που διαφαίνονται στον ορίζοντα.
Η περιοχή αυτή ανήκει στην Ευρώπη
Το 2003 έλαβε χώρα στο Πόρτο Καρράς της Χαλκιδικής η Ευρωπαϊκή Σύνοδος για τα Δυτικά Βαλκάνια. Η Ελλάδα τότε είχε την εκ περιτροπής Προεδρία. Τότε οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων είχαν λάβει την υπόσχεση για μελλοντική ένταξη στην Ε.Ε. υπό τον όρο υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων. Οι χώρες που συμμετείχαν στη Σύνοδο είχαν υπογράψει την περίφημη «Διακήρυξη της Θεσσαλονίκης». Από τότε έχουν περάσει 16 χρόνια. Πολλές από τις μεταρρυθμίσεις εκείνες έχουν γίνει στο μεταξύ στα Δυτικά Βαλκάνια. Παράλληλα η μεγάλη οικονομική κρίση που πέρασε η Ελλάδα από τη δική της πλευρά κατέδειξε ότι η συμμετοχή μιας χώρας στην Ε.Ε. δεν λύνει από μόνη της αυτόματα όλα τα προβλήματα.
Το 2003 κατά τη διάρκεια της ελληνικής προεδρίας είχε ειπωθεί για πρώτη φορά ανοιχτά ότι η περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων «ανήκει στην Ευρώπη», ανέφερε στη D.W. ο πρώην Πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου, ο οποίος το 2003 διατελούσε Υπουργός Εξωτερικών. Υπογράμμισε μάλιστα ότι η Ελλάδα ως έμπειρο πλέον μέλος της Ε.Ε. μπορεί να διαδραματίσει έναν ηγετικό ρόλο στην περιοχή. Ο ίδιος ελπίζει ακόμη σε μια νέα αρχή στην ευρύτερη περιοχή και σε μια έντονη και ανοιχτή συνεργασία.
Οικονομική ανάπτυξη με ελληνική βοήθεια
Στην πράξη ωστόσο όλα αυτά φαίνονται δύσκολα. Οι πολιτικές έριδες επιβαρύνουν ακόμη το κλίμα στην περιοχή, όπως για παράδειγμα η διαμάχη για τα σύνορα μεταξύ Κοσσυφοπεδίου και Σερβίας. Ο καθηγητής Οικονομικών Χρήστος Νίκας βλέπει με ανησυχία τις εξελίξεις στις γειτονικές χώρες: «Η οικονομική απόδοση των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων είναι απογοητευτική. Βρίσκονται σε πολύ χειρότερη κατάσταση σε σχέση με άλλες χώρες της ευρύτερης περιοχής, όπως η Ουγγαρία ή η Τσεχία που είναι μέλη της Ε.Ε.». Πάντως όλοι συμφωνούν ότι το πρώτο βήμα είναι η προσέγγιση των χωρών αυτών μέσω του διαλόγου, ενώ όπως εκτιμά ο Χρ. Νίκας, οι λαοί αυτοί μπορούσαν να αντλήσουν διδάγματα από την Ελλάδα ιδίως στο οικονομικό πεδίο.
Πέρα όμως από το οικονομικό πεδίο μεγάλος στόχος των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων είναι η διασύνδεσή τους με τη Δύση. Η Συμφωνία των Πρεσπών, η ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ και η ευρωπαϊκή προοπτική δημιουργούν νέες ελπίδες στην περιοχή. Ωστόσο η Ε.Ε. αυτή την περίοδο εμφανίζεται διστακτική απέναντι στην εισδοχή νέων μελών, ενώ συγκεκριμένα οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων τελευταία δεν έχουν και την καλύτερη φήμη σε Βερολίνο και Βρυξέλλες. Ωστόσο, όπως εκτιμά ο Ντούσαν Ρέλιτς, επικεφαλής του γραφείου Βρυξελλών του Γερμανικού Ιδρύματος Επιστήμη και Πολιτική, η Ευρώπη δεν πρέπει να υποτιμά τα Δυτικά Βαλκάνια διότι είναι χώρες με προοπτική αλλά και οικονομικές δυνατότητες.
D.Welle/Φλόριαν Σμιτς, Αντεχάιντ Φάιλκε/Θεσσαλονίκη
«The New Daily Mail»
TheNewDailyMail
Τόνωση των περιφερειακών δικτύων συνεργασίας
Από την αρχαιότητα και τον καιρό της οθωμανικής αυτοκρατορίας η περιοχή των Βαλκανίων ήταν πάντα ένα σταυροδρόμι πολιτισμών, γόνιμων εμπορικών σχέσεων αλλά και προβλημάτων
Η Πρίστινα απέχει από τη Θεσσαλονίκη μόλις τρεις ώρες με το αυτοκίνητο. «Όταν περπατάω στη Θεσσαλονίκη, αναγνωρίζω από τη γλώσσα πολλούς ανθρώπους που έρχονται εδώ από το Κοσσυφοπέδιο» ανέφερε στη D.W. o Σπεντ Αχμέντι, Δήμαρχος της πρωτεύουσας του Κοσσυφοπεδίου, Πρίστινα. Τα ίδια ισχύουν και για τη Βόρεια Μακεδονία και τα Σκόπια. Ωστόσο οι προκλήσεις στην περιοχή παραμένουν μεγάλες: Η επέκταση των υποδομών, η διευκόλυνση της παροχής βίζας, τα θέματα συνεργασίας στο πεδίο της προστασίας του περιβάλλοντος και της αποκομιδής απορριμμάτων και φυσικά η κοινή διαχείριση της ιστορίας. Πολλά βέβαια είναι, πέρα από το «αγκάθια», και τα πλεονεκτήματα που διαφαίνονται στον ορίζοντα.
Η περιοχή αυτή ανήκει στην Ευρώπη
Το 2003 έλαβε χώρα στο Πόρτο Καρράς της Χαλκιδικής η Ευρωπαϊκή Σύνοδος για τα Δυτικά Βαλκάνια. Η Ελλάδα τότε είχε την εκ περιτροπής Προεδρία. Τότε οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων είχαν λάβει την υπόσχεση για μελλοντική ένταξη στην Ε.Ε. υπό τον όρο υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων. Οι χώρες που συμμετείχαν στη Σύνοδο είχαν υπογράψει την περίφημη «Διακήρυξη της Θεσσαλονίκης». Από τότε έχουν περάσει 16 χρόνια. Πολλές από τις μεταρρυθμίσεις εκείνες έχουν γίνει στο μεταξύ στα Δυτικά Βαλκάνια. Παράλληλα η μεγάλη οικονομική κρίση που πέρασε η Ελλάδα από τη δική της πλευρά κατέδειξε ότι η συμμετοχή μιας χώρας στην Ε.Ε. δεν λύνει από μόνη της αυτόματα όλα τα προβλήματα.
Το 2003 κατά τη διάρκεια της ελληνικής προεδρίας είχε ειπωθεί για πρώτη φορά ανοιχτά ότι η περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων «ανήκει στην Ευρώπη», ανέφερε στη D.W. ο πρώην Πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου, ο οποίος το 2003 διατελούσε Υπουργός Εξωτερικών. Υπογράμμισε μάλιστα ότι η Ελλάδα ως έμπειρο πλέον μέλος της Ε.Ε. μπορεί να διαδραματίσει έναν ηγετικό ρόλο στην περιοχή. Ο ίδιος ελπίζει ακόμη σε μια νέα αρχή στην ευρύτερη περιοχή και σε μια έντονη και ανοιχτή συνεργασία.
Οικονομική ανάπτυξη με ελληνική βοήθεια
Στην πράξη ωστόσο όλα αυτά φαίνονται δύσκολα. Οι πολιτικές έριδες επιβαρύνουν ακόμη το κλίμα στην περιοχή, όπως για παράδειγμα η διαμάχη για τα σύνορα μεταξύ Κοσσυφοπεδίου και Σερβίας. Ο καθηγητής Οικονομικών Χρήστος Νίκας βλέπει με ανησυχία τις εξελίξεις στις γειτονικές χώρες: «Η οικονομική απόδοση των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων είναι απογοητευτική. Βρίσκονται σε πολύ χειρότερη κατάσταση σε σχέση με άλλες χώρες της ευρύτερης περιοχής, όπως η Ουγγαρία ή η Τσεχία που είναι μέλη της Ε.Ε.». Πάντως όλοι συμφωνούν ότι το πρώτο βήμα είναι η προσέγγιση των χωρών αυτών μέσω του διαλόγου, ενώ όπως εκτιμά ο Χρ. Νίκας, οι λαοί αυτοί μπορούσαν να αντλήσουν διδάγματα από την Ελλάδα ιδίως στο οικονομικό πεδίο.
Πέρα όμως από το οικονομικό πεδίο μεγάλος στόχος των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων είναι η διασύνδεσή τους με τη Δύση. Η Συμφωνία των Πρεσπών, η ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ και η ευρωπαϊκή προοπτική δημιουργούν νέες ελπίδες στην περιοχή. Ωστόσο η Ε.Ε. αυτή την περίοδο εμφανίζεται διστακτική απέναντι στην εισδοχή νέων μελών, ενώ συγκεκριμένα οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων τελευταία δεν έχουν και την καλύτερη φήμη σε Βερολίνο και Βρυξέλλες. Ωστόσο, όπως εκτιμά ο Ντούσαν Ρέλιτς, επικεφαλής του γραφείου Βρυξελλών του Γερμανικού Ιδρύματος Επιστήμη και Πολιτική, η Ευρώπη δεν πρέπει να υποτιμά τα Δυτικά Βαλκάνια διότι είναι χώρες με προοπτική αλλά και οικονομικές δυνατότητες.
D.Welle/Φλόριαν Σμιτς, Αντεχάιντ Φάιλκε/Θεσσαλονίκη
«The New Daily Mail»
TheNewDailyMail
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Ευρωεκλογές 2019: Πότε και πώς θα ψηφίσουν οι Ευρωπαίοι
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
