2012-06-11 08:14:10
Είναι άσοι στη δουλειά τους. Μπορεί οι γερμανοί διπλωματικοί υπάλληλοι να μην έχουν τη φινέτσα των γάλλων, το χιούμορ των άγγλων ή τη σπιρτάδα των αμερικανών συναδέλφων τους, σε μεθοδικότητα και αποτελεσματικότητα όμως βάζουν τα γυαλιά στους πάντες. Κι αυτό αντισταθμίζει επαρκώς το παραδοσιακό τους «τσούκλι» ως «διπλωμάτες χωρίς ιδιότητες». Τελευταία ωστόσο αρχίζει κι αυτό να αλλάζει. Η αναρρίχηση της Γερμανίας στην κορυφή της Ευρωπαϊκής Ενωσης έχει κάνει το θαύμα της.
Οι ξένοι δημοσιογράφοι στο Βερολίνο παρακολουθούν άναυδοι τη μετάλλαξή τους: Ο πάλαι ποτέ αυστηρά «πρωσικός» (ήτοι στυφός και υπεροπτικός) τρόπος της συμπεριφοράς τους δίνει τη θέση του στην άνεση και στη «μεγαλοθυμία». Κι αυτό αποτυπώνεται πριν απ' όλα στη στάση τους έναντι της Ελλάδας - εν όψει μάλιστα των εκλογών της 17ης Ιουνίου.
«Δεν ανησυχούμε πολύ για το εκλογικό αποτέλεσμα, ακόμη και αν οι κάλπες βγάλουν νικητή τον ΣΥΡΙΖΑ» δήλωνε τις προάλλες εκπρόσωπος του υπουργείου Οικονομικών που θέλει να μείνει ανώνυμος. «Είμαστε σίγουροι ότι οι εκπρόσωποί του αργά ή γρήγορα θα αποδεχθούν το αναπόφευκτο και θα συμβιβαστούν με το μνημόνιο. Ως τότε θα περιμένουμε».
Γερμανική υπεροπλία
Η δήλωση αυτή δεν είναι υποκριτική. Στηρίζεται στη γνώση της απόλυτης γερμανικής υπεροπλίας. Το Βερολίνο (σε συνέργεια με την τρόικα) έχει χειροπόδαρα δεμένη την Ελλάδα, όχι μόνο θεσμικά (μέσω του διεθνούς Συμφώνου για το μνημόνιο) αλλά και οικονομικά. «Ο ΣΥΡΙΖΑ ξέρει ότι όσο αθετεί τις δεσμεύσεις δεν θα παίρνει ευρώ» λέει ο ίδιος.
Οι γερμανοί διπλωμάτες αποφεύγουν φυσικά κάθε υπαινιγμό για το αν θα επιχειρήσουν να απαλλαγούν από μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ - είτε με ευθείς είτε με πλάγιους τρόπους. Εκείνο που διαβεβαιώνουν όμως είναι ότι δεν θα προχωρήσουν με τίποτε σε έξωση της Ελλάδας από την ευρωζώνη. «Αυτό φαίνεται λογικό» λέει ο οικονομικός αναλυτής Βάλτερ Μουνχάου. Διαφορετικά, η μπάλα θα έπαιρνε μετά και άλλες χώρες της ευρωζώνης. «Στο τέλος θα έμεναν μόνο η Γερμανία και η Αυστρία σε αυτήν» προσθέτει.
Γεγονός είναι ότι σχέδιο έξωσης δεν υπάρχει - αν υπήρχε, δεν θα μπορούσε να παραμείνει στιγμή μυστικό, ιδίως μάλιστα όταν έχει πρακτική, επιχειρησιακή αξία.
Εκείνο που υπάρχει σίγουρα είναι, αντιθέτως, πρώτον, μια συνεχώς διογκούμενη αγανάκτηση στην κοινή γνώμη για τους «αγνώμονες» Ελληνες, δεύτερον, η στροφή όλο και μεγαλύτερων τμημάτων των οικονομικών και πολιτικών ελίτ ότι τυχόν έξοδος θα ήταν «διαχειρίσιμη» και, τρίτον, λεπτομερή σχέδια για την αντιμετώπιση των συνεπειών μιας αθέλητης μεν, αναπόφευκτης δε ανεξέλεγκτης χρεοκοπίας της Ελλάδας.
Η πίστη στα τελευταία αρχίζει βέβαια να υποχωρεί σοβαρά τις τελευταίες ημέρες. Ο λόγος γι' αυτό είναι οι αρνητικές εξελίξεις στην Ισπανία και ο φόβος ότι θα γίνουν πιο αρνητικές αν συνεχιστεί ο τζόγος με την πιθανή έξοδο της Ελλάδας.
Αυτό φαίνεται και από το εξής γεγονός: Προσφάτως ακόμη, το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών εκτιμούσε ότι χάρη στα νέα ταμεία (EFSF, ESM) και δημοσιονομικά Σύμφωνα είχε μειωθεί δραστικά ο κίνδυνος χρεοκοπίας μιας χώρας. Το λεκτικό σχήμα που χρησιμοποιούσαν με καμάρι οι εκπρόσωποί του ήταν: «Πριν από δύο χρόνια το υποψήφιο θύμα ήταν σαν να έπεφτε από τον δέκατο όροφο ενός κτιρίου, πριν από έναν χρόνο από τον πέμπτο όροφο, σήμερα από τον δεύτερο ή και τον πρώτο». Τις τελευταίες 3-4 εβδομάδες ωστόσο δεν γίνεται καμία αναφορά σε αυτό. Το απροσδόκητο ενδεχόμενο κατάρρευσης των ισπανικών τραπεζών ανέτρεψε τη λογική της συνεχούς μείωσης του κινδύνου, το υποψήφιο θύμα επιστρέφει στους υψηλούς ορόφους.
Ολα αυτά δικαιώνουν φαινομενικά τη συλλογιστική περί ισορροπίας του τρόμου: Η μεν τρόικα εκβιάζει με την «πυρηνική» απειλή της οικονομικής εξόντωσης της Ελλάδας, ο δε ΣΥΡΙΖΑ με εκείνη της διάλυσης της ευρωζώνης. Σε συζήτηση μάλιστα που έγινε προσφάτως στη γερμανική τηλεόραση, ο εκ των ηγετών του κόμματος Αριστερά (Die Linke) Οσκαρ Λαφοντέν έδωσε ηθική διάσταση στο θέμα: Ο εκβιασμός της γερμανικής κυβέρνησης, είπε, είναι υπέρ των τραπεζών, εκείνος του ΣΥΡΙΖΑ υπέρ των αδικημένων και εξαπατημένων - γι' αυτό και ο μοναδικός «συμπαθητικός».
Ασφαιρος εκβιασμός
Συμπαθητικός ή μη, τέτοιος εκβιασμός είναι μάλλον άσφαιρος. Οχι μόνο επειδή η καταγγελία του μνημονίου δεν πρόκειται να κάμψει τη «μεγαλοθυμία» του Βερολίνου, που για λόγους αυτοσυντήρησης δείχνει αποφασισμένο να κάνει κάθε θυσία για να κρατήσει την Ελλάδα στην ευρωζώνη. Αλλά και επειδή ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει πολλά διαθέσιμα ατού. Αν καταγγείλει αμέσως και μονομερώς το μνημόνιο χωρίς να βγάλει (όπως δηλώνει ο ίδιος) την Ελλάδα από τη Νομισματική Ενωση, θα μείνει στη συνέχεια χωρίς όπλο. Ταυτόχρονα θα χάσει ανεκτίμητο χρόνο. Λίγοι μήνες ή ακόμη και λίγες εβδομάδες χωρίς τις «δόσεις» του δανείου θα φέρουν τη χώρα και κατ' επέκταση τον ίδιο σε δεινή θέση. Η μόνη διέξοδος γι' αυτόν θα ήταν έτσι - αν δεν είναι πλέον πολύ αργά - η επιστροφή στις διαπραγματεύσεις σε καθαρά πραγματιστική πλέον βάση. Και η αναγνώριση του γεγονότος ότι η ξαφνική «μεγαλοθυμία» του Βερολίνου δεν είναι έκφραση της βελτίωσης των ηθών του, αλλά της υπεραύξησης της δύναμής του.
Ν.Χειλάς / ΒΗΜΑ
I-Reporter
Οι ξένοι δημοσιογράφοι στο Βερολίνο παρακολουθούν άναυδοι τη μετάλλαξή τους: Ο πάλαι ποτέ αυστηρά «πρωσικός» (ήτοι στυφός και υπεροπτικός) τρόπος της συμπεριφοράς τους δίνει τη θέση του στην άνεση και στη «μεγαλοθυμία». Κι αυτό αποτυπώνεται πριν απ' όλα στη στάση τους έναντι της Ελλάδας - εν όψει μάλιστα των εκλογών της 17ης Ιουνίου.
«Δεν ανησυχούμε πολύ για το εκλογικό αποτέλεσμα, ακόμη και αν οι κάλπες βγάλουν νικητή τον ΣΥΡΙΖΑ» δήλωνε τις προάλλες εκπρόσωπος του υπουργείου Οικονομικών που θέλει να μείνει ανώνυμος. «Είμαστε σίγουροι ότι οι εκπρόσωποί του αργά ή γρήγορα θα αποδεχθούν το αναπόφευκτο και θα συμβιβαστούν με το μνημόνιο. Ως τότε θα περιμένουμε».
Γερμανική υπεροπλία
Η δήλωση αυτή δεν είναι υποκριτική. Στηρίζεται στη γνώση της απόλυτης γερμανικής υπεροπλίας. Το Βερολίνο (σε συνέργεια με την τρόικα) έχει χειροπόδαρα δεμένη την Ελλάδα, όχι μόνο θεσμικά (μέσω του διεθνούς Συμφώνου για το μνημόνιο) αλλά και οικονομικά. «Ο ΣΥΡΙΖΑ ξέρει ότι όσο αθετεί τις δεσμεύσεις δεν θα παίρνει ευρώ» λέει ο ίδιος.
Οι γερμανοί διπλωμάτες αποφεύγουν φυσικά κάθε υπαινιγμό για το αν θα επιχειρήσουν να απαλλαγούν από μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ - είτε με ευθείς είτε με πλάγιους τρόπους. Εκείνο που διαβεβαιώνουν όμως είναι ότι δεν θα προχωρήσουν με τίποτε σε έξωση της Ελλάδας από την ευρωζώνη. «Αυτό φαίνεται λογικό» λέει ο οικονομικός αναλυτής Βάλτερ Μουνχάου. Διαφορετικά, η μπάλα θα έπαιρνε μετά και άλλες χώρες της ευρωζώνης. «Στο τέλος θα έμεναν μόνο η Γερμανία και η Αυστρία σε αυτήν» προσθέτει.
Γεγονός είναι ότι σχέδιο έξωσης δεν υπάρχει - αν υπήρχε, δεν θα μπορούσε να παραμείνει στιγμή μυστικό, ιδίως μάλιστα όταν έχει πρακτική, επιχειρησιακή αξία.
Εκείνο που υπάρχει σίγουρα είναι, αντιθέτως, πρώτον, μια συνεχώς διογκούμενη αγανάκτηση στην κοινή γνώμη για τους «αγνώμονες» Ελληνες, δεύτερον, η στροφή όλο και μεγαλύτερων τμημάτων των οικονομικών και πολιτικών ελίτ ότι τυχόν έξοδος θα ήταν «διαχειρίσιμη» και, τρίτον, λεπτομερή σχέδια για την αντιμετώπιση των συνεπειών μιας αθέλητης μεν, αναπόφευκτης δε ανεξέλεγκτης χρεοκοπίας της Ελλάδας.
Η πίστη στα τελευταία αρχίζει βέβαια να υποχωρεί σοβαρά τις τελευταίες ημέρες. Ο λόγος γι' αυτό είναι οι αρνητικές εξελίξεις στην Ισπανία και ο φόβος ότι θα γίνουν πιο αρνητικές αν συνεχιστεί ο τζόγος με την πιθανή έξοδο της Ελλάδας.
Αυτό φαίνεται και από το εξής γεγονός: Προσφάτως ακόμη, το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών εκτιμούσε ότι χάρη στα νέα ταμεία (EFSF, ESM) και δημοσιονομικά Σύμφωνα είχε μειωθεί δραστικά ο κίνδυνος χρεοκοπίας μιας χώρας. Το λεκτικό σχήμα που χρησιμοποιούσαν με καμάρι οι εκπρόσωποί του ήταν: «Πριν από δύο χρόνια το υποψήφιο θύμα ήταν σαν να έπεφτε από τον δέκατο όροφο ενός κτιρίου, πριν από έναν χρόνο από τον πέμπτο όροφο, σήμερα από τον δεύτερο ή και τον πρώτο». Τις τελευταίες 3-4 εβδομάδες ωστόσο δεν γίνεται καμία αναφορά σε αυτό. Το απροσδόκητο ενδεχόμενο κατάρρευσης των ισπανικών τραπεζών ανέτρεψε τη λογική της συνεχούς μείωσης του κινδύνου, το υποψήφιο θύμα επιστρέφει στους υψηλούς ορόφους.
Ολα αυτά δικαιώνουν φαινομενικά τη συλλογιστική περί ισορροπίας του τρόμου: Η μεν τρόικα εκβιάζει με την «πυρηνική» απειλή της οικονομικής εξόντωσης της Ελλάδας, ο δε ΣΥΡΙΖΑ με εκείνη της διάλυσης της ευρωζώνης. Σε συζήτηση μάλιστα που έγινε προσφάτως στη γερμανική τηλεόραση, ο εκ των ηγετών του κόμματος Αριστερά (Die Linke) Οσκαρ Λαφοντέν έδωσε ηθική διάσταση στο θέμα: Ο εκβιασμός της γερμανικής κυβέρνησης, είπε, είναι υπέρ των τραπεζών, εκείνος του ΣΥΡΙΖΑ υπέρ των αδικημένων και εξαπατημένων - γι' αυτό και ο μοναδικός «συμπαθητικός».
Ασφαιρος εκβιασμός
Συμπαθητικός ή μη, τέτοιος εκβιασμός είναι μάλλον άσφαιρος. Οχι μόνο επειδή η καταγγελία του μνημονίου δεν πρόκειται να κάμψει τη «μεγαλοθυμία» του Βερολίνου, που για λόγους αυτοσυντήρησης δείχνει αποφασισμένο να κάνει κάθε θυσία για να κρατήσει την Ελλάδα στην ευρωζώνη. Αλλά και επειδή ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει πολλά διαθέσιμα ατού. Αν καταγγείλει αμέσως και μονομερώς το μνημόνιο χωρίς να βγάλει (όπως δηλώνει ο ίδιος) την Ελλάδα από τη Νομισματική Ενωση, θα μείνει στη συνέχεια χωρίς όπλο. Ταυτόχρονα θα χάσει ανεκτίμητο χρόνο. Λίγοι μήνες ή ακόμη και λίγες εβδομάδες χωρίς τις «δόσεις» του δανείου θα φέρουν τη χώρα και κατ' επέκταση τον ίδιο σε δεινή θέση. Η μόνη διέξοδος γι' αυτόν θα ήταν έτσι - αν δεν είναι πλέον πολύ αργά - η επιστροφή στις διαπραγματεύσεις σε καθαρά πραγματιστική πλέον βάση. Και η αναγνώριση του γεγονότος ότι η ξαφνική «μεγαλοθυμία» του Βερολίνου δεν είναι έκφραση της βελτίωσης των ηθών του, αλλά της υπεραύξησης της δύναμής του.
Ν.Χειλάς / ΒΗΜΑ
I-Reporter
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Θύμα της κρίσης η έρευνα και ανάπτυξη
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
VIDEO: Το ταλέντο που έσπασε καρδιές
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
