2019-03-15 13:12:32
Από το λεξικό Μπαμπινιώτη: Μετριοφροσύνη: Tο να μην έχει κανείς μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του. Το να μη νομίζει ότι είναι ότι κάνει κάτι σπουδαίο. Μετριόφρων: Aυτός που δεν αρέσκεται στο να επιδεικνύει ή να καυχάται για την αξία του, τις ικανότητές του, που χαρακτηρίζεται από απλή και σεμνή συμπεριφορά.
Οι παραπάνω έννοιες, όπως ίσως συλλάβατε από τους ορισμούς τους, δεν έχουν αντικειμενική ερμηνία. Αναφέρονται σε ένα κοινό σύστημα ηθικής, μια κοινή αντίληψη στην οποία συμφωνεί μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Για παράδειγμα: Tι ακριβώς σημαίνει σεμνότητα; Ποια είναι η απλή και σεμνή συμπεριφορά; Πότε ακριβώς καυχάται κανείς για την αξία του μήπως καύχηση είναι απλώς να εξιστορείς αυτά που έχεις επιτύχει (όπως π.χ. σε μια εργασιακή συνέντευξη), ή μήπως είναι μάλλον η εξιστόρηση να συνοδεύεται από στόμφο και το υποννοούμενο ότι θεωρείς τον εαυτό σου ανώτερο των άλλων;
Μία αντίρρηση που είχα πάντα με την κοινή ερμηνεία της λέξης “μετριοφροσύνη”, όπως την εκλάμβανα μέσω της αλληλεπίδρασης με το περιβάλλον μου, είναι ότι υποννοεί όχι μόνο την έλλειψη της καύχησης, αλλά την ενεργή απόκρυψη των ταλέντων και δυνατοτήτων ενός ατόμου
. Τη χρησιμότητα αυτής της τακτικής ποτέ δεν την κατάλαβα: γιατί να προσποιείται κανείς ότι δεν γνωρίζει ότι κατέχει κάποιο ταλέντο; Το μόνο που δείχνει είναι έλλειψη αυτογνωσίας – στην περίπτωση που πραγματικά δε συνειδητοποιεί το ταλέντο του – ή υποκρισία – στην περίπτωση που το συνειδητοποιεί αλλά το υποβαθμίζει συνειδητά για να φαίνεται σεμνός και μετριόφρων.
Την έλλειψη αυτογνωσίας την κατανοώ και τη συγχωρώ, ιδιαίτερα σε εκείνους τους ανθρώπους που έχουν μάθει από το περιβάλλον τους να έχουν κόμπλεξ κατωτερότητας. Εξάλλου αναλογιστείτε για πόσα χρόνια προσπαθούν στο σχολείο να μας σφυρηλατήσουν την ιδέα ότι είμαστε όλοι ίδιοι, ίσοι, “τούβλα στον τοίχο”, που είπαν και οι Pink Floyd. Έχω μια καλή φίλη που πήρε όλα αυτά τα μαθήματα ισότητας και δημοκρατίας τόσο σοβαρά, που να πιστεύει πραγματικά ότι “ισότητα” σημαίνει ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν ακριβώς την ίδια αξία. Ενώ το σωστό θα ήταν: Oλοι οι άνθρωποι έχουν ακριβώς τα ίδια δικαιώματα. Αλλά αν η αξία του καθενός κρίνεται από το τι έχει να προσφέρει στον πολιτισμό, την επιστήμη, την κοινωνία και τον συνάνθρωπό του τότε όχι, η αξία είναι μια ποσότητα με τεράστιες διακυμάνσεις από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Τα γράφω αυτά έχοντας πλήρη επίγνωση του ότι προσωπικά δεν έχω και καμιά υπέρμετρη αξία. Αν έλειπα από τον πλανήτη πολύ λίγα πράγματα θα άλλαζαν. Έχω βοηθήσει δυο-τρεις ανθρώπους με κάποια προσωπικά και επαγγελματικά πράγματα, είχα κάποιους φοιτητές που ίσως κατάλαβαν κάμποση φυσική παραπάνω χάρη σ’εμένα – ίσως, κι αυτό δεν είναι σίγουρο – και έχω και μια οικογένεια που βασίζεται σε εμένα. Αυτό είναι όλο. Ψίχουλα. Από επιστημονικής πλευράς έγραψα ένα-δυο άρθρα, αλλά και να έλειπαν από την άφθονη και πολυποίκιλη στη σημερινή εποχή επιστημονική αρθρογραφία, και πάλι δε θα έχανε η Βενετιά βελόνι. Και προσπαθώ να βάζω ένα μικρό λιθαράκι στη μπλογκόσφαιρα γράφοντας εκλαϊκευμένα επιστημονικά άρθρα και άρθρα άποψης στο δικό μου ηλεκτρονικό σπίτι και σε άλλα, μεγαλύτερης εμβέλειας. Φυσικά υπάρχουν άλλοι που το κάνουν αυτό καλύτερα από εμένα, και μάλλον αν εξέλιπα κάποιος θα βρισκόταν να πάρει τη θέση μου.
Είμαι μετριόφρων; Αυτό είναι τελικά θέμα της αντίληψης του καθενός. Δεν πιστεύω ότι έχω μέση νοημοσύνη, γιατί τα διάφορα κατά καιρούς τεστ δείκτη νοημοσύνης, η ακαδημαϊκή μου πορεία και τα σχόλια των γύρω μου με έχουν κάνει να πιστεύω ότι έχω κάποια ταλέντα. Γνωρίζω πολύ καλά ότι, για παράδειγμα, η ικανότητά μου να μαθαίνω ξένες γλώσσες είναι ανεπτυγμένη – έμαθα Γερμανικά σε μικρό χρονικό διάστημα και σήμερα μπορώ να μιλάω άψογα και χωρίς προφορά. Να προσποιούμαι ότι δεν είναι έτσι, και ότι οποιοσδήποτε μπορεί να το κάνει αυτό με την ίδια ευκολία; Αυτό θα ήταν υποκρισία. Αλλά δεν υπερηφανεύομαι κιόλας γι’ αυτό. Είναι ένα ταλέντο που εν μέρει τυχαία μου αποδόθηκε από τη φύση και τα γονίδιά μου, και εν μέρει το ανέπτυξα συνειδητά. Τελικά το αντιμετωπίζω ως απλό γεγονός.
Αν έχετε κάποια δεξιότητα, αναγνωρίστε την χωρίς φόβο και χωρίς πάθος. Είναι απλά μέρος του εαυτού σας. Και αν αναπτύξατε μια δεξιότητα με κόπο και προσπάθεια, μπορείτε να είστε υπερήφανοι γι’ αυτή. Με τον δικό μου ορισμό της μετριοφροσύνης, εμπίπτετε στην κατηγορία των μετριοφρόνων όταν δεν κομπάζετε και δεν υπερηφανεύεστε – όχι όταν φοβάστε να παραδεχτείτε κάτι που γνωρίζετε ότι είναι αληθές, για να μην σας πουν αλαζόνα.
Πηγή: mikroimegaloi.gr
by
Οι παραπάνω έννοιες, όπως ίσως συλλάβατε από τους ορισμούς τους, δεν έχουν αντικειμενική ερμηνία. Αναφέρονται σε ένα κοινό σύστημα ηθικής, μια κοινή αντίληψη στην οποία συμφωνεί μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Για παράδειγμα: Tι ακριβώς σημαίνει σεμνότητα; Ποια είναι η απλή και σεμνή συμπεριφορά; Πότε ακριβώς καυχάται κανείς για την αξία του μήπως καύχηση είναι απλώς να εξιστορείς αυτά που έχεις επιτύχει (όπως π.χ. σε μια εργασιακή συνέντευξη), ή μήπως είναι μάλλον η εξιστόρηση να συνοδεύεται από στόμφο και το υποννοούμενο ότι θεωρείς τον εαυτό σου ανώτερο των άλλων;
Μία αντίρρηση που είχα πάντα με την κοινή ερμηνεία της λέξης “μετριοφροσύνη”, όπως την εκλάμβανα μέσω της αλληλεπίδρασης με το περιβάλλον μου, είναι ότι υποννοεί όχι μόνο την έλλειψη της καύχησης, αλλά την ενεργή απόκρυψη των ταλέντων και δυνατοτήτων ενός ατόμου
Την έλλειψη αυτογνωσίας την κατανοώ και τη συγχωρώ, ιδιαίτερα σε εκείνους τους ανθρώπους που έχουν μάθει από το περιβάλλον τους να έχουν κόμπλεξ κατωτερότητας. Εξάλλου αναλογιστείτε για πόσα χρόνια προσπαθούν στο σχολείο να μας σφυρηλατήσουν την ιδέα ότι είμαστε όλοι ίδιοι, ίσοι, “τούβλα στον τοίχο”, που είπαν και οι Pink Floyd. Έχω μια καλή φίλη που πήρε όλα αυτά τα μαθήματα ισότητας και δημοκρατίας τόσο σοβαρά, που να πιστεύει πραγματικά ότι “ισότητα” σημαίνει ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν ακριβώς την ίδια αξία. Ενώ το σωστό θα ήταν: Oλοι οι άνθρωποι έχουν ακριβώς τα ίδια δικαιώματα. Αλλά αν η αξία του καθενός κρίνεται από το τι έχει να προσφέρει στον πολιτισμό, την επιστήμη, την κοινωνία και τον συνάνθρωπό του τότε όχι, η αξία είναι μια ποσότητα με τεράστιες διακυμάνσεις από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Τα γράφω αυτά έχοντας πλήρη επίγνωση του ότι προσωπικά δεν έχω και καμιά υπέρμετρη αξία. Αν έλειπα από τον πλανήτη πολύ λίγα πράγματα θα άλλαζαν. Έχω βοηθήσει δυο-τρεις ανθρώπους με κάποια προσωπικά και επαγγελματικά πράγματα, είχα κάποιους φοιτητές που ίσως κατάλαβαν κάμποση φυσική παραπάνω χάρη σ’εμένα – ίσως, κι αυτό δεν είναι σίγουρο – και έχω και μια οικογένεια που βασίζεται σε εμένα. Αυτό είναι όλο. Ψίχουλα. Από επιστημονικής πλευράς έγραψα ένα-δυο άρθρα, αλλά και να έλειπαν από την άφθονη και πολυποίκιλη στη σημερινή εποχή επιστημονική αρθρογραφία, και πάλι δε θα έχανε η Βενετιά βελόνι. Και προσπαθώ να βάζω ένα μικρό λιθαράκι στη μπλογκόσφαιρα γράφοντας εκλαϊκευμένα επιστημονικά άρθρα και άρθρα άποψης στο δικό μου ηλεκτρονικό σπίτι και σε άλλα, μεγαλύτερης εμβέλειας. Φυσικά υπάρχουν άλλοι που το κάνουν αυτό καλύτερα από εμένα, και μάλλον αν εξέλιπα κάποιος θα βρισκόταν να πάρει τη θέση μου.
Είμαι μετριόφρων; Αυτό είναι τελικά θέμα της αντίληψης του καθενός. Δεν πιστεύω ότι έχω μέση νοημοσύνη, γιατί τα διάφορα κατά καιρούς τεστ δείκτη νοημοσύνης, η ακαδημαϊκή μου πορεία και τα σχόλια των γύρω μου με έχουν κάνει να πιστεύω ότι έχω κάποια ταλέντα. Γνωρίζω πολύ καλά ότι, για παράδειγμα, η ικανότητά μου να μαθαίνω ξένες γλώσσες είναι ανεπτυγμένη – έμαθα Γερμανικά σε μικρό χρονικό διάστημα και σήμερα μπορώ να μιλάω άψογα και χωρίς προφορά. Να προσποιούμαι ότι δεν είναι έτσι, και ότι οποιοσδήποτε μπορεί να το κάνει αυτό με την ίδια ευκολία; Αυτό θα ήταν υποκρισία. Αλλά δεν υπερηφανεύομαι κιόλας γι’ αυτό. Είναι ένα ταλέντο που εν μέρει τυχαία μου αποδόθηκε από τη φύση και τα γονίδιά μου, και εν μέρει το ανέπτυξα συνειδητά. Τελικά το αντιμετωπίζω ως απλό γεγονός.
Αν έχετε κάποια δεξιότητα, αναγνωρίστε την χωρίς φόβο και χωρίς πάθος. Είναι απλά μέρος του εαυτού σας. Και αν αναπτύξατε μια δεξιότητα με κόπο και προσπάθεια, μπορείτε να είστε υπερήφανοι γι’ αυτή. Με τον δικό μου ορισμό της μετριοφροσύνης, εμπίπτετε στην κατηγορία των μετριοφρόνων όταν δεν κομπάζετε και δεν υπερηφανεύεστε – όχι όταν φοβάστε να παραδεχτείτε κάτι που γνωρίζετε ότι είναι αληθές, για να μην σας πουν αλαζόνα.
Πηγή: mikroimegaloi.gr
by
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Ένωση Ρεθύμνου: Ακόμα κάνουν τις καθαρίστριες οι αστυνομικοί
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
