Ὠγυγία ἤ Ἀρχαιολογία.- Ελληνικό Τυπογραφικό Κόσμημα.
Ὠγυγία, ὅπως ἀποκαλοῦσαν τὴν Ἀρχαιότητα οἱ παλαιότεροι (ἀπὸ τὸν Ὤγυγο, βασιλέα τῶν λαῶν τῆς Ἀττικῆς), κυκλοφόρησε ἀπὸ τὸν Α. Σταγειρίτη, καθηγητὴ τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας στὴ Βιέννη, σὲ πέντε τόμους. Στὸ προλογικό του σημείωμα ὁ συγγραφέας ἀναπτύσσει θέματα ποὺ ἀφοροῦν τὰ προγράμματα διδασκαλίας τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας στὰ σχολεῖα καὶ τὰ ἀπαραίτητα βιβλία ποὺ χρειάζονται γιὰ τὴν πνευματικὴ ἀνάταση τοῦ Γένους: «Ἂν λοιπὸν δὲν κατορθώσωμεν καὶ ἡμεῖς νὰ ἔχωμεν τοιαῦτα βιβλία, καὶ τοιαύτην τάξιν εἰς τὰ σχολεῖα τοῦ Γένους νὰ μὴν ζητῶμεν, οὔτε νὰ ἐλπίζωμεν, νὰ διασώσωμεν τὰς μαθήσεις».
Πέρασαν 200 χρόνια από την έκδοση του πεντάτομου έργου Ωγυγία ή Αρχαιολογία, του Αθανάσιου Σταγειρίτη, καθηγητή τότε της ελληνικής γλώσσας στην Ακαδημία Ανατολικών γλωσσών, στη Βιέννη της Αυστρίας. Εκδόθηκε από το 1816 έως το 1820, στο τυπογραφείο του Ιωάννη Β
Στον πρόλογο του πρώτου τόμου σημειώνει:
“… φιλολογήσας όλους σχεδόν τους Ποιητάς και Συγγραφείς, και Μυθογράφους, παλαιούς τε και νέους, έκρινα εύλογον να συνάξω όλην εκείνην την διεσπαρμένην ύλην, και να συντάξω το έργον, όσον δυνατόν εντελέστερον, και εύκολον να γένη και επιτομή δια παράδοσιν. Επειδή, Νέοι, δεν έχομεν ουδεμίαν τοιαύτην βίβλον διδακτικήν, μεθοδικήν, και σύντομον μόνον δια παράδοσιν, ως έχουσιν οι Ευρωπαίοι όλων των μαθήσεων, αρχόμενοι από του αλφαβηταρίου…”.
Στον δεύτερο τόμο της Ωγυγίας, συμπληρώνεται το υλικό του πρώτου τόμου με προσθήκη των εθίμων και της μυθολογίας και άλλων εθνών. Ο Αθ. Σταγειρίτης εστιάζει στην παρουσίαση των πηγών “απλώς μόνον μυθολογικών και Ιστορικώς· επειδή ο αναγνώστης πρώτον πρέπει να θεωρήση την ύλην ταύτην όντως απλώς, έπειτα να ζητήση την αγνοουμένην έννοιαν…”.
Αντιλαμβανόμενος δε την πολυσήμαντη έκφραση της αρχαίας ελληνικής θεολογίας σημειώνει:
“…ο δε Ορφεύς λέγει τον Ουρανόν Θεού μέγα σοφόν έργον. Των δε Ηρώων τα αγάλματα ήσαν οι ανδριάντες αυτών προς τιμήν Ιδιαιτέραν, ων η τιμή εγίνετο ως μνημόσυνον, και ουχί ως προς Θεόν, εναγισμός λεγομένη. Όθεν λέγουσί τινες ότι οι Έλληνες δεν ήσαν ειδωλολάτραι, αλλά λατρευταί ένθερμοι των αγνώστων και νοουμένων Θεών, γνωρίζοντες και εν υπέρτατον ον, ανώτερον πάντων, και δημιουργόν των όντων, όπερ ωνόμαζον Δία, ως μαρτυρούσιν οι ύμνοι του Ορφέως, και άλλοι πολλοί, λέγοντες, ότι το θείον είναι αόρατον, απαθές, αμετάβλητον, νοητόν μόνον… Τέλος δε οι δοξάζοντες αθανασίαν της ψυχής, βεβαίως δεν προσκυνούσιν, ούτε λατρεύουσιν είδωλα. Περί τα τοιαύτα άρα καταγινόμενοι οι Ορφικοί, Πυθαγόρειοι, και οι Πλατωνικοί φιλόσοφοι, είπον πολλά και διάφορα εξ υποθέσεως, ως συμβαίνει πάντοτε, όταν γίνηται συζήτησις περί αγνώστων, και ακατανόητων πραγμάτων… Οι δε αρχαίοι φυσικοί είχον άλλην τοιαύτην γλώσσαν, δηλούντες δι’ αυτής τα φυσικά όντα, και τας ενεργείας αυτών… Οι δε ποιηταί έχοντες ελευθερίαν απόλυτον της φαντασίας παρέπλασαν την ύλην όπως ήθελον… Οι δε σχολιασταί και αλληγορηταί, ζητούντες την έννοιαν των ποιητών, επενόησαν και αυτοί πολλά.”
Στον τρίτο τόμο της Ωγυγίας, ο Αθ. Σταγειρίτης εξετάζει την παραγωγή των θείων ονομάτων, την αλληγορική τους σημασία, την ιστορία τους, τη λατρεία τους, τα επίθετα και ό,τι άλλο μπορεί να συμβάλει στην κατανόηση των αιτίων και λόγων που λάτρευαν κάθε θεό.
Λέγει χαρακτηριστικά: “Στην Ελλάδα θεωρείται ότι ο πρώτος που καθιέρωσε τις τελετές αυτές ήταν ο ιερός ποιητής Ορφέας. Εγκαθιδρύθηκαν πρώτα στη Σαμοθράκη και από εκεί τα έφερε ο Μελάμπους στην Αργολίδα, ο Μουσαίος στην Αθήνα και ο Τροφώνιος στη Βοιωτία, όπως πιστεύουν ορισμένοι. Οι μυστηριακές τελετές ήσαν ταυτόσημες, έχοντας μιαν αρχή και ένα σκοπό αλλά ανάλογα με τις περιστάσεις ανάγονταν σε διαφορετικά ονόματα και τελούνταν σε διαφορετικές εποχές και τόπους, όπως για παράδειγμα, ο Διόδωρος λέγει ότι στην Κρήτη γιορτάζονταν φανερά τα παλαιότερα χρόνια. Θεωρείται ότι η σύσταση των μυστηρίων αποτελεί και την αρχή των τεχνών, του πολιτισμού και του καλλωπισμού της Ελλάδας, καθώς οι αρχαιότεροι εφευρέτες της μεταλλουργίας ήσαν οι Κύκλωπες στη Λήμνο, οι Κάβειροι στη Σαμοθράκη, οι Κουρήτες, οι Ιδαίοι Δάκτυλοι και οι Τελχίνες στην Κρήτη και έτσι φαίνεται ότι ο πολιτισμός της Ελλάδας άρχισε από τα νησιά. Κατόπιν, ιδρύοντας τις τελετές και τις γιορτές, προήγαγαν τις τέχνες, την κοινωνία και τον πολιτισμό. Ο σεβασμός προς το θείο ήταν αίτιο άμιλλας για την φιλοτέχνηση αγαλμάτων, την οικοδόμηση ναών, την κατασκευή ιερών σκευών και άλλων παρομοίων, έτσι ώστε η θρησκεία έγινε η μητέρα και τροφός των τεχνών, της εξημέρωσης της κοινωνίας και των ανθρωπίνων ηθών, καθώς και όλων όσων αφορούν την ευδαιμονία των ανθρώπων.”
Στον τέταρτο τόμο της Ωγυγίας παρουσιάζονται οι ήρωες: προπάτορες και εποικιστές, επώνυμοι άνδρες και γυναίκες, γνωστοί από τα Ομηρικά έπη και τον υπόλοιπο Επικό Κύκλο, τοπικοί ήρωες οι οποίοι τιμώνταν κατά περιοχή, μάντεις, κήρυκες μουσικοί, γιατροί, ακόμη και περιώνυμοι πρωταίτιοι δυστυχιών και παθημάτων. Τα ονόματα, η γενεαλογία και οι πράξεις τους καταγράφονται και συνθέτουν ένα πέλαγος αφηγήσεων με πρωταγωνιστές πρόσωπα όπως:
Μελάμπους, Αμφιάραος, Κάλχας, Τειρεσίας, Τροφώνιος, Οφιονεύς, οι Σίβυλλες, Ορφέας, Λίνος, Μουσαίος, Μαρσύας, Επιμενίδης, Παίων, Ασκληπιός, Μαχάων, Μήδεια, Κίρκη, Χείρων, Αμαζόνες, Κένταυροι, Μιμαλλώνες, Μινύες, Δευκαλίων, Έλλην, Πελίας, Μηλέας, Σίσυφος, Ιξίων, Αθάμας, Σαλμωνεύς, Δώρος, Μίνωας, Ξούθος, Αιτωλός, Ίναχος, Δαναός, Αίγυπτος, Περσεύς, Ηρακλής, Πελασγός και άλλοι.
Τα επιτεύγματά τους ποικίλουν: ίδρυσαν πόλεις, άφησαν μνημεία, έργα τέχνης, ευεργέτησαν με τις γνώσεις τους και την αρετή τους. Οι ανδραγαθίες τους έγιναν παράδειγμα διδασκαλίας, έτσι ώστε ανεγέρθηκαν τεμένη προς τιμήν τους και καθιερώθηκαν λατρευτικά έθιμα που απεικονίζουν τη συνάντηση του πολίτη με το υπερανθρώπινο μέσω της προγονικής παράδοσης.
Η κληρονομιά αυτή περιμένει ζωντανή να την ακούσουμε, ο Αθ. Σταγειρίτης σημειώνει: “Επειδή η περιέργεια των μεταγενεστέρων ζητεί να μάθη τα έργα των προγενεστέρων, ίνα εκλέγη τα καλά εις ωφέλειαν αυτών, και να απορρίπτει τα βλαβερά. Διότι τα έργα των προγενεστέρων είναι μαθήματα των μεταγενεστέρων. Προς τοις άλλοις δε, ζητείται και το αξιολογώτατον πάντων· ποίοι μετεχειρίσθησαν την θρησκείαν εις ωφέλειαν κοινήν των ανθρώπων, και ποίοι προς βλάβην”.
Στον πέμπτο τόμο παρουσιάζονται οι πάνω από 625 συγγραφείς τους οποίους έχει χρησιμοποιήσει ως πηγές ο Αθανάσιος Σταγειρίτης για να συντάξει το υλικό της Ωγυγίας. Λέγει ο ίδιος στον πρόλογό του:
“Τα νέα βοηθήματα των Ευρωπαίων είναι πολλά και διάφορα, τα μεν καθολικώς και επιτόμως, τα δε μερικώς περί ενός μέρους ταύτης της πολυειδούς και ποικίλης ύλης πραγματευόμενα, ώστε μόνον περί Μυστηρίων έγραψαν βίβλους πολυτόμους, ομοίως και περί των Εορτών, Μαντείων και λοιπών. Αλλά ταύτα έχουσι τας πρωτοτύπους πηγάς σωζομένας εξ ων συνερανίσθησαν.”
Ταξίδεψε σε αρκετές βιβλιοθήκες για να βρει τα βοηθήματα στα οποία αναφέρεται. Τα βοηθήματα αυτά τα διασταύρωσε με τις πρωτότυπες πηγές:
“Όθεν εγώ αναγνούς αυτά τε και τας πηγάς, έλαβον εκ μεν των πρωτοτύπων πηγών τα πρωτότυπα, όσα έκρινα ικανά εις σαφήνειαν του είδους εκείνου· εξ εκείνων δε, τας κρίσεις μόνον περί των αμφιβαλλομένων. Όπου δε το πράγμα φαίνεται σαφές και δεν επιδέχεται αμφιλογίαν μετεχειρίσθην μόνον τα πρωτότυπα, ως φαίνεται πανταχού, και ως ανέφεραν περί τούτων εν τω Προοιμίω του δευτέρου τόμου.” (Από την παρουσίαση στα οπισθόφυλλα των βιβλίων)
Ποιος είναι ο Αθανάσιος Σταγειρίτης;
Ο Αθανάσιος Σταγειρίτης ήταν λόγιος ερευνητής της γνώσης με καταγωγή από τα Στάγειρα της Χαλκιδικής. Δραστηριοποιήθηκε στην Βιέννη όπου εργάστηκε ως καθηγητής της Ελληνικής γλώσσας. Υπήρξε υπέρμαχος της χρήσης των αρχαίων ελληνικών στο γλωσσικό ζήτημα και παράλληλα υπήρξε εκδότης του περιοδικού Καλλιόπη το οποίο ήταν το ιδεολογικό αντίβαρο του περιοδικού “Ερμής ο Λόγιο” του Αδαμάντιου Κοραή. Ανάμεσα στα διάφορα φιλολογικά, ιστοριογεωγραφικά και επιστημονικά κείμενα που συνέγραψε, και τις πολλές μεταφράσεις Γερμανικών έργων στα Ελληνικά, ξεχωρίζει το έργο του με τίτλο Ὠγυγία ἤ Ἀρχαιολογία το οποίο ολοκληρώθηκε σε 5 τόμους, εκδόθηκε το 1815, και περιγράφει την ιστορία, την κρυμμένη καταγωγή, τα έθιμα και κοινωνία της αρχαίας Ελλάδας με σχολιασμό των ποιητών και συγγραφέων εκείνης της εποχής.
Άλλα γνωστά έργα του είναι τα: Βίος Θεμιστοκλέους του Αθηναίου (1816) Βίος Μιλτιάδου του Αθηναίου (1818) Τρόπαιον Ελληνικόν ή Πρώτος πόλεμος Ελλήνων και Περσών και θρίαμβος των Ελλήνων (1818) Ηπειρωτικά: Ήτοι Ιστορία και Γεωγραφία της Ηπείρου παλαιά τε και νέα, και βίος του Πύρρου (1819).
Ο Π. Αραβαντινός τον αποκαλεί «πολυδαή» (πολυμαθή) και «αξιάγαστον» (αξιοθαύμαστο) που δούλεψε με πατριωτισμό και αφιλοκέρδεια για τον φωτισμό του γένους. Δυστυχώς ακόμη και ο τόπος όπου απεβίωσε, αλλά και η ακριβής ημερομηνία ή έστω το έτος θανάτου του παραμένουν ακόμα άγνωστα. Γεννήθηκε το 1780 και πέθανε το 1840.
Ταξίδεψε σε αρκετές βιβλιοθήκες για να βρει τα βοηθήματα στα οποία αναφέρεται. Τα βοηθήματα αυτά τα διασταύρωσε με τις πρωτότυπες πηγές: “Όθεν εγώ αναγνούς αυτά τε και τας πηγάς, έλαβον εκ μεν των πρωτοτύπων πηγών τα πρωτότυπα, όσα έκρινα ικανά εις σαφήνειαν του είδους εκείνου· εξ εκείνων δε, τας κρίσεις μόνον περί των αμφιβαλλομένων. Όπου δε το πράγμα φαίνεται σαφές και δεν επιδέχεται αμφιλογίαν μετεχειρίσθην μόνον τα πρωτότυπα, ως φαίνεται πανταχού, και ως ανέφεραν περί τούτων εν τω Προοιμίω του δευτέρου τόμου.”
Τι είναι η Ωγυγία ή αρχαιολογία;
Περιέχουσα των Αρχαιοτάτων Εθνών, ή των δύο Πρώτων Αιώνων του Αδήλου και Ηρωϊκού, την Ιστορίαν, τας Κοσμογονίας, Θεογονίας, την αρχήν και πρόοδον της Ειδωλολατρείας, και πάσης Κτιστολατρείας, τας Ιεροπραξίας, Ιεροσκοπίας, Μυθολογίαν πληρεστάτην των Θεών και Ηρώων κατά γενεαλογίαν, σαφηνιζομένην δια της Ιστορίας και Αλληγορίας, τας Τελετάς, τους Αγώνας, τα Μαντεία, και πάντα τα συμβεβηκότα και Έθιμα, προς γνώσιν της Αρχαιολογίας, και κατάληψιν των Ποιητών και Συγγραφέων, συνταχθείσα…
Η ιστορία ξεκινάει όταν ο Μ. Ναπολέων κατέλαβε το Βατικανό και έστειλε ανθρώπους του να ερευνήσουν τις απέραντες στοές με τις βιβλιοθήκες του. (Είναι γνωστό στους ερευνητές ότι υπάρχουν χιλιάδες παμπάλαια συγγράμματα στις στοές του Βατικανού, κυρίως στην αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα, τα οποία δεν είναι καν αρχειοθετημένα). Κάποια από τα βιβλία τα κατάσχεσε, τα πήρε στο Παρίσι για να τα μελετήσουν οι Γάλλοι καθηγητές ανάμεσα στους οποίους ήταν και ο Έλληνας Αθανάσιος Σταγειρίτης. Μετά την ήττα του Ναπολέοντα το Βατικανό τα διεκδίκησε δικαστικά και τα ξαναέκλεισε στα υπόγειά του και δεν επιτρέπεται η μελέτη τους.
Ο Σταγειρίτης με τις σημειώσεις του μετά από χρόνια εξέδωσε πέντε τόμους οι οποίοι εκδόθηκαν λίγο πριν το θάνατό του. Το περίεργο είναι ότι το Βατικανό ενοχλήθηκε και προφασιζόμενο πνευματικά δικαιώματα ζήτησε και πέτυχε την απόσυρση των βιβλίων από την αγορά εκείνης της εποχής. Τα “πνευματικά δικαιώματα” κατά κανόνα είναι νομιμοφανής λογοκρισία κι έλεγχος της πληροφορίας, η αληθινή φύση και η όποια χρησιμότητα τους ελάχιστες εφαρμογές έχει. [διάβασε: Copyright: Eργαλείο Λογοκρισίας / Μεταρρύθμιση «Πνευματικών Δικαιωμάτων»]
Ξαφνικά ένας εκδότης παραλαμβάνει άγνωστο πώς, μικροφίλμ με τα βιβλία του Σταγειρίτη και επανεξέδωσε τα βιβλία. Κυκλοφόρησαν σε κάποια αντίτυπα και είναι δύσκολο να βρεθούν, εκτός από κάποια βιβλιοπωλεία της Αθήνας κυρίως, με τον τίτλο ΩΓΥΓΙΑ.
Είναι βέβαιον ότι ο Αθ. Σταγειρίτης γνώριζε την θεωρία του Ευημερισμού (θεωρία που Ευήμερου που αποδεικνύει πως οι Θεοί ήταν άνθρωποι που Θεοποιήθηκαν), τις απόψεις του οποίου αποδεχόταν και υποστήριζε, όπως προκύπτει από σχετική σημείωσή του (βλ. «Ωγυγία» τόμ. Α΄ σελ. 24, όπου και η εκτενής σημείωση). Έτσι, απέδειξε ότι η Μυθολογία είναι ένα είδος παρεφθαρμένης Προϊστορίας στην διάρκεια της οποίας έδρασαν σπουδαίες προσωπικότητες, «δυνατοί άνθρωποι», που έζησαν σε παλαιότατες εποχές και στην συνέχεια θεοποιήθηκαν με αποτέλεσμα να προκύψουν οι Θεοί και ήρωες της Μυθολογίας. Αυτήν την «Προϊστορία» την διακρίνει σε δύο «Αιώνες», τον «Άδηλον» και τον «Ηρωϊκόν», στους οποίους τοποθετεί αντίστοιχα τα έργα των «Θεών» και των «Ηρώων». Όπως δε το θέτει και ο ίδιος :
«…η αληθής και πραγματική ιστορία του αιώνος εκείνου, κατήντησεν εις μυθολογίαν αλληγορικήν, και εκεί έμεινεν ·και δια της αλληγορίας ανακαλύπτεται πάλιν οπωσούν η ιστορία, συγκεχυμένη και τεταραγμένη, δια την έλλειψιν της χρονολογίας, η οποία είναι τα νεύρα της ιστορίας…». (ό. π. σελ. 26-27).
Το πεντάτομο έργο “Ωγυγία ή Αρχαιολογία”, 500 περίπου σελίδων, του Αθανάσιου Σταγειρίτη, εκδόθηκε από το 1816 έως το 1820, στο τυπογραφείο του Ιωάννη Β. Τσβεκίου.
Σκοπός του, παραμονές της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, ήταν να αποτελέσει εγχειρίδιο αναφοράς της Προϊστορίας της Ελλάδας και να χρησιμοποιηθεί από τους εκπαιδευτικούς που αναλάμβαναν την μόρφωση των νέων. Όπως ο ίδιος γράφει, περιέχει την ιστορία, τις Κοσμογονίες και Θεογονίες των αρχαίων λαών και πλήρη Μυθολογία των Θεών και ηρώων με την ιστορική και αλληγορική εξήγηση, όπως και τις τελετές και ιεροπραξίες, τους αγώνες, τα μαντεία και τα έθιμα “προς γνώσιν της Αρχαιολογίας και κατάληψιν των ποιητών και συγγραφέων”.
Στον πρόλογο του πρώτου τόμου σημειώνει: “… φιλολογήσας όλους σχεδόν τους Ποιητάς και Συγγραφείς, και Μυθογράφους, παλαιούς τε και νέους, έκρινα εύλογον να συνάξω όλην εκείνην την διεσπαρμένην ύλην, και να συντάξω το έργον, όσον δυνατόν εντελέστερον, και εύκολον να γένη και επιτομή δια παράδοσιν. Επειδή, Νέοι, δεν έχομεν ουδεμίαν τοιαύτην βίβλον διδακτικήν, μεθοδικήν, και σύντομον μόνον δια παράδοσιν, ως έχουσιν οι Ευρωπαίοι όλων των μαθήσεων, αρχόμενοι από του αλφαβηταρίου…”.
ΕΙΜΑΣΤΕ ΕΛΛΗΝΕΣ -ΟΣΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ- ΚΑΙ ΟΧΙ ΠΡΟΒΑΤΑ ΤΟΥ ΙΟΥΔΑΙΟΥ ΓΙΑΧΒΕ-ΧΡΙΣΤΟΥ.
Τα βιβλία τα έγραψε κι εκδόθηκαν το 1815 κοντά στην υποτιθέμενη απελευθέρωση μας, από τους Τούρκους και τους ιουδαίους χριστιανούς, για να μάθουν οι ΕΛΛΗΝΕΣ ΤΗΝ ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΟΥΣ … και ότι δεν έχουν καμία σχέση με τον Γιαχβέ- Χριστό και τους μιαρούς, μάλιστα ο Γιαχβέ-Χριστός είναι ΕΧΘΡΟΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ. Aφήστε λοιπόν τα Smartphones και διαβάστε για την καταγωγή σας… αν μπορείτε, αν είστε Ελληνες κι όχι μολυσμένοι από την χριστιανική πανούκλα, …για να μην πω πάλι το γνωστό …ΚΑΛΟΦΑΓΩΤΟΙ !!
@Ιων Μάγγος /2009
ΩΓΥΓΙΑ ‘Η ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ
ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΑ ΚΙ ΕΚΤΥΠΩΣΤΕ ΤΑ, ΜΑΘΕΤΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΣΑΣ ΚΑΙ ΔΙΔΑΞΤΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΣΑΣ.
ΑΝ ΔΙΑΒΑΣΕΤΕ ΚΑΙ ΚΑΤΑΝΟΗΣΕΤΕ ΑΥΤΑ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΣΤΕ ΤΙΠΟΤΕ ΑΛΛΟ.
ΠΗΓΗ
Let's block ads! (Why?)
πηγη
periergaa
