2019-06-20 13:58:20
της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακής βιολόγου, medlabnews.gr
Το χαρούπι (ή αλλιώς ξυλοκέρατο, στα αρχαία κεράτιον), είναι ο καρπός της χαρουπιάς (Ceratonia siliqua), που είναι ένα αειθαλές, αυτοφυές δέντρο που ευδοκιμεί στις χώρες που περιβάλλουν τη Μεσόγειο και σε όλη τη Μέση Ανατολή. Έχει σκούρο καφέ χρώμα (όταν είναι ώριμο) και περιέχει σκληρούς σπόρους στο εσωτερικό του.
Το χαρούπι μοιάζει με τους καρπούς της φασολιάς.
Για πολλά χρόνια, το χαρούπι χρησιμοποιήθηκε ως ζωοτροφή, αλλά σε περιόδους πολέμων ήταν αυτό που έθρεψε -χάρη στην υψηλή διατροφική του αξία- ολόκληρους πληθυσμούς, οι οποίοι δεν είχαν πρόσβαση σε άλλα τρόφιμα. Έτσι, και στη χώρα μας την περίοδο της Κατοχής δόθηκε στο χαρούπι ο χαρακτηρισμός «σοκολάτα της Κατοχής», χάρη στη γλυκιά γεύση του. Αυτό το φρούτο έσωσε τα παιδιά από τον υποσιτισμό κατά τον Ισπανικό εμφύλιο και βέβαια πολλούς ανθρώπους στην Ελλάδα, κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής.
Σήμερα, επιτέλους ο ταπεινός καρπός κάνει την επανεμφάνισή του και κερδίζει τις εντυπώσεις. Παρόλο που σήμερα η λευκή ζάχαρη έχει κυριαρχήσει στην παρασκευή γλυκών, μέχρι και πριν από μερικούς αιώνες ένα από τα σημαντικότερα γλυκαντικά τροφίμων στον κόσμο ήταν η υγιεινή «σοκολάτα», που φύεται στα δέντρα αυτά.
Τα χαρούπια είναι μια απίστευτα πλούσια πηγή τροφής, και είναι ίσως το ιδανικό «τρόφιμο επιβίωσης», δεδομένου ότι διαρκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, δεν απαιτεί ιδιαίτερες συνθήκες αποθήκευσης και μπορεί να καταναλωθεί χωρίς προετοιμασίες.
Το χαρούπι είναι γνωστό για τις φαρμακευτικές ιδιότητές του.
Αναφορές σε ιατρικά περιοδικά στη δεκαετία του 1950 έδειξαν ότι χαρουπάλευρο αναμεμειγμένο στο γάλα θα μπορούσε να βοηθήσει τα νήπια να αφομοιώσουν τα γεύματά τους, σταματώντας τη διάρροια.
Σύμφωνα με μια μελέτη που αναφέρθηκε στην καναδική Medical Association Journal, από 230 βρέφη με διάρροια, μόνο τρία δεν θεραπεύτηκαν με την προσθήκη σκόνης χαρουπιού στην διατροφή τους.
Το χαρούπι χρησιμοποιείται επίσης για τη θεραπεία και την πρόληψη της διάρροιας στα ζώα, και για την πρόληψη και τη θεραπεία της δυσεντερίας στους ανθρώπους. Οι ουσίες πηκτίνη και λιγνίνη που περιέχονται στα χαρούπια όχι μόνο ρυθμίζουν την πέψη, αλλά έχουν τη δυνατότητα να αδρανοποιούν και μεταφέρουν με ασφάλεια έξω από το σώμα βλαβερά στοιχεία (ακόμα και ραδιενεργά σωματίδια).
Διατροφική αξία του χαρουπιούΤα χαρούπια είναι μια απίστευτα πλούσια πηγή τροφής, και είναι ίσως το ιδανικό «τρόφιμο επιβίωσης», δεδομένου ότι διαρκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, δεν απαιτεί ιδιαίτερες συνθήκες αποθήκευσης και μπορεί να καταναλωθεί χωρίς προετοιμασίες.
Είναι ιδιαίτερα ωφέλιμο για την υγεία μας, γιατί περιέχει ασβέστιο, μαγνήσιο, σίδηρο, φώσφορο, κάλιο, πυρίτιο, καθώς και βιταμίνες Α, Β1, Β2, D. Τα χαρούπια περιέχουν περίπου 4% πρωτεΐνη και 76% υδατάνθρακες.
Είναι πλούσια σε ασβέστιο, μια και περιέχουν 350 mg ανά 100 gr. Συγκριτικά, το γάλα – που συχνά θεωρείται ως μια εξαιρετική πηγή ασβεστίου – περιέχει μόνο 120 έως 130 mg ασβεστίου ανά 100 gr, κι αυτά όχι καλά αφομοιώσιμα στην περίπτωση του παστεριωμένου αγελαδινού γάλακτος. Επιπλέον, τα χαρούπια δεν περιέχουν οξαλικό οξύ, όπως η σοκολάτα, το οποίο τείνει να μειώνει την ικανότητα του σώματος να αφομοιώσει το ασβέστιο. Τα χαρούπια περιέχουν περίπου 4% πρωτεΐνη και 76% υδατάνθρακες. Αν και είναι πολύ γλυκά, περιέχουν 60% λιγότερες θερμίδες από τη σοκολάτα. Επιπλέον, περιέχουν σημαντικές ποσότητες φωσφόρου (81 mg ανά 100 gr), και άφθονο κάλιο (800 mg ανά 100 gr). Επίσης περιέχουν μικρές ποσότητες νατρίου και σιδήρου, και είναι πλούσια σε βιταμίνη Α, βιταμίνες Β και πολλά άλλα μέταλλα.
Οι σπόροι του χαρουπιού, λόγω του εντυπωσιακά σταθερού βάρους τους, χρησιμοποιούνταν στην αρχαιότητα ως μονάδα μέτρησης του βάρους για τον χρυσό και τις πολύτιμες πέτρες. Από το αρχαίο, λοιπόν, «κεράτιον», προήλθε το «καράτι».
– Περιέχουν σημαντικές ποσότητες φωσφόρου, και άφθονο κάλιο. Επίσης περιέχουν μικρές ποσότητες νατρίου και σιδήρου, και είναι πλούσια σε βιταμίνη Α, βιταμίνες Β και πολλά άλλα μέταλλα.
– Επειδή είναι πλούσιο σε περιεκτικότητα ινών, βοηθάει στη σωστή λειτουργία του εντέρου μας, και καταπραΰνει το στομάχι. Έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες, χάρη στη μεγάλη περιεκτικότητά του σε φυτικές ίνες, πολυφαινόλες και τανίνες και έχει αντικαρκινική δράση.
– Χρησιμοποιείται για την πρόληψη και τη θεραπεία της δυσεντερίας στους ανθρώπους. Στην περίπτωση που κάνουμε δίαιτα, είναι ιδανικό αφού περιέχει ελάχιστα λιπαρά.
– Συμβάλλει στη θεραπεία του άσθματος και απαλύνει το βήχα και το κρυολόγημα και γι’ αυτό χρησιμοποιείται ως βάση για πάρα πολλά σιρόπια και φαρμακευτικά σκευάσματα.
– Σύμφωνα με τους παλαιότερους το χαρούπι βοηθά στην αύξηση της λίμπιντο και του αριθμού των σπερματοζωαρίων.
– Το χαρούπι δεν περιέχει καθόλου γλουτένη, δηλαδή μπορεί να καταναλωθεί απ’ όσους πάσχουν από κοιλιοκάκη.
Το χαρούπι τρώγεται ευχάριστα ωμό αφού έχει γλυκιά γεύση λόγω της σακχαρόζης που περιέχει. Μπορεί να καταναλωθεί στη θέση της σοκολάτας ακόμη και από άτομα που έχουν αλλεργία σε αυτή. Επίσης, μπορεί να προστεθεί σε μπάρες δημητριακών, ροφήματα ή να παρασκευαστεί με μέλι, το λεγόμενο χαρουπόμελο.
Όσον αφορά το χαρουπάλευρο, παράγεται από μια διαδικασία ψησίματος και άλεσης των λοβών και μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη θέση της σοκολάτας ή του κακάου μιας συνταγής. Είναι διαθέσιμο κυρίως σε καταστήματα υγιεινής διατροφής, αλλά καλό είναι να προσέξετε στη συσκευασία να είναι καθαρό χωρίς προσμίξεις. Το χαρουπάλευρο περιέχει περίπου 50% φυσικά ζάχαρα οπότε μπορεί να χρησιμοποιηθεί αντί για ζάχαρη σε όλα σχεδόν τα προϊόντα άρτου και ζαχαροπλαστικής. Φυσικά, η χρήση χαρουπάλευρου θα έχει ως αποτέλεσμα τα τρόφιμα να πάρουν χρώμα καφέ -σοκολατί και γεύση που μοιάζει με τη σοκολάτα. Αν δεν θέλετε τη γεύση αυτή, μπορείτε να δοκιμάσετε την ανάμειξη διαφόρων ποσοτήτων χαρουπάλευρου με μέλι για να βρείτε το μείγμα που σας ταιριάζει καλύτερα.
Χαρούπια ολόκληρα και ωμά μπορείτε να αγοράσετε στην αγορά (έχει σίγουρα στην Ευριπίδου) ή να μαζέψετε το καλοκαίρι σε όλη τη Νότια Ελλάδα και την Κρήτη. Το χαρουπάλευρο είναι διαθέσιμο σε σούπερ μάρκετ και καταστήματα υγιεινής διατροφής.
medlabgr
Το χαρούπι (ή αλλιώς ξυλοκέρατο, στα αρχαία κεράτιον), είναι ο καρπός της χαρουπιάς (Ceratonia siliqua), που είναι ένα αειθαλές, αυτοφυές δέντρο που ευδοκιμεί στις χώρες που περιβάλλουν τη Μεσόγειο και σε όλη τη Μέση Ανατολή. Έχει σκούρο καφέ χρώμα (όταν είναι ώριμο) και περιέχει σκληρούς σπόρους στο εσωτερικό του.
Το χαρούπι μοιάζει με τους καρπούς της φασολιάς.
Για πολλά χρόνια, το χαρούπι χρησιμοποιήθηκε ως ζωοτροφή, αλλά σε περιόδους πολέμων ήταν αυτό που έθρεψε -χάρη στην υψηλή διατροφική του αξία- ολόκληρους πληθυσμούς, οι οποίοι δεν είχαν πρόσβαση σε άλλα τρόφιμα. Έτσι, και στη χώρα μας την περίοδο της Κατοχής δόθηκε στο χαρούπι ο χαρακτηρισμός «σοκολάτα της Κατοχής», χάρη στη γλυκιά γεύση του. Αυτό το φρούτο έσωσε τα παιδιά από τον υποσιτισμό κατά τον Ισπανικό εμφύλιο και βέβαια πολλούς ανθρώπους στην Ελλάδα, κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής.
Σήμερα, επιτέλους ο ταπεινός καρπός κάνει την επανεμφάνισή του και κερδίζει τις εντυπώσεις. Παρόλο που σήμερα η λευκή ζάχαρη έχει κυριαρχήσει στην παρασκευή γλυκών, μέχρι και πριν από μερικούς αιώνες ένα από τα σημαντικότερα γλυκαντικά τροφίμων στον κόσμο ήταν η υγιεινή «σοκολάτα», που φύεται στα δέντρα αυτά.
Τα χαρούπια είναι μια απίστευτα πλούσια πηγή τροφής, και είναι ίσως το ιδανικό «τρόφιμο επιβίωσης», δεδομένου ότι διαρκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, δεν απαιτεί ιδιαίτερες συνθήκες αποθήκευσης και μπορεί να καταναλωθεί χωρίς προετοιμασίες.
Το χαρούπι είναι γνωστό για τις φαρμακευτικές ιδιότητές του.
Αναφορές σε ιατρικά περιοδικά στη δεκαετία του 1950 έδειξαν ότι χαρουπάλευρο αναμεμειγμένο στο γάλα θα μπορούσε να βοηθήσει τα νήπια να αφομοιώσουν τα γεύματά τους, σταματώντας τη διάρροια.
Σύμφωνα με μια μελέτη που αναφέρθηκε στην καναδική Medical Association Journal, από 230 βρέφη με διάρροια, μόνο τρία δεν θεραπεύτηκαν με την προσθήκη σκόνης χαρουπιού στην διατροφή τους.
Το χαρούπι χρησιμοποιείται επίσης για τη θεραπεία και την πρόληψη της διάρροιας στα ζώα, και για την πρόληψη και τη θεραπεία της δυσεντερίας στους ανθρώπους. Οι ουσίες πηκτίνη και λιγνίνη που περιέχονται στα χαρούπια όχι μόνο ρυθμίζουν την πέψη, αλλά έχουν τη δυνατότητα να αδρανοποιούν και μεταφέρουν με ασφάλεια έξω από το σώμα βλαβερά στοιχεία (ακόμα και ραδιενεργά σωματίδια).
Διατροφική αξία του χαρουπιούΤα χαρούπια είναι μια απίστευτα πλούσια πηγή τροφής, και είναι ίσως το ιδανικό «τρόφιμο επιβίωσης», δεδομένου ότι διαρκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, δεν απαιτεί ιδιαίτερες συνθήκες αποθήκευσης και μπορεί να καταναλωθεί χωρίς προετοιμασίες.
Είναι ιδιαίτερα ωφέλιμο για την υγεία μας, γιατί περιέχει ασβέστιο, μαγνήσιο, σίδηρο, φώσφορο, κάλιο, πυρίτιο, καθώς και βιταμίνες Α, Β1, Β2, D. Τα χαρούπια περιέχουν περίπου 4% πρωτεΐνη και 76% υδατάνθρακες.
Είναι πλούσια σε ασβέστιο, μια και περιέχουν 350 mg ανά 100 gr. Συγκριτικά, το γάλα – που συχνά θεωρείται ως μια εξαιρετική πηγή ασβεστίου – περιέχει μόνο 120 έως 130 mg ασβεστίου ανά 100 gr, κι αυτά όχι καλά αφομοιώσιμα στην περίπτωση του παστεριωμένου αγελαδινού γάλακτος. Επιπλέον, τα χαρούπια δεν περιέχουν οξαλικό οξύ, όπως η σοκολάτα, το οποίο τείνει να μειώνει την ικανότητα του σώματος να αφομοιώσει το ασβέστιο. Τα χαρούπια περιέχουν περίπου 4% πρωτεΐνη και 76% υδατάνθρακες. Αν και είναι πολύ γλυκά, περιέχουν 60% λιγότερες θερμίδες από τη σοκολάτα. Επιπλέον, περιέχουν σημαντικές ποσότητες φωσφόρου (81 mg ανά 100 gr), και άφθονο κάλιο (800 mg ανά 100 gr). Επίσης περιέχουν μικρές ποσότητες νατρίου και σιδήρου, και είναι πλούσια σε βιταμίνη Α, βιταμίνες Β και πολλά άλλα μέταλλα.
Οι σπόροι του χαρουπιού, λόγω του εντυπωσιακά σταθερού βάρους τους, χρησιμοποιούνταν στην αρχαιότητα ως μονάδα μέτρησης του βάρους για τον χρυσό και τις πολύτιμες πέτρες. Από το αρχαίο, λοιπόν, «κεράτιον», προήλθε το «καράτι».
– Περιέχουν σημαντικές ποσότητες φωσφόρου, και άφθονο κάλιο. Επίσης περιέχουν μικρές ποσότητες νατρίου και σιδήρου, και είναι πλούσια σε βιταμίνη Α, βιταμίνες Β και πολλά άλλα μέταλλα.
– Επειδή είναι πλούσιο σε περιεκτικότητα ινών, βοηθάει στη σωστή λειτουργία του εντέρου μας, και καταπραΰνει το στομάχι. Έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες, χάρη στη μεγάλη περιεκτικότητά του σε φυτικές ίνες, πολυφαινόλες και τανίνες και έχει αντικαρκινική δράση.
– Χρησιμοποιείται για την πρόληψη και τη θεραπεία της δυσεντερίας στους ανθρώπους. Στην περίπτωση που κάνουμε δίαιτα, είναι ιδανικό αφού περιέχει ελάχιστα λιπαρά.
– Συμβάλλει στη θεραπεία του άσθματος και απαλύνει το βήχα και το κρυολόγημα και γι’ αυτό χρησιμοποιείται ως βάση για πάρα πολλά σιρόπια και φαρμακευτικά σκευάσματα.
– Σύμφωνα με τους παλαιότερους το χαρούπι βοηθά στην αύξηση της λίμπιντο και του αριθμού των σπερματοζωαρίων.
– Το χαρούπι δεν περιέχει καθόλου γλουτένη, δηλαδή μπορεί να καταναλωθεί απ’ όσους πάσχουν από κοιλιοκάκη.
Το χαρούπι τρώγεται ευχάριστα ωμό αφού έχει γλυκιά γεύση λόγω της σακχαρόζης που περιέχει. Μπορεί να καταναλωθεί στη θέση της σοκολάτας ακόμη και από άτομα που έχουν αλλεργία σε αυτή. Επίσης, μπορεί να προστεθεί σε μπάρες δημητριακών, ροφήματα ή να παρασκευαστεί με μέλι, το λεγόμενο χαρουπόμελο.
Όσον αφορά το χαρουπάλευρο, παράγεται από μια διαδικασία ψησίματος και άλεσης των λοβών και μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη θέση της σοκολάτας ή του κακάου μιας συνταγής. Είναι διαθέσιμο κυρίως σε καταστήματα υγιεινής διατροφής, αλλά καλό είναι να προσέξετε στη συσκευασία να είναι καθαρό χωρίς προσμίξεις. Το χαρουπάλευρο περιέχει περίπου 50% φυσικά ζάχαρα οπότε μπορεί να χρησιμοποιηθεί αντί για ζάχαρη σε όλα σχεδόν τα προϊόντα άρτου και ζαχαροπλαστικής. Φυσικά, η χρήση χαρουπάλευρου θα έχει ως αποτέλεσμα τα τρόφιμα να πάρουν χρώμα καφέ -σοκολατί και γεύση που μοιάζει με τη σοκολάτα. Αν δεν θέλετε τη γεύση αυτή, μπορείτε να δοκιμάσετε την ανάμειξη διαφόρων ποσοτήτων χαρουπάλευρου με μέλι για να βρείτε το μείγμα που σας ταιριάζει καλύτερα.
Χαρούπια ολόκληρα και ωμά μπορείτε να αγοράσετε στην αγορά (έχει σίγουρα στην Ευριπίδου) ή να μαζέψετε το καλοκαίρι σε όλη τη Νότια Ελλάδα και την Κρήτη. Το χαρουπάλευρο είναι διαθέσιμο σε σούπερ μάρκετ και καταστήματα υγιεινής διατροφής.
medlabgr
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Η νέα τηλεοπτική στέγη της Δούκισσας...
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
