2019-06-30 12:53:49
Γράφει ο Γιάννης Φώσκολος
Οι έξι προκλήσεις της επόμενης μέρας σε ασφαλιστικό και εργασιακά - Αναδρομικά, επανυπολογισμός παλαιών συντάξεων και το μέλλον του ΕΦΚΑ μεταξύ άλλων
Με σημαντικές προκλήσεις θα έρθει αντιμέτωπη η επόμενη κυβέρνηση στο πάντα δύσκολο πεδίο του Ασφαλιστικού και των εργασιακών.
Κρίσιμες δικαστικές αποφάσεις που εκκρεμούν σε ανώτατο βαθμό, «ουρές», υποχρεώσεις και αστοχίες του νόμου Κατρούγκαλου, ασκήσεις ισορροπίας στον ΕΦΚΑ, όπως επίσης το εξίσου σημαντικό μέτωπο των μισθών και της ανεργίας, συνθέτουν τη δύσκολη αποστολή της νέας πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας. Το στοίχημα είναι μεγάλο – ιδίως αν αναλογιστεί κανείς την κρίσιμη συνεισφορά της κοινωνικής ασφάλισης στα απαραίτητα πλεονάσματα του κρατικού προϋπολογισμού, αλλά κυρίως το πλήθος των πολιτών που επηρεάζονται από τις πολιτικές στο χαρτοφυλάκιο: 2,5 εκατομμύρια συνταξιούχοι, 3,5 εκατομμύρια εργαζόμενοι και εκατοντάδες χιλιάδες άνεργοι.
Η «μεγάλη εικόνα» σχετίζεται με την ίδια τη φύση του συστήματος και αν θα παραμείνει αναδιανεμητικό ή αν θα ενταχθούν σε αυτό σημαντικές δόσεις κεφαλαιοποίησης με αναβαθμισμένο τον ρόλο του ιδιωτικού τομέα στον δεύτερο πυλώνα. Στο φόντο αυτό, ο νέος υπουργός Εργασίας θα βρει στο γραφείο του τουλάχιστον έξι «καυτές πατάτες»:
1. Αναδρομικά
Η μεγαλύτερη «βόμβα» που παραλαμβάνει η νέα κυβέρνηση, επτά χρόνια μετά τις σαρωτικά οριζόντιες περικοπές του 2012 και τέσσερα μετά την κομβική απόφαση του ΣτΕ που τις έκρινε αντισυνταγματικές, λέγεται «αναδρομικά». Δικαστικές αποφάσεις δημοσιεύονται ήδη σε επίπεδο εφετείων, δικαιώνοντας τους συνταξιούχους. Ο ΕΦΚΑ έχει αναπέμψει τουλάχιστον δύο στο ΣτΕ με αίτηση ακύρωσης επειδή ενοποιούν τον χρόνο πριν και μετά τον νόμο Κατρούγκαλου. Όλα θα κριθούν από τις αποφάσεις του ανώτατου ακυρωτικού δικαστηρίου. Σε κάθε περίπτωση, οι διεκδικήσεις παραμένουν «ζωντανές» για όλους (2,5 εκατομμύρια συνταξιούχους) τουλάχιστον για το 10μηνο που μεσολαβεί ανάμεσα στην απόφαση του ΣτΕ (Ιούνιος 2015) και τον νόμο Κατρούγκαλου (Μάιος 2016). Τη διαχείριση του υπέρογκου κόστους θα αντιμετωπίσει η επόμενη κυβέρνηση. Οι αντισυνταγματικές μειώσεις αθροίζουν πάνω από 1,5 δισ. για το 10μηνο, ενώ αν προστεθούν και τα δώρα που καταργήθηκαν εντελώς το 2012 ο λογαριασμός αγγίζει τα 4 δισ.
2. Επανυπολογισμός παλαιών συντάξεων
Όλες οι συντάξεις που χορηγούνταν μέχρι τον Μάιο του 2016 έχουν επανυπολογιστεί και αποδίδονται από 1ης Ιανουαρίου 2019 στη βάση του αθροίσματος εθνική σύνταξη, συν ανταποδοτική, συν προσωπική διαφορά. Οι συνταξιούχοι λαμβάνουν στην τσέπη τα ίδια ποσά μετά την κατάργηση των μειώσεων του 2019, αλλά δεν έχουν λάβει ενημερωτικά σημειώματα και συνεπώς δεν γνωρίζουν το αποτέλεσμα του επανυπολογισμού. «Είναι στοιχειώδες δικαίωμα ενός συνταξιούχου καθώς και στοιχειώδης υποχρέωση της Πολιτείας να ενημερώσει τους συνταξιούχους για τον τρόπο με τον οποίο επανυπολογίστηκε η σύνταξή τους. Η ενημέρωση αυτή δεν θα πρέπει να περιορίζεται στην αποστολή ενός απλού ενημερωτικού εντύπου αλλά στη νόμιμη κοινοποίηση νέας συνταξιοδοτικής απόφασης, με την οποία θα γίνεται ο επανυπολογισμός της σύνταξης με βάση τον τρόπο που ορίζει ο νόμος» δηλώνει στο «Έθνος της Κυριακής» ο δικηγόρος, τ. εκδότης του περιοδικού «Νομοθεσία – ΙΚΑ», Δημήτρης Μπούρλος. Ο επανυπολογισμός μένει να κριθεί από το ΣτΕ, όπως επίσης ο επανυπολογισμός των επικουρικών, ο οποίος υλοποιήθηκε ήδη από το 2016 με περικοπές για 250.000 συντάξεις.
3. Το μέλλον του ΕΦΚΑ
Η ενοποίηση όλων των Ταμείων σε έναν ασφαλιστικό Οργανισμό ήταν μια από τις πιο ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις του νόμου Κατρούγκαλου. Οι δικαστικές κρίσεις για τις εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών (που μεταρρυθμίστηκαν πρόσφατα), αλλά και για την ένταξη αγροτών, αυτοαπασχολούμενων, δημοσίων υπαλλήλων και μισθωτών στην ίδια ασφαλιστική στέγη είναι κομβικές και θα κρίνουν την επόμενη ημέρα για τον ΕΦΚΑ. Αντιστοίχως κρίσιμο είναι το στοίχημα για καλύτερη οργάνωση και απλοποίηση του συστήματος, επιτάχυνση απονομής των παροχών κ.ά. Νωπές είναι οι καταγγελίες των εργαζομένων στα Ταμεία για «έμφραγμα» στη διεύθυνση συντάξεων του ΓΛΚ.
4. Όρια ηλικίας
Από 1ης Ιανουαρίου 2021 ενεργοποιείται σύμφωνα με νομοθετική διάταξη του 2010 αυτόματη ρήτρα ανακαθορισμού των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα με βάση το προσδόκιμο ζωής. Η αναπροσαρμογή των ορίων προϋποθέτει ΚΥΑ των υπουργών Οικονομικών και Εργασίας που θα λαμβάνει υπόψη τους δείκτες της ΕΛΣΤΑΤ και της Eurostat.
5. Δημοσιονομική και κοινωνικοασφαλιστική ισορροπία
Η διατήρηση και το 2019 της πλεονασματικής πορείας του ΕΦΚΑ είναι κρίσιμης σημασίας, καθώς το αποτέλεσμα του ασφαλιστικού γίγαντα επηρεάζει το πρωτογενές πλεόνασμα της χώρας. Σημαντικό ρόλο αναμένεται να παίξει η πορεία της ρύθμισης των 120 δόσεων, καθώς η πολύμηνη αναμονή της είχε προκαλέσει καθίζηση στα έσοδα του 2019. Τη δημοσιονομική ζυγαριά «βαραίνουν» η ακύρωση των περικοπών, η μόνιμη 13η σύνταξη και η διπλή αύξηση στις συντάξεις χηρείας, που νομοθετήθηκε αλλά δεν εφαρμόστηκε ακόμη, με αποτέλεσμα να συσσωρεύονται αναδρομικά δυο μηνών για τους 45.000 δικαιούχους. Εντός του 2020 πρέπει να ολοκληρωθεί αναλογιστική μελέτη για την εξέλιξη της συνταξιοδοτικής δαπάνης, που απαγορεύεται να υπερβεί το 16,2% του ΑΕΠ. Και ενώ δεδομένες είναι οι εξαγγελίες της Ν? για μείωση των εισφορών κύριας σύνταξης από 20% στο 15%, σημαντικό κεφάλαιο είναι η υποανταποδοτικότητα των μεσαίων και ανώτερων συντάξεων. Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι απώλειες στην ανταποδοτικότητα είναι σημαντικές, όταν τα πολλά έτη ασφάλισης συνδυάζονται με υψηλές συντάξιμες αποδοχές.
6. Κατώτατος μισθός και ανεργία
Τον Φεβρουάριο του 2020 πρέπει να κινηθεί εκ νέου η διαδικασία αναπροσαρμογής του κατώτατου μισθού και ο νέος μισθός πρέπει να θεσμοθετηθεί τον Ιούνιο του 2020. Στο επίκεντρο είναι οι νέες δουλειές και οι ποιοτικές θέσεις εργασίας με αυξημένους μισθούς. Πρόκληση συνιστά η περαιτέρω πτώση της ανεργίας, ειδικά των νέων.
(ΠΗΓΗ: ethnos.gr)
Οι έξι προκλήσεις της επόμενης μέρας σε ασφαλιστικό και εργασιακά - Αναδρομικά, επανυπολογισμός παλαιών συντάξεων και το μέλλον του ΕΦΚΑ μεταξύ άλλων
Με σημαντικές προκλήσεις θα έρθει αντιμέτωπη η επόμενη κυβέρνηση στο πάντα δύσκολο πεδίο του Ασφαλιστικού και των εργασιακών.
Κρίσιμες δικαστικές αποφάσεις που εκκρεμούν σε ανώτατο βαθμό, «ουρές», υποχρεώσεις και αστοχίες του νόμου Κατρούγκαλου, ασκήσεις ισορροπίας στον ΕΦΚΑ, όπως επίσης το εξίσου σημαντικό μέτωπο των μισθών και της ανεργίας, συνθέτουν τη δύσκολη αποστολή της νέας πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας. Το στοίχημα είναι μεγάλο – ιδίως αν αναλογιστεί κανείς την κρίσιμη συνεισφορά της κοινωνικής ασφάλισης στα απαραίτητα πλεονάσματα του κρατικού προϋπολογισμού, αλλά κυρίως το πλήθος των πολιτών που επηρεάζονται από τις πολιτικές στο χαρτοφυλάκιο: 2,5 εκατομμύρια συνταξιούχοι, 3,5 εκατομμύρια εργαζόμενοι και εκατοντάδες χιλιάδες άνεργοι.
Η «μεγάλη εικόνα» σχετίζεται με την ίδια τη φύση του συστήματος και αν θα παραμείνει αναδιανεμητικό ή αν θα ενταχθούν σε αυτό σημαντικές δόσεις κεφαλαιοποίησης με αναβαθμισμένο τον ρόλο του ιδιωτικού τομέα στον δεύτερο πυλώνα. Στο φόντο αυτό, ο νέος υπουργός Εργασίας θα βρει στο γραφείο του τουλάχιστον έξι «καυτές πατάτες»:
1. Αναδρομικά
Η μεγαλύτερη «βόμβα» που παραλαμβάνει η νέα κυβέρνηση, επτά χρόνια μετά τις σαρωτικά οριζόντιες περικοπές του 2012 και τέσσερα μετά την κομβική απόφαση του ΣτΕ που τις έκρινε αντισυνταγματικές, λέγεται «αναδρομικά». Δικαστικές αποφάσεις δημοσιεύονται ήδη σε επίπεδο εφετείων, δικαιώνοντας τους συνταξιούχους. Ο ΕΦΚΑ έχει αναπέμψει τουλάχιστον δύο στο ΣτΕ με αίτηση ακύρωσης επειδή ενοποιούν τον χρόνο πριν και μετά τον νόμο Κατρούγκαλου. Όλα θα κριθούν από τις αποφάσεις του ανώτατου ακυρωτικού δικαστηρίου. Σε κάθε περίπτωση, οι διεκδικήσεις παραμένουν «ζωντανές» για όλους (2,5 εκατομμύρια συνταξιούχους) τουλάχιστον για το 10μηνο που μεσολαβεί ανάμεσα στην απόφαση του ΣτΕ (Ιούνιος 2015) και τον νόμο Κατρούγκαλου (Μάιος 2016). Τη διαχείριση του υπέρογκου κόστους θα αντιμετωπίσει η επόμενη κυβέρνηση. Οι αντισυνταγματικές μειώσεις αθροίζουν πάνω από 1,5 δισ. για το 10μηνο, ενώ αν προστεθούν και τα δώρα που καταργήθηκαν εντελώς το 2012 ο λογαριασμός αγγίζει τα 4 δισ.
2. Επανυπολογισμός παλαιών συντάξεων
Όλες οι συντάξεις που χορηγούνταν μέχρι τον Μάιο του 2016 έχουν επανυπολογιστεί και αποδίδονται από 1ης Ιανουαρίου 2019 στη βάση του αθροίσματος εθνική σύνταξη, συν ανταποδοτική, συν προσωπική διαφορά. Οι συνταξιούχοι λαμβάνουν στην τσέπη τα ίδια ποσά μετά την κατάργηση των μειώσεων του 2019, αλλά δεν έχουν λάβει ενημερωτικά σημειώματα και συνεπώς δεν γνωρίζουν το αποτέλεσμα του επανυπολογισμού. «Είναι στοιχειώδες δικαίωμα ενός συνταξιούχου καθώς και στοιχειώδης υποχρέωση της Πολιτείας να ενημερώσει τους συνταξιούχους για τον τρόπο με τον οποίο επανυπολογίστηκε η σύνταξή τους. Η ενημέρωση αυτή δεν θα πρέπει να περιορίζεται στην αποστολή ενός απλού ενημερωτικού εντύπου αλλά στη νόμιμη κοινοποίηση νέας συνταξιοδοτικής απόφασης, με την οποία θα γίνεται ο επανυπολογισμός της σύνταξης με βάση τον τρόπο που ορίζει ο νόμος» δηλώνει στο «Έθνος της Κυριακής» ο δικηγόρος, τ. εκδότης του περιοδικού «Νομοθεσία – ΙΚΑ», Δημήτρης Μπούρλος. Ο επανυπολογισμός μένει να κριθεί από το ΣτΕ, όπως επίσης ο επανυπολογισμός των επικουρικών, ο οποίος υλοποιήθηκε ήδη από το 2016 με περικοπές για 250.000 συντάξεις.
3. Το μέλλον του ΕΦΚΑ
Η ενοποίηση όλων των Ταμείων σε έναν ασφαλιστικό Οργανισμό ήταν μια από τις πιο ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις του νόμου Κατρούγκαλου. Οι δικαστικές κρίσεις για τις εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών (που μεταρρυθμίστηκαν πρόσφατα), αλλά και για την ένταξη αγροτών, αυτοαπασχολούμενων, δημοσίων υπαλλήλων και μισθωτών στην ίδια ασφαλιστική στέγη είναι κομβικές και θα κρίνουν την επόμενη ημέρα για τον ΕΦΚΑ. Αντιστοίχως κρίσιμο είναι το στοίχημα για καλύτερη οργάνωση και απλοποίηση του συστήματος, επιτάχυνση απονομής των παροχών κ.ά. Νωπές είναι οι καταγγελίες των εργαζομένων στα Ταμεία για «έμφραγμα» στη διεύθυνση συντάξεων του ΓΛΚ.
4. Όρια ηλικίας
Από 1ης Ιανουαρίου 2021 ενεργοποιείται σύμφωνα με νομοθετική διάταξη του 2010 αυτόματη ρήτρα ανακαθορισμού των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα με βάση το προσδόκιμο ζωής. Η αναπροσαρμογή των ορίων προϋποθέτει ΚΥΑ των υπουργών Οικονομικών και Εργασίας που θα λαμβάνει υπόψη τους δείκτες της ΕΛΣΤΑΤ και της Eurostat.
5. Δημοσιονομική και κοινωνικοασφαλιστική ισορροπία
Η διατήρηση και το 2019 της πλεονασματικής πορείας του ΕΦΚΑ είναι κρίσιμης σημασίας, καθώς το αποτέλεσμα του ασφαλιστικού γίγαντα επηρεάζει το πρωτογενές πλεόνασμα της χώρας. Σημαντικό ρόλο αναμένεται να παίξει η πορεία της ρύθμισης των 120 δόσεων, καθώς η πολύμηνη αναμονή της είχε προκαλέσει καθίζηση στα έσοδα του 2019. Τη δημοσιονομική ζυγαριά «βαραίνουν» η ακύρωση των περικοπών, η μόνιμη 13η σύνταξη και η διπλή αύξηση στις συντάξεις χηρείας, που νομοθετήθηκε αλλά δεν εφαρμόστηκε ακόμη, με αποτέλεσμα να συσσωρεύονται αναδρομικά δυο μηνών για τους 45.000 δικαιούχους. Εντός του 2020 πρέπει να ολοκληρωθεί αναλογιστική μελέτη για την εξέλιξη της συνταξιοδοτικής δαπάνης, που απαγορεύεται να υπερβεί το 16,2% του ΑΕΠ. Και ενώ δεδομένες είναι οι εξαγγελίες της Ν? για μείωση των εισφορών κύριας σύνταξης από 20% στο 15%, σημαντικό κεφάλαιο είναι η υποανταποδοτικότητα των μεσαίων και ανώτερων συντάξεων. Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι απώλειες στην ανταποδοτικότητα είναι σημαντικές, όταν τα πολλά έτη ασφάλισης συνδυάζονται με υψηλές συντάξιμες αποδοχές.
6. Κατώτατος μισθός και ανεργία
Τον Φεβρουάριο του 2020 πρέπει να κινηθεί εκ νέου η διαδικασία αναπροσαρμογής του κατώτατου μισθού και ο νέος μισθός πρέπει να θεσμοθετηθεί τον Ιούνιο του 2020. Στο επίκεντρο είναι οι νέες δουλειές και οι ποιοτικές θέσεις εργασίας με αυξημένους μισθούς. Πρόκληση συνιστά η περαιτέρω πτώση της ανεργίας, ειδικά των νέων.
(ΠΗΓΗ: ethnos.gr)
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Οι 5 τροφές που κάνουν καλό στον θυρεοειδή
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
