2019-08-04 11:54:42
Τη θεσμοθέτηση ανώτατου ορίου προωθεί το υπουργείο Εργασίας, προκειμένου να κλείσει την «τρύπα» που είχε ο νόμος Κατρούγκαλου
Προς τις αρχές Σεπτεμβρίου νομοθετείται το νέο πλαφόν στις συντάξεις, ώστε να ξεκινήσει να εφαρμόζεται από την πληρωμή των συντάξεων Οκτωβρίου. Η ισχύς του νέου πλαφόν θα είναι αναδρομική και θα αφορά όλες τις ήδη καταβαλλόμενες κύριες συντάξεις -παλαιές επανυπολογισμένες και νέες- όπως και τις εκκρεμείς και μελλοντικές. Τα υπερβάλλοντα ποσά που έχουν ήδη καταβληθεί αναμένεται να συμψηφιστούν με τις μελλοντικές συντάξεις των δικαιούχων σε 12 μηνιαίες δόσεις.
Το σχέδιο του υπουργείου Εργασίας για «μπλόκο» στις πολύ υψηλές συντάξεις και εξορθολογισμό των στρεβλώσεων του υφιστάμενου συστήματος αναμένεται να οριστικοποιηθεί εντός του Αυγούστου, ώστε να νομοθετηθεί αμέσως μετά, δηλαδή προς τις αρχές Σεπτεμβρίου. «Δεν μπορούμε να αφήσουμε αυτή την κατάσταση να εξελίσσεται στο διηνεκές» παρατηρούν υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Εργασίας, αναφερόμενα στο ζήτημα που έχει ανακύψει με τις ιδιαίτερα υψηλές συντάξεις, οι οποίες σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να ξεπεράσουν και ποσά της τάξης των 20.000 ευρώ τον μήνα, κυρίως για ασφαλισμένους που είχαν υψηλές αναλογικές εισφορές και κοινωνικούς πόρους
. Οι υπηρεσίες επεξεργάζονται τουλάχιστον τρία σενάρια, με στόχο να βρεθεί αυτό που θα ισορροπεί καλύτερα ανάμεσα στην απαραίτητη ανταποδοτικότητα του συστήματος και στον αναδιανεμητικό του χαρακτήρα.
Στόχος είναι να βρεθεί η χρυσή τομή, που δεν θα καταστρατηγεί ούτε θα πιέζει την ανταποδοτικότητα του συστήματος -η οποία σχεδιάζεται άλλωστε να ενισχυθεί μέσω της παραμετροποίησης των ποσοστών αναπλήρωσης-, δεν θα αδικεί όσους έχουν καταβάλει υψηλές εισφορές, ενώ ταυτόχρονα θα κόβει την πρόσβαση σε ιδιαίτερα παχυλές συντάξεις. Σε κάθε περίπτωση, το νέο πλαφόν θα αφορά μόνο τις κύριες συντάξεις και όχι τις επικουρικές. Από τα σενάρια που βρίσκονται στο τραπέζι και μελετώνται διεξοδικά, φαίνεται πως δύο έχουν αυτήν τη στιγμή προβάδισμα:
•Πλαφόν στο τελικό ύψος της οριστικής μεικτής σύνταξης. Το πλαφόν αναμένεται να αφορά την κύρια σύνταξη ή και το άθροισμα των κύριων συντάξεων (π.χ. χηρείας και γήρατος), αλλά δεν θα σχετίζεται καθόλου με την επικουρική. Δεν αποκλείεται το ύψος του πλαφόν να συνδεθεί με μια οικονομική τιμή ως βάση αναφοράς, όπως για παράδειγμα ο κατώτατος μισθός. Στόχος είναι να μη διαταραχθεί η ανταποδοτικότητα και να μην αδικηθούν ασφαλισμένοι που έχουν καταβάλει υψηλές εισφορές. Οι υπηρεσίες διεξάγουν τις απαραίτητες μελέτες για να καθοριστεί ένα πλαφόν που θα ήταν κατάλληλο και θα ισορροπούσε ανάμεσα στην ανταποδοτικότητα και την αναδιανομή. Ως τάξη μεγέθους, πάντως, ειδικοί εκτιμούν πως η χρυσή τομή θα μπορούσε να βρεθεί κοντά σε ένα ποσό της τάξης των 3.600 ευρώ περίπου.
•Πλαφόν στις συντάξιμες αποδοχές του ασφαλισμένου, που χρησιμοποιούνται ως βάση για τον υπολογισμό της σύνταξης. Υπενθυμίζεται πως ο νόμος Κατρούγκαλου έφερε ενιαίο τρόπο υπολογισμού της σύνταξης για όλους όσοι συνταξιοδοτούνται από τον Μάιο του 2016 και μετά. Βάση για τον υπολογισμό του ανταποδοτικού τμήματος της σύνταξης είναι οι αποδοχές επί των οποίων καταβλήθηκαν εισφορές από το 2002 και μετά, έως τη στιγμή της συνταξιοδότησης. Για τα έτη ασφάλισης από το 2017 και μετά ισχύει ως ανώτατο ασφαλιστέο εισόδημα το δεκαπλάσιο του κατώτατου μισθού, δηλαδή 5.860 ευρώ, σύμφωνα με τον προηγούμενο κατώτατο μισθό.
Για τη 15ετία 2002-2016, ωστόσο, δεν υπάρχει ενιαίο για όλους πλαφόν συντάξιμων αποδοχών, με αποτέλεσμα η βάση υπολογισμού να εκτοξεύεται για ορισμένους στα ύψη. Το παλαιό σύστημα για κάποιες κατηγορίες ασφαλισμένων δεν προέβλεπε ανώτατα όρια εισφορών και γι' αυτό δεν προκύπτουν ανώτατα όρια συντάξεων. Η επιβολή πλαφόν και για τις συντάξιμες αποδοχές της 15ετίας 2002- 2016, για παράδειγμα στο ύψος του δεκαπλάσιου του προηγούμενου κατώτατου μισθού, δηλαδή στα 5.860 ευρώ, θα οδηγούσε αυτόματα σε ανώτατα ποσά συντάξεων κοντά στα 3.200 ευρώ, τουλάχιστον για όσους αποχωρούν με πλήρη καριέρα στα 40 και πλέον χρόνια ασφάλισης και χωρίς προσαύξηση.
Όσοι δικαιούνται προσαύξηση επειδή έχουν καταβάλει στον ασφαλιστικό τους βίο υψηλές εισφορές -άνω του 20%- για κύρια σύνταξη θα μπορούν να καταλήγουν σε αυτό το ποσό με λιγότερα χρόνια ασφάλισης. Τη θέσπιση ανώτατου πλαφόν για τις κύριες συντάξεις έχει προαναγγείλει ο ίδιος ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Γιάννης Βρούτσης, αναφερόμενος πρόσφατα στο ζήτημα των υψηλών συντάξεων. «Θα φέρω διάταξη με "οροφή". Δεν μπορώ να αφήσω να δοθούν συντάξεις των 15.000 ευρώ. Ευτυχώς που οι υπηρεσίες του υπουργείου με ενημέρωσαν και το πρόλαβα. Ήταν έτοιμες να εκδοθούν συνταξιοδοτικές αποφάσεις για συντάξεις 10.000 ευρώ, 12.000, 15.000, 18.000, 24.000 ευρώ τον μήνα. Έδωσα προφορική εντολή να ανακοπούν οι αποφάσεις αυτές» δήλωσε πρόσφατα ο κ. Βρούτσης, προσθέτοντας πως «δεν το προλάβαμε στην αρχή, λίγες υψηλές συντάξεις καταβλήθηκαν».
Ζυγίζουν τα δεδομένα
Σε κάθε περίπτωση, οι υπηρεσίες επεξεργάζονται κι άλλα σενάρια και μετρούν όλα τα δεδομένα ώστε να καταλήξουν στη βέλτιστη δυνατή λύση. Πρώτο ζητούμενο, πάντως, είναι να προσδιοριστεί το ακριβές πλήθος των εκκρεμών αιτήσεων που οδηγούν σε τέτοια ποσά, όπως επίσης και των παλαιών συντάξεων (προ της 13ης Μαΐου 2016) που έχουν επανυπολογιστεί και καταλήγουν σε ιδιαίτερα μεγάλο ύψος, αλλά και των συνταξιούχων που εισπράττουν υψηλές συντάξεις με το νέο σύστημα. Σημαντική ψηφίδα στο παζλ είναι ο ακριβής όγκος των εκκρεμοτήτων, καθώς διερευνώνται εκκρεμείς συντάξεις και υποθέσεις του ηλεκτρονικού μητρώου.
Ο κ. Βρούτσης έχει αναφερθεί και στις παλαιές συντάξεις, σημειώνοντας πως «βρίθει από λάθη το πλαίσιο του επανυπολογισμού, με αποτέλεσμα να έχουν δοθεί υψηλές συντάξεις μέσω λαθών του επανυπολογισμού». Ο ίδιος προανήγγειλε επανεκκίνηση στο σύστημα του επανυπολογισμού, κάνοντας λόγο για «restart». Υπενθυμίζεται πως από τον Μάιο του 2016 μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2018 ίσχυε για τις παλαιές συντάξεις διπλό πλαφόν στο πλαίσιο του νόμου Κατρούγκαλου στα 2.000 ευρώ για κάθε ατομική μηνιαία σύνταξη και στα 3.000 ευρώ για άθροισμα κύριων και επικουρικών συντάξεων.
Από την Εθνική Τράπεζα και τη ΔΕΗ προέρχεται το 86% των συνταξιούχων που εισπράττουν συντάξεις άνω των 3.000 ευρώ τον μήνα και έως 7.000 ευρώ μεικτά. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΦΚΑ, που βρίσκονται στη διάθεση του υπουργείου Εργασίας, έχουν απονεμηθεί με το νέο σύστημα υπολογισμού του νόμου Κατρούγκαλου 226 υψηλές συντάξεις, της τάξης των 3.000-7.000 ευρώ μεικτά. Οι μισοί από τους εν λόγω συνταξιούχους, ειδικότερα οι 104, είναι πρώην τραπεζοϋπάλληλοι της Εθνικής Τράπεζας, ενώ οι 91 είναι πρώην ανώτερα και ανώτατα στελέχη της ΔΕΗ. Λιγότεροι (12 στον αριθμό) είναι οι συνταξιούχοι του ΗΣΑΠ που εισπράττουν συντάξεις άνω των 3.000 ευρώ μεικτά, ενώ πέντε είναι δημοσιογράφοι του πρ. ΕΤΑΠ-ΜΜΕ. Στη μεγάλη τους πλειονότητα οι εν λόγω συντάξεις κυμαίνονται μεταξύ 3.000 και 3.500 ευρώ μεικτά.
Ειδικότερα, οι 140 από τις 226, δηλαδή το 62%, ανήκουν σε αυτή την κατηγορία. Το 32,7% εισπράττει υψηλότερα μεικτά ποσά, από 3.500 έως και 4.500 ευρώ. Σχεδόν όλες, δηλαδή οι 223 από τις 226, είναι συντάξεις γήρατος. Υψηλότερα ποσά συντάξεων, άνω των επτά και οκτώ χιλιάδων ευρώ, ακόμη και έως 24.000 ευρώ, προκύπτουν για ειδικές περιπτώσεις, κυρίως για συμβολαιογράφους οι οποίοι είχαν αναλογική εισφορά επί των συμβολαίων που υπέγραφαν αλλά και για πρώην εργαζόμενους σε ΔΕΚΟ. Οι συμβολαιογράφοι είχαν την ιδιαιτερότητα να μην πληρώνουν μόνο πάγιες ασφαλιστικές εισφορές αλλά και αναλογικές, με βάση τον κύκλο εργασιών τους, γεγονός που σημαίνει ότι μπορεί να κινηθούν σε πολύ υψηλά επίπεδα.
Αν μετρηθεί η εν λόγω αναλογική εισφορά υπέρ του ταμείου των συμβολαιογράφων ως ατομική εισφορά του ασφαλισμένου, τότε προκύπτουν υπέρογκες συντάξιμες αποδοχές για κάποιους που χειρίζονταν πολλά και υψηλής αξίας συμβόλαια. Υπενθυμίζεται πως ο νόμος Κατρούγκαλου προβλέπει προσαύξηση για όσους κατέβαλλαν στο παρελθόν εισφορές υψηλότερες από τις κλασικές εισφορές του ΙΚΑ που έφταναν το 20% επί των μεικτών αποδοχών των εργαζομένων. Στην πράξη αποδεικνύεται πως η εν λόγω προσαύξηση είναι αρκετά γενναία σε ορισμένες περιπτώσεις. Για παράδειγμα, για τους ασφαλισμένους στα πρώην ταμεία των ΔΕΚΟ - τραπεζών οι εισφορές κύριας σύνταξης μέχρι 31/12/2015 ήταν άνω του 30%, για όλους τους παλαιούς ασφαλισμένους (πρώτη ασφάλιση μέχρι 31/12/1992). Ακόμη και το 2018 η συνολική εισφορά για κύρια σύνταξη για τους εν λόγω ασφαλισμένους παρέμενε στο 24%. Με δεδομένο ότι ο χρόνος ασφάλισης με υψηλές εισφορές είναι μεγάλος γι’ αυτούς, το αποτέλεσμα είναι μια προσαύξηση στην κύρια σύνταξη, που υπολογιζόμενη με τον ανωτέρω συντελεστή οδηγεί ακόμη και σε διπλασιασμό της ανταποδοτικής σύνταξης.
ΠΗΓΗ: ethnos.gr - Γιάννης Φώσκολος
Βρούτσης στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής: Θα βάλουμε πλαφόν στις «χρυσές» συντάξεις
Πλαφόν για τους λίγους που πήραν συντάξεις-ρετιρέ άνω των 4.000 ευρώ, βελτιώσεις για τους πολλούς με υψηλότερη ανταποδοτική σύνταξη και πρόθεση καταβολής αναδρομικών στους συνταξιούχους, ανάλογα με τις «δημοσιονομικές μας αντοχές», προαναγγέλλει ο νέος υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Γιάννης Βρούτσης, μέσα από την πρώτη του συνέντευξή που παραχωρεί από την ανάληψη των καθηκόντων του μετά τις εκλογές, στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής.
Το πλαφόν νομοθετείται άμεσα (ίσως και τέλος Αυγούστου θα είναι έτοιμη η διάταξη) και το «ταβάνι» στις υψηλές συντάξεις θα είναι, σύμφωνα με πληροφορίες του «Ε.Τ.» της Κυριακής, στα 3.127 ευρώ για τα 42 χρόνια ασφάλισης, ενώ στα 35 ή 40 έτη το πλαφόν βγαίνει στα 2.365 ευρώ και 2.892 ευρώ. Πόσους θα πιάνουν αυτά τα όρια; Λίγους σε σχέση με την πλειονότητα των ασφαλισμένων που αδικήθηκαν με μειώσεις ως 40% από το νόμο Κατρούγκαλου.
Κύριε υπουργέ, τι συνέβη και βγήκαν ή επρόκειτο να εκδοθούν οι συντάξεις των 20.000 ευρώ;
Θα σας πω ότι αν δεν το έβλεπα στις αποφάσεις, δεν θα το πίστευα ότι μπορεί στο ασφαλιστικό μας σύστημα να βγαίνουν συντάξεις με τέτοια ποσά, ακόμη και αν αφορούν μια μικρή κατηγορία. Είναι φανερό ότι έχουμε να κάνουμε με αβελτηρίες στον εξορθολογισμό του συστήματος, με τεχνικές παραμέτρους που δεν αντανακλούν σε πραγματικές εισφορές, ούτε σε νομικούς και ασφαλιστικούς κανόνες, και με ολιγωρία της προηγούμενης ηγεσίας που είχε ενημερωθεί αλλά δεν έπραξε το παραμικρό για να αντιμετωπιστούν τέτοιες υποθέσεις.
Πέρα από αυτές που εντοπίσαμε όμως, σας λέω σήμερα ότι έχουμε και άλλες. Υπάρχουν 4 κατηγορίες που ήδη οδηγούνται σε υπερβολικά υψηλές συντάξεις. Η πρώτη είναι όσες ήδη εκδόθηκαν και πληρώνονται με ποσά άνω των 4.000 και 6.000 ευρώ. Εδώ έχουμε 226 τέτοιες αποφάσεις. Η δεύτερη αφορά όσες είναι σε διαδικασία αιτήσεων με παρόμοια χαρακτηριστικά, αλλά δεν έχουν ακόμη εξεταστεί, τις οποίες δεν γνωρίζουμε. Η τρίτη κατηγορία είναι οι νέες αιτήσεις συνταξιοδότησης που θα έρθουν από τους ασφαλισμένους των ίδιων φορέων στο επόμενο διάστημα και τις οποίες δεν μπορούμε να γνωρίζουμε. Και η τέταρτη κατηγορία είναι οι παλιές συντάξεις που έχουν επανυπολογιστεί με τις παραμέτρους του νόμου 4387/2016 και οδηγούνται σε μεγαλύτερα ποσά των 7.000 και 8.000 ευρώ, τις οποίες επίσης δεν γνωρίζουμε. Το πρόβλημα λοιπόν που αναδείχθηκε με τις αποφάσεις που φρενάραμε είναι μόνον η «κορυφή του παγόβουνου».
Τι ακριβώς θα κάνετε με τον επανυπολογισμό των συντάξεων;
Ο επανυπολογισμός έπρεπε να εδράζεται σε μια διαδικασία συγκεκριμένη. Απ’ ό,τι πληροφορήθηκα έχουν επανυπολογιστεί συντάξεις με τελείως αυθαίρετο τρόπο. Αυτό επιβεβαιώνει τις ενστάσεις μας και τις ανησυχίες μας γιατί δεν είχαν παρουσιαστεί τα στοιχεία των ενημερωτικών σημειωμάτων εδώ και 8 μήνες. Η κατάσταση είναι χαοτική. Έχουμε διαπιστώσει ότι βγήκαν αποφάσεις που βρίθουν ανακριβειών, με απόλυτη προχειρότητα, χωρίς να εδράζονται σε νομικούς κανόνες, ή ακόμη και σε πραγματικά στοιχεία του ασφαλιστικού βίου. Δεν είναι μόνον ότι δεν εφαρμόστηκε κανένα πλαφόν αλλά φοβούμαι ότι έγιναν και αδικίες κατά τον επανυπολογισμό. Κανείς δεν μπορεί σήμερα, με τα στοιχεία που και εγώ έχω, να ξέρει το βάθος και την έκταση του προβλήματος. Είμαι υποχρεωμένος, μετά την ανάληψη της νέας διοίκησης του ΕΦΚΑ, να προχωρήσει η έρευνα για να δούμε τι έχει συμβεί πραγματικά στον επανυπολογισμό των συντάξεων. Θα γίνει ένα restart (επανεκκίνηση) στον επανυπολογισμό γιατί οι πληροφορίες που έχω μου προκαλούν μεγάλη ανησυχία.
Τι απαντάτε στους ισχυρισμούς της πρώην ηγεσίας του υπουργείου ότι είχαν έτοιμη νομοθετική διάταξη για πλαφόν αλλά δεν πρόλαβαν λόγω εκλογών;
Ποτέ δεν υπήρξε διάταξη νόμου από την προηγούμενη ηγεσία για να μπει φρένο σε υπερβολικές παροχές. Αν υπήρχε νομοθετική διάταξη κατατεθειμένη στη Βουλή θα την είχαμε δει και εμείς, αλλά και εσείς θα την είχατε δημοσιεύσει. Κατόπιν εορτής λένε ότι δεν πρόλαβαν να νομοθετήσουν πλαφόν για ένα πρόβλημα που το γνώριζαν πάνω από έναν χρόνο. Από τον Ιούλιο του 2018, με σημείωμα των αρμόδιων διευθύνσεων, είχαν λάβει γνώση, αλλά και δεν έπραξαν απολύτως τίποτα. Για ποια νομοθετική διάταξη μιλούν όταν είχαν έναν και πλέον χρόνο να λύσουν το πρόβλημα και δεν το έκαναν;
Άλλωστε οι υπηρεσιακοί παράγοντες ήταν αυτοί μου είπαν πρώτοι ότι είναι απαράδεκτο και μη ηθικό το να δοθούν τέτοιες εξωφρενικές συντάξεις και μου διατύπωσαν το παράπονο ότι η προηγούμενη ηγεσία δεν έκανε τίποτε για να τις σταματήσει παρότι την είχαν ενημερώσει.
Ποιο είναι το δικό σας σχέδιο για να αντιμετωπίσετε τις «υπερβολικές συντάξεις», παλιές και νέες, δεδομένου ότι ο νόμος ισχύει έως ότου αλλάξει;
Πρώτη μου ενέργεια είναι να φέρω διάταξη η οποία να αποκαταστήσει την κοινωνική δικαιοσύνη και το αίσθημα αγανάκτησης του κόσμου, που είδε συντάξεις εξωφρενικές, ήδη να έχουν εκδοθεί, είτε να είτε έτοιμες να απονεμηθούν και οι οποίες φρέναραν με την εντολή που έδωσα στις υπηρεσίες στις 23 Ιουλίου. Οι αποκαλούμενες «χρυσές συντάξεις» δεν μπορούν να αποδοθούν γιατί προσκρούουν στην ηθική και στην κοινωνική δικαιοσύνη. Η προσπάθειά μας είναι μέσα στον Αύγουστο να έχουμε τη διάταξη βάσει της οποίας θα βάλουμε οριζόντιο πλαφόν και στις νέες υψηλές συντάξεις, οι οποίες έχουν εκδοθεί, είτε ήταν έτοιμες να εκδοθούν, αλλά και στις παλιές, οι οποίες επανυπολογίστηκαν. Θα προσπαθήσω να διατηρήσω μέσα από τη διάταξη αυτή τα τρία χαρακτηριστικά που συνυπάρχουν στο ασφαλιστικό μας σύστημα: της δικαιοσύνης, της ανταποδοτικότητας και του αναδιανεμητικού συστήματος (pay as you go). Στην περίπτωση των υψηλών συντάξεων δεν διατηρήθηκε τίποτε από αυτά, στο βωμό της προχειρότητας και της επικοινωνίας. Και δυστυχώς η προηγούμενη κυβέρνηση όχι μόνον δεν έκανε τίποτε έναν ολόκληρο χρόνο που γνώριζε το ζήτημα, μέσα από έγγραφα των υπηρεσιών, αλλά δεν μας ενημέρωσαν για το πρόβλημα που θα συναντούσαμε και για το οποίο ενημερωθήκαμε χάρη στο φιλότιμο και την αγωνία των ίδιων των υπαλλήλων, οι οποίοι μας ενημέρωσαν αμέσως για το μεγάλο αυτό ζήτημα. Για τη διάταξη ασχολείται μια επιτροπή στελεχωμένη από υπηρεσιακούς παράγοντες. Άλλωστε αυτοί μου είπαν πρώτοι ότι είναι απαράδεκτο και μη ηθικό το να δοθούν τέτοιες εξωφρενικές συντάξεις και μου διατύπωσαν το παράπονο ότι η προηγούμενη ηγεσία δεν έκανε τίποτε για να τις σταματήσει παρότι την είχαν ενημερώσει.
Ποιο είναι το πλαφόν που εξετάζετε και με ποιο τρόπο θα εφαρμοστεί;
Εξετάζονται τρία σενάρια. Το ένα είναι να οριστεί ανώτατο όριο συντάξιμων ασφαλιστέων αποδοχών για το διάστημα από το 2002 και μετά και αυτό με τη σειρά του να διαμορφώσει ένα πλαφόν και στο ποσό της σύνταξης που θα προκύπτει. Άλλο σενάριο είναι να συνδέσουμε το πλαφόν στη σύνταξη με ένα όριο πολλαπλάσιο του κατώτατου μισθού ή της εθνικής σύνταξης, ή να συνδεθεί με άλλους παράγοντες. Θα δούμε τι στοιχεία βγάζουν τα σενάρια στην εισήγηση που περιμένουμε και θα αποφασίσω για τη διάταξη που θα έρθει.
«Ναι στα αναδρομικά, στο πλαίσιο, όμως, των δημοσιονομικών αντοχών»
Πρόθεσή μας είναι να αλλάξουν οι συντελεστές για την ανταποδοτική σύνταξη, ώστε να επιβραβεύονται όσοι έχουν περισσότερα χρόνια ασφάλισης
Στη συζήτησή μας ο υπουργός αναφέρθηκε και στο καυτό θέμα των αναδρομικών καθώς και στις σχεδιαζόμενες παρεμβάσεις στα ποσοστά ανταποδοτικής σύνταξης του νόμου Κατρούγκαλου.
› Για το θέμα των αναδρομικών, μας είπε ότι υπάρχει η πρόθεση να επιστραφούν στους συνταξιούχους ποσά από μειώσεις που κρίθηκαν αντισυνταγματικές από το Συμβούλιο της Επικρατείας, στο πλαίσιο όμως «των δημοσιονομικών αντοχών της οικονομίας», όπως είπε χαρακτηριστικά.
Το επικρατέστερο σχέδιο, όπως αποκάλυψε ήδη ο «Ε.Τ.» της Κυριακής, είναι να επιστραφούν αναδρομικά παράνομων μειώσεων σε πολλές δόσεις (36, 48, ή και 60 μηνών) για ένα διάστημα που περιλαμβάνει τους μήνες από Ιούλιο 2015 ως και Απρίλιο 2016. Τα ποσά επιστροφών για το διάστημα αυτό φτάνουν ως και 7.400 ευρώ για όσους έχουν σήμερα κύριες συντάξεις (προ φόρου) ως τα 1.530 ευρώ και επικουρικές ως τα 350 ευρώ. Το «κλειδί» όμως για τα αναδρομικά και για πόσους μήνες θα αφορούν βρίσκεται στη νέα απόφαση που θα εκδώσει το ΣτΕ για τη συνταγματικότητα ή την αντισυνταγματικότητα των ρυθμίσεων του νόμου Κατρούγκαλου. Αν βγει συνταγματικός ο νόμος στον επανυπολογισμό συντάξεων, τότε τα αναδρομικά είναι «κλειδωμένα» για ένα 10μηνο (Ιούλιος 2015-Απρίλιος 2016) αλλά δεν θα μπορούν να διεκδικηθούν μετά τον Μάιο του 2016, παρά μόνον για όσους έχουν ήδη προσφύγει στα δικαστήρια. Αν ο νόμος βγει αντισυνταγματικός, τότε υπάρχει ζήτημα επιστροφών και μετά το 2016, χωρίς δικαστικές προσφυγές.
› Για τις αλλαγές στο νόμο Κατρούγκαλου, ο κ. Βρούτσης επιβεβαίωσε ότι έρχονται νέοι, βελτιωμένοι συντελεστές αναπλήρωσης, αλλά το εύρος των αλλαγών θα εξαρτηθεί από την κατεύθυνση που θα δείξει η απόφαση του ΣτΕ. «Πρόθεσή μας είναι να αλλάξουν οι συντελεστές για την ανταποδοτική σύνταξη, ώστε όσοι έχουν περισσότερα χρόνια ασφάλισης να παίρνουν μεγαλύτερη ανταποδοτική σύνταξη», ανέφερε χαρακτηριστικά. Σε κάθε περίπτωση όμως, η απόφαση του ΣτΕ (σ.σ.: που αναμένεται το φθινόπωρο) θα δείξει ποιες αλλαγές θα γίνουν και στην ουσία ποιο θα είναι το νέο ασφαλιστικό για τα επόμενα χρόνια.
ΠΩΣ ΘΑ ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΙ ΤΟ ΠΛΑΦΟΝ
Το βασικό σχέδιο για το πλαφόν είναι να συνδεθεί το διάστημα από το 2002 ως το 2016 με ό,τι ισχύει από το 2017 και μετά για τον υπολογισμό των συντάξεων. Με το νόμο 4387/2016 ορίστηκε από 1/1/2017 ανώτατο όριο αποδοχών επί των οποίων υπολογίζονται οι εισφορές, είναι έως τα 5.860,8 ευρώ τον μήνα.
Αυτό που εξετάζεται είναι τα 5.860,8 ευρώ να ισχύσουν ως πλαφόν στις συντάξιμες αποδοχές και για το διάστημα 2002-2016 ώστε εμμέσως να προκύπτει και πλαφόν στη σύνταξη.
Για παράδειγμα, ασφαλισμένος με 35 έτη και μισθό 3.500 ευρώ που αποχώρησε το 2018, θα πάρει 1.183,35 ευρώ ανταποδοτική σύνταξη και με την εθνική των 384 ευρώ συνολικά 1.567,35 ευρώ. Αν οι αποδοχές του είναι 7.000 ευρώ, η σύνταξη θα υπολογιστεί με μισθό 5.860 ευρώ και θα πάρει το πλαφόν, με 1.982 ευρώ ανταποδοτική και 384 ευρώ εθνική, δηλαδή 2.366 ευρώ. Αν έχει 40 χρόνια, το πλαφόν σύνταξης βγαίνει στα 2.892 ευρώ ενώ με 42 χρόνια το πλαφόν σύνταξης θα είναι 3.127 ευρώ.
ΠΗΓΗ: Ε.Τ. 04/08/2019 - ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΙΚΟΣ - [email protected]
Προς τις αρχές Σεπτεμβρίου νομοθετείται το νέο πλαφόν στις συντάξεις, ώστε να ξεκινήσει να εφαρμόζεται από την πληρωμή των συντάξεων Οκτωβρίου. Η ισχύς του νέου πλαφόν θα είναι αναδρομική και θα αφορά όλες τις ήδη καταβαλλόμενες κύριες συντάξεις -παλαιές επανυπολογισμένες και νέες- όπως και τις εκκρεμείς και μελλοντικές. Τα υπερβάλλοντα ποσά που έχουν ήδη καταβληθεί αναμένεται να συμψηφιστούν με τις μελλοντικές συντάξεις των δικαιούχων σε 12 μηνιαίες δόσεις.
Το σχέδιο του υπουργείου Εργασίας για «μπλόκο» στις πολύ υψηλές συντάξεις και εξορθολογισμό των στρεβλώσεων του υφιστάμενου συστήματος αναμένεται να οριστικοποιηθεί εντός του Αυγούστου, ώστε να νομοθετηθεί αμέσως μετά, δηλαδή προς τις αρχές Σεπτεμβρίου. «Δεν μπορούμε να αφήσουμε αυτή την κατάσταση να εξελίσσεται στο διηνεκές» παρατηρούν υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Εργασίας, αναφερόμενα στο ζήτημα που έχει ανακύψει με τις ιδιαίτερα υψηλές συντάξεις, οι οποίες σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να ξεπεράσουν και ποσά της τάξης των 20.000 ευρώ τον μήνα, κυρίως για ασφαλισμένους που είχαν υψηλές αναλογικές εισφορές και κοινωνικούς πόρους
Στόχος είναι να βρεθεί η χρυσή τομή, που δεν θα καταστρατηγεί ούτε θα πιέζει την ανταποδοτικότητα του συστήματος -η οποία σχεδιάζεται άλλωστε να ενισχυθεί μέσω της παραμετροποίησης των ποσοστών αναπλήρωσης-, δεν θα αδικεί όσους έχουν καταβάλει υψηλές εισφορές, ενώ ταυτόχρονα θα κόβει την πρόσβαση σε ιδιαίτερα παχυλές συντάξεις. Σε κάθε περίπτωση, το νέο πλαφόν θα αφορά μόνο τις κύριες συντάξεις και όχι τις επικουρικές. Από τα σενάρια που βρίσκονται στο τραπέζι και μελετώνται διεξοδικά, φαίνεται πως δύο έχουν αυτήν τη στιγμή προβάδισμα:
•Πλαφόν στο τελικό ύψος της οριστικής μεικτής σύνταξης. Το πλαφόν αναμένεται να αφορά την κύρια σύνταξη ή και το άθροισμα των κύριων συντάξεων (π.χ. χηρείας και γήρατος), αλλά δεν θα σχετίζεται καθόλου με την επικουρική. Δεν αποκλείεται το ύψος του πλαφόν να συνδεθεί με μια οικονομική τιμή ως βάση αναφοράς, όπως για παράδειγμα ο κατώτατος μισθός. Στόχος είναι να μη διαταραχθεί η ανταποδοτικότητα και να μην αδικηθούν ασφαλισμένοι που έχουν καταβάλει υψηλές εισφορές. Οι υπηρεσίες διεξάγουν τις απαραίτητες μελέτες για να καθοριστεί ένα πλαφόν που θα ήταν κατάλληλο και θα ισορροπούσε ανάμεσα στην ανταποδοτικότητα και την αναδιανομή. Ως τάξη μεγέθους, πάντως, ειδικοί εκτιμούν πως η χρυσή τομή θα μπορούσε να βρεθεί κοντά σε ένα ποσό της τάξης των 3.600 ευρώ περίπου.
•Πλαφόν στις συντάξιμες αποδοχές του ασφαλισμένου, που χρησιμοποιούνται ως βάση για τον υπολογισμό της σύνταξης. Υπενθυμίζεται πως ο νόμος Κατρούγκαλου έφερε ενιαίο τρόπο υπολογισμού της σύνταξης για όλους όσοι συνταξιοδοτούνται από τον Μάιο του 2016 και μετά. Βάση για τον υπολογισμό του ανταποδοτικού τμήματος της σύνταξης είναι οι αποδοχές επί των οποίων καταβλήθηκαν εισφορές από το 2002 και μετά, έως τη στιγμή της συνταξιοδότησης. Για τα έτη ασφάλισης από το 2017 και μετά ισχύει ως ανώτατο ασφαλιστέο εισόδημα το δεκαπλάσιο του κατώτατου μισθού, δηλαδή 5.860 ευρώ, σύμφωνα με τον προηγούμενο κατώτατο μισθό.
Για τη 15ετία 2002-2016, ωστόσο, δεν υπάρχει ενιαίο για όλους πλαφόν συντάξιμων αποδοχών, με αποτέλεσμα η βάση υπολογισμού να εκτοξεύεται για ορισμένους στα ύψη. Το παλαιό σύστημα για κάποιες κατηγορίες ασφαλισμένων δεν προέβλεπε ανώτατα όρια εισφορών και γι' αυτό δεν προκύπτουν ανώτατα όρια συντάξεων. Η επιβολή πλαφόν και για τις συντάξιμες αποδοχές της 15ετίας 2002- 2016, για παράδειγμα στο ύψος του δεκαπλάσιου του προηγούμενου κατώτατου μισθού, δηλαδή στα 5.860 ευρώ, θα οδηγούσε αυτόματα σε ανώτατα ποσά συντάξεων κοντά στα 3.200 ευρώ, τουλάχιστον για όσους αποχωρούν με πλήρη καριέρα στα 40 και πλέον χρόνια ασφάλισης και χωρίς προσαύξηση.
Όσοι δικαιούνται προσαύξηση επειδή έχουν καταβάλει στον ασφαλιστικό τους βίο υψηλές εισφορές -άνω του 20%- για κύρια σύνταξη θα μπορούν να καταλήγουν σε αυτό το ποσό με λιγότερα χρόνια ασφάλισης. Τη θέσπιση ανώτατου πλαφόν για τις κύριες συντάξεις έχει προαναγγείλει ο ίδιος ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Γιάννης Βρούτσης, αναφερόμενος πρόσφατα στο ζήτημα των υψηλών συντάξεων. «Θα φέρω διάταξη με "οροφή". Δεν μπορώ να αφήσω να δοθούν συντάξεις των 15.000 ευρώ. Ευτυχώς που οι υπηρεσίες του υπουργείου με ενημέρωσαν και το πρόλαβα. Ήταν έτοιμες να εκδοθούν συνταξιοδοτικές αποφάσεις για συντάξεις 10.000 ευρώ, 12.000, 15.000, 18.000, 24.000 ευρώ τον μήνα. Έδωσα προφορική εντολή να ανακοπούν οι αποφάσεις αυτές» δήλωσε πρόσφατα ο κ. Βρούτσης, προσθέτοντας πως «δεν το προλάβαμε στην αρχή, λίγες υψηλές συντάξεις καταβλήθηκαν».
Ζυγίζουν τα δεδομένα
Σε κάθε περίπτωση, οι υπηρεσίες επεξεργάζονται κι άλλα σενάρια και μετρούν όλα τα δεδομένα ώστε να καταλήξουν στη βέλτιστη δυνατή λύση. Πρώτο ζητούμενο, πάντως, είναι να προσδιοριστεί το ακριβές πλήθος των εκκρεμών αιτήσεων που οδηγούν σε τέτοια ποσά, όπως επίσης και των παλαιών συντάξεων (προ της 13ης Μαΐου 2016) που έχουν επανυπολογιστεί και καταλήγουν σε ιδιαίτερα μεγάλο ύψος, αλλά και των συνταξιούχων που εισπράττουν υψηλές συντάξεις με το νέο σύστημα. Σημαντική ψηφίδα στο παζλ είναι ο ακριβής όγκος των εκκρεμοτήτων, καθώς διερευνώνται εκκρεμείς συντάξεις και υποθέσεις του ηλεκτρονικού μητρώου.
Ο κ. Βρούτσης έχει αναφερθεί και στις παλαιές συντάξεις, σημειώνοντας πως «βρίθει από λάθη το πλαίσιο του επανυπολογισμού, με αποτέλεσμα να έχουν δοθεί υψηλές συντάξεις μέσω λαθών του επανυπολογισμού». Ο ίδιος προανήγγειλε επανεκκίνηση στο σύστημα του επανυπολογισμού, κάνοντας λόγο για «restart». Υπενθυμίζεται πως από τον Μάιο του 2016 μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2018 ίσχυε για τις παλαιές συντάξεις διπλό πλαφόν στο πλαίσιο του νόμου Κατρούγκαλου στα 2.000 ευρώ για κάθε ατομική μηνιαία σύνταξη και στα 3.000 ευρώ για άθροισμα κύριων και επικουρικών συντάξεων.
Από την Εθνική Τράπεζα και τη ΔΕΗ προέρχεται το 86% των συνταξιούχων που εισπράττουν συντάξεις άνω των 3.000 ευρώ τον μήνα και έως 7.000 ευρώ μεικτά. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΦΚΑ, που βρίσκονται στη διάθεση του υπουργείου Εργασίας, έχουν απονεμηθεί με το νέο σύστημα υπολογισμού του νόμου Κατρούγκαλου 226 υψηλές συντάξεις, της τάξης των 3.000-7.000 ευρώ μεικτά. Οι μισοί από τους εν λόγω συνταξιούχους, ειδικότερα οι 104, είναι πρώην τραπεζοϋπάλληλοι της Εθνικής Τράπεζας, ενώ οι 91 είναι πρώην ανώτερα και ανώτατα στελέχη της ΔΕΗ. Λιγότεροι (12 στον αριθμό) είναι οι συνταξιούχοι του ΗΣΑΠ που εισπράττουν συντάξεις άνω των 3.000 ευρώ μεικτά, ενώ πέντε είναι δημοσιογράφοι του πρ. ΕΤΑΠ-ΜΜΕ. Στη μεγάλη τους πλειονότητα οι εν λόγω συντάξεις κυμαίνονται μεταξύ 3.000 και 3.500 ευρώ μεικτά.
Ειδικότερα, οι 140 από τις 226, δηλαδή το 62%, ανήκουν σε αυτή την κατηγορία. Το 32,7% εισπράττει υψηλότερα μεικτά ποσά, από 3.500 έως και 4.500 ευρώ. Σχεδόν όλες, δηλαδή οι 223 από τις 226, είναι συντάξεις γήρατος. Υψηλότερα ποσά συντάξεων, άνω των επτά και οκτώ χιλιάδων ευρώ, ακόμη και έως 24.000 ευρώ, προκύπτουν για ειδικές περιπτώσεις, κυρίως για συμβολαιογράφους οι οποίοι είχαν αναλογική εισφορά επί των συμβολαίων που υπέγραφαν αλλά και για πρώην εργαζόμενους σε ΔΕΚΟ. Οι συμβολαιογράφοι είχαν την ιδιαιτερότητα να μην πληρώνουν μόνο πάγιες ασφαλιστικές εισφορές αλλά και αναλογικές, με βάση τον κύκλο εργασιών τους, γεγονός που σημαίνει ότι μπορεί να κινηθούν σε πολύ υψηλά επίπεδα.
Αν μετρηθεί η εν λόγω αναλογική εισφορά υπέρ του ταμείου των συμβολαιογράφων ως ατομική εισφορά του ασφαλισμένου, τότε προκύπτουν υπέρογκες συντάξιμες αποδοχές για κάποιους που χειρίζονταν πολλά και υψηλής αξίας συμβόλαια. Υπενθυμίζεται πως ο νόμος Κατρούγκαλου προβλέπει προσαύξηση για όσους κατέβαλλαν στο παρελθόν εισφορές υψηλότερες από τις κλασικές εισφορές του ΙΚΑ που έφταναν το 20% επί των μεικτών αποδοχών των εργαζομένων. Στην πράξη αποδεικνύεται πως η εν λόγω προσαύξηση είναι αρκετά γενναία σε ορισμένες περιπτώσεις. Για παράδειγμα, για τους ασφαλισμένους στα πρώην ταμεία των ΔΕΚΟ - τραπεζών οι εισφορές κύριας σύνταξης μέχρι 31/12/2015 ήταν άνω του 30%, για όλους τους παλαιούς ασφαλισμένους (πρώτη ασφάλιση μέχρι 31/12/1992). Ακόμη και το 2018 η συνολική εισφορά για κύρια σύνταξη για τους εν λόγω ασφαλισμένους παρέμενε στο 24%. Με δεδομένο ότι ο χρόνος ασφάλισης με υψηλές εισφορές είναι μεγάλος γι’ αυτούς, το αποτέλεσμα είναι μια προσαύξηση στην κύρια σύνταξη, που υπολογιζόμενη με τον ανωτέρω συντελεστή οδηγεί ακόμη και σε διπλασιασμό της ανταποδοτικής σύνταξης.
ΠΗΓΗ: ethnos.gr - Γιάννης Φώσκολος
Βρούτσης στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής: Θα βάλουμε πλαφόν στις «χρυσές» συντάξεις
Πλαφόν για τους λίγους που πήραν συντάξεις-ρετιρέ άνω των 4.000 ευρώ, βελτιώσεις για τους πολλούς με υψηλότερη ανταποδοτική σύνταξη και πρόθεση καταβολής αναδρομικών στους συνταξιούχους, ανάλογα με τις «δημοσιονομικές μας αντοχές», προαναγγέλλει ο νέος υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Γιάννης Βρούτσης, μέσα από την πρώτη του συνέντευξή που παραχωρεί από την ανάληψη των καθηκόντων του μετά τις εκλογές, στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής.
Το πλαφόν νομοθετείται άμεσα (ίσως και τέλος Αυγούστου θα είναι έτοιμη η διάταξη) και το «ταβάνι» στις υψηλές συντάξεις θα είναι, σύμφωνα με πληροφορίες του «Ε.Τ.» της Κυριακής, στα 3.127 ευρώ για τα 42 χρόνια ασφάλισης, ενώ στα 35 ή 40 έτη το πλαφόν βγαίνει στα 2.365 ευρώ και 2.892 ευρώ. Πόσους θα πιάνουν αυτά τα όρια; Λίγους σε σχέση με την πλειονότητα των ασφαλισμένων που αδικήθηκαν με μειώσεις ως 40% από το νόμο Κατρούγκαλου.
Κύριε υπουργέ, τι συνέβη και βγήκαν ή επρόκειτο να εκδοθούν οι συντάξεις των 20.000 ευρώ;
Θα σας πω ότι αν δεν το έβλεπα στις αποφάσεις, δεν θα το πίστευα ότι μπορεί στο ασφαλιστικό μας σύστημα να βγαίνουν συντάξεις με τέτοια ποσά, ακόμη και αν αφορούν μια μικρή κατηγορία. Είναι φανερό ότι έχουμε να κάνουμε με αβελτηρίες στον εξορθολογισμό του συστήματος, με τεχνικές παραμέτρους που δεν αντανακλούν σε πραγματικές εισφορές, ούτε σε νομικούς και ασφαλιστικούς κανόνες, και με ολιγωρία της προηγούμενης ηγεσίας που είχε ενημερωθεί αλλά δεν έπραξε το παραμικρό για να αντιμετωπιστούν τέτοιες υποθέσεις.
Πέρα από αυτές που εντοπίσαμε όμως, σας λέω σήμερα ότι έχουμε και άλλες. Υπάρχουν 4 κατηγορίες που ήδη οδηγούνται σε υπερβολικά υψηλές συντάξεις. Η πρώτη είναι όσες ήδη εκδόθηκαν και πληρώνονται με ποσά άνω των 4.000 και 6.000 ευρώ. Εδώ έχουμε 226 τέτοιες αποφάσεις. Η δεύτερη αφορά όσες είναι σε διαδικασία αιτήσεων με παρόμοια χαρακτηριστικά, αλλά δεν έχουν ακόμη εξεταστεί, τις οποίες δεν γνωρίζουμε. Η τρίτη κατηγορία είναι οι νέες αιτήσεις συνταξιοδότησης που θα έρθουν από τους ασφαλισμένους των ίδιων φορέων στο επόμενο διάστημα και τις οποίες δεν μπορούμε να γνωρίζουμε. Και η τέταρτη κατηγορία είναι οι παλιές συντάξεις που έχουν επανυπολογιστεί με τις παραμέτρους του νόμου 4387/2016 και οδηγούνται σε μεγαλύτερα ποσά των 7.000 και 8.000 ευρώ, τις οποίες επίσης δεν γνωρίζουμε. Το πρόβλημα λοιπόν που αναδείχθηκε με τις αποφάσεις που φρενάραμε είναι μόνον η «κορυφή του παγόβουνου».
Τι ακριβώς θα κάνετε με τον επανυπολογισμό των συντάξεων;
Ο επανυπολογισμός έπρεπε να εδράζεται σε μια διαδικασία συγκεκριμένη. Απ’ ό,τι πληροφορήθηκα έχουν επανυπολογιστεί συντάξεις με τελείως αυθαίρετο τρόπο. Αυτό επιβεβαιώνει τις ενστάσεις μας και τις ανησυχίες μας γιατί δεν είχαν παρουσιαστεί τα στοιχεία των ενημερωτικών σημειωμάτων εδώ και 8 μήνες. Η κατάσταση είναι χαοτική. Έχουμε διαπιστώσει ότι βγήκαν αποφάσεις που βρίθουν ανακριβειών, με απόλυτη προχειρότητα, χωρίς να εδράζονται σε νομικούς κανόνες, ή ακόμη και σε πραγματικά στοιχεία του ασφαλιστικού βίου. Δεν είναι μόνον ότι δεν εφαρμόστηκε κανένα πλαφόν αλλά φοβούμαι ότι έγιναν και αδικίες κατά τον επανυπολογισμό. Κανείς δεν μπορεί σήμερα, με τα στοιχεία που και εγώ έχω, να ξέρει το βάθος και την έκταση του προβλήματος. Είμαι υποχρεωμένος, μετά την ανάληψη της νέας διοίκησης του ΕΦΚΑ, να προχωρήσει η έρευνα για να δούμε τι έχει συμβεί πραγματικά στον επανυπολογισμό των συντάξεων. Θα γίνει ένα restart (επανεκκίνηση) στον επανυπολογισμό γιατί οι πληροφορίες που έχω μου προκαλούν μεγάλη ανησυχία.
Τι απαντάτε στους ισχυρισμούς της πρώην ηγεσίας του υπουργείου ότι είχαν έτοιμη νομοθετική διάταξη για πλαφόν αλλά δεν πρόλαβαν λόγω εκλογών;
Ποτέ δεν υπήρξε διάταξη νόμου από την προηγούμενη ηγεσία για να μπει φρένο σε υπερβολικές παροχές. Αν υπήρχε νομοθετική διάταξη κατατεθειμένη στη Βουλή θα την είχαμε δει και εμείς, αλλά και εσείς θα την είχατε δημοσιεύσει. Κατόπιν εορτής λένε ότι δεν πρόλαβαν να νομοθετήσουν πλαφόν για ένα πρόβλημα που το γνώριζαν πάνω από έναν χρόνο. Από τον Ιούλιο του 2018, με σημείωμα των αρμόδιων διευθύνσεων, είχαν λάβει γνώση, αλλά και δεν έπραξαν απολύτως τίποτα. Για ποια νομοθετική διάταξη μιλούν όταν είχαν έναν και πλέον χρόνο να λύσουν το πρόβλημα και δεν το έκαναν;
Άλλωστε οι υπηρεσιακοί παράγοντες ήταν αυτοί μου είπαν πρώτοι ότι είναι απαράδεκτο και μη ηθικό το να δοθούν τέτοιες εξωφρενικές συντάξεις και μου διατύπωσαν το παράπονο ότι η προηγούμενη ηγεσία δεν έκανε τίποτε για να τις σταματήσει παρότι την είχαν ενημερώσει.
Ποιο είναι το δικό σας σχέδιο για να αντιμετωπίσετε τις «υπερβολικές συντάξεις», παλιές και νέες, δεδομένου ότι ο νόμος ισχύει έως ότου αλλάξει;
Πρώτη μου ενέργεια είναι να φέρω διάταξη η οποία να αποκαταστήσει την κοινωνική δικαιοσύνη και το αίσθημα αγανάκτησης του κόσμου, που είδε συντάξεις εξωφρενικές, ήδη να έχουν εκδοθεί, είτε να είτε έτοιμες να απονεμηθούν και οι οποίες φρέναραν με την εντολή που έδωσα στις υπηρεσίες στις 23 Ιουλίου. Οι αποκαλούμενες «χρυσές συντάξεις» δεν μπορούν να αποδοθούν γιατί προσκρούουν στην ηθική και στην κοινωνική δικαιοσύνη. Η προσπάθειά μας είναι μέσα στον Αύγουστο να έχουμε τη διάταξη βάσει της οποίας θα βάλουμε οριζόντιο πλαφόν και στις νέες υψηλές συντάξεις, οι οποίες έχουν εκδοθεί, είτε ήταν έτοιμες να εκδοθούν, αλλά και στις παλιές, οι οποίες επανυπολογίστηκαν. Θα προσπαθήσω να διατηρήσω μέσα από τη διάταξη αυτή τα τρία χαρακτηριστικά που συνυπάρχουν στο ασφαλιστικό μας σύστημα: της δικαιοσύνης, της ανταποδοτικότητας και του αναδιανεμητικού συστήματος (pay as you go). Στην περίπτωση των υψηλών συντάξεων δεν διατηρήθηκε τίποτε από αυτά, στο βωμό της προχειρότητας και της επικοινωνίας. Και δυστυχώς η προηγούμενη κυβέρνηση όχι μόνον δεν έκανε τίποτε έναν ολόκληρο χρόνο που γνώριζε το ζήτημα, μέσα από έγγραφα των υπηρεσιών, αλλά δεν μας ενημέρωσαν για το πρόβλημα που θα συναντούσαμε και για το οποίο ενημερωθήκαμε χάρη στο φιλότιμο και την αγωνία των ίδιων των υπαλλήλων, οι οποίοι μας ενημέρωσαν αμέσως για το μεγάλο αυτό ζήτημα. Για τη διάταξη ασχολείται μια επιτροπή στελεχωμένη από υπηρεσιακούς παράγοντες. Άλλωστε αυτοί μου είπαν πρώτοι ότι είναι απαράδεκτο και μη ηθικό το να δοθούν τέτοιες εξωφρενικές συντάξεις και μου διατύπωσαν το παράπονο ότι η προηγούμενη ηγεσία δεν έκανε τίποτε για να τις σταματήσει παρότι την είχαν ενημερώσει.
Ποιο είναι το πλαφόν που εξετάζετε και με ποιο τρόπο θα εφαρμοστεί;
Εξετάζονται τρία σενάρια. Το ένα είναι να οριστεί ανώτατο όριο συντάξιμων ασφαλιστέων αποδοχών για το διάστημα από το 2002 και μετά και αυτό με τη σειρά του να διαμορφώσει ένα πλαφόν και στο ποσό της σύνταξης που θα προκύπτει. Άλλο σενάριο είναι να συνδέσουμε το πλαφόν στη σύνταξη με ένα όριο πολλαπλάσιο του κατώτατου μισθού ή της εθνικής σύνταξης, ή να συνδεθεί με άλλους παράγοντες. Θα δούμε τι στοιχεία βγάζουν τα σενάρια στην εισήγηση που περιμένουμε και θα αποφασίσω για τη διάταξη που θα έρθει.
«Ναι στα αναδρομικά, στο πλαίσιο, όμως, των δημοσιονομικών αντοχών»
Πρόθεσή μας είναι να αλλάξουν οι συντελεστές για την ανταποδοτική σύνταξη, ώστε να επιβραβεύονται όσοι έχουν περισσότερα χρόνια ασφάλισης
Στη συζήτησή μας ο υπουργός αναφέρθηκε και στο καυτό θέμα των αναδρομικών καθώς και στις σχεδιαζόμενες παρεμβάσεις στα ποσοστά ανταποδοτικής σύνταξης του νόμου Κατρούγκαλου.
› Για το θέμα των αναδρομικών, μας είπε ότι υπάρχει η πρόθεση να επιστραφούν στους συνταξιούχους ποσά από μειώσεις που κρίθηκαν αντισυνταγματικές από το Συμβούλιο της Επικρατείας, στο πλαίσιο όμως «των δημοσιονομικών αντοχών της οικονομίας», όπως είπε χαρακτηριστικά.
Το επικρατέστερο σχέδιο, όπως αποκάλυψε ήδη ο «Ε.Τ.» της Κυριακής, είναι να επιστραφούν αναδρομικά παράνομων μειώσεων σε πολλές δόσεις (36, 48, ή και 60 μηνών) για ένα διάστημα που περιλαμβάνει τους μήνες από Ιούλιο 2015 ως και Απρίλιο 2016. Τα ποσά επιστροφών για το διάστημα αυτό φτάνουν ως και 7.400 ευρώ για όσους έχουν σήμερα κύριες συντάξεις (προ φόρου) ως τα 1.530 ευρώ και επικουρικές ως τα 350 ευρώ. Το «κλειδί» όμως για τα αναδρομικά και για πόσους μήνες θα αφορούν βρίσκεται στη νέα απόφαση που θα εκδώσει το ΣτΕ για τη συνταγματικότητα ή την αντισυνταγματικότητα των ρυθμίσεων του νόμου Κατρούγκαλου. Αν βγει συνταγματικός ο νόμος στον επανυπολογισμό συντάξεων, τότε τα αναδρομικά είναι «κλειδωμένα» για ένα 10μηνο (Ιούλιος 2015-Απρίλιος 2016) αλλά δεν θα μπορούν να διεκδικηθούν μετά τον Μάιο του 2016, παρά μόνον για όσους έχουν ήδη προσφύγει στα δικαστήρια. Αν ο νόμος βγει αντισυνταγματικός, τότε υπάρχει ζήτημα επιστροφών και μετά το 2016, χωρίς δικαστικές προσφυγές.
› Για τις αλλαγές στο νόμο Κατρούγκαλου, ο κ. Βρούτσης επιβεβαίωσε ότι έρχονται νέοι, βελτιωμένοι συντελεστές αναπλήρωσης, αλλά το εύρος των αλλαγών θα εξαρτηθεί από την κατεύθυνση που θα δείξει η απόφαση του ΣτΕ. «Πρόθεσή μας είναι να αλλάξουν οι συντελεστές για την ανταποδοτική σύνταξη, ώστε όσοι έχουν περισσότερα χρόνια ασφάλισης να παίρνουν μεγαλύτερη ανταποδοτική σύνταξη», ανέφερε χαρακτηριστικά. Σε κάθε περίπτωση όμως, η απόφαση του ΣτΕ (σ.σ.: που αναμένεται το φθινόπωρο) θα δείξει ποιες αλλαγές θα γίνουν και στην ουσία ποιο θα είναι το νέο ασφαλιστικό για τα επόμενα χρόνια.
ΠΩΣ ΘΑ ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΙ ΤΟ ΠΛΑΦΟΝ
Το βασικό σχέδιο για το πλαφόν είναι να συνδεθεί το διάστημα από το 2002 ως το 2016 με ό,τι ισχύει από το 2017 και μετά για τον υπολογισμό των συντάξεων. Με το νόμο 4387/2016 ορίστηκε από 1/1/2017 ανώτατο όριο αποδοχών επί των οποίων υπολογίζονται οι εισφορές, είναι έως τα 5.860,8 ευρώ τον μήνα.
Αυτό που εξετάζεται είναι τα 5.860,8 ευρώ να ισχύσουν ως πλαφόν στις συντάξιμες αποδοχές και για το διάστημα 2002-2016 ώστε εμμέσως να προκύπτει και πλαφόν στη σύνταξη.
Για παράδειγμα, ασφαλισμένος με 35 έτη και μισθό 3.500 ευρώ που αποχώρησε το 2018, θα πάρει 1.183,35 ευρώ ανταποδοτική σύνταξη και με την εθνική των 384 ευρώ συνολικά 1.567,35 ευρώ. Αν οι αποδοχές του είναι 7.000 ευρώ, η σύνταξη θα υπολογιστεί με μισθό 5.860 ευρώ και θα πάρει το πλαφόν, με 1.982 ευρώ ανταποδοτική και 384 ευρώ εθνική, δηλαδή 2.366 ευρώ. Αν έχει 40 χρόνια, το πλαφόν σύνταξης βγαίνει στα 2.892 ευρώ ενώ με 42 χρόνια το πλαφόν σύνταξης θα είναι 3.127 ευρώ.
ΠΗΓΗ: Ε.Τ. 04/08/2019 - ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΙΚΟΣ - [email protected]
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
