2019-10-16 15:40:36
Γιατί δεν υπάρχει μια διατροφή που να ταιριάζει σε όλους
Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας το 80% των χρόνιων ασθενειών όπως ο καρκίνος, οι καρδιοπάθειες και τα αυτοάνοσα οφείλονται στον τρόπο ζωής και διατροφής.
Τα χρόνια νοσήματα είναι η προσπάθεια του ανθρώπινου οργανισμού να προσαρμοστεί στις βλαβερές συμπεριφορές του τρόπου ζωής.
Οι ταχείες πολιτισμικές αλλαγές έχουν όμως ξεπεράσει τη δυνατότητα γενετικής προσαρμογής, πράγμα που οδηγεί στην άνοδο των χρόνιων ασθενειών.
Είναι προφανές λοιπόν, ότι είτε για να προλάβουμε την εμφάνιση αυτών των σοβαρών ασθενειών, είτε για να τις θεραπεύσουμε, θα πρέπει να διαχειριστούμε τον τρόπο ζωής και διατροφής μας.
Η ιδανική κατάσταση υγείας δεν είναι η απουσία νόσου.
Είναι να ζούμε με καλή διάθεση, να νιώθουμε ότι έχουμε ενέργεια να πραγματοποιήσουμε αυτά που θέλουμε να κάνουμε, να κοιμόμαστε 7-8 ώρες και να ξυπνάμε ξεκούραστοι και έτοιμοι να ξεκινήσουμε τη μέρα μας.
Η υγεία είναι βασική προϋπόθεση για να χαρούμε οποιοδήποτε άλλο αγαθό.
Ποιος τρόπος ζωής όμως, ποια τροφή και ποια συστατικά χρειάζεται ο καθένας από εμάς; Ποια είναι η ιδανική διατροφή; Είναι οι διαφορετικές τροφές το ίδιο καλές ή κακές για όλους; Πώς να κάνει κανείς άσκηση όταν νιώθει εξαντλημένος και δεν έχει ούτε την σωματική αλλά ούτε και την ψυχική ενέργεια για να αθληθεί;
Ιδανική Δίαιτα
Ας πάρουμε για παράδειγμα το κομμάτι της διατροφής. Ποια θα μπορούσε να είναι μια πραγματικά υγιεινή διατροφή; Η Μεσογειακή διατροφή, η χορτοφαγική διατροφή, η «πάλεο» διατροφή, η νηστεία, η διαλείπουσα νηστεία, μια διατροφή με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, η πρωτεϊνική διατροφή ή μια διατροφή με καλά λιπαρά και χαμηλή σε υδατάνθρακες;
Θα μπορούσα να συνεχίσω σχεδόν επ’ άπειρο με τις διαφορετικές δίαιτες που καλείται να επιλέξει κανείς. Κάθε χρόνο εκδίδονται χιλιάδες βιβλία σχετικά με δίαιτες και διατροφικές προτάσεις. Το καθένα από αυτά χαρακτηρίζει ως ιδανική τη δική του προσέγγιση. Πώς θα μπορούσε λοιπόν να επιλέξει κανείς τι του ταιριάζει καλύτερα σε βιολογικό επίπεδο αρχικά, και στον τρόπο ζωής του στη συνέχεια;
Πρόκειται για έναν πραγματικό γρίφο για τον οποίο μέχρι και λίγα χρόνια πριν δεν υπήρχε ικανοποιητική απάντηση.
Η γρήγορη απάντηση στο παραπάνω ερώτημα είναι ότι υπάρχουν ειδικές εξετάσεις που εντοπίζουν τι μεταβολίζει καλύτερα, τη συγκεκριμένη στιγμή, το κάθε άτομο και τι ελλείψεις ή διατροφικές ανάγκες έχει.
Δεν υπάρχει λοιπόν μια ιδανική δίαιτα που να ισχύει για όλους, γιατί διαφορετικοί οργανισμοί διαχειρίζονται με διαφορετικό τρόπο διαφορετικές τροφές.
Ας δούμε όμως τι σημαίνει αυτό.
Αναφέρεται συχνά ότι η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών είναι μια υγιεινή διατροφική συνήθεια. Που θα μπορούσε όμως να βρει φρούτα και λαχανικά ένας Εσκιμώος; Και όμως ξέρουμε ότι οι Εσκιμώοι μέχρι και την δεκαετία του ’60, πριν αλλάξουν την παραδοσιακή διατροφή τους, ακολουθούσαν μια διατροφή που αποτελούνταν κυρίως από τροφές ζωικής προέλευσης –κρέας ταράνδου, φώκιες, ψάρια, λίπος φάλαινας- και παρόλα αυτά είχαν χαμηλό κίνδυνο για καρδιακά νοσήματα.
Το ίδιο παρατηρήθηκε και σε πληθυσμούς που ζούσαν στις ερημικές εκτάσεις της κεντρικής Αφρικής, όπου η πρόσβαση σε φυτικής προέλευσης τροφές ήταν πρακτικά αδύνατη. Τα μέλη της φυλής των Μασάι κατανάλωναν κρέας και ζωικής προέλευσης τροφές που περιείχαν τεράστιες ποσότητες χοληστερίνης και παρόλα αυτά δεν εμφάνιζαν αρτηριοσκλήρυνση, στεφανιαία νόσο, διαβήτη, καρκίνο ή ακόμη και δερματική ακμή.
Στον αντίποδα, πληθυσμοί της Ασίας όπως οι Ιάπωνες, εμφανίζουν αξιοθαύμαστη υγεία και μακροζωία καταναλώνοντας παραδοσιακές διατροφές φυτικής κυρίως προέλευσης και με μικρή ποσότητα ζωικών τροφών που είναι συνήθως ψάρι ή αυγά.
Ενώ στη μέση αυτού του διατροφικού φάσματος βρίσκονται οι πληθυσμοί της Μεσογείου, που ακολουθούν μια μικτή διατροφή καταναλώνοντας τόσο φυτικής όσο και ζωικής προέλευσης τροφές όπως κρέας, ψάρι, αυγά, λάδι ελιάς, ελιές, αιγοπρόβεια γαλακτοκομικά, φρούτα, χόρτα, όσπρια, ξηρούς καρπούς, σαλάτες και κρίθινα παξιμάδια, με επίσης εξαιρετικά αποτελέσματα όσον αφορά στη μακροζωία και την υγεία.
Διαφορετικοί οργανισμοί λοιπόν έχουν προσαρμοστεί και λειτουργούν καλύτερα με τροφές που ταιριάζουν στις δικές τους «προδιαγραφές».
Έτσι δεν θα περίμενε κανείς να δώσει ρύζι σε Εσκιμώους ή τυρί φέτα σε Ασιάτες και να έχει θετικά αποτελέσματα στην υγεία τους. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι το ρύζι ή η φέτα είναι ανθυγιεινές τροφές.
Τα τελευταία χρόνια για παράδειγμα παρακολουθούμε στις κλινικές μας μια σειρά από παιδιά από την Νότια Κορέα με ατοπική δερματίτιδα. Αυτά τα παιδιά, καταναλώνουν μεταξύ άλλων, 4-5 φορές την ημέρα ρύζι. Το ρύζι στην Κορέα είναι βασική τροφή και συνοδεύει όλα τα γεύματα. Με βάση εξετάσεις μεταβολομικής που έγιναν στα συγκεκριμένα παιδιά, είδαμε ότι μπορούμε να μειώσουμε την κατανάλωση σε 2 φορές την ημέρα, χωρίς αυτό να έχει αρνητικά αποτελέσματα στην υγεία τους. Αντιθέτως παρουσιάζουν μια εξαιρετική πορεία όσον αφορά στην ατοπική δερματίτιδα. Αν όμως συστήναμε σε έναν Αμερικανό ή σε έναν κάτοικο της μεσογείου να τρώει ρύζι, δύο φορές την ημέρα, θα αυξάναμε σημαντικά τον κίνδυνο του να αναπτύξει διαβήτη και παχυσαρκία.
Η παραπάνω εικόνα περιπλέκεται επιπλέον αν λάβει κανείς υπόψη ότι διαφορετικές ηλικίες, φύλα, επίπεδο σωματικής άσκησης και η έλλειψη ή η απουσία στρες διαμορφώνουν διαφορετικές διατροφικές ανάγκες και ελλείψεις.
Μετρώντας τα Μόρια της Ζωής
Οι πιθανοί συνδυασμοί τρόπου ζωής, διατροφής, ελλείψεων του οργανισμού και φαρμακευτικών παρεμβάσεων είναι δυνητικά άπειροι. Μόνο με εξειδικευμένες εξετάσεις που μετράνε τι ακριβώς συμβαίνει μέσα στον οργανισμό και υποδεικνύουν τον ακριβή συνδυασμό παρεμβάσεων που θα επιφέρουν το καλύτερο θεραπευτικό αποτέλεσμα, μπορούμε να παρέμβουμε και να βελτιώσουμε ουσιαστικά την υγεία.
Η Μεταβολομική είναι η επιστήμη που μετράει τα μικρά μόρια που διαμορφώνουν τον ανθρώπινο μεταβολισμό. Μεταβολισμός είναι η μετατροπή (μεταβολή) της τροφής σε ενέργεια και δομικά συστατικά. Είναι όλες εκείνες οι διεργασίες που μας διατηρούν στη ζωή και αφορούν στην απορρόφηση των τροφών, στην παραγωγή ενέργειας και στην κατασκευή των κυττάρων που φτιάχνουν το δέρμα, τους μύες και τα όργανα, αλλά και των ουσιών όπως οι ορμόνες, που ρυθμίζουν τη λειτουργία του οργανισμού.
Η εξέταση Metabolomic Analysis® είναι ένα σύγχρονο εργαλείο της Ιατρικής και παρέχει ακριβή δεδομένα για την αντιμετώπιση και πρόληψη χρόνιων και αυτοάνοσων φλεγμονωδών ασθενειών όπως ο διαβήτης, η υπέρταση, τα νοσήματα του θυρεοειδή, ο ερυθηματώδης λύκος, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η ψωρίαση, η νόσος Hashimoto, η νόσος του Crohn, η ατοπική δερματίτιδα, οι αλλεργίες, το άσθμα και άλλες.
Ανιχνεύει παράγοντες που αφορούν:
τις ελλείψεις σε βιταμίνες, μεταλλικά στοιχεία, αμινοξέα και ωμέγα 3 λιπαρά οξέα την ικανότητα του οργανισμού να παράγει ενέργεια (μιτοχονδριακή λειτουργία) την λειτουργία του νευρικού συστήματος την τοξική επιβάρυνση του οργανισμού την αντιοξειδωτική ικανότητα το εντερικό μικροβίωμα το μεταβολισμό των πρωτεϊνών, των υδατανθράκων και των λιπιδίων και επιπρόσθετους δείκτες απόκλισης του οργανισμού από τη φυσιολογική λειτουργία Η βασική μας υπόθεση βασίζεται στο δεδομένο ότι το ανθρώπινο σώμα δεν έχει την τάση να αναπτύξει νόσο, αντιθέτως είναι γενετικά προγραμματισμένο να είναι υγιές. Έτσι η σταδιακή αποκατάσταση των παραπάνω παραγόντων οδηγεί σε μια σταθερή βελτίωση της λειτουργίας του οργανισμού.
Πρόκειται βέβαια για μια προσέγγιση που προϋποθέτει την ενεργή συμμετοχή του ατόμου. Πιθανόν να μην ταιριάζει σε όλους αλλά σίγουρα έχει αποτελέσματα.
Μέσα από την κλινική μας εμπειρία με χιλιάδες περιστατικά με αυτοάνοσα και χρόνια προβλήματα υγείας έχουμε δει ότι η βελτίωση της υγείας είναι εφικτή με τη χρήση των νέων εργαλείων της σύγχρονης Ιατρικής. Και αυτό δεν είναι δύσκολο, διότι η ίδια η φύση μας θέλει υγιείς. Αντιθέτως, απαιτείται σταθερή και συνεχής προσπάθεια για την πρόκληση της ασθένειας.
Κάντε το πρώτο βήμα σήμερα.
Στην Υγειά Σας!
Refs
Anthropogenic Pressure and Lifestyle are the Underlying Cause of Pandemic Chronic Diseases p. 233-243;
Tsoukalas, Dimitris; Sarandi, Evangelia; Tsatsakis, Aristides; Calina, Daniela.
Biology. Journal of Siberian Federal University. Biology / 2019, Vol. 12, Issue 3
Συντάκτης : Dr. Δημήτρης Τσουκαλάς
grizosgatos
Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας το 80% των χρόνιων ασθενειών όπως ο καρκίνος, οι καρδιοπάθειες και τα αυτοάνοσα οφείλονται στον τρόπο ζωής και διατροφής.
Τα χρόνια νοσήματα είναι η προσπάθεια του ανθρώπινου οργανισμού να προσαρμοστεί στις βλαβερές συμπεριφορές του τρόπου ζωής.
Οι ταχείες πολιτισμικές αλλαγές έχουν όμως ξεπεράσει τη δυνατότητα γενετικής προσαρμογής, πράγμα που οδηγεί στην άνοδο των χρόνιων ασθενειών.
Είναι προφανές λοιπόν, ότι είτε για να προλάβουμε την εμφάνιση αυτών των σοβαρών ασθενειών, είτε για να τις θεραπεύσουμε, θα πρέπει να διαχειριστούμε τον τρόπο ζωής και διατροφής μας.
Η ιδανική κατάσταση υγείας δεν είναι η απουσία νόσου.
Είναι να ζούμε με καλή διάθεση, να νιώθουμε ότι έχουμε ενέργεια να πραγματοποιήσουμε αυτά που θέλουμε να κάνουμε, να κοιμόμαστε 7-8 ώρες και να ξυπνάμε ξεκούραστοι και έτοιμοι να ξεκινήσουμε τη μέρα μας.
Η υγεία είναι βασική προϋπόθεση για να χαρούμε οποιοδήποτε άλλο αγαθό.
Ποιος τρόπος ζωής όμως, ποια τροφή και ποια συστατικά χρειάζεται ο καθένας από εμάς; Ποια είναι η ιδανική διατροφή; Είναι οι διαφορετικές τροφές το ίδιο καλές ή κακές για όλους; Πώς να κάνει κανείς άσκηση όταν νιώθει εξαντλημένος και δεν έχει ούτε την σωματική αλλά ούτε και την ψυχική ενέργεια για να αθληθεί;
Ιδανική Δίαιτα
Ας πάρουμε για παράδειγμα το κομμάτι της διατροφής. Ποια θα μπορούσε να είναι μια πραγματικά υγιεινή διατροφή; Η Μεσογειακή διατροφή, η χορτοφαγική διατροφή, η «πάλεο» διατροφή, η νηστεία, η διαλείπουσα νηστεία, μια διατροφή με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, η πρωτεϊνική διατροφή ή μια διατροφή με καλά λιπαρά και χαμηλή σε υδατάνθρακες;
Θα μπορούσα να συνεχίσω σχεδόν επ’ άπειρο με τις διαφορετικές δίαιτες που καλείται να επιλέξει κανείς. Κάθε χρόνο εκδίδονται χιλιάδες βιβλία σχετικά με δίαιτες και διατροφικές προτάσεις. Το καθένα από αυτά χαρακτηρίζει ως ιδανική τη δική του προσέγγιση. Πώς θα μπορούσε λοιπόν να επιλέξει κανείς τι του ταιριάζει καλύτερα σε βιολογικό επίπεδο αρχικά, και στον τρόπο ζωής του στη συνέχεια;
Πρόκειται για έναν πραγματικό γρίφο για τον οποίο μέχρι και λίγα χρόνια πριν δεν υπήρχε ικανοποιητική απάντηση.
Η γρήγορη απάντηση στο παραπάνω ερώτημα είναι ότι υπάρχουν ειδικές εξετάσεις που εντοπίζουν τι μεταβολίζει καλύτερα, τη συγκεκριμένη στιγμή, το κάθε άτομο και τι ελλείψεις ή διατροφικές ανάγκες έχει.
Δεν υπάρχει λοιπόν μια ιδανική δίαιτα που να ισχύει για όλους, γιατί διαφορετικοί οργανισμοί διαχειρίζονται με διαφορετικό τρόπο διαφορετικές τροφές.
Ας δούμε όμως τι σημαίνει αυτό.
Αναφέρεται συχνά ότι η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών είναι μια υγιεινή διατροφική συνήθεια. Που θα μπορούσε όμως να βρει φρούτα και λαχανικά ένας Εσκιμώος; Και όμως ξέρουμε ότι οι Εσκιμώοι μέχρι και την δεκαετία του ’60, πριν αλλάξουν την παραδοσιακή διατροφή τους, ακολουθούσαν μια διατροφή που αποτελούνταν κυρίως από τροφές ζωικής προέλευσης –κρέας ταράνδου, φώκιες, ψάρια, λίπος φάλαινας- και παρόλα αυτά είχαν χαμηλό κίνδυνο για καρδιακά νοσήματα.
Το ίδιο παρατηρήθηκε και σε πληθυσμούς που ζούσαν στις ερημικές εκτάσεις της κεντρικής Αφρικής, όπου η πρόσβαση σε φυτικής προέλευσης τροφές ήταν πρακτικά αδύνατη. Τα μέλη της φυλής των Μασάι κατανάλωναν κρέας και ζωικής προέλευσης τροφές που περιείχαν τεράστιες ποσότητες χοληστερίνης και παρόλα αυτά δεν εμφάνιζαν αρτηριοσκλήρυνση, στεφανιαία νόσο, διαβήτη, καρκίνο ή ακόμη και δερματική ακμή.
Στον αντίποδα, πληθυσμοί της Ασίας όπως οι Ιάπωνες, εμφανίζουν αξιοθαύμαστη υγεία και μακροζωία καταναλώνοντας παραδοσιακές διατροφές φυτικής κυρίως προέλευσης και με μικρή ποσότητα ζωικών τροφών που είναι συνήθως ψάρι ή αυγά.
Ενώ στη μέση αυτού του διατροφικού φάσματος βρίσκονται οι πληθυσμοί της Μεσογείου, που ακολουθούν μια μικτή διατροφή καταναλώνοντας τόσο φυτικής όσο και ζωικής προέλευσης τροφές όπως κρέας, ψάρι, αυγά, λάδι ελιάς, ελιές, αιγοπρόβεια γαλακτοκομικά, φρούτα, χόρτα, όσπρια, ξηρούς καρπούς, σαλάτες και κρίθινα παξιμάδια, με επίσης εξαιρετικά αποτελέσματα όσον αφορά στη μακροζωία και την υγεία.
Διαφορετικοί οργανισμοί λοιπόν έχουν προσαρμοστεί και λειτουργούν καλύτερα με τροφές που ταιριάζουν στις δικές τους «προδιαγραφές».
Έτσι δεν θα περίμενε κανείς να δώσει ρύζι σε Εσκιμώους ή τυρί φέτα σε Ασιάτες και να έχει θετικά αποτελέσματα στην υγεία τους. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι το ρύζι ή η φέτα είναι ανθυγιεινές τροφές.
Τα τελευταία χρόνια για παράδειγμα παρακολουθούμε στις κλινικές μας μια σειρά από παιδιά από την Νότια Κορέα με ατοπική δερματίτιδα. Αυτά τα παιδιά, καταναλώνουν μεταξύ άλλων, 4-5 φορές την ημέρα ρύζι. Το ρύζι στην Κορέα είναι βασική τροφή και συνοδεύει όλα τα γεύματα. Με βάση εξετάσεις μεταβολομικής που έγιναν στα συγκεκριμένα παιδιά, είδαμε ότι μπορούμε να μειώσουμε την κατανάλωση σε 2 φορές την ημέρα, χωρίς αυτό να έχει αρνητικά αποτελέσματα στην υγεία τους. Αντιθέτως παρουσιάζουν μια εξαιρετική πορεία όσον αφορά στην ατοπική δερματίτιδα. Αν όμως συστήναμε σε έναν Αμερικανό ή σε έναν κάτοικο της μεσογείου να τρώει ρύζι, δύο φορές την ημέρα, θα αυξάναμε σημαντικά τον κίνδυνο του να αναπτύξει διαβήτη και παχυσαρκία.
Η παραπάνω εικόνα περιπλέκεται επιπλέον αν λάβει κανείς υπόψη ότι διαφορετικές ηλικίες, φύλα, επίπεδο σωματικής άσκησης και η έλλειψη ή η απουσία στρες διαμορφώνουν διαφορετικές διατροφικές ανάγκες και ελλείψεις.
Μετρώντας τα Μόρια της Ζωής
Οι πιθανοί συνδυασμοί τρόπου ζωής, διατροφής, ελλείψεων του οργανισμού και φαρμακευτικών παρεμβάσεων είναι δυνητικά άπειροι. Μόνο με εξειδικευμένες εξετάσεις που μετράνε τι ακριβώς συμβαίνει μέσα στον οργανισμό και υποδεικνύουν τον ακριβή συνδυασμό παρεμβάσεων που θα επιφέρουν το καλύτερο θεραπευτικό αποτέλεσμα, μπορούμε να παρέμβουμε και να βελτιώσουμε ουσιαστικά την υγεία.
Η Μεταβολομική είναι η επιστήμη που μετράει τα μικρά μόρια που διαμορφώνουν τον ανθρώπινο μεταβολισμό. Μεταβολισμός είναι η μετατροπή (μεταβολή) της τροφής σε ενέργεια και δομικά συστατικά. Είναι όλες εκείνες οι διεργασίες που μας διατηρούν στη ζωή και αφορούν στην απορρόφηση των τροφών, στην παραγωγή ενέργειας και στην κατασκευή των κυττάρων που φτιάχνουν το δέρμα, τους μύες και τα όργανα, αλλά και των ουσιών όπως οι ορμόνες, που ρυθμίζουν τη λειτουργία του οργανισμού.
Η εξέταση Metabolomic Analysis® είναι ένα σύγχρονο εργαλείο της Ιατρικής και παρέχει ακριβή δεδομένα για την αντιμετώπιση και πρόληψη χρόνιων και αυτοάνοσων φλεγμονωδών ασθενειών όπως ο διαβήτης, η υπέρταση, τα νοσήματα του θυρεοειδή, ο ερυθηματώδης λύκος, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η ψωρίαση, η νόσος Hashimoto, η νόσος του Crohn, η ατοπική δερματίτιδα, οι αλλεργίες, το άσθμα και άλλες.
Ανιχνεύει παράγοντες που αφορούν:
τις ελλείψεις σε βιταμίνες, μεταλλικά στοιχεία, αμινοξέα και ωμέγα 3 λιπαρά οξέα την ικανότητα του οργανισμού να παράγει ενέργεια (μιτοχονδριακή λειτουργία) την λειτουργία του νευρικού συστήματος την τοξική επιβάρυνση του οργανισμού την αντιοξειδωτική ικανότητα το εντερικό μικροβίωμα το μεταβολισμό των πρωτεϊνών, των υδατανθράκων και των λιπιδίων και επιπρόσθετους δείκτες απόκλισης του οργανισμού από τη φυσιολογική λειτουργία Η βασική μας υπόθεση βασίζεται στο δεδομένο ότι το ανθρώπινο σώμα δεν έχει την τάση να αναπτύξει νόσο, αντιθέτως είναι γενετικά προγραμματισμένο να είναι υγιές. Έτσι η σταδιακή αποκατάσταση των παραπάνω παραγόντων οδηγεί σε μια σταθερή βελτίωση της λειτουργίας του οργανισμού.
Πρόκειται βέβαια για μια προσέγγιση που προϋποθέτει την ενεργή συμμετοχή του ατόμου. Πιθανόν να μην ταιριάζει σε όλους αλλά σίγουρα έχει αποτελέσματα.
Μέσα από την κλινική μας εμπειρία με χιλιάδες περιστατικά με αυτοάνοσα και χρόνια προβλήματα υγείας έχουμε δει ότι η βελτίωση της υγείας είναι εφικτή με τη χρήση των νέων εργαλείων της σύγχρονης Ιατρικής. Και αυτό δεν είναι δύσκολο, διότι η ίδια η φύση μας θέλει υγιείς. Αντιθέτως, απαιτείται σταθερή και συνεχής προσπάθεια για την πρόκληση της ασθένειας.
Κάντε το πρώτο βήμα σήμερα.
Στην Υγειά Σας!
Refs
Anthropogenic Pressure and Lifestyle are the Underlying Cause of Pandemic Chronic Diseases p. 233-243;
Tsoukalas, Dimitris; Sarandi, Evangelia; Tsatsakis, Aristides; Calina, Daniela.
Biology. Journal of Siberian Federal University. Biology / 2019, Vol. 12, Issue 3
Συντάκτης : Dr. Δημήτρης Τσουκαλάς
grizosgatos
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Οι τηλεοπτικοί σταθμοί...ψάχνονται στις Κάννες!
![Παραλίγο ατύχημα ΠΟΔΗΛΑΤΗ με… ΑΓΕΛΑΔΑ στην ποδηλατική διαδρομή (Πάλαιρος- Μύτικας) - [ΦΩΤΟ]](https://images.newsnowgreece.com/129/1296637/paraligo-atyxima-podilati-me-agelada-stin-podilatiki-diadromi-palairos--mytikas---foto-1-124x78.jpg)
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
