2019-12-04 12:40:11
Φωτογραφία για Επίκτητος «Η Ελευθερία»
Εκδόσεις Δώμα (2017)

Μέσα από αυτή τη νέα μετάφραση με κείμενα του Επίκτητου, που τιτλοφορούνται Ελευθερία προτείνεται πρώτα από όλα μια διαφορετική ανάγνωση της αρχαίας ελληνικής γραμματείας. Το βιβλίο αυτό, αποτελώντας το πρώτο της σειράς του εκδοτικού οίκου Δώμα, αποτελεί τρόπον τινά μια δήλωση, έναν άλλο τρόπο ανάγνωσης. Εκείνο που υποστηρίζουν οι ίδιοι, όπως διαβάζουμε στην ιστοσελίδα τους, είναι ότι το να τοποθετούμε την αρχαία ελληνική γραμματεία σε μια ομοιογενή ομάδα κειμένων ισοδυναμεί με το να τοποθετούμε την αρχαία Ελλάδα σε ένα απόμακρο βάθρο, σε κάτι απρόσιτο και μακρινό που μόνο ως γραμματειακά νεκρό είδος μπορεί να αντιμετωπιστεί. Λένε χαρακτηριστικά:

Απ’ όλους τους λαούς της Ευρώπης κανένας δεν έχει τόσο φτωχή σχέση με την ελληνική αρχαιότητα όσο οι σύγχρονοι Έλληνες. Δεν αγαπάνε οι Έλληνες την αρχαιότητα. Δεν την αγαπάνε με την ψυχή τους.

Δεν την αγαπάνε, γιατί δεν τη χαίρονται. Τη σέβονται, πειθήνια, αλλά δεν τη χαίρονται. Δεν τη χαίρονται, γιατί δεν την ξέρουν. Και δεν την ξέρουν, επειδή ανάμεσα σ’ αυτούς και στην αρχαιότητα μπαίνει ένα αδιαπέραστο φίλτρο που φράζει την επαφή. Οι Έλληνες μοιάζει νά ’ναι καταδικασμένοι να μη γνωρίσουν την Ελλάδα, επειδή είναι Έλληνες.


Κι όταν περιγράφουν την Ελευθερία του Επίκτητου σε μετάφραση του Θάνου Σαμαρτζή είναι επίσης ξεκάθαροι:

Ποιος άνθρωπος είναι ελεύθερος και ποιος δούλος; Πώς μπορούμε να ζήσουμε μια καλή ζωή; Πότε τα πράγματα κι οι καταστάσεις γίνονται αφέντες του εαυτού μας;

Το σώμα μας, η υγεία μας, το σπίτι κι η περιουσία μας δεν είναι δικά μας, υποστηρίζει ο Επίκτητος. Δεν βρίσκονται κάτω απ’ τον δικό μας έλεγχο και, επομένως, όταν επιθυμούμε κάποιο απ’ αυτά τα πράγματα, επιθυμούμε κάτι που δεν εξαρτάται από εμάς. Κι ο άνθρωπος που επιθυμεί πράγματα που δεν εξαρτώνται από τον ίδιο δεν μπορεί παρά να είναι ένας δούλος.

«Καθάρισε τις ιδέες σου, ώστε να μη δεθεί πάνω σου κάτι που δεν είναι δικό σου, να μην αναπτυχθεί μαζί σου κάτι ξένο, και να μη λυπηθείς αν φύγει από σένα. Και λέγε εξασκούμενος καθημερινά, όπως εξασκείσαι στο γυμναστήριο, όχι ότι κάνεις φιλοσοφία, αλλά ότι προσπαθείς να κερδίσεις την ελευθερία σου. Γιατί αυτή είναι η πραγματική ελευθερία».

Πραγματικά, όταν διαβάζεις το βιβλίο αυτό μένεις στο περιεχόμενό του. Δεν μπαίνεις στη διαδικασία να σκεφτείς ότι διαβάζεις έναν αρχαίο Έλληνα συγγραφέα. Δε σε φορτίζει με εισαγωγές, για να μάθεις πριν το διαβάσεις. Απλώς ανοίγεις την πρώτη σελίδα και μπαίνεις κατευθείαν στο κείμενο. Και δεν μπορείς να το αφήσεις, επειδή το περιεχόμενο είναι καθηλωτικό. Απλώς συνεχίζεις να διαβάζεις. Ξαφνιάζεσαι και σταματάς.

–Υπάρχει μήπως κάποιος άνθρωπος φαύλος που να έχει ξεφύγει από τη θλίψη κι απ’ το φόβο και την αποτυχία και τη ματαίωση;

-Ούτε ένας.

-Ούτε ένας λοιπόν δεν είναι ελεύθερος.

Και η ανάγνωση κυλά σα νερό. Ο Επίκτητος, πρώην δούλος και με μια σοβαρή αναπηρία, που τον κατέστησε κουτσό, λέει ξεκάθαρα ότι τίποτε δεν μας ανήκει. Κι όταν λέει τίποτε, εννοεί ούτε το ίδιο μας το σώμα. Δεν ορίζουμε, λέει, παρά μόνο τις αποφάσεις μας.

Τι μπορεί να γκρεμίσει ένα κάστρο; Όχι το σίδερο, όχι η φωτιά, αλλά οι αντιλήψεις των ανθρώπων. Αλλά αν μπορούμε να κατακτήσουμε το κάστρο μιας πόλης, δεν μπορούμε άραγε να κατακτήσουμε και το κάστρο του πυρετού των ωραίων κοριτσιών και συνολικά το εσωτερικό μας κάστρο; Να διώξουμε τους μέσα τυράννους μας, που μας διαφεντεύουν καθημερινά, άλλοτε μένοντας ίδιοι κι άλλοτε πάλι αλλάζοντας μορφή;

Ο Επίκτητος μιλά για την ελευθερία από κάθε σκέψη, επιθυμία και φόβο που γίνεται βαρίδιο για κάθε μας απόφαση. Μιλάει για την ελευθερία ως κατάσταση κι όχι σαν στόχο.

Όταν τελειώνεις την ανάγνωση της Ελευθερίας του Επίκτητου, νιώθεις ότι το ταξίδι σου μόλις έχει αρχίσει κι ότι τώρα ήρθε ο καιρός να αφήσεις τις δικαιολογίες και ν’ αναζητήσεις τη γνώση. Όχι την πληροφορία, όχι την συσσώρευση λέξεων στο μυαλό, αλλά το καθάρισμα της ψυχής από το περιττό. Κι αυτή είναι μια πράξη επαναστατική, επειδή ανατρέπει πρώτα όλες τις δικές σου βεβαιότητες κι ό,τι νόμιζες πως είσαι.

Δεν χαρίζουμε, λοιπόν, ούτε μια δασεία σε κανέναν πολιτικό, σε καμιά ακροδεξιά, ναζιστική, φασιστική γκρούπα. Ό,τιδήποτε μπορεί να αποτελέσει ουσιαστική μεταβλητή στην εξίσωση της ολιστικής απελευθέρωσης φύσης κι ανθρώπου είναι κομμάτι μας. Ως εκ τούτου, οι κινηματικές ή άλλες λοιπές αριστερές ακροβατικές «ταυτολογίες» περί αρχαίας ελληνικής γραμματείας και φασισμού μας προκαλούν… αρχαϊκά μειδιάματα. Η αλήθεια και η αυθεντική γνώση είναι το ίδιο πράγμα. Και δεν μας τρομάζει καμμία από τις δύο. Αντιθέτως, θεωρούμε δεδομένο πως δεν νοείται καμία απελευθερωτική προσπάθεια δίχως αυτές.

σύντροφοι για την Αναρχική απελευθερωτική δράση

https://anarchypress.wordpress.com/2019/11/24/%ce%b5%cf%80%ce%af%ce%ba%cf%84%ce%b7%cf%84%ce%bf%cf%82-%ce%b7-%ce%b5%ce%bb%ce%b5%cf%85%ce%b8%ce%b5%cf%81%ce%af%ce%b1/
olalathos
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ NEWSNOWGR.COM
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ