2020-02-24 12:00:33
Ανήσυχη, αν και όχι αιφνιδιασμένη –δεδομένο ότι, με όρους διεθνούς διπλωματικής πρακτικής, πρόκειται για ένα εύλογα αναμενόμενο ενδεχόμενο— εμφανίζεται η κυβέρνηση μετά την επιβεβαίωση ότι επίκειται σύντομα η ανάρτηση στην ιστοσελίδα της Διεύθυνσης Ωκεάνιων Υποθέσεων του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών του χάρτη οριοθέτησης των θαλάσσιων ζωνών Τουρκίας-Λιβύης τις οποίες ορίζει το μνημόνιο που υπογράφτηκε τον περασμένο Νοέμβριο από την Άγκυρα και την κυβέρνηση Φαγέζ αλ Σαράζ στην Τρίπολη.
Δικαιολογημένα ανήσυχη. Με την ανάρτηση του από τον ΟΗΕ, ο χάρτης των συντεταγμένων θαλάσσιας δικαιοδοσίας που ορίζει το τουρκολιβυκό μνημόνιο αποκτά χαρακτήρα επίσημου εγγράφου στις βάσεις δεδομένων του ΟΗΕ. Αυτό σημαίνει ότι αφήνονται στην Τουρκία τα περιθώρια να διαμηνύει —πράγμα που έχει ήδη αρχίσει να κάνει— ότι στην ουσία η ανάρτηση θα αποτελέσει και την επισημοποίηση του μνημονίου της με τη Λιβύη, αποδεσμεύοντας έτσι την ίδια να προχωρήσει σε έρευνες στις ζώνες αυτές.
Αυθαίρετες και μονομερείς από πλευράς Άγκυρας, οι οριοθετήσεις αυτές «αναγνωρίζουν» στην Κρήτη περιορισμένη επήρεια καθορισμού Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ), στην Κάσο, την Κάρπαθο και τη Ρόδο την ελάχιστη δυνατή επήρεια, ενώ σε μικρότερα νησιά, όπως το Καστελλόριζο, μηδενική επήρεια, ενώ, αντίθετα, για να επιτύχει την οριοθέτηση αυτή, η Άγκυρα έχει χρησιμοποιήσει ακατοίκητες τουρκικές βραχονησίδες, στις οποίες έχει αποδοθεί πλήρης επήρεια για τον καθορισμό ΑΟΖ.
Η θέση της ελληνικής πλευράς εμφανίζεται ιδιαιτέρως δυσχερής, δεδομένου ότι το τουρκολιβυκό μνημόνιο αποτελεί μια διμερή συμφωνία ανάμεσα σε δύο διεθνώς αναγνωρισμένες κυβερνήσεις, που σημαίνει ότι οι όποιες προσπάθειες της Αθήνας, στο ανώτατο δυνατό διπλωματικό επίπεδο, για να καταδείξει τις «γεωγραφικές ακροβασίες» της Άγκυρας, τα πραγματικά πολιτικά αποτελέσματα που μπορούν να επιτευχθούν είναι περιορισμένα.
Και καθίστανται ακόμη πιο περιορισμένα στη συγκυρία της πρόσφατης επιδείνωσης των σχέσεων Άγκυρας-Μόσχας μετά το ξέσπασμα της ανοιχτής συροτουρκικής σύγκρουσης στο Ιντλίμπ, στην οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες αναγνωρίζουν την ευκαιρία να προσεγγίσουν εκ νέου την Άγκυρα, αποφεύγοντας για το λόγο αυτό κάθε ανάμιξη στην ελληνοτουρκική κρίση.
Είχε επισημανθεί και από αυτήν εδώ τη στήλη ότι όσο το τουρκολιβυκό σύμφωνο θα αφήνεται, λόγω ελληνικής αβελτηρίας, να «πλανάται» στα όρια της διεθνούς νομιμότητας χωρίς σθεναρή αμφισβήτηση, θα κερδίζει χρόνο αναγνωρισιμότητας και πόντους νομιμοφάνειας, στα όρια της νομιμοποίησης λόγω αδράνειας. Αυτό, κατά μείζονα λόγο, τείνει να συμβεί σήμερα, ως «παράπλευρη απώλεια» της ανάρτησης του τουρκολιβυκού συμφώνου στον ΟΗΕ.
Αναφορικά με τις προθέσεις της Ουάσινγκτον, δεν χωρούν αυταπάτες. Το απόγευμα της περασμένης Τρίτης στην Αθήνα, στην αίθουσα Grande Ballroom του ξενοδοχείου Μεγάλη Βρετανία, συναντήθηκαν, μετά από πρόσκληση της δεξαμενής σκέψης «Το Δίκτυο» της κ. Άννας Διαμαντοπούλου, οι πρέσβεις των Ηνωμένων Πολιτειών, του Ισραήλ και της Τουρκίας, για να καταθέσουν την άποψή τους αναφορικά με τις «προϋποθέσεις για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο».
Στην τοποθέτησή του ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Αθήνα, κ. ο Τζέφρι Πάιατ, υπογράμμισε ότι η Τουρκία, λόγω της γεωγραφικής της θέσης, θα μπορούσε να γίνει «ενεργειακό σταυροδρόμι», και πρότεινε ανοιχτά να προσκληθεί και η Άγκυρα στο EastMed Gas forum, το «Φόρουμ για το Φυσικό Αέριο στην Ανατολική Μεσόγειο».
Περιττό να ειπωθεί ότι στην Grande Ballroom δεν υπήρξε η παραμικρή νύξη στο Μνημόνιο Άγκυρας-Τρίπολης Από την Ευρωπαϊκή Ένωση τι μπορεί να προσδοκά η Ελλάδα, μετά και την θεωρούμενη ως βέβαιη ανάρτηση του τουρκολιβυκού χάρτη στην ιστοσελίδα των Ηνωμένων Εθνών τις επόμενες μέρες είναι ένα άλλο κεφάλαιο. Ένα κεφάλαιο στο οποίο η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει σημειώσει αξιόλογες επιδόσεις. Το αντίθετο. Η Αθήνα υποτίμησε τη σημασία της Διαδικασίας του Βερολίνου για την επίλυση της λιβυκής κρίσης και δεν επεδίωξε με κάθε τρόπο να προσκληθεί να συμμετάσχει και η χώρα μας σε αυτήν. Χάθηκε έτσι μια μοναδική ευκαιρία να τεθεί η Ευρώπη —αλλά και συνολικά η διεθνής κοινότητα— απέναντι στις ευθύνες της αναφορικά με τους κινδύνους που συνεπάγεται η τουρκική παραβατικότητα για την ειρήνη στην ανατολική Μεσόγειο και, πιο συγκεκριμένα, τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και την άμεση αντανάκλασή τους σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Την περασμένη Κυριακή, στο περιθώριο της Διάσκεψης του Μονάχου, σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών, με θέμα τη φθίνουσα επιρροή της «Δύσης» και τις μεταλλάξεις που επισυμβαίνουν στις κοινωνίες των «δυτικών» χωρών, πραγματοποιήθηκε η δεύτερη φάση της Διαδικασίας του Βερολίνου. Η Ελλάδα ήταν και πάλι απούσα. Χάθηκε έτσι μια ακόμη ευκαιρία να καταστεί το ελληνοτουρκικό από διμερές θέμα σε πρόκληση με πολλούς αποδέκτες.
Λίγο πριν από την ανάρτηση του Μνημονίου Άγκυρας-Τρίπολης στην ιστοσελίδα των Ηνωμένων Εθνών, αυτά.
Κωστής Γιούργος
parapona-rodou
Δικαιολογημένα ανήσυχη. Με την ανάρτηση του από τον ΟΗΕ, ο χάρτης των συντεταγμένων θαλάσσιας δικαιοδοσίας που ορίζει το τουρκολιβυκό μνημόνιο αποκτά χαρακτήρα επίσημου εγγράφου στις βάσεις δεδομένων του ΟΗΕ. Αυτό σημαίνει ότι αφήνονται στην Τουρκία τα περιθώρια να διαμηνύει —πράγμα που έχει ήδη αρχίσει να κάνει— ότι στην ουσία η ανάρτηση θα αποτελέσει και την επισημοποίηση του μνημονίου της με τη Λιβύη, αποδεσμεύοντας έτσι την ίδια να προχωρήσει σε έρευνες στις ζώνες αυτές.
Αυθαίρετες και μονομερείς από πλευράς Άγκυρας, οι οριοθετήσεις αυτές «αναγνωρίζουν» στην Κρήτη περιορισμένη επήρεια καθορισμού Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ), στην Κάσο, την Κάρπαθο και τη Ρόδο την ελάχιστη δυνατή επήρεια, ενώ σε μικρότερα νησιά, όπως το Καστελλόριζο, μηδενική επήρεια, ενώ, αντίθετα, για να επιτύχει την οριοθέτηση αυτή, η Άγκυρα έχει χρησιμοποιήσει ακατοίκητες τουρκικές βραχονησίδες, στις οποίες έχει αποδοθεί πλήρης επήρεια για τον καθορισμό ΑΟΖ.
Η θέση της ελληνικής πλευράς εμφανίζεται ιδιαιτέρως δυσχερής, δεδομένου ότι το τουρκολιβυκό μνημόνιο αποτελεί μια διμερή συμφωνία ανάμεσα σε δύο διεθνώς αναγνωρισμένες κυβερνήσεις, που σημαίνει ότι οι όποιες προσπάθειες της Αθήνας, στο ανώτατο δυνατό διπλωματικό επίπεδο, για να καταδείξει τις «γεωγραφικές ακροβασίες» της Άγκυρας, τα πραγματικά πολιτικά αποτελέσματα που μπορούν να επιτευχθούν είναι περιορισμένα.
Και καθίστανται ακόμη πιο περιορισμένα στη συγκυρία της πρόσφατης επιδείνωσης των σχέσεων Άγκυρας-Μόσχας μετά το ξέσπασμα της ανοιχτής συροτουρκικής σύγκρουσης στο Ιντλίμπ, στην οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες αναγνωρίζουν την ευκαιρία να προσεγγίσουν εκ νέου την Άγκυρα, αποφεύγοντας για το λόγο αυτό κάθε ανάμιξη στην ελληνοτουρκική κρίση.
Είχε επισημανθεί και από αυτήν εδώ τη στήλη ότι όσο το τουρκολιβυκό σύμφωνο θα αφήνεται, λόγω ελληνικής αβελτηρίας, να «πλανάται» στα όρια της διεθνούς νομιμότητας χωρίς σθεναρή αμφισβήτηση, θα κερδίζει χρόνο αναγνωρισιμότητας και πόντους νομιμοφάνειας, στα όρια της νομιμοποίησης λόγω αδράνειας. Αυτό, κατά μείζονα λόγο, τείνει να συμβεί σήμερα, ως «παράπλευρη απώλεια» της ανάρτησης του τουρκολιβυκού συμφώνου στον ΟΗΕ.
Αναφορικά με τις προθέσεις της Ουάσινγκτον, δεν χωρούν αυταπάτες. Το απόγευμα της περασμένης Τρίτης στην Αθήνα, στην αίθουσα Grande Ballroom του ξενοδοχείου Μεγάλη Βρετανία, συναντήθηκαν, μετά από πρόσκληση της δεξαμενής σκέψης «Το Δίκτυο» της κ. Άννας Διαμαντοπούλου, οι πρέσβεις των Ηνωμένων Πολιτειών, του Ισραήλ και της Τουρκίας, για να καταθέσουν την άποψή τους αναφορικά με τις «προϋποθέσεις για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο».
Στην τοποθέτησή του ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Αθήνα, κ. ο Τζέφρι Πάιατ, υπογράμμισε ότι η Τουρκία, λόγω της γεωγραφικής της θέσης, θα μπορούσε να γίνει «ενεργειακό σταυροδρόμι», και πρότεινε ανοιχτά να προσκληθεί και η Άγκυρα στο EastMed Gas forum, το «Φόρουμ για το Φυσικό Αέριο στην Ανατολική Μεσόγειο».
Περιττό να ειπωθεί ότι στην Grande Ballroom δεν υπήρξε η παραμικρή νύξη στο Μνημόνιο Άγκυρας-Τρίπολης Από την Ευρωπαϊκή Ένωση τι μπορεί να προσδοκά η Ελλάδα, μετά και την θεωρούμενη ως βέβαιη ανάρτηση του τουρκολιβυκού χάρτη στην ιστοσελίδα των Ηνωμένων Εθνών τις επόμενες μέρες είναι ένα άλλο κεφάλαιο. Ένα κεφάλαιο στο οποίο η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει σημειώσει αξιόλογες επιδόσεις. Το αντίθετο. Η Αθήνα υποτίμησε τη σημασία της Διαδικασίας του Βερολίνου για την επίλυση της λιβυκής κρίσης και δεν επεδίωξε με κάθε τρόπο να προσκληθεί να συμμετάσχει και η χώρα μας σε αυτήν. Χάθηκε έτσι μια μοναδική ευκαιρία να τεθεί η Ευρώπη —αλλά και συνολικά η διεθνής κοινότητα— απέναντι στις ευθύνες της αναφορικά με τους κινδύνους που συνεπάγεται η τουρκική παραβατικότητα για την ειρήνη στην ανατολική Μεσόγειο και, πιο συγκεκριμένα, τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και την άμεση αντανάκλασή τους σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Την περασμένη Κυριακή, στο περιθώριο της Διάσκεψης του Μονάχου, σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών, με θέμα τη φθίνουσα επιρροή της «Δύσης» και τις μεταλλάξεις που επισυμβαίνουν στις κοινωνίες των «δυτικών» χωρών, πραγματοποιήθηκε η δεύτερη φάση της Διαδικασίας του Βερολίνου. Η Ελλάδα ήταν και πάλι απούσα. Χάθηκε έτσι μια ακόμη ευκαιρία να καταστεί το ελληνοτουρκικό από διμερές θέμα σε πρόκληση με πολλούς αποδέκτες.
Λίγο πριν από την ανάρτηση του Μνημονίου Άγκυρας-Τρίπολης στην ιστοσελίδα των Ηνωμένων Εθνών, αυτά.
Κωστής Γιούργος
parapona-rodou
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Χωρίς τον Γιώργο Παπαδάκη η σημερινή εκπομπή
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
