2020-10-24 15:25:25
Αλλεπάλληλα «γιατί» από έναν βετεράνο που αιχμαλωτίσθηκε στο μέτωπο του '40 «Δεν είνε κοινός άνθρωπος ο φίλος μας. Ούτε η θέσις την οποίαν κατέχει εις την Ιταλίαν είνε συνήθης, ούτε η μέχρι τούδε δράσις του, ούτε η μόρφωσις και η αγωγή του. Είχαμε την ευκαιρία να τον συναντήσωμεν και να μιλήσουμε μαζί γι΄αυτό και για εκείνο, και ένα σωρό άλλα πράγματα, και ιδιαιτέρως βέβαια για τον πόλεμο.
Τρείς φορές τραυματίας από άλλους πολέμους, κατάφορτος από παράσημα, ηθέλησε να παραστή και εις τον... θρίαμβον της πατρίδος του εις την Αλβανίαν.
Εχάλασε τον κόσμον για να σταλή εκεί. Εκινητοποίησεν όσα μέσα ημπορούσε, και έτσι τον περασμένο μήνα έφθασεν εις την Αλβανίαν. Ετοποθετήθη σε ένα τάγμα. Την επομένη ημέρα το τάγμα του έχασε την επαφή με το σύνταγμα εις το οποίον ανήκε, γιατί ο συνταγματάρχης το έσκασε Έμειναν τέσσαρες ημέρες νηστικοί μέσα στα χιόνια, ανθιστάμενοι σε ελληνικές επιθέσεις. Κατόπιν παρεδόθησαν, και σε δυό-τρεις ημέρες ευρέθη αιχμάλωτος εδώ.
Πως του συνέβησαν όλα αυτά, καλά-καλά δεν εκατάλαβε και ο ίδιος. Κυριολεκτικώς τα έχει χαμένα. Η ιδέα περί θριάμβων, τα ¨ακατανίκητα ιταλικά όπλα¨, η ¨άφθαστος ιταλική αεροπορία¨, η ¨προέλασις¨ προς τας Αθήνας, όλα αυτά κατέρρευσαν μέσα σε ολίγας ημέρας.
Δεν ηξεύρει τι να σκεφθή, και τι να ειπή. Γαλουχημένος μέσα εις τον φασισμόν, φανατισμένος από τα διδάγματά του, είχε πλάσει και αυτός ένα μύθον, και ο μύθος του έγινε θρύψαλα. Διερωτάται τι θα γίνη με αυτήν την αλβανικήν υπόθεσιν, και προσπαθεί να εννοήση διατί έγινεν αυτός ο πόλεμος. Ζητεί να τον διαφωτίσουμε εμείς.
-Αλλά εμείς δεν γνωρίζουμε τίποτα. Εσείς εκάνατε τον πόλεμον, εσείς τον ετοιμάσατε, και εάν τώρα ευρίσκεσθε εις την Αλβανία άσχημα μπλεγμένοι, μόνοι σας μπερδευτήκατε. Αλλά γιατί να μπερδευτήτε;
Ο φίλος μας είνε καταφανώς ειλικρινής, και προφανώς ομιλεί την αλήθειαν όταν λέγη:
-Σας ορκίζομαι ότι και εγώ δεν ηξεύρω. Δεν ημπορώ να εννοήσω γιατί έγινε αυτός ο πόλεμος.
-Σας εκάναμε τίποτα;
-Όχι.
-Σας επειράξαμε;
-Όχι.
-Είχατε εδώ σκλαβωμένους αδελφούς και θελήσατε να τους ελευθερώσετε;
-Όχι.
-Είχατε πληροφορίας ότι εμείς επρόκειτο να σας επιτεθούμε για να σας πάρουμε το Τουρίνο ή το Μιλάνο;
-Όχι.
-Λοιπόν;
-Δεν ημπορώ να εννοήσω. Ίσως φιλοδοξίαι, ίσως η ιδέα μιας ευκόλου νίκης, ίσως...
Εις αυτά λοιπόν τα όχι, και εις αυτά τα ίσως, ευρίσκεται, ή μάλλον πρέπει να ευρίσκεται το δράμα κάθε εντίμου ανθρώπου εις την Ιταλίαν. Κάθε τέτοιος άνθρωπος, όπως και ο συνομιλητής μου, αντιμετωπίζει σήμερα αυτό το φοβερόν ερώτημα. Γιατί; Γιατί ο πόλεμος κατά της Ελλάδος; Γιατί ο διασυρμός και το ρεζιλήκι; Γιατί οι καθημερινοί κόλαφοι; Και εις όλα αυτά τα διατί, δεν υπάρχει κανένα διότι, καμμιά απάντησις, καμμιά δικαιολογία, καμμιά λογική.
Και όχι μόνον αυτό, αλλά υπάρχει και η φοβερά υποψία. Μήπως η αρπακτική διάθεσις και μόνον, μας ώθησεν έως εκεί; Μήπως πληρώνουμε τας φιλοδοξίας κανενός ασυνειδήτου παράφρονος; Μήπως επροδόθημεν;
Και διά τον αιχμάλωτον, ο οποίος γνωρίζει να βλέπη και θέλει να βλέπη, γεννάται και μια απορία ακόμη τραγικωτέρα. Την απορίαν την διατυπώνει ο ίδιος ο συνομιλητής μας:
-Γιατί αυτός ο πόλεμος εναντίον ενός έθνους, το οποίον είνε κατά πάντα άξιον να ζήση ελεύθερον;
Ο Ιταλός αξιωματικός, ο οποίος μας εγνώρισεν ως πολεμιστάς, και ως κράτος, δεν έχει παρά λόγους θαυμασμού δι΄ημάς:
-Έχετε πολιτισμόν. Έχετε ήθος. Έχετε ψυχήν...
-Και τους πολεμιστάς μας...
-Είνε εξαιρετικοί. Έχουν ήδη γράψει μίαν ιστορία, που τίποτε δεν ημπορεί πλέον να ξεγράψη...
-Και σε τί, νομίζετε, διακρίνονται, κυρίως, οι στρατιώται μας;
-Εις την λόγχην! Άχ, κύριε μου, δεν ημπορείτε να φαντασθήτε τι φοβερό πράγμα είνε επίθεσις Ελλήνων ευζώνων με τη λόγχη, με φωνές, και μάλιστα τη νύχτα. Τίποτα δεν τους σταματάει. Εγώ έχω πολεμήσει εναντίον των δυναμιτέρος εις την Ισπανία, και εναντίον των Βάσκων, οι οποίοι θεωρούνται άριστοι πολεμισταί, αλλά τέτοιο πράγμα, σαν κι΄αυτό που είδα στην Αλβανία, δεν έχω ξαναϊδεί.
Να προσθέσουμε τίποτα εμείς; ».
(Πρωία, 1941, Γ. Ν. Δρόσος)
Θωμάς Σιταράς, Συγγραφέας-Αθηναιογράφος, FB: Σιταράς Θωμάς
Από τις εκδόσεις ΜΙΝΩΑΣ κυκλοφορούν τα βιβλία του ¨Ξεφυλλίζοντας παλιές εφημερίδες –Τα καλύτερα της Παλιάς Αθήνας¨ και ¨Καλό Βόλι –Οι κάλπες και τα τερτίπια μιας άλλης εποχής 1864-1940. anatakti
Τρείς φορές τραυματίας από άλλους πολέμους, κατάφορτος από παράσημα, ηθέλησε να παραστή και εις τον... θρίαμβον της πατρίδος του εις την Αλβανίαν.
Εχάλασε τον κόσμον για να σταλή εκεί. Εκινητοποίησεν όσα μέσα ημπορούσε, και έτσι τον περασμένο μήνα έφθασεν εις την Αλβανίαν. Ετοποθετήθη σε ένα τάγμα. Την επομένη ημέρα το τάγμα του έχασε την επαφή με το σύνταγμα εις το οποίον ανήκε, γιατί ο συνταγματάρχης το έσκασε Έμειναν τέσσαρες ημέρες νηστικοί μέσα στα χιόνια, ανθιστάμενοι σε ελληνικές επιθέσεις. Κατόπιν παρεδόθησαν, και σε δυό-τρεις ημέρες ευρέθη αιχμάλωτος εδώ.
Πως του συνέβησαν όλα αυτά, καλά-καλά δεν εκατάλαβε και ο ίδιος. Κυριολεκτικώς τα έχει χαμένα. Η ιδέα περί θριάμβων, τα ¨ακατανίκητα ιταλικά όπλα¨, η ¨άφθαστος ιταλική αεροπορία¨, η ¨προέλασις¨ προς τας Αθήνας, όλα αυτά κατέρρευσαν μέσα σε ολίγας ημέρας.
Δεν ηξεύρει τι να σκεφθή, και τι να ειπή. Γαλουχημένος μέσα εις τον φασισμόν, φανατισμένος από τα διδάγματά του, είχε πλάσει και αυτός ένα μύθον, και ο μύθος του έγινε θρύψαλα. Διερωτάται τι θα γίνη με αυτήν την αλβανικήν υπόθεσιν, και προσπαθεί να εννοήση διατί έγινεν αυτός ο πόλεμος. Ζητεί να τον διαφωτίσουμε εμείς.
-Αλλά εμείς δεν γνωρίζουμε τίποτα. Εσείς εκάνατε τον πόλεμον, εσείς τον ετοιμάσατε, και εάν τώρα ευρίσκεσθε εις την Αλβανία άσχημα μπλεγμένοι, μόνοι σας μπερδευτήκατε. Αλλά γιατί να μπερδευτήτε;
Ο φίλος μας είνε καταφανώς ειλικρινής, και προφανώς ομιλεί την αλήθειαν όταν λέγη:
-Σας ορκίζομαι ότι και εγώ δεν ηξεύρω. Δεν ημπορώ να εννοήσω γιατί έγινε αυτός ο πόλεμος.
-Σας εκάναμε τίποτα;
-Όχι.
-Σας επειράξαμε;
-Όχι.
-Είχατε εδώ σκλαβωμένους αδελφούς και θελήσατε να τους ελευθερώσετε;
-Όχι.
-Είχατε πληροφορίας ότι εμείς επρόκειτο να σας επιτεθούμε για να σας πάρουμε το Τουρίνο ή το Μιλάνο;
-Όχι.
-Λοιπόν;
-Δεν ημπορώ να εννοήσω. Ίσως φιλοδοξίαι, ίσως η ιδέα μιας ευκόλου νίκης, ίσως...
Εις αυτά λοιπόν τα όχι, και εις αυτά τα ίσως, ευρίσκεται, ή μάλλον πρέπει να ευρίσκεται το δράμα κάθε εντίμου ανθρώπου εις την Ιταλίαν. Κάθε τέτοιος άνθρωπος, όπως και ο συνομιλητής μου, αντιμετωπίζει σήμερα αυτό το φοβερόν ερώτημα. Γιατί; Γιατί ο πόλεμος κατά της Ελλάδος; Γιατί ο διασυρμός και το ρεζιλήκι; Γιατί οι καθημερινοί κόλαφοι; Και εις όλα αυτά τα διατί, δεν υπάρχει κανένα διότι, καμμιά απάντησις, καμμιά δικαιολογία, καμμιά λογική.
Και όχι μόνον αυτό, αλλά υπάρχει και η φοβερά υποψία. Μήπως η αρπακτική διάθεσις και μόνον, μας ώθησεν έως εκεί; Μήπως πληρώνουμε τας φιλοδοξίας κανενός ασυνειδήτου παράφρονος; Μήπως επροδόθημεν;
Και διά τον αιχμάλωτον, ο οποίος γνωρίζει να βλέπη και θέλει να βλέπη, γεννάται και μια απορία ακόμη τραγικωτέρα. Την απορίαν την διατυπώνει ο ίδιος ο συνομιλητής μας:
-Γιατί αυτός ο πόλεμος εναντίον ενός έθνους, το οποίον είνε κατά πάντα άξιον να ζήση ελεύθερον;
Ο Ιταλός αξιωματικός, ο οποίος μας εγνώρισεν ως πολεμιστάς, και ως κράτος, δεν έχει παρά λόγους θαυμασμού δι΄ημάς:
-Έχετε πολιτισμόν. Έχετε ήθος. Έχετε ψυχήν...
-Και τους πολεμιστάς μας...
-Είνε εξαιρετικοί. Έχουν ήδη γράψει μίαν ιστορία, που τίποτε δεν ημπορεί πλέον να ξεγράψη...
-Και σε τί, νομίζετε, διακρίνονται, κυρίως, οι στρατιώται μας;
-Εις την λόγχην! Άχ, κύριε μου, δεν ημπορείτε να φαντασθήτε τι φοβερό πράγμα είνε επίθεσις Ελλήνων ευζώνων με τη λόγχη, με φωνές, και μάλιστα τη νύχτα. Τίποτα δεν τους σταματάει. Εγώ έχω πολεμήσει εναντίον των δυναμιτέρος εις την Ισπανία, και εναντίον των Βάσκων, οι οποίοι θεωρούνται άριστοι πολεμισταί, αλλά τέτοιο πράγμα, σαν κι΄αυτό που είδα στην Αλβανία, δεν έχω ξαναϊδεί.
Να προσθέσουμε τίποτα εμείς; ».
(Πρωία, 1941, Γ. Ν. Δρόσος)
Θωμάς Σιταράς, Συγγραφέας-Αθηναιογράφος, FB: Σιταράς Θωμάς
Από τις εκδόσεις ΜΙΝΩΑΣ κυκλοφορούν τα βιβλία του ¨Ξεφυλλίζοντας παλιές εφημερίδες –Τα καλύτερα της Παλιάς Αθήνας¨ και ¨Καλό Βόλι –Οι κάλπες και τα τερτίπια μιας άλλης εποχής 1864-1940. anatakti
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Νέο δραματικό μήνυμα από Μέρκελ: «Περιορίστε τις επαφές σας»
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
