Κάπα. Το υφαντό πανωφόρι του τσοπάνη. -Γράφει η Δρ. Μαρία Ν. Αγγέλη.

2020-11-18 19:23:34

Γράφει η Δρ. Μαρία Ν.Αγγέλη e-mail:[email protected]

Ο γεροβοσκός

Πάνω στην καπότα μου,

Φορεσιά και στρώμα μου,

Είδα ονείρατα γυρτός

Ξυπνητός και κοιμιστός

Ζαχαρίας Παπαντωνίου

Κάπα είναι ένα υφαντό, μάλλινο πανωφόρι με κουκούλα, «κατσούλα», όπως τη λέγανε στο Ξηρόμερο Αιτωλοακαρνανίας. Αυτό το πανωφόρι ήταν απαραίτητο ένδυμα για τον τσοπάνη που ήταν νυχθημερόν κοντά στο κοπάδι του.

Κατασκευή της κάπας

Ύφανση: το ύφασμα για την κατασκευή της κάπας ήταν χειροποίητο. Υφαινόταν στον αργαλειό από τη γυναίκα του τσοπάνη. Η υφάντρα χρησιμοποιούσε νήματα από μαλλιά προβάτων και γιδιών. Τα έγνεθε με τα χέρια της στη ρόκα, την «ηλακάτη». Ρόκα είναι ένα ειδικό διχαλωτό ξύλο στο οποίο τοποθετείται μια ποσότητα μαλλιού για γνέσιμο.Το μαλλί των προβάτων το έκανε στημόνι και το μαλλί των γιδιών υφάδι

. Χρησιμοποιώ όρους που χρησιμοποιούσε η υφάντρα στον αργαλειό της. Στο Λευκαδίτικο Λεξικό του Π. Κοντομίχη, μελετητή του λαϊκού πολιτισμού της Λευκάδας, διαβάζουμε:Στημόνι: το νήμα του αργαλειού που έχει θέση κατά μήκος του αργαλειού και που ανάμεσα από αυτό περνάει το υφάδι. Υφάδι: το νήμα του αργαλειού που περνάει οριζόντια από τις κάθετες κλωστές του στημονιού με ένα εργαλείο τη σαϊτα.

Μετά την ύφανση έβγαινε το μάλλινο ύφασμα το οποίο περνούσε στο επόμενο στάδιο επεξεργασίας. Στελνόταν στη νεροτριβή για να νεροτριβιστεί. Στη «νερτρουβιά», για να χρησιμοποιήσω πάλι μια λέξη από το ξηρομερίτικο ιδίωμα. Μετά τη νεροτριβή γινόταν αφράτο, κατάλληλο για κόψιμο και ράψιμο.

Διαβάστε περισσότερα » ximeronews

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ