FAST: Το μεγαλύτερο αστεροσκοπείο στον κόσμο

 Στις αρχές του περασμένου μήνα είχαμε την κατάρρευση του Arecibo Observatory, το εμβληματικό αστεροσκοπείου που για αρκετά χρόνια κατείχε τον τίτλο του μεγαλύτερου στον κόσμο. Η πρωτιά χάθηκε το 2016 από το FAST που έχτισαν οι Κινέζοι στην Pingtang (περιφέρεια Guizhou) και πλέον είναι έτοιμοι να το ανοίξουν για τη διεθνή κοινότητα μέσα στο 2021.

Το FAST (Five-hundred-meter Aperture Spherical Telescope) εμφανίστηκε ως ιδέα το 1994, αλλά χρειάστηκε να φτάσουμε στο 2007 μέχρι να εγκριθεί το σχέδιο και η κατασκευή του ξεκίνησε το 2011. Μέχρι να ολοκληρωθεί το 2016, περίπου 10.000 κάτοικοι της περιοχής αναγκάστηκαν να μετοικήσουν, ενώ το συνολικό κόστος βγήκε σχεδόν διπλάσιο από τον αρχικό προϋπολογισμό (περίπου €150 εκατ. αντί €88 εκατ.).

Η διάμετρος του FAST φτάνει τα 500 μέτρα, ωστόσο, εκμεταλλεύονται για τις παρατηρήσεις μόνο τα 300m. Η ευαισθησία του είναι τρεις φορές μεγαλύτερη από αυτήν του Arecibo και σε διπλάσια γωνία (40° αντί 20°), και αξίζει να σημειωθεί ότι απαγορεύεται η χρήση κινητών τηλεφώνων και υπολογιστών σε ακτίνα 5km προκειμένου να μην υπάρχει καμία απολύτως παρεμβολή στις μετρήσεις του.

Το “πρόβλημα” με το FAST ήταν ότι μέχρι σήμερα το εκμεταλλευόταν μόνο Κινέζοι ερευνητές, οι οποίοι ασχολήθηκαν κυρίως με τον εντοπισμό pulsars (αστέρες νετρονίων που περιστρέφονται με πολύ μεγάλη ταχύτητα και εκπέμπουν ακτινοβολία σε συγκεκριμένες τακτικές περιόδους). Με την πτώση του Arecibo, η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα υποδέχεται προφανώς με χαρά την απόφαση της Κίνας για μεγαλύτερη εξωστρέφεια. Οι ερευνητές απ’ όλο τον κόσμο θα μπορούν να εκμεταλλευτούν τις δυνατότητες του FAST για τις μετρήσεις τους, ενώ η Κίνα θα ισχυροποιήσει ακόμη περισσότερο τη θέση της στην εξερεύνηση του Διαστήματος, έχοντας θέσει στόχο να αποκτήσει ηγετικό ρόλο και σε αυτόν τον τομέα μέχρι το 2035.