2021-01-11 13:07:59
Πρώην υπουργοί, τέως και νυν βουλευτές, επιτελικά στελέχη της ΕΛ.ΑΣ και υπάλληλοι διηγούνται για πρώτη φορά άγνωστες στιγμές από την «πολιορκία» του ελληνικού Κοινοβουλίου «Η Δημοκρατία τετέλεσται» ήταν γραμμένη στα βλέμματα όλων, όσων βίωσαν λεπτό προς λεπτό τις «ώρες μάχης» μπροστά στο Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη την καυτή διετία 2011– 2012, σε περίπτωση που τα «τείχη των ΜΑΤ» έπεφταν, τα οποία περιφρουρούσαν εκείνες τις ώρες όχι μόνο την ελληνική Βουλή, αλλά κοντά της και την ελληνική Δημοκρατία.
Η εισβολή στο αμερικανικό Καπιτώλιο στα μέσα της εβδομάδας από υποστηρικτές του απερχόμενου Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ πλήγωσε ανεπανόρθωτα το αμερικανικό γόητρο, χαρακώνοντας σε παγκόσμια απευθείας μετάδοση το προσωπείο των ΗΠΑ ως άτρωτης υπερδύναμης. Εκτός από το γραφικό των ενδυματολογικών προτιμήσεων των εισβολέων, ορισμένοι εκ των οποίων όρμησαν στο ναό της αμερικανικής δημοκρατίας φορώντας προβιές και κέρατα ζώων, οι πρωτόγνωρες εικόνες πολιτικής κρίσης στην Ουάσιγκτον ανέσυραν σχεδόν αυτόματα μνήμες και βιώματα της τελευταίας δεκαετίας από την Πλατεία Συντάγματος, όπου παρόμοιες κρεμάλες, πανό, συνθήματα και αποδοκιμασίες έφεραν ένα βήμα πριν το κατώφλι της Βουλής των Ελλήνων την περίοδο 2011 -2012 τους «Αγανακτισμένους».
Άγνωστες πτυχές και επιχειρησιακοί στόχοι της «πολιορκίας» του Κοινοβουλίου στα χρόνια των πρώτων μνημονίων αναβιώνουν μέσα από τις μαρτυρίες των βασικών πρωταγωνιστών της εποχής, καθώς σοκαρισμένοι και συγκινημένοι οι περισσότεροι από την εισβολή στο Καπιτώλιο, περιγράφουν στο «protothema.gr» πως καταλήφθηκαν από αναμνήσεις και συνειρμούς για την κρίσιμη εκείνη ελληνική διετία, όταν είδαν να «καίγεται» το προαύλιο της αμερικανικής Βουλής.
Κουμουτσάκος: «Με είχαν στοχοποιήσει από το 2010»
Το τοξικό πολιτικό κλίμα της εποχής είχε αρχίσει να διαμορφώνεται από πολύ νωρίς, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις μιας ανερμάτιστης έκρηξης, την οποία βίωσε έντονα ο βουλευτής της ΝΔ, Γιώργος Κουμουτσάκος, ο οποίος μπήκε στο στόχαστρο φασιστικών ομάδων, με αποτέλεσμα τον ξυλοδαρμό του στο συλλαλητήριο για την Γενοκτονία των Ποντίων, το 2015. Αφορμή αποτέλεσε μια δήλωσή του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 2010, περιγράφοντας ήδη από τότε πως «τον τελευταίο καιρό ένα μαύρο σύννεφο, όλο και πυκνότερο, απλώνεται στην Ευρώπη. Η εκλογική άνοδος σχηματισμών και κομμάτων μιας μισαλλόδοξης, ξενοφοβικής, συχνά ρατσιστικής, εξτρεμιστικής Δεξιάς έχει σημαδεύσει τις πολιτικές εξελίξεις σε πολλά κράτη-μέλη. Ακόμα και στη Σουηδία. Είναι οιωνός που δεν μπορούμε να αγνοήσουμε». ‘Έκτοτε και για τα επόμενα πέντε χρόνια, «με είχαν στοχοποιήσει» καταθέτει ο βουλευτής, ενώ αποκαλύπτει ότι «ένοιωθα την ανάσα τους μέσα στη Βουλή (σ.σ. για τη Χρυσή Αυγή), γιατί ήμουν ένας άνθρωπος που ήμουν απέναντί τους, το ένοιωθαν και δεν τους απηύθυνα το λόγο και ποτέ», καθώς αισθανόταν την απειλή να πλανάται πάνω του ακόμη και τις ώρες του κοινοβουλευτικού ελέγχου.
Λοβέρδος: «Ήθελα μια διμοιρία ΜΑΤ για να κυκλοφορήσω»
Πέρα από τις πολιτικές και ιδεολογικές ανακατατάξεις στην ΕΕ την ίδια περίοδο, σημείο τομής για την έκρηξη στους αθηναϊκούς δρόμους και τις πλατείες αποτέλεσε η ανακοίνωση στις 23 Απριλίου του 2010 της υπαγωγής της χώρας στον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης από τον τότε Πρωθυπουργό, με φόντο το ακριτικό Καστελόριζο. Η άνοιξη του ίδιου χρόνου σημαδεύτηκε από μεγάλες κινητοποιήσεις, με την πρώτη σοβαρή κρίση, αυτή της στιγμής που παραδίνεται στις φλόγες των διαδηλωτών η Τράπεζα Marfin στην οδό Σταδίου, στοιχίζοντας τη ζωή σε τρεις εργαζόμενους. Μεταφέροντας την ατμόσφαιρα της εποχής, «στο δρόμο παίζανε ξύλο με ρόπαλα. Εγώ για να κυκλοφορήσω, ήθελα μια διμοιρία ΜΑΤ. Ο συνεργάτης μου ήταν δύο μήνες στο «Σωτηρία», μετά από προπηλακισμό που δεχτήκαμε στους Αγίους Αναργύρους» θυμάται ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Ανδρέας Λοβέρδος, αδυνατώντας να ξεχάσει και την ημέρα της «πολιορκίας» της Βουλής. «Δεν μπορούσα να μπω από τη Βασιλίσσης Σοφίας και κατευθύνθηκα από την Ηρώδου Αττικού προς τη Βουλή, για να μπω δηλαδή από το Μαξίμου. Μου κοπανάγανε το αυτοκίνητο, μου ξηλώσανε τους υαλοκαθαριστήρες και μου χτυπάγανε τα τζάμια. Με τα πολλά, μπήκα στη Βουλή» περιγράφει ο κ. Λοβέρδος, αλλά και οι συνθήκες εντός του Κοινοβουλίου δεν ήταν ιδεατές.
«Ήμασταν εγκλωβισμένοι μέσα, δεν ξέραμε αν είχαμε κυβέρνηση, αν είχαμε Βουλή, άλλοι κλαίγανε μέσα, καίγανε πράγματα στον Άγνωστο Στρατιώτη» εξηγεί ο ίδιος, προσθέτοντας πως «το μόνο που αποφεύχθηκε ήταν ότι δεν μπήκαν μέσα. Ήμασταν περικυκλωμένοι». Όντας ακόμη στην κυβέρνηση, «με άλλους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, χωρισμένοι σε ομάδες, γυρίζαμε στο δεύτερο όροφο -που ήταν τα γραφεία μας- γύρω γύρω στους διαδρόμους επί ώρες, για να αναπνέουμε, γιατί είχε το λιγότερο καπνογόνο έξω, ενώ οι αίθουσες μέσα ήταν γεμάτες καπνό» δεν μπορεί να ξεχάσει μέχρι σήμερα ο πρώην υπουργός.
Βούγιας: Γινόταν «μάχες σώμα με σώμα» στα σκαλοπάτια
Τα σύννεφα δακρυγόνων και καπνογόνων είχαν σκεπάσει από νωρίς το βράδυ της 31ης Μάϊου 2011 την Πλατεία Συντάγματος, καθώς διαδηλωτές που βρισκόταν στα Προπύλαια για την ομιλία του Μίκη Θεοδωράκη, στο πλαίσιο εκδήλωσης της Πρυτανείας του Πανεπιστημίου Αθηνών κατευθύνθηκαν μετά το τέλος της προς το Σύνταγμα, για να ενωθούν εκεί με τους «Αγανακτισμένους», στην έβδομη συνεχόμενη τότε ημέρα των κινητοποιήσεών τους. «Εμείς το ξέραμε ότι θα έρθουνε και ήμασταν πολύ καλά προετοιμασμένοι» υποστηρίζει ο Σπύρος Βούγιας, γυρίζοντας το χρόνο πίσω σε εκείνες τις ώρες. «Ήμουν, τότε, υφυπουργός προστασίας του πολίτη, τις μέρες που ψηφιζόταν το πρώτο μνημόνιο, η Αθήνα φλέγονταν κυριολεκτικά από τις αντιδράσεις και η Βουλή πολιορκούνταν συχνά από τους διαδηλωτές που επιχειρούσαν να εισβάλουν, φωνάζοντας το τρομακτικό σύνθημα «να καεί...» υπενθυμίζει ο κ. Βούγιας. Με πολιτικό του προϊστάμενο τον Μιχάλη Χρυσοχοϊδη, ο ίδιος θυμάται πως «ήμουν όμως μέσα στη Βουλή, όπου ήταν συγκεντρωμένοι όλοι οι βουλευτές για το νομοθετικό έργο και τις κρίσιμες ψηφοφορίες των ημερών».
«Παρακολουθούσα συνεχώς την πορεία των «μαχών σώμα με σώμα» που διεξάγονταν στις σκάλες πίσω από τον Άγνωστο Στρατιώτη, ενημέρωνα τους αγωνιούντες συναδέλφους για τις εξελίξεις και τους διαβεβαίωνα πως οι αστυνομικές δυνάμεις θα αντέξουν την πίεση (χωρίς, βέβαια, να έχω καμμιά βεβαιότητα για την τελική έκβαση των συγκρούσεων)», ομολογεί σήμερα. Εκ των υστέρων, βέβαια, «σημασία έχει να πούμε πως, με βάση την ένταση και το κλίμα της περιόδου εκείνης, αν οι αστυνομικές δυνάμεις υποχωρούσαν, οι επιπτώσεις της εισβολής στο Ελληνικό Κοινοβούλιο δεν θα ήταν μόνο συμβολικές (πλήγμα στη Δημοκρατική λειτουργία του πολιτεύματος) αλλά και ιδιαίτερα οδυνηρές, φτάνοντας πολύ πιθανόν και σε ανθρώπινες απώλειες», καταλήγει ο κ. Βούγιας.
Αρβανιτίδης: «Θα μπουν! Τετέλεσται η Δημοκρατία»
Παρότι δεν υπήρξαν θύματα, η ανασφάλεια περίσσευε τις στιγμές εκείνες στους βουλευτές που παρακολουθούσαν από τα παράθυρα της Βουλής ομάδες ατόμων να «φράζουν» τις εξόδους του κτιρίου, θέτοντας τους ίδιους και το Κοινοβούλιο σε «κατάσταση πολιορκίας». «Τα δακρυγόνα ήταν παντού στο κτίριο της Βουλής» αναφέρει ο Βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Γιώργος Αρβανιτίδης, ο οποίος παρέμενε εγκλωβισμένος επί ώρες, μέσα στο κτίριο του Κοινοβουλίου. Χωρίς να έχει πλήρη εικόνα του τι συνέβαινε έξω «όταν πια οι διαδηλωτές είχαν πλησιάσει στον Άγνωστο Στρατιώτη, οι σκέψεις ήταν υπερβολικές και ανάκατες για τον καθένα: Θα μπουν! Τετέλεσται η δημοκρατία» αφηγείται ο βουλευτής, ανασύροντας από την μνήμη του συγκλονιστικές εικόνες. Ανεξάρτητα από κόμματα, «οι βουλευτές κοιτούσαμε ο ένας τον άλλο στα μάτια και τα μάτια όλων ήταν γεμάτα ανασφάλεια. Μείναμε όλοι οι βουλευτές μέσα στο εντευκτήριο να κοιτάμε ο ένας τον άλλο, ενώ η Βουλή ήταν γεμάτη με νεαρούς της ασφάλειας με πολιτικά».
Λίγο αργότερα, «όταν ξαφνικά είδαμε την εικόνα των διαδηλωτών να έχουν φτάσει στον Άγνωστο Στρατιώτη, μας κατέκλυσε όλους ο φόβος της κατάλυσης της Δημοκρατίας. Δυο, τρεις φορές συνολικά εκείνες τις ημέρες είχαν φτάσει τόσο κοντά στη Βουλή οι διαδηλωτές. Την τελευταία φορά το ΠΑΜΕ τους συγκράτησε στον Άγνωστο Στρατιώτη και δεν μπήκαν μέσα» υποστηρίζει ο κ. Αρβανιτίδης. Κανέλλη: «Το ΚΚΕ δεν είναι χουλιγκάνος»
Η συμβολή του ΚΚΕ στη διαφύλαξη της αστικής δημοκρατίας δεν ανήκει στη σφαίρα του μύθου, καθώς η «κόκκινη περιφρούρηση» δεν έσπασε στις «πολιορκίες» της Βουλής τη διετία 2011-2012, δίνοντας χρόνο στις αστυνομικές δυνάμεις να ανασυνταχθούν, προασπίζοντας… εθελοντικά το Κοινοβούλιο εν μέσω σχεδόν εμπόλεμων συνθηκών. Τα γεγονότα εκείνων των ημερών έζησε από απόσταση αναπνοής και η βουλευτής του ΚΚΕ, Λιάνα Κανέλλη, όντας και εκείνη «ελεύθερη πολιορκημένη» μέσα στη Βουλή.
«Ήμασταν μέσα στη Βιβλιοθήκη της Βουλής. Ήταν το ασφαλέστερο σημείο, στο τέρμα του διαδρόμου και είχαμε κρεμαστεί από τα παράθυρα. Κοιτάζαμε έξω την Πλατεία. Τα καπνογόνα ήταν παντού μέσα στη Βουλή» επισημαίνει η κ. Κανέλλη, καθώς θυμάται ακόμη τον Θανάση Παφίλη να φωνάζει «κάντε πίσω ρε!» στους «εισβολείς» που ερχόταν κατά πάνω τους, στη Βουλή. Ως προς τον κρίσιμο ρόλο που διαδραμάτισε το κόμμα της εκείνες τις ημέρες, «όχι με την έννοια της περιφρούρησης συνολικά, αλλά συντάχθηκε με αυτό που φαινότανε» απαντά αφοπλιστικά σχεδόν η κ. Κανέλλη, παρότι δεν αποσιωπά το γεγονός ότι «το ΚΚΕ ήταν πάντα αντιμέτωπο με το ερώτημα «γιατί δεν πάνε πλατεία;», βιώνοντας την πολιτική πίεση εκείνων των ημερών.
Αντίθετα με το ρεύμα της εποχής, «το ΚΚΕ έχει στόχο, όταν κατεβαίνει και κατεβαίνει οργανωμένο. Το ΚΚΕ δεν είναι χουλιγκάνος», υπογραμμίζει η κ. Κανέλλη και συμπεραίνει ότι «είναι από τις ιστορικές στιγμές. Το ΚΚΕ μπορεί να τους σταμάτησε αυτούς, να μην άφησε τους τραμπούκους και τους φασίστες που θέλησαν να μπουν στη Βουλή, αλλά τη Χρυσή Αυγή ο ελληνικός λαός την έβαλε στη Βουλή με την ψήφο του και χρειάστηκαν 7 χρόνια για να ξαναβγεί».
Παφίλης: Στόχος του ΚΚΕ ήταν «να αποτρέψει προβοκάτσιες»
Ερωτηθείς και για την προσωπική του συνδρομή τις ώρες της «κόκκινης περιφρούρησης του Κοινοβουλίου» με αφορμή την εισβολή στο Καπιτώλιο, ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του κόμματος, Θανάσης Παφίλης αποφαίνεται πως «η συλλήβδην ταύτιση των ακροδεξιών, ρατσιστικών, ναζιστικών ομάδων που εισέβαλαν στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ, με ανθρώπους που πήραν μέρος στις κινητοποιήσεις των λεγόμενων “αγανακτισμένων” στην Ελλάδα, είναι λαθεμένη και εκ του πονηρού. Όπως εξίσου λανθασμένο είναι και το να αποσιωπάται ότι τα αντιδραστικά συνθήματα, όπως το «έξω τα κόμματα – έξω τα συνδικάτα» ή το «κλέφτες –πολιτικοί», που κυριάρχησαν με ευθύνη συγκεκριμένων πολιτικών δυνάμεων στις “πλατείες των αγανακτισμένων”, έδωσαν κάλυψη σε δυνάμεις αντιδραστικές, όπως η ΧΑ, οι ΑΝΕΛ κλπ. Ήταν οι ίδιες δυνάμεις που μετά επανεμφανίστηκαν στις πλατείες των «Μακεδονομάχων».
Στον αντίποδα, σύμφωνα με τον κ. Παφίλη, «τους λεγόμενους “αγανακτισμένους” σε ευθεία αντιπαράθεση με το οργανωμένο λαϊκό κίνημα πριμοδοτούσαν διάφορα επιτελεία του συστήματος, με στόχο να εκτονωθεί η λαϊκή αγανάκτηση, να καλυφτεί ο χαρακτήρας της καπιταλιστικής κρίσης, να αναπαλαιωθεί εν τέλει το σάπιο πολιτικό σύστημα και να καλυφθεί το κενό που εμφάνιζε τότε η καταρρέουσα σοσιαλδημοκρατία του ΠΑΣΟΚ, από το φορέα του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος φορούσε βέβαια “αριστερή προβιά”». Υπό αυτό το πρίσμα, «η δράση του ΚΚΕ τότε είχε βασικό στόχο να αποτρέψει προβοκάτσιες που έγιναν έξω από το κοινοβούλιο κ.α, από ακροδεξιές κι άλλες ύποπτες ομάδες και υπηρεσίες, οι οποίες στρέφονταν σε βάρος του οργανωμένου λαϊκού κινήματος, προκειμένου με κάθε μέσο να εξαφανίσουν και να αποπροσανατολίσουν την όποια προσπάθεια ριζοσπαστικής χειραφέτησης του λαού», τονίζει ο ίδιος.
Θεοχάρη: «Αν έσπαγαν τα ΜΑΤ, θα μας έκαιγαν»
Δέκα χρόνια σχεδόν μετά, οι σκηνές από το Καπιτώλιο γύρισαν την πρώην βουλευτή του ΠΑΣΟΚ, Μαρία Θεοχάρη, σε εκείνη ακριβώς την νύχτα της πολιορκίας. «Ήμουν στην ομάδα των 20 βουλευτών, από όλα τα κόμματα, που βγήκαμε από τον κήπο, με τη βοήθεια των πυροσβεστών εκείνη την μέρα. Δεν μπορούσαμε να βγούμε από την κεντρική είσοδο. Ήταν αδύνατον! Βγήκαμε μέσα από τα δέντρα, μπροστά στο Μέγαρο Μαξίμου, στην Ηρώδου Αττικού. Ήταν νύχτα, ανάμεσα στις 10-11 το βράδυ. Μπροστά πήγαιναν οι πυροσβέστες με το φακό και ακολουθούσαμε ένας ένας οι βουλευτές» περιγράφει με εμφανή τη συγκίνηση ακόμη και σήμερα η κ. Θεοχάρη. Οι βουλευτές, «είχαμε έρθει να τοποθετηθούμε στη συζήτηση ενός νομοσχεδίου» και ξαφνικά εγκλωβιστήκαμε, τονίζει η βουλευτής, βιώνοντας έκτοτε στιγμές αγωνίας. «Φοβηθήκαμε ότι θα μας έκαιγαν, αν τα ΜΑΤ έσπαγαν. Ήταν η πιο συγκλονιστική βραδιά, ήταν το αποκορύφωμα» εξομολογείται η κ. Θεοχάρη, σημειώνοντας πως «υπήρχε ένα τέτοιο μίσος για το βουλευτή, που δεν ξεχώριζαν» τίποτα οι δυνητικοί εισβολείς.
«Πετάξτε τις γραβάτες»
«Δεν μας έβλεπαν (σ.σ. σε ποιο κόμμα ανήκουμε), υπήρχε τύφλωση, μίσος» εξηγεί άλλος βουλευτής εκείνης της κοινοβουλευτικής περιόδου, αποτυπώνοντας τις εκρηκτικές, πολιτικές συνθήκες. Τις ίδιες, δραματικές συνθήκες βίωνε κοντά στα μέλη της εθνικής αντιπροσωπείας και το προσωπικό της Βουλής την ίδια περίοδο, καθώς δύσκολα γλίτωνε από τις λεκτικές επιθέσεις του όχλου, όποιος έβγαινε σχετικά καλοντυμένος από το κτίριο της Βουλής στα δύο πυρίκαυστα, αυτά, χρόνια. Υπάλληλος της Βουλής θυμάται εκείνες τις ώρες να ζητούν από τους άνδρες της ασφάλειας της Βουλής να βγάλουν τις γραβάτες τους και να τις πετάξουν στην άκρη, γιατί το πλήθος τους νόμιζε για βουλευτές, πετώντας πέτρες, ξύλα και μπογιές προς το μέρος τους.
«Το Κοινοβούλιο δεν πέφτει!»
Παρά τις όποιες στιγμές κρίσης, «υπήρχε ένας καλός σχεδιασμός» μεταφέρει στο Πρώτο Θέμα αστυνομική πηγή της εποχής, υποστηρίζοντας πως η εντολή άνωθεν ήταν: «Το Κοινοβούλιο δεν πέφτει!». Με δεδομένη σήμερα την επιτυχία του εγχειρήματος, η ίδια πηγή αποτιμά ως «καταλύτη» τη στιγμή που επιχειρήθηκε η «έφοδος» των διαδηλωτών στον Άγνωστο Στρατιώτη. «Αν έσπαγαν οι δυνάμεις μας εκεί, ήταν βεβαία η είσοδος στη Βουλή» υπογραμμίζει εκ των υστέρων, καθώς για τους αξιωματικούς της ΕΛ.ΑΣ που επέβλεπαν την επιχείρηση ο στόχος ήταν διττός: αφενός να εξασφαλιστεί η ομαλή πρόσβαση των βουλευτών στο Κοινοβούλιο και αφετέρου να μην διακοπεί η συζήτηση στην Ολομέλεια επουδενί λόγω, με απόλυτη προτεραιότητα να μη σημειωθούν απώλειες σε ανθρώπινες ζωές.
Οικονόμου: Κάναμε «παρασκηνιακές» διαβουλεύσεις
Στην «ηλεκτρική καρέκλα» της εποχής τότε καθόταν ο Λευτέρης Οικονόμου, Υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη σήμερα και Αρχηγός της ΕΛ.ΑΣ το διάστημα 2009-2011. Μιλώντας στο protothema.gr, ο κ. Οικονόμου υπεραμύνεται του επιχειρησιακού σχεδιασμού και σημειώνει ότι «ήταν σημαντικές στιγμές εκείνες. Ήταν κρίσιμες για την πολιτική ομαλότητα της χώρας». Με απόσταση αρκετού χρόνου πια από τα γεγονότα, ο Υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη αποκαλύπτει για πρώτη φορά πως «εκείνη την περίοδο υπήρχαν παρασκηνιακές διαβουλεύσεις με κόμματα του δημοκρατικού τόξου και τις κοινωνικές δυνάμεις», γιατί όλοι αναγνώριζαν την κρισιμότητα της ομαλής λειτουργίας του Κοινοβουλίου. Οι διαβουλεύσεις, σύμφωνα με τον Υφυπουργό εξελισσόταν με «την πλειοψηφία των κοινοβουλευτικών κομμάτων του δημοκρατικού τόξου. Στις κρίσιμες στιγμές υπήρχε παρασκηνιακή συνομιλία για τη διατήρηση της ομαλής λειτουργίας του Κοινοβουλίου», γνωστοποιεί εξού και δεν γίναμε… Καπιτώλιο.
Την ίδια περίοδο, ωστόσο, υψηλόβαθμος αξιωματικός της ΕΛ.ΑΣ που βίωσε υπηρεσιακά σχεδόν το σύνολο των κινητοποιήσεων στην Πλατεία Συντάγματος παρατηρεί πως «εκείνη την περίοδο υπήρξε μια ανεξήγητη συμπόρευση και δράση της Χρυσής Αυγής με ένα κομμάτι του αντιεξουσιαστικού χώρου. Βλέπαμε μια κοινή συνύπαρξη και επίθεση κατά της Δημοκρατίας και των θεσμών», χωρίς να είναι ορατή εκ πρώτης όψεως τότε η εξέλιξή του φαινομένου.
Μαξίμου: «Να αποφευχθούν τα χειρότερα»
Εξίσου δραματική ήταν και η ψήφιση του δεύτερου μνημονίου, στις 12 Φεβρουαρίου του 2012, νύχτα που ανασύρει από την μνήμη του με περισυλλογή άλλο επιτελικό στέλεχος της ΕΛ.ΑΣ. Διακηρυγμένος στόχος του Μεγάρου Μαξίμου, όπως είχε μεταφερθεί στους αστυνομικούς που επιχειρούσαν στην περιφρούρηση της Βουλής, ήταν «να αποφευχθούν τα χειρότερα», δηλαδή «καμία ανθρώπινη απώλεια», στόχος που τελικά επετεύχθη, «καθώς λειτούργησαν πολλές παράμετροι ταυτόχρονα». Πέρα από την κατεύθυνση της προστασίας των θεσμών, υπήρχε και μια κατεύθυνση αυτοσυγκράτησης των ίδιων των αστυνομικών, επισημαίνει το ίδιος στέλεχος της ΕΛ.ΑΣ, εξιστορώντας πως «κάναμε ό,τι ήταν δυνατόν για τη Δημοκρατία, στα πλαίσια των υπηρεσιακών δυνατοτήτων, γνωρίζοντας την ιστορικότητα των στιγμώνα».
Κεφαλίδου: Περπατούσα «κομμένη στα δύο»
Επιστρέφοντας στις ημέρες πολιορκίας, «όταν τον Οκτώβριο του 2009 εκλέχθηκα για πρώτη φορά βουλευτής με το ΠΑΣΟΚ εκπροσωπώντας το νομό Δράμας, δεν μπορούσα να φανταστώ ότι σύντομα θα έφτανε ημέρα που θα όφειλα να κόψω τον εαυτό μου στα δύο, να διαχωρίσω με τον πιο απόλυτο τρόπο τα συναισθήματά μου από την ψυχρή λογική» καταθέτει δημόσια η βουλευτής του ΚΙΝΑΛ, Χαρά Κεφαλίδου.
Τις πρώτες ημέρες της κοινοβουλευτικής της ζωής στην Αθήνα -εν μέσω χάους-, η κ. Κεφαλίδου δεν κρύβει ότι «γυρνούσα σπίτι, πήγαινα στο γραφείο, κυκλοφορούσα στους δρόμους της πόλης, κοιτούσα τους δικούς μου κι ένιωθα κάθε στιγμή να αναμετριέμαι με την οργή, την αγανάκτηση των συμπολιτών μου και την δική μου για όσα συνέβαιναν στις ζωές όλων μας. Την ίδια ώρα το βάρος της ευθύνης μιας απόφασης για το αύριο της χώρας μου με κοιτούσε κατάματα. Ήταν αυτή η ευθύνη που δεν άφησε χώρο στον φόβο. Το μεγάλο ζητούμενο για μένα ήταν εξαρχής ξεκάθαρο: τι θα κάνει η χώρα μου μετά», παρακολουθώντας σε ζωντανή μετάδοση την εισβολή στο Καπιτώλιο. anatakti
Η εισβολή στο αμερικανικό Καπιτώλιο στα μέσα της εβδομάδας από υποστηρικτές του απερχόμενου Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ πλήγωσε ανεπανόρθωτα το αμερικανικό γόητρο, χαρακώνοντας σε παγκόσμια απευθείας μετάδοση το προσωπείο των ΗΠΑ ως άτρωτης υπερδύναμης. Εκτός από το γραφικό των ενδυματολογικών προτιμήσεων των εισβολέων, ορισμένοι εκ των οποίων όρμησαν στο ναό της αμερικανικής δημοκρατίας φορώντας προβιές και κέρατα ζώων, οι πρωτόγνωρες εικόνες πολιτικής κρίσης στην Ουάσιγκτον ανέσυραν σχεδόν αυτόματα μνήμες και βιώματα της τελευταίας δεκαετίας από την Πλατεία Συντάγματος, όπου παρόμοιες κρεμάλες, πανό, συνθήματα και αποδοκιμασίες έφεραν ένα βήμα πριν το κατώφλι της Βουλής των Ελλήνων την περίοδο 2011 -2012 τους «Αγανακτισμένους».
Άγνωστες πτυχές και επιχειρησιακοί στόχοι της «πολιορκίας» του Κοινοβουλίου στα χρόνια των πρώτων μνημονίων αναβιώνουν μέσα από τις μαρτυρίες των βασικών πρωταγωνιστών της εποχής, καθώς σοκαρισμένοι και συγκινημένοι οι περισσότεροι από την εισβολή στο Καπιτώλιο, περιγράφουν στο «protothema.gr» πως καταλήφθηκαν από αναμνήσεις και συνειρμούς για την κρίσιμη εκείνη ελληνική διετία, όταν είδαν να «καίγεται» το προαύλιο της αμερικανικής Βουλής.
Κουμουτσάκος: «Με είχαν στοχοποιήσει από το 2010»
Το τοξικό πολιτικό κλίμα της εποχής είχε αρχίσει να διαμορφώνεται από πολύ νωρίς, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις μιας ανερμάτιστης έκρηξης, την οποία βίωσε έντονα ο βουλευτής της ΝΔ, Γιώργος Κουμουτσάκος, ο οποίος μπήκε στο στόχαστρο φασιστικών ομάδων, με αποτέλεσμα τον ξυλοδαρμό του στο συλλαλητήριο για την Γενοκτονία των Ποντίων, το 2015. Αφορμή αποτέλεσε μια δήλωσή του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 2010, περιγράφοντας ήδη από τότε πως «τον τελευταίο καιρό ένα μαύρο σύννεφο, όλο και πυκνότερο, απλώνεται στην Ευρώπη. Η εκλογική άνοδος σχηματισμών και κομμάτων μιας μισαλλόδοξης, ξενοφοβικής, συχνά ρατσιστικής, εξτρεμιστικής Δεξιάς έχει σημαδεύσει τις πολιτικές εξελίξεις σε πολλά κράτη-μέλη. Ακόμα και στη Σουηδία. Είναι οιωνός που δεν μπορούμε να αγνοήσουμε». ‘Έκτοτε και για τα επόμενα πέντε χρόνια, «με είχαν στοχοποιήσει» καταθέτει ο βουλευτής, ενώ αποκαλύπτει ότι «ένοιωθα την ανάσα τους μέσα στη Βουλή (σ.σ. για τη Χρυσή Αυγή), γιατί ήμουν ένας άνθρωπος που ήμουν απέναντί τους, το ένοιωθαν και δεν τους απηύθυνα το λόγο και ποτέ», καθώς αισθανόταν την απειλή να πλανάται πάνω του ακόμη και τις ώρες του κοινοβουλευτικού ελέγχου.
Λοβέρδος: «Ήθελα μια διμοιρία ΜΑΤ για να κυκλοφορήσω»
Πέρα από τις πολιτικές και ιδεολογικές ανακατατάξεις στην ΕΕ την ίδια περίοδο, σημείο τομής για την έκρηξη στους αθηναϊκούς δρόμους και τις πλατείες αποτέλεσε η ανακοίνωση στις 23 Απριλίου του 2010 της υπαγωγής της χώρας στον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης από τον τότε Πρωθυπουργό, με φόντο το ακριτικό Καστελόριζο. Η άνοιξη του ίδιου χρόνου σημαδεύτηκε από μεγάλες κινητοποιήσεις, με την πρώτη σοβαρή κρίση, αυτή της στιγμής που παραδίνεται στις φλόγες των διαδηλωτών η Τράπεζα Marfin στην οδό Σταδίου, στοιχίζοντας τη ζωή σε τρεις εργαζόμενους. Μεταφέροντας την ατμόσφαιρα της εποχής, «στο δρόμο παίζανε ξύλο με ρόπαλα. Εγώ για να κυκλοφορήσω, ήθελα μια διμοιρία ΜΑΤ. Ο συνεργάτης μου ήταν δύο μήνες στο «Σωτηρία», μετά από προπηλακισμό που δεχτήκαμε στους Αγίους Αναργύρους» θυμάται ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Ανδρέας Λοβέρδος, αδυνατώντας να ξεχάσει και την ημέρα της «πολιορκίας» της Βουλής. «Δεν μπορούσα να μπω από τη Βασιλίσσης Σοφίας και κατευθύνθηκα από την Ηρώδου Αττικού προς τη Βουλή, για να μπω δηλαδή από το Μαξίμου. Μου κοπανάγανε το αυτοκίνητο, μου ξηλώσανε τους υαλοκαθαριστήρες και μου χτυπάγανε τα τζάμια. Με τα πολλά, μπήκα στη Βουλή» περιγράφει ο κ. Λοβέρδος, αλλά και οι συνθήκες εντός του Κοινοβουλίου δεν ήταν ιδεατές.
«Ήμασταν εγκλωβισμένοι μέσα, δεν ξέραμε αν είχαμε κυβέρνηση, αν είχαμε Βουλή, άλλοι κλαίγανε μέσα, καίγανε πράγματα στον Άγνωστο Στρατιώτη» εξηγεί ο ίδιος, προσθέτοντας πως «το μόνο που αποφεύχθηκε ήταν ότι δεν μπήκαν μέσα. Ήμασταν περικυκλωμένοι». Όντας ακόμη στην κυβέρνηση, «με άλλους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, χωρισμένοι σε ομάδες, γυρίζαμε στο δεύτερο όροφο -που ήταν τα γραφεία μας- γύρω γύρω στους διαδρόμους επί ώρες, για να αναπνέουμε, γιατί είχε το λιγότερο καπνογόνο έξω, ενώ οι αίθουσες μέσα ήταν γεμάτες καπνό» δεν μπορεί να ξεχάσει μέχρι σήμερα ο πρώην υπουργός.
Βούγιας: Γινόταν «μάχες σώμα με σώμα» στα σκαλοπάτια
Τα σύννεφα δακρυγόνων και καπνογόνων είχαν σκεπάσει από νωρίς το βράδυ της 31ης Μάϊου 2011 την Πλατεία Συντάγματος, καθώς διαδηλωτές που βρισκόταν στα Προπύλαια για την ομιλία του Μίκη Θεοδωράκη, στο πλαίσιο εκδήλωσης της Πρυτανείας του Πανεπιστημίου Αθηνών κατευθύνθηκαν μετά το τέλος της προς το Σύνταγμα, για να ενωθούν εκεί με τους «Αγανακτισμένους», στην έβδομη συνεχόμενη τότε ημέρα των κινητοποιήσεών τους. «Εμείς το ξέραμε ότι θα έρθουνε και ήμασταν πολύ καλά προετοιμασμένοι» υποστηρίζει ο Σπύρος Βούγιας, γυρίζοντας το χρόνο πίσω σε εκείνες τις ώρες. «Ήμουν, τότε, υφυπουργός προστασίας του πολίτη, τις μέρες που ψηφιζόταν το πρώτο μνημόνιο, η Αθήνα φλέγονταν κυριολεκτικά από τις αντιδράσεις και η Βουλή πολιορκούνταν συχνά από τους διαδηλωτές που επιχειρούσαν να εισβάλουν, φωνάζοντας το τρομακτικό σύνθημα «να καεί...» υπενθυμίζει ο κ. Βούγιας. Με πολιτικό του προϊστάμενο τον Μιχάλη Χρυσοχοϊδη, ο ίδιος θυμάται πως «ήμουν όμως μέσα στη Βουλή, όπου ήταν συγκεντρωμένοι όλοι οι βουλευτές για το νομοθετικό έργο και τις κρίσιμες ψηφοφορίες των ημερών».
«Παρακολουθούσα συνεχώς την πορεία των «μαχών σώμα με σώμα» που διεξάγονταν στις σκάλες πίσω από τον Άγνωστο Στρατιώτη, ενημέρωνα τους αγωνιούντες συναδέλφους για τις εξελίξεις και τους διαβεβαίωνα πως οι αστυνομικές δυνάμεις θα αντέξουν την πίεση (χωρίς, βέβαια, να έχω καμμιά βεβαιότητα για την τελική έκβαση των συγκρούσεων)», ομολογεί σήμερα. Εκ των υστέρων, βέβαια, «σημασία έχει να πούμε πως, με βάση την ένταση και το κλίμα της περιόδου εκείνης, αν οι αστυνομικές δυνάμεις υποχωρούσαν, οι επιπτώσεις της εισβολής στο Ελληνικό Κοινοβούλιο δεν θα ήταν μόνο συμβολικές (πλήγμα στη Δημοκρατική λειτουργία του πολιτεύματος) αλλά και ιδιαίτερα οδυνηρές, φτάνοντας πολύ πιθανόν και σε ανθρώπινες απώλειες», καταλήγει ο κ. Βούγιας.
Αρβανιτίδης: «Θα μπουν! Τετέλεσται η Δημοκρατία»
Παρότι δεν υπήρξαν θύματα, η ανασφάλεια περίσσευε τις στιγμές εκείνες στους βουλευτές που παρακολουθούσαν από τα παράθυρα της Βουλής ομάδες ατόμων να «φράζουν» τις εξόδους του κτιρίου, θέτοντας τους ίδιους και το Κοινοβούλιο σε «κατάσταση πολιορκίας». «Τα δακρυγόνα ήταν παντού στο κτίριο της Βουλής» αναφέρει ο Βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Γιώργος Αρβανιτίδης, ο οποίος παρέμενε εγκλωβισμένος επί ώρες, μέσα στο κτίριο του Κοινοβουλίου. Χωρίς να έχει πλήρη εικόνα του τι συνέβαινε έξω «όταν πια οι διαδηλωτές είχαν πλησιάσει στον Άγνωστο Στρατιώτη, οι σκέψεις ήταν υπερβολικές και ανάκατες για τον καθένα: Θα μπουν! Τετέλεσται η δημοκρατία» αφηγείται ο βουλευτής, ανασύροντας από την μνήμη του συγκλονιστικές εικόνες. Ανεξάρτητα από κόμματα, «οι βουλευτές κοιτούσαμε ο ένας τον άλλο στα μάτια και τα μάτια όλων ήταν γεμάτα ανασφάλεια. Μείναμε όλοι οι βουλευτές μέσα στο εντευκτήριο να κοιτάμε ο ένας τον άλλο, ενώ η Βουλή ήταν γεμάτη με νεαρούς της ασφάλειας με πολιτικά».
Λίγο αργότερα, «όταν ξαφνικά είδαμε την εικόνα των διαδηλωτών να έχουν φτάσει στον Άγνωστο Στρατιώτη, μας κατέκλυσε όλους ο φόβος της κατάλυσης της Δημοκρατίας. Δυο, τρεις φορές συνολικά εκείνες τις ημέρες είχαν φτάσει τόσο κοντά στη Βουλή οι διαδηλωτές. Την τελευταία φορά το ΠΑΜΕ τους συγκράτησε στον Άγνωστο Στρατιώτη και δεν μπήκαν μέσα» υποστηρίζει ο κ. Αρβανιτίδης. Κανέλλη: «Το ΚΚΕ δεν είναι χουλιγκάνος»
Η συμβολή του ΚΚΕ στη διαφύλαξη της αστικής δημοκρατίας δεν ανήκει στη σφαίρα του μύθου, καθώς η «κόκκινη περιφρούρηση» δεν έσπασε στις «πολιορκίες» της Βουλής τη διετία 2011-2012, δίνοντας χρόνο στις αστυνομικές δυνάμεις να ανασυνταχθούν, προασπίζοντας… εθελοντικά το Κοινοβούλιο εν μέσω σχεδόν εμπόλεμων συνθηκών. Τα γεγονότα εκείνων των ημερών έζησε από απόσταση αναπνοής και η βουλευτής του ΚΚΕ, Λιάνα Κανέλλη, όντας και εκείνη «ελεύθερη πολιορκημένη» μέσα στη Βουλή.
«Ήμασταν μέσα στη Βιβλιοθήκη της Βουλής. Ήταν το ασφαλέστερο σημείο, στο τέρμα του διαδρόμου και είχαμε κρεμαστεί από τα παράθυρα. Κοιτάζαμε έξω την Πλατεία. Τα καπνογόνα ήταν παντού μέσα στη Βουλή» επισημαίνει η κ. Κανέλλη, καθώς θυμάται ακόμη τον Θανάση Παφίλη να φωνάζει «κάντε πίσω ρε!» στους «εισβολείς» που ερχόταν κατά πάνω τους, στη Βουλή. Ως προς τον κρίσιμο ρόλο που διαδραμάτισε το κόμμα της εκείνες τις ημέρες, «όχι με την έννοια της περιφρούρησης συνολικά, αλλά συντάχθηκε με αυτό που φαινότανε» απαντά αφοπλιστικά σχεδόν η κ. Κανέλλη, παρότι δεν αποσιωπά το γεγονός ότι «το ΚΚΕ ήταν πάντα αντιμέτωπο με το ερώτημα «γιατί δεν πάνε πλατεία;», βιώνοντας την πολιτική πίεση εκείνων των ημερών.
Αντίθετα με το ρεύμα της εποχής, «το ΚΚΕ έχει στόχο, όταν κατεβαίνει και κατεβαίνει οργανωμένο. Το ΚΚΕ δεν είναι χουλιγκάνος», υπογραμμίζει η κ. Κανέλλη και συμπεραίνει ότι «είναι από τις ιστορικές στιγμές. Το ΚΚΕ μπορεί να τους σταμάτησε αυτούς, να μην άφησε τους τραμπούκους και τους φασίστες που θέλησαν να μπουν στη Βουλή, αλλά τη Χρυσή Αυγή ο ελληνικός λαός την έβαλε στη Βουλή με την ψήφο του και χρειάστηκαν 7 χρόνια για να ξαναβγεί».
Παφίλης: Στόχος του ΚΚΕ ήταν «να αποτρέψει προβοκάτσιες»
Ερωτηθείς και για την προσωπική του συνδρομή τις ώρες της «κόκκινης περιφρούρησης του Κοινοβουλίου» με αφορμή την εισβολή στο Καπιτώλιο, ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του κόμματος, Θανάσης Παφίλης αποφαίνεται πως «η συλλήβδην ταύτιση των ακροδεξιών, ρατσιστικών, ναζιστικών ομάδων που εισέβαλαν στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ, με ανθρώπους που πήραν μέρος στις κινητοποιήσεις των λεγόμενων “αγανακτισμένων” στην Ελλάδα, είναι λαθεμένη και εκ του πονηρού. Όπως εξίσου λανθασμένο είναι και το να αποσιωπάται ότι τα αντιδραστικά συνθήματα, όπως το «έξω τα κόμματα – έξω τα συνδικάτα» ή το «κλέφτες –πολιτικοί», που κυριάρχησαν με ευθύνη συγκεκριμένων πολιτικών δυνάμεων στις “πλατείες των αγανακτισμένων”, έδωσαν κάλυψη σε δυνάμεις αντιδραστικές, όπως η ΧΑ, οι ΑΝΕΛ κλπ. Ήταν οι ίδιες δυνάμεις που μετά επανεμφανίστηκαν στις πλατείες των «Μακεδονομάχων».
Στον αντίποδα, σύμφωνα με τον κ. Παφίλη, «τους λεγόμενους “αγανακτισμένους” σε ευθεία αντιπαράθεση με το οργανωμένο λαϊκό κίνημα πριμοδοτούσαν διάφορα επιτελεία του συστήματος, με στόχο να εκτονωθεί η λαϊκή αγανάκτηση, να καλυφτεί ο χαρακτήρας της καπιταλιστικής κρίσης, να αναπαλαιωθεί εν τέλει το σάπιο πολιτικό σύστημα και να καλυφθεί το κενό που εμφάνιζε τότε η καταρρέουσα σοσιαλδημοκρατία του ΠΑΣΟΚ, από το φορέα του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος φορούσε βέβαια “αριστερή προβιά”». Υπό αυτό το πρίσμα, «η δράση του ΚΚΕ τότε είχε βασικό στόχο να αποτρέψει προβοκάτσιες που έγιναν έξω από το κοινοβούλιο κ.α, από ακροδεξιές κι άλλες ύποπτες ομάδες και υπηρεσίες, οι οποίες στρέφονταν σε βάρος του οργανωμένου λαϊκού κινήματος, προκειμένου με κάθε μέσο να εξαφανίσουν και να αποπροσανατολίσουν την όποια προσπάθεια ριζοσπαστικής χειραφέτησης του λαού», τονίζει ο ίδιος.
Θεοχάρη: «Αν έσπαγαν τα ΜΑΤ, θα μας έκαιγαν»
Δέκα χρόνια σχεδόν μετά, οι σκηνές από το Καπιτώλιο γύρισαν την πρώην βουλευτή του ΠΑΣΟΚ, Μαρία Θεοχάρη, σε εκείνη ακριβώς την νύχτα της πολιορκίας. «Ήμουν στην ομάδα των 20 βουλευτών, από όλα τα κόμματα, που βγήκαμε από τον κήπο, με τη βοήθεια των πυροσβεστών εκείνη την μέρα. Δεν μπορούσαμε να βγούμε από την κεντρική είσοδο. Ήταν αδύνατον! Βγήκαμε μέσα από τα δέντρα, μπροστά στο Μέγαρο Μαξίμου, στην Ηρώδου Αττικού. Ήταν νύχτα, ανάμεσα στις 10-11 το βράδυ. Μπροστά πήγαιναν οι πυροσβέστες με το φακό και ακολουθούσαμε ένας ένας οι βουλευτές» περιγράφει με εμφανή τη συγκίνηση ακόμη και σήμερα η κ. Θεοχάρη. Οι βουλευτές, «είχαμε έρθει να τοποθετηθούμε στη συζήτηση ενός νομοσχεδίου» και ξαφνικά εγκλωβιστήκαμε, τονίζει η βουλευτής, βιώνοντας έκτοτε στιγμές αγωνίας. «Φοβηθήκαμε ότι θα μας έκαιγαν, αν τα ΜΑΤ έσπαγαν. Ήταν η πιο συγκλονιστική βραδιά, ήταν το αποκορύφωμα» εξομολογείται η κ. Θεοχάρη, σημειώνοντας πως «υπήρχε ένα τέτοιο μίσος για το βουλευτή, που δεν ξεχώριζαν» τίποτα οι δυνητικοί εισβολείς.
«Πετάξτε τις γραβάτες»
«Δεν μας έβλεπαν (σ.σ. σε ποιο κόμμα ανήκουμε), υπήρχε τύφλωση, μίσος» εξηγεί άλλος βουλευτής εκείνης της κοινοβουλευτικής περιόδου, αποτυπώνοντας τις εκρηκτικές, πολιτικές συνθήκες. Τις ίδιες, δραματικές συνθήκες βίωνε κοντά στα μέλη της εθνικής αντιπροσωπείας και το προσωπικό της Βουλής την ίδια περίοδο, καθώς δύσκολα γλίτωνε από τις λεκτικές επιθέσεις του όχλου, όποιος έβγαινε σχετικά καλοντυμένος από το κτίριο της Βουλής στα δύο πυρίκαυστα, αυτά, χρόνια. Υπάλληλος της Βουλής θυμάται εκείνες τις ώρες να ζητούν από τους άνδρες της ασφάλειας της Βουλής να βγάλουν τις γραβάτες τους και να τις πετάξουν στην άκρη, γιατί το πλήθος τους νόμιζε για βουλευτές, πετώντας πέτρες, ξύλα και μπογιές προς το μέρος τους.
«Το Κοινοβούλιο δεν πέφτει!»
Παρά τις όποιες στιγμές κρίσης, «υπήρχε ένας καλός σχεδιασμός» μεταφέρει στο Πρώτο Θέμα αστυνομική πηγή της εποχής, υποστηρίζοντας πως η εντολή άνωθεν ήταν: «Το Κοινοβούλιο δεν πέφτει!». Με δεδομένη σήμερα την επιτυχία του εγχειρήματος, η ίδια πηγή αποτιμά ως «καταλύτη» τη στιγμή που επιχειρήθηκε η «έφοδος» των διαδηλωτών στον Άγνωστο Στρατιώτη. «Αν έσπαγαν οι δυνάμεις μας εκεί, ήταν βεβαία η είσοδος στη Βουλή» υπογραμμίζει εκ των υστέρων, καθώς για τους αξιωματικούς της ΕΛ.ΑΣ που επέβλεπαν την επιχείρηση ο στόχος ήταν διττός: αφενός να εξασφαλιστεί η ομαλή πρόσβαση των βουλευτών στο Κοινοβούλιο και αφετέρου να μην διακοπεί η συζήτηση στην Ολομέλεια επουδενί λόγω, με απόλυτη προτεραιότητα να μη σημειωθούν απώλειες σε ανθρώπινες ζωές.
Οικονόμου: Κάναμε «παρασκηνιακές» διαβουλεύσεις
Στην «ηλεκτρική καρέκλα» της εποχής τότε καθόταν ο Λευτέρης Οικονόμου, Υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη σήμερα και Αρχηγός της ΕΛ.ΑΣ το διάστημα 2009-2011. Μιλώντας στο protothema.gr, ο κ. Οικονόμου υπεραμύνεται του επιχειρησιακού σχεδιασμού και σημειώνει ότι «ήταν σημαντικές στιγμές εκείνες. Ήταν κρίσιμες για την πολιτική ομαλότητα της χώρας». Με απόσταση αρκετού χρόνου πια από τα γεγονότα, ο Υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη αποκαλύπτει για πρώτη φορά πως «εκείνη την περίοδο υπήρχαν παρασκηνιακές διαβουλεύσεις με κόμματα του δημοκρατικού τόξου και τις κοινωνικές δυνάμεις», γιατί όλοι αναγνώριζαν την κρισιμότητα της ομαλής λειτουργίας του Κοινοβουλίου. Οι διαβουλεύσεις, σύμφωνα με τον Υφυπουργό εξελισσόταν με «την πλειοψηφία των κοινοβουλευτικών κομμάτων του δημοκρατικού τόξου. Στις κρίσιμες στιγμές υπήρχε παρασκηνιακή συνομιλία για τη διατήρηση της ομαλής λειτουργίας του Κοινοβουλίου», γνωστοποιεί εξού και δεν γίναμε… Καπιτώλιο.
Την ίδια περίοδο, ωστόσο, υψηλόβαθμος αξιωματικός της ΕΛ.ΑΣ που βίωσε υπηρεσιακά σχεδόν το σύνολο των κινητοποιήσεων στην Πλατεία Συντάγματος παρατηρεί πως «εκείνη την περίοδο υπήρξε μια ανεξήγητη συμπόρευση και δράση της Χρυσής Αυγής με ένα κομμάτι του αντιεξουσιαστικού χώρου. Βλέπαμε μια κοινή συνύπαρξη και επίθεση κατά της Δημοκρατίας και των θεσμών», χωρίς να είναι ορατή εκ πρώτης όψεως τότε η εξέλιξή του φαινομένου.
Μαξίμου: «Να αποφευχθούν τα χειρότερα»
Εξίσου δραματική ήταν και η ψήφιση του δεύτερου μνημονίου, στις 12 Φεβρουαρίου του 2012, νύχτα που ανασύρει από την μνήμη του με περισυλλογή άλλο επιτελικό στέλεχος της ΕΛ.ΑΣ. Διακηρυγμένος στόχος του Μεγάρου Μαξίμου, όπως είχε μεταφερθεί στους αστυνομικούς που επιχειρούσαν στην περιφρούρηση της Βουλής, ήταν «να αποφευχθούν τα χειρότερα», δηλαδή «καμία ανθρώπινη απώλεια», στόχος που τελικά επετεύχθη, «καθώς λειτούργησαν πολλές παράμετροι ταυτόχρονα». Πέρα από την κατεύθυνση της προστασίας των θεσμών, υπήρχε και μια κατεύθυνση αυτοσυγκράτησης των ίδιων των αστυνομικών, επισημαίνει το ίδιος στέλεχος της ΕΛ.ΑΣ, εξιστορώντας πως «κάναμε ό,τι ήταν δυνατόν για τη Δημοκρατία, στα πλαίσια των υπηρεσιακών δυνατοτήτων, γνωρίζοντας την ιστορικότητα των στιγμώνα».
Κεφαλίδου: Περπατούσα «κομμένη στα δύο»
Επιστρέφοντας στις ημέρες πολιορκίας, «όταν τον Οκτώβριο του 2009 εκλέχθηκα για πρώτη φορά βουλευτής με το ΠΑΣΟΚ εκπροσωπώντας το νομό Δράμας, δεν μπορούσα να φανταστώ ότι σύντομα θα έφτανε ημέρα που θα όφειλα να κόψω τον εαυτό μου στα δύο, να διαχωρίσω με τον πιο απόλυτο τρόπο τα συναισθήματά μου από την ψυχρή λογική» καταθέτει δημόσια η βουλευτής του ΚΙΝΑΛ, Χαρά Κεφαλίδου.
Τις πρώτες ημέρες της κοινοβουλευτικής της ζωής στην Αθήνα -εν μέσω χάους-, η κ. Κεφαλίδου δεν κρύβει ότι «γυρνούσα σπίτι, πήγαινα στο γραφείο, κυκλοφορούσα στους δρόμους της πόλης, κοιτούσα τους δικούς μου κι ένιωθα κάθε στιγμή να αναμετριέμαι με την οργή, την αγανάκτηση των συμπολιτών μου και την δική μου για όσα συνέβαιναν στις ζωές όλων μας. Την ίδια ώρα το βάρος της ευθύνης μιας απόφασης για το αύριο της χώρας μου με κοιτούσε κατάματα. Ήταν αυτή η ευθύνη που δεν άφησε χώρο στον φόβο. Το μεγάλο ζητούμενο για μένα ήταν εξαρχής ξεκάθαρο: τι θα κάνει η χώρα μου μετά», παρακολουθώντας σε ζωντανή μετάδοση την εισβολή στο Καπιτώλιο. anatakti
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
