2021-02-02 14:36:01
Νέο αφεντικό του ομίλου ο Ολλανδός δισεκατομμυριούχος Χένρι Χόλτερμαν - Τα λάθη του Σάκη Καλλιτσάντση που είχαν ως αποτέλεσμα να χάσουν την εταιρεία μέσα από τα χέρια τους - Εριξαν πριν από δύο χρόνια τη διοίκηση Μπόμπολα με σημαία την εξυγίανση και το μόνο που κατάφεραν ήταν να βουλιάξουν την εταιρεία
Τις 120 πιο επώδυνες ημέρες των τελευταίων ετών σφραγίζει το αποτέλεσμα της γενικής συνέλευσης για την Ελλάκτωρ και την οικογένεια Καλλιτσάντση, όσες δηλαδή χρειάστηκε για να οργανώσει τη στρατηγική του το ολλανδικό επενδυτικό fund της Reggeborgh Invest, προκειμένου να ανατρέψει τη διοίκηση της εταιρείας και να υλοποιήσει μία από τις πιο επιθετικές εξαγορές στην ιστορία του ελληνικού επιχειρηματικού χάρτη.
Ο κ. Σάκης Καλλιτσάντσης
Ο Ολλανδός Χένρι Χόλτερμαν, επικεφαλής της επενδυτικής εταιρείας με περιουσιακά στοιχεία άνω των 10 δισ. ευρώ και οι Ελληνες σύμμαχοί του, ένα επιτελείο νομικών, τεχνοκρατών και στενών συνεργατών, αποδείχτηκαν άριστοι ρυθμιστές των εξελίξεων
. Υλοποιώντας ένα μελετημένο και καλά οργανωμένο σχέδιο, κατάφεραν να συσπειρώσουν τους μετόχους και να εξοντώσουν έναν σκληρό αντίπαλο που πολέμησε μέχρι τέλους, χωρίς όμως να αποφύγει τη βαριά ήττα. Η απερχόμενη διοίκηση των κυρίων Αναστάσιου και Δημήτρη Καλλιτσάντση, που δεν κατάφερε τελικά να πείσει κανέναν ότι πρεσβεύει ένα διαφορετικό μοντέλο διακυβέρνησης, ικανό να εγγυηθεί την ανάκαμψη του ομίλου και την επιστροφή του στην κερδοφορία, εισέπραξε με ταπεινωτικό τρόπο την καταψήφιση όλων των θεμάτων που πρότεινε στη γενική συνέλευση. Το αποτέλεσμα ήταν το 61% των μετόχων να υπερψηφίσει την αλλαγή του διοικητικού συμβουλίου που πρότεινε η ολλανδική πλευρά, με τη Reggeborgh να αθροίζει με το μέρος της το 46,7% των μετόχων έναντι 29,6% της άλλης πλευράς.
Ο Ολλανδός μεγαλοεπενδυτής διατηρεί έπαυλη στην Κέρκυρα, την οποία επισκέπτεται σε κάθε ευκαιρία. Μάλιστα, συχνά τα καλοκαίρια συναντάται με τον Ολλανδό βασιλιά, ο οποίος διατηρεί εξοχικό στην Ερμιόνη
Η αντίστροφη πορεία για τον έλεγχο του μεγάλου επιχειρηματικού ομίλου, που είχε όλα τα χαρακτηριστικά ενός proxy fight, ξεκίνησε τον προηγούμενο μήνα, όταν η Reggeborgh διαπίστωσε ότι ήταν αδύνατη η επίτευξη ενός βελούδινου διαζυγίου με την απερχόμενη διοίκηση. Η επενδυτική εταιρεία επεδίωκε να υλοποιήσει αναίμακτα τις μεγάλες αλλαγές, διαμηνύοντας ωστόσο από την πρώτη στιγμή τον σχεδιασμό της για τον έλεγχο του ομίλου. Εκείνο που εισέπραξε αρχικά ήταν διαβεβαιώσεις ότι υπάρχει έδαφος συνομιλιών, όμως παρά τις διαπραγματεύσεις που κράτησαν περίπου δύο μήνες, οι αδερφοί Καλλιτσάντση έκαναν πίσω.
Ο κ. Δημήτρης Καλλιτσάντσης
Η δυσκολία, όπως λέγεται, δεν ήταν μόνο η διαφοροποίηση των δύο αδερφών και οι μεταξύ τους ίντριγκες και κόντρες, αλλά και η παρουσία του αμερικανικού fund Farallon, που τους είχε δανείσει 50 εκατ. ευρώ για να αποκτήσουν τον έλεγχο της Eλλάκτωρ το 2018, θέτοντας ενέχυρο το σύνολο του 25,58% των μετοχών τους. Οι Ολλανδοί είχαν επομένως απέναντί τους τρεις διαφορετικούς πόλους, με διαφορετικά συμφέροντα. Οι συζητήσεις που έγιναν, παρά τα αντιθέτως λεγόμενα, δεν έφτασαν ποτέ στο σημείο να βρεθεί κοινός τόπος συνεργασίας και αυτό ήταν η αρχή του πολέμου. Η Reggeborgh, σφόδρα ενοχλημένη από τη στάση της οικογένειας, περνά στην αντεπίθεση. Οργανώνεται με τους μετόχους μειοψηφίας που έβλεπαν από καιρό τις δυσκολίες και τα προβλήματα διοίκησης στην Ελλάκτωρ και δίνει το σήμα της επίθεσης, ζητώντας αλλαγή διοικητικού συμβουλίου, διενέργεια διαχειριστικού ελέγχου και αλλαγή της Επιτροπής Ελέγχου. Το κουβάρι αρχίζει να ξετυλίγεται αργά αλλά βασανιστικά για τους δύο μεγάλους αντιπάλους που οχυρώνονται πίσω από τη στρατηγική της άμυνας και αναζητούν συμμάχους και νέα πατήματα. Την ίδια περίοδο, η πλευρά Αναστάσιου Καλλιτσάντση έχει ρίξει τα δίχτυα της στα... ρηχά νερά της Μέσης Ανατολής, βρίσκοντας στηρίγματα στους εφοπλιστές Δημήτρη Μπάκο - Γιάννη Καϋμενάκη, εν αγνοία, όπως λένε οι πληροφορίες, ακόμη και του έτερου αδερφού Δημήτρη Καλλιτσάντση. Οι δύο εφοπλιστές εμφανίζονται αποφασιμένοι να επενδύσουν στη σπαρασσόμενη από μίση και πάθη εταιρεία, χωρίς καμία λογική εξήγηση για το τι και ποιους υπηρετεί η στρατηγική τους.
Ο κ. Αρης Ξενόφος, μέχρι πρότινος πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ, είναι ο νέος επικεφαλής του Δ.Σ. του ομίλου
Ο αφανής επενδυτής που έγινε proxy fighter
Μέχρι τον περασμένο Σεπτέμβριο, το επενδυτικό fund ήταν σχεδόν αθόρυβα ο βασικός μέτοχος της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ελέγχοντας το 30,2% των μετοχών της, με ένα πέπλο μυστηρίου να καλύπτει τη συμμετοχή του στην Ελλάκτωρ. Οι υποψίες ότι μπορεί να κρύβεται πίσω από τα πακέτα συναλλαγών που είχαν γίνει το καλοκαίρι του 2019 από το επενδυτικό fund της Amber Capital, το οποίο είχε πουλήσει το 4,8% της εισηγμένης, δεν είχαν επιβεβαιωθεί, παρά το γεγονός ότι έδωσαν μεγάλη τροφή στα κουτσομπολιά της αγοράς και τις χρηματιστηριακές στήλες.
Το μυστήριο αυτό λύθηκε λίγο μετά τη γενική συνέλευση της Ελλάκτωρ, τον περασμένο Σεπτέμβριο, όταν ανακοινώθηκε ο έλεγχος του 5% των μετοχών της εταιρείας από τους Ολλανδούς και η συμφωνία να ασκήσουν το δικαίωμα προαίρεσης (call option) για να αποκτήσουν το 12,5% του κ. Λεωνίδα Μπόμπολα. Ο τελευταίος ήταν ο μεγάλος χαμένος από τον προηγούμενο μετοχικό πόλεμο, παραγκωνισμένος και σφόδρα δυσαρεστημένος από τη διοίκηση Καλλιτσάντση.
Ο κ. Γιώργος Μυλωνογιάννης, νέος πρόεδρος του Δ.Σ.
Η πρωτοβουλία εκείνη, γνωστή και ως Change4ELLAKTOR, ήταν το αποτέλεσμα μιας εμφύλιας διαμάχης για τον έλεγχο του ομίλου, πρωτόγνωρης για τα ελληνικά χρονικά, με τα δύο αδέρφια να μπαίνουν ως αουτσάιντερ στη μάχη και να καταλήγουν πανηγυρικά νικητές, οδηγώντας εκτός Δ.Σ. τους κυρίους Μπόμπολα και Κούτρα με πλειοψηφία σχεδόν 53% των μετόχων έναντι 47%.
Μόνο που τα όσα συνέβησαν εκείνη την περίοδο δεν αιφνιδίασαν κανέναν, αφού η εμφύλια διαμάχη υπέβοσκε για χρόνια, αλλά την κάλυπτε η χρυσή εποχή των έργων, η άνθηση του Χρηματιστηρίου και οι μεγάλες υπεραξίες. Ηταν κοινό μυστικό ότι οι δύο πλευρές (Λεωνίδα Μπόμπολα - Δημήτρη Κούτρα και Αναστάσιου και Δημήτρη Καλλιτσάντση) είχαν διαφορετικές κουλτούρες και αντιλήψεις μάνατζμεντ, που τις περισσότερες φορές ήταν αδύνατο να γεφυρωθούν.
Η Ελλάκτωρ ήταν γέννημα της συγχώνευσης της Ελληνικής Τεχνοδομικής των αδερφών Καλλιτσάντση και της Ακτωρ των κυρίων Μπόμπολα και Κούτρα, το 1999, ανθρώπων με διαφορετικές φιλοσοφίες, γεγονός στο οποίο οφείλεται ότι οι τέσσερις μέτοχοι διαχώρισαν από νωρίς τους τομείς ευθύνης τους.
Οι εφοπλιστές Δημήτρης Μπάκος και Γιάννης Καϋμενάκης ήταν, υποτίθεται, το αντίβαρο στην ολλανδική πρόταση. Ομως καταψήφισαν την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου
Ο κ. Δημήτρης Καλλιτσάντσης επικεντρώθηκε στις κατασκευαστικές δραστηριότητες του εξωτερικού, επιδιώκοντας την ανάπτυξη του ομίλου εκτός συνόρων, ο κ. Αναστάσιος Καλλιτσάντσης πήρε πάνω του την επέκταση στην ενέργεια, διαβλέποντας τις προοπτικές της ελληνικής ενεργειακής αγοράς, και παράλληλα διατήρησε τον κλάδο της ανάπτυξης ακινήτων. Ο κ. Λεωνίδας Μπόμπολας ανέλαβε τον τομέα της διαχείρισης απορριμμάτων και είχε την εποπτεία των Παραχωρήσεων, ενώ ο κ. Δημήτρης Κούτρας ήταν η ψυχή των κατασκευών στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια. Μέχρι να πυκνώσουν τα σύννεφα στις κατασκευές το μοντέλο αυτό δούλεψε. Αργότερα, όμως, όταν άρχισε να κλυδωνίζεται ο τεχνικός κλάδος από την οικονομική κρίση και την έλλειψη έργων, ο «λευκός γάμος» άρχισε να διαλύεται.
Εκτοτε οι μέτοχοι είχαν πολλές αφορμές να συγκρουστούν και η συμπόρευση γινόταν πολύ δύσκολη. Στο διάστημα που μεσολάβησε, τροφοδότης των μεγάλων αντιθέσεων μεταξύ των μετόχων υπήρξαν τα ανεξέλεγκτα ανοίγματα στο εξωτερικό που, όπως αποδείχτηκε από το βάθος των προβλημάτων και την ένταση των ζημιών, έδιναν μια πλασματική εικόνα του ομίλου, η οποία απείχε πολύ από την πραγματική οικονομική και επιχειρηματική του υπόσταση. Η εταιρεία ήταν μέχρι τότε σε 24 χώρες, αλλά πρακτικώς ζημιογόνα σχεδόν παντού.
Λάδι στη φωτιά έριξε η δίωξη Μπόμπολα από τις κυπριακές αρχές για τα έργα διαχείρισης αποβλήτων και στη συνέχεια το πρόστιμο από την Επιτροπή Ανταγωνισμού για μεθοδεύσεις και νόθευση του ανταγωνισμού στα δημόσια έργα, εξέλιξη που έδωσε «πατήματα» στην οικογένεια Καλλιτσάντση για επιχειρήματα και κατηγορίες περί ανεπαρκούς managment.
Με σύνθημα «ένα σύγχρονο μοντέλο διοίκησης», επιλεκτική έξοδο στις διεθνείς αγορές και νοικοκύρεμα των δραστηριοτήτων εντός και εκτός συνόρων, υιοθετώντας παράλληλα σύγχρονες δομές εταιρικής διακυβέρνησης, οι αδερφοί Καλλιτσάντση έπεισαν το 2018 ακόμη και τους πιο δύσπιστους μετόχους ότι μπορούν να εγγυηθούν μια νέα πορεία για την Ελλάκτωρ. Ομως, όχι μόνο δεν κατάφεραν να υλοποιήσουν τις μεγάλες προσδοκίες της αγοράς για ανάκαμψη του ομίλου, αλλά με τις επιλογές τους και τις βαθιές πληγές της εταιρείας δημιούργησαν μεγάλες αβεβαιότητες και σοβαρά εμπόδια στην προσπάθεια να σταθεί η εταιρεία στα πόδια της. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη δραματική επιδείνωση των οικονομικών μεγεθών και τη διόγκωση ζημιών στις κατασκευές, αφήνοντας μισό το σχέδιο αναδιάρθρωσης.
Οι αριθμοί άλλωστε είναι αμείλικτοι. Σύμφωνα με όσα έχει επικαλεστεί η απερχόμενη διοίκηση, από το τρίτο τρίμηνο του 2018 μέχρι σήμερα πληρώθηκαν 318 εκατ. ευρώ για ζημιογόνα έργα εξωτερικού, με πολύ επαχθείς συμβάσεις. Τα περισσότερα από αυτά ήταν εγκαταλειμμένα, όπως για παράδειγμα στη Σερβία όπου παρουσιάστηκαν ζημίες και ταμειακό έλλειμμα 150 εκατ. ευρώ. Ανάλογη εικόνα εμφάνισαν και τα φωτοβολταϊκά έργα εξωτερικού, για τα οποία αναγνωρίστηκαν το 2019 συνολικές έκτακτες ζημίες ύψους 136 εκατ. ευρώ. Οι ζημίες των έργων συνεχίστηκαν και σε άλλες αγορές, σαν τα κεφάλια της λερναίας ύδρας που βγαίνουν το ένα πίσω από το άλλο. Για παράδειγμα στην Κολομβία οι χειρισμοί στην ανάθεση έργων οδήγησαν σε αποκλεισμό της εταιρείας από τα χρηματοδοτούμενα έργα της Παγκόσμιας Τράπεζας λόγω κρούσματος διαφθοράς σε έργο που είχε αναλάβει η Ακτωρ στην περιοχή. Με ανυπολόγιστες ζημίες έφυγε η τεχνική εταιρεία και από τις δραστηριότητες στη Μέση Ανατολή, ενώ πρόσφατα οι οφειλές σε συνεργάτη της σε έργο στο Κατάρ προκάλεσαν μπλόκο στους τραπεζικούς λογαριασμούς της. Κάτι παρεμφερές είχε γίνει το καλοκαίρι και στην Τσεχία.
Χαοτική είναι η εικόνα και στα ελληνικά εργοτάξια. Το μετρό Θεσσαλονίκης παραμένει καθηλωμένο όχι μόνο λόγω της αλλαγής του κυβερνητικού σχεδιασμού και των προσφυγών, αλλά και της αδυναμίας του Ακτωρα να στηρίξει την κατασκευή του. Στα έργα του φαληρικού όρμου υπάρχουν επίσης μεγάλες καθυστερήσεις, που ως έναν βαθμό καταλογίζονται και στις αδυναμίες του αναδόχου, την ίδια στιγμή που η Ακτωρ αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα στη διεκδίκηση νέων έργων και στην έκδοση εγγυητικών από τις τράπεζες.
«ΞΑΦΝΙΚΑ ΒΛΕΠΩ ΚΑΤΑΣΧΕΣΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ»
Χαρακτηριστική είναι η αναφορά του κ. Χρήστου Παναγιωτόπουλου, εκ των παλαιών μετόχων μειοψηφίας της εταιρείας, στην πρόσφατη γενική συνέλευση, σχετικά με την κατασκευή του κτιρίου του Ελληνοαμερικανικού Κολλεγίου στη Θεσσαλονίκη, όπου η Ακτωρ έχει μειοδοτήσει από τον περασμένο Οκτώβριο. Ο ίδιος κατήγγειλε ότι στελέχη του Κολλεγίου αναζητούν τηλεφωνικώς τους ανθρώπους της κατασκευαστικής προκειμένου να υπογράψουν τη σύμβαση, αλλά χωρίς επιτυχία. Ετσι, το έργο οδεύει προς τον επόμενο μειοδότη! Αναρωτήθηκε μάλιστα εάν αυτό έγινε επειδή η εταιρεία δεν μπορούσε να εκδώσει εγγυητική επιστολή ή λόγω υποκοστολόγησης του έργου.
«Είμαι στην πιάτσα 34 χρόνια. Ξαφνικά βλέπω κατάσχεση τραπεζικού λογαριασμού της Ακτωρ. Ντροπή! Οπου κι αν σταθούμε, δεν θέλουν να ακούσουν για την Ελλάκτωρ γιατί χρωστάει σχεδόν στην πλειονότητα των υπεργολάβων της. Από το 2018 μέχρι σήμερα μετετράπη σε μια εταιρεία που κανείς δεν θέλει να δουλέψει μαζί μας», ανέφερε.
Τα λάθη του παρελθόντος, τα κενά της διοίκησης, οι συνεχείς συγκρούσεις, οι διαφορετικές στρατηγικές και η υποτίμηση των συνθηκών ήταν εκείνες που άνοιξαν διάπλατα την πόρτα στους επενδυτές της Reggeborgh, διαβλέποντας την αδυναμία του μάνατζμεντ να κρατήσει όρθια την εταιρεία.
Η Reggeborgh είχε προσεγγίσει και προ τριετίας την πλευρά των κυρίων Μπόμπολα και Κούτρα, προτείνοντας την εξαγορά των ποσοστών τους αντί 2 ευρώ ανά μετοχή. Ομως τότε το έδαφος δεν ήταν αρκετά ώριμο για την επίτευξη συμφωνίας και οι επενδυτές αποχώρησαν για να αποκτήσουν λίγους μήνες μετά συμμετοχή στη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ.
Από την περασμένη Τετάρτη, οι Ολλανδοί είναι η κυρίαρχη δύναμη στην Ελλάκτωρ με ποσοστό 14,1% του μετοχικού κεφαλαίου και το νέο διοικητικό συμβούλιο έχει πέσει με τα μούτρα στη δουλειά για να ετοιμάσει το σχέδιο ανόρθωσης του ομίλου, ιεραρχώντας τα ζητήματα που αποτελούν προτεραιότητες της νέας διοίκησης. Η ενίσχυση με ρευστότητα της θυγατρικής Ακτωρ, ώστε να αποκατασταθεί η ομαλή λειτουργία της, η αξιοπιστία και η ανταγωνιστικότητά της στην αγορά, και η επιτάχυνση των εργασιών στα εργοτάξια της εταιρείας είναι μεταξύ των μέτρων που θα πάρει άμεσα.
Από την οικονομική αποτίμηση και αξιολόγηση των στοιχείων θα φανεί και το ύψος της αύξησης κεφαλαίου, η οποία πιθανολογείται ότι θα είναι μεγαλύτερη από την πρόταση που καταψηφίστηκε για 50 εκατ. ευρώ. Η ένεση ρευστότητας θα φέρει και τη στήριξη από τις τράπεζες με την έκδοση εγγυητικών και την αναδιάρθρωση των δανείων που εκκρεμούν την τελευταία τριετία.
Η επιλογή νέων στελεχών σε θέσεις-κλειδιά της εταιρείας και των θυγατρικών της (ήδη στη διοίκηση έχουν σταλεί οι παραιτήσεις του κ. Σ. Καλλιτσάντση και του νομικού συμβούλου Γ. Αργυρόπουλου), η επαναξιολόγηση του διεθνούς ομολόγου που συνήφθη με εξαιρετικά δυσμενείς όρους και δεσμεύσεις για την εταιρεία, αλλά και ο διαχειριστικός έλεγχος για την τελευταία διετία, είναι επίσης από τα θέματα που θα τρέξουν πολύ γρήγορα για την εταιρεία.
Παράλληλα, θα πρέπει να εκπονηθεί ένα νέο business plan πάνω στο οποίο θα πατήσει η νέα διοίκηση για να προχωρήσει η ανάπτυξη της Ελλάκτωρ. Σε ό,τι αφορά τα πρόσωπα, πέρα από το νέο πενταμελές Δ.Σ. αναζητείται ο ρόλος που επιφυλάσσουν οι Ολλανδοί σε έναν από τους πρωταγωνιστές αυτής της αναμέτρησης, τον κ. Λ. Μπόμπολα. Επί του παρόντος, οι νέοι μέτοχοι κρατούν κλειστά τα χαρτιά τους, ωστόσο είναι σαφές ότι ο πρώην διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας θα έχει λόγο και ρόλο στην επόμενη μέρα.
Ενα από τα μεγάλα ερωτήματα αυτής της εξίσωσης είναι και η στάση της Reggeborgh σχετικά με την αύξηση του ποσοστού της στην Ελλάκτωρ. Στελέχη της αγοράς αναφέρουν ότι μια τέτοια εξέλιξη δεν μπορεί να αποκλειστεί, καθώς θεωρείται ότι ισχυροποιεί ακόμη περισσότερο τη θέση ενός μετόχου. Ωστόσο, είναι σαφές ότι η εξάσκηση του call option είναι συνάρτηση και άλλων παραμέτρων, όπως για παράδειγμα ο φάκελος του ανταγωνισμού και η διερεύνηση των καταγγελιών στην Κομισιόν αλλά και την ελληνική Επιτροπή Ανταγωνισμού για σύγκρουση συμφερόντων λόγω της συμμετοχής των Ολλανδών και στη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Πρόκειται για ένα ζήτημα που θα χρειαστεί ακόμη χρόνο για να αποσαφηνιστεί από τις Αρχές και θα καθορίσει και τη στάση των νέων ισχυρών μετόχων της εταιρείας.
Αδιευκρίνιστη παραμένει η στάση και των δύο εφοπλιστών που τόσο πριν όσο και κατά τη διάρκεια της γενικής συνέλευσης θόλωσαν τα νερά. Για παράδειγμα, άγνωστο παραμένει εάν έχουν αυξήσει τη συμμετοχή τους στο μετοχικό κεφάλαιο της Ελλάκτωρ, βάσει της συμφωνίας με την κοινή εταιρεία των αδερφών Καλλιτσάντση να αποκτήσουν τμηματικά το 20,5% των μετοχών, αρχής γενομένης από την εξαγορά ποσοστού 12%, στις 26 Ιανουαρίου. Ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες αναφέρουν ότι η συναλλαγή έγινε εξωχρηματιστηριακά, μένει όμως να αποδειχτεί.
Τα δύο πρόσωπα που έφερε στο προσκήνιο η μετοχική διαμάχη ως αντίβαρο στην ολλανδική πρόκληση δεν αποδείχτηκαν μέχρι σήμερα ιδιαίτερα γενναιόδωρα με την εταιρεία, παρά το γεγονός ότι προ της γενικής συνέλευσης είχαν πλησιάσει όλους τους πιθανούς στόχους των μετόχων για να εξασφαλίσουν συμμαχίες. Ο λόγος μάλιστα που καταψήφισαν την πρόταση για την αύξηση κεφαλαίου φαίνεται ότι ήταν η άρνησή τους να βάλουν λεφτά. Ετσι ερμηνεύεται και το σκορ της ψηφοφορίας 90% κατά της αύξησης και μόλις 10% υπέρ που καταγράφηκε στη συνέλευση. Οι δύο εφοπλιστές είχαν ξεκαθαρίσει εξαρχής ότι δεν ήθελαν να συμμετάσχουν σε αύξηση κεφαλαίου. Σε κατ’ ιδίαν συνομιλίες, μάλιστα, έλεγαν ότι αν κερδίσουν τη διοίκηση, θα ζητήσουν να δανειοδοτήσουν την Ελλάκτωρ οι τράπεζες. Μπροστά στον κίνδυνο να ψηφιστεί το θέμα και από τη Reggeborgh, όπως κάποιοι σκόπιμα είχαν διαρρεύσει, οι εφοπλιστές φοβήθηκαν και αποφάσιαν να καταψηφίσουν αιφνιδιάζοντας και τον ίδιο τον κ. Καλλιτσάντση!
Τα νέα μέλη του Δ.Σ.
Ελληνικό μάνατζμεντ με άτομα της εμπιστοσύνης του Ολλανδού μετόχου, μάνατζερ με εμπειρία και γνώση στη διοίκηση επιχειρήσεων και επιστήμονες εγνωσμένου κύρους στους τομείς τους πλαισιώνουν τον πυρήνα της ολιγομελούς ομάδας που καλείται, από τις 27 Ιανουαρίου, να οδηγήσει το πλοίο Ελλάκτωρ σε ένα εξαιρετικά ανταγωνιστικό περιβάλλον με μεγάλες προκλήσεις και ευκαιρίες.
Επικεφαλής του νέου Δ.Σ. τίθεται ο μέχρι πρότινος πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ Αρης Ξενόφος, ο οποίος αναλαμβάνει τη θέση του αντιπροέδρου και του διευθύνοντος συμβούλου με εκτελεστικές αρμοδιότητες. Ο κ. Ξενόφος έχει διατελέσει ανώτατο στέλεχος σε θέσεις ευθύνης του ομίλου της Eurobank, αλλά και σε άλλες εταιρείες, μεταξύ των οποίων και διευθύνων σύμβουλος στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Στη θέση του προέδρου, χωρίς εκτελεστικές αρμοδιότητες, αντικαθιστώντας τον πρώην διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδας Γιώργο Προβόπουλο, τοποθετήθηκε ο κ. Γιώργος Μυλωνογιάννης, ιδρυτής της δικηγορικής εταιρείας Φορτσάκης - Διακόπουλος - Μυλωνογιάννης & Συνεργάτες (FDMA Law Firm). Σήμερα ο κ. Μυλωνογιάννης εργάζεται ως νομικός σύμβουλος του πρωθυπουργού, θέση από την οποία θα παραιτηθεί. Ρόλο συμβούλου με εκτελεστικές αρμοδιότητες αναλαμβάνει παράλληλα και ο κ. Δημήτρης Κονδύλης, με σπουδές στο ΜΙΤ, διευθύνων σύμβουλος στις εταιρείες Interchart Shipping Inc και Ship Procurement Services, παράλληλα με τη θέση του ως συνιδρυτή της Sarl Sea Business. Στο διοικητικό συμβούλιο αλλά και στην Επιτροπή Ελέγχου έχουν τοποθετηθεί δύο ανεξάρτητα μη εκτελεστικά μέλη, ο κ. Κωνσταντίνος Τούμπουρος και η κυρία Αθηνά Χατζηπέτρου. Ο κ. Τούμπουρος εργάζεται ως πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της τεχνικής εταιρείας διαχείρισης ακινήτων Temco Α.Ε. Είναι από τα μέλη του νέου Δ.Σ. που βρέθηκαν στο στόχαστρο της προηγούμενης διοίκησης της Ελλάκτωρ, καθώς θεωρείται από τα πρόσωπα της απόλυτης εμπιστοσύνης του κ. Χόλτερμαν, με τον οποίο τους συνδέει και προσωπική σχέση.
Η Κέρκυρα τους ενώνει
Ο κ. Τούμπουρος προστέθηκε στην ομάδα συνεργατών του ολλανδικού fund από το περασμένο Νοέμβριο και θεωρείται από τα πρόσωπα-κλειδιά που θα επιτελέσουν ενεργό ρόλο στα σχέδια των νέων μετόχων. Ο 42χρονος πολιτικός μηχανικός διατηρεί φιλικές σχέσεις με τον Αλέξη Τσίπρα, από τα φοιτητικά τους χρόνια όταν σπούδαζαν στο Πολυτεχνείο. Παράλληλα, διατηρεί άριστες σχέσεις και με τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια. Αλλωστε το κοινό που έχουν οι τρεις είναι η Κέρκυρα, όπου ο Ολλανδός μεγαλοεπενδυτής διατηρεί πολυτελέστατη έπαυλη. Η αγάπη του κ. Χόλτερμαν για την Ελλάδα είναι δεδομένη και συχνά τα καλοκαίρια συναντιέται με τον Ολλανδό βασιλιά, ο οποίος διατηρεί εξοχικό στην Ερμιόνη. Τέλος, η κυρία Χατζηπέτρου είναι πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας. Στο παρελθόν εργάστηκε, μεταξύ άλλων, ως περιφερειακή οικονομική διευθύντρια στην Coca-Cola Ελλάς, ως οικονομική διευθύντρια στην εταιρεία Beiersdorf Ελλάς, αλλά και ως διευθύνουσα σύμβουλος του ομίλου Toyota Hellas Α.Ε.Το στίγμα της νέας διοίκησης στην Ελλάκτωρ έδωσε την Παρασκευή με επιστολή στους εργαζομένους ο κ. Ξενόφος, υπογραμμίζοντας τις προκλήσεις της νέας δεκαετίας. «Η δεκαετία που διανύουμε θα αποτελέσει μια περίοδο σημαντικών επιχειρηματικών προκλήσεων και δημιουργικών αποφάσεων», υπογραμμίζει, επικαλούμενος πρόσφατη μελέτη της PWC, σύμφωνα με την οποία η συνολική αξία των μελλοντικών έργων σε υποδομές, ενέργεια και διαχείριση αποβλήτων θα υπερβεί τα 45 δισ. ευρώ.
«Ο όμιλος Ελλάκτωρ, με πολύχρονη δραστηριότητα στους παραπάνω κλάδους και ένα ανθρώπινο δυναμικό με αδιαμφισβήτητη και αποδεδειγμένη τεχνογνωσία, εμπειρία και δέσμευση, οφείλει να έχει έναν κυρίαρχο ρόλο στη νέα αυτή προοπτική», επισημαίνει η νέα διοίκηση, χωρίς να παραγνωρίζει τις δυσκολίες. «Τα τελευταία χρόνια καταφέρατε να κρατήσετε ψηλά τον όμιλο. Σας καλώ λοιπόν να κάνουμε μαζί μια νέα αρχή. Μια αρχή που θα βασιστεί στην ασφάλεια, στην εμπιστοσύνη, στη διαφάνεια, στην πίστη στο όραμά μας. Και να γράψουμε ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία του ομίλου», καταλήγει η επιστολή του κ. Ξενόφου. Η Ελλάκτωρ διαθέτει σήμερα ανεκτέλεστο υπόλοιπο συμβάσεων 1,8 δισ. ευρώ και είναι ο μεγαλύτερος λειτουργός έργων παραχώρησης με συμμετοχή σε πέντε από τους επτά αυτοκινητοδρόμους. Παράλληλα, είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός ενέργειας από ΑΠΕ με εγκατεστημένη ισχύ 482 MW, κατέχοντας ισχυρή παρουσία στον τομέα της διαχείρισης απορριμμάτων και ελέγχοντας μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες ανάπτυξης ακινήτων (REDS).
Reggeborgh Invest: Η «ταυτότητα» του ολλανδικού κολοσσού
Η Reggeborgh, που ιδρύθηκε το 1990 για να διαχειριστεί επενδύσεις της ολλανδικής οικογένειας Βέσελς, της οποίας πλέον ηγείται ο Χένρι Χόλτερμαν, έχει σήμερα αναπτύξει ένα χαρτοφυλάκιο με πάνω από 20 εταιρείες σε ποικίλους τομείς, που ξεκινούν από τις υποδομές και τα ακίνητα και φτάνουν μέχρι την ενέργεια, την ιατρική έρευνα και τις νέες τεχνολογίες. Η εταιρεία δραστηριοποιείται τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Αμερική και μετρά περισσότερους από 30.000 εργαζομένους και μία συνολική υπό διαχείριση περιουσία άνω των 10 δισ. ευρώ.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η σύνθεση του χαρτοφυλακίου του ολλανδικού ομίλου, αφού περιλαμβάνει δραστηριότητες με σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης και στην Ελλάδα. Ετσι, η Reggeborgh ελέγχει πλέον το 100% της ολλανδικής κατασκευαστικής εταιρείας Volker Wessels, μιας εκ των ισχυροτέρων της χώρας, με παρουσία σε αρκετές αγορές διεθνώς, μέσω 120 θυγατρικών και 17.000 εργαζομένων. Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, η εταιρεία κατέχει ισχυρή παρουσία στις αγορές της βορειοδυτικής Ευρώπης, της Βρετανίας, της Γερμανίας και της βόρειας Αμερικής, με λειτουργικά κέρδη που το 2019 ανήλθαν σε 270 εκατ. ευρώ και ανεκτέλεστο υπόλοιπο 9 δισ. ευρώ.
Κατέχει, επίσης, το 100% της Reggeborgh Vastgoed BV, που ειδικεύεται στην αγορά οικιστικών και εμπορικών ακινήτων με περισσότερα από 500.000 τ.μ. υπό διαχείριση και ανάπτυξη. Στον όμιλο ανήκει και η EVI, η οποία διαχειρίζεται εγκαταστάσεις επεξεργασίας απορριμμάτων με δυναμικότητα 450.000 τόνους ετησίως και πελατολόγιο σε Ολλανδία και Γερμανία.
Ξεχωριστή παρουσία διαθέτει και στην αγορά ενέργειας, επενδύοντας τα τελευταία χρόνια στον όμιλο Varo, έναν από τους ισχυρότερους ανεξάρτητους διαχειριστές διυλιστηρίων στη βορειοδυτική Ευρώπη. Σήμερα οι Ολλανδοί ελέγχουν το 33% της Varo.
Εκτός από τις παραδοσιακές δραστηριότητες, η Reggeborgh έχει πραγματοποιήσει την τελευταία πενταετία σημαντικότατες επενδύσεις σε καινοτόμες επιχειρήσεις από τον χώρο της τεχνολογίας και της ιατρικής επιστήμης-έρευνας. Στο χαρτοφυλάκιο του ολλανδικού ομίλου βρίσκονται εταιρείες όπως οι Tesorion στον τομέα της κυβερνοασφάλειας, be informed στο software, EFI στην ιατρική τεχνολογία, Prescan στις ιατρικές διαγνώσεις, ΑΒ2ΒΙΟ στη βιοτεχνολογία και Amphera στη βιοτεχνολογία.
Στην Ελλάδα, η Reggeborgh στηρίζει την πλατφόρμα Orange Grove, η οποία με τη σειρά της παρέχει υποστηρικτικές-συμβουλευτικές υπηρεσίες σε νέους επιχειρηματίες. To 2019, σύμφωνα με την οικονομική έκθεσή της, η εταιρεία εμφάνισε λειτουργική κερδοφορία 269 εκατ. ευρώ, έσοδα 6,6 δισ. ευρώ και ανεκτέλεστο περίπου 9 δισ. ευρώ, ενώ η οικογένεια Βέσελς είναι η τρίτη πλουσιότερη της Ολλανδίας, με περιουσία 3,6 δισ. ευρώ. anatakti
Τις 120 πιο επώδυνες ημέρες των τελευταίων ετών σφραγίζει το αποτέλεσμα της γενικής συνέλευσης για την Ελλάκτωρ και την οικογένεια Καλλιτσάντση, όσες δηλαδή χρειάστηκε για να οργανώσει τη στρατηγική του το ολλανδικό επενδυτικό fund της Reggeborgh Invest, προκειμένου να ανατρέψει τη διοίκηση της εταιρείας και να υλοποιήσει μία από τις πιο επιθετικές εξαγορές στην ιστορία του ελληνικού επιχειρηματικού χάρτη.
Ο κ. Σάκης Καλλιτσάντσης
Ο Ολλανδός Χένρι Χόλτερμαν, επικεφαλής της επενδυτικής εταιρείας με περιουσιακά στοιχεία άνω των 10 δισ. ευρώ και οι Ελληνες σύμμαχοί του, ένα επιτελείο νομικών, τεχνοκρατών και στενών συνεργατών, αποδείχτηκαν άριστοι ρυθμιστές των εξελίξεων
Ο Ολλανδός μεγαλοεπενδυτής διατηρεί έπαυλη στην Κέρκυρα, την οποία επισκέπτεται σε κάθε ευκαιρία. Μάλιστα, συχνά τα καλοκαίρια συναντάται με τον Ολλανδό βασιλιά, ο οποίος διατηρεί εξοχικό στην Ερμιόνη
Η αντίστροφη πορεία για τον έλεγχο του μεγάλου επιχειρηματικού ομίλου, που είχε όλα τα χαρακτηριστικά ενός proxy fight, ξεκίνησε τον προηγούμενο μήνα, όταν η Reggeborgh διαπίστωσε ότι ήταν αδύνατη η επίτευξη ενός βελούδινου διαζυγίου με την απερχόμενη διοίκηση. Η επενδυτική εταιρεία επεδίωκε να υλοποιήσει αναίμακτα τις μεγάλες αλλαγές, διαμηνύοντας ωστόσο από την πρώτη στιγμή τον σχεδιασμό της για τον έλεγχο του ομίλου. Εκείνο που εισέπραξε αρχικά ήταν διαβεβαιώσεις ότι υπάρχει έδαφος συνομιλιών, όμως παρά τις διαπραγματεύσεις που κράτησαν περίπου δύο μήνες, οι αδερφοί Καλλιτσάντση έκαναν πίσω.
Ο κ. Δημήτρης Καλλιτσάντσης
Η δυσκολία, όπως λέγεται, δεν ήταν μόνο η διαφοροποίηση των δύο αδερφών και οι μεταξύ τους ίντριγκες και κόντρες, αλλά και η παρουσία του αμερικανικού fund Farallon, που τους είχε δανείσει 50 εκατ. ευρώ για να αποκτήσουν τον έλεγχο της Eλλάκτωρ το 2018, θέτοντας ενέχυρο το σύνολο του 25,58% των μετοχών τους. Οι Ολλανδοί είχαν επομένως απέναντί τους τρεις διαφορετικούς πόλους, με διαφορετικά συμφέροντα. Οι συζητήσεις που έγιναν, παρά τα αντιθέτως λεγόμενα, δεν έφτασαν ποτέ στο σημείο να βρεθεί κοινός τόπος συνεργασίας και αυτό ήταν η αρχή του πολέμου. Η Reggeborgh, σφόδρα ενοχλημένη από τη στάση της οικογένειας, περνά στην αντεπίθεση. Οργανώνεται με τους μετόχους μειοψηφίας που έβλεπαν από καιρό τις δυσκολίες και τα προβλήματα διοίκησης στην Ελλάκτωρ και δίνει το σήμα της επίθεσης, ζητώντας αλλαγή διοικητικού συμβουλίου, διενέργεια διαχειριστικού ελέγχου και αλλαγή της Επιτροπής Ελέγχου. Το κουβάρι αρχίζει να ξετυλίγεται αργά αλλά βασανιστικά για τους δύο μεγάλους αντιπάλους που οχυρώνονται πίσω από τη στρατηγική της άμυνας και αναζητούν συμμάχους και νέα πατήματα. Την ίδια περίοδο, η πλευρά Αναστάσιου Καλλιτσάντση έχει ρίξει τα δίχτυα της στα... ρηχά νερά της Μέσης Ανατολής, βρίσκοντας στηρίγματα στους εφοπλιστές Δημήτρη Μπάκο - Γιάννη Καϋμενάκη, εν αγνοία, όπως λένε οι πληροφορίες, ακόμη και του έτερου αδερφού Δημήτρη Καλλιτσάντση. Οι δύο εφοπλιστές εμφανίζονται αποφασιμένοι να επενδύσουν στη σπαρασσόμενη από μίση και πάθη εταιρεία, χωρίς καμία λογική εξήγηση για το τι και ποιους υπηρετεί η στρατηγική τους.
Ο κ. Αρης Ξενόφος, μέχρι πρότινος πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ, είναι ο νέος επικεφαλής του Δ.Σ. του ομίλου
Ο αφανής επενδυτής που έγινε proxy fighter
Μέχρι τον περασμένο Σεπτέμβριο, το επενδυτικό fund ήταν σχεδόν αθόρυβα ο βασικός μέτοχος της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ελέγχοντας το 30,2% των μετοχών της, με ένα πέπλο μυστηρίου να καλύπτει τη συμμετοχή του στην Ελλάκτωρ. Οι υποψίες ότι μπορεί να κρύβεται πίσω από τα πακέτα συναλλαγών που είχαν γίνει το καλοκαίρι του 2019 από το επενδυτικό fund της Amber Capital, το οποίο είχε πουλήσει το 4,8% της εισηγμένης, δεν είχαν επιβεβαιωθεί, παρά το γεγονός ότι έδωσαν μεγάλη τροφή στα κουτσομπολιά της αγοράς και τις χρηματιστηριακές στήλες.
Το μυστήριο αυτό λύθηκε λίγο μετά τη γενική συνέλευση της Ελλάκτωρ, τον περασμένο Σεπτέμβριο, όταν ανακοινώθηκε ο έλεγχος του 5% των μετοχών της εταιρείας από τους Ολλανδούς και η συμφωνία να ασκήσουν το δικαίωμα προαίρεσης (call option) για να αποκτήσουν το 12,5% του κ. Λεωνίδα Μπόμπολα. Ο τελευταίος ήταν ο μεγάλος χαμένος από τον προηγούμενο μετοχικό πόλεμο, παραγκωνισμένος και σφόδρα δυσαρεστημένος από τη διοίκηση Καλλιτσάντση.
Ο κ. Γιώργος Μυλωνογιάννης, νέος πρόεδρος του Δ.Σ.
Η πρωτοβουλία εκείνη, γνωστή και ως Change4ELLAKTOR, ήταν το αποτέλεσμα μιας εμφύλιας διαμάχης για τον έλεγχο του ομίλου, πρωτόγνωρης για τα ελληνικά χρονικά, με τα δύο αδέρφια να μπαίνουν ως αουτσάιντερ στη μάχη και να καταλήγουν πανηγυρικά νικητές, οδηγώντας εκτός Δ.Σ. τους κυρίους Μπόμπολα και Κούτρα με πλειοψηφία σχεδόν 53% των μετόχων έναντι 47%.
Μόνο που τα όσα συνέβησαν εκείνη την περίοδο δεν αιφνιδίασαν κανέναν, αφού η εμφύλια διαμάχη υπέβοσκε για χρόνια, αλλά την κάλυπτε η χρυσή εποχή των έργων, η άνθηση του Χρηματιστηρίου και οι μεγάλες υπεραξίες. Ηταν κοινό μυστικό ότι οι δύο πλευρές (Λεωνίδα Μπόμπολα - Δημήτρη Κούτρα και Αναστάσιου και Δημήτρη Καλλιτσάντση) είχαν διαφορετικές κουλτούρες και αντιλήψεις μάνατζμεντ, που τις περισσότερες φορές ήταν αδύνατο να γεφυρωθούν.
Η Ελλάκτωρ ήταν γέννημα της συγχώνευσης της Ελληνικής Τεχνοδομικής των αδερφών Καλλιτσάντση και της Ακτωρ των κυρίων Μπόμπολα και Κούτρα, το 1999, ανθρώπων με διαφορετικές φιλοσοφίες, γεγονός στο οποίο οφείλεται ότι οι τέσσερις μέτοχοι διαχώρισαν από νωρίς τους τομείς ευθύνης τους.
Οι εφοπλιστές Δημήτρης Μπάκος και Γιάννης Καϋμενάκης ήταν, υποτίθεται, το αντίβαρο στην ολλανδική πρόταση. Ομως καταψήφισαν την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου
Ο κ. Δημήτρης Καλλιτσάντσης επικεντρώθηκε στις κατασκευαστικές δραστηριότητες του εξωτερικού, επιδιώκοντας την ανάπτυξη του ομίλου εκτός συνόρων, ο κ. Αναστάσιος Καλλιτσάντσης πήρε πάνω του την επέκταση στην ενέργεια, διαβλέποντας τις προοπτικές της ελληνικής ενεργειακής αγοράς, και παράλληλα διατήρησε τον κλάδο της ανάπτυξης ακινήτων. Ο κ. Λεωνίδας Μπόμπολας ανέλαβε τον τομέα της διαχείρισης απορριμμάτων και είχε την εποπτεία των Παραχωρήσεων, ενώ ο κ. Δημήτρης Κούτρας ήταν η ψυχή των κατασκευών στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια. Μέχρι να πυκνώσουν τα σύννεφα στις κατασκευές το μοντέλο αυτό δούλεψε. Αργότερα, όμως, όταν άρχισε να κλυδωνίζεται ο τεχνικός κλάδος από την οικονομική κρίση και την έλλειψη έργων, ο «λευκός γάμος» άρχισε να διαλύεται.
Εκτοτε οι μέτοχοι είχαν πολλές αφορμές να συγκρουστούν και η συμπόρευση γινόταν πολύ δύσκολη. Στο διάστημα που μεσολάβησε, τροφοδότης των μεγάλων αντιθέσεων μεταξύ των μετόχων υπήρξαν τα ανεξέλεγκτα ανοίγματα στο εξωτερικό που, όπως αποδείχτηκε από το βάθος των προβλημάτων και την ένταση των ζημιών, έδιναν μια πλασματική εικόνα του ομίλου, η οποία απείχε πολύ από την πραγματική οικονομική και επιχειρηματική του υπόσταση. Η εταιρεία ήταν μέχρι τότε σε 24 χώρες, αλλά πρακτικώς ζημιογόνα σχεδόν παντού.
Λάδι στη φωτιά έριξε η δίωξη Μπόμπολα από τις κυπριακές αρχές για τα έργα διαχείρισης αποβλήτων και στη συνέχεια το πρόστιμο από την Επιτροπή Ανταγωνισμού για μεθοδεύσεις και νόθευση του ανταγωνισμού στα δημόσια έργα, εξέλιξη που έδωσε «πατήματα» στην οικογένεια Καλλιτσάντση για επιχειρήματα και κατηγορίες περί ανεπαρκούς managment.
Με σύνθημα «ένα σύγχρονο μοντέλο διοίκησης», επιλεκτική έξοδο στις διεθνείς αγορές και νοικοκύρεμα των δραστηριοτήτων εντός και εκτός συνόρων, υιοθετώντας παράλληλα σύγχρονες δομές εταιρικής διακυβέρνησης, οι αδερφοί Καλλιτσάντση έπεισαν το 2018 ακόμη και τους πιο δύσπιστους μετόχους ότι μπορούν να εγγυηθούν μια νέα πορεία για την Ελλάκτωρ. Ομως, όχι μόνο δεν κατάφεραν να υλοποιήσουν τις μεγάλες προσδοκίες της αγοράς για ανάκαμψη του ομίλου, αλλά με τις επιλογές τους και τις βαθιές πληγές της εταιρείας δημιούργησαν μεγάλες αβεβαιότητες και σοβαρά εμπόδια στην προσπάθεια να σταθεί η εταιρεία στα πόδια της. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη δραματική επιδείνωση των οικονομικών μεγεθών και τη διόγκωση ζημιών στις κατασκευές, αφήνοντας μισό το σχέδιο αναδιάρθρωσης.
Οι αριθμοί άλλωστε είναι αμείλικτοι. Σύμφωνα με όσα έχει επικαλεστεί η απερχόμενη διοίκηση, από το τρίτο τρίμηνο του 2018 μέχρι σήμερα πληρώθηκαν 318 εκατ. ευρώ για ζημιογόνα έργα εξωτερικού, με πολύ επαχθείς συμβάσεις. Τα περισσότερα από αυτά ήταν εγκαταλειμμένα, όπως για παράδειγμα στη Σερβία όπου παρουσιάστηκαν ζημίες και ταμειακό έλλειμμα 150 εκατ. ευρώ. Ανάλογη εικόνα εμφάνισαν και τα φωτοβολταϊκά έργα εξωτερικού, για τα οποία αναγνωρίστηκαν το 2019 συνολικές έκτακτες ζημίες ύψους 136 εκατ. ευρώ. Οι ζημίες των έργων συνεχίστηκαν και σε άλλες αγορές, σαν τα κεφάλια της λερναίας ύδρας που βγαίνουν το ένα πίσω από το άλλο. Για παράδειγμα στην Κολομβία οι χειρισμοί στην ανάθεση έργων οδήγησαν σε αποκλεισμό της εταιρείας από τα χρηματοδοτούμενα έργα της Παγκόσμιας Τράπεζας λόγω κρούσματος διαφθοράς σε έργο που είχε αναλάβει η Ακτωρ στην περιοχή. Με ανυπολόγιστες ζημίες έφυγε η τεχνική εταιρεία και από τις δραστηριότητες στη Μέση Ανατολή, ενώ πρόσφατα οι οφειλές σε συνεργάτη της σε έργο στο Κατάρ προκάλεσαν μπλόκο στους τραπεζικούς λογαριασμούς της. Κάτι παρεμφερές είχε γίνει το καλοκαίρι και στην Τσεχία.
Χαοτική είναι η εικόνα και στα ελληνικά εργοτάξια. Το μετρό Θεσσαλονίκης παραμένει καθηλωμένο όχι μόνο λόγω της αλλαγής του κυβερνητικού σχεδιασμού και των προσφυγών, αλλά και της αδυναμίας του Ακτωρα να στηρίξει την κατασκευή του. Στα έργα του φαληρικού όρμου υπάρχουν επίσης μεγάλες καθυστερήσεις, που ως έναν βαθμό καταλογίζονται και στις αδυναμίες του αναδόχου, την ίδια στιγμή που η Ακτωρ αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα στη διεκδίκηση νέων έργων και στην έκδοση εγγυητικών από τις τράπεζες.
«ΞΑΦΝΙΚΑ ΒΛΕΠΩ ΚΑΤΑΣΧΕΣΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ»
Χαρακτηριστική είναι η αναφορά του κ. Χρήστου Παναγιωτόπουλου, εκ των παλαιών μετόχων μειοψηφίας της εταιρείας, στην πρόσφατη γενική συνέλευση, σχετικά με την κατασκευή του κτιρίου του Ελληνοαμερικανικού Κολλεγίου στη Θεσσαλονίκη, όπου η Ακτωρ έχει μειοδοτήσει από τον περασμένο Οκτώβριο. Ο ίδιος κατήγγειλε ότι στελέχη του Κολλεγίου αναζητούν τηλεφωνικώς τους ανθρώπους της κατασκευαστικής προκειμένου να υπογράψουν τη σύμβαση, αλλά χωρίς επιτυχία. Ετσι, το έργο οδεύει προς τον επόμενο μειοδότη! Αναρωτήθηκε μάλιστα εάν αυτό έγινε επειδή η εταιρεία δεν μπορούσε να εκδώσει εγγυητική επιστολή ή λόγω υποκοστολόγησης του έργου.
«Είμαι στην πιάτσα 34 χρόνια. Ξαφνικά βλέπω κατάσχεση τραπεζικού λογαριασμού της Ακτωρ. Ντροπή! Οπου κι αν σταθούμε, δεν θέλουν να ακούσουν για την Ελλάκτωρ γιατί χρωστάει σχεδόν στην πλειονότητα των υπεργολάβων της. Από το 2018 μέχρι σήμερα μετετράπη σε μια εταιρεία που κανείς δεν θέλει να δουλέψει μαζί μας», ανέφερε.
Τα λάθη του παρελθόντος, τα κενά της διοίκησης, οι συνεχείς συγκρούσεις, οι διαφορετικές στρατηγικές και η υποτίμηση των συνθηκών ήταν εκείνες που άνοιξαν διάπλατα την πόρτα στους επενδυτές της Reggeborgh, διαβλέποντας την αδυναμία του μάνατζμεντ να κρατήσει όρθια την εταιρεία.
Η Reggeborgh είχε προσεγγίσει και προ τριετίας την πλευρά των κυρίων Μπόμπολα και Κούτρα, προτείνοντας την εξαγορά των ποσοστών τους αντί 2 ευρώ ανά μετοχή. Ομως τότε το έδαφος δεν ήταν αρκετά ώριμο για την επίτευξη συμφωνίας και οι επενδυτές αποχώρησαν για να αποκτήσουν λίγους μήνες μετά συμμετοχή στη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ.
Από την περασμένη Τετάρτη, οι Ολλανδοί είναι η κυρίαρχη δύναμη στην Ελλάκτωρ με ποσοστό 14,1% του μετοχικού κεφαλαίου και το νέο διοικητικό συμβούλιο έχει πέσει με τα μούτρα στη δουλειά για να ετοιμάσει το σχέδιο ανόρθωσης του ομίλου, ιεραρχώντας τα ζητήματα που αποτελούν προτεραιότητες της νέας διοίκησης. Η ενίσχυση με ρευστότητα της θυγατρικής Ακτωρ, ώστε να αποκατασταθεί η ομαλή λειτουργία της, η αξιοπιστία και η ανταγωνιστικότητά της στην αγορά, και η επιτάχυνση των εργασιών στα εργοτάξια της εταιρείας είναι μεταξύ των μέτρων που θα πάρει άμεσα.
Από την οικονομική αποτίμηση και αξιολόγηση των στοιχείων θα φανεί και το ύψος της αύξησης κεφαλαίου, η οποία πιθανολογείται ότι θα είναι μεγαλύτερη από την πρόταση που καταψηφίστηκε για 50 εκατ. ευρώ. Η ένεση ρευστότητας θα φέρει και τη στήριξη από τις τράπεζες με την έκδοση εγγυητικών και την αναδιάρθρωση των δανείων που εκκρεμούν την τελευταία τριετία.
Η επιλογή νέων στελεχών σε θέσεις-κλειδιά της εταιρείας και των θυγατρικών της (ήδη στη διοίκηση έχουν σταλεί οι παραιτήσεις του κ. Σ. Καλλιτσάντση και του νομικού συμβούλου Γ. Αργυρόπουλου), η επαναξιολόγηση του διεθνούς ομολόγου που συνήφθη με εξαιρετικά δυσμενείς όρους και δεσμεύσεις για την εταιρεία, αλλά και ο διαχειριστικός έλεγχος για την τελευταία διετία, είναι επίσης από τα θέματα που θα τρέξουν πολύ γρήγορα για την εταιρεία.
Παράλληλα, θα πρέπει να εκπονηθεί ένα νέο business plan πάνω στο οποίο θα πατήσει η νέα διοίκηση για να προχωρήσει η ανάπτυξη της Ελλάκτωρ. Σε ό,τι αφορά τα πρόσωπα, πέρα από το νέο πενταμελές Δ.Σ. αναζητείται ο ρόλος που επιφυλάσσουν οι Ολλανδοί σε έναν από τους πρωταγωνιστές αυτής της αναμέτρησης, τον κ. Λ. Μπόμπολα. Επί του παρόντος, οι νέοι μέτοχοι κρατούν κλειστά τα χαρτιά τους, ωστόσο είναι σαφές ότι ο πρώην διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας θα έχει λόγο και ρόλο στην επόμενη μέρα.
Ενα από τα μεγάλα ερωτήματα αυτής της εξίσωσης είναι και η στάση της Reggeborgh σχετικά με την αύξηση του ποσοστού της στην Ελλάκτωρ. Στελέχη της αγοράς αναφέρουν ότι μια τέτοια εξέλιξη δεν μπορεί να αποκλειστεί, καθώς θεωρείται ότι ισχυροποιεί ακόμη περισσότερο τη θέση ενός μετόχου. Ωστόσο, είναι σαφές ότι η εξάσκηση του call option είναι συνάρτηση και άλλων παραμέτρων, όπως για παράδειγμα ο φάκελος του ανταγωνισμού και η διερεύνηση των καταγγελιών στην Κομισιόν αλλά και την ελληνική Επιτροπή Ανταγωνισμού για σύγκρουση συμφερόντων λόγω της συμμετοχής των Ολλανδών και στη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Πρόκειται για ένα ζήτημα που θα χρειαστεί ακόμη χρόνο για να αποσαφηνιστεί από τις Αρχές και θα καθορίσει και τη στάση των νέων ισχυρών μετόχων της εταιρείας.
Αδιευκρίνιστη παραμένει η στάση και των δύο εφοπλιστών που τόσο πριν όσο και κατά τη διάρκεια της γενικής συνέλευσης θόλωσαν τα νερά. Για παράδειγμα, άγνωστο παραμένει εάν έχουν αυξήσει τη συμμετοχή τους στο μετοχικό κεφάλαιο της Ελλάκτωρ, βάσει της συμφωνίας με την κοινή εταιρεία των αδερφών Καλλιτσάντση να αποκτήσουν τμηματικά το 20,5% των μετοχών, αρχής γενομένης από την εξαγορά ποσοστού 12%, στις 26 Ιανουαρίου. Ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες αναφέρουν ότι η συναλλαγή έγινε εξωχρηματιστηριακά, μένει όμως να αποδειχτεί.
Τα δύο πρόσωπα που έφερε στο προσκήνιο η μετοχική διαμάχη ως αντίβαρο στην ολλανδική πρόκληση δεν αποδείχτηκαν μέχρι σήμερα ιδιαίτερα γενναιόδωρα με την εταιρεία, παρά το γεγονός ότι προ της γενικής συνέλευσης είχαν πλησιάσει όλους τους πιθανούς στόχους των μετόχων για να εξασφαλίσουν συμμαχίες. Ο λόγος μάλιστα που καταψήφισαν την πρόταση για την αύξηση κεφαλαίου φαίνεται ότι ήταν η άρνησή τους να βάλουν λεφτά. Ετσι ερμηνεύεται και το σκορ της ψηφοφορίας 90% κατά της αύξησης και μόλις 10% υπέρ που καταγράφηκε στη συνέλευση. Οι δύο εφοπλιστές είχαν ξεκαθαρίσει εξαρχής ότι δεν ήθελαν να συμμετάσχουν σε αύξηση κεφαλαίου. Σε κατ’ ιδίαν συνομιλίες, μάλιστα, έλεγαν ότι αν κερδίσουν τη διοίκηση, θα ζητήσουν να δανειοδοτήσουν την Ελλάκτωρ οι τράπεζες. Μπροστά στον κίνδυνο να ψηφιστεί το θέμα και από τη Reggeborgh, όπως κάποιοι σκόπιμα είχαν διαρρεύσει, οι εφοπλιστές φοβήθηκαν και αποφάσιαν να καταψηφίσουν αιφνιδιάζοντας και τον ίδιο τον κ. Καλλιτσάντση!
Τα νέα μέλη του Δ.Σ.
Ελληνικό μάνατζμεντ με άτομα της εμπιστοσύνης του Ολλανδού μετόχου, μάνατζερ με εμπειρία και γνώση στη διοίκηση επιχειρήσεων και επιστήμονες εγνωσμένου κύρους στους τομείς τους πλαισιώνουν τον πυρήνα της ολιγομελούς ομάδας που καλείται, από τις 27 Ιανουαρίου, να οδηγήσει το πλοίο Ελλάκτωρ σε ένα εξαιρετικά ανταγωνιστικό περιβάλλον με μεγάλες προκλήσεις και ευκαιρίες.
Επικεφαλής του νέου Δ.Σ. τίθεται ο μέχρι πρότινος πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ Αρης Ξενόφος, ο οποίος αναλαμβάνει τη θέση του αντιπροέδρου και του διευθύνοντος συμβούλου με εκτελεστικές αρμοδιότητες. Ο κ. Ξενόφος έχει διατελέσει ανώτατο στέλεχος σε θέσεις ευθύνης του ομίλου της Eurobank, αλλά και σε άλλες εταιρείες, μεταξύ των οποίων και διευθύνων σύμβουλος στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Στη θέση του προέδρου, χωρίς εκτελεστικές αρμοδιότητες, αντικαθιστώντας τον πρώην διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδας Γιώργο Προβόπουλο, τοποθετήθηκε ο κ. Γιώργος Μυλωνογιάννης, ιδρυτής της δικηγορικής εταιρείας Φορτσάκης - Διακόπουλος - Μυλωνογιάννης & Συνεργάτες (FDMA Law Firm). Σήμερα ο κ. Μυλωνογιάννης εργάζεται ως νομικός σύμβουλος του πρωθυπουργού, θέση από την οποία θα παραιτηθεί. Ρόλο συμβούλου με εκτελεστικές αρμοδιότητες αναλαμβάνει παράλληλα και ο κ. Δημήτρης Κονδύλης, με σπουδές στο ΜΙΤ, διευθύνων σύμβουλος στις εταιρείες Interchart Shipping Inc και Ship Procurement Services, παράλληλα με τη θέση του ως συνιδρυτή της Sarl Sea Business. Στο διοικητικό συμβούλιο αλλά και στην Επιτροπή Ελέγχου έχουν τοποθετηθεί δύο ανεξάρτητα μη εκτελεστικά μέλη, ο κ. Κωνσταντίνος Τούμπουρος και η κυρία Αθηνά Χατζηπέτρου. Ο κ. Τούμπουρος εργάζεται ως πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της τεχνικής εταιρείας διαχείρισης ακινήτων Temco Α.Ε. Είναι από τα μέλη του νέου Δ.Σ. που βρέθηκαν στο στόχαστρο της προηγούμενης διοίκησης της Ελλάκτωρ, καθώς θεωρείται από τα πρόσωπα της απόλυτης εμπιστοσύνης του κ. Χόλτερμαν, με τον οποίο τους συνδέει και προσωπική σχέση.
Η Κέρκυρα τους ενώνει
Ο κ. Τούμπουρος προστέθηκε στην ομάδα συνεργατών του ολλανδικού fund από το περασμένο Νοέμβριο και θεωρείται από τα πρόσωπα-κλειδιά που θα επιτελέσουν ενεργό ρόλο στα σχέδια των νέων μετόχων. Ο 42χρονος πολιτικός μηχανικός διατηρεί φιλικές σχέσεις με τον Αλέξη Τσίπρα, από τα φοιτητικά τους χρόνια όταν σπούδαζαν στο Πολυτεχνείο. Παράλληλα, διατηρεί άριστες σχέσεις και με τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια. Αλλωστε το κοινό που έχουν οι τρεις είναι η Κέρκυρα, όπου ο Ολλανδός μεγαλοεπενδυτής διατηρεί πολυτελέστατη έπαυλη. Η αγάπη του κ. Χόλτερμαν για την Ελλάδα είναι δεδομένη και συχνά τα καλοκαίρια συναντιέται με τον Ολλανδό βασιλιά, ο οποίος διατηρεί εξοχικό στην Ερμιόνη. Τέλος, η κυρία Χατζηπέτρου είναι πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας. Στο παρελθόν εργάστηκε, μεταξύ άλλων, ως περιφερειακή οικονομική διευθύντρια στην Coca-Cola Ελλάς, ως οικονομική διευθύντρια στην εταιρεία Beiersdorf Ελλάς, αλλά και ως διευθύνουσα σύμβουλος του ομίλου Toyota Hellas Α.Ε.Το στίγμα της νέας διοίκησης στην Ελλάκτωρ έδωσε την Παρασκευή με επιστολή στους εργαζομένους ο κ. Ξενόφος, υπογραμμίζοντας τις προκλήσεις της νέας δεκαετίας. «Η δεκαετία που διανύουμε θα αποτελέσει μια περίοδο σημαντικών επιχειρηματικών προκλήσεων και δημιουργικών αποφάσεων», υπογραμμίζει, επικαλούμενος πρόσφατη μελέτη της PWC, σύμφωνα με την οποία η συνολική αξία των μελλοντικών έργων σε υποδομές, ενέργεια και διαχείριση αποβλήτων θα υπερβεί τα 45 δισ. ευρώ.
«Ο όμιλος Ελλάκτωρ, με πολύχρονη δραστηριότητα στους παραπάνω κλάδους και ένα ανθρώπινο δυναμικό με αδιαμφισβήτητη και αποδεδειγμένη τεχνογνωσία, εμπειρία και δέσμευση, οφείλει να έχει έναν κυρίαρχο ρόλο στη νέα αυτή προοπτική», επισημαίνει η νέα διοίκηση, χωρίς να παραγνωρίζει τις δυσκολίες. «Τα τελευταία χρόνια καταφέρατε να κρατήσετε ψηλά τον όμιλο. Σας καλώ λοιπόν να κάνουμε μαζί μια νέα αρχή. Μια αρχή που θα βασιστεί στην ασφάλεια, στην εμπιστοσύνη, στη διαφάνεια, στην πίστη στο όραμά μας. Και να γράψουμε ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία του ομίλου», καταλήγει η επιστολή του κ. Ξενόφου. Η Ελλάκτωρ διαθέτει σήμερα ανεκτέλεστο υπόλοιπο συμβάσεων 1,8 δισ. ευρώ και είναι ο μεγαλύτερος λειτουργός έργων παραχώρησης με συμμετοχή σε πέντε από τους επτά αυτοκινητοδρόμους. Παράλληλα, είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός ενέργειας από ΑΠΕ με εγκατεστημένη ισχύ 482 MW, κατέχοντας ισχυρή παρουσία στον τομέα της διαχείρισης απορριμμάτων και ελέγχοντας μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες ανάπτυξης ακινήτων (REDS).
Reggeborgh Invest: Η «ταυτότητα» του ολλανδικού κολοσσού
Η Reggeborgh, που ιδρύθηκε το 1990 για να διαχειριστεί επενδύσεις της ολλανδικής οικογένειας Βέσελς, της οποίας πλέον ηγείται ο Χένρι Χόλτερμαν, έχει σήμερα αναπτύξει ένα χαρτοφυλάκιο με πάνω από 20 εταιρείες σε ποικίλους τομείς, που ξεκινούν από τις υποδομές και τα ακίνητα και φτάνουν μέχρι την ενέργεια, την ιατρική έρευνα και τις νέες τεχνολογίες. Η εταιρεία δραστηριοποιείται τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Αμερική και μετρά περισσότερους από 30.000 εργαζομένους και μία συνολική υπό διαχείριση περιουσία άνω των 10 δισ. ευρώ.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η σύνθεση του χαρτοφυλακίου του ολλανδικού ομίλου, αφού περιλαμβάνει δραστηριότητες με σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης και στην Ελλάδα. Ετσι, η Reggeborgh ελέγχει πλέον το 100% της ολλανδικής κατασκευαστικής εταιρείας Volker Wessels, μιας εκ των ισχυροτέρων της χώρας, με παρουσία σε αρκετές αγορές διεθνώς, μέσω 120 θυγατρικών και 17.000 εργαζομένων. Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, η εταιρεία κατέχει ισχυρή παρουσία στις αγορές της βορειοδυτικής Ευρώπης, της Βρετανίας, της Γερμανίας και της βόρειας Αμερικής, με λειτουργικά κέρδη που το 2019 ανήλθαν σε 270 εκατ. ευρώ και ανεκτέλεστο υπόλοιπο 9 δισ. ευρώ.
Κατέχει, επίσης, το 100% της Reggeborgh Vastgoed BV, που ειδικεύεται στην αγορά οικιστικών και εμπορικών ακινήτων με περισσότερα από 500.000 τ.μ. υπό διαχείριση και ανάπτυξη. Στον όμιλο ανήκει και η EVI, η οποία διαχειρίζεται εγκαταστάσεις επεξεργασίας απορριμμάτων με δυναμικότητα 450.000 τόνους ετησίως και πελατολόγιο σε Ολλανδία και Γερμανία.
Ξεχωριστή παρουσία διαθέτει και στην αγορά ενέργειας, επενδύοντας τα τελευταία χρόνια στον όμιλο Varo, έναν από τους ισχυρότερους ανεξάρτητους διαχειριστές διυλιστηρίων στη βορειοδυτική Ευρώπη. Σήμερα οι Ολλανδοί ελέγχουν το 33% της Varo.
Εκτός από τις παραδοσιακές δραστηριότητες, η Reggeborgh έχει πραγματοποιήσει την τελευταία πενταετία σημαντικότατες επενδύσεις σε καινοτόμες επιχειρήσεις από τον χώρο της τεχνολογίας και της ιατρικής επιστήμης-έρευνας. Στο χαρτοφυλάκιο του ολλανδικού ομίλου βρίσκονται εταιρείες όπως οι Tesorion στον τομέα της κυβερνοασφάλειας, be informed στο software, EFI στην ιατρική τεχνολογία, Prescan στις ιατρικές διαγνώσεις, ΑΒ2ΒΙΟ στη βιοτεχνολογία και Amphera στη βιοτεχνολογία.
Στην Ελλάδα, η Reggeborgh στηρίζει την πλατφόρμα Orange Grove, η οποία με τη σειρά της παρέχει υποστηρικτικές-συμβουλευτικές υπηρεσίες σε νέους επιχειρηματίες. To 2019, σύμφωνα με την οικονομική έκθεσή της, η εταιρεία εμφάνισε λειτουργική κερδοφορία 269 εκατ. ευρώ, έσοδα 6,6 δισ. ευρώ και ανεκτέλεστο περίπου 9 δισ. ευρώ, ενώ η οικογένεια Βέσελς είναι η τρίτη πλουσιότερη της Ολλανδίας, με περιουσία 3,6 δισ. ευρώ. anatakti
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Ο Σφιντέρσκι οδηγεί την επίθεση του ΠΑΟΚ
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Στήν ὥρα τῆς χαρᾶς ὁ Συμεών προφητεύει τήν ὀδύνη.
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
