2021-06-28 15:44:18
Ο Σπυρίδων Ζαφείρης ή “Παπασπύρος” όπως ήταν περισσότερο γνωστός, καταγόταν από τη Μεγαλόχαρη Άρτας και ιερουργούσε από το 1939 στις Πηγές της Άρτας. Και τα δύο χωριά ανήκουν στην περιοχή των Άνω Ραδοβυζίων Άρτας στον ευρύτερο ορεινό όγκο της Νότιας Πίνδου και των Αγράφων.Πολέμησε στην Μικρά Ασία με τον βαθμό του λοχαγού υπό τις διαταγές του Νικόλαου Πλαστήρα και παρασημοφορήθηκε για τη δράση του. Αργότερα εντάχθηκε άμεσα στις Εθνικές Ομάδες του Στρατηγού Ναπολέοντα Ζέρβα. Διακρινόταν για το πάθος και την αποφασιστικότητά του. Ήταν ο πατέρας του μακαριστού Μητροπολίτη Περιστερίου κυρού Χρυσοστόμου.
Ο Μητροπολίτης Λήμνου, Διονύσιος στο σύγγραμμά του “Εκτελεσθέντες και Μαρτυρήσαντες Κληρικοί 1941-1949” αναφερόμενος στον Παπασπύρο γράφει:
“Όταν έσπασε η ηρωική αντίστασις των στρατιωτών μας με την επιδρομή των Γερμανικών μηχανών και κατέρρευσε και το Αλβανικό μέτωπο, η ψυχή του π. Σπύρου προαισθάνεται και προβλέπει αυτό που θα συμβεί. Συμβουλεύει να κρύψουν τα όπλα γιατί σύντομα θα τους εχρειάζοντο. Έτσι ο π. Σπύρος γίνεται ο πρώτος που συλλαμβάνει την ιδέα της Εθνικής Αντιστάσεως, ευθύς μόλις συντρίφθηκε η άμυνα του στρατού μας.
Αρχίζει τότε η εθνική δράσις του π. Σπυρίδωνος, που του έδωσε την επωνυμία του παπα-Φλέσσα της Κατοχής και του Ανταρτοπολέμου. Πρώτος αυτός οργάνωσε στην ιδιαιτέρα του πατρίδα ένοπλο τμήμα κατά του εχθρού. Ελευθερία ή θάνατος, το σύνθημά του. Ο όρκος τους ήταν εγκατάλειψις όλων και οικογενείας και σπιτιού και περιουσίας για την πατρίδα. Ο π. Σπύρος γίνεται η ψυχή της Αντιστάσεως στην περιοχή και το τμήμα του αποτελεί τον πυρήνα των Ομάδων του Ν. Ζέρβα.
Η δράσις του αυτή ανησυχεί πολύ τούς αντάρτες και θέλουν να τον εξοντώσουν. Για το σκοπό αυτό πιάνουν την πρεσβυτέρα και το μικρότερο του πεντάχρονο μόλις κορίτσι. Του προτείνουν τότε να παραδοθεί, γιατί θα έσφαζαν και τα δυο αγαπητά του πρόσωπα. Μα ο π. Σπύρος τους απαντά πως θα μείνει πιστός στον όρκο του να τα δώσει όλα για την πατρίδα. Οι αντάρτες τρόμαξαν την απάντηση του παπά. Φοβήθηκαν να τον ερεθίσουν περισσότερο και έτσι, μόλις πήραν την απάντησή του, απελευθέρωσαν την μάνα και το παιδί”.
Όταν ο ίδιος παρουσιάσθηκε στον Ζέρβα, κατά τους πρώτους μήνες της παρουσίας του ΕΔΕΣ στα βουνά της Ελεύθερης Ορεινής Ελλάδας, ο αρχηγός του ΕΔΕΣ προσπάθησε να τον πείσει να δώσει μόνο την ευλογία του στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα.
“Παπά, του είπε ο Ζέρβας, έχεις μεγάλη οικογένεια να θρέψεις. Άσε να πολεμήσουν τα παιδιά. Από σένα θέλουμε μόνο την ευχή σου“.
Τότε ο θρυλικός ιερέας απολύτως συνειδητοποιημένος του απάντησε:
“Η ευχή μου έχει βέβαια την αξία της. Αυτήν την έχεις Στρατηγέ. Σαν πάρουν όμως την ανηφόρα οι Ιταλοί, μεγαλύτερη πέραση θα έχει το τουφέκι μου“.
Από τη στιγμή εκείνη ο Παπασπύρος αναλαμβάνει οπλαρχηγός τμήματος του ΕΔΕΣ στο χωριό του, το οποίο οργάνωσε ο ίδιος, με την συμμετοχή ανταρτών και από διπλανά χωριά. Συμμετείχε με προσήλωση σε πολλές μάχες κατά των κατακτητών. Στον Γοργοπόταμο ωστόσο χαρακτηρίστηκε αξεπέραστος.
Ο ιστορικός Ιωάννης Αθανασόπουλος στο βιβλίο του “Ναπολέων Ζέρβας και το έπος της Εθνικής Αντιστάσεως του ΕΔΕΣ-ΕΟΕΑ”, εκδόσεις Πελασγός, γράφει:
«Τον παρομοίασαν σαν τον Παπαφλέσσα της Αντίστασης και όχι άδικα. Ο DennysHamson, ένας εκ των θρυλικών σαμποτέρ του Γοργοποτάμου και μέλος της Βρετανικής Συμμαχικής Αποστολής, τον ονόμασε “παπά-Λεωνίδα”, θέλοντας να δείξει έτσι την γενναιότητα του ιερέα.
Το ήθος του Παπασπύρου αλλά και ο πηγαίος πατριωτισμός του συνοψίζεται από τον ίδιο τον Hamson, στο βιβλίο του “Με τους Έλληνες στον Γοργοπόταμο”, σελ. 98:
“Άρχισα να κουβεντιάζω με τον παπά που ήταν αρχηγός μιας ομάδας του Ζέρβα. Αυτός ο Αγωνιστής παπάς, όπως τον λέγαμε, ήταν ένα από τα πιο απλά πλάσματα του Θεού στη γη. Ένας άντρας σχεδόν σαράντα χρονών, ήταν, καθώς μου είπε, παπάς του χωριού Πηγές στην Ήπειρο, όπου ο εχθρός δεν τόλμησε ποτέ (ή δεν έκανε τον κόπο) να βάλει πόδι. Πριν από ένα χρόνο, οδήγησε μια ομάδα από ενορίτες του εναντίον του εχθρού και από τότε υπηρετούσε στον Ζέρβα.
Γι΄αυτόν, ήταν ιερός πόλεμος, ήταν ρητή επιθυμία του Θεού ότι αυτός, ο παπά Λεωνίδας, έπρεπε όχι μόνο να κάνει κήρυγμα εναντίον του εισβολέα, αλλά επίσης να πάρει ενεργό μέρος στο διωγμό του εισβολέα από την πατρίδα σκοτώνοντας όσους περισσότερους Ιταλούς και Γερμανούς μπορούσε.
Μια ψηλή στεγνή μορφή με τα κυματιστά μαύρα ράσα του λεκιασμένα και πράσινα από την πολυκαιρία με τα μαύρα γένια του, τα μακριά μαλλιά του και το καλυμμαύχι του ήταν συγχρόνως αταίριαστος με το περιβάλλον και προξενούσε δέος. Οδηγούσε τους άντρες του με το Ευαγγέλιο και το τουφέκι, με την προσευχή και την κραυγή της μάχης, και όταν τον έβλεπε κανείς να πηγαίνει μπροστά από τη φάλαγγα των αντρών περπατώντας με το ράσο χωμένο στη ζώνη με τα φυσίγγια, ήταν σαν να έβλεπε το πνεύμα που είχε κρατήσει την Ελλάδα όρθια σε τόσες κρίσεις στην πολυκύμαντη πορεία της μέσα στην ιστορία, η προσωποποίηση ενός πραγματικού αδίστακτου πατριωτισμού, στενόμυαλος, φανατικός, σκληρός αν θέλετε, αλλά οπωσδήποτε ένα κατευθυντήριο φως γύρω στο οποίο είχαν συγκεντρωθεί για μια στιγμή όλοι οι αληθινοί Έλληνες”.
Δυστυχώς, το κατευθυντήριο φως-όπως το λέει ο Hamson- δεν συνέχισε να φωτίζει τους Έλληνες μετά τον Γοργοπόταμο. Ο Παπασπύρος, όπως χιλιάδες άλλοι Έλληνες, σκοτώθηκε από ελληνικά πυρά(του Ε.ΑΜ-ΕΛΑΣ) στις 9 Ιανουαρίου 1944 στα Μηλιανά της Άρτας, σε ενέδρα, στα πλαίσια του αδελφοκτόνου πολέμου. Για την δράση και την προσφορά του παπα-Σπύρου έχουν εκδοθεί το βιβλίο: «Ο Ιερομάρτυρας-εθνομάρτυρας οπλαρχηγός παπα-Σπύρος Ζαφείρης. Η εθνική και εκκλησιαστική προσφορά του» (+Μητροπολίτου Περιστερίου κυρού Χρυσοστόμου-Εκδόσεις Πελασγός 2018).Επίσης σχετικές δημοσιεύσεις έχει κάνει και ο ιστορικός Ι.Β. Αθανασόπουλος στα «ιστορικά χρονικά»
ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ Έρευνα πρωτοπρεσβυτέρου Δημητρίου Αθανασίου-εκπαιδευτικού (χημικού)
– ΗΧΩ ΤΗΣ ΑΡΤΑΣhttps://ixotisartas.gr/αντιγραφή
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Οσα θα παρακολουθήσουμε απόψε στις «8 λέξεις»
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ