Επί του αναφερομένου ζητήματος στο υπ’ αριθμόν πρωτοκόλλου
3835/25.11.2021 έγγραφό σας (αρ. πρωτοκόλλου Π.Φ.Σ. 5170/25.11.2021), επαγόμεθα
τα κάτωθι:
Οι διατάξεις που ρυθμίζουν τα περί σταυρών και φωτεινών επιγραφών των
φαρμακείων είναι οι ακόλουθες.
Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 2 του Π.Δ. 312/1992 ορίζεται ότι:
«1. Επί της προσόψεως του καταστήματος των φαρμακείων τοποθετείται
υποχρεωτικά, εντός φωτεινού πλαισίου, σταυρός πρασίνου χρώματος, στο κέντρο
του οποίου μπορεί να υπάρχει η απεικόνιση του συμπλέγματος φαρμακευτικού
σκεύους και φιδιού».
Επίσης στο άρθρο 15 του Π.Δ. 340/1993 ορίζεται ότι: «Κώδικας της Ελληνικής
Φαρμακευτικής Δεοντολογίας» ορίζεται ότι:
«Κάθε φαρμακείο πρέπει να έχει σε εμφανές μέρος, στην πρόσοψή του, το
ονοματεπώνυμο του αδειούχου φαρμακοποιού, καθώς και τα σήματα που επιβάλουν
οι ισχύοντες νόμοι».
Η παρ. 1 του άρθρου 43 του Ν. 5607/1932 προβλέπει την αναγραφή επί της
επιγραφής και των προθηκών των φαρμακείων τού ονοματεπωνύμου του αδειούχου
φαρμακοποιού και της λέξεως «φαρμακείο».
Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 1 του Ν. 2946/2001 (ΦΕΚ Α΄ 224) ορίζεται
ότι:
«1. Στην έννοια της υπαίθριας διαφήμισης κατά το νόμο αυτόν, περιλαμβάνεται η
υπαίθρια και δημόσια προβολή με κάθε τρόπο και μέσο, μηνυμάτων κάθε μορφής, για την
προώθηση εμπορικών και επαγγελματικών σκοπών ή άλλων συναφών δραστηριοτήτων.».
Οι δε περ. β΄ και γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 2 του ως Νόμου ορίζουν ότι:
«2. Απαγορεύεται: …
β. Η τοποθέτηση σε κατοικημένες περιοχές ενδεικτικών πινακίδων που
προσδιορίζουν τη θέση ή τη διεύθυνση ιδιωτικών επιχειρήσεων ή καταστημάτων. Σε
ειδικές περιπτώσεις, όταν πρόκειται για καταστήματα που πωλούν είδη ή παρέχουν
υπηρεσίες άμεσης ανάγκης, ιδίως φαρμακεία, κέντρα υγείας και νοσοκομεία, η
τοποθέτηση ενδεικτικών πινακίδων μπορεί να επιτραπεί, μετά από προηγούμενη
άδεια του Δημοτικού ή Κοινοτικού Συμβουλίου κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 7.
γ) H προβολή έντυπων, χειρόγραφων, φωτεινών ή φωτιζόμενων και
ηλεκτρονικών ή άλλων διαφημίσεων, πέρα από το ιδεατό στερεό του οικοπέδου και πάνω
στην οροφή του κτιρίου».
To δε άρθρο 7 του ως άνω Νόμου ορίζει ότι:
«Με αποφάσεις του Δημοτικού ή του Κοινοτικού Συμβουλίου ή του Γενικού
Γραμματέα Περιφέρειας, όσον αφορά χώρους της παρ. 4 του άρθρου 3, μπορεί να
παραχωρείται η χρήση χώρων των παραγράφων 1 και 4 του άρθρου 3, χωρίς
αντάλλαγμα, σε νομικά πρόσωπα που επιδιώκουν κοινωφελείς σκοπούς, για την προβολή
δραστηριοτήτων και μηνυμάτων τους. Για την προβολή αυτή, δεν οφείλεται τέλος
διαφήμισης».
Στο άρθρο 2 παρ. 6 της υπ’ αριθμόν 38110/09.5.2002 Κοινής Υπουργικής
αποφάσεως των Υπουργών Εσωτερικών, Δημοσίας Διοίκησης και Αποκέντρωσης –
Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων – Πολιτισμού (ΦΕΚ Β΄
1255/25.9.2012) ορίζεται ότι:
«6. Κατ’ εξαίρεση της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, οι επιγραφές
φαρμακείων, κλινικών και νοσοκομείων, επιτρέπεται να είναι κάθετες προς την όψη
του κτιρίου. Οι κάθετες αυτές επιγραφές έχουν διαστάσεις κατ’ ανώτατο όριο 0,70 Χ
0,70 Χ 0,25 m και δεν μπορεί να απέχουν από την όψη του κτιρίου περισσότερο από
0,30 m. Το κάτω μέρος των επιγραφών, δεν μπορεί να απέχει λιγότερο των 3 m από
τη στάθμη του πεζοδρομίου και η εξωτερική πλευρά τους να βρίσκεται σε απόσταση
πέραν των 0,50 m. από την νοητή κατακόρυφο που περνά από το κράσπεδο του
πεζοδρομίου».
Η δε παρ. 9 του ως άνω άρθρου ορίζει ότι:
«Στις φωτιζόμενες επιγραφές, η ένταση του φωτισμού δεν επιτρέπεται να
υπερβαίνει κατά περισσότερα από 250 κηρία την ανώτατη ένταση φωτός που
υπάρχει στο δημόσιο χώρο, στον οποίο βρίσκεται πλησιέστερα η επιγραφή. Ο
φωτισμός δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιεί μέσα δημιουργίας οπτικών
εντυπωσιασμών, όπως τρεμολαμπυρίσματα, χρωματικές εναλλαγές, κινούμενες
προβολές κ.λπ.».
Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να τονισθεί ότι οι φωτεινές σημάνσεις και ο
σταυρός του φαρμακείου παραμένει ανοικτά καθ’ όλη την διάρκεια λειτουργίας
του φαρμακείου και κλείνει όταν το φαρμακείο δεν λειτουργεί. Έχει δε παρατηρηθεί
ότι προκαλείται σύγχυση στους πολίτες κατά την αναζήτηση των διανυκτερευόντων
φαρμακείων, όταν σε ορισμένα φαρμακεία οι φωτεινές σημάνσεις και ο σταυρός
παραμένουν ανοιχτά χωρίς αυτά να διανυκτερεύουν.
Τέλος, σύμφωνα δε με το άρθρο 5 παρ. 5 τελευταίο εδάφιο του Β.Δ. 398/1963
προβλέπεται ότι τα φαρμακεία που διανυκτερεύουν, οφείλουν να έχουν τις εισόδους
τους καταλλήλως φωτισμένες.
Δυνάμει των ανωτέρω διατάξεων που ρυθμίζουν ειδικώς τη σήμανση των
φαρμακείων, καθίσταται απολύτως σαφές ότι ο Νομοθέτης, ήτοι η Πολιτεία, έχει
προνοήσει στην νομοθέτηση διατάξεων που αποβλέπουν και αποσκοπούν ούτως ώστε
να καθίσταται υποχρεωτική η τοποθέτηση των εν λόγω σημάνσεων και δη του
πράσινου σταυρού, προκειμένου να είναι ΑΜΕΣΑ δυνατή η ευχερής εξεύρεση των
λειτουργούντων φαρμακείων από τους πολίτες και κυρίως τους ασθενείς, και ουχί
φυσικά επί σκοπώ διαφημίσεως των φαρμακείων. Πόσω μάλλον όταν δυνάμει του
άρθρου 3 παρ. 5 του Ν. 4238/2014 (Α΄ 38) ως έχει αντικατασταθεί από την παρ. 2 του
άρθρου 4 του Ν. 4486/2017 (Α΄ 115), τα φαρμακεία έχουν αναγνωριστεί ως Μονάδα
Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας επί σκοπώ προστασίας της Δημόσιας Υγείας και του
Δημόσιου συμφέροντος.
Τα ανωτέρω έχουν γίνει αποδεκτά δυνάμει του υπ’ αριθμόν πρωτοκόλλου
23480/20.6.2011 εγγράφου του Υπουργείου Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και
Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (Γενική Διεύθυνση Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Διεύθυνση
Οικονομικών ΟΤΑ, Τμήμα Φορολογικό).
Είμαστε στη διάθεσή σας για κάθε διευκρίνιση.
Με εκτίμηση
Ηλίας Ανδρ. Δημητρέλλος
Νομικός Σύμβουλος
Π.Φ.Σ.
farmakopoioi
