2022-10-07 09:42:30
(YouTube)
Όταν ένας μεγάλος αστεροειδής έπεσε στη Γη πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια, εξαφάνισε τους δεινόσαυρους και προκάλεσε ένα τεράστιο τσουνάμι, σύμφωνα με νέα έρευνα.
Ο αστεροειδής, πλάτους περίπου 14 χιλιομέτρων, άφησε έναν κρατήρα πρόσκρουσης διαμέτρου περίπου 100 χιλιομέτρων κοντά στη χερσόνησο Γιουκατάν του Μεξικού. Εκτός από το τέλος της βασιλείας των δεινοσαύρων, το άμεσο χτύπημα προκάλεσε μαζική εξαφάνιση του 75% των ζώων και των φυτών. Οι παγκόσμιες θερμοκρασίες αυξομειώθηκαν και σύννεφα αερολύματος, αιθάλης και σκόνης γέμισαν τον αέρα. Μέσα σε 48 ώρες το τσουνάμι είχε κυκλώσει την υδρόγειο.
Για να κατανοήσουν καλύτερα το τσουνάμι και την εμβέλειά του, οι ερευνητές στράφηκαν στη μοντελοποίηση και τροφοδότησαν ένα νέο υπολογιστικό μοντέλο με όλα τα διαθέσιμα γεωλογικά και ωκεανογραφικά δεδομένα από περίπου 120 πυρήνες ωκεάνιων ιζημάτων από όλο τον κόσμο. Σύμφωνα με τη νέα μελέτη, το τσουνάμι ήταν αρκετά ισχυρό ώστε να δημιουργήσει πανύψηλα κύματα ύψους 1.500 μέτρων και να ταξιδέψει χιλιάδες χιλιόμετρα σχεδόν σε όλους τους ωκεανούς.
«Αυτό το τσουνάμι ήταν αρκετά ισχυρό ώστε να διαταράξει και να διαβρώσει ιζήματα σε ωκεάνιες λεκάνες στην άλλη άκρη του πλανήτη, αφήνοντας είτε ένα κενό στα ιζηματολογικά αρχεία είτε ένα συνονθύλευμα παλαιότερων ιζημάτων», δήλωσε Μόλι Ρέιντζ η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν.
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η αρχική ενέργεια του τσουνάμι ήταν έως και 30.000 φορές μεγαλύτερη από την ενέργεια του καταστροφικού τσουνάμι του 2004 στον Ινδικό Ωκεανό, όπου έχασαν τη ζωή τους περισσότεροι από 230.000 άνθρωποι. Η ενέργεια της πρόσκρουσης του αστεροειδούς ήταν τουλάχιστον 100.000 φορές μεγαλύτερη από την ηφαιστειακή έκρηξη της Τόνγκα νωρίτερα φέτος.
(Range et al)
Εντοπίζοντας την πορεία ενός αρχαίου τσουνάμι
Ο Μπράντον Τζόνσον, συν-συγγραφέας της μελέτης και αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Purdue, προσομοίωσε τα πρώτα 10 λεπτά της πρόσκρουσης του Chicxulub, συμπεριλαμβανομένου του σχηματισμού του κρατήρα και της έναρξης του τσουνάμι. Συμπεριέλαβε το μέγεθος του αστεροειδούς ο οποίος κινούνταν με ταχύτητα περίπου 43.200 χλμ./ώρα όταν προσέκρουσε στον γρανιτένιο φλοιό και τα ρηχά νερά της χερσονήσου του Γιουκατάν.
Λιγότερο από τρία λεπτά αργότερα, βράχοι, ιζήματα και άλλα συντρίμμια έσπρωξαν ένα τοίχωμα νερού μακριά από την πρόσκρουση, δημιουργώντας ένα κύμα ύψους 4,5 χιλιομέτρων, σύμφωνα με την προσομοίωση. Το κύμα αυτό υποχώρησε καθώς τα εκραγμένα υλικά έπεσαν πίσω στη Γη. Αλλά καθώς τα συντρίμμια έπεφταν, δημιουργούσαν ακόμη πιο χαοτικά κύματα.
Δέκα λεπτά μετά την πρόσκρουση, ένα κύμα σε σχήμα δακτυλίου ύψους περίπου 1.500 μέτρων άρχισε να ταξιδεύει στον ωκεανό προς όλες τις κατευθύνσεις από ένα σημείο που βρισκόταν 220 χιλιόμετρα μακριά από την πρόσκρουση.
Μια ώρα μετά την πρόσκρουση, το τσουνάμι είχε ταξιδέψει πέρα από τον Κόλπο του Μεξικού στον Βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό. Τέσσερις ώρες μετά την πρόσκρουση, τα κύματα πέρασαν μέσα από τη θαλάσσια οδό της Κεντρικής Αμερικής και εισήλθαν στον Ειρηνικό Ωκεανό.
Μέσα σε 24 ώρες, τα κύματα εισήλθαν στον Ινδικό Ωκεανό και από τις δύο πλευρές, αφού διέσχισαν τον Ειρηνικό και τον Ατλαντικό Ωκεανό. Και 48 ώρες μετά την πρόσκρουση, μεγάλα κύματα τσουνάμι είχαν φτάσει στις περισσότερες ακτογραμμές της Γης. Σύμφωνα με το νέο μοντέλο, η σχετικά κλειστή θάλασσα της σημερινής Μεσογείου απέφυγε τις χειρότερες συνέπειες του τσουνάμι.
(Range et al)
Ένας μεταβαλλόμενος ωκεάνιος πυθμένας
Η ερευνητική ομάδα ανέλυσε πληροφορίες από 120 ιζήματα που προέρχονταν σε μεγάλο βαθμό από προηγούμενα επιστημονικά προγράμματα ωκεάνιων γεωτρήσεων. Διαπίστωσε ότι τα ιζήματα στις ανατολικές ακτές των βόρειων και νότιων νησιών της Νέας Ζηλανδίας είχαν διαταραχθεί σε μεγάλο βαθμό. Αρχικά, οι επιστήμονες πίστευαν ότι αυτό οφειλόταν στη δραστηριότητα των τεκτονικών πλακών. Όμως το νέο μοντέλο έδειξε ότι τα ιζήματα ήταν στην πορεία του τσουνάμι, παρά το γεγονός ότι βρίσκονταν 12.000 χιλιόμετρα μακριά.
Τα ευρήματα της μελέτης δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό «American Geophysical Union Advances».
ΠΗΓΗ: CNN
https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1029/2021AV000627
https://www.ertnews.gr/eidiseis/epistimi/o-asteroeidis-poy-exafanise-toys-deinosayroys-prokalese-ena-terastio-pagkosmio-tsoynami/?fbclid=IwAR2zQS5Ld3B63FY5ovWNg7fVQIsA5kWI6zbXax2ajRN-MM1VM5lS0A87-Nk
tinanantsou.blogspot.gr
Όταν ένας μεγάλος αστεροειδής έπεσε στη Γη πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια, εξαφάνισε τους δεινόσαυρους και προκάλεσε ένα τεράστιο τσουνάμι, σύμφωνα με νέα έρευνα.
Ο αστεροειδής, πλάτους περίπου 14 χιλιομέτρων, άφησε έναν κρατήρα πρόσκρουσης διαμέτρου περίπου 100 χιλιομέτρων κοντά στη χερσόνησο Γιουκατάν του Μεξικού. Εκτός από το τέλος της βασιλείας των δεινοσαύρων, το άμεσο χτύπημα προκάλεσε μαζική εξαφάνιση του 75% των ζώων και των φυτών. Οι παγκόσμιες θερμοκρασίες αυξομειώθηκαν και σύννεφα αερολύματος, αιθάλης και σκόνης γέμισαν τον αέρα. Μέσα σε 48 ώρες το τσουνάμι είχε κυκλώσει την υδρόγειο.
Για να κατανοήσουν καλύτερα το τσουνάμι και την εμβέλειά του, οι ερευνητές στράφηκαν στη μοντελοποίηση και τροφοδότησαν ένα νέο υπολογιστικό μοντέλο με όλα τα διαθέσιμα γεωλογικά και ωκεανογραφικά δεδομένα από περίπου 120 πυρήνες ωκεάνιων ιζημάτων από όλο τον κόσμο. Σύμφωνα με τη νέα μελέτη, το τσουνάμι ήταν αρκετά ισχυρό ώστε να δημιουργήσει πανύψηλα κύματα ύψους 1.500 μέτρων και να ταξιδέψει χιλιάδες χιλιόμετρα σχεδόν σε όλους τους ωκεανούς.
«Αυτό το τσουνάμι ήταν αρκετά ισχυρό ώστε να διαταράξει και να διαβρώσει ιζήματα σε ωκεάνιες λεκάνες στην άλλη άκρη του πλανήτη, αφήνοντας είτε ένα κενό στα ιζηματολογικά αρχεία είτε ένα συνονθύλευμα παλαιότερων ιζημάτων», δήλωσε Μόλι Ρέιντζ η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν.
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η αρχική ενέργεια του τσουνάμι ήταν έως και 30.000 φορές μεγαλύτερη από την ενέργεια του καταστροφικού τσουνάμι του 2004 στον Ινδικό Ωκεανό, όπου έχασαν τη ζωή τους περισσότεροι από 230.000 άνθρωποι. Η ενέργεια της πρόσκρουσης του αστεροειδούς ήταν τουλάχιστον 100.000 φορές μεγαλύτερη από την ηφαιστειακή έκρηξη της Τόνγκα νωρίτερα φέτος.
(Range et al)
Εντοπίζοντας την πορεία ενός αρχαίου τσουνάμι
Ο Μπράντον Τζόνσον, συν-συγγραφέας της μελέτης και αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Purdue, προσομοίωσε τα πρώτα 10 λεπτά της πρόσκρουσης του Chicxulub, συμπεριλαμβανομένου του σχηματισμού του κρατήρα και της έναρξης του τσουνάμι. Συμπεριέλαβε το μέγεθος του αστεροειδούς ο οποίος κινούνταν με ταχύτητα περίπου 43.200 χλμ./ώρα όταν προσέκρουσε στον γρανιτένιο φλοιό και τα ρηχά νερά της χερσονήσου του Γιουκατάν.
Λιγότερο από τρία λεπτά αργότερα, βράχοι, ιζήματα και άλλα συντρίμμια έσπρωξαν ένα τοίχωμα νερού μακριά από την πρόσκρουση, δημιουργώντας ένα κύμα ύψους 4,5 χιλιομέτρων, σύμφωνα με την προσομοίωση. Το κύμα αυτό υποχώρησε καθώς τα εκραγμένα υλικά έπεσαν πίσω στη Γη. Αλλά καθώς τα συντρίμμια έπεφταν, δημιουργούσαν ακόμη πιο χαοτικά κύματα.
Δέκα λεπτά μετά την πρόσκρουση, ένα κύμα σε σχήμα δακτυλίου ύψους περίπου 1.500 μέτρων άρχισε να ταξιδεύει στον ωκεανό προς όλες τις κατευθύνσεις από ένα σημείο που βρισκόταν 220 χιλιόμετρα μακριά από την πρόσκρουση.
Μια ώρα μετά την πρόσκρουση, το τσουνάμι είχε ταξιδέψει πέρα από τον Κόλπο του Μεξικού στον Βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό. Τέσσερις ώρες μετά την πρόσκρουση, τα κύματα πέρασαν μέσα από τη θαλάσσια οδό της Κεντρικής Αμερικής και εισήλθαν στον Ειρηνικό Ωκεανό.
Μέσα σε 24 ώρες, τα κύματα εισήλθαν στον Ινδικό Ωκεανό και από τις δύο πλευρές, αφού διέσχισαν τον Ειρηνικό και τον Ατλαντικό Ωκεανό. Και 48 ώρες μετά την πρόσκρουση, μεγάλα κύματα τσουνάμι είχαν φτάσει στις περισσότερες ακτογραμμές της Γης. Σύμφωνα με το νέο μοντέλο, η σχετικά κλειστή θάλασσα της σημερινής Μεσογείου απέφυγε τις χειρότερες συνέπειες του τσουνάμι.
(Range et al)
Ένας μεταβαλλόμενος ωκεάνιος πυθμένας
Η ερευνητική ομάδα ανέλυσε πληροφορίες από 120 ιζήματα που προέρχονταν σε μεγάλο βαθμό από προηγούμενα επιστημονικά προγράμματα ωκεάνιων γεωτρήσεων. Διαπίστωσε ότι τα ιζήματα στις ανατολικές ακτές των βόρειων και νότιων νησιών της Νέας Ζηλανδίας είχαν διαταραχθεί σε μεγάλο βαθμό. Αρχικά, οι επιστήμονες πίστευαν ότι αυτό οφειλόταν στη δραστηριότητα των τεκτονικών πλακών. Όμως το νέο μοντέλο έδειξε ότι τα ιζήματα ήταν στην πορεία του τσουνάμι, παρά το γεγονός ότι βρίσκονταν 12.000 χιλιόμετρα μακριά.
Τα ευρήματα της μελέτης δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό «American Geophysical Union Advances».
ΠΗΓΗ: CNN
https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1029/2021AV000627
https://www.ertnews.gr/eidiseis/epistimi/o-asteroeidis-poy-exafanise-toys-deinosayroys-prokalese-ena-terastio-pagkosmio-tsoynami/?fbclid=IwAR2zQS5Ld3B63FY5ovWNg7fVQIsA5kWI6zbXax2ajRN-MM1VM5lS0A87-Nk
tinanantsou.blogspot.gr
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
ΤΗΛΕΘΕΑΣΗ: Δείτε αναλυτικά τα 15' (10 με 1) - (6/10/2022)
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
