2012-03-14 19:26:48
Του Θανου Π. Ντοκου*
Τις τελευταίες ημέρες υπάρχουν συχνές αναφορές στον ευρωπαϊκό Τύπο σχετικά με το ύψος των ελληνικών αμυντικών δαπανών. Τι ενδιαφέρον! Τώρα ανακάλυψαν οι Ευρωπαίοι εταίροι μας ότι η Ελλάδα ξόδευε για την άμυνα διπλάσια χρήματα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Κανείς τους δεν είχε προφανώς αντιληφθεί ότι χώρες όπως η Γαλλία και η Γερμανία ασκούσαν διακριτικές πιέσεις για την αγορά οπλικών συστημάτων κόστους πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ στην Αθήνα. Τουλάχιστον οι ΗΠΑ φέρθηκαν λιγότερο φαρισαϊκά στο θέμα αυτό: ποτέ δεν έκρυψαν ότι άλλο οι συμμαχικές/εταιρικές σχέσεις και άλλο οι business όπλων.
Τούτων λεχθέντων, η ουσία παραμένει ότι τα διαθέσιμα χρήματα για την άμυνα της χώρας θα είναι σαφώς λιγότερα για τα επόμενα χρόνια. Επείγει να βρούμε τρόπους παραγωγής ισοδύναμου αποτρεπτικού αποτελέσματος με χαμηλότερο οικονομικό κόστος. Ιδέες υπάρχουν και έχουν διατυπωθεί τόσο εντός του χώρου των Ενόπλων Δυνάμεων, όσο και στον ειδικευμένο περιοδικό Τύπο.
Και οι τρεις κλάδοι (και ιδιαίτερα ο Στρατός Ξηράς) θα πρέπει να προχωρήσουν άμεσα σε κλείσιμο περιττών εγκαταστάσεων και μονάδων, μείωση αριθμού ανωτάτων αξιωματικών και να επιδιώξουν οικονομίες κλίμακας (αλλά και την αντιμετώπιση κάθε μορφής κακοδιαχείρισης και διαφθοράς). Είναι προφανές ότι αγορές μεγάλων οπλικών συστημάτων δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν τα επόμενα χρόνια και ότι η έμφαση θα πρέπει να είναι στη βέλτιστη αξιοποίηση (και συντήρηση) των υπαρχόντων.
Μοναδική εξαίρεση, εφόσον κριθεί απολύτως απαραίτητο, θα μπορούσε να είναι μόνο η προμήθεια μαχητικού αεροσκάφους επόμενης γενιάς και σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να δούμε τη δυνατότητα κάποιας μορφής συμπαραγωγής.
Η συνταγή για ισχυρή («έξυπνη») άμυνα με λιγότερα χρήματα θα πρέπει να περιλαμβάνει τη βέλτιστη και αξιοκρατική αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού (που θα πρέπει να παραγάγει καινοτόμες, χαμηλού κόστους ιδέες αύξησης της αποτρεπτικής ικανότητας), πολλαπλασιαστές ισχύος (όπως π. χ. τη δημιουργία ενός Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας, με πρώτη αποστολή την επεξεργασία ενός Δόγματος Εθνικής Ασφαλείας με διπλωματική, στρατιωτική και «εσωτερική» διάσταση), την ανάπτυξη της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας και την αξιοποίηση ευρωπαϊκών και νατοϊκών πόρων για εκπαίδευση, ή άλλων πηγών χρηματοδότησης (π. χ. κυπριακή πρόταση για κάλυψη κόστους ΕΛΔΥΚ).
Εμφαση θα πρέπει να δοθεί, επίσης, σε στρατηγικές συμμαχίες και τη συσσώρευση διπλωματικού κεφαλαίου, τη διατήρηση -στο μέτρο του δυνατού- ήρεμου κλίματος με γειτονικές χώρες, αλλά και τη διερεύνηση «ουδέτερων» Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης με στόχο την πολιτική διαχείριση των τουρκικών παραβάσεων και παραβιάσεων.
Πριν όμως από την υλοποίηση των όποιων προτάσεων, έχει ήδη καθυστερήσει μια ουσιαστική συζήτηση των κεντρικών ζητημάτων εθνικής άμυνας: εξελισσόμενο διεθνές περιβάλλον, εκτίμηση απειλής (τυχόν ποιοτικές και ποσοτικές μεταβολές), συνεργατική αξιοποίηση υπόλοιπων συντελεστών εθνικής ισχύος, ρόλος και αποστολές ενόπλων δυνάμεων, ζητήματα δομής, εκπαίδευσης, στελέχωσης, στρατιωτικής θητείας και εξοπλισμών. Στη βάση των αποτελεσμάτων μιας σοβαρής τεχνοκρατικής ανάλυσης και μιας νηφάλιας πολιτικής συζήτησης θα πρέπει να ληφθούν οι απαραίτητες αποφάσεις.
* Ο κ. Θάνος Π. Ντόκος είναι γενικός διευθυντής του ΕΛΙΑΜΕΠ. InfoGnomon
Τις τελευταίες ημέρες υπάρχουν συχνές αναφορές στον ευρωπαϊκό Τύπο σχετικά με το ύψος των ελληνικών αμυντικών δαπανών. Τι ενδιαφέρον! Τώρα ανακάλυψαν οι Ευρωπαίοι εταίροι μας ότι η Ελλάδα ξόδευε για την άμυνα διπλάσια χρήματα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Κανείς τους δεν είχε προφανώς αντιληφθεί ότι χώρες όπως η Γαλλία και η Γερμανία ασκούσαν διακριτικές πιέσεις για την αγορά οπλικών συστημάτων κόστους πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ στην Αθήνα. Τουλάχιστον οι ΗΠΑ φέρθηκαν λιγότερο φαρισαϊκά στο θέμα αυτό: ποτέ δεν έκρυψαν ότι άλλο οι συμμαχικές/εταιρικές σχέσεις και άλλο οι business όπλων.
Τούτων λεχθέντων, η ουσία παραμένει ότι τα διαθέσιμα χρήματα για την άμυνα της χώρας θα είναι σαφώς λιγότερα για τα επόμενα χρόνια. Επείγει να βρούμε τρόπους παραγωγής ισοδύναμου αποτρεπτικού αποτελέσματος με χαμηλότερο οικονομικό κόστος. Ιδέες υπάρχουν και έχουν διατυπωθεί τόσο εντός του χώρου των Ενόπλων Δυνάμεων, όσο και στον ειδικευμένο περιοδικό Τύπο.
Και οι τρεις κλάδοι (και ιδιαίτερα ο Στρατός Ξηράς) θα πρέπει να προχωρήσουν άμεσα σε κλείσιμο περιττών εγκαταστάσεων και μονάδων, μείωση αριθμού ανωτάτων αξιωματικών και να επιδιώξουν οικονομίες κλίμακας (αλλά και την αντιμετώπιση κάθε μορφής κακοδιαχείρισης και διαφθοράς). Είναι προφανές ότι αγορές μεγάλων οπλικών συστημάτων δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν τα επόμενα χρόνια και ότι η έμφαση θα πρέπει να είναι στη βέλτιστη αξιοποίηση (και συντήρηση) των υπαρχόντων.
Μοναδική εξαίρεση, εφόσον κριθεί απολύτως απαραίτητο, θα μπορούσε να είναι μόνο η προμήθεια μαχητικού αεροσκάφους επόμενης γενιάς και σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να δούμε τη δυνατότητα κάποιας μορφής συμπαραγωγής.
Η συνταγή για ισχυρή («έξυπνη») άμυνα με λιγότερα χρήματα θα πρέπει να περιλαμβάνει τη βέλτιστη και αξιοκρατική αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού (που θα πρέπει να παραγάγει καινοτόμες, χαμηλού κόστους ιδέες αύξησης της αποτρεπτικής ικανότητας), πολλαπλασιαστές ισχύος (όπως π. χ. τη δημιουργία ενός Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας, με πρώτη αποστολή την επεξεργασία ενός Δόγματος Εθνικής Ασφαλείας με διπλωματική, στρατιωτική και «εσωτερική» διάσταση), την ανάπτυξη της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας και την αξιοποίηση ευρωπαϊκών και νατοϊκών πόρων για εκπαίδευση, ή άλλων πηγών χρηματοδότησης (π. χ. κυπριακή πρόταση για κάλυψη κόστους ΕΛΔΥΚ).
Εμφαση θα πρέπει να δοθεί, επίσης, σε στρατηγικές συμμαχίες και τη συσσώρευση διπλωματικού κεφαλαίου, τη διατήρηση -στο μέτρο του δυνατού- ήρεμου κλίματος με γειτονικές χώρες, αλλά και τη διερεύνηση «ουδέτερων» Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης με στόχο την πολιτική διαχείριση των τουρκικών παραβάσεων και παραβιάσεων.
Πριν όμως από την υλοποίηση των όποιων προτάσεων, έχει ήδη καθυστερήσει μια ουσιαστική συζήτηση των κεντρικών ζητημάτων εθνικής άμυνας: εξελισσόμενο διεθνές περιβάλλον, εκτίμηση απειλής (τυχόν ποιοτικές και ποσοτικές μεταβολές), συνεργατική αξιοποίηση υπόλοιπων συντελεστών εθνικής ισχύος, ρόλος και αποστολές ενόπλων δυνάμεων, ζητήματα δομής, εκπαίδευσης, στελέχωσης, στρατιωτικής θητείας και εξοπλισμών. Στη βάση των αποτελεσμάτων μιας σοβαρής τεχνοκρατικής ανάλυσης και μιας νηφάλιας πολιτικής συζήτησης θα πρέπει να ληφθούν οι απαραίτητες αποφάσεις.
* Ο κ. Θάνος Π. Ντόκος είναι γενικός διευθυντής του ΕΛΙΑΜΕΠ. InfoGnomon
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Αναγνώστης εκφράζει την γνώμη του για τη νέα μόδα της εποχής...
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Τέρατα "σακάτεψαν" με σκεπάρνια ηλικιωμένο ζευγάρι!
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
