2023-01-19 00:37:58
Το Sgraffito (από την λατινική λέξη graffiare=ξύνω/σκαλίζω) είναι μια πολύ παλιά τεχνική που χρησιμοποιήθηκε τόσο στην διακοσμητική αρχιτεκτονική για την δημιουργία χρωματιστών παραστάσεων από γύψο πάνω σε τοίχους, κυρίως την περίοδο της Αναγέννησης, όσο και στην κεραμική, από τα αρχαία ακόμη χρόνια, για την κατασκευή πολύχρωμων σκαλιστών αντικειμένων από πηλό.
Και στις δύο περιπτώσεις η βασική φιλοσοφία του Sgraffito είναι ίδια και συνίσταται στο ξύσιμο-σκάλισμα του εξωτερικού στρώματος του γύψου ή του πηλού, μετά το βάψιμό τους, έτσι ώστε στο μέρος του σκαλιστού σχεδίου να αποκαλύπτεται είτε η φυσική απόχρωση είτε το αρχικό χρώμα τους.
Η κεραμική, γενικά, είναι μία από τις ελάχιστες τέχνες που έχει παραμείνει σχετικά ...ανέπαφη από σύγχρονες DIY τεχνικές, λόγω της ιδιαιτερότητας του πηλού σαν υλικό που πολύ δυσκολότερα μπορεί να δουλευτεί από ερασιτέχνες στις κατασκευές σε σχέση με υλικά όπως το χαρτί, το ξύλο κλπ
. παρ΄όλα αυτά τόσο ο πολυμερικός όσο και ο έτοιμος πηλός που στεγνώνει στον αέρα προσφέρονται για κάποια είδη κατασκευών που προσομοιάζουν σε ό,τι αφορά το τελικό αποτέλεσμα με αντίστοιχες δημιουργημένες από κανονικό πηλό κεραμικής και οι κατασκευές απομίμησης της τεχνικής Sgraffito επάνω σε γυάλινα αντικείμενα είναι από τις πιο εντυπωσιακές.
Θα χρειαστείτε:
1. Γυάλινο βάζο
2. Έτοιμο πηλό που στεγνώνει χωρίς ψήσιμο
3. Χρώματα λαδιού για ζωγραφική σε 3-4 αποχρώσεις
4. Κόλλα για πηλό
5. Εργαλείο για ξύσιμο-σκάλισμα πηλού. Δείτε εδώ
Κοπίδι, λαστιχένια γάντια μιας χρήσης, πλάστη
____________________________
Ανοίξτε τον πηλό σε φύλλο, πάχους περίπου ενός εκατοστού, με έναν κοινό πλάστη.
Ξεκινείστε να καλύπτετε την εξωτερική επιφάνεια του βάζου με την βοήθεια της κόλλας και κομμάτια πηλού που θα κόψετε με το κοπίδι.
Το βασικό σε αυτό το στάδιο της κατασκευής είναι σε κανένα σημείο τα κομμάτια του πηλού να μην επικαλύπτουν το ένα το άλλο, απλά να ενώνονται χωρίς καθόλου κενό, έτσι ώστε παντού ο πηλός να έχει το ίδιο ακριβώς πάχος.
Ο ιδανικός τρόπος για να καλύψετε ένα στρογγυλό βάζο μετρίου μεγέθους είναι να χρησιμοποιήσετε ένα ενιαίο κομμάτι πηλού για το κεντρικό μέρος του βάζου και δύο ακόμη στο ανάλογο σχήμα για τα πλαϊνά μέρη, ενώ αν δουλέψετε πχ με ένα κυλινδρικό βάζο αυτό μπορεί να καλυφθεί-τυλιχτεί με ένα μόνο ενιαίο κομμάτι πηλού που θα ανοίξετε σε φύλλο στην αντίστοιχη διάσταση.
Πιέστε με τα χέρια σας φορώντας τα γάντια για να μην αφήνετε αποτύπωμα, με τον πλάστη, με ένα ρολό ατσαλάκωτου αλουμινόχαρτου ή ειδικό ακρυλικό πλάστη γλυπτικής (δείτε ενδεικτικά εδώ), όπου και όσο χρειάζεται, ώστε να μην υπάρχουν κενά και φυσαλίδες αέρα ανάμεσα στο γυαλί και τον πηλό και αυτός ομοιόμορφα να "αγκαλιάσει" την επιφάνεια του βάζου.
Η ποσότητα της κόλλας που θα χρησιμοποιήσετε, απλώνοντάς την με πινέλο πάνω στο βάζο, δεν χρειάζεται να είναι μεγάλη. Αρκεί ο πηλός να στέκεται στέρεα πάνω στο γυαλί.
Απλώστε με τα χέρια σας και φορώντας γάντια αρκετή ποσότητα χρώματος σε ολόκληρη την επιφάνεια του πηλού, χρησιμοποιώντας εναλλάξ τις αποχρώσεις που έχετε επιλέξει.
Με μαλακό χαρτί κουζίνας ή χαρτοπετσέτες αφαιρέστε το μεγαλύτερο μέρος του χρώματος. Δεν χρειάζεται να τρίβετε το χρώμα, γιατί έτσι θα χαλάσετε την ομοιόμορφη υφή του πηλού, απλώς σκουπίζετε απαλά όλη την περίσσεια ποσότητα χρώματος ώστε να απομείνει μόνο όσο θα απορροφηθεί τελικά από τον πηλό και που όταν αυτός στεγνώσει εντελώς οι αποχρώσεις γίνονται πιο έντονες.
Με το εργαλείο σκαλίσματος δημιουργείστε το σχέδιο που θέλετε, ξύνοντας τον πηλό στα αντίστοιχα σημεία. Σε αυτό το στάδιο, που είναι και το δυσκολότερο, επειδή ούτε ο πηλός ούτε τα χρώματα έχουν στεγνώσει πλήρως, θα χρειαστεί απλώς να δουλέψετε με προσεκτικές αλλά γρήγορες κινήσεις, σκουπίζοντας συχνά το εργαλείο από το χρώμα ώστε αυτό να μην λερώνει το σχέδιο.
Αφήστε την κατασκευή να στεγνώσει εντελώς, για όσες μέρες χρειαστεί, και στην συνέχεια περάστε γκλος (γυαλιστερό) ή ματ προστατευτικό βερνίκι.
Στο video μπορείτε να δείτε την διαδικασία του σκαλίσματος πάνω σε χειροποίητο κεραμικό αντικείμενο, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο μπορεί να δουλευτεί και ο έτοιμος πηλός.
Και * Όπως σε όλες τις κάπως πιο ιδιαίτερες κατασκευές και για να έχετε ένα πραγματικά πετυχημένο αποτέλεσμα ο τρόπος είναι απλός. Μια αρχική δοκιμή σε ...μικρογραφία. Πριν λοιπόν καταπιαστείτε με ένα μεγάλου μεγέθους βάζο, δοκιμάστε όλα τα στάδια π.χ σε ένα γυάλινο ποτήρι. Ολοκληρώστε την διαδικασία, δείτε τι ακριβώς μπορεί να σας δυσκολεύει ή μπορεί να πάει λάθος ώστε εκεί να το διορθώσετε και να είναι όλα πολύ πιο απλά όταν αποφασίσετε μια κανονικού μεγέθους κατασκευή.
* Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο μπορείτε ασφαλώς να δουλέψετε πάνω σε κάθε τύπου-σχήματος γυάλινο, κεραμικό, ξύλινο ή μεταλλικό αντικείμενο. Αρκεί αυτό να έχει εντελώς λεία επιφάνεια και η κόλλα που θα χρησιμοποιήσετε για την στερέωση του πηλού στην επιφάνειά του να είναι κατάλληλη για το συγκεκριμένο υλικό.
* Οι κατασκευές Sgraffito με έτοιμο πηλό ανήκουν γενικά στις οικονομικές DIY κατασκευές, αφού και ο πηλός αλλά και όσα υλικά-εργαλεία απαιτούν δεν είναι ακριβά και θα τα βρείτε σε όλα τα μεγάλα καταστήματα-eshops με είδη για χόμπυ-κατασκευές. Δείτε ενδεικτικά εδώ.
* Εργαλείο για ξύσιμο-σκάλισμα πηλού μπορείτε και να φτιάξετε με χοντρό σύρμα στο οποίο θα δώσετε το σχήμα που θέλετε και θα το στερεώσετε σε ένα αντικείμενο που να εξυπηρετεί π.χ στην μύτη ενός στυλό, αν και ένα ολόκληρο σετ τέτοιων εργαλείων κατάλληλα για κάθε είδους σχήματα είναι ιδιαίτερα οικονομικό. Δείτε ενδεικτικά εδώ.
* Για αυτού του τύπου κατασκευές επιλέξετε μια καλή ποιότητα πηλού που να στεγνώνει σχετικά αργά ώστε να έχετε τον χρόνο να ολοκληρώσετε με άνεση την κατασκευή χωρίς ο πηλός να ξεραίνεται και να σας δυσκολεύει. Δείτε ενδεικτικά εδώ.
* Τα απλά ακρυλικά χρώματα, ανάλογα βεβαίως και με την ποιότητά τους, όταν στεγνώσουν αφήνουν συχνά ένα λεπτό στρώμα-φιλμ πάνω στον πηλό γι΄αυτό και προτιμήστε τα λάδια ζωγραφικής. Η ποιότητά τους δεν έχει τόση σημασία, θα βρείτε πολύ οικονομικές συσκευασίες-σετ τέτοιων χρωμάτων ακόμη και σε βιβλιοχαρτοπωλεία.
* Αν επιλέξετε για "καλούπι" μιας κατασκευής Sgraffito ένα όχι γυάλινο που στο ψήσιμο κινδυνεύει να σπάσει, αλλά ένα π.χ κεραμικό αντικείμενο μπορείτε να δουλέψετε με τον ίδιο ακριβώς τρόπο και με πολυμερικό πηλό.
* Με την εφαρμογή της συγκεκριμένης τεχνικής στην παραδοσιακή κεραμική-αγγειοπλαστική μπορούν να δημιουργούν αληθινά έργα τέχνης με ιδιαίτερα περίπλοκα - "πλούσια" σχέδια. Εσείς για το ξεκίνημά σας επιλέξτε ένα όσο πιο απλό γραμμικό μοτίβο που θα είναι εύκολο να το χαράξετε πάνω στον πηλό και το οποίο βεβαίως θα έχετε αποφασίσει ποιο ακριβώς θα είναι πριν ξεκινήσετε μια Sgraffito κατασκευή.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ:
delaemrukami.org
pinterest.com/soulouposeto
Και στις δύο περιπτώσεις η βασική φιλοσοφία του Sgraffito είναι ίδια και συνίσταται στο ξύσιμο-σκάλισμα του εξωτερικού στρώματος του γύψου ή του πηλού, μετά το βάψιμό τους, έτσι ώστε στο μέρος του σκαλιστού σχεδίου να αποκαλύπτεται είτε η φυσική απόχρωση είτε το αρχικό χρώμα τους.
Η κεραμική, γενικά, είναι μία από τις ελάχιστες τέχνες που έχει παραμείνει σχετικά ...ανέπαφη από σύγχρονες DIY τεχνικές, λόγω της ιδιαιτερότητας του πηλού σαν υλικό που πολύ δυσκολότερα μπορεί να δουλευτεί από ερασιτέχνες στις κατασκευές σε σχέση με υλικά όπως το χαρτί, το ξύλο κλπ
Θα χρειαστείτε:
1. Γυάλινο βάζο
2. Έτοιμο πηλό που στεγνώνει χωρίς ψήσιμο
3. Χρώματα λαδιού για ζωγραφική σε 3-4 αποχρώσεις
4. Κόλλα για πηλό
5. Εργαλείο για ξύσιμο-σκάλισμα πηλού. Δείτε εδώ
Κοπίδι, λαστιχένια γάντια μιας χρήσης, πλάστη
____________________________
Ανοίξτε τον πηλό σε φύλλο, πάχους περίπου ενός εκατοστού, με έναν κοινό πλάστη.
Ξεκινείστε να καλύπτετε την εξωτερική επιφάνεια του βάζου με την βοήθεια της κόλλας και κομμάτια πηλού που θα κόψετε με το κοπίδι.
Το βασικό σε αυτό το στάδιο της κατασκευής είναι σε κανένα σημείο τα κομμάτια του πηλού να μην επικαλύπτουν το ένα το άλλο, απλά να ενώνονται χωρίς καθόλου κενό, έτσι ώστε παντού ο πηλός να έχει το ίδιο ακριβώς πάχος.
Ο ιδανικός τρόπος για να καλύψετε ένα στρογγυλό βάζο μετρίου μεγέθους είναι να χρησιμοποιήσετε ένα ενιαίο κομμάτι πηλού για το κεντρικό μέρος του βάζου και δύο ακόμη στο ανάλογο σχήμα για τα πλαϊνά μέρη, ενώ αν δουλέψετε πχ με ένα κυλινδρικό βάζο αυτό μπορεί να καλυφθεί-τυλιχτεί με ένα μόνο ενιαίο κομμάτι πηλού που θα ανοίξετε σε φύλλο στην αντίστοιχη διάσταση.
Πιέστε με τα χέρια σας φορώντας τα γάντια για να μην αφήνετε αποτύπωμα, με τον πλάστη, με ένα ρολό ατσαλάκωτου αλουμινόχαρτου ή ειδικό ακρυλικό πλάστη γλυπτικής (δείτε ενδεικτικά εδώ), όπου και όσο χρειάζεται, ώστε να μην υπάρχουν κενά και φυσαλίδες αέρα ανάμεσα στο γυαλί και τον πηλό και αυτός ομοιόμορφα να "αγκαλιάσει" την επιφάνεια του βάζου.
Η ποσότητα της κόλλας που θα χρησιμοποιήσετε, απλώνοντάς την με πινέλο πάνω στο βάζο, δεν χρειάζεται να είναι μεγάλη. Αρκεί ο πηλός να στέκεται στέρεα πάνω στο γυαλί.
Απλώστε με τα χέρια σας και φορώντας γάντια αρκετή ποσότητα χρώματος σε ολόκληρη την επιφάνεια του πηλού, χρησιμοποιώντας εναλλάξ τις αποχρώσεις που έχετε επιλέξει.
Με μαλακό χαρτί κουζίνας ή χαρτοπετσέτες αφαιρέστε το μεγαλύτερο μέρος του χρώματος. Δεν χρειάζεται να τρίβετε το χρώμα, γιατί έτσι θα χαλάσετε την ομοιόμορφη υφή του πηλού, απλώς σκουπίζετε απαλά όλη την περίσσεια ποσότητα χρώματος ώστε να απομείνει μόνο όσο θα απορροφηθεί τελικά από τον πηλό και που όταν αυτός στεγνώσει εντελώς οι αποχρώσεις γίνονται πιο έντονες.
Με το εργαλείο σκαλίσματος δημιουργείστε το σχέδιο που θέλετε, ξύνοντας τον πηλό στα αντίστοιχα σημεία. Σε αυτό το στάδιο, που είναι και το δυσκολότερο, επειδή ούτε ο πηλός ούτε τα χρώματα έχουν στεγνώσει πλήρως, θα χρειαστεί απλώς να δουλέψετε με προσεκτικές αλλά γρήγορες κινήσεις, σκουπίζοντας συχνά το εργαλείο από το χρώμα ώστε αυτό να μην λερώνει το σχέδιο.
Αφήστε την κατασκευή να στεγνώσει εντελώς, για όσες μέρες χρειαστεί, και στην συνέχεια περάστε γκλος (γυαλιστερό) ή ματ προστατευτικό βερνίκι.
Στο video μπορείτε να δείτε την διαδικασία του σκαλίσματος πάνω σε χειροποίητο κεραμικό αντικείμενο, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο μπορεί να δουλευτεί και ο έτοιμος πηλός.
Και * Όπως σε όλες τις κάπως πιο ιδιαίτερες κατασκευές και για να έχετε ένα πραγματικά πετυχημένο αποτέλεσμα ο τρόπος είναι απλός. Μια αρχική δοκιμή σε ...μικρογραφία. Πριν λοιπόν καταπιαστείτε με ένα μεγάλου μεγέθους βάζο, δοκιμάστε όλα τα στάδια π.χ σε ένα γυάλινο ποτήρι. Ολοκληρώστε την διαδικασία, δείτε τι ακριβώς μπορεί να σας δυσκολεύει ή μπορεί να πάει λάθος ώστε εκεί να το διορθώσετε και να είναι όλα πολύ πιο απλά όταν αποφασίσετε μια κανονικού μεγέθους κατασκευή.
* Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο μπορείτε ασφαλώς να δουλέψετε πάνω σε κάθε τύπου-σχήματος γυάλινο, κεραμικό, ξύλινο ή μεταλλικό αντικείμενο. Αρκεί αυτό να έχει εντελώς λεία επιφάνεια και η κόλλα που θα χρησιμοποιήσετε για την στερέωση του πηλού στην επιφάνειά του να είναι κατάλληλη για το συγκεκριμένο υλικό.
* Οι κατασκευές Sgraffito με έτοιμο πηλό ανήκουν γενικά στις οικονομικές DIY κατασκευές, αφού και ο πηλός αλλά και όσα υλικά-εργαλεία απαιτούν δεν είναι ακριβά και θα τα βρείτε σε όλα τα μεγάλα καταστήματα-eshops με είδη για χόμπυ-κατασκευές. Δείτε ενδεικτικά εδώ.
* Εργαλείο για ξύσιμο-σκάλισμα πηλού μπορείτε και να φτιάξετε με χοντρό σύρμα στο οποίο θα δώσετε το σχήμα που θέλετε και θα το στερεώσετε σε ένα αντικείμενο που να εξυπηρετεί π.χ στην μύτη ενός στυλό, αν και ένα ολόκληρο σετ τέτοιων εργαλείων κατάλληλα για κάθε είδους σχήματα είναι ιδιαίτερα οικονομικό. Δείτε ενδεικτικά εδώ.
* Για αυτού του τύπου κατασκευές επιλέξετε μια καλή ποιότητα πηλού που να στεγνώνει σχετικά αργά ώστε να έχετε τον χρόνο να ολοκληρώσετε με άνεση την κατασκευή χωρίς ο πηλός να ξεραίνεται και να σας δυσκολεύει. Δείτε ενδεικτικά εδώ.
* Τα απλά ακρυλικά χρώματα, ανάλογα βεβαίως και με την ποιότητά τους, όταν στεγνώσουν αφήνουν συχνά ένα λεπτό στρώμα-φιλμ πάνω στον πηλό γι΄αυτό και προτιμήστε τα λάδια ζωγραφικής. Η ποιότητά τους δεν έχει τόση σημασία, θα βρείτε πολύ οικονομικές συσκευασίες-σετ τέτοιων χρωμάτων ακόμη και σε βιβλιοχαρτοπωλεία.
* Αν επιλέξετε για "καλούπι" μιας κατασκευής Sgraffito ένα όχι γυάλινο που στο ψήσιμο κινδυνεύει να σπάσει, αλλά ένα π.χ κεραμικό αντικείμενο μπορείτε να δουλέψετε με τον ίδιο ακριβώς τρόπο και με πολυμερικό πηλό.
* Με την εφαρμογή της συγκεκριμένης τεχνικής στην παραδοσιακή κεραμική-αγγειοπλαστική μπορούν να δημιουργούν αληθινά έργα τέχνης με ιδιαίτερα περίπλοκα - "πλούσια" σχέδια. Εσείς για το ξεκίνημά σας επιλέξτε ένα όσο πιο απλό γραμμικό μοτίβο που θα είναι εύκολο να το χαράξετε πάνω στον πηλό και το οποίο βεβαίως θα έχετε αποφασίσει ποιο ακριβώς θα είναι πριν ξεκινήσετε μια Sgraffito κατασκευή.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ:
delaemrukami.org
pinterest.com/soulouposeto
VIDEO
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Ο ΠΑΟΚ έκανε σημαντικό βήμα πρόκρισης
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
SILVER ALERT στη Ρόδο! 44χρονη, εξαφανίστηκε μυστηριωδώς
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
