Mια χωριάτικη αγαπημένη…
Γράφει η Μαρία Ν. Αγγέλη
Η χωριάτικη σαλάτα είναι πολύ αγαπημένη στους Έλληνες και στους τουρίστες. Η γεύση, η ομορφιά και η θρεπτική αξία της την έκανε παγκόσμια γνωστή ως Greek salad. Αποτελεί μαζί με το σουβλάκι, τον μουσακά και το τζατζίκι αναπόσπαστο κομμάτι του τουριστικού μας μύθου......
Μόλις στα τέλη του 19ου με αρχές του 20ου αιώνα, η ντομάτα χρησιμοποιήθηκε στην ελληνική κουζίνα. Αποτέλεσε κυρίως τροφή των αγροτών, αλλά και όσων δούλευαν σε χειρωνακτικές εργασίες στην πόλη. Αυτοί οι άνθρωποι έπαιρναν μαζί τους, ένα κομμάτι ψωμί, ένα κρεμμύδι, λίγες ελιές, λίγο τυρί, μια ντομάτα. Τα υλικά αυτά αποτελούσαν τη λιτή διατροφή των σκληρά εργαζόμενων ανθρώπων. Απλά υλικά, τυλιγμένα σε μια πάνινη πετσέτα κουζίνας, «τβαέλι» τη λέγανε στο Ξηρόμερο, δεμένη από τις τέσσερις άκρες της. Η αυτοσχέδια αυτή σακούλα, έμπαινε στο σακούλι του αγρότη, του τσοπάνη, του εργάτη…
Όταν έφτανε η ώρα του φαγητού, στον ίσκιο ενός δέντρου, άνοιγε η πετσέτα-σακούλα και ο πεινασμένος έτρωγε με όρεξη μια δαγκωνιά ψωμί, μια κρεμμύδι, ντομάτα, ελιά ή τυρί… Τα υλικά αυτά μπουκιά μπουκιά δημιουργούσαν μια άτυπη σαλάτα.
Πιθανόν, κάποια στιγμή, αυτά τα απλά υλικά στο τραπέζι του σπιτιού, κόπηκαν σε ένα πιάτο, ανακατεύτηκαν με ελαιόλαδο, αλάτι και μυρωδάτη ρίγανη… Έτσι προέκυψε η χωριάτικη με την ωραία όψη και εξαιρετική γεύση.
Ο ρεμπέτης Γιάννης Ιωαννίδης, στις αρχές του 20ου αιώνα, έλεγε: «μια ελιά και μια ντομάτα, βρε, κάνουν μια σωστή σαλάτα».
Υπάρχει βέβαια και η εκδοχή να δημιουργήθηκε η χωριάτικη στις δεκαετίες του ’60 και ’70, ως αποτέλεσμα της τουριστικής ανάπτυξης. Φημολογείται ότι την εφηύραν οι ταβερνιάρηδες της Πλάκας. Είχαν μάλιστα την ιδέα να προσθέσουν ένα κομμάτι φέτα πάνω από τη σαλάτα, για να αποφύγουν τη διατίμηση που υπήρχε και να τη χρεώνουν όσο ήθελαν!
Με την τουριστική ανάπτυξη, η «πλούσια» χωριάτικη αποδείχτηκε εξαιρετικά εύγευστη και προσοδοφόρα. Τα υλικά που χρειάζονται για μια χωριάτικη είναι: ντομάτες κόκκινες ζουμερές, αγγουράκια τρυφερά, πράσινες πιπεριές, κρεμμύδι ξερό, ελιές, ρίγανη, φέτα και ελαιόλαδο. Αν τα λαχανικά είναι από τον κήπο μας δίνουν μια άριστη χωριάτικη.
Λατρεύω τη χωριάτικη και κυρίως τις «βούτες» με χωριάτικο ψωμί στο ζουμί της σαλάτας. Είναι η πεμπτουσία της καλοκαιρινής γεύσης και της απλότητας! (Βλέπετε: Μ. Αγγέλη, «Ωδή στην ντομάτα, την ποθητή κυρά του καλοκαιριού…». https://aitoloakarnaniabest.gr/).
Βέβαια αυτή τη γευστική απόλαυση την απολαμβάνουμε στο χώρο του σπιτιού ή στην αυλή μας. Στην ταβέρνα αποφεύγουμε τις «βούτες», γιατί πρέπει να προσέξουμε πως τρώμε. Χρησιμοποιούμε το πιρούνι, μασάμε αργά, με κλειστό στόμα κ.λπ. Έτσι δεν μπορούμε να απολαύσουμε τη «βούτα» στο ζουμί, τη θεσπέσια αυτή γεύση… Η «βούτα» δεν ανήκει στους «καλούς τρόπους».
Στο σπίτι όμως η «βούτα» είναι επιτρεπτή και απολαυστική. Στο τέλος του φαγητού, κάποιος τολμηρός, αγνοώντας παντελώς(!) τους «καλούς τρόπους», το σαβουάρ βιβρ (τι κι αν τα γράφει ο Χρήστος Ζαμπούνης), παίρνει το μπολ με το ελάχιστο ζουμί και το ρουφάει ηδονικά…
Τη χωριάτικη την αγαπούν οι «χωριάτες», οι αστοί και οι τουρίστες… Είναι η κατεξοχήν ελληνική σαλάτα. Κυρίαρχη σαλάτα στα χωριά και στις πόλεις μέχρι σήμερα. Στα πολύ τουριστικά μέρη η χωριάτικη πουλιέται με καπέλο! Παρουσιάζεται όμορφη αλλά υπερτιμημένη στους τουρίστες… Προκαλεί, με την τιμή της, επιφωνήματα κατάπληξης για τους ντόπιους…
Ας απολαμβάνουμε την ωραία χωριάτικη με όποιον τρόπο επιθυμούμε! Είναι γνωστό ότι αποτελεί ένα πλήρες γεύμα και προσφέρει στον οργανισμό μας πολλά οφέλη…
ximeronews
