Πρόκειται για μια όλο και πιο διαδεδομένη διαδικασία που προωθείται και ενθαρρύνεται από πολλούς ΟΤΑ της χώρας μας με την δωρεάν παροχή του ειδικού εξοπλισμού και με στόχο τα περιβαλλοντικά, κοινωνικά αλλά και οικονομικά ωφέλη που προκύπτουν από την οικιακή κομποστοποίηση, τόσε σε επίπεδο κάθε νοικοκυριού όσο και για το σύνολο τους πληθυσμού ενός δήμου.
Ποια υλικά μπορούμε να κομποστοποιήσουμε;
ΝΑΙ
Φλούδια και κοτσάνια από λαχανικά ή χορταρικά (πχ πατάτες, μελιτζάνες, πιπεριές, ντομάτες, κολοκυθάκια, κρεμμύδια, χόρτα κλπ)Υπολείμματα από σαλάτες, αφού στραγγιστούν από υγράΦλούδες ή υπολείμματα από διάφορα φρούτα (κατά προτίμηση κομμένα σε μικρά κομμάτια)Φυτικά υπολείμματα όπως κλαδέματα των φυτών μας, ξερά φύλλα, βλαστοί από γλάστρες, κομμένο γκαζόν κλπΟργανικά λιπάσματα: κοπριές (μόνο από φυτοφάγα ζώα), καστανόχωμα, φυλλόχωμα κλπΣτάχτη μόνο από τζάκι (λόγω της υψηλής της περιεκτικότητας σε ασβέστιο, μαγνήσιο, κάλιο)Τσόφλια αβγών κατά προτίμηση θρυμματισμένα, που επίσης περιέχουν σημαντική ποσότητα ασβεστίουΧαρτιά της κουζίνας (χαρτοπετσέτες, ρολό κουζίνας κλπ) σε μικρές ποσότητες ή σε μεγαλύτερες ποσότητες εάν επιθυμούμε να μειώσουμε την υγρασία του μίγματοςΠριονίδι, ιδιαίτερα αν έχουμε πολύ υγρό κομπόστ και θέλουμε ένα μίγμα πιο ισορροπημένο και με καλύτερο αερισμόΥπολείμματα βοτάνων από ροφήματα και κατακάθια καφέ ή και φίλτρα γαλλικού καφέΟΧΙ
Ανακυκλώσιμα υλικά όπως: Μεταλλικά αντικείμενα ή συσκευασίες, αλουμινόχαρτο, γυαλιά, πλαστικά, εφημερίδες, περιοδικά που θα πρέπει ανάλογα να τοποθετούνται στους αντίστοιχους κάδους ανακύκλωσηςΚομμάτια επεξεργασμένου ξύλουΑπορρίματα κήπου, κλαδέματα κλπ από φυτά προσβεβλημένα από ασθένειεςΒρεφικές πάνες και είδη ατομικής υγιεινήςΙλουστρασιόν και χρωματιστά χαρτιάΚρέατα, ψάρια, λάδι-λίπος και μαγειρεμένες τροφές που τα περιέχουν, γενικά κάθε είδους ζωϊκά οικιακά απορρίματα που προσελκύουν ζώα και τρωκτικάΓαλακτομικά προϊόνταΖυμαρικά ή ψωμί: Δημιουργούν συμπαγείς όγκους, δεν διαλύονται εύκολα, προκαλούν ανεπιθύμητες ζυμώσεις (μπλε μύκητες) και προσελκύουν τρωκτικά Εάν κάνουμε παραγωγή κόμποστ από γαιοσκώληκα δεν ρίχνουμε στον κάδο τροφές από εσπεριδοειδή (λεμόνια, πορτοκάλια, μανταρίνια) καθώς και τροφές που περιέχουν κρεμμύδι."Καφέ" και "Πράσινα" υλικά
Τα υλικά που κομποστοποιούνται χωρίζονται σε «καφέ» ή ξερά και σε «πράσινα» ή φρέσκα
Ο διαχωρισμός αυτός γίνεται βάση της περιεκτικότητας των υλικών σε άνθρακα (C) και άζωτο (Ν). Η σωστή αναλογία C/N, ή «καφέ» προς «πράσινων» υλικών εξασφαλίζει τη σωστή ανάπτυξη και δράση των μικροοργανισμών.
Όταν αυτοί οι οργανισμοί αναπτύσσονται σωστά η διαδικασία της κομποστοποίησης παραμένει άοσμη. Τα «καφέ» υλικά έχουν μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε άνθρακα και αργούν να αποδομηθούν. Τα «πράσινα» υλικά είναι πλούσια σε άζωτο και αποδομούνται γρήγορα.
Όταν η κομποστοποίηση γίνεται σε κάδους, η αναλογία «καφέ»/ «πράσινων» υλικών ορίζεται από τον κατασκευαστή. Στους αυτοσχέδιους σωρούς ή στους κάδους που ο κατασκευαστής δεν αναφέρει την κατάλληλη αναλογία, προτείνεται να τοποθετούνται 2-3,5 μέρη «καφέ» υλικών για κάθε μέρος «πράσινων».
«Καφέ» ή ξερά υλικά: ξερά φύλλα, άχυρα, πριονίδι, κλαδιά, ρίζες, ξερό γρασίδι, τσόφλια αυγών και ξηρών καρπών, φακελάκια τσαγιού
«Πράσινα» ή φρέσκα υλικά: απορρίμματα κουζίνας, πράσινα φύλλα, βλαστοί, φρεσκοκομμένο γρασίδι, λαχανικά και φρούτα, κατακάθι καφέ, κοπριά
Τι χρειαζόμαστε για την οικιακή κομποστοποίηση;
Ο εξοπλισμός που χρειαζόμαστε είναι απλός και περιλαμβάνει:
Ρίχνουμε στον κάδο – κομποστοποιητή τα οργανικά υλικά που μαζεύουμε στο μικρό καδάκι της κουζίνας, μαζί με φύλλα και κλαδιά από τον κήπο και λίγο χώμα. Φροντίζουμε το μίγμα να περιέχει διάφορα υλικά, ώστε να αποτελεί την κατάλληλη τροφή για τους γαιοσκώληκες που αναλαμβάνουν την αποσύνθεση των οργανικών υλικών. Τροφοδοτούμε συνεχώς τον κάδο μας με ποικιλία υλικών και ανακατεύουμε κατά διαστήματα, ώστε να εμπλουτίζεται το μίγμα με οξυγόνο. Εάν το μίγμα είναι πολύ στεγνό καταβρέχουμε με λίγο νερό, ενώ εάν είναι πολύ υγρό ανακατεύουμε πολύ καλά με μεγαλύτερη συχνότητα και τοποθετούμε περισσότερα στεγνά υλικά (κλαδέματα, πριονίδια, χαρτί κουζίνας κ.α.).
Το πρώτο κομπόστ ωριμάζει σε 4 περίπου μήνες και μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε στον κήπο ή στις γλάστρες μας.
Υπάρχει κίνδυνος για την υγεία;
Φυσικά όχι. Οι θερμοκρασίες που αναπτύσσονται κατά την κομποστοποίηση φθάνουν τους 65 oC, όπου δεν επιβιώνει το σύνολο των παθογόνων οργανισμών που ενδέχεται να εισέλθει στο υπό κομποστοποίηση μίγμα.
Ποια τα οφέλη της οικιακής κομποστοποίησης για τους ΟΤΑ;Μειώνονται τα σκουπίδια που καταλήγουν στις χωματερές και στους ΧΥΤΑ και άρα αυξάνεται ο μέσος χρόνος ζωής τους και μειώνεται το συνολικό κόστος δημιουργίας νέων ΧΥΤΑ. Εκτιμάται ότι ένα νοικοκυριό 4 ατόμων, που κάνει συστηματικά οικιακή κομποστοποίηση, εκτρέπει από τα οικιακά απορίματα ετησίως περίπου 450-650 κιλά οργανικά απορρίμματα και τα μετατρέπει σε κομπόστ. Η ποσότητα αυτή αντιστοιχεί στο περίπου 30-35% των συνολικών ετήσιων απορριμμάτων του νοικοκυριού.Ο ΟΤΑ εξοικονομεί σημαντικούς οικονομικούς πόρους αφού μειώνεται το κόστος συλλογής, μεταφοράς και τελικής διάθεσης των απορριμμάτων του. Με βάση τον ένα κάδο κήπου σε τετραμελή οικογένεια, και με ένα μέσο συνολικό κόστος διαχείρισης απορριμμάτων για τον ΟΤΑ τα 200 € ανά τόνο, προκύπτει ότι ο ΟΤΑ μπορεί να εξοικονομεί 90-130 € ετησίως ανά κάδο, που λειτουργεί αποτελεσματικά.Εάν ληφθεί υπόψη ότι ένας κάδος οικιακής κομποστοποίησης κοστίζει στους ΟΤΑ 80-100 € (μαζί με τους γαιοσκώληκες και το ΦΠΑ) γίνεται φανερό ότι συμφέρει και οικονομικά να ξεκινήσουν οι ΟΤΑ να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν ολοκληρωμένα προγράμματα οικιακής κομποστοποίησης στις περιοχές τους με παράλληλη ενημέρωση και υποστήριξη των δημοτών τους.
Ποια τα οφέλη της οικιακής κομποστοποίησης για τους πολίτες;
Ένα νοικοκυριό παράγοντας κομπόστ καλής ποιότητας στην κατοικία του βελτιώνει την ποιότητα του χώματος του κήπου του ή των φυτών του και παράλληλα αποφεύγει το κόστος αγοράς αντίστοιχης ποσότητας φυτοχώματος.Έτσι, το νοικοκυριό εξοικονομεί οικονομικούς πόρους μη αγοράζοντας φυτόχωμα ή λίπασμα για τα φυτά του. Το ετήσιο οικονομικό όφελος μιας τετραμελούς οικογένειας που κάνει οικιακή κομποστοποίηση εκτιμάται σε min 100 € ετησίως. Ακόμη και εάν πληρώσει εξ ολοκλήρου το κόστος του κάδου μπορεί να αποσβέσει αυτό το κόστος σε περίπου ένα χρόνο και εν συνεχεία να έχει και οικονομικό όφελος.Μειώνοντας τα σκουπίδια του το νοικοκυριό συμβάλλει στην αντιμετώπιση του προβλήματος των απορριμμάτων στο δήμο του, στη μείωση του κόστους διαχείρισης και στην αύξηση του χρόνου ζωής του ΧΥΤΑ της περιοχής. Έτσι, δείχνει έμπρακτα ότι μπορεί να αποτελέσει μέρος της λύσης του προβλήματος της διαχείρισης των απορριμμάτων και να ταυτόχρονα να αποτελέσει παράδειγμα προς μίμηση και για άλλους δήμους και αυτό αποτελεί το μεγαλύτερο γενικό όφελος, σε χώρες που όπως η δική μας βρίσκονται ακόμη σε πρώτα τους βήματα σε ό,τι αφορά την οικιακή κομποστοποίηση.soulouposeto
