Οι επικονιαστές, βοηθώντας τα φυτά να αναπαραχθούν, υποστηρίζουν οικοσυστήματά και παράγουν φυσικούς πόρους. Οι επικονιαστές ταξιδεύουν από φυτό σε φυτό μεταφέροντας γύρη στο σώμα τους. Αυτή είναι μια ζωτική αλληλεπίδραση η οποία επιτρέπει τη μεταφορά γενετικού υλικού, το οποίο είναι κρίσιμο για το αναπαραγωγικό σύστημα των περισσότερων ανθοφόρων φυτών.
Τα φυτά αυτά είναι αναγκαία αφού, μεταξύ άλλων:Παράγουν αμέτρητα φρούτα, λαχανικά και ξηρούς καρπούςΠαράγουν το 50% των ελαίων, ινών και πρώτων υλών παγκοσμίωςΣυμβάλλουν στην πρόληψη της διάβρωσης του εδάφουςΔεσμεύουν άνθρακα
Αυτή η σχεδόν αόρατη διαδικασία στο οικοσύστημα, είναι ένας πολύτιμος πόρος που απαιτεί προσοχή και υποστήριξη. Ανησυχητικά στοιχεία από όλο τον κόσμο, φανερώνουν πως βρίσκεται σε αυξανόμενο κίνδυνο.
Τί είναι η επικονίαση;
Επικονίαση είναι η μεταφορά κόκκων γύρης από τους ανθήρες των στημόνων (αρσενικό μέρος) ενός λουλουδιού στο στίγμα του υπέρου (θηλυκό μέρος). Αυτό είναι το πρώτο βήμα της αναπαραγωγικής διαδικασίας από την οποία παράγονται σπόροι, φρούτα και η επόμενη γενιά φυτών. Επικονίαση γίνεται μέσω του ανέμου και του νερού και μέσω των εντόμων που πετάνε από λουλούδι σε λουλούδι. Τα έντομα που βοηθούν στην επικονίαση ονομάζονται έντομα – επικονιαστές.
Ποιοι είναι οι επικονιαστές;
Στην Ευρώπη, οι επικονιαστές είναι έντομα όπως οι μέλισσες, οι συρφίδες, οι πεταλούδες, οι νυχτοπεταλούδες, ορισμένα είδη σφηκών και σκαθαριών. Οι μέλισσες είναι η πιο σημαντική ομάδα, με περίπου 2000 άγρια είδη στην Ευρώπη. Οι επικονιαστές, καθώς τρέφονται, μεταφέρουν γύρη από το ένα λουλούδι στο άλλο.
Γιατί οι επικονιαστές είναι σημαντικοί;
Υπολογίζεται πως το 75%-95% όλων των ανθοφόρων φυτών στη γη χρειάζονται βοήθεια για να καρποφορήσουν και άρα χρειάζονται επικονιαστές. Η επικονίαση από έντομα είναι ζωτικής σημασίας κινητήρια δύναμη, πολύ σημαντική για την αναπαραγωγή των φυτών, για τον εφοδιασμό μας με υγιεινά τρόφιμα και για την ετήσια γεωργική παραγωγή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αξίας 15 δισεκατομμυρίων ευρώ. Εκτός από τα τρόφιμα που τρώμε, οι επικονιαστές υποστηρίζουν υγιή οικοσυστήματα τα οποία καθαρίζουν τον αέρα, σταθεροποιούν τα εδάφη, προστατεύουν από τα έντονα καιρικά φαινόμενα και υποστηρίζουν την άγρια ζωή.
Οι άγριοι επικονιαστές γνωρίζουν σημαντική μείωση. Το 1 στα 10 είδη μέλισσας και πεταλούδας στην Ευρώπη βρίσκεται στα πρόθυρα εξαφάνισης. Οι οικότοποι των επικονιαστών εξαφανίζονται λόγω της αλλαγής της χρήσης γης, της εντατικής γεωργικής διαχείρισης και της κλιματικής αλλαγής. Τα φυτοφάρμακα και άλλοι ρύποι, τα χωροκατακτητικά ξένα είδη και οι ασθένειες απειλούν την υγεία των επικονιαστών. Σε ορισμένες περιπτώσεις δεν υπάρχουν αρκετά δεδομένα για να μετρηθούν αποκρίσεις, κάτι που είναι ακόμα πιο ανησυχητικό.
Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τους επικονιαστές;
Ένας αποτελεσματικός τρόπος είναι να αυξηθούν οι εκτάσεις φυσικού περιβάλλοντος κοντά σε γεωργικές καλλιέργειες. Αυτό μάλιστα αυξάνει τη σοδειά γιατί προσελκύονται περισσότεροι επικονιαστές. Εξίσου αποτελεσματικό είναι να υπάρχει έκταση φυσικού περιβάλλοντος και μέσα στις καλλιέργειες. Το ίδιο μπορεί να γίνει και σε σπίτια. Οι αστικοί κήποι προσελκύουν επικονιαστές και είναι ενδιαφέρον πως τα προάστια και οι πόλεις έχουν ποικίλες κοινότητες επικονιαστών, διαφορετικές από αυτές που είναι κοντά σε εκτάσεις άγριας φύσης. Οι επικονιαστές δεν ενοχλούνται από τη ζωή της πόλης, αρκεί να υπάρχουν περιοχές και σημεία με λουλούδια για τις πεινασμένες μέλισσες! Κηπουρική κατάλληλη για επικονιαστές κοντά σε αστικές καλλιέργειες επίσης αυξάνει την απόδοση της σοδειάς.
Φυτεύουμε λοιπόν κατάλληλα φυτά πλάι σε δρόμους, μποστάνια, σχολεία, κήπους, κτήρια και δημόσιους χώρους. Είναι επίσης σημαντικό να μειώσουμε όσο το δυνατόν τη χρήση φυτοφαρμάκων. Επιλέγουμε αυτόχθονα φυτά σε διάφορα σχήματα, μεγέθη και χρώματα ώστε να υπάρχει ποικιλομορφία. Άλλωστε τα αυτόχθονα αγριολούλουδα προσαρμόζονται καλύτερα στο κλίμα μας από ότι τα εξωτικά. Υπάρχουν περίπου 20.000 είδη μελισσών παγκοσμίως, από 2 χιλιοστά έως 2,5 εκατοστά μήκος, οπότε τα άνθη πρέπει να ποικίλλουν και σε είδος και μέγεθος. Μεταξύ των αυτοχθόνων φυτών, επιλέγουμε φυτά που ανθίζουν κάθε εποχή (άνοιξη, καλοκαίρι και φθινόπωρο). Ορισμένα είδη μέλισσας είναι ενεργά όλο το χρόνο, άλλα μόνο τον Απρίλιο και τον Μάιο, άλλα τον Ιούλιο και τον Αύγουστο και όλα πρέπει να τρέφονται ανεξαρτήτως εποχής.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θεσπίσει σειρά μέτρων υπέρ των επικονιαστών, όπως μέτρα για την προστασία των φυσικών οικοτόπων τους μέσω της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τη φύση, μέτρα για τη στήριξη της μελισσοκομίας, και περιορισμούς στη χρήση φυτοφαρμάκων βλαβερών για τις μέλισσες. Το δίκτυο της Ε.Ε. Natura 2000 για τις προστατευόμενες περιοχές έχει να προσφέρει πολλούς οικοτόπους ζωτικής σημασίας για τους επικονιαστές.
ΠΗΓΗ:
Άρθρο του wastemarket.gr
