Η νέα χρονιά ξεκινάει στο Mathesis! Η Φιλοσοφία, η Ιστορία, η Φιλολογία, αλλά και οι Ψηφιακές Δεξιότητες και η Φυσική είναι μερικές μόνο από τις ενότητες των νέων φετινών μας μαθημάτων!
Στον πρώτο κύκλο αυτής της χρονιάς ωστόσο, θα ξεκινήσουμε με δύο «προκλητικά» ερωτήματα, θα δούμε τις απαντήσεις που έχουν δοθεί μέσα στο χρόνο και θα αναρωτηθούμε για τη δική μας οπτική πάνω σε αυτά.
Στην ενότητα της Φιλοσοφίας, θα εξετάσουμε τι σημαίνει κάνω το σωστό, γνωρίζοντας τις ιδέες φιλοσόφων όπως ο Αριστοτέλης, ο Καντ και ο Τζον Στιούαρτ Μιλ. Περνώντας στην Φιλολογία, θα αναζητήσουμε την ταυτότητα της Πηνελόπης, από τον Νίκο Καζαντζάκη και την Οριάνα Φαλάτσι μέχρι τον Τζέημς Τζόυς και την Μάργκαρετ Άτγουντ και μαζί με αυτό θα συζητήσουμε για τον ρόλο και τη θέση της γυναίκας σε διαφορετικές εποχές και κοινωνίες.
Σε επανάληψη, θα μιλήσουμε επίσης για την ιστορία του Ελληνισμού από τους τελευταίους αιώνες του Βυζαντίου μέχρι τις παραμονές της Επανάστασης, θα γνωρίσουμε τη γλώσσα προγραμματισμού Python και θα συνεχίσουμε να εξερευνούμε τις διαφορικές εξισώσεις.
Ξεκινώντας όμως τη νέα μας χρονιά, δεν θα μπορούσαμε να μην σας ευχαριστήσουμε για το ταξίδι αυτό που μοιραζόμαστε από το 2015 μέχρι σήμερα! Συμπτωματικά, ο κύκλος αυτός προσφέρει σε επανάληψη το πρώτο μάθημα που παρήγαγε το Mathesis, θυμίζοντάς μας ένα πείραμα που ξεκίνησε πριν 9 χρόνια περίπου, σε ένα μικρό στούντιο βιντεοσκόπησης στην Κρήτη. Ένα πείραμα που «ξέφυγε από το εργαστήριο» και συνεχίζεται μέχρι σήμερα με πάνω από 60 μαθήματα, έχοντας δημιουργήσει χάρη σε εσάς μία κοινότητα 120.000 ανήσυχων πολιτών.
Σας ευχαριστούμε μέσα από την καρδιά μας!
Καλό φθινόπωρο σε όλες και όλους!
Η ομάδα του Mathesis
ΦΛΣ5.2 Αναζητώντας το σωστό: Εισαγωγή στην Ηθική Φιλοσοφία (Νέο)
Με ποιους τρόπους μπορεί η φιλοσοφική σκέψη να συμβάλει στην αντιμετώπιση ηθικών διλημμάτων του ιδιωτικού και του δημόσιου βίου; Τι θα έλεγε ο Καντ για το πώς πρέπει να πράξουμε σε δύσκολες περιστάσεις, όπως για παράδειγμα όταν καλούμαστε να αποφασίσουμε για το αν ένας συγγενής μας που βρίσκεται σε μη αναστρέψιμο κώμα θα υποβληθεί ή όχι σε ευθανασία; Ποια θα ήταν η ενδεδειγμένη στάση μας απέναντι σε πρόσφυγες που ζητούν άσυλο στη χώρα μας σύμφωνα με τη διδασκαλία του ωφελιμισμού; Πώς εννοεί ο Αριστοτέλης την ευδαιμονία και ποιες αρετές θα έπρεπε να καλλιεργήσουμε για να την προσεγγίσουμε; Υπάρχουν σταθερά κριτήρια για το τι σημαίνει να πράττει κανείς σωστά και να ζει καλά και, αν ναι, μπορούν να μας χρησιμεύσουν σε μια εποχή κλιματικής κρίσης και ραγδαίας ανάπτυξης της ψηφιακής τεχνολογίας; Ποιες αξίες θα μας καθοδηγήσουν, ποιες αρχές και ποιους κανόνες θα εφαρμόσουμε;
Το μάθημα αυτό προσπαθεί να απαντήσει σε ερωτήματα όπως τα παραπάνω αποτελώντας συνάμα μια συνοπτική εισαγωγή στη σύγχρονη ηθική φιλοσοφία. Αναλύονται βασικές έννοιες σχετικές με ηθικές αξίες, αρχές, και αρετές και περιγράφεται η αναζήτηση από τους φιλοσόφους θεωριών για την αποτίμηση της ηθικής ορθότητας και για την καθοδήγηση των πράξεων. Παρόλο που επιλέγεται μια συστηματική και όχι ιστορική προσέγγιση, η παρουσίαση των κυριότερων ηθικών αντιλήψεων βασίζεται και σε εκτενείς αναφορές στα αρχικά μοντέλα που πρότειναν οι μεγάλοι στοχαστές του παρελθόντος. Αναπτύσσονται επιχειρήματα υπέρ και κατά των διαφορετικών θεωριών, προτείνεται ο έλεγχος και η συγκριτική τους αξιολόγηση καθώς και ο συνδυασμός των λειτουργικότερων στοιχείων τους. Διερευνώνται επίσης περισσότερο αφηρημένες φιλοσοφικές έννοιες που μπορούν να επιτρέψουν τη θεμελίωση και την καλύτερη δικαιολόγηση των κανονιστικών τοποθετήσεων. Το μάθημα ολοκληρώνεται με την κριτική εξέταση παραδειγμάτων πρακτικών εφαρμογών των εναλλακτικών αρχών και θεωριών σε διάφορα πεδία της βιοηθικής, όπως τα ζητήματα της ευθανασίας και των αμβλώσεων.
Διδάσκων: Στέλιος Βιρβιδάκης, Πανεπιστήμιο ΑθηνώνΈναρξη: 9/10/2023Εγγραφείτε Τώρα
ΦΙΛ3 Η Πηνελόπη στη Λογοτεχνία: Τα χίλια πρόσωπα μιας γυναίκας-σύμβολο (Νέο)
Στο μάθημα αυτό θα ασχοληθούμε με την Πηνελόπη, τη γνωστή μας μυθική ηρωίδα, τη σύζυγο του Οδυσσέα.
Θα μας απασχολήσει κυρίως η Πηνελόπη των δύο τελευταίων αιώνων. Αλλά μια σύντομη αναδρομή θα δείξει την ηρωίδα μας και στις προηγούμενες ζωές της, από τότε που τη συνέλαβε ως μορφή ο Όμηρος. Έτσι θα δούμε πώς οι αιώνες άλλοτε την εξύμνησαν και άλλοτε την λοιδώρησαν. Κάποτε κιόλας την εξαφάνισαν‧ ουδείς ενδιαφερόταν να ασχοληθεί μαζί της.
Στα τελευταία διακόσια χρόνια πάντως, από τα μέσα περίπου του 19ου αιώνα, η Πηνελόπη έχει μια αρκετά πλούσια παρουσία στη λογοτεχνία και στην τέχνη γενικότερα. Θα την βρούμε σε ποικίλους ρόλους, και κάθε φορά ο ρόλος που θα της δίνουν οι καλλιτέχνες –άνδρες και γυναίκες– θα λέει κάτι για τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία, για τον γάμο, για την ανάπτυξη των γυναικείων διεκδικήσεων, την αντίδραση των ανδρών αλλά και τη βοήθεια που πολλές φορές αυτοί παρέχουν.
Η Πηνελόπη είναι αντιπροσωπευτική, επειδή θεωρείται η μέση γυναίκα, η γυναίκα της καθημερινότητας, η γήινη όψη του γυναικείου φύλου, η γυναίκα-σύζυγος.
Πιστή σύζυγος. Έτσι το θέλει ο μύθος. Όμως θα την συναντήσουμε και άπιστη, καθώς οι λογοτέχνες συχνά αρέσκονται στις ανατροπές. Άλλοτε πάλι η Πηνελόπη, η ακίνητη υφάντρα στον αργαλειό, θα μεταμορφωθεί σε ταξιδεύτρια, κι η Πηνελόπη που κλαίει στη γωνιά της θα φτάσει σε ορισμένα έργα να διοικεί την Ιθάκη.
Θα παρακολουθήσουμε λοιπόν τις μεταμορφώσεις της, στη λογοτεχνία, αλλά και στο τραγούδι, στο θέατρο και στον κινηματογράφο, γνωρίζοντας Ελληνίδες, Βαλκάνιες, Δυτικοευρωπαίες και Αμερικάνες Πηνελόπες.
Η Πηνελόπη θα μας δώσει το ωραίο ταξίδι. Ένα ταξίδι, μάλιστα, σε μια Ιθάκη που καθόλου φτωχική δεν είναι!
Το μάθημα στηρίζεται στο βιβλίο της Αγγέλας Καστρινάκη Μίλα, Πηνελόπη! Λογοτεχνικές μεταμορφώσεις της μυθικής ηρωίδας στην Ελλάδα και τον Δυτικό κόσμο από τον 19ο αιώνα ώς τις μέρες μας (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2023).
Διδάσκουσα: Αγγέλα Καστρινάκη, Πανεπιστήμιο ΚρήτηςΈναρξη: 9/10/2023Εγγραφείτε Τώρα
ΙΣΤ1.1 Ένα τέλος, μια αρχή: Ιστορία του Νέου Ελληνισμού, 11ος – 18ος αιώνας (E)
Από τον 11ο αιώνα τα συμπτώματα σταδιακής παρακμής της άλλοτε κραταιάς Βυζαντινής Αυτοκρατορίας γίνονται εμφανή. Οι Σταυροφορίες, η άνοδος της δύναμης τόσο των ιταλικών πόλεων όσο και εκείνης των Σέρβων, των Βουλγάρων και των Τούρκων θα συμβάλουν στην συρρίκνωση και στην —εν μέσω εσωτερικών συγκρούσεων— τελική κατάρρευση μιας κοινωνίας που είχε, για αιώνες, στα κεντρικά χαρακτηριστικά της την ελληνική γλώσσα και την Ορθόδοξη Χριστιανική πίστη. Οι μεγάλοι κερδισμένοι των εξελίξεων, Βενετοί και Οθωμανοί, παρόλη την μεταξύ τους σύγκρουση, θα ελέγξουν ευρείες περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου και της Ελληνικής χερσονήσου. Στα πλαίσια αυτά και μέσα από επίπονες διαδικασίες, θα αναδυθούν οι συνιστάμενες της φυσιογνωμίας του Νέου Ελληνισμού.
Το μάθημα απευθύνεται σε όλους. Δεν ζητά παρά εγρήγορση, φιλομάθεια και προσοχή.
Διδάσκουσα: Μαρία Ευθυμίου, Πανεπιστήμιο ΑθηνώνΈναρξη: 9/10/2023Εγγραφείτε Τώρα
ΗΥ1.1 Εισαγωγή στην Python (Ε)
Θα θέλατε να μπορείτε να συντάξετε ένα απλό πρόγραμμα στη γλώσσα Python –την πιο δημοφιλή από τις «νέες γλώσσες» προγραμματισμού- που να σας επιτρέπει (μεταξύ πολλών άλλων) να αντλείτε ενδιαφέροντα στοιχεία από τον «ωκεανό» του διαδικτύου; Παραδείγματος χάριν από το πρόγραμμα Διαύγεια των δαπανών του δημοσίου ή από τα πανταχού παρόντα κοινωνικά δίκτυα; Τούτο το μάθημα έχει σχεδιαστεί, ώστε να δώσει αυτή την δεξιότητα στον κάθε πολίτη που ενδιαφέρεται να την αποκτήσει.
Το μάθημα είναι διάρκειας 6 εβδομάδων και δεν προϋποθέτει προηγούμενη γνώση ή εμπειρία προγραμματισμού. Καλύπτει εισαγωγικά στοιχεία της γλώσσας Python, η οποία θεωρείται ίσως η καταλληλότερη για πρώτη επαφή με τον προγραμματισμό. Το μάθημα καλύπτει επίσης τις βασικές δομές δεδομένων και προγραμματιστικές δομές, περιλαμβάνει πλήθος από παραδείγματα και ασκήσεις που λύνονται βήμα-βήμα, ενώ εστιάζει, στις τελευταίες ενότητες, σε προβλήματα ανάκτησης και επεξεργασίας πληροφορίας από το διαδίκτυο. Ο σπουδαστής που θα ολοκληρώσει το μάθημα αυτό θα είναι σε θέση να προγραμματίζει στη γλώσσα Python και να λύνει ενδιαφέροντα πρακτικά προβλήματα, όπως η ανάκτηση πληροφορίας από ιστοσελίδες και η δημιουργία απλών παιχνιδιών.
Το μάθημα αναθεωρήθηκε το 2021, με προσθήκη σημειώσεων και βίντεο.
Έναρξη: 9/10/2023Εγγραφείτε Τώρα
ΜΑΘ2.3 Διαφορικές Εξισώσεις 3: Γραμμικές Εξισώσεις με μεταβλητούς συντελεστές - Σειρές Fourier (Ε)
Οι γραμμικές διαφορικές εξισώσεις δευτέρας τάξεως που συναντούμε στα πραγματικά προβλήματα δεν ανήκουν πάντα στον «παράδεισο» των εξισώσεων με σταθερούς συντελεστές. Διάσημες εξισώσεις όπως η Bessel και η Legendre, που είναι πανταχού παρούσες στις εφαρμογές, είναι εξισώσεις με μεταβλητούς συντελεστές. Οι τρεις πρώτες εβδομάδες τούτου του τελευταίου μέρους του μαθήματος είναι αφιερωμένες στις εξισώσεις αυτού του είδους, ενώ οι υπόλοιπες δύο στο εξίσου σημαντικό θέμα των σειρών Fourier και του συναφούς προβλήματος των συνοριακών τιμών που είναι στενά συνδεδεμένο με την επίλυση των Μερικών Διαφορικών Εξισώσεων της Μαθηματικής Φυσικής. Αναγνωρίζοντας την εγγενή δυσκολία της μεθόδου των δυναμοσειρών —που είναι η μόνη γενική μέθοδος λύσης των δευτεροτάξιων εξισώσεων με μεταβλητούς συντελεστές— το μάθημα καταβάλει μια ιδιαίτερη προσπάθεια για τη συστηματική απλοποίησή της, βασιζόμενο σε έννοιες και τεχνικές που έχει αναπτύξει ο διδάσκων προκειμένου να απαντήσει σε ερωτήματα που ο ίδιος επίμονα έθετε στον εαυτό του, διαπίστωσε όμως ότι παρέμεναν συστηματικά ανερώτητα στη βιβλιογραφία. Χάρις σε λίγες έννοιες-κλειδιά —π.χ. εκείνη των διβάθμιων εξισώσεων— οι διάσημες εξισώσεις της Μαθηματικής Φυσικής αποκτούν μια καθαρά μαθηματική αξία που αναδεικνύει τη σημασία τους ανεξάρτητα από την όποια χρησιμότητά τους στις εφαρμογές. Ενώ αναπτύσσονται επίσης αποτελεσματικές τεχνικές χειρισμού τους, ώστε βασικά ερωτήματα που τίθενται στην πράξη να μπορούν να απαντηθούν σχεδόν με απλή εποπτεία της εξίσωσης ή με τετριμμένους υπολογισμούς. Παραδείγματος χάριν πότε μια δοθείσα εξίσωση έχει πολυωνυμικές λύσεις και για ποιες τιμές μιας χαρακτηριστικής παραμέτρου της ή αν μπορεί να αναχθεί σε κάποια πρότυπη μορφή και να εκφραστούν οι λύσεις της μέσω γνωστών συναρτήσεων (Bessel, υπεργεωμετρικές, κ.λπ.).
Διδάσκων: Στέφανος Τραχανάς, ΙΤΕ - Πανεπιστήμιο ΚρήτηςΈναρξη: 9/10/2023Εγγραφείτε Τώρα
Με τη δική σας υποστήριξη συνεχίζουμεΤα μαθήματα του Mathesis προσφέρονται δωρεάν και έτσι θα συνεχίσουν. Μπορείτε να τα παρακολουθήσετε μέχρι τέλους και να συμμετέχετε στα εβδομαδιαία τεστ και την τελική εξέταση. Στα περισσότερα μαθήματα θα σας ζητείται όμως ένα μικρό αντίτιμο —της τάξης των 20€— για την έκδοση της βεβαίωσης επιτυχούς παρακολούθησης, εφόσον βέβαια την δικαιούστε έχοντας εξασφαλίσει την απαιτούμενη ελάχιστη επίδοση του 50%. Εάν είστε άνεργος/η, η βεβαίωση χορηγείται δωρεάν. Από την πλευρά μας θεωρούμε αυτό το μικρό αντίτιμο ως την αναγκαία συμβολή σας για τη συνέχιση της λειτουργίας ενός θεσμού που υπηρετεί δημόσιους σκοπούς χωρίς να δέχεται ούτε ένα ευρώ —άμεσης ή έμμεσης— κρατικής ενίσχυσης. Βασίζεται μόνο σε δωρητική στήριξη —η οποία καλύπτει πλέον μόνο ένα μικρό μέρος των ετήσιων δαπανών του— και εθελοντική εργασία. Η συνέχιση της λειτουργίας του Mathesis απαιτεί λοιπόν και τη δική σας ενεργό στήριξη. Σε αυτό το πνεύμα θεωρούμε αναγκαίο πριν τη συμμετοχή σας στην τελική εξέταση του μαθήματος να αναλάβετε μια ηθική δέσμευση απέναντι στο Mathesis. Ότι αν ολοκληρώσετε επιτυχώς το μάθημα και δικαιούστε τη βεβαίωση παρακολούθησης, θα καταβάλετε το συμβολικό αντίτιμο για την απόκτησή της, έστω κι αν δεν έχει μια προφανή χρησιμότητα για σας. Ένα μικρό βήμα για σας, μια αναγκαία συνθήκη όμως για τη δυνατότητα του Mathesis να σας προσφέρει την ποιότητα μαθημάτων που σας προσέφερε μέχρι τώρα.Δείτε όλα τα μαθήματα
tinanantsou.blogspot.gr
