2023-12-29 14:09:25
Στις αρχές της 1ης Οκτωβρίου 1964, ένα κομψό μπλε και άσπρο τρένο γλίστρησε αβίαστα στην αστική εξάπλωση του Τόκιο, με τις υπερυψωμένες ράγες του να το μεταφέρουν νότια προς την πόλη της Οσάκα και μια θέση στα βιβλία της ιστορίας.
Μπεν Τζόουνς , CNN
Αυτή ήταν η αυγή της εποχής του «τραίνου με σφαίρες» της Ιαπωνίας , που θεωρείται ευρέως ως το καθοριστικό σύμβολο της εκπληκτικής ανάκαμψης της χώρας από το τραύμα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Παράλληλα με τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο του 1964, αυτό το τεχνολογικό θαύμα της δεκαετίας του 1960 σηματοδότησε την επιστροφή της χώρας στον πρώτο πίνακα της διεθνούς κοινότητας.
Στα 55 χρόνια από εκείνο το πρώτο τρένο, η λέξη Shinkansen – που σημαίνει «νέα γραμμή κορμού» – έχει γίνει μια διεθνώς αναγνωρισμένη λέξη για την ταχύτητα, την αποτελεσματικότητα του ταξιδιού και τον νεωτερισμό.
Η Ιαπωνία παραμένει παγκόσμιος ηγέτης στη σιδηροδρομική τεχνολογία. Πανίσχυροι όμιλοι όπως η Hitachi και η Toshiba εξάγουν τρένα και εξοπλισμό αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων σε όλο τον κόσμο κάθε χρόνο.
Το δίκτυο Shinkansen έχει επεκταθεί σταθερά από τότε που ολοκληρώθηκε η γραμμή Tokaido μήκους 320 μιλίων, που συνδέει το Τόκιο με τη Σιν-Οσάκα το 1964. Τα τρένα τρέχουν με ταχύτητα έως και 200 mph (περίπου 322 χλμ/ώρα) σε διαδρομές που εκπέμπουν από την πρωτεύουσα - με κατεύθυνση βόρεια, νότια και δυτικά σε πόλεις όπως το Κόμπε, το Κιότο, τη Χιροσίμα και το Ναγκάνο.
Εκτός από σύμβολο ανάκαμψης, τα Shinkansen έχουν χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο για τη συνεχή οικονομική ανάπτυξη της Ιαπωνίας και ως παράγοντας αλλαγής σε μια χώρα που δεσμεύεται από τη σύμβαση και την παράδοση.
Σπρώχνοντας τα όρια
Ένα τρένο Shinkansen περνά με ταχύτητα από το όρος Φούτζι.AFP/Getty Images
Η ανάπτυξή του οφείλει πολλά στην πρώιμη ιστορία των σιδηροδρόμων της Ιαπωνίας. Αντί για το «τυπικό» μετρητή 4 ποδών 8,5 ιντσών που χρησιμοποιείται στη Βόρεια Αμερική και μεγάλο μέρος της Ευρώπης, επιλέχθηκε ένα στενότερο εύρος 3 ποδών 6 ιντσών.
Αν και αυτό ήταν φθηνότερο και ευκολότερο να κατασκευαστεί μέσα από ορεινό έδαφος, η χωρητικότητα ήταν περιορισμένη και οι ταχύτητες ήταν χαμηλές.
Με τα τέσσερα κύρια νησιά της Ιαπωνίας να εκτείνονται περίπου 1.800 μίλια από άκρη σε άκρη, τα ταξίδια μεταξύ των κύριων πόλεων ήταν μακρά και συχνά ελικοειδή.
Το 1889, ο χρόνος ταξιδιού από το Τόκιο στην Οσάκα ήταν 16 και μισή ώρες με το τρένο – καλύτερος από τις δύο έως τρεις εβδομάδες που είχε διαρκέσει με τα πόδια μόλις λίγα χρόνια νωρίτερα. Μέχρι το 1965, ήταν μόλις τρεις ώρες και 10 λεπτά μέσω του Shinkansen.
Οι απαιτήσεις για ένα σιδηροδρομικό δίκτυο «τυποποιημένου εύρους» ξεκίνησαν τον 20ο αιώνα, αλλά μόλις τη δεκαετία του 1940 ξεκίνησαν σοβαρά οι εργασίες ως μέρος ενός φιλόδοξου ασιατικού έργου «βρόχου γραμμής» για τη σύνδεση της Ιαπωνίας με την Κορέα και τη Ρωσία μέσω σηράγγων κάτω από τον Ειρηνικό Ωκεανός.
Η ήττα στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο σήμαινε ότι τα σχέδια για τον νέο σιδηρόδρομο παρέμειναν στο ράφι μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1950, όταν η ιαπωνική οικονομία ανέκαμψε δυναμικά και η καλύτερη επικοινωνία μεταξύ των κύριων πόλεων γινόταν απαραίτητη.
Αν και μεγάλο μέρος του δικτύου εξυπηρετεί τις πολυπληθέστερες περιοχές του Χονσού, του μεγαλύτερου από τα νησιά της Ιαπωνίας, οι μεγάλες θαλάσσιες σήραγγες επιτρέπουν στα τρένα με σφαίρες να διασχίζουν εκατοντάδες μίλια μέχρι το Kyushu στον μακρινό νότο και το Hokkaido στο βορρά.
Η προκλητική τοπογραφία της Ιαπωνίας και τα ευρέως ποικίλα κλίματά της, από τους παγετούς χειμώνες του βορρά έως την τροπική υγρασία πιο νότια, έχουν κάνει τους Ιάπωνες μηχανικούς σιδηροδρόμων παγκόσμιους ηγέτες στην εξεύρεση λύσεων σε νέα προβλήματα καθώς ξεπερνούν τα όρια της σιδηροδρομικής τεχνολογίας.
Εξίσου σημαντικό από αυτά είναι η σεισμική δραστηριότητα. Η Ιαπωνία είναι ένα από τα πιο ασταθή γεωλογικά μέρη στον πλανήτη, επιρρεπή σε σεισμούς και τσουνάμι και φιλοξενεί περίπου το 10% των ηφαιστείων του κόσμου.
Αν και αυτό παρέχει αναμφισβήτητα την καθοριστική εικόνα του Shinkansen - ενός σύγχρονου τρένου υψηλής τεχνολογίας που αναβοσβήνει πέρα από το χιονισμένο όρος Fuji - καθιστά επίσης πολύ πιο δύσκολη την ασφαλή λειτουργία των τρένων υψηλής ταχύτητας.
Παρά αυτούς τους παράγοντες, ούτε ένας επιβάτης δεν σκοτώθηκε ή τραυματίστηκε στο δίκτυο Shinkansen κατά τη διάρκεια της 55χρονης ιστορίας του.
Γρήγορο τρένο: Τα χαρακτηριστικά «τρένα με σφαίρες» Shinkansen της Ιαπωνίας ταξιδεύουν στους σιδηροδρόμους υψηλής ταχύτητας της χώρας από το 1964.YOSHIKAZU TSUNO: AFP μέσω Getty Images
Η επανάσταση των σιδηροδρόμων υψηλής ταχύτητας της Ιαπωνίας
Η επόμενη γενιά τρένων bullet, γνωστή ως ALFA-X, δοκιμάζεται επί του παρόντος σε ταχύτητες σχεδόν 250 mph (400 km/h), αν και το μέγιστο σέρβις θα είναι «μόνο» 225 mph.
Τα καθοριστικά χαρακτηριστικά αυτών και άλλων πρόσφατων τρένων Shinkansen είναι οι εξαιρετικά μακριές μύτες τους, σχεδιασμένες να μην βελτιώνουν την αεροδυναμική τους, αλλά κυρίως να εξαλείφουν τις ηχητικές εκρήξεις που προκαλούνται από το «φαινόμενο εμβόλου» των τρένων που εισέρχονται σε σήραγγες και αναγκάζουν τα κύματα συμπίεσης να βγουν από το άλλο άκρο στο υπερηχητικές ταχύτητες.
Αυτό είναι ένα ιδιαίτερο πρόβλημα στις πυκνοκατοικημένες αστικές περιοχές, όπου ο θόρυβος από τις γραμμές Shinkansen αποτελεί εδώ και καιρό πηγή καταγγελιών.
Το πειραματικό τρένο ALFA-X διαθέτει επίσης νέα τεχνολογία ασφαλείας σχεδιασμένη να μειώνει τους κραδασμούς και τον θόρυβο και να μειώνει την πιθανότητα εκτροχιασμού σε μεγάλους σεισμούς.
Περισσότεροι από 10 δισεκατομμύρια επιβάτες έχουν πλέον μεταφερθεί με ταχύτητα και άνεση από τα τρένα, η προβλεψιμότητα της λειτουργίας κάνει τα ταξίδια υψηλής ταχύτητας να φαίνονται ρουτίνα και σε μεγάλο βαθμό να θεωρούνται δεδομένα.
Σιδηροτροχιές υψηλής ταχύτητας σε όλο τον κόσμο
Συνδυάζοντας δύο από τις αγαπημένες δημιουργίες της Ιαπωνίας: Shinkansen και Hello Kitty.ευγενική προσφορά West Japan Railway/Sanrio Co. Ltd.
Το 2016-17, μόνο το Tokaido Shinkansen μετέφερε 159 εκατομμύρια επιβάτες, λειτουργώντας έως και 13 τρένα την ώρα, μεταφέροντας περισσότερους από 1.300 επιβάτες το καθένα και σε συχνότητες που εμφανίζονται συνήθως στις γραμμές του μετρό της πόλης.
Δεν είναι περίεργο λοιπόν που πολλές άλλες χώρες ακολούθησαν το παράδειγμα της Ιαπωνίας και κατασκεύασαν νέους σιδηροδρόμους υψηλής ταχύτητας τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες.
Ίσως η πιο γνωστή από αυτές είναι η Γαλλία, η οποία λειτουργεί το Train à Grand Vitesse (TGV) μεταξύ Παρισιού και Λυών από το 1981.
Όπως η Ιαπωνία, η Γαλλία εξήγαγε με επιτυχία την τεχνολογία σε άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένου του μακρύτερου δικτύου υψηλής ταχύτητας της Ευρώπης στην Ισπανία, καθώς και στο Βέλγιο, τη Νότια Κορέα, το Ηνωμένο Βασίλειο και, πιο πρόσφατα, τον πρώτο σιδηρόδρομο υψηλής ταχύτητας της Αφρικής στο Μαρόκο.
Το δίκτυο TGV της Γαλλίας ήταν εκπληκτικά επιτυχημένο, μειώνοντας τους χρόνους ταξιδιού σε μεγάλες αποστάσεις μεταξύ των μεγαλουπόλεων της χώρας, δημιουργώντας πρόσθετη χωρητικότητα και καθιστώντας τα ταξίδια υψηλής ταχύτητας προσβάσιμα και οικονομικά, ακόμη και εγκόσμια για τους τακτικούς επιβάτες.
Το TGV της Γαλλίας είναι ένα από τα πιο γνωστά τρένα υψηλής ταχύτητας εκτός Ιαπωνίας.MEHDI FEDOUACH/AFP/AFP μέσω Getty Images
Η Ιταλία, η Γερμανία, η Ολλανδία, η Ταϊβάν, η Τουρκία και η Σαουδική Αραβία λειτουργούν πλέον με τρένα σε αποκλειστικές γραμμές που συνδέουν τις μεγάλες πόλεις τους, ανταγωνιζόμενες απευθείας αεροπορικές εταιρείες σε εσωτερικά και διεθνή δρομολόγια.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, τα τρένα υψηλής ταχύτητας Eurostar εκτελούν δρομολόγια από το Λονδίνο προς το Παρίσι, τις Βρυξέλλες και το Άμστερνταμ, αλλά η πρόοδος με το «High Speed 2», μια δεύτερη διαδρομή που εκτείνεται βόρεια από το Λονδίνο προς τα Midlands και τη Βόρεια Αγγλία είναι βυθισμένη σε διαμάχες, παρά τις εκτεταμένες πολιτική υποστήριξη και φαίνεται απίθανο να ολοκληρωθεί πριν από το 2040.
Προς το παρόν, το πλησιέστερο ισοδύναμο με το τρένο bullet για τους Βρετανούς επιβάτες είναι τα νέα "Intercity Express Trains" της Hitachi, που χρησιμοποιούν τεχνολογία που προέρχεται από τους Ιάπωνες ξαδέρφους τους, αν και αυτά τρέχουν μόνο με μέγιστη ταχύτητα 125 mph.
Εν τω μεταξύ, η Ινδία και η Ταϊλάνδη σχεδιάζουν εκτεταμένα σιδηροδρομικά δίκτυα υψηλής ταχύτητας που θα κατασκευαστούν τη δεκαετία του 2020.
Ακόμη και οι ΗΠΑ, που γενικά προτιμούν το δρόμο και τον αέρα για ταξίδια μεγάλων αποστάσεων, έχουν σχέδια για σιδηροδρόμους υψηλής ταχύτητας στην Καλιφόρνια και στο Τέξας. Η Virgin Trains σχεδιάζει να επεκτείνει μια υπάρχουσα διαδρομή που συνδέει το Μαϊάμι και το West Palm Beach για να συνδεθεί με το Ορλάντο, καθώς και να αναβαθμίσει την παλιά γραμμή για να επιτρέψει στα τρένα να κινούνται με σχετικά υψηλή ταχύτητα 110 mph.
Η άνοδος των σιδηροδρόμων της Κίνας
Η Κίνα έχει τώρα 18.000 μίλια σιδηροδρομικού δικτύου υψηλής ταχύτητας.Wang He/Getty Images AsiaPac/Getty Images
Όμως, τα τελευταία χρόνια, η Κίνα είναι αυτή που έχει επισκιάσει τον υπόλοιπο κόσμο, χρησιμοποιώντας την οικονομική της δύναμη για να δημιουργήσει το μεγαλύτερο σιδηροδρομικό δίκτυο υψηλής ταχύτητας στον κόσμο σε λιγότερο από 15 χρόνια.
Το συνολικό μήκος ανέρχεται σε περίπου 18.000 μίλια (τα δύο τρίτα του παγκόσμιου συνόλου) και ο αριθμός των επιβατών είναι τώρα ακόμη μεγαλύτερος από εκείνον της Ιαπωνίας.
Περισσότερο από έναν απλό τρόπο μεταφοράς, αυτές οι γραμμές εξυπηρετούν πλέον 31 από τις 34 επαρχίες της Κίνας και παρέχουν γρήγορες συνδέσεις σε αυτή την τεράστια χώρα, τονώνοντας την οικονομική ανάπτυξη και εδραιώνοντας την πολιτική και κοινωνική εναρμόνιση.
Χρησιμοποιώντας τεχνολογία που συγκομίστηκε αρχικά από την Ιαπωνία και τη Δυτική Ευρώπη και στη συνέχεια αναπτύχθηκε από την ολοένα και πιο εξελιγμένη σιδηροδρομική βιομηχανία της, η Κίνα έγινε γρήγορα ηγετικός παίκτης στους σιδηροδρόμους υψηλής ταχύτητας.
Το πειραματικό τρένο ALFA-X της Ιαπωνίας.JR EAST
Αυτό φαίνεται ότι θα συνεχιστεί καθώς αναπτύσσει μαγνητικά αιωρούμενα τρένα (Maglev) ικανά να κινούνται με σχεδόν 400 mph.
Η Ιαπωνία έχει τη δική της πειραματική γραμμή Maglev από τη δεκαετία του 1970 και κατασκευάζει μια γραμμή 178 μιλίων μεταξύ Τόκιο και Ναγκόγια.
Λόγω του ότι θα ανοίξει το 2027, θα επεκταθεί τελικά στην Οσάκα, μειώνοντας τον χρόνο ταξιδιού προς την τελευταία σε μόλις 67 λεπτά έως το 2045.
«Το Shinkansen είναι σαφώς πολύ περισσότερα από ένα μέσο μεταφοράς», λέει ο Βρετανός ακαδημαϊκός Christopher P. Hood, συγγραφέας του «Shinkansen: From Bullet Train to Symbol of Modern Japan».
«Ήταν το πιο ισχυρό σύμβολο της μεταπολεμικής ανοικοδόμησης της Ιαπωνίας και της αναδυόμενης βιομηχανικής ισχύος και καθώς συνεχίζει να εξελίσσεται είναι πιθανό να είναι έτσι για πολλά χρόνια».
Καθώς το Τόκιο ετοιμάζεται να φιλοξενήσει ξανά τους Ολυμπιακούς Αγώνες το 2020, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς την Ιαπωνία χωρίς τα τρένα της.
Αν και τα εμβληματικά μπλε και άσπρα τρένα της σειράς 0 του 1964 έχουν αποσυρθεί εδώ και καιρό, εξακολουθούν να σχηματίζουν την εικόνα πολλών ανθρώπων για το πώς μοιάζει ένα τρένο με σφαίρες.
Οι αξιόλογοι απόγονοί τους αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της υποδομής μεταφορών στην Ιαπωνία και σε πολλές άλλες χώρες σε όλο τον κόσμο και, καθώς οι περιβαλλοντικές ανησυχίες αρχίζουν να κάνουν τους ανθρώπους να σκέφτονται δύο φορές για να πετάξουν, θα μπορούσαν να βιώσουν μια περαιτέρω αναζωπύρωση, προκαλώντας μια νέα χρυσή εποχή για ο σιδηρόδρομος.
sidirodromikanea.blogspot.com
Μπεν Τζόουνς , CNN
Αυτή ήταν η αυγή της εποχής του «τραίνου με σφαίρες» της Ιαπωνίας , που θεωρείται ευρέως ως το καθοριστικό σύμβολο της εκπληκτικής ανάκαμψης της χώρας από το τραύμα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Παράλληλα με τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο του 1964, αυτό το τεχνολογικό θαύμα της δεκαετίας του 1960 σηματοδότησε την επιστροφή της χώρας στον πρώτο πίνακα της διεθνούς κοινότητας.
Στα 55 χρόνια από εκείνο το πρώτο τρένο, η λέξη Shinkansen – που σημαίνει «νέα γραμμή κορμού» – έχει γίνει μια διεθνώς αναγνωρισμένη λέξη για την ταχύτητα, την αποτελεσματικότητα του ταξιδιού και τον νεωτερισμό.
Η Ιαπωνία παραμένει παγκόσμιος ηγέτης στη σιδηροδρομική τεχνολογία. Πανίσχυροι όμιλοι όπως η Hitachi και η Toshiba εξάγουν τρένα και εξοπλισμό αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων σε όλο τον κόσμο κάθε χρόνο.
Το δίκτυο Shinkansen έχει επεκταθεί σταθερά από τότε που ολοκληρώθηκε η γραμμή Tokaido μήκους 320 μιλίων, που συνδέει το Τόκιο με τη Σιν-Οσάκα το 1964. Τα τρένα τρέχουν με ταχύτητα έως και 200 mph (περίπου 322 χλμ/ώρα) σε διαδρομές που εκπέμπουν από την πρωτεύουσα - με κατεύθυνση βόρεια, νότια και δυτικά σε πόλεις όπως το Κόμπε, το Κιότο, τη Χιροσίμα και το Ναγκάνο.
Εκτός από σύμβολο ανάκαμψης, τα Shinkansen έχουν χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο για τη συνεχή οικονομική ανάπτυξη της Ιαπωνίας και ως παράγοντας αλλαγής σε μια χώρα που δεσμεύεται από τη σύμβαση και την παράδοση.
Σπρώχνοντας τα όρια
Ένα τρένο Shinkansen περνά με ταχύτητα από το όρος Φούτζι.AFP/Getty Images
Η ανάπτυξή του οφείλει πολλά στην πρώιμη ιστορία των σιδηροδρόμων της Ιαπωνίας. Αντί για το «τυπικό» μετρητή 4 ποδών 8,5 ιντσών που χρησιμοποιείται στη Βόρεια Αμερική και μεγάλο μέρος της Ευρώπης, επιλέχθηκε ένα στενότερο εύρος 3 ποδών 6 ιντσών.
Αν και αυτό ήταν φθηνότερο και ευκολότερο να κατασκευαστεί μέσα από ορεινό έδαφος, η χωρητικότητα ήταν περιορισμένη και οι ταχύτητες ήταν χαμηλές.
Με τα τέσσερα κύρια νησιά της Ιαπωνίας να εκτείνονται περίπου 1.800 μίλια από άκρη σε άκρη, τα ταξίδια μεταξύ των κύριων πόλεων ήταν μακρά και συχνά ελικοειδή.
Το 1889, ο χρόνος ταξιδιού από το Τόκιο στην Οσάκα ήταν 16 και μισή ώρες με το τρένο – καλύτερος από τις δύο έως τρεις εβδομάδες που είχε διαρκέσει με τα πόδια μόλις λίγα χρόνια νωρίτερα. Μέχρι το 1965, ήταν μόλις τρεις ώρες και 10 λεπτά μέσω του Shinkansen.
Οι απαιτήσεις για ένα σιδηροδρομικό δίκτυο «τυποποιημένου εύρους» ξεκίνησαν τον 20ο αιώνα, αλλά μόλις τη δεκαετία του 1940 ξεκίνησαν σοβαρά οι εργασίες ως μέρος ενός φιλόδοξου ασιατικού έργου «βρόχου γραμμής» για τη σύνδεση της Ιαπωνίας με την Κορέα και τη Ρωσία μέσω σηράγγων κάτω από τον Ειρηνικό Ωκεανός.
Η ήττα στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο σήμαινε ότι τα σχέδια για τον νέο σιδηρόδρομο παρέμειναν στο ράφι μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1950, όταν η ιαπωνική οικονομία ανέκαμψε δυναμικά και η καλύτερη επικοινωνία μεταξύ των κύριων πόλεων γινόταν απαραίτητη.
Αν και μεγάλο μέρος του δικτύου εξυπηρετεί τις πολυπληθέστερες περιοχές του Χονσού, του μεγαλύτερου από τα νησιά της Ιαπωνίας, οι μεγάλες θαλάσσιες σήραγγες επιτρέπουν στα τρένα με σφαίρες να διασχίζουν εκατοντάδες μίλια μέχρι το Kyushu στον μακρινό νότο και το Hokkaido στο βορρά.
Η προκλητική τοπογραφία της Ιαπωνίας και τα ευρέως ποικίλα κλίματά της, από τους παγετούς χειμώνες του βορρά έως την τροπική υγρασία πιο νότια, έχουν κάνει τους Ιάπωνες μηχανικούς σιδηροδρόμων παγκόσμιους ηγέτες στην εξεύρεση λύσεων σε νέα προβλήματα καθώς ξεπερνούν τα όρια της σιδηροδρομικής τεχνολογίας.
Εξίσου σημαντικό από αυτά είναι η σεισμική δραστηριότητα. Η Ιαπωνία είναι ένα από τα πιο ασταθή γεωλογικά μέρη στον πλανήτη, επιρρεπή σε σεισμούς και τσουνάμι και φιλοξενεί περίπου το 10% των ηφαιστείων του κόσμου.
Αν και αυτό παρέχει αναμφισβήτητα την καθοριστική εικόνα του Shinkansen - ενός σύγχρονου τρένου υψηλής τεχνολογίας που αναβοσβήνει πέρα από το χιονισμένο όρος Fuji - καθιστά επίσης πολύ πιο δύσκολη την ασφαλή λειτουργία των τρένων υψηλής ταχύτητας.
Παρά αυτούς τους παράγοντες, ούτε ένας επιβάτης δεν σκοτώθηκε ή τραυματίστηκε στο δίκτυο Shinkansen κατά τη διάρκεια της 55χρονης ιστορίας του.
Γρήγορο τρένο: Τα χαρακτηριστικά «τρένα με σφαίρες» Shinkansen της Ιαπωνίας ταξιδεύουν στους σιδηροδρόμους υψηλής ταχύτητας της χώρας από το 1964.YOSHIKAZU TSUNO: AFP μέσω Getty Images
Η επανάσταση των σιδηροδρόμων υψηλής ταχύτητας της Ιαπωνίας
Η επόμενη γενιά τρένων bullet, γνωστή ως ALFA-X, δοκιμάζεται επί του παρόντος σε ταχύτητες σχεδόν 250 mph (400 km/h), αν και το μέγιστο σέρβις θα είναι «μόνο» 225 mph.
Τα καθοριστικά χαρακτηριστικά αυτών και άλλων πρόσφατων τρένων Shinkansen είναι οι εξαιρετικά μακριές μύτες τους, σχεδιασμένες να μην βελτιώνουν την αεροδυναμική τους, αλλά κυρίως να εξαλείφουν τις ηχητικές εκρήξεις που προκαλούνται από το «φαινόμενο εμβόλου» των τρένων που εισέρχονται σε σήραγγες και αναγκάζουν τα κύματα συμπίεσης να βγουν από το άλλο άκρο στο υπερηχητικές ταχύτητες.
Αυτό είναι ένα ιδιαίτερο πρόβλημα στις πυκνοκατοικημένες αστικές περιοχές, όπου ο θόρυβος από τις γραμμές Shinkansen αποτελεί εδώ και καιρό πηγή καταγγελιών.
Το πειραματικό τρένο ALFA-X διαθέτει επίσης νέα τεχνολογία ασφαλείας σχεδιασμένη να μειώνει τους κραδασμούς και τον θόρυβο και να μειώνει την πιθανότητα εκτροχιασμού σε μεγάλους σεισμούς.
Περισσότεροι από 10 δισεκατομμύρια επιβάτες έχουν πλέον μεταφερθεί με ταχύτητα και άνεση από τα τρένα, η προβλεψιμότητα της λειτουργίας κάνει τα ταξίδια υψηλής ταχύτητας να φαίνονται ρουτίνα και σε μεγάλο βαθμό να θεωρούνται δεδομένα.
Σιδηροτροχιές υψηλής ταχύτητας σε όλο τον κόσμο
Συνδυάζοντας δύο από τις αγαπημένες δημιουργίες της Ιαπωνίας: Shinkansen και Hello Kitty.ευγενική προσφορά West Japan Railway/Sanrio Co. Ltd.
Το 2016-17, μόνο το Tokaido Shinkansen μετέφερε 159 εκατομμύρια επιβάτες, λειτουργώντας έως και 13 τρένα την ώρα, μεταφέροντας περισσότερους από 1.300 επιβάτες το καθένα και σε συχνότητες που εμφανίζονται συνήθως στις γραμμές του μετρό της πόλης.
Δεν είναι περίεργο λοιπόν που πολλές άλλες χώρες ακολούθησαν το παράδειγμα της Ιαπωνίας και κατασκεύασαν νέους σιδηροδρόμους υψηλής ταχύτητας τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες.
Ίσως η πιο γνωστή από αυτές είναι η Γαλλία, η οποία λειτουργεί το Train à Grand Vitesse (TGV) μεταξύ Παρισιού και Λυών από το 1981.
Όπως η Ιαπωνία, η Γαλλία εξήγαγε με επιτυχία την τεχνολογία σε άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένου του μακρύτερου δικτύου υψηλής ταχύτητας της Ευρώπης στην Ισπανία, καθώς και στο Βέλγιο, τη Νότια Κορέα, το Ηνωμένο Βασίλειο και, πιο πρόσφατα, τον πρώτο σιδηρόδρομο υψηλής ταχύτητας της Αφρικής στο Μαρόκο.
Το δίκτυο TGV της Γαλλίας ήταν εκπληκτικά επιτυχημένο, μειώνοντας τους χρόνους ταξιδιού σε μεγάλες αποστάσεις μεταξύ των μεγαλουπόλεων της χώρας, δημιουργώντας πρόσθετη χωρητικότητα και καθιστώντας τα ταξίδια υψηλής ταχύτητας προσβάσιμα και οικονομικά, ακόμη και εγκόσμια για τους τακτικούς επιβάτες.
Το TGV της Γαλλίας είναι ένα από τα πιο γνωστά τρένα υψηλής ταχύτητας εκτός Ιαπωνίας.MEHDI FEDOUACH/AFP/AFP μέσω Getty Images
Η Ιταλία, η Γερμανία, η Ολλανδία, η Ταϊβάν, η Τουρκία και η Σαουδική Αραβία λειτουργούν πλέον με τρένα σε αποκλειστικές γραμμές που συνδέουν τις μεγάλες πόλεις τους, ανταγωνιζόμενες απευθείας αεροπορικές εταιρείες σε εσωτερικά και διεθνή δρομολόγια.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, τα τρένα υψηλής ταχύτητας Eurostar εκτελούν δρομολόγια από το Λονδίνο προς το Παρίσι, τις Βρυξέλλες και το Άμστερνταμ, αλλά η πρόοδος με το «High Speed 2», μια δεύτερη διαδρομή που εκτείνεται βόρεια από το Λονδίνο προς τα Midlands και τη Βόρεια Αγγλία είναι βυθισμένη σε διαμάχες, παρά τις εκτεταμένες πολιτική υποστήριξη και φαίνεται απίθανο να ολοκληρωθεί πριν από το 2040.
Προς το παρόν, το πλησιέστερο ισοδύναμο με το τρένο bullet για τους Βρετανούς επιβάτες είναι τα νέα "Intercity Express Trains" της Hitachi, που χρησιμοποιούν τεχνολογία που προέρχεται από τους Ιάπωνες ξαδέρφους τους, αν και αυτά τρέχουν μόνο με μέγιστη ταχύτητα 125 mph.
Εν τω μεταξύ, η Ινδία και η Ταϊλάνδη σχεδιάζουν εκτεταμένα σιδηροδρομικά δίκτυα υψηλής ταχύτητας που θα κατασκευαστούν τη δεκαετία του 2020.
Ακόμη και οι ΗΠΑ, που γενικά προτιμούν το δρόμο και τον αέρα για ταξίδια μεγάλων αποστάσεων, έχουν σχέδια για σιδηροδρόμους υψηλής ταχύτητας στην Καλιφόρνια και στο Τέξας. Η Virgin Trains σχεδιάζει να επεκτείνει μια υπάρχουσα διαδρομή που συνδέει το Μαϊάμι και το West Palm Beach για να συνδεθεί με το Ορλάντο, καθώς και να αναβαθμίσει την παλιά γραμμή για να επιτρέψει στα τρένα να κινούνται με σχετικά υψηλή ταχύτητα 110 mph.
Η άνοδος των σιδηροδρόμων της Κίνας
Η Κίνα έχει τώρα 18.000 μίλια σιδηροδρομικού δικτύου υψηλής ταχύτητας.Wang He/Getty Images AsiaPac/Getty Images
Όμως, τα τελευταία χρόνια, η Κίνα είναι αυτή που έχει επισκιάσει τον υπόλοιπο κόσμο, χρησιμοποιώντας την οικονομική της δύναμη για να δημιουργήσει το μεγαλύτερο σιδηροδρομικό δίκτυο υψηλής ταχύτητας στον κόσμο σε λιγότερο από 15 χρόνια.
Το συνολικό μήκος ανέρχεται σε περίπου 18.000 μίλια (τα δύο τρίτα του παγκόσμιου συνόλου) και ο αριθμός των επιβατών είναι τώρα ακόμη μεγαλύτερος από εκείνον της Ιαπωνίας.
Περισσότερο από έναν απλό τρόπο μεταφοράς, αυτές οι γραμμές εξυπηρετούν πλέον 31 από τις 34 επαρχίες της Κίνας και παρέχουν γρήγορες συνδέσεις σε αυτή την τεράστια χώρα, τονώνοντας την οικονομική ανάπτυξη και εδραιώνοντας την πολιτική και κοινωνική εναρμόνιση.
Χρησιμοποιώντας τεχνολογία που συγκομίστηκε αρχικά από την Ιαπωνία και τη Δυτική Ευρώπη και στη συνέχεια αναπτύχθηκε από την ολοένα και πιο εξελιγμένη σιδηροδρομική βιομηχανία της, η Κίνα έγινε γρήγορα ηγετικός παίκτης στους σιδηροδρόμους υψηλής ταχύτητας.
Το πειραματικό τρένο ALFA-X της Ιαπωνίας.JR EAST
Αυτό φαίνεται ότι θα συνεχιστεί καθώς αναπτύσσει μαγνητικά αιωρούμενα τρένα (Maglev) ικανά να κινούνται με σχεδόν 400 mph.
Η Ιαπωνία έχει τη δική της πειραματική γραμμή Maglev από τη δεκαετία του 1970 και κατασκευάζει μια γραμμή 178 μιλίων μεταξύ Τόκιο και Ναγκόγια.
Λόγω του ότι θα ανοίξει το 2027, θα επεκταθεί τελικά στην Οσάκα, μειώνοντας τον χρόνο ταξιδιού προς την τελευταία σε μόλις 67 λεπτά έως το 2045.
«Το Shinkansen είναι σαφώς πολύ περισσότερα από ένα μέσο μεταφοράς», λέει ο Βρετανός ακαδημαϊκός Christopher P. Hood, συγγραφέας του «Shinkansen: From Bullet Train to Symbol of Modern Japan».
«Ήταν το πιο ισχυρό σύμβολο της μεταπολεμικής ανοικοδόμησης της Ιαπωνίας και της αναδυόμενης βιομηχανικής ισχύος και καθώς συνεχίζει να εξελίσσεται είναι πιθανό να είναι έτσι για πολλά χρόνια».
Καθώς το Τόκιο ετοιμάζεται να φιλοξενήσει ξανά τους Ολυμπιακούς Αγώνες το 2020, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς την Ιαπωνία χωρίς τα τρένα της.
Αν και τα εμβληματικά μπλε και άσπρα τρένα της σειράς 0 του 1964 έχουν αποσυρθεί εδώ και καιρό, εξακολουθούν να σχηματίζουν την εικόνα πολλών ανθρώπων για το πώς μοιάζει ένα τρένο με σφαίρες.
Οι αξιόλογοι απόγονοί τους αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της υποδομής μεταφορών στην Ιαπωνία και σε πολλές άλλες χώρες σε όλο τον κόσμο και, καθώς οι περιβαλλοντικές ανησυχίες αρχίζουν να κάνουν τους ανθρώπους να σκέφτονται δύο φορές για να πετάξουν, θα μπορούσαν να βιώσουν μια περαιτέρω αναζωπύρωση, προκαλώντας μια νέα χρυσή εποχή για ο σιδηρόδρομος.
sidirodromikanea.blogspot.com
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Παίζει σε διπλό... ταμπλό ο Ολυμπιακός
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
