Χ. Βάρβογλης: Ποια ήταν η αιτία της πυρκαγιάς στα Τέμπη;

2025-02-22 13:41:31

του καθηγητή του ΑΠΘ Χ. Βάρβογλη για το Πειράματα Φυσικής με Απλά Υλικά

Η παλιά ιστορία με τον Αρτέμη Σώρρα με έκανε να σκεφτώ ότι όσο πιο εξωφρενικό είναι ένα αφήγημα, τόσο ευκολότερα γίνεται πιστευτό από ορισμένους. Υπενθυμίζω ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση υπήρξαν τόσοι και τόσοι συμπολίτες μας που πίστεψαν ότι έναν άγνωστος ιδιοκτήτης μάντρας αυτοκινήτων είχε καταθέσεις 600 δισεκατομμυρίων ευρώ σε μια άγνωστη τράπεζα.

Αρχή μου είναι ότι ένας επιστήμονας πρέπει να είναι ορθολογιστής και να βασίζεται στα εκάστοτε υπάρχοντα στοιχεία. Στη συγκεκριμένη περίπτωση του δυστυχήματος των Τεμπών υπάρχει το αφήγημα ότι η εμπορική αμαξοστοιχία Τεμπών μετέφερε «παράνομο φορτίο» τεσσάρων τόνων υδρογοναθράκων και ότι η ανάφλεξη αυτού το φορτίου προκάλεσε τον θάνατο 23 ατόμων που είχαν μείνει ζωντανοί από τη σύγκρουση. Αυτό το αφήγημα είναι εξωφρενικό για δύο λόγους:

(α) Σύμφωνα με τα φορτωτικά έγγραφα το τρένο αποτελείτο από 13 βαγόνια, 3 ανοικτά και 10 κλειστά κοντέινερ, με συγκεκριμένο φορτίο το καθένα. Στη φωτογραφία του τόπου του δυστυχήματος φαίνονται πεντακάθαρα 9 κοντέινερ άθικτα, ένα τσαλακωμένο αλλά όχι καμένο και τρία ανοικτά βαγόνια με λαμαρίνες. Η αυτοψία έδειξε ότι όλα τα βαγόνια είχαν το φορτίο που αναγραφόταν στις φορτωτικές. Τα 3 βίντεο του Καπερνάρου απλώς επιβεβαιώνουν ότι το εν κινήσει τρένο είχε τη σύνθεση που αναφέρουν τα φορτωτικά έγγραφα και τίποτα παραπάνω. Οι σχετικοί δικαστικοί πραγματογνώμονες γράφουν στο πόρισμά τους: «Από την παραπάνω ανάλυση του δοθέντος βιντεοληπτικού υλικού, προκύπτει ότι σε αυτό εμφανίζεται η διερχόμενη εμπορική αμαξοστοιχία 63503 που συμμετείχε στο δυστύχημα της 28-2-2023, στο σύνολο της σύνθεσής της και κατά το χρόνο διέλευσής της, έμφορτη μόνο με όσα αναγράφονται στην επίσημη λίστα φορτίου, χωρίς να διακρίνεται οποιοδήποτε άλλο φορτίο επί των φορταμαξών.» Επομένως αν υπήρχαν υγρά καύσιμα, αυτά ΔΕΝ ΗΤΑΝ στην εμπορική αμαξοστοιχία.

(β) Το αφήγημα ότι μετά τη σύγκρουση υπήρξαν ζωντανοί άνθρωποι που κάηκαν λέγοντας «δεν έχω οξυγόνο» είναι ακόμη πιο εξωφρενικό. Σημαίνει ότι είναι δυνατόν να μην σκοτωθούν άνθρωποι στο πρώτο βαγόνι του τρένου που δεν φορούσαν ζώνες ασφαλείας μετά από μια σύγκρουση με σχετική ταχύτητα 260 χιλιομέτρων την ώρα.

Όσα γράφω παραπάνω προκύπτουν από την αντικειμενική εξέταση των δεδομένων. Εδώ όμως βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια κατάσταση που μου θυμίζει την γνωστή ατυχή εμπειρία του Γαλιλαίου με τους αντιπάλους του Cesare Cremonini (καθηγητή του Πανεπιστημίου της Πάντοβα) και Giulio Libri (Φλωρεντινό φιλόσοφο), όταν τους προκάλεσε να δουν από το τηλεσκόπιό του τους δορυφόρους του Δία και τις φάσεις της Αφροδίτης: «Γιατί να κοιτάξουμε από αυτό το ατελές όργανο, αφού γνωρίζουμε την αλήθεια από τον Αριστοτέλη και τη Βίβλο;». Η αναλογία νομίζω ότι είναι προφανής: το «ατελές όργανο» είναι ο ορθολογισμός και η «αλήθεια» είναι το αφήγημα περί «παράνομου φορτίου». Αλλά ορθολογικά προκύπτει ότι δεν υπήρχε χώρος για φορτίο τεσσάρων τόνων υδρογονανθράκων, ούτε στη εμπορική ούτε στην επιβατηγή αμαξοστοιχία. Οποιαδήποτε θεωρία λοιπόν για τα αίτια της πυρκαγιάς πρέπει να συμφωνεί με αυτό το γεγονός.

tinanantsou.blogspot.gr

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ