2012-07-06 08:25:55
By Gillian Tett
Τις τελευταίες ημέρες, πολλοί μεγάλοι επενδυτικοί όμιλοι της Αμερικής, όπως η Fidelity και η Northern Trust, αναθεωρούν διακριτικά τα προγράμματα διακοπών των υπαλλήλων τους. Ο λόγος; Αυτή την στιγμή, με τους καλοκαιρινούς καύσωνες να αυξάνονται, οι διαθέσεις στις αγορές μοιάζουν σχετικά ήρεμες.
Αλλά το ζήτημα που απασχολεί, είναι αυτό που θα ονομάζαμε η «κατάρα του καλοκαιριού»:Επειδή ακριβώς οι τζίροι είναι συνήθως πολύ χαμηλοί τους θερινούς μήνες και τα «μεγάλα κεφάλια» λείπουν, οι αγορές μπορεί να ξεφύγουν τελείως, αν κάτι παει στραβά.
Αυτή η «καλοκαιρινή κατάρα» δεν είναι θεωρητικό θέμα. Θυμηθείτε το 1998 (με την ρωσική κρίση και την κατάρρευση της Long-Term Capital Management), το 2007 (με το πάγωμα στα χρεόγραφα στεγαστικής πίστης και τις αγορές χρήματος), το 2008 (με τα προβλήματα της Fannie Mae που οδήγησαν στην καταστροφή της Lehman Brothers). ‘Η απλώς ανατρέξτε στο πώς κλονίστηκαν πέρσι οι αγορές από την κρίση στην ευρωζώνη και το δράμα του ορίου του χρέους των ΗΠΑ.
Θα μπορούσε το φετινό καλοκαίρι να «σκάσει» τις αγορές ξανά; Προσωπικά έχω μια πολύ δυσοίωνη αίσθηση ότι θα μπορούσε, δεδομένου ότι οι αγορές θα βιώσουν την σύμπραξη πέντε, τουλάχιστον, ανεπιθύμητων συγκυριών:
● Την ευρωζώνη. Αυτή την εβδομάδα οι αγορές έκαναν ράλι, με ανακούφιση για το σχέδιο διασώσεων της ευρωζώνης. Όπως, όμως, είπε ο πρώην υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Larry Summers στο φεστιβάλ Aspen Ideas, το μονο που κατάφερε το σχέδιο ήταν «να αγοράσει λίγο χρόνο ακόμη στην ευρωζώνη» για να ξεκαθαρίσει τα προβλήματά της, ενώ παραμένει ασαφές, όπως πάντα, αν θα τα καταφέρει. Εν τω μεταξύ, το κόστος χρηματοδότησης της Ιταλίας και της Ισπανίας παραμένει αφόρητα υψηλό και αυξάνονται διαρκώς οι ενδείξεις για ουσιώδη οικονομικό «πόνο» (όπως τα στοιχεία για την ανεργία – ρεκόρ). Οι επενδυτές θα μπορούσαν να πανικοβληθούν αν ξαναεμφανιστούν ενδείξεις τραπεζικών κρίσεων ή πολιτικής ασυνεννοησίας. Για παράδειγμα τον Σεπτέμβριο έρχεται οι ολλανδικές εκλογές, που θα μπορούσαν να καταδείξουν υψηλά επίπεδα κόπωσης με τις διασώσεις και πολιτικές ακρότητες.
● Την πολιτική κατάσταση και το χρέος των ΗΠΑ. Κανείς δεν περιμένει από τους υποψήφιους για τις προεδρικές εκλογές «πυροτεχνήματα» φέτος το καλοκαίρι. Ο Mitt Romney και ο Barack Obama αγωνίζονται και οι δύο να επιδείξουν ένα άκρως καθησυχαστικό, δηλαδή βαρετό, πρόσωπο. Αλλά τα πολιτικά ύδατα γύρω τους μπορεί να ταραχθούν. Ειδικά, οι επενδυτές νοιώθουν νευρικοί με τις δηλώσεις για το χρέος ξανά, αφού δεν υπάρχει ακόμη συμφωνία που θα σταματήσει την Αμερική από την πτώση στον «δημοσιονομικό γκρεμό στην συνέχεια του έτους.
● Την επιβράδυνση της Κίνας. Οι επενδυτές προετοιμάζονται επί μήνες για ανάπτυξη ΑΕΠ υπό του 8% στην Κίνα. Αλλά δεν είναι βεβαιο ότι αντιλαμβάνονται τις τεράστιες επιπτώσεις που θα έχει. Γιατί, ενώ πάνω στην κινεζική οικονομία έχει «καβαλήσει» μεγάλο κομμάτι της διεθνούς χρηματιστηριακής δραστηριότητας και επενδυτικής αισιοδοξίας, οι λεπτομέρειες για το πώς θα λειτουργήσει η Κίνα το 2012 παραμένουν τόσο μυστηριώδεις όσο ήταν ο στεγαστικός κλαδος των ΗΠΑ το 2006.
● Το σκάνδαλο Libor. Έχει ήδη προκαλέσει αναταραχή στην Barclays (και στην κεντρική τράπεζα της Βρετανίας). Όμως κι άλλες τράπεζες πιθανόν σύντομα να υποχρεωθούν σε δαπανηρές συμβιβαστικές συμφωνίες και διοικητικές αλλαγές ή και να αντιμετωπίσουν κατηγορίες για εγκλήματα, αν υπάρξει οποιαδήποτε ένδειξη για συμπαιγνία στις αμερικανικές αγορές. Κάτι τέτοιο, στην καλύτερη περίπτωση θα υπονομεύσει την δημόσια εμπιστοσύνη στις τράπεζες και στην χειρότερη θα μειώσει την ρευστότητα και την αξιοπιστία, όταν είναι πραγματικά αναγκαίες.
● Τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Όταν η Βρετανία αποφάσισε να φιλοξενήσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2012, πολλοί εμπειρογνώμονες φοβήθηκαν ότι το σύστημα μεταφορών του Λονδίνου δεν θα αντεπεξέλθει. Αυτό που δεν σκέφτηκε κανείς είναι ο δυνητικός κίνδυνος να διακόψει μερικώς λειτουργία το City, που είναι το μεγαλύτερο κέντρο συναλλάγματος στον κόσμο. Οι τράπεζες λένε ότι έχουν συντάξει σχέδια ανάγκης για να αντιμετωπίσουν το γεγονός ότι πολλοί traders δεν θα μπορούν να μεταβούν στις δουλειές τους, αλλά προχθές η κεντρική τράπεζα ανακοινωσε ότι θα αναστείλει όλες τις εκδόσεις ομολόγων στους θερινούς μήνες, εξαιτίας πιθανής ζημιάς στην δραστηριότητα. Κι αυτό δεν είναι καλό.
Βέβαια, αν οι Ευρωπαίοι ηγέτες συνεχίζουν να κολλάνε επιδέσμους στις κακοφορμισμένες πληγές της ευρωζώνης, αν οι Αμερικανοί πολιτικοί κάνουν καθησυχαστικά σχόλια για το χρέος των ΗΠΑ και αν η κυβέρνηση της Κίνας συνεχίσει να υποστηρίζει την οικονομική ανάπτυξη, δεν χρειάζεται να ανησυχούμε για τα δύο τελευταία προβλήματα. Οι traders και οι ρυθμιστές μπορούν να πάνε στις παραλίες, τα χωριά ή τα σκάφη τους, και να παρακολουθήσουν τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Θα εξαρτηθεί όμως από μια σειρά «εάν» -και χωρίς να σκεφτόμαστε τους μόνιμους κινδύνους της Μέσης Ανατολής. Πάντως μην πείτε ότι δεν σας προειδοποιήσαμε και ελέγξτε ότι το iPhone σας πιάνει καλά στην παραλία.
ΠΗΓΗ: FT.com
Copyright The Financial Times Ltd. All rights reserved.
Τις τελευταίες ημέρες, πολλοί μεγάλοι επενδυτικοί όμιλοι της Αμερικής, όπως η Fidelity και η Northern Trust, αναθεωρούν διακριτικά τα προγράμματα διακοπών των υπαλλήλων τους. Ο λόγος; Αυτή την στιγμή, με τους καλοκαιρινούς καύσωνες να αυξάνονται, οι διαθέσεις στις αγορές μοιάζουν σχετικά ήρεμες.
Αλλά το ζήτημα που απασχολεί, είναι αυτό που θα ονομάζαμε η «κατάρα του καλοκαιριού»:Επειδή ακριβώς οι τζίροι είναι συνήθως πολύ χαμηλοί τους θερινούς μήνες και τα «μεγάλα κεφάλια» λείπουν, οι αγορές μπορεί να ξεφύγουν τελείως, αν κάτι παει στραβά.
Αυτή η «καλοκαιρινή κατάρα» δεν είναι θεωρητικό θέμα. Θυμηθείτε το 1998 (με την ρωσική κρίση και την κατάρρευση της Long-Term Capital Management), το 2007 (με το πάγωμα στα χρεόγραφα στεγαστικής πίστης και τις αγορές χρήματος), το 2008 (με τα προβλήματα της Fannie Mae που οδήγησαν στην καταστροφή της Lehman Brothers). ‘Η απλώς ανατρέξτε στο πώς κλονίστηκαν πέρσι οι αγορές από την κρίση στην ευρωζώνη και το δράμα του ορίου του χρέους των ΗΠΑ.
Θα μπορούσε το φετινό καλοκαίρι να «σκάσει» τις αγορές ξανά; Προσωπικά έχω μια πολύ δυσοίωνη αίσθηση ότι θα μπορούσε, δεδομένου ότι οι αγορές θα βιώσουν την σύμπραξη πέντε, τουλάχιστον, ανεπιθύμητων συγκυριών:
● Την ευρωζώνη. Αυτή την εβδομάδα οι αγορές έκαναν ράλι, με ανακούφιση για το σχέδιο διασώσεων της ευρωζώνης. Όπως, όμως, είπε ο πρώην υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Larry Summers στο φεστιβάλ Aspen Ideas, το μονο που κατάφερε το σχέδιο ήταν «να αγοράσει λίγο χρόνο ακόμη στην ευρωζώνη» για να ξεκαθαρίσει τα προβλήματά της, ενώ παραμένει ασαφές, όπως πάντα, αν θα τα καταφέρει. Εν τω μεταξύ, το κόστος χρηματοδότησης της Ιταλίας και της Ισπανίας παραμένει αφόρητα υψηλό και αυξάνονται διαρκώς οι ενδείξεις για ουσιώδη οικονομικό «πόνο» (όπως τα στοιχεία για την ανεργία – ρεκόρ). Οι επενδυτές θα μπορούσαν να πανικοβληθούν αν ξαναεμφανιστούν ενδείξεις τραπεζικών κρίσεων ή πολιτικής ασυνεννοησίας. Για παράδειγμα τον Σεπτέμβριο έρχεται οι ολλανδικές εκλογές, που θα μπορούσαν να καταδείξουν υψηλά επίπεδα κόπωσης με τις διασώσεις και πολιτικές ακρότητες.
● Την πολιτική κατάσταση και το χρέος των ΗΠΑ. Κανείς δεν περιμένει από τους υποψήφιους για τις προεδρικές εκλογές «πυροτεχνήματα» φέτος το καλοκαίρι. Ο Mitt Romney και ο Barack Obama αγωνίζονται και οι δύο να επιδείξουν ένα άκρως καθησυχαστικό, δηλαδή βαρετό, πρόσωπο. Αλλά τα πολιτικά ύδατα γύρω τους μπορεί να ταραχθούν. Ειδικά, οι επενδυτές νοιώθουν νευρικοί με τις δηλώσεις για το χρέος ξανά, αφού δεν υπάρχει ακόμη συμφωνία που θα σταματήσει την Αμερική από την πτώση στον «δημοσιονομικό γκρεμό στην συνέχεια του έτους.
● Την επιβράδυνση της Κίνας. Οι επενδυτές προετοιμάζονται επί μήνες για ανάπτυξη ΑΕΠ υπό του 8% στην Κίνα. Αλλά δεν είναι βεβαιο ότι αντιλαμβάνονται τις τεράστιες επιπτώσεις που θα έχει. Γιατί, ενώ πάνω στην κινεζική οικονομία έχει «καβαλήσει» μεγάλο κομμάτι της διεθνούς χρηματιστηριακής δραστηριότητας και επενδυτικής αισιοδοξίας, οι λεπτομέρειες για το πώς θα λειτουργήσει η Κίνα το 2012 παραμένουν τόσο μυστηριώδεις όσο ήταν ο στεγαστικός κλαδος των ΗΠΑ το 2006.
● Το σκάνδαλο Libor. Έχει ήδη προκαλέσει αναταραχή στην Barclays (και στην κεντρική τράπεζα της Βρετανίας). Όμως κι άλλες τράπεζες πιθανόν σύντομα να υποχρεωθούν σε δαπανηρές συμβιβαστικές συμφωνίες και διοικητικές αλλαγές ή και να αντιμετωπίσουν κατηγορίες για εγκλήματα, αν υπάρξει οποιαδήποτε ένδειξη για συμπαιγνία στις αμερικανικές αγορές. Κάτι τέτοιο, στην καλύτερη περίπτωση θα υπονομεύσει την δημόσια εμπιστοσύνη στις τράπεζες και στην χειρότερη θα μειώσει την ρευστότητα και την αξιοπιστία, όταν είναι πραγματικά αναγκαίες.
● Τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Όταν η Βρετανία αποφάσισε να φιλοξενήσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2012, πολλοί εμπειρογνώμονες φοβήθηκαν ότι το σύστημα μεταφορών του Λονδίνου δεν θα αντεπεξέλθει. Αυτό που δεν σκέφτηκε κανείς είναι ο δυνητικός κίνδυνος να διακόψει μερικώς λειτουργία το City, που είναι το μεγαλύτερο κέντρο συναλλάγματος στον κόσμο. Οι τράπεζες λένε ότι έχουν συντάξει σχέδια ανάγκης για να αντιμετωπίσουν το γεγονός ότι πολλοί traders δεν θα μπορούν να μεταβούν στις δουλειές τους, αλλά προχθές η κεντρική τράπεζα ανακοινωσε ότι θα αναστείλει όλες τις εκδόσεις ομολόγων στους θερινούς μήνες, εξαιτίας πιθανής ζημιάς στην δραστηριότητα. Κι αυτό δεν είναι καλό.
Βέβαια, αν οι Ευρωπαίοι ηγέτες συνεχίζουν να κολλάνε επιδέσμους στις κακοφορμισμένες πληγές της ευρωζώνης, αν οι Αμερικανοί πολιτικοί κάνουν καθησυχαστικά σχόλια για το χρέος των ΗΠΑ και αν η κυβέρνηση της Κίνας συνεχίσει να υποστηρίζει την οικονομική ανάπτυξη, δεν χρειάζεται να ανησυχούμε για τα δύο τελευταία προβλήματα. Οι traders και οι ρυθμιστές μπορούν να πάνε στις παραλίες, τα χωριά ή τα σκάφη τους, και να παρακολουθήσουν τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Θα εξαρτηθεί όμως από μια σειρά «εάν» -και χωρίς να σκεφτόμαστε τους μόνιμους κινδύνους της Μέσης Ανατολής. Πάντως μην πείτε ότι δεν σας προειδοποιήσαμε και ελέγξτε ότι το iPhone σας πιάνει καλά στην παραλία.
ΠΗΓΗ: FT.com
Copyright The Financial Times Ltd. All rights reserved.
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Τι λέει η Πραγματικότητα – τι λέει η Προπαγάνδα...
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Η μικρότερη μύγα του κόσμου
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
