2012-07-07 07:35:09
Ποιος, άραγε, θα μπορούσε να φανταστεί πριν από τρία χρόνια ότι η πρόεδρος ενός «ευγενούς» ταμείου θα αντιμετώπιζε μια τόσο «αγενή» συμπεριφορά από ασφαλισμένους του Ταμείου της; Ποιος, όμως, μπορεί να προβλέψει τη συμπεριφορά ενός ασφαλισμένου που έχει μάθει μόλις λίγες μέρες πριν ότι κινδυνεύει να μην έχει τις ίδιες παροχές, εξαιτίας μιας απρόσεκτης κίνησης;. Η θυελλώδης συνεδρίαση της γενικής συνέλευσης του ΕΔΟΕΑΠ ήλθε ως συνέχεια μιας δημόσιας ομολογίας της διοίκησης του οργανισμού παραπλήσιας με το «Δυστυχώς, επτωχεύσαμεν!».
Η διοίκηση του ΕΔΟΕΑΠ βρέθηκε πριν από δυο εβδομάδες στο εδώλιο, «κατηγορούμενη» για κακή διαχείριση των αποθεματικών του οργανισμού, χωρίς να υπάρχουν και πολλοί μάρτυρες υπεράσπισης, αλλά και χωρίς διάθεση απολογίας. Πριν λίγες μέρες, το δ.σ. του ΕΔΟΕΑΠ αποφάσισε να ζητήσει διαχειριστικό έλεγχο στον οργανισμό και, μετά την ολοκλήρωσή του και ανεξάρτητα από τα αποτελέσματα, θα παραιτηθεί και θα προχωρήσει σε εκλογές. Αρκεί, όμως, μια ενδεχόμενη αλλαγή προσώπων για να λύσει το πρόβλημα;
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Η αποψίλωση των αποθεματικών του ΕΔΟΕΑΠ έγινε γνωστή με επείγουσα ανακοίνωση, στην οποία αναφερόταν ότι στις 9 Μαρτίου το σύνολο των καταθέσεων στην Τράπεζα της Ελλάδος ανερχόταν στα 115.312.441,47 ευρώ, στις 12 Μαρτίου το «κούρεμα» μείωσε το ποσό αυτό στα 59.097.624,42 ευρώ και στις 7 Ιουνίου ο οργανισμός ενημερώθηκε ότι το υπόλοιπο στην ΤτΕ ήταν μόλις 5.618.934,25 ευρώ.
Στην ανακοίνωση του οργανισμού γινόταν λόγος για πραξικοπηματικό «κούρεμα» των αποθεματικών του ΕΔΟΕΑΠ από την ΤτΕ. Στην απάντηση της, όμως, η Τράπεζα, διά του υποδιοικητή της, κ. Ιω. Παπαδάκη, αποκάλυψε ότι ο ΕΔΟΕΑΠ προχώρησε από τις 19 Μαρτίου έως τις 23 Απριλίου σε πέντε αναλήψεις, συνολικού ποσού 25 εκατομμυρίων ευρώ. Ενέργεια που οδήγησε σε πραγματική αποψίλωση των αποθεματικών του.
Με απλά λόγια, τι έγινε. Τα ομόλογα του ΕΔΟΕΑΠ ήταν πλέον τα νέα ομόλογα του Δημοσίου, τα οποία έπρεπε να κρατηθούν μέχρι το 2040. Μετά το «κούρεμα» των ομολόγων του ΕΔΟΕΑΠ, η διοίκηση του οργανισμού ρευστοποίησε ένα μεγάλο μέρος των αποθεματικών του σε υπερβολικά χαμηλές τιμές, που έφθαναν το 20% της αρχικής τους αξίας. Έτσι, μετά το αρχικό «κούρεμα», λόγω του PSI, ο οργανισμός έχανε κι ένα ποσοστό 80% της αξίας των αποθεματικών, τα οποία ρευστοποίησε.
Ερωτήματα και ευθύνες
Το πρώτο ερώτημα που προκύπτει είναι γιατί ο ΕΔΟΕΑΠ δεν ακολούθησε την τακτική άλλων Ταμείων, που έδρασαν αποτελεσματικά για να προστατέψουν τα αποθεματικά τους. Το ΤΣΜΕΔΕ κατάφερε να διασώσει από το «κούρεμα» 350 εκατομμύρια ευρώ, τα οποία μετέφερε από την ΤτΕ σε προθεσμιακό λογαριασμό. Το Ταμείο Αλληλοβοήθειας της Αγροτικής Τράπεζας πήρε τα αποθεματικά του από την Τράπεζα, με βούλευμα του ΣτΕ, προλαμβάνοντας το PSI.
Το δεύτερο ερώτημα αφορά τη δραματική μείωση των αποθεματικών του οργανισμού από τα 239 εκατ. του 2007 στα 97 εκατ. του 2012. Τα «έκτακτα μέτρα» που πήρε η διοίκηση πριν από μερικούς μήνες δεν μπορούσαν να σώσουν την κατάσταση. Η κατάργηση του επιδόματος του παιδικού σταθμού και οι άλλες περικοπές δεν μπορούσαν να φέρουν πίσω τα εκατομμύρια των αποθεματικών που ξοδεύτηκαν από αλόγιστες δαπάνες.
Το τρίτο ερώτημα που προκύπτει είναι τι πραγματικά ήθελε να κάνει η διοίκηση του οργανισμού με τις μαζικές αναλήψεις. Να προλάβει να ρευστοποιήσει τα αποθεματικά του, μήπως έρθει και δεύτερο PSI; Να προλάβει τυχόν έλευση της δραχμής; Να καταθέσει χρήματα σε άλλη τράπεζα για να εξασφαλίσει ρευστότητα; Κανείς δεν ξέρει, γιατί απλώς κανείς από τη διοίκηση δεν αιτιολόγησε τις λανθασμένες κινήσεις. Αντίθετα, όπως και η ΕΣΗΕΑ, η διοίκηση του ΕΔΟΕΑΠ εξαπέλυσε ανένδοτο κατά της ΤτΕ και της τρόικας, που μας έφερε το PSI.
Η παρέμβαση του οικονομικού εισαγγελέα κ. Πεπόνη θα διερευνήσει τον τρόπο διαχείρισης των αποθεματικών, αλλά και τις τυχόν ευθύνες της ΤτΕ, η οποία καλύπτεται από τον νόμο ότι τα διαθέσιμα των φορέων δεν κατατίθενται στην Τράπεζα προς φύλαξη (παρακαταθήκη), αλλά προς επένδυση, σύμφωνα με τους κανόνες για το Κοινό Κεφάλαιο, συνεπώς τυχόν απολήψεις χρηματικών ποσών, στις οποίες προβαίνουν οι φορείς, δεν συνιστούν «αναλήψεις από τραπεζικό λογαριασμό», αλλά ρευστοποιήσεις μέρους της μερίδας των φορέων στο Κοινό Κεφάλαιο. Ωστόσο, είναι απόλυτα εκτεθειμένη απέναντι στον ΕΔΟΕΑΠ, καθώς προχωρούσε στις κινήσεις χωρίς να ενημερώνει τον οργανισμό ότι με αυτές μείωνε δραματικά τα αποθεματικά του. Και, σαν να μην έφταναν όλα αυτά, στα extraits που έστειλε η Τράπεζα στον ΕΔΟΕΑΠ δεν αναγραφόταν η τρέχουσα αξία της μερίδας του οργανισμού, αλλά η ονομαστική αξία.
Η μόνη ελπίδα που υπάρχει δεν είναι να φέρει αυτή η έρευνα τα εκατομμύρια πίσω στο Ταμείο, γιατί κάτι τέτοιο φαντάζει πλέον αδύνατο, αλλά να αποτελέσει προπομπό και για τον τρόπο διαχείρισης των αποθεματικών και άλλων Ταμείων.
Οι στρεβλώσεις
Μέχρι πριν από την οικονομική κρίση, ο ΕΔΟΕΑΠ ήταν από τα πιο εύρωστα Ταμεία. Δεν υπήρχαν, άλλωστε, και πολλά Ταμεία που δικαιολογούσαν μέχρι και περουκίνι στους ασφαλισμένους τους.
Χαρακτηριστική είναι, επίσης, και η δημιουργία υπερσύγχρονου γυμναστηρίου στον οργανισμό, το οποίο ξεκίνησε να λειτουργεί τον περασμένο Φεβρουάριο, μερικές μόλις εβδομάδες προτού ξεκινήσει το haircut στα αποθεματικά του ΕΔΟΕΑΠ.
Όμως η ευμάρεια είχε οδηγήσει και σε «παρεκτροπές», με τις οποίες η διοίκηση του οργανισμού άργησε πολύ να ασχοληθεί. Η πιο διαδεδομένη ήταν η συμπληρωματική ασφάλιση των συζύγων των μελών του οργανισμού.
Με απλά λόγια, οι σύζυγοι δημοσιογράφων είχαν τη δυνατότητα, αν είχαν ασφάλιση σε Ταμείο κατώτερο του ΕΔΟΕΑΠ, να έχουν παροχές ανάλογες με αυτές των υπόλοιπων ασφαλισμένων στον οργανισμό. Για παράδειγμα, αν χρειάζονταν νοσοκομειακή περίθαλψη σε ιδιωτική κλινική, το δικό τους Ταμείο πλήρωνε το ποσό που του αντιστοιχούσε και το υπόλοιπο το κάλυπτε ο ΕΔΟΕΑΠ. Και αυτή ήταν μια light περίπτωση.
Αν θέλει κάποιος να εξηγήσει τα αίτια της μεγάλης κρίσης του ΕΔΟΕΑΠ, δεν μπορεί να μην αναφέρει τα φαινόμενα πολυφαρμακίας, αλόγιστων και αχρείαστων ιατρικών εξετάσεων, ασφαλίσεων ανύπαντρων θυγατέρων, ανέργων που είχαν ξεπεράσει τα 70 και πάμπολλων διπλών επιδομάτων. Όλα αυτά καταργήθηκαν όταν η διοίκηση πανικοβλήθηκε από την απειλούμενη κατάρρευση.
Αλλά μέχρι τότε; Οι δημοσιογράφοι που διατείνονται ότι ελέγχουν την εξουσία δεν μπορούσαν να ελέγξουν τον ίδιο τον ασφαλιστικό οργανισμό τους;
Σε πορεία... βύθισης τα οικονομικά μεγέθη του Ταμείου
Με βάση τα επίσημα στοιχεία του ΕΔΟΕΑΠ, τα αποθεματικά του Ταμείου, από 239,889 εκατ. ευρώ το 2008, βρέθηκαν, μετά το «κούρεμα» της 19ης Μαρτίου του 2012, στα 97,581 εκατ. ευρώ. Πριν από το «κούρεμα» το 2011, τα αποθεματικά βρέθηκαν και πάλι μειωμένα κατά περίπου 38 εκατ. ευρώ, στα 201,905 εκατ. ευρώ, καθώς μειώθηκαν σημαντικά τόσο τα έσοδα από το αγγελιόσημο όσο και οι εισφορές των ασφαλισμένων. Ειδικότερα, τα έσοδα από το αγγελιόσημο, από 59 εκατ. ευρώ το 2008, πέρυσι βρέθηκαν στα 29,9 εκατ. ευρώ, ενώ φέτος έχουν προϋπολογιστεί 34,4 εκατ. ευρώ.
Αλλά και οι εισφορές εμφανίζουν φθίνουσα πορεία, από τα 8,666 εκατ. ευρώ στα 6,874 εκατ. ευρώ, μείωση που αποδίδεται στην αύξηση της ανεργίας στον κλάδο. Έτσι, τα συνολικά έσοδα του ταμείου εμφανίζουν μείωση που ξεπερνά το 40%, από τα 76,338 εκατ. ευρώ στα 45,388 εκατ. το 2011, ενώ για φέτος έχει προϋπολογιστεί μικρή αύξηση στα 47,404 εκατ. ευρώ, κυρίως εξαιτίας της αισιόδοξης πρόβλεψης για τα έσοδα του αγγελιοσήμου.
Στον αντίποδα, τα έξοδα εμφάνισαν σημαντική αύξηση μέσα στην προηγούμενη τριετία, με αποκορύφωμα το 2010, όταν και οι δαπάνες του ΕΔΟΕΑΠ έφτασαν τα 75,383 εκατ. ευρώ. Ήταν η πρώτη χρονιά που ο ΕΔΟΕΑΠ είχε έλλειμμα της τάξης των 17,787 εκατ. ευρώ, με τα έξοδα περίθαλψης να φτάνουν τα 21,945 εκατ. ευρώ, τη φαρμακευτική περίθαλψη τα 5,133 εκατ. ευρώ, την πρόνοια και επικούρηση τα 30,578 εκατ. ευρώ, τη λειτουργία των υπηρεσιών τα 17,727 εκατ. ευρώ.
Το 2011 τα έξοδα μειώθηκαν, μετά τις περικοπές που αποφασίστηκαν, στα 67,145 εκατ. ευρώ, ενώ για φέτος προβλέπεται ακόμα μεγαλύτερη μείωση, στα 55,597 εκατ. ευρώ. Παρά ταύτα, και για τη φετινή χρονιά προβλέπεται έλλειμμα της τάξης των 8,193 εκατ. ευρώ, ακόμα και εάν επιτευχθούν οι εξαιρετικά φιλόδοξοι στόχοι για μείωση των εξόδων σε όλους τους τομείς.
Από το "Λαχείο Συντακτών" στον ΕΔΟΕΑΠ
"Το περίφημον αυτό διαμέρισμα περιλαμβάνει: πέντε κύρια δωμάτια, προχώλλ, χωλλ, μεγάλην κουζίναν, οφφίς, δωμάτιον υπηρεσίας, με ιδιαίτερον WC, πλήρες λουτρόν, ευρύχωρους διαδρόμους κλπ. Η κατασκευή του είναι εκ των πολυτελεστέρων. Τα πατώματά του δρύινα. Εξυπηρετείται με κεντρικήν θέρμανσιν και ασανσέρ. Είναι ένα από τα ωραιότερα σπίτια που δίνει εφέτος εις τους τυχερούς του το Λαχείον Συντακτών».
Όσο και αν φαίνεται σουρεαλιστικό, η διαφήμιση αυτή του 1949 σχετιζόταν άμεσα με την ασφάλιση των δημοσιογράφων. Το Λαχείο Συντακτών εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1936 και τα έσοδα του ενίσχυαν το Ταμείο των δημοσιογράφων, καλύπτοντας το Ταμείο υγείας και τις επικουρικές συντάξεις.
Πέντε χρόνια αργότερα, το 1941, η κατοχική κυβέρνηση του Τσολάκογλου, με νομοθετικό διάταγμα, εισάγει το αγγελιόσημο. Με το διάταγμα αυτό θεσπιζόταν η υποχρέωση καταβολής χρηματικού ποσού, υπέρ φορέων υποχρεωτικής κοινωνικής ασφάλισης των εργαζομένων στον Τύπο και υπέρ των επαγγελματικών τους ενώσεων, για κάθε πράξη καταχώρισης στον Τύπο διαφήμισης ή δημοσίευσης των προβλεπόμενων στον νόμο ανακοινώσεων.
Οι πόροι, όμως, από το 5% που όριζε ο νόμος ως το ποσοστό επί της αξίας των διαφημιστικών καταχωρίσεων στις εφημερίδες δεν ήταν επαρκείς για να καλύψουν τις ασφαλιστικές ανάγκες των δημοσιογράφων, δεδομένης και της μη καταβολής εργοδοτικής εισφοράς.
Έτσι, το Λαχείο Συντακτών συνέχιζε να αποτελεί τον βασικό πόρο για την κάλυψη των ασφαλιστικών αναγκών των δημοσιογράφων. Μάλιστα, στα τέλη της δεκαετίας του ΄40, με την έξαρση της αστυφιλίας στην Ελλάδα, το Λαχείο Συντακτών άρχισε να μοιράζει διαμερίσματα στις σικ (τότε) περιοχές των Πατησίων και της Κυψέλης.
Το Λαχείο Συντακτών σταμάτησε να κυκλοφορεί τον Ιούλιο του 1 967, με απόφαση της κυβέρνησης της Δικτατορίας, οπότε και αντικαταστάθηκε από το Κρατικό Λαχείο υπέρ της Κοινωνικής Πρόνοιας. Όπως ήταν αναμενόμενο, η ΕΣΗΕΑ διαμαρτυρήθηκε έντονα για την κατάργηση, αλλά η Χούντα είχε σχέδιο στο μυαλό της.
Πέντε μήνες αργότερα, ο υφυπουργός της Χούντας Σιδεράτος επισκεπτόταν τα γραφεία της ΕΣΗΕΑ και ανακοίνωνε πανηγυρικά την ίδρυση Οργανισμού Ασφάλισης των συντακτών των εφημερίδων. Πολλοί είπαν τότε ότι η παραχώρηση αυτή ερχόταν για να αμβλύνει τις αντιδράσεις του δημοσιογραφικού κόσμου για την επιβολή λογοκρισίας (η οποία ήρθη, τυπικά όμως, το 1969).
Οι πόροι του νέου οργανισμού θα προέρχονταν αποκλειστικά από το αγγελιόσημο, το οποίο, από το κατοχικό 5%, αυξήθηκε, με τον νόμο 248/67, στο 20% και στο 16% για διαφημίσεις σε εφημερίδες Αθήνας και Θεσσαλονίκης, αντίστοιχα, και στο 20% για καταχωρίσεις σε μη ημερήσιες εφημερίδες, περιοδικά και στον ραδιοφωνικό σταθμό Ενόπλων Δυνάμεων.
Η εποχή της στενής διασύνδεσης του αγγελιοσήμου με τους ασφαλιστικούς πόρους των δημοσιογράφων είχε μόλις αρχίσει. Έξι χρόνια αργότερα και ενώ η Χούντα έπνεε τα λοίσθια, το αγγελιόσημο επεκτάθηκε και στους κρατικούς τηλεοπτικούς σταθμούς. Από το 1967 μέχρι σήμερα το αγγελιόσημο έχει υποστεί 18 νομοθετικές παρεμβάσεις, με πιο σημαντική αυτήν του 1989, οπότε και επεκτάθηκε στα ιδιωτικά ραδιοτηλεοπτικά μέσα με ποσοστό 21,5%.
Τα έσοδα από το αγγελιόσημο διατίθενται υπέρ των ταμείων υποχρεωτικής ασφάλισης των εργαζομένων στον Τύπο και στους ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς, καθώς επίσης και υπέρ συναφών επαγγελματικών οργανώσεων (τεχνικών, εφημεριδοπωλών και συντακτών ξένου Τύπου).
Ειδικότερα, το αγγελιόσημο που καταβάλλεται σε τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς διοχετεύεται στο ΤΣΠΕΑΘ (5% και 6,8%), αντίστοιχα, στον ΕΔΟΕΑΠ (5% και 3,2%), στο Ταμείο Ασφαλίσεως Τεχνικών Τύπου (4% και 1,75%), στα ταμεία Επικουρικής Ασφάλισης Υπαλλήλων Ραδιοφωνίας και Τουρισμού (1,6% και 3,8%) και στο Ταμείο Συντάξεων Εφημεριδοπωλών (2,499% και 0,796%).
*Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Κεφάλαιο" της 30ης Ιουνίου
planet-greece
Η διοίκηση του ΕΔΟΕΑΠ βρέθηκε πριν από δυο εβδομάδες στο εδώλιο, «κατηγορούμενη» για κακή διαχείριση των αποθεματικών του οργανισμού, χωρίς να υπάρχουν και πολλοί μάρτυρες υπεράσπισης, αλλά και χωρίς διάθεση απολογίας. Πριν λίγες μέρες, το δ.σ. του ΕΔΟΕΑΠ αποφάσισε να ζητήσει διαχειριστικό έλεγχο στον οργανισμό και, μετά την ολοκλήρωσή του και ανεξάρτητα από τα αποτελέσματα, θα παραιτηθεί και θα προχωρήσει σε εκλογές. Αρκεί, όμως, μια ενδεχόμενη αλλαγή προσώπων για να λύσει το πρόβλημα;
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Η αποψίλωση των αποθεματικών του ΕΔΟΕΑΠ έγινε γνωστή με επείγουσα ανακοίνωση, στην οποία αναφερόταν ότι στις 9 Μαρτίου το σύνολο των καταθέσεων στην Τράπεζα της Ελλάδος ανερχόταν στα 115.312.441,47 ευρώ, στις 12 Μαρτίου το «κούρεμα» μείωσε το ποσό αυτό στα 59.097.624,42 ευρώ και στις 7 Ιουνίου ο οργανισμός ενημερώθηκε ότι το υπόλοιπο στην ΤτΕ ήταν μόλις 5.618.934,25 ευρώ.
Στην ανακοίνωση του οργανισμού γινόταν λόγος για πραξικοπηματικό «κούρεμα» των αποθεματικών του ΕΔΟΕΑΠ από την ΤτΕ. Στην απάντηση της, όμως, η Τράπεζα, διά του υποδιοικητή της, κ. Ιω. Παπαδάκη, αποκάλυψε ότι ο ΕΔΟΕΑΠ προχώρησε από τις 19 Μαρτίου έως τις 23 Απριλίου σε πέντε αναλήψεις, συνολικού ποσού 25 εκατομμυρίων ευρώ. Ενέργεια που οδήγησε σε πραγματική αποψίλωση των αποθεματικών του.
Με απλά λόγια, τι έγινε. Τα ομόλογα του ΕΔΟΕΑΠ ήταν πλέον τα νέα ομόλογα του Δημοσίου, τα οποία έπρεπε να κρατηθούν μέχρι το 2040. Μετά το «κούρεμα» των ομολόγων του ΕΔΟΕΑΠ, η διοίκηση του οργανισμού ρευστοποίησε ένα μεγάλο μέρος των αποθεματικών του σε υπερβολικά χαμηλές τιμές, που έφθαναν το 20% της αρχικής τους αξίας. Έτσι, μετά το αρχικό «κούρεμα», λόγω του PSI, ο οργανισμός έχανε κι ένα ποσοστό 80% της αξίας των αποθεματικών, τα οποία ρευστοποίησε.
Ερωτήματα και ευθύνες
Το πρώτο ερώτημα που προκύπτει είναι γιατί ο ΕΔΟΕΑΠ δεν ακολούθησε την τακτική άλλων Ταμείων, που έδρασαν αποτελεσματικά για να προστατέψουν τα αποθεματικά τους. Το ΤΣΜΕΔΕ κατάφερε να διασώσει από το «κούρεμα» 350 εκατομμύρια ευρώ, τα οποία μετέφερε από την ΤτΕ σε προθεσμιακό λογαριασμό. Το Ταμείο Αλληλοβοήθειας της Αγροτικής Τράπεζας πήρε τα αποθεματικά του από την Τράπεζα, με βούλευμα του ΣτΕ, προλαμβάνοντας το PSI.
Το δεύτερο ερώτημα αφορά τη δραματική μείωση των αποθεματικών του οργανισμού από τα 239 εκατ. του 2007 στα 97 εκατ. του 2012. Τα «έκτακτα μέτρα» που πήρε η διοίκηση πριν από μερικούς μήνες δεν μπορούσαν να σώσουν την κατάσταση. Η κατάργηση του επιδόματος του παιδικού σταθμού και οι άλλες περικοπές δεν μπορούσαν να φέρουν πίσω τα εκατομμύρια των αποθεματικών που ξοδεύτηκαν από αλόγιστες δαπάνες.
Το τρίτο ερώτημα που προκύπτει είναι τι πραγματικά ήθελε να κάνει η διοίκηση του οργανισμού με τις μαζικές αναλήψεις. Να προλάβει να ρευστοποιήσει τα αποθεματικά του, μήπως έρθει και δεύτερο PSI; Να προλάβει τυχόν έλευση της δραχμής; Να καταθέσει χρήματα σε άλλη τράπεζα για να εξασφαλίσει ρευστότητα; Κανείς δεν ξέρει, γιατί απλώς κανείς από τη διοίκηση δεν αιτιολόγησε τις λανθασμένες κινήσεις. Αντίθετα, όπως και η ΕΣΗΕΑ, η διοίκηση του ΕΔΟΕΑΠ εξαπέλυσε ανένδοτο κατά της ΤτΕ και της τρόικας, που μας έφερε το PSI.
Η παρέμβαση του οικονομικού εισαγγελέα κ. Πεπόνη θα διερευνήσει τον τρόπο διαχείρισης των αποθεματικών, αλλά και τις τυχόν ευθύνες της ΤτΕ, η οποία καλύπτεται από τον νόμο ότι τα διαθέσιμα των φορέων δεν κατατίθενται στην Τράπεζα προς φύλαξη (παρακαταθήκη), αλλά προς επένδυση, σύμφωνα με τους κανόνες για το Κοινό Κεφάλαιο, συνεπώς τυχόν απολήψεις χρηματικών ποσών, στις οποίες προβαίνουν οι φορείς, δεν συνιστούν «αναλήψεις από τραπεζικό λογαριασμό», αλλά ρευστοποιήσεις μέρους της μερίδας των φορέων στο Κοινό Κεφάλαιο. Ωστόσο, είναι απόλυτα εκτεθειμένη απέναντι στον ΕΔΟΕΑΠ, καθώς προχωρούσε στις κινήσεις χωρίς να ενημερώνει τον οργανισμό ότι με αυτές μείωνε δραματικά τα αποθεματικά του. Και, σαν να μην έφταναν όλα αυτά, στα extraits που έστειλε η Τράπεζα στον ΕΔΟΕΑΠ δεν αναγραφόταν η τρέχουσα αξία της μερίδας του οργανισμού, αλλά η ονομαστική αξία.
Η μόνη ελπίδα που υπάρχει δεν είναι να φέρει αυτή η έρευνα τα εκατομμύρια πίσω στο Ταμείο, γιατί κάτι τέτοιο φαντάζει πλέον αδύνατο, αλλά να αποτελέσει προπομπό και για τον τρόπο διαχείρισης των αποθεματικών και άλλων Ταμείων.
Οι στρεβλώσεις
Μέχρι πριν από την οικονομική κρίση, ο ΕΔΟΕΑΠ ήταν από τα πιο εύρωστα Ταμεία. Δεν υπήρχαν, άλλωστε, και πολλά Ταμεία που δικαιολογούσαν μέχρι και περουκίνι στους ασφαλισμένους τους.
Χαρακτηριστική είναι, επίσης, και η δημιουργία υπερσύγχρονου γυμναστηρίου στον οργανισμό, το οποίο ξεκίνησε να λειτουργεί τον περασμένο Φεβρουάριο, μερικές μόλις εβδομάδες προτού ξεκινήσει το haircut στα αποθεματικά του ΕΔΟΕΑΠ.
Όμως η ευμάρεια είχε οδηγήσει και σε «παρεκτροπές», με τις οποίες η διοίκηση του οργανισμού άργησε πολύ να ασχοληθεί. Η πιο διαδεδομένη ήταν η συμπληρωματική ασφάλιση των συζύγων των μελών του οργανισμού.
Με απλά λόγια, οι σύζυγοι δημοσιογράφων είχαν τη δυνατότητα, αν είχαν ασφάλιση σε Ταμείο κατώτερο του ΕΔΟΕΑΠ, να έχουν παροχές ανάλογες με αυτές των υπόλοιπων ασφαλισμένων στον οργανισμό. Για παράδειγμα, αν χρειάζονταν νοσοκομειακή περίθαλψη σε ιδιωτική κλινική, το δικό τους Ταμείο πλήρωνε το ποσό που του αντιστοιχούσε και το υπόλοιπο το κάλυπτε ο ΕΔΟΕΑΠ. Και αυτή ήταν μια light περίπτωση.
Αν θέλει κάποιος να εξηγήσει τα αίτια της μεγάλης κρίσης του ΕΔΟΕΑΠ, δεν μπορεί να μην αναφέρει τα φαινόμενα πολυφαρμακίας, αλόγιστων και αχρείαστων ιατρικών εξετάσεων, ασφαλίσεων ανύπαντρων θυγατέρων, ανέργων που είχαν ξεπεράσει τα 70 και πάμπολλων διπλών επιδομάτων. Όλα αυτά καταργήθηκαν όταν η διοίκηση πανικοβλήθηκε από την απειλούμενη κατάρρευση.
Αλλά μέχρι τότε; Οι δημοσιογράφοι που διατείνονται ότι ελέγχουν την εξουσία δεν μπορούσαν να ελέγξουν τον ίδιο τον ασφαλιστικό οργανισμό τους;
Σε πορεία... βύθισης τα οικονομικά μεγέθη του Ταμείου
Με βάση τα επίσημα στοιχεία του ΕΔΟΕΑΠ, τα αποθεματικά του Ταμείου, από 239,889 εκατ. ευρώ το 2008, βρέθηκαν, μετά το «κούρεμα» της 19ης Μαρτίου του 2012, στα 97,581 εκατ. ευρώ. Πριν από το «κούρεμα» το 2011, τα αποθεματικά βρέθηκαν και πάλι μειωμένα κατά περίπου 38 εκατ. ευρώ, στα 201,905 εκατ. ευρώ, καθώς μειώθηκαν σημαντικά τόσο τα έσοδα από το αγγελιόσημο όσο και οι εισφορές των ασφαλισμένων. Ειδικότερα, τα έσοδα από το αγγελιόσημο, από 59 εκατ. ευρώ το 2008, πέρυσι βρέθηκαν στα 29,9 εκατ. ευρώ, ενώ φέτος έχουν προϋπολογιστεί 34,4 εκατ. ευρώ.
Αλλά και οι εισφορές εμφανίζουν φθίνουσα πορεία, από τα 8,666 εκατ. ευρώ στα 6,874 εκατ. ευρώ, μείωση που αποδίδεται στην αύξηση της ανεργίας στον κλάδο. Έτσι, τα συνολικά έσοδα του ταμείου εμφανίζουν μείωση που ξεπερνά το 40%, από τα 76,338 εκατ. ευρώ στα 45,388 εκατ. το 2011, ενώ για φέτος έχει προϋπολογιστεί μικρή αύξηση στα 47,404 εκατ. ευρώ, κυρίως εξαιτίας της αισιόδοξης πρόβλεψης για τα έσοδα του αγγελιοσήμου.
Στον αντίποδα, τα έξοδα εμφάνισαν σημαντική αύξηση μέσα στην προηγούμενη τριετία, με αποκορύφωμα το 2010, όταν και οι δαπάνες του ΕΔΟΕΑΠ έφτασαν τα 75,383 εκατ. ευρώ. Ήταν η πρώτη χρονιά που ο ΕΔΟΕΑΠ είχε έλλειμμα της τάξης των 17,787 εκατ. ευρώ, με τα έξοδα περίθαλψης να φτάνουν τα 21,945 εκατ. ευρώ, τη φαρμακευτική περίθαλψη τα 5,133 εκατ. ευρώ, την πρόνοια και επικούρηση τα 30,578 εκατ. ευρώ, τη λειτουργία των υπηρεσιών τα 17,727 εκατ. ευρώ.
Το 2011 τα έξοδα μειώθηκαν, μετά τις περικοπές που αποφασίστηκαν, στα 67,145 εκατ. ευρώ, ενώ για φέτος προβλέπεται ακόμα μεγαλύτερη μείωση, στα 55,597 εκατ. ευρώ. Παρά ταύτα, και για τη φετινή χρονιά προβλέπεται έλλειμμα της τάξης των 8,193 εκατ. ευρώ, ακόμα και εάν επιτευχθούν οι εξαιρετικά φιλόδοξοι στόχοι για μείωση των εξόδων σε όλους τους τομείς.
Από το "Λαχείο Συντακτών" στον ΕΔΟΕΑΠ
"Το περίφημον αυτό διαμέρισμα περιλαμβάνει: πέντε κύρια δωμάτια, προχώλλ, χωλλ, μεγάλην κουζίναν, οφφίς, δωμάτιον υπηρεσίας, με ιδιαίτερον WC, πλήρες λουτρόν, ευρύχωρους διαδρόμους κλπ. Η κατασκευή του είναι εκ των πολυτελεστέρων. Τα πατώματά του δρύινα. Εξυπηρετείται με κεντρικήν θέρμανσιν και ασανσέρ. Είναι ένα από τα ωραιότερα σπίτια που δίνει εφέτος εις τους τυχερούς του το Λαχείον Συντακτών».
Όσο και αν φαίνεται σουρεαλιστικό, η διαφήμιση αυτή του 1949 σχετιζόταν άμεσα με την ασφάλιση των δημοσιογράφων. Το Λαχείο Συντακτών εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1936 και τα έσοδα του ενίσχυαν το Ταμείο των δημοσιογράφων, καλύπτοντας το Ταμείο υγείας και τις επικουρικές συντάξεις.
Πέντε χρόνια αργότερα, το 1941, η κατοχική κυβέρνηση του Τσολάκογλου, με νομοθετικό διάταγμα, εισάγει το αγγελιόσημο. Με το διάταγμα αυτό θεσπιζόταν η υποχρέωση καταβολής χρηματικού ποσού, υπέρ φορέων υποχρεωτικής κοινωνικής ασφάλισης των εργαζομένων στον Τύπο και υπέρ των επαγγελματικών τους ενώσεων, για κάθε πράξη καταχώρισης στον Τύπο διαφήμισης ή δημοσίευσης των προβλεπόμενων στον νόμο ανακοινώσεων.
Οι πόροι, όμως, από το 5% που όριζε ο νόμος ως το ποσοστό επί της αξίας των διαφημιστικών καταχωρίσεων στις εφημερίδες δεν ήταν επαρκείς για να καλύψουν τις ασφαλιστικές ανάγκες των δημοσιογράφων, δεδομένης και της μη καταβολής εργοδοτικής εισφοράς.
Έτσι, το Λαχείο Συντακτών συνέχιζε να αποτελεί τον βασικό πόρο για την κάλυψη των ασφαλιστικών αναγκών των δημοσιογράφων. Μάλιστα, στα τέλη της δεκαετίας του ΄40, με την έξαρση της αστυφιλίας στην Ελλάδα, το Λαχείο Συντακτών άρχισε να μοιράζει διαμερίσματα στις σικ (τότε) περιοχές των Πατησίων και της Κυψέλης.
Το Λαχείο Συντακτών σταμάτησε να κυκλοφορεί τον Ιούλιο του 1 967, με απόφαση της κυβέρνησης της Δικτατορίας, οπότε και αντικαταστάθηκε από το Κρατικό Λαχείο υπέρ της Κοινωνικής Πρόνοιας. Όπως ήταν αναμενόμενο, η ΕΣΗΕΑ διαμαρτυρήθηκε έντονα για την κατάργηση, αλλά η Χούντα είχε σχέδιο στο μυαλό της.
Πέντε μήνες αργότερα, ο υφυπουργός της Χούντας Σιδεράτος επισκεπτόταν τα γραφεία της ΕΣΗΕΑ και ανακοίνωνε πανηγυρικά την ίδρυση Οργανισμού Ασφάλισης των συντακτών των εφημερίδων. Πολλοί είπαν τότε ότι η παραχώρηση αυτή ερχόταν για να αμβλύνει τις αντιδράσεις του δημοσιογραφικού κόσμου για την επιβολή λογοκρισίας (η οποία ήρθη, τυπικά όμως, το 1969).
Οι πόροι του νέου οργανισμού θα προέρχονταν αποκλειστικά από το αγγελιόσημο, το οποίο, από το κατοχικό 5%, αυξήθηκε, με τον νόμο 248/67, στο 20% και στο 16% για διαφημίσεις σε εφημερίδες Αθήνας και Θεσσαλονίκης, αντίστοιχα, και στο 20% για καταχωρίσεις σε μη ημερήσιες εφημερίδες, περιοδικά και στον ραδιοφωνικό σταθμό Ενόπλων Δυνάμεων.
Η εποχή της στενής διασύνδεσης του αγγελιοσήμου με τους ασφαλιστικούς πόρους των δημοσιογράφων είχε μόλις αρχίσει. Έξι χρόνια αργότερα και ενώ η Χούντα έπνεε τα λοίσθια, το αγγελιόσημο επεκτάθηκε και στους κρατικούς τηλεοπτικούς σταθμούς. Από το 1967 μέχρι σήμερα το αγγελιόσημο έχει υποστεί 18 νομοθετικές παρεμβάσεις, με πιο σημαντική αυτήν του 1989, οπότε και επεκτάθηκε στα ιδιωτικά ραδιοτηλεοπτικά μέσα με ποσοστό 21,5%.
Τα έσοδα από το αγγελιόσημο διατίθενται υπέρ των ταμείων υποχρεωτικής ασφάλισης των εργαζομένων στον Τύπο και στους ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς, καθώς επίσης και υπέρ συναφών επαγγελματικών οργανώσεων (τεχνικών, εφημεριδοπωλών και συντακτών ξένου Τύπου).
Ειδικότερα, το αγγελιόσημο που καταβάλλεται σε τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς διοχετεύεται στο ΤΣΠΕΑΘ (5% και 6,8%), αντίστοιχα, στον ΕΔΟΕΑΠ (5% και 3,2%), στο Ταμείο Ασφαλίσεως Τεχνικών Τύπου (4% και 1,75%), στα ταμεία Επικουρικής Ασφάλισης Υπαλλήλων Ραδιοφωνίας και Τουρισμού (1,6% και 3,8%) και στο Ταμείο Συντάξεων Εφημεριδοπωλών (2,499% και 0,796%).
*Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Κεφάλαιο" της 30ης Ιουνίου
planet-greece
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Φινλανδία: "Δεν θα πληρώνουμε εμείς τα χρέη των άλλων"
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Παραιτήθηκε ο Μεταλληνός
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
